Αφιέρωμα στην πικρή μνήμη της άλωσης της  Πόλης που σηματοδότησε την απαρχή της συρρίκνωσης του Ελληνισμού καθώς και την μοναδική τέτοιου μεγέθους παγκοσμίως βεβήλωση αλλοθρήσκου ναού, του Ναού της Αγίας Σοφίας, που εκτός από το τεχνολογικό , κατασκευαστικό και  διακοσμητικό μεγαλείο αποτελεί  μνημείο και σύμβολο της Χριστιανοσύνης.

Σημαίνει ο Θεός, σημαίνει η γης, σημαίνουν τα επουράνια,
Σημαίνει κι η Αγιά Σοφιά, το μέγα μοναστήρι,
Με τετρακόσια σήμαντρα κι εξηντα δυό καμπάνες,
Κάθε καμπάνα και παπάς, κάθε παπάς και διάκος.
Ψάλλει ζερβά ο Βασιλιάς, δεξιά ο πατριάρχης,
Κι απ’ την πολλή την ψαλμουδιά εσειόντανε οι κολόνες.
Να μπούνε στο χερουβικό και να βγει ο Βασιλέας,
Φωνή τους ήρθε εξ’ ουρανού κι απ’αρχαγγέλου στόμα.
«Πάψετε το χερουβικό κι ας χαμηλώσουν τ’άγια,
παπάδες πάρτε τα  ιερά  και σεις κεριά σβηστείτε,
γιατί είναι θέλημα Θεού η Πόλη να τουρκέψει.
Μόν’ στείλτε  λόγο στη Φραγκιά, να ρθούνε τρία καράβια
Το να να πάρει το Σταυρό και τ’άλλο το Βαγγέλιο,
Το τρίτο,το καλύτερο,την ΄Αγια Τράπεζά μας,
Μη μας την πάρουν τα σκυλιά και μας τη μαγαρίσουν».
Η Δέσποινα ταράχτηκε ,κι εδάκρυσαν οι εικόνες.

«ΣΩΠΑΣΕ ΚΥΡΑ ΔΕΣΠΟΙΝΑ, ΚΑΙ ΜΗΝ ΠΟΛΥΔΑΚΡΥΖΕΙΣ,
ΠΑΛΙ ΜΕ ΧΡΟΝΙΑ ΜΕ ΚΑΙΡΟΥΣ, ΠΑΛΙ ΔΙΚΑ ΜΑΣ ΘΑ ΝΑΙ»

Η Πάρνηθα είναι το ψηλότερο, επιβλητικότερο και  ομορφότερο από τα  τρία βουνά που περικλείουν το λεκανοπέδιο της Αττικής. Οι 16 της  κορυφές , με ψηλότερη την Καραβόλα (1413μ.),οι ρεματιές, οι χαράδρες, τα γραφικά μικρά της οροπέδια, η μεγάλη της ποικιλόμορφη έκταση, η πλουσιότατη χλωρίδα και πανίδα της, οι πάμπολλες πηγές με εξαιρετικής ποιότητας νερό, τα δύο  ορειβατικά της καταφύγια και η κοντινή της απόσταση στην πρωτεύουσα την έχουν καταστήσει έναν προσφιλή τόπο αναψυχής και πεζοπορίας, κυρίως των Αθηναίων.

Το 1961 η Πάρνηθα ανακηρύχθηκε Εθνικός Δρυμός σε δυο ζώνες. Τον πυρήνα, που περιλαμβάνει τον κεντρικό όγκο του βουνού σε μια έκταση 38.000 στρεμμάτων περίπου και την περιφερειακή ζώνη 220.000 στρεμμάτων περίπου. Το μεγαλύτερο μέρος του πυρήνα καλύπτεται από την Κεφαλληνιακή Ελάτη, ενώ στην  χαμηλότερη υψομετρική ζώνη ευδοκιμεί η Χαλέπιος Πεύκη και όσο κατεβαίνουμε υπάρχουν κουμαριές, πλατάνια, βελανιδιές, πουρνάρια, ενώ μεγάλη ποικιλία παρουσιάζουν τα αγριολούλουδά της σε όλα τα υψόμετρα.

Στην Πάρνηθα έχουν καταγραφεί 45 πηγές συνεχούς ροής, ενώ πολύ γνωστή είναι η πηγή της Κιθάρας, που τροφοδοτούσε από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα το Αδριάνειο υδραγωγείο, το οποίο περνώντας κάτω από τον Κηφισσό, μετέφερε το νερό της Πάρνηθας στη δεξαμενή του Κολωνακίου.  Άλλες γνωστές πηγές είναι της Αγίας  Τριάδας, της Μόλας, της Σκίπιζας και της Κορομηλιάς.

