CRISPR/Cas9: το απόλυτο hit εργαλείο της γενετικής!

Με τέσσερις μαθήτριές μου της Β΄Λυκείου αποφασίσαμε να συμμετάσχουμε στον φετινό διαγωνισμό γραπτού δοκιμίου για την επετειακή ημέρα του DNA τον οποίο εδώ και χρόνια διεξάγει η Ευρωπαϊκή Εταιρεία Γενετικής του Ανθρώπου [περισσότερες λεπτομέρειες εδώ].

Το φετινό θέμα του διαγωνισμού ήταν αφιερωμένο στο σύστημα CRISPR-Cas9 και ειδικότερα στην επίδραση που ήδη έχουν και θα έχουν οι εφαρμογές του τόσο στη βασική έρευνα όσο και στην καθημερινή ζωή του σύγχρονου ανθρώπου (γενετικές θεραπείες, αγροβιοτεχνολογία, οικολογία, κά.).

Κατόπιν αρκετού διαβάσματος και αναζητήσεων στο διαδίκτυο, καταλήξαμε να υποβάλουμε έως και την ημέρα εκπνοής της προθεσμίας, δύο δοκίμια, τα οποία μπορείτε να διαβάσετε [στα αγγλικάεδώ και εδώ. Ασυζητητί η όλη εμπειρία άξιζε, νομίζω ακόμη περισσότερο και από το πολύπαθο “φρούτο” ονόματι δημιουργικές εργασίες, αφενός, γιατί