Αρχεία για Φεβρουάριος, 2013
Πειράματα στο χώρο του σχολικού μας κήπου
Αυτοσχέδια θερμοκήπια. Η λύση στην κρίση;
. |
Η ιστορία των θερμοκηπίων δεν είναι υπόθεση των τελευταίων χρόνων. Ένα από τα πρώτα θερμοκήπια που φτιάχτηκαν στην Ευρώπη ήταν στη Βοημία περίπου το 1680. Στο θερμοκήπιο αυτό καλλιεργήθηκαν οι πρώτες ορχιδέες στην Ευρώπη. Αργότερα, περί το 1750, ο πρίγκιπας τουΛιχτενστάιν έφτιαξε το πρώτο μεγάλο και θερμαινόμενο θερμοκήπιο στην Ευρώπη στην πόληΛέντνιτσε (Lednice) στη νότια Τσεχία.
2 .Αυτοσχέδιο θερμοκήπιο από μπουκάλι
Τα θερμοκήπιά μας τα τοποθετήσαμε δίπλα στο παράθυρο και πάνω από το καλοριφέρ |
Τρύπες στο μπουκάλι για να αναπνέουν τα φυτά μας |
Μερικοί από τους σπόρους που φυτέψαμε |
Τα φυτά μας μετά από μία βδομάδα! |
ΠΩΛΕΙΤΑΙ ΖΩΗ
Μπορείτε να φανταστείτε μια αγορά νερού; Μια αγορά, όπου ιδιοκτήτες μετοχών νερού θα το πουλούσαν και θα το αγόραζαν, ενώ άλλοι θα κερδοσκοπούσαν πάνω στην τιμή του χωρίς να το χρειάζονται; Πως θα ήταν η ζωή, εάν όλα τα νερά του πλανήτη, επιφανειακά ή υπόγεια, τα νερά των ποταμών, των λιμνών και των παγετώνων, ανήκαν σε ιδιώτες;
Το “Πωλείται Ζωή” εξετάζει την μεγαλύτερη αγορά νερού του κόσμου που έχει στηθεί στην Χιλή. Εκεί όπου οι υδάτινοι πόροι της χώρας δεν ανήκουν στο κράτος αλλά σε ιδιώτες και μία εταιρεία μπορεί να είναι ιδιοκτήτης ενός ολόκληρου ποταμού και να κατέχει ποσότητα νερού ίση με το Βέλγιο. Εκεί, όπου το νερό έχει μετατραπεί από δημόσιο αγαθό ζωής σε ιδιοκτησία, και ένα «δικαίωμα νερού» μπορεί να κοστίζει όσο ένα σπίτι. Ακόμα και στην έρημο της Ατακάμα, που θεωρείται η ξηρότερη περιοχή του πλανήτη, οι μεταλλευτικές εταιρείες – μεγαλο-ιδιοκτήτες του μακρύτερου ποταμού της Χιλής, Ρίο Λόα – αντλούν τεράστιες ποσότητες και χρησιμοποιούν το πολύτιμο νερό για να ξεπλένουν μέταλλα, καταδικάζοντας χιλιάδες ιθαγενείς και χωριά αγροτών στην δίψα και τη φτώχεια. ΒΑΣΙΚΟΙ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ Σενάριο, Σκηνοθεσία, Επιτόπια έρευνα: Γιώργος Αυγερόπουλος / Συντονισμός, Επιμέλεια Έρευνας: Άγγελος Αθανασόπουλος / Έρευνα & Οργάνωση θέματος: Μανώλης Φυλακτίδης, Γεωργία Ανάγνου / Οργάνωση – Διεύθυνση Παραγωγής: Αναστασία Σκουμπρή / Διευθυντής Φωτογραφίας: Γιάννης Αυγερόπουλος / Μοντάζ : Γιάννη Μπιλήρης, Άννα Πρόκου / Πρωτότυπη Μουσική: Γιάννης Παξεβάνης / Γραφικά: Σάκης Παλπάνας / Μία παραγωγή της SMALL PLANET για τη ΕΡΤ © 2009 – 2010 Πηγή ΕΞΑΝΤΑΣ Όλα τα νερά της Χιλής εκτός από τη θάλασσα, έχουν «κοπεί» σε μερίδια που ονομάζονται «δικαιώματα νερού». Τα «δικαιώματα νερού» είναι τίτλοι ιδιοκτησίας ισόβιοι, ξέχωροι από τη γη και έχουν εμπορική αξία, όπως ακριβώς ένα σπίτι, ή ένα κτήμα. Μπορείς να το νοικιάσεις, να το χρησιμοποιήσεις, ή να το κρατήσεις χωρίς να το κάνεις τίποτα περιμένοντας την κατάλληλη στιγμή, για να το πουλήσεις ακριβά. Στη χώρα, που θεωρείται πρωτοπόρος στις εφαρμογές του νεοφιλελευθερισμού και των ιδιωτικοποιήσεων, όλα τα νερά πωλούνται. Ποτάμια, λίμνες και υπόγεια ύδατα καταλήγουν σε ιδιώτες, σε επιχειρήσεις και κερδοσκόπους που θεωρούν το νερό επένδυση με σκοπό το κέρδος. Στη Χιλή το νερό δεν θεωρείται πια αναφαίρετο δικαίωμα, αλλά εμπορεύσιμο προϊόν. Με άλλα λόγια αυτό σημαίνει, πως αν είσαι αγρότης δεν μπορείς να ποτίσεις το χωράφι σου ακόμα και αν αυτό βρίσκεται στις όχθες του ποταμού διότι το ποτάμι μπορεί να ανήκει σε άλλους. Αντιστοίχως, δεν μπορείς να πάρεις νερό αν δεν έχεις «δικαίωμα» και συλλαμβάνεσαι αν πιαστείς επ’ αυτοφώρω.
|
Aνακυκλώστε τα τρόφιμα!
Πολλές φορές στο σπίτι περισσεύουν και τρόφιμα και συσκευασίες προιόντων που μπορούμε να τις “ανακυκλώσουμε “κατά κάποιο τρόπο .Μαζί με τη μαμά , τον μπαμπά , τη γιαγιά ή τον παππού διαβάστε τις ωραίες ιδέες που βρήκαμε…και υλοποιήστε τις!
Μαγειρέψτε τα «μαυρισμένα» φρούτα
Αν δεν φάγατε τις μπανάνες που πήρατε ή τις πολύ μαλακές φράουλες, μην τις πετάξετε. Δοκιμάστε να ψήσετε τα φρούτα αυτά και να κάνετε νόστιμα κέικ μπανάνας, μαρμελάδες ή κομπόστα για το γιαούρτι και το παγωτό σας.
Κάντε τυρί το γάλα σας
Αν σας είναι δύσκολο να πιείτε ένα ολόκληρο μπουκάλι γάλα πριν αυτό λήξει και δεν προνοήσατε να πάρετε τη μικρότερη συσκευασία, δοκιμάστε να το κάνετε cottage cheese. Αυτό μπορεί να γίνει εύκολα προσθέτοντας ¼ της κούπας ξύδι μέσα στο γάλα που βράζει. Αφήστε το να ξεκουραστεί σε θερμοκρασία δωματίου για μισή ώρα. Περάστε το μίγμα στη συνέχεια από σουρωτήρι και αφήστε να στραγγίξει καλά. Το στέρεο αυτό μίγμα μπορείτε να το αναμίξετε με το αλάτι και την κρέμα γάλακτος για να γίνει πιο κρεμώδες.
Μην πετάτε τα ανοιγμένα chips σας ή τους ξηρούς καρπούς
Ανοίξατε ένα σακουλάκι πατατάκια αλλά δεν καταφέρατε να το φάτε όλο και τώρα, 4 μέρες μετά, τα chips έχουν πανιάσει; Έχουμε τη λύση: βάλτε τα σε ένα γυάλινο μπολ και τοποθετήστε τα για 10 δευτερόλεπτα στα μικροκύματα σε υψηλή θερμοκρασία ή στον φούρνο στους 200 βαθμούς μέχρι να «χρυσίσουν». Θα ξαναγίνουν τραγανά και δεν θα πάνε χαμένα. Το ίδιο μπορείτε να κάνετε και με τους ξηρούς καρπούς!