Μόνιμος κάτοικος της Πάρνηθας είναι και το γνωστό “Κόκκινο Ελάφι”, που έχει πάρει το όνομα αυτό από το χαρακτηριστικό καφεκόκκινο χρώμα του. Ζει επί χρόνια και αναπαράγεται σε όλη την έκταση του Δρυμού λόγω της προστασίας που του παρέχει, αλλά και λόγω της ιδιομορφίας του βουνού που καλύπτει τις ανάγκες του. Είναι φυτοφάγο ζώο και τρέφεται κυρίως με πόες, νεαρά κλαδιά από θάμνους και δένδρα, καρπούς, φρούτα και μανιτάρια. Παραμένει κοντά σε πηγές και ρέματα, σε δασωμένα μέρη αλλά και τα μικρά λιβαδάκια που του παρέχουν φρέσκο χορτάρι την άνοιξη. Το θηλυκό ελάφι δεν έχει κέρατα και γεννάει την άνοιξη συνήθως ένα μικρό. Το νεαρό ελάφι φέρει άσπρες βούλες, οι οποίες χάνονται όσο μεγαλώνει. Τα αρσενικά μόνο έχουν κέρατα, που όταν βγαίνουν έχουν ένα βελούδινο περίβλημα, το οποίο προσπαθούν να αποβάλλουν τρίβοντας τα κέρατά τους στα δέντρα. Όταν τα κέρατα αναπτυχθούν τελείως, πέφτουν και βγαίνουν καινούργια.

Το Κόκκινο Ελάφι κάποτε ζούσε σε πολλά ορεινά  μέρη της  ηπειρωτικής χώρας. Σήμερα λόγω της λαθροθηρίας υπάρχει εκτός από την Πάρνηθα μόνο στην δυσπρόσιτη οροσειρά της Ροδόπης στην οποία υπάρχουν λίγα σε αριθμό. Στην Πάρνηθα όμως ο πληθυσμός τους είναι πολύ μεγαλύτερος και αριθμεί σύμφωνα με πρόσφατους υπολογισμούς περί τα 700 ζώα.  Ένα χαρακτηριστικό γεγονός που απεικονίζει την επί μακράν σειρά ετών περιβαλλοντική μας συνείδηση που συνήθιζε να βλέπει τα ζώα αυτά απλά σαν ένα γευστικότατο έδεσμα!  Δυστυχώς δεν υπάρχουν αναστολές σε κάποιους όταν κάτι  δεν προστατεύεται και είναι εύκολη λεία!  Το λυπηρό αποτέλεσμα είναι  να επιβιώνει το όμορφο αυτό άγριο ζώο μόνο δίπλα σε μια μεγαλούπολη των 4 εκατομμυρίων!

Τα πράγματα όμως δεν είναι και τόσο ρόδινα, ακόμα και μέσα στο Δρυμό γι’ αυτά τα ζώα, αλλά και για τους γνωστούς αίγαγρους (αγριοκάτσικα) επίσης, που κι εκείνοι ζουν σε μεγάλες ομάδες στην Πάρνηθα. Η καταστροφική πυρκαγιά στις 28-6-2007 επέφερε πλήθος προβλημάτων στο οικοσύστημα του βουνού εκτός από τις  δυσμενείς επιπτώσεις στο μικροκλίμα του λεκανοπεδίου. Κάηκαν 36. 400 περίπου στρέμματα δάσους, από τα οποία 22.000 στρέμματα δάσους Κεφαλληνιακής Ελάτης ηλικίας μέχρι και 250 ετών μέσα στον πυρήνα του Δρυμού. Ο τόπος διαβίωσης και εξεύρεσης τροφής των ελαφιών περιορίστηκε σημαντικά δημιουργώντας πρόβλημα επιβίωσής τους. Οι απογυμνωμένες εκτάσεις ξεραίνονται γρηγορότερα και δεν διατηρούν φρέσκια βλάστηση.  Ένα εκτροφείο που βοηθούσε τη συντήρησή τους, καταστράφηκε κι αυτό από τη φωτιά.

Κατά τη χειμερινή περίοδο αναγκάζονται να κατεβαίνουν χαμηλότερα για βοσκή και διασπείρονται σε μεγάλη απόσταση από τον ορεινό όγκο πλησιάζοντας ακόμα και την εθνική οδό ή κατευθύνονται προς χαμηλότερα μέρη προς την Βοιωτία, θέτοντας σε κίνδυνο την ασφάλειά τους.  Για τους λόγους αυτούς μελετάται η μεταφορά ορισμένου αριθμού ζώων στην περιοχή του Ιτάμου Καρδίτσας αλλά υπάρχουν αντιδράσεις αμφισβητώντας την επιτυχία του εγχειρήματος. Ο στόχος είναι να εξασφαλιστεί η τροφή αλλά και η ανενόχλητη από την ανθρώπινη παρουσία διαβίωσή τους.

Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια μετά την πυρκαγιά τα ελάφια προσεγγίζονται ευκολότερα από τον άνθρωπο, ενώ παλαιότερα θα ήταν τυχερός όποιος  κατάφερνε να τα δει έστω και από μια απόσταση 50 μέτρων.  Το ένστικτο της επιβίωσης τα ώθησε να πλησιάσουν τους ανθρώπους αναζητώντας  τροφή. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που καταδέχονται τροφή από τα χέρια των επισκεπτών του βουνού. Πέρα όμως από την ικανοποίηση που θα δώσει στον επισκέπτη του βουνού μια τέτοια εμπειρία,  εκείνος  που νιώθει πραγματικά ένα με τη φύση, που την αισθάνεται σπίτι του,  που  την διαβαίνει χωρίς να αφήνει τα ίχνη του,  που ξέρει να διαβάζει τα σημάδια της,  που δεν ζει “παρά φύση” δηλαδή,  θα συναισθανθεί ότι κάτι δεν λειτουργεί όπως  θα  ‘πρεπε,  ακόμα  κι αν  ξεγελά  η ομορφιά της στιγμής.

Λίγο έξω από τα Ιεροσόλυμα βρίσκεται ο Κήπος της Γεσθημανή. Κατά τα χρόνια του Χριστού ήταν ένας ελαιώνας στον οποίο κατέφευγε συχνά ο Ιησούς για να προσευχηθεί. Γεσθημανή στα εβραϊκά σημαίνει “ελαιοτριβείο”. Ο τόπος εκείνος έμελλε να γίνει και το μέρος ταφής της Παναγίας και σ’ αυτό το σημείο βρίσκεται σήμερα ένας ναός αφιερωμένος στην κοίμησή της. Ελάχιστες ελιές έχουν απομείνει σήμερα από εκείνη την εποχή με τεράστιους κορμούς. Η Ελιά,  το ευλογημένο δέντρο, που κάτω από τα κλαδιά του γονατιστός ο Ιησούς παρακαλούσε με θέρμη για όλο τον κόσμο.

Στον Κήπο της Γεσθημανή έκανε ο Ιησούς και την τελευταία και συγκλονιστικότερη προσευχή πριν το εκούσιο Πάθος. Μετά το Μυστικό Δείπνο έκανε  τη διαδρομή των δύο περίπου χιλιομέτρων από το Υπερώο όπου διεξήχθη ο Μυστικός Δείπνος με τους έντεκα από τους μαθητές και κατευθύνθηκε προς τη Γεσθημανή. Φτάνοντας εκεί άφηνε πίσω του σταδιακά λίγο πιο πίσω τους μαθητές του για να μείνει μόνος και να προσευχηθεί. Ήταν η έντονη δυνατή προσευχή της αγωνίας. Ο ιδρώτας έτρεχε στο πρόσωπό του, η ανθρώπινη υπόστασή του φανερωνόταν, ενώ η Θεία Του υπόσταση θα Τον εγκατέλειπε στην διάρκεια του Πάθους. Έπρεπε να το αντιμετωπίσει σαν άνθρωπος, να ξεπληρώσει το τίμημα στο όνομα όλων των ανθρώπων. Θα έμενε μόνος από κει και πέρα, θα αντιμετώπιζε την πλήρη εγκατάλειψη  από όλους, το πιο πικρό ποτήρι.   Ο επευφημήσας όχλος κατά την είσοδο στα Ιεροσόλυμα, θα φωνάζει τώρα “Σταύρωσον Αυτόν”, οι ευεργετημένοι από Αυτόν θα εξαφανιστούν, οι μαθητές Του κι αυτοί θα δειλιάσουν και θα κρυφτούν, ο Πέτρος θα Τον αρνηθεί τρις,  σε λίγο ο Ιούδας θα Τον προδώσει…

Δεν ήταν μόνο ο σαρκικός πόνος  ή ο φόβος του θανάτου η αιτία για το ρηθέν “Απελθέτω απ’ εμού το ποτήριον τούτο”. Δεν θα μπορούσε ο Ιησούς να φοβηθεί το θάνατο, αλλά το πικρό ποτήρι ήταν η μεγάλη πίκρα για την αδικία , την σκληρότητα, την κακία, την αχαριστία, την πονηρία, την αγνωμοσύνη των ανθρώπων. Είναι μαζί η τεράστια θλίψη που αποκόμισε από τις άδικες κατηγορίες και την υποκρισία των Γραμματέων και των Φαρισαίων εις βάρος του.  Είναι με λίγα λόγια  ένα φορτίο τεράστιου βάρους με τα χαρακτηριστικά αυτά της ανθρωπότητας,  του τότε,  του μετέπειτα  και του πάντα, που καλείται  να σηκώσει στις πλάτες Του.

Σαν άνθρωπος λοιπόν αντιμετωπίζει τα  διαχρονικά χαρακτηριστικά αυτά – κι όχι μόνο αυτά –  της ανθρωπότητας, περνώντας το μονοπάτι αυτό της θλίψης για να βγει νικητής και να δώσει δύναμη κι ελπίδα σε όλους μας. Για όλες τις παρόμοιες καταστάσεις που θα βρίσκει πάντα μπροστά του ο άνθρωπος. Το είπε ο Ίδιος άλλωστε στην περίφημη φράση που συνοψίζει  το ουσιαστικό μήνυμα για τον κόσμο τούτο:

” Εν τω κόσμω θλίψιν έξετε, αλλά θαρσείτε,  εγώ νενίκηκα τον κόσμο!”

Ο Τάφος της Παναγίας στη Γεσθημανή