Ας μάθουμε να φτιάχνουμε τους δικούς μας σπόρους!

Η Μάνα ελληνική Γη ,  δίνει πολλές λύσεις .

Αν είσαι αυτάρκης, πέρα από τη χαρά της δημιουργίας, γνωρίζεις  και τι τρως.

Ξεκινάμε το ΣΠΟΡΕΙΟ ΜΑΣ!!!

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ   ΣΠΟΡΕΙΟΥ

Χρειαζόμαστε:

* καλό φυτόχωμα για το σπορείο

* κύπελλα πλαστικά (του νερού) ή φυτοδοχεία του εμπορείου

* καφάσια μαναβικής (ρηχά)

* νάιλον (ή άλλο υλικό) για σκέπασμα

* παραδοσιακούς σπόρους

Τα κυπελλάκια που έχουμε, τα τρυπάμε σε 3-4 σημεία στη βάση τους, για να φεύγει το νερό και να αερίζονται.Επίσης, αν κάνουμε καφάσι με χώμα, βάζουμε το νάιλον κάτω και το τρυπάμε. (Τις τρύπες τις κάνουμε με πυρωμένο καρφί).Γεμίζουμε τα κυπελλάκια με χώμα, ελαφρώς πατημένο και σε ύψος τρία δάχτυλα πριν γεμίσει.

Ποτίζουμε το χώμα , βάζουμε τούς σπόρους, τους σκεπάζουμε και ξανα ποτίζουμε ελαφριά. Οι σπόροι είναι σε τόσο βάθος στο χώμα όσο και το ύψος τους. Δηλαδή τους  σπόρους της ντομάτας ίσα-ίσα τους σκεπάζουμε, ενώ  τους σπόρους του κολοκυθιού τους βάζουμε 2-3 εκατοστά στο χώμα.

Αν οι σπόροι είναι μικροί (π.χ. ντομάτα) σε κάθε κύπελλο βάζουμε 4-5 σπόρους, ενώ αν είναι μεγάλοι (π.χ. κολοκύθι) βάζουμε 2-3 σπόρους.

Ο χρόνος ζωής των σπόρων είναι γενικά 4 χρόνια ( όπως τα φασόλια), ενώ κάποιοι σπόροι (όπως η   ντομάτα και η  μελιτζάνα) αντέχουν 1 με 2 χρόνια.Είναι καλό όμως κάθε χρόνο να ανανεώνουμε τους σπόρους.Τα κύπελλα τα βάζουμε σε καφάσια για εύκολη μεταφορά.

Αν κάνουμε σπορείο σε καφάσι  ακολουθούμε τα ίδια βήματα που κάναμε και στα κύπελλα.

Τα φυτά μας θέλουν άμεσο ηλιακό φως, για να μεγαλώσουν και να δυναμώσουν.

Το χώμα πρέπει να είναι πάντα ελαφριά βρεγμένο.

Μεγάλωμα των φυτών

Το σπορείο θέλει ζεστό μέρος, όταν έχει κρύο και αν το έχουμε έξω το σκεπάζουμε το βράδυ.Κάποια φυτά βγαίνουν γρήγορα (π.χ. ντομάτα 10-15 ημέρες) ενώ κάποια άλλα βγαίνουν αργά(π.χ. πιπεριά 20-30 ημέρες).Ανάλογα με το ύψος του φυτού και το “ψήσιμο”, μεταφυτεύουμε σε χώρο καλά προετοιμασμένο.

Γενικά

Οι ντόπιες ποικιλίες έχουν προσαρμοσθεί καλύτερα στις συνθήκες που υπάρχουν, στο πέρασμα των χρόνων και γι’ αυτό έχουν καλύτερη ποιότητα και απόδοση.

Δεν χρειάζεται υπερβολή στο νερό, καλύτερα να παρατηρούμε το μεγάλωμα των φυτών για να καταλάβουμε την φροντίδα που χρειάζονται.

Πότε φυτεύουμε;

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ

Αποστάσεις για “σωστό” φύτεμα.

Η ώρα της συγκομιδής σπόρων.

Βασικές οδηγίες για τη συγκομιδή σπόρων

Αν θέλετε να συγκομίσετε σπόρους, αφήστε, τους πρώτους καρπούς να ωριμάσουν κανονικά π.χ. την πρώτη ντομάτα, τα πρώτα φασόλια κλπ. Οι πρώτοι καρποί παίρνουν τους περισσότερους χυμούς του φυτού και έχουν τα καλύτερα χαρακτηριστικά της ποικιλίας. Είναι καλό να συλλέγουμε σπόρους και από τη μέση της καλλιεργητικής περιόδου και από το τέλος. Γιατί αν συλλέγουμε μόνο από την αρχή θα οδηγηθούμε σε πρώιμες ποικιλίες.