Μην πετάτε τα υπολείμματα του καφέ που πίνουν οι μεγάλοι
Οι κόκκοι του καφέ είναι το καλύτερο μέσο για να διώχνουμε τα μυρμήγκια από την κουζίνας μας. Επιπλέον, απομακρύνουν τις άσχημες μυρωδιές από την κουζίνα και βοηθούν στην ανάπτυξη των φυτών. Ας τους δώσουμε λοιπόν, μια ακόμα ευκαιρία…
Κάντε ξανά τραγανό το φύλλο από τις πίτες σας
Αν σας περίσσεψαν μερικά κομμάτια πίτας ή ακόμα και πίτσα, αλλά στο ψυγείο το φύλλο και η ζύμη τους πάνιασε, μη βιαστείτε να τις ρίξετε στα σκουπίδια ή να τις φάτε ανόρεχτα. Απλώς μην χρησιμοποιήσετε τον φούρνο μικροκυμάτων. Τοποθετήστε τα κομμάτια σε μέτρια φωτιά στο τηγάνι για 4-5 λεπτά ή ακόμα καλύτερα στον φούρνο σας στον αέρα για 10-15 λεπτά μέχρι να ζεσταθούν καλά, καλύπτωντάς τα με αλουμινόχαρτο.
«Ανακυκλώστε» τα αναψυκτικά σας
Σίγουρα ένα ποτήρι με ξεθυμασμένο αναψυκτικό δεν σας ξετρελαίνει. Τι θα λέγατε όμως, για ένα υπέροχο παγωμένο γλειφιτζούρι από cola ή πορτοκαλάδα; Ρίξτε το περισσευούμενο αναψυκτικό στις παγοθήκες σας τοποθετώντας μέσα ένα μικρό ξυλάκι. Αφήστε το υγρό να παγώσει και έχετε αμέσως άλλο ένα snack –τέλειο για το καλοκαίρι- με λίγες θερμίδες…
Μην πετάξετε τίποτα από το λεμόνι σας
Όταν μια συνταγή επιτάσσει να χρησιμοποιήσετε μερικές σταγόνες λεμονιού, μην βιαστείτε να κόψετε στη μέση ένα λεμόνι. Απλά τρυπήστε το «δέρμα» του με μια οδοντογλυφίδα και πιέστε μέχρι να βγει η ποσότητα που χρειάζεστε. Στη συνέχεια, καλύψτε την τρυπούλα με ένα κομμάτι ταινίας ή με λίγη μεμβράνη και κρατήστε το λεμόνι όπως και πριν στο ψυγείο.
Δείτε τη μπαγιάτικη φρατζόλα με άλλο μάτι
Μην σπαταλάτε πια το ξερό σας ψωμί. Εκτός από το να το χρησιμοποιήσετε για τα μπιφτέκια σας ή να το κάνετε παξιμάδι, μπορείτε να το τεμαχίσετε σε μικρά κυβάκια, να το σωτάρετε με μπαχαρικά κι ελάχιστο ελαιόλαδο στο τηγάνι και να το ψήσετε σε χαμηλή φωτιά μέχρι να γίνει… κρουτόν.
Περίσσεψαν καθαρισμένες πατάτες;
Μην τρέξετε απερίσκεπτα να τις πετάξετε επειδή θα μαυρίσουν στο ψυγείο. Γεμίστε ένα μπολ με κρύο νερό και λίγο ξύδι, βάλτε τις μέσα και θα διατηρηθούν στο ψυγείο σας για 3-4 μέρες. Απλά φροντίστε τις επόμενες ημέρες να τις μαγειρέψετε.
Κρατήστε περισσότερο το μαρούλι σας
Ένα μαρούλι σίγουρα θα διατηρηθεί στο ψυγείο περισσότερο, αν το μεταφέρετε από την κλασική πλαστική σακούλα του σε μια χάρτινη. Το μαρούλι θέλει αέρα για να διατηρηθεί και μην βιάζεστε να αφαιρέσετε τα χαλασμένα εξωτερικά του φύλλα πριν το κόψετε. Ακόμα κι αυτά είναι χρήσιμα για να διατηρηθούν τα εσωτερικά φύλλα τραγανά για λίγο περισσότερο.
Τελευταίο στάδιο; Κομποστοποίηση…
Κι αν τίποτα από τα παραπάνω δεν σας φάνηκε χρήσιμο, η κομποστοποίηση των παλιών φρούτων και λαχανικών σας μπορεί να δώσει ζωή στα φυτά σας, όπως το λίπασμα…
Πηγή click@life
ΚΑΙ ΝΑ ΘΥΜΟΜΑΣΤΕ ΠΩΣ ΠΟΛΛΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ΟΥΤΕ ΨΙΧΟΥΛΟ ΓΙΑ ΦΑΓΗΤΟ!
Aνανεώσιμες Πηγές Ενέργειας;
Ένα μικρό χωριό στα ανατολικά της Κρήτης , η Σίτανος αποκαλύπτει στην πράξη την εικόνα ενός κρητικού χωριού που «αναπτύχθηκε» μέσα από τις επενδύσεις Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Με ταχύτητα φωτός ντύθηκε στα φωτοβολταικά χωρίς οι κάτοικοι να γνωρίζουν κάτι και σήμερα κάποιοι να καμώνονται για επίτευγμα ανάπτυξης .
Έτσι η Σίτανος, άλλοτε ιστορικό χωριό στο ιδιόμορφο τοπίο του «οροπεδίου των βράχων» κοντά στο Καρύδι, με το εντυπωσιακό σπήλαιο Όξω Λατσίδι στα βορειοδυτικά του και περικυκλωμένο από σημαντικά μνημεία-σταθμούς για την τοπική ιστορία, σήμερα αποτελεί μικρογραφία της αντίληψης των εταιρειών και των τοπικών φορέων για τη μελλοντική έννοια της ανάπτυξης της υπαίθρου…
Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ! χωρίς σχέδια, χωρίς μελέτες , με στόχο μόνο το κέρδος μεταμορφώνουν τα βουνά και τους κάμπους σε τέρατα ανάπτυξης. Αυτό το περιβάλλον προσδοκάμε;
Δείτε το παρακάτω βιντεάκι και τα σχόλια δικά σας!
Πηγή zouzounews.blogspot.gr
Διαθεματικό project «η εξοικονόμιση νερού σε cartoon…»
Ο ΠΛΑΝΗΤΗΣ ΣΤΕΛΝΕΙ ……..SOS
«Δεν φτάνει ο ήλιος μοναχά σοδειά η γη να δώσει,
χρειάζονται κι άλλα πολλά
και προπαντώς η γνώση»,
Κωστής Παλαμάς
Την ευθύνη της έλλειψης νερού, την έχει ο άνθρωπος.
Προσέξτε με τι όμορφο τρόπο προβάλλουν τη σπατάλη του νερού αλλά και την έγνοια που πρέπει να ‘χουμε για να κάνουμε χρήση και όχι κατάχρηση.
Μπορείτε να δείτε στην κατηγορία Περιβάλλον, στη δημοσίευση «Η γελοιογραφία στην εκπαίδευση» , την ανάλυση της γελοιογραφίας, μια κραυγή για το νερό.
ΓΛΩΣΣΑ
Παροιμιώδεις φράσεις, παροιμίες με το νερό.
1. Τι είναι παροιμία
2.Διάκριση παροιμιών, γνωμικών, παροιμιωδών φράσεων
3.Παροιμίες, παροιμιώδεις φράσεις για το νερό πως προέκυψαν που χρησιμοποιούνται
4.Δημιουργία κόμικς της παροιμιώδους φράσης Θα πούμε το νερό νεράκι
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ Παροιμιώδης φράση :»ΤΟ ΑΜΙΛΗΤΟ ΝΕΡΟ«
Πώς προέκυψε;
Είναι κι αυτό απομεινάρι των «Προλήψεων και των Δεισιδαιμονιών» του λαού μας. Το πρωί της Πρωτοχρονιάς, η νοικοκυρά σηκωνόταν, και σε μερικά μέρη συνεχίζεται το έθιμο, και έπαιρνε από την αυλή μια πέτρα, που την έβαζε στο τζάκι. Μετά πήγαινε στη βρύση, να πάρει το «αμίλητο νερό». Λέγεται έτσι, γιατί η γυναίκα δε μιλούσε σε κανέναν ούτε σαν πήγαινε ούτε σαν ερχόταν. Στη βρύση έριχνε στάρι ή τυρί και έλεγε: «Όπως τρέχει το νερό, να τρέχει το μπερκέτι (= αφθονία) στο σπίτι σας». Μετά γύριζε στο σπίτι της με το νερό, χωρίς να βγάζει τσιμουδιά και μόλις έμπαινε στο σπίτι έλεγε «Χρόνια πολλά» στους δικούς της. Το αμίλητο νερό το έχυνε στις τέσσερις γωνιές του σπιτιού, «για να τρέχουν όλη τη χρονιά τα καλούδια σαν το νερό».
Περιπτώσεις που χρησιμοποιείται: Η έκφραση αυτή χρησιμοποιείται όταν κάποιος δεν μιλάει καθόλου ακόμη και αν του απευθύνουν το λόγο.
Εικονογράφηση παροιμιώδους φράσης::
Πηγή http://parimies.wikispaces.com,1ο Γενικό Λύκειο Ηγουμενίτσας
Άλλες παροιμίες για το νερό
- κοπανάει το νερό μέσα στο γουδί
- μοιάζουν σα δυο σταγόνες νερό
- ήπιε το νερό της λησμονιάς
- θολώνω τα νερά
- πάω με τα νερά του
- σαν τα κρύα τα νερά
- η κουβέντα σηκώνει νερό
- είναι του γλυκού νερού
- δε δίνει τ’αγγέλου του νερό
- μπήκε το νερό στ’ αυλάκι
- το’ μαθε νεράκι
- πνίγηκε σε μια κουταλιά νερό
- είναι έξω απ’ τα νερά του
- κι εγώ θα κουβαλάω νερό στο γάμο του με το κόσκινο (ΕΥΒΟΙΑ)
- νερό και αλάτι
- «και νερά κοπανισμένα» (ΗΠΕΙΡΟΣ)
- το αίμα νερό δε γίνεται
- έδωσε γη και ύδωρ
- έκανε μια τρύπα στο νερό το πίνει η κότα το νερό, μα κοιτάει και το Θεό.
- ήπιε το νερό της λησμονιάς
- ήπιε τ’ αμίλητο νερό
- βάλε νερό στο κρασί σου
- πίνω νερό στ’ όνομά του
- ίσα βάρκα ίσα πανιά
- Αν βρέξει ο Απρίλης δυο νερά κι ο Μάης άλλο ένα, χαρά σε ‘κείνον το ζευγά που ΄χει πολλά σπαρμένα.
- η φωτιά και το νερό δεν έχουν μαλλιά
- το πίνει η κότα το νερό, μα κοιτάει και το Θεό
- το ποτάμι δεν γυρίζει πίσω.
- σιγανό ποτάμι να φοβάσαι.
- στην αναβροχιά, καλό είν΄ και το χαλάζι.
- ο βρεγμένος τη βροχή δεν τη φοβάται.
- το ποτάμι κοιμάται, ο όχτρος δεν κοιμάται.
(Ευχαριστούμε τον κ. Α. Χρυσικόπουλο για τις παροιμιώδεις φράσεις που μας είπε)
ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ
Ειδήσεις από τον Κόσμο
Κλιματικές αλλαγές δικαίωμα στο νερό
Στόχος : Να συνδέσουν τα παιδιά τη διατάραξη του κύκλου του νερού με το πρόβλημα της λειψυδρίας ανά τον κόσμο. Υλικά : Ειδήσεις (φυλλάδιο), χάρτης, στένσιλ με σύμβολο λειψυδρίας.
Δραστηριότητα: Φωτοτυπήστε και δώστε στα παιδιά κάποιες από τις ειδήσεις (από εφημερίδες, site, π.χ action aid) .
Ζητήστε τους να εντοπίσουν στο χάρτη την ήπειρο όπου εντοπίζεται το πρόβλημα. Στη συνέχεια χρησιμοποιώντας το στένσιλ της λειψυδρίας, ζητήστε τους να σχεδιάσουν πολλές φορές, σύμβολά της σε διάφορα σημεία της ηπείρου, για να τονιστεί οπτικοποιημένα πως το πρόβλημα είναι ήδη πολύέντονο σε αυτές Η έλλειψη νερού εκτιμάται ότι θα επηρεάσει το ένα τρίτοτου παγκόσμιου πλη θυσμού
ΑΣΙΑ Τουλάχιστον 1,5 εκατομμύριο άνθρωποι στην περιφέρεια της πόλης Τσονγκίνγκ , στη νοτιοδυτική Κίνα, υποφέρουν από λειψυδρία, εξαιτίας της πτώσης της στάθμης των υδάτων στον ποταμό Γιάνγκτσε .
Μ. ΑΝΑΤΟΛΗ Η λειψυδρία μπορεί να επιφέρει σοβαρές συνέπειες στην οικονομία και την υγεία δεκάδων χιλιάδων Παλαιστινίων .
ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ Το Περθ, μια πόλη περίπου 2 εκατομμυρίων κατοίκων στη δυτική Αυστραλία, θα μπορούσε να καταστεί η πρώτη μητρόπολη φάντασμα σε ολόκληρο τον κόσμο, αφού ο πληθυσμός της θα αναγκαστεί να την εγκαταλείψει εξαιτίας της έλλειψης νερού.
ΑΦΡΙΚΗ Παρατεταμένη έλλειψη βροχών πλήττει σοβαρά την Κένυα, την Αιθιοπία, το Σουδάν, την Ουγκάντα, το Τζιμπουτί, την Τανζανία και το Μαλάουι. Η Σομαλία αντιμετωπίζει τη χειρότερη ξηρασία των τελευταίων 10 χρόνων. Χιλιάδες Σομαλοί έχουν συγκεντρωθεί στην κωμόπολη Ουατζίντ, μόνο και μόνο γιατί σε αυτήν υπάρχει ακόμα νερό. Μέχρι το 2025 ο αριθμός των Αφρικανών χωρίς πρόσβαση σε καθαρό νερό θα αυξηθεί από τα 200 στα 523 εκατομμύρια άτομα .
ΛΑΤΙΝΙΚΗ ΑΜΕΡΙΚΗ Η λειψυδρία θα επηρεάσει περίπου 70 εκατομμύρια ανθρώπους στη Λατινική Αμερικήwww.actionaid www.pi.ac.cy
ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΑΓΩΓΗ
Κλιματικές αλλαγές και το δικαίωμα στο νερό-τα δικαιώματα του παιδιού
Η συμβολή του νερού στην παγκόσμια φτώχια Ενώ 1.500.000 παιδιά πεθαίνουν από έλλειψη νερού, στις βιομηχανικές χώρες το σπαταλάμε Η UNICEF, εκφράζει τη συμπαράστασή της στα εκατομμύρια γυναικών και παιδιών σε όλο τον κόσμο που δεν έχουν πρόσβαση σε καθαρό νερό. Η ανεπάρκεια του νερού είναι το θέμα της φετινής Παγκόσμιας Ημέρας για το Νερό, που καθιερώθηκε από τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών το 1992 να εορτάζεται κάθε χρόνο στις 22 Μαρτίου.
Η πρόσβαση σε καθαρό πόσιμο νερό είναι κρίσιμης σημασίας για την υγεία των παιδιών σε όλο τον κόσμο. Σε πολλά μέρη του κόσμου γυναίκες και παιδιά περπατούν μεγάλες αποστάσεις για να φέρουν νερό στις οικογένειές τους για να πιουν, να πλυθούν και να μαγειρέψουν. • Περίπου 1,2 δισεκατομμύρια άνθρωποι έχουν αποκτήσει πρόσβαση σε καθαρό νερό από το 1990. Όμως, κάθε χρόνο, το ακάθαρτο νερό και η έλλειψη στοιχειωδών εγκαταστάσεων υγιεινής συντελούν στο θάνατο περίπου 1,5 εκατομμυρίου παιδιών κάτω των 5 ετών εξ αιτίας της διάρροιας. • Περίπου 425 εκατομμύρια παιδιά εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν το φάσμα της έλλειψης νερού. Γυναίκες και παιδιά που συχνά επωμίζονται το καθήκον της μεταφοράς νερού κάνουν δυσχερέστερη τη ζωή τους ενώ εξ αυτής της αιτίας πολλά κορίτσια δεν πηγαίνουν στο σχολείο. Ενώ στις βιομηχανικές χώρες η πρόσβαση σε καθαρό νερό είναι πρακτικά 100%, στις αναπτυσσόμενες χώρες πέφτει στο 80% (ο ένας στους 5 κατοίκους δεν έχει πρόσβαση σε καθαρό νερό) και στην Αφρική φθάνει μόλις στο 55% (σχεδόν ο ένας στους 2 κατοίκους στερείται το καθαρό πόσιμο νερό). Η ετήσια κατανάλωση νερού στην Ελλάδα ξεπερνάει τα 800 κυβικά μέτρα ανά κάτοικο, ενώ ο αντίστοιχος ευρωπαϊκός μέσος όρος (Ευρώπη των 15) είναι λίγο πάνω από τα 600 κυβικά μέτρα ανά κάτοικο (Μελέτη του Εθνικού Κέντρου Περιβάλλοντος & Αειφόρου Ανάπτυξης – 2003). Η αύξηση του πληθυσμού, οδηγεί σε αυξημένη ζήτηση για νερό, ενώ φυσικές ή και ανθρωπογενείς καταστροφές μολύνουν τα αποθέματα νερού και καταστρέφουν εγκαταστάσεις υδροδότησης. Μεγάλη ζήτηση για νερό δημιουργούν οι ανθρώπινες αναπτυξιακές δραστηριότητες (βιομηχανία, γεωργία) η τελευταία είναι ιδιαίτερα επιβαρυντική για την Ελλάδα. Η UNICEF εργάζεται σε όλο τον κόσμο για να βελτιώσει την πρόσβαση σε καθαρό νερό και εγκαταστάσεις υγιεινής σε σχολεία και κοινότητες αλλά και για την προώθηση καλύτερων πρακτικών υγιεινής.
Πηγή: http://www.unicef.gr/.
Μην αμελήσετε, πάρτε μαζί σας νερό
Το μέλλον μας έχει πολύ ξηρασία. (Μ. Κατσαρός)
Έλλειψη νερού – Η κατάσταση στον κόσμο σήμερα. Σύμφωνα με έκθεση του ΟΗΕ μέχρι το 2030, σχεδόν το ήμισυ του παγκόσμιου πληθυσμού θα ζει σε περιοχές με έντονη έλλειψη νερού. Ο παγκόσμιος πληθυσμός των 6,6 δισ. προβλέπεται να αυξηθεί κατά 2,5 δισ. έως το 2050, με το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης στις αναπτυσσόμενες χώρες, σε πολλές περιοχές όπου το νερό είναι ήδη σε έλλειψη.
Σήμερα, υπάρχουν: • 1,1 δισεκατομμύρια άνθρωποι ζουν χωρίς καθαρό πόσιμο νερό • 2,6 δισεκατομμύρια άνθρωποι με ανεπαρκείς εγκαταστάσεις υγιεινής • 1,8 εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο από διαρροϊκές ασθένειες • 900 παιδιά πεθαίνουν κάθε μέρα από ασθένειες που σχετίζονται με το νερό. Κατά μέσο όρο, σε παγκόσμιο επίπεδο, η κατανομή στην κατανάλωση νερού από τον άνθρωπο είναι: 70% για την άρδευση και λοιπές γεωργικές χρήσεις, 22% για τη βιομηχανία και 8% για οικιακή χρήση.
Κάθε 20 δευτερόλεπτα ένα παιδί πεθαίνει εξαιτίας της ελλιπούς υγιεινής του νερού.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, η διάρροια είναι μια από τις κυρίαρχες αιτίες θανάτου. Περίπου 88%των θανάτων από διάρροια οφείλεται στην έλλειψη κατάλληλων εγκαταστάσεων καθαρισμού και εξυγίανσης του πόσιμου νερού. Το πλύσιμο των χεριών με σαπούνι, μπορεί από μόνο του να μειώσει την εμφάνιση περιστατικών διάρροιας κατά 47%
.
Περισσότεροι από894.000.000 άνθρωποι παγκοσμίως (ποσοστό μεγαλύτερο του 16%)δεν έχει πρόσβαση σε καθαρό νερό. Ηκατανάλωση νερούαναμένεται να αυξηθεί κατά 50% το 2025 στις αναπτυσσόμενες χώρες και κατά 18% στις αναπτυγμένες χώρες. Εκτιμάται ότι τα 2/3 του παγκόσμιου πληθυσμού θα υποφέρει από έλλειψη νερού ικανού για ασφαλή κατανάλωση. Καθημερινά, 2.000.000 τόνοι ανθρωπίνων αποβλήτων διατίθενται σε υδατικούς φορείς. Οι μισοί υγροβιότοποι του πλανήτη έχουν εξαφανιστεί
ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ
- ΤΟ ΝΕΡΟ – Πηγή ζωής, micro-kosmos.uoa.gr/
- [PDF] Βιβλίο Εκπαιδευτικού, www.actionaid.gr
- Εθνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών (ΕΚΘΕ), Μονογραφίες Θαλασσίων Επιστημών
Δρ. Θεόδωρος Σ. Κουσουρής, Αθήνα 1998
Το Νερό στη Φύση, στην Ανάπτυξη, στην Προστασία του Περιβάλλοντος
[DOC]
- Υποστηρικτικό Υλικό για τη διδασκαλία του θέματοςΕΛΛΕΙΨΗ ΝΕΡΟΥ,ΦΤΩΧΙΑ ΚΑΙ
ΚΛΙΜΑΤΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ www.ncu.org.cy/…/Φτώχια-…
- Ανθρώπινα δικαιώματα και περιβάλλον
Το 2010 είναι το έτος των ανθρώπινων δικαιωμάτων κι ένα δικαίωμα «τρίτης γενιάς» που συχνά ξεχνάμε είναι το δικαίωμα στο περιβάλλον, το δικαίωμα σε καθαρό περιβάλλον και στους πόρους που μας παρέχει το περιβάλλον, στον ίδιο τον ανοιχτό χώρο, το δικαίωμα να έχουν και τα παιδιά μας την πρόσβαση σε ένα αντίστοιχο περιβάλλον.
Μέσα από το υλικό που έχουμε ετοιμάσει για εσάς τα παιδιά καλούνται να εξετάσουν τις δικές τους απόψεις και στάσεις και να δουν πώς η καθημερινότητά τους επηρεάζει τα παγκόσμια ζητήματα. Έτσι μιλάνε για θέματα όπως η παγκοσμιοποίηση, η διαφορετικότητα, η κοινωνική δικαιοσύνη, οι αλληλεπιδράσεις και η αειφόρος ανάπτυξη.
Κάνε ένα βήμα μπροστά: Προσαρμογή για την κλιματική αλλαγή, την κατοικία και το δάσος.
Περιγραφή της δραστηριότητας «Κάνε ένα βήμα μπροστά».
Κάρτες ρόλων για την κλιματική αλλαγή και τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Κάρτες ρόλων για την κλιματική αλλαγή και το δικαίωμα στην στέγη/κατοικία.
Κάρτες ρόλων για το δάσος και το δικαίωμα στις ωφέλειες του δάσους.
Πρόγραμμα για την κλιματική αλλαγή και τα ανθρώπινα δικαιώματα .
Πρόγραμμα για την κλιματική αλλαγή και το δικαίωμα στην στέγη.
Πρόγραμμα για το δάσος και το δικαίωμα στις ωφέλειες του δάσους.
Ανιχνεύοντας το μέλλον της πόλης μου:
Περιγραφή δραστηριότητας
Φύλλο εργασίας
- [PDF] Διαβάστε ιστορίες παιδιών από χώρες του αναπτυσσόμενου κόσμου,www.actionaid.gr
ΒΙΒΛΙΑ
-
Εκδόσεις: uPublish (2012)
-
Εκδόσεις: uPublish (2012)
-
Εκδόσεις: Εκδόσεις Πατάκη (2008)
Συγγραφέας: Trevor Day
-
Εκδόσεις: Modern Times (2002)
Συγγραφέας: Σοφία Τσιλεδάκη
-
Εκδόσεις: Εκδόσεις Πατάκη (2008)
Συγγραφέας: Michèle Mira Pons
-
Εκδόσεις: Εκδόσεις Πατάκη (2006)
Συγγραφέας: Emmanuel Chanut
-
Εκδόσεις: Άγκυρα (2007)
Συγγραφέας: Kay Barnham
-
Εκδόσεις: Ζήτη (2009)
Συγγραφέας: Τριανταφυλλιά Μακούλη
Διαθεματικές δραστηριότητες: Με απίθανα αυτοκόλλητα
Εκδόσεις: Μίνωας (2010)
Συγγραφέας: Γεωργία Αντωνάκη
11.
Νερό: Πηγή ζωής | |
Συγγραφέας:Λύρας, Γιάννης Δ. Έκδοση: 2005 Τύπος: Βιβλίο |
|
|
|
|
Γνωρίζω το νερό
Για μαθητές νηπιαγωγείου και Α΄ δημοτικού
|
|
|
Συγγραφέας: Δεσύπρη Ευαγγελία
Εικονογράφος: Σταματιάδη Ντανιέλα
Εκδότης: Παπαδόπουλος
|
16.
Η Βασιλική και η νεράιδα του νερού |
Εικονογράφος:ΜΑΡΩ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ |
Εκδόσεις Ψυχογιός |
ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ ΘΑΛΑΣΣΑ – ΠΗΓΗ ΖΩΗΣ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΑΚΕΤΟ
Συγγραφέας:
MEDASSET, Ελληνικό Παιδικό Μουσείο
Εκδόσεις Καλειδοσκόπιο
ΦΤΙΑΧΝΩ ΚΟΜΙΚΣ
Εν αρχήν ο σπόρος..
Ντοκυμαντέρ του Christophe Guyon για την σημασία των παραδοσιακών σπόρων στην επιβίωση των ανθρώπινων κοινοτήτων και τον αγώνα που δίνεται πανευρωπαϊκά για την διάσωσή τους
Το ταξίδι της ηλεκτρικής ενέργειας
Το Ταξίδι της Ηλεκτρικής Ενέργειας -The Journey of Electrical Energy
Ένα εκπαιδευτικό animation μικρού μήκους με θέμα την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στη Δυτική Μακεδονία.
Σύμπραξη της Παιδαγωγικής Σχολής και του Τμήματος Εικαστικών & Εφαρμοσμένων Τεχνών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας.
Επιστημονική επιμέλεια – συντονισμός – σενάριο: Άννα Σπύρτου – Επίκουρος Καθηγήτρια (Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης)
Σκηνοθεσία – animation – αφήγηση – μουσική: Ηλίας Πιερράκος – Φοιτητής (Τμήμα Εικαστικών & Εφαρμοσμένων Τεχνών)
Το φιλμ είναι πόνημα ενός μήνα ασταμάτητης εργασίας (μέρα-νύχτα) και αναρτάται στο διαδίκτυο για λόγους προεπισκόπησης. Οι δημιουργοί του διατηρούν κάθε δικαίωμα διαχείρισης των πνευματικών δικαιωμάτων και προβολής του.
H ώρα της ΓΗΣ!
Τον Μάρτιο δίνουμε το νέο μας ραντεβού για την ώρα της γης. Πιο συγκεκριμένο το ραντεβού έχει οριστεί στις 23 Μαρτίου, ώρα 8 και μισή το απόγευμα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, πέρυσι σημειώθηκε ρεκόρ συμμετοχής σε επίπεδο χωρών. Συμμετείχαν 147 χώρες και 55.000 πόλεις από όλο τον κόσμο με έναν και μοναδικό στόχο, να σβήσουν για μια ώρα τα φώτα τους.
Στο ηλεκτροδωμάτιο άραγε τι θα συμβεί;
ΤΟ ΗΛΕΚΤΡΟΔΩΜΑΤΙΟ της Μ.Τομαράς
Το ηλεκτρο-δωμάτιο είναι ένα διαδραστικό παιχνίδι για τον ηλεκτρισμό. Το παιχνίδι απευθύνεται κυρίως σε μαθητές της Ε’ δημοτικού και μέσω αυτού επιδιώκεται να καλυφθούν όσο το δυνατόν
περισσότερο οι διδακτικοί στόχοι της ενότητας “Ηλεκτρισμός” του σχολικού βιβλίου “ΦΥΣΙΚΑ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ – Ερευνώ και Ανακαλύπτω” (ΥΠΑΙΘΠΑ, ΠΙ), σύμφωνα με τα όσα προβλέπει σχετικά το επίσημο Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών.
Το παρόν παιχνίδι αναπτύχθηκε στο πλαίσιο διπλωματικής εργασίας στο Διαπανεπιστημιακό Διατμηματικό Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών «Τεχνολογίες της Επικοινωνίας και της Πληροφορίας για την Εκπαίδευση»
Περιγραφή
Το “ηλεκτρο-δωμάτιο” αποτελεί μια προσπάθεια υλοποίησης ενός ρεαλιστικού διαδραστικού περιβάλλοντος, το οποίο προσομοιώνει ένα πραγματικό «εργαστήριο» ηλεκτρικών κυκλωμάτων. Το παιχνίδι είναι σχεδιασμένο με βάση την ανακαλυπτική θεωρία προσέγγισης της γνώσης και εμπεριέχει χαρακτηριστικά που απορρέουν από τις εποικοδομητικές θεωρίες μάθησης. Έχει σαν πρωταρχική του επιδίωξη τόσο την ενθάρρυνση της μάθησης όσο και την διασκέδαση του μαθητή και περιλαμβάνει ένα πλήθος από διαδραστικά πειράματα, τα οποία παρουσιάζονται περισσότερο ως ρεαλιστικές αναπαραστάσεις αντικειμένων και διατάξεων της καθημερινής ζωής και λιγότερο ως εργαστηριακές ασκήσεις.
Στόχος
Ο κεντρικός στόχος του παιχνιδιού είναι ο παίκτης να ανακαλύψει όλες τις κρυμμένες δοκιμασίες, με ένα ελάχιστο αρχικών οδηγιών και να τις επιλύσει, συγκεντρώνοντας έτσι το μεγαλύτερο δυνατό σκορ.
Μαρίνα Τομαρά,Med, Εκπαιδευτικός, Φυσικός Ραδιοηλεκτρολόγος, email: mtomara@sch.gr
Ήρθαν τα κοινόχρηστα ποδήλατα!
Ο Δήμος Μοσχάτου-Ταύρου κάνει την πρώτη πεταλιά
Όσοι διαμένουν ή επισκέπτονται το Δήμο Μοσχάτου-Ταύρου έχουν πλέον πρόσβαση σε 60 κοινόχρηστα ποδήλατα για τις μετακινήσεις και τις βόλτες τους. Με την αρχή της νέας χρονιάς, ο Δήμος έθεσε σε εφαρμογή το ευοίωνο αυτό σύστημα, το οποίο είναι κοινόχρηστο και συμβάλλει τόσο στη μείωση ρύπων και θορύβου, όσο και στη βελτίωση της υγείας των πολιτών. Το Σύστημα Κοινόχρηστων Ποδηλάτων είναι αυτοματοποιημένο και δωρεάν. Χρηματοδοτείται από το πρόγραμμα «Αστική Αναζωογόνηση 2012-2015» του Πράσινου Ταμείου, του υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής.
Τα ποδήλατα μας περιμένουν στο Μοσχάτο, στους εξής πέντε σταθμούς ενοικίασης: Στην Πλατεία Ηρώων Πολυτεχνείου (έναντι Δημαρχείου), στο σταθμό του ΗΣΑΠ στο Μοσχάτο (επί της οδού Θεσσαλονίκης), τέρμα τρόλεϊ, και στο οικοδομικό τετράγωνο 16, στην είσοδο του χώρου της διαμορφωμένης πλατείας (στη συμβολή των οδών Αθ. Διάκου & Αγ. Κωνσταντίνου). Επίσης στον Ταύρο, στο σταθμό του ΗΣΑΠ και στην πλατεία Ατταλείας.
Με το καλό και σε άλλους δήμους, μέχρι να γίνουμε Ολλανδία.
Πηγή http://www.doctv.gr
49 ΛΕΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΧΙΟΝΙ
Ο Πλανήτης έχει πυρετό και το θερμόμετρο για να τον μετρήσουμε βρίσκεται στη Γροιλανδία. Στην αχανή αυτή γη των Πάγων που λιώνει πλέον με μεγάλη ταχύτητα όλα όσα ακούμε στα δελτία ειδήσεων και διαβάζουμε στις εφημερίδες, συνιστούν την καθημερινότητα των λιγοστών κατοίκων της. Οι Ινουίτ, πιο γνωστοί σε εμάς ως Εσκιμώοι, παρακολουθούν ανήμποροι την ζωή τους να αλλάζει δραματικά και τον Αρκτικό πολιτισμό τους να δέχεται το σημαντικότερο ίσως πλήγμα στην μακραίωνη παγωμένη ιστορία του.
Κυνηγοί και ψαράδες παραδοσιακά, βλέπουν τα θηράματά τους να εξαφανίζονται, ενώ η μετακίνησή τους γίνεται ολοένα και πιο επικίνδυνη λόγω του εύθραυστου πάγου και των καιρικών συνθηκών που αλλάζουν απρόσμενα. Ο Γιώργος Αυγερόπουλος και ο Αλέξης Μπαρζός έζησαν μέρες σε απομονωμένες κοινότητες της Γροιλανδίας καταγράφοντας τη ζωή των γηγενών Ινουίτ. Παρουσιάζουν επίσης νέες κλιματολογικές μελέτες που είναι πιο απαισιόδοξες από ποτέ, ενώ αποκαλύπτουν το θλιβερό νέο «ελντοράντο» των πετρελαϊκών εταιριών που ετοιμάζονται να αρχίσουν εξορύξεις μαύρου χρυσού στην πιο ευάλωτη ζώνη του πλανήτη. ΒΑΣΙΚΟΙ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ Έρευνα / Σενάριο / Σκηνοθεσία: Γιώργος Αυγερόπουλος. Διεύθυνση Φωτογραφίας: Αλέξης Μπαρζός, Επιμέλεια / Συντονισμός έρευνας: Ματθαίος Τσιμιτάκης, Διεύθυνση / Οργάνωση Παραγωγής: Αναστασία Σκουμπρή, Έρευνα / Οργάνωση θέματος: Γεωργία Ανάγνου, Μοντάζ: Γιάννης Μπιλίρης, Μελέτης Πόγκας, Πρωτότυπη Μουσική: Γιάννης Παξεβάνης, Τραγουδάει η Σαβίνα Γιαννάτου, Επιμέλεια Ιστοσελίδας και κειμένων: Αποστόλης Καπαρουδάκης, Γραφικά: Σάκης Παλπάνα ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ Original shooting format: HD 1080p25 / Γλώσσες: Γροιλανδικά, Αγγλικά, Ελληνικά / Υπότιτλοι: Ελληνικοί, Αγγλικοί / Διαθέσιμες Εκδόσεις: Ελληνική, Αγγλική, Διεθνής BΡABEIA
|
|||
ΝΕΤ
ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 63 min.
|
Όταν, τον Οκτώβριο του 2007, ο Γιώργος Αυγερόπουλος και ο εικονολήπτης
Αλέξης Μπαρζός πετούσαν για ένα από τα βορειότερα σημεία του κόσμου, τη
Γροιλανδία, δεν μπορούσαν να φανταστούν ότι έννοιες όπως «κλιματική αλλαγή» και «υπερθέρμανση του πλανήτη», θα μπορούσαν τόσο γλαφυρά να καταγραφούν σε εικόνες και ήχους. Οι πάγοι λιώνουν, αυτό είναι γνωστό, αλλά είναι διαφορετικό να το διαβάζεις και διαφορετικό να το βλέπεις και να το ακούς.
Ο Αυγερόπουλος κατέγραφε τις εντυπώσεις του σ’ ένα ημερολόγιο: «Βρισκόμαστε 250 χιλιόμετρα πάνω από τον αρκτικό κύκλο. Ο πιλότος αναγγέλλει πως η θερμοκρασία εδάφους είναι -10 βαθμοί Κελσίου. Είμαστε οι μοναδικοί ξένοι στο μικρό αεροσκάφος. Σχεδόν όλοι οι υπόλοιποι είναι Ινουίτ ή όπως εμείς τους ξέρουμε, «Εσκιμώοι».
Ο Αλέξης και ‘γω, έχουμε τα μάτια μας ανοιχτά για να δούμε αυτό που ο Μάρτιν Σρέντερ, ο επιστήμονας από το Δανέζικο Μετεωρολογικό Ινστιτούτου είχε πει: «προσέξτε τις γαλάζιες λίμνες».
Οι λίμνες δεν άργησαν να φανούν. Υπέροχες, μεγάλες, γαλάζιες τρύπες μέσα στο αιώνιο κάλυμμα του πάγου. Παλιότερα δεν υπήρχαν, εμφανίστηκαν τα τελευταία χρόνια λόγω της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Τώρα, κατά εκατοντάδες περνούσαν κάτω από την άτρακτο του αεροσκάφους, σχηματίζοντας όμορφα, αφηρημένα σχήματα. Αν η υπερθέρμανση του πλανήτη συνεχιστεί, μέχρι το 2080, θα έχουν εξαφανιστεί τα παγόβουνα και ο πάγος που σκεπάζει την θάλασσα. Ωστόσο, προς το παρόν, αυτό που εγώ βλέπω είναι μια όμορφη και γαλήνια εικόνα. Είναι εντυπωσιακό το πως εδώ, η φύση σηματοδοτεί με τον πιο ήρεμο τρόπο, την πιο βίαιη αλλαγή της.»
Ο πλανήτης έχει πυρετό και το θερμόμετρο για να τον μετρήσουμε βρίσκεται στη Γροιλανδία. Στην αχανή αυτή γη των πάγων, όλα όσα ακούμε στα δελτία ειδήσεων και διαβάζουμε στις εφημερίδες για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, συνιστούν την απτή καθημερινότητα των λιγοστών κατοίκων. Επί ημέρες, ο Αυγερόπουλος και ο Μπαρζός, κατέγραφαν σε απομονωμένες κοινότητες τη ζωή των κυνηγών και των ψαράδων της περιοχής, ζούσαν στα σπίτια τους, τους ακολουθούσαν στις επικίνδυνες εξορμήσεις τους στο απέραντο άσπρο του πάγου.
Ο Άρνι είναι κυνηγός. Ζει σε αυτόν τον αφιλόξενο τόπο, όπως ζούσαν οι Ινουίτ πρόγονοί του εδώ και χιλιάδες χρόνια.
Κυνηγά συνήθως φώκιες. «Αν δεν υπήρχαν φώκιες, οι Ινουίτ δεν θα είχαν επιζήσει» λέει. «Απ’ αυτές παίρνουμε το κρέας τους για τροφή, το δέρμα τους και το λίπος τους για ρούχα, και μ’ ότι απομένει ταΐζουμε τα σκυλιά για τα έλκηθρα.»…
Ο Άρνι έβαλε μια ολόσωμη φόρμα πάνω από τα ρούχα του, έζεψε τέσσερα από τα είκοσι σκυλιά του στο ξύλινο έλκηθρο, πήρε το όπλο και τα κιάλια του, χαιρέτισε την οικογένεια και με ένα μακρόσυρτο συριγμό έδωσε το σύνθημα στα σκυλιά να ξεκινήσουν. «Είναι τρεις λίμνες που πρέπει να περάσουμε», είπε. «Πηγαίνουμε αρκετά μακριά. Αν όλα πάνε καλά θα γυρίσουμε το βράδυ».
«Αναρωτήθηκα μέσα μου τι σήμαινε το «αν όλα πάνε καλά θα γυρίσουμε το βράδυ» και τον ρώτησα.», γράφει ο Αυγερόπουλος στο ημερολόγιό του.
– Αν δεν γυρίσουμε το βράδυ πότε θα γυρίσουμε;
– Αύριο.
– Και που θα κοιμηθούμε;
Με ένα νεύμα του χεριού του μου έδειξε μια σκηνή και μια λάμπα θυέλλης: «Έξω» απάντησε. Πέρασε περίπου μία ώρα. Ο παγωμένος αέρας μας έγδερνε το πρόσωπο. Άλλοτε πάνω στο έλκηθρο και άλλοτε σπρώχνοντάς το, ταξιδεύαμε αργά πάνω στο απέραντο άσπρο τοπίο.
Από μακριά φάνηκε η πρώτη λίμνη, τα νερά της είχαν παγώσει. Θα περνούσαμε με το έλκηθρο πάνω από τον πάγο και θα βγαίναμε στην άλλη όχθη. Καθώς πλησιάζαμε, ο Άρνι γίνονταν ανήσυχος. Έβλεπε κάτι που εμείς δεν μπορούσαμε να διακρίνουμε. Τράβηξε απότομα τα χαλινάρια και τα σκυλιά σταμάτησαν γαυγίζοντας. Κατέβηκε από το έλκηθρο και με τις μπότες του άρχισε να χοροπηδά πάνω στην παγωμένη επιφάνεια. Χρειάστηκαν λίγα χτυπήματα για να φανερωθούν οι πρώτες ρωγμές, που γρήγορα έγιναν πολλές επιτρέποντας στο νερό να έρθει στην επιφάνεια και να καταπιεί ένα μεγάλο κομμάτι πάγου. «Αν περνούσαμε, τώρα ίσως να ήμασταν νεκροί», είπε ο Άρνι.
Τέτοια εποχή, οι λίμνες και τα νερά της θάλασσας θα έπρεπε να έχουν ένα στρώμα πάγου τόσο παχύ που να σηκώνει άνετα το βάρος ενός αυτοκινήτου. Τα τελευταία χρόνια όμως, ο πάγος γίνεται όλο και πιο λεπτός. Αυτό οι επιστήμονες μπορεί να το μετράνε με νούμερα, αλλά στη σκληρή καθημερινότητα της Αρκτικής αυτό σημαίνει ότι μπορεί να φύγεις το πρωί και να μην γυρίσεις ποτέ πίσω.
Οι Ινουίτ βλέπουν κάθε μέρα την ζωή τους να αλλάζει δραματικά και τον Αρκτικό πολιτισμό τους να δέχεται το σημαντικότερο ίσως πλήγμα στην μακραίωνη ιστορία του. Ζώντας σε έναν σκληρό, χωρίς βλάστηση τόπο, για να επιβιώσουν ακολουθούσαν τα θηράματά τους μεταναστεύοντας από το ένα μέρος στο άλλο. Κι έγιναν ένα με τη φύση που τους περιέβαλε.
Χαρακτηριστικότερη απόδειξη για αυτό είναι ότι δημιούργησαν όχι μια και δύο, αλλά 49 λέξεις για να περιγράφουν με ακρίβεια το χιόνι και τον πάγο. Άλλη λέξη χρησιμοποιούν όταν μιλούν για το χιόνι που πέφτει (qaniit), κι άλλη για το χιόνι στο έδαφος (aput), για το χιόνι που ο αέρας το φέρνει μέσα στο σπίτι (sullarniq), για τον όγκο του πάγου που αποκολλήθηκε από ένα παγόβουνο (uukkarnit), για τον λεπτό και άσχημο πάγο (aakkarniq) ή για τον πάγο που λιώνει σχηματίζοντας ρυάκια νερού (sikuaq). Την τελευταία λέξη την χρησιμοποιούν πια όλο και συχνότερα. Η κλιματική αλλαγή για τους Ινουίτ δεν έχει αντίκτυπο απλώς στην εύρεση της τροφής τους αλλά στην ίδια τους την ταυτότητα, στην κουλτούρα και την παράδοσή τους.
Ο Νιλς είναι ψαράς και αφού πλέον δεν υπάρχει πάγος στη θάλασσα, μπορεί να χρησιμοποιεί την βάρκα του και τον χειμώνα, πράγμα ανήκουστο πριν από μερικά χρόνια. Αυτό όμως δεν τον βοηθά καθόλου στην δουλειά του. Όταν η θάλασσα πάγωνε, πήγαινε με το έλκηθρο όπου ήθελε πάνω στην παγωμένη επιφάνεια, άνοιγε μια τρύπα στον πάγο και ψάρευε από εκεί. Τώρα πρέπει να ανοιχτεί αρκετά για να έχει μια αξιοπρεπή ψαριά, ενώ οι γνώσεις που είχε αποκτήσει από τον πατέρα του για να προβλέπει τον καιρό, πλέον δεν τον βοηθούσαν καθόλου. Ο καιρός μέσα στην μέρα μπορεί να αλλάξει απρόβλεπτα, να σηκωθούν δυνατοί άνεμοι, να ξεσπάσουν καταιγίδες.
Ήδη στα ανοιχτά, κάποιοι φίλοι του είχαν αρχίσει δουλειά και τα θαλασσοπούλια έδειχναν ποιος τα πήγαινε καλύτερα. «Νίλς πρόσεχε τις καταραμένες φάλαινες» φώναξε κάποιος από μακριά. «Τρεις πέρασαν μόλις από δω».
Νέα είδη, άγνωστα σε αυτά τα νερά, έχουν κάνει την εμφάνισή τους. Φάλαινες που ζούσαν στα νερά της Σκανδιναβίας, τώρα που η θερμοκρασία τους το επιτρέπει, ανεβαίνουν βόρεια καταπίνοντας τεράστιες ποσότητες τροφής. Μαζί τους έρχονται και ψάρια που ζούσαν σε θερμότερα κλίματα κυνηγώντας την τροφή τους, τους θαλάσσιους μικροοργανισμούς που επίσης πρόσφατα μετανάστευσαν εδώ. Το ντόμινο της διατάραξης του οικοσυστήματος συνεχίζεται με είδη πουλιών που έρχονται από την Ευρώπη και κάνουν τις Αρχές της Γροιλανδίας να σκέφτονται ότι η χώρα, μπορεί να πληγεί και αυτή από τη νόσο των πτηνών.
Ο Γ. Αυγερόπουλος γράφει στο ημερολόγιό του: Ο Νίλς έριξε το παραγάδι του, γέλασε και άναψε τσιγάρο. Με την απλή και ουσιώδη γλώσσα που χαρακτηρίζει τους ιθαγενείς πληθυσμούς όλης της γης, από την Λατινική Αμερική ως την Αρκτική, έπιασε να μιλάει για τα βιομηχανικά ανεπτυγμένα κράτη. «Πρέπει να καταλάβουν όλοι ότι πρέπει να σταματήσουν να μολύνουν τον πλανήτη. Έχουμε όλοι το δικαίωμα να ζήσουμε. Ο αέρας, η γη και η θάλασσα, δεν ανήκουν σε κανένα. Ανήκουν μόνο στη Μητέρα Φύση. Όσα χρήματα κι αν βγάλουν, καινούργιο πλανήτη δεν μπορούν να αγοράσουν.»
Την ώρα όμως που οι πάγοι λιώνουν και οι επιστήμονες προειδοποιούν για μια επερχόμενη καταστροφή, οι πετρελαϊκές εταιρείες τρίβουν τα χέρια τους. Η Γροιλανδία δεν έχει ακόμα πετρέλαιο, έχει όμως ήδη συστήσει ένα υπουργείο «Πετρελαίου και ορυκτών πόρων». Όλα δείχνουν ότι στο προσεχές μέλλον, θα ανήκει και αυτή στις πετρελαιοπαραγωγές χώρες. Έχει συστήσει μάλιστα και κρατική εταιρεία πετρελαίου, την Nuna Oil που απασχολεί μόλις… 5 άτομα.
Στις 11 Οκτωβρίου, υπεγράφη μια ιστορική συμφωνία μεταξύ της Γροιλανδικής Κυβέρνησης και των πιο σημαντικών εταιρειών πετρελαίου του πλανήτη. Η κυβέρνηση παραχώρησε στις εταιρείες την άδεια να ερευνήσουν για κοιτάσματα πετρελαίου. Οι έρευνες θα γίνουν στη θάλασσα κοντά στον παγετώνα του Ιλουλισάτ, που έχει ανακηρυχθεί από την Ουνέσκο «παγκόσμιο μνημείο της ανθρωπότητας».
Όλοι τόνισαν τη σημασία της κίνησης αυτής για την πετρελαϊκή βιομηχανία. Όλοι είπαν ότι τώρα που οι πάγοι λιώνουν, η διαδικασία της εξερεύνησης και της εξόρυξης καθίσταται πολύ ευκολότερη. «Είναι μια θαυμάσια ευκαιρία» είπε ο υπουργός και τα λόγια του πνίγηκαν στα χειροκροτήματα.
«Η συμφωνία υπεγράφη με την παρουσία ελάχιστων δημοσιογράφων, ανάμεσα τους ο Αλέξης και ‘γω,» γράφει ο Αυγερόπουλος στο ημερολόγιό του.
«Ζήτησα από τους εκπροσώπους των εταιρειών να απαντήσουν σε ορισμένες ερωτήσεις. Έδειξαν να εκπλήσσονται. «Και τι σχέση έχουμε εμείς με την υπερθέρμανση του πλανήτη;» ρώτησε ο Κένεθ Χάνσεν από την Καναδική Husky. Ο Τζέιμς Ζούλιγκ της Exxon Mobil, ανακάθισε αμήχανος στην καρέκλα του. Ο Σορεν Γκάθ ο Δανός, της Dong Energy χαμογέλασε σαν να δεχόταν την πρόκληση. Και ο Άλαν Πιτς της Chevron ζήτησε δύο λεπτά καιρό και τηλεφώνησε στην Αμερική. «Δεν είναι λίγο παράδοξο το γεγονός ότι ενώ ο κόσμος ανησυχεί για το λιώσιμο των πάγων που θα ανεβάσει την στάθμη της θάλασσας κατά 7 μέτρα, εσείς αυτό το βρίσκεται μια θαυμάσια επιχειρηματική ευκαιρία;» ρώτησα.
«Η δουλειά μας είναι να ερευνούμε για πετρέλαιο και να το βγάζουμε στην επιφάνεια» είπε ο εκπρόσωπος της Exxon Mobil. «Ζούμε σε έναν αβέβαιο κόσμο και πρέπει πάντα να προσαρμοζόμαστε στις νέες συνθήκες» είπε ο εκπρόσωπος της Chevron. «Δεν φταίμε εμείς που λιώνουν οι πάγοι» είπε ο Καναδός της Husky. «Δίνουμε ενέργεια στον κόσμο και πρέπει να συνεχίσουμε να το κάνουμε με τους υδρογονάνθρακες μέχρι να αναπτύξουμε άλλες εναλλακτικές μορφές ενέργειας» είπε ο Δανός.
Κανένας τους δεν μπόρεσε να εγγυηθεί ότι δεν θα υπάρξει διαρροή, κηλίδα ή ατύχημα που να καταστρέψει το περιβάλλον.
Ο υφυπουργός πετρελαίου της Γροιλανδίας έδωσε ορισμένες διευκρινήσεις εκ μέρους της κυβέρνησης. «Δεν είμαστε εμείς που δημιουργήσαμε την υπερθέρμανση του πλανήτη» είπε. «Εμείς είμαστε 60.000 άνθρωποι. Την υπερθέρμανση την δημιούργησαν τα βιομηχανικά ανεπτυγμένα κράτη και θα ήταν μεγάλη αδικία κάποιος να αρνηθεί τώρα στην Γροιλανδία το δικαίωμά να εκμεταλλευτεί τους φυσικούς της πόρους. Άλλωστε δεν είναι μόνο το πετρέλαιο. Καθώς υποχωρούν οι πάγοι στην ξηρά ανακαλύπτουμε χρυσό και διαμάντια και στήνουμε ορυχεία. Μερικά έχουν ήδη αρχίσει να λειτουργούν. Πρέπει να καταλάβεις ότι το λιώσιμο των πάγων συμβαίνει, είναι γεγονός. Τι θα πρέπει να κάνουμε εμείς; Να κάτσουμε να κοιτάμε τους πάγους να λιώνουν;»
Όλοι είχαν τα επιχειρήματά τους. Το λιώσιμο των πάγων είναι μια σοβαρή κρίση και όπως κάθε σοβαρή κρίση, μεταφράζεται σε χρήμα. Μόνο που σε αυτή την περίπτωση, η κρίση δεν αφορά μια χώρα αλλά τον ίδιο τον πλανήτη. Και ίσως στο μέλλον, εδώ, στον πλανήτη γη να μη μείνει τίποτα που να αξίζει να πουληθεί…
Η εικόνα και ο ήχος της κλιματικής αλλαγής και της υπερθέρμανσης του πλανήτη όπως την κατέγραψε ο Εξάντας στην κατάλευκη Γροιλανδία. Εκεί, όπου το λιώσιμο των πάγων αλλάζει καθημερινά τη ζωή των Ινουίτ που την κατοικούν, εκεί όπου οι άνθρωποι, μέσα στους αιώνες, χρειάστηκε να αναπτύξουν 49 λέξεις για να περιγράψουν το χιόνι και τον πάγο που τους περικλείει.
ΠΗΓΗ ΕΞΑΝΤΑΣ
Άλλοι πετούν και άλλοι πεινούν….
Το πρόγραμμα “Φύση χωρίς Σκουπίδια” της Ελληνικής Εταιρίας Προστασίας της Φύσης.