Για φυτά με σπόρους που ωριμάζουν και ξηραίνονται πάνω στο φυτό, όπως το καλαμπόκι, τα φασόλια, τα μπιζέλια, τα μαρούλια, τα κουκιά, κλπ. συγκεντρώστε μόνο τους σπόρους που έχουν ωριμάσει εντελώς. Το φυτό μπορεί να έχει αρχίσει να πεθαίνει προτού οι σπόροι είναι έτοιμοι για συλλογή. Κάντε τη συγκομιδή όταν οι σπόροι είναι ξεροί (όχι υγροί από την πρωινή δροσιά ή μετά από βροχή), μαζέψτε τους σπόρους λίγο πριν οι πρώτοι σπόροι αρχίσουν να σκάζουν και να πέφτουν στο έδαφος, όπως γίνεται με τα δημητριακά ή όταν ο λοβός γίνει καφέ και εύθραυστος όταν πρόκειται για φασόλια.
Για ν’ αποφύγετε όμως τους μύκητες, είναι καλύτερα να μαζεύετε συνέχεια τους σπόρους προς το τέλος της καλλιέργειας του φυτού, έτσι ώστε οι ώριμοι σπόροι να μη μένουν στο φυτό για πολύ καιρό.
Για τα φυτά με σαρκώδη καρπό, όπως κολοκύθες, πεπόνια, κ.ά. να είστε υπομονετικοί. Μαζέψτε μόνο τους ώριμους καρπούς. Το φυτό μπορεί να είναι εντελώς νεκρό ως την ώρα που θα είναι έτοιμο για συγκομιδή. Τις κολοκύθες τις αφήνουμε ένα μήνα αφού ωριμάσουν και μετά τις κόβουμε για να πάρουμε το σπόρο τους. οι κολοκύθες δεν μαλακώνουν αλλά, συνεχίζουν να ωριμάζουν για λίγους μήνες αφού κοπούν από το βλαστό.
Για να συλλέξετε σπόρους μελιτζάνας κόψτε τους ώριμους καρπούς και αφήστε τους να μαλακώσουν τόσο που να μην τρώγονται πια. Για να επιταχύνεται τη διαδικασία μπορείτε να χαράξετε τη σάρκα της μελιτζάνας σε τέσσερα σημεία, έτσι ώστε να αρχίσει να σαπίζει πιο γρήγορα.Οι σπόροι είναι έτοιμοι για συγκομιδή όταν διαχωρίζονται εύκολα από τη σάρκα, όταν τους τρίβετε κάτω από νερό. Παράδειγμα, μαζέψτε όλους τους σπόρους και τη σάρκα σ’ ένα μεγάλο δοχείο ή κουβά με νερό και απελευθερώστε τους σπόρους με τα δάχτυλά σας.
Συνήθως οι ώριμοι και υγιείς σπόροι βυθίζονται, αν όμως οι σπόροι που επιπλέουν δείχνουν καλύτεροι από αυτούς που βυθίστηκαν ίσως τα πράγματα να είναι ανάποδα για το φυτό σας. (Μερικές φορές οι καλοί σπόροι κολοκύθας μπορεί να επιπλέουν ενώ οι νεκροί βυθίζονται). Αυτό διευκολύνει πολύ τον καθαρισμό των σπόρων απλά τρίψτε για να φύγει η σάρκα από τους καρπούς από το πάνω μέρος. Μετά προσθέστε καθαρό νερό, στριφογυρίστε το και πετάξτε αυτό το νερό. Συνεχίστε με λίγα ακόμη πλυσίματα μέχρι να απομείνουν μόνο οι σπόροι στον πάτο. Στραγγίστε τους και στεγνώστε τους αμέσως.
Με παρόμοιο τρόπο μπορείτε να καθαρίσετε τους σπόρους από το αγγούρι, με τη διαφορά ότι το αγγούρι δεν χρειάζεται να σαπίσει αρκεί να έχει ωριμάσει καλά. Προσέξτε ότι οι σπόροι δεν πρέπει να μείνουν για πολύ μέσα στο νερό γιατί μπορεί να απορροφήσουν υγρασία, να φουσκώσουν και ν’ αρχίσουν να βλασταίνουν. Μερικοί σπόροι ωφελούνται από περίοδο «ζύμωσης» μέσα στο νερό πριν τους καθαρίσετε από τον καρπό. Στην τομάτα π.χ. αυτή η επεξεργασία λέγετε ότι μειώνει τις πιθανότητες για κάποιες ασθένειες που προσβάλλουν τον καρπό κατά τη περίοδο της βλάστησης.
Για να συλλέξετε σπόρους ντομάτας κόψτε τους ώριμους καρπούς στη μέση, αφαιρέστε το ζελατινώδες υγρό με τους σπόρους και βάλτε το μέσα σ’ ένα σουρωτήρι τσαγιού. Ξεπλύνετε με άφθονο νερό και τρίψτε απαλά με τα χέρια σας τη ζελατίνη. Απλώστε τους σπόρους σε λαδόκολλα για να στεγνώσουν.
Για να συλλέξετε σπόρους πιπεριάς αφήστε τον καρπό πάνω στο φυτό ωσότου κοκκινίσει (άσχετα από την ποικιλία).Στις πιπεριές προτείνεται να συλλέγουμε από το δεύτερο καρπό και μετά. Κόψτε τον καρπό και αφαιρέστε τη σάρκα του. Τρίψτε ελαφρά τους σπόρους ώστε να διαχωριστούν και απλώστε τους σε λαδόκολλα να στεγνώσουν.
Για το αντίδι ξεπατώστε το και βρέξτε το 2-3 φορές με το ποτιστήρι από βραδύς πολύ καλά. Το πρωί πριν στεγνώσει τελείως τινάξτε το και λιχνίστε το στον αέρα.
Για να πάρουμε σπόρους από το καρότο, το ρεπάνι, τον μαϊντανό, το λάχανο, το κουνουπίδι, το μπρόκολο, τον άνηθο, το σέλινο, αφήνουμε ορισμένα φυτά να ωριμάσουν κανονικά και τα κρατάμε χωρίς να τα κόψουμε γιατί τον δεύτερο χρόνο θα μας δώσουν σπόρο.

Πώς θ’ αποθηκεύσουμε τους σπόρους μας;

• Άδειο γυάλινο βαζάκι για συντήρηση σπόρων.

• Ένα κομμάτι ασβέστης – σε μορφή πέτρας ή σκόνης που είχαμε παλιά

στα σπίτια μας –  για να τραβάει την υγρασία μέσα στο βάζο.

• Τοποθετούμε τον ασβέστη στον πάτο του βάζου

• Πάνω από τον ασβέστη βάζουμε βαμβάκι για να μην έρθει σε επαφή ο ασβέστης με το σπόρο.

• Βάζουμε τους σπόρους μέσα στο βάζο, πάνω από το βαμβάκι.

• Κλείνουμε το βάζο μας, βάζοντας μια ετικέτα μέσα στο βάζο και μία πάνω στο βάζο.

Ξήρανση των σπόρων.

Βεβαιωθείτε ότι οι σπόροι είναι εντελώς στεγνοί πριν τους αποθηκεύσετε. Αυτό επιτυγχάνεται καλύτερα αργά και σταθερά. Μετά τον καθαρισμό αφήστε τους σπόρους για μια εβδομάδα σ’ ένα ξηρό και καλά αεριζόμενο μέρος.

Βασικές αρχές που πρέπει να έχετε υπόψη σας.

Αφού στεγνώσουν οι σπόροι, να μην τους εκθέσετε σε υγρασία. Η εσωτερική υγρασία (όταν συσκευάζονται) είναι επικίνδυνη για τους αποθηκευμένους σπόρους. Αποφεύγετε την υπερβολική ξήρανση, γιατί συνήθως είναι πολύ απότομη και μπορεί να καταστρέψει το έμβρυο. Οι θερμοκρασίες πάνω από 38ο C μπορούν να προξενήσουν βλάβες στο σπόρο. Ανακατέψτε τους απλωμένους σπόρους μια φορά τη μέρα για να βεβαιωθείτε ότι θα στεγνώσουν ομοιόμορφα. Οι αποξηραμένοι σπόροι σπάνε αντί να λυγίζουν. Μετά αποθηκέψτε τους

σπόρους σε πάνινα σακουλάκια, μεταλλικά δοχεία, σε γυάλινα δοχεία ή αεροστεγή δοχεία, με κατάλληλες ετικέτες που να προσδιορίζουν τον σπόρο και τη χρονολογία της συγκομιδής.Αν συσκευάσετε τους σπόρους σε γυάλινα ή μεταλλικά δοχεία, μπορείτε να προσθέσετε μέσα σ’ ένα τούλι μια ποσότητα ασβέστη για να συγκρατεί την υγρασία και να εμποδίζει την ανάπτυξη εντόμων.

Αποθηκέψτε σ’ ένα δροσερό και ξηρό μέρος. Η υγρασία είναι ο πιο αρνητικός παράγοντας για τη βιωσιμότητα των σπόρων. Οι σπόροι μπορούν να επιβιώσουν στην έρημο πολύ περισσότερο απ’ ότι σ’ ένα δροσερό αλλά υγρό περιβάλλον. Για ν’ αποθηκεύσετε σπόρους σ’ ένα ράφι τους σπιτιού σας θα πρέπει η θερμοκρασία να είναι κάτω από 18ο C και ο χώρος να είναι προστατευμένος από υγρασία.

• Βασικές οδηγίες για τη συγκομιδή σπόρων
• Μέση διάρκεια ζωής και χρόνος βλάστησης διάφορων λαχανικών.
• Εποχή σποράς λαχανικών
• Αποθήκευση των σπόρων
• Αποστολή σπόρων από τον Πελίτι

Σας φάνηκαν δύσκολα;

Πόσο δυσκολότερα πράγματα  έχετε καταφέρει στη ζωή σας;

Με λίγη βοήθεια, συνεργασία  και φυσικά γνώσεις όλα καλά θα  τα καταφέρετε !

Πηγή Πελίτης, Φτιάχνω μόνος μου, 95o Δ. Σ.Αθηνών

• ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ Σπορά, φύτεμα λαχανικών, Τα φυτά της Ελληνικής Γης, Περιβάλλον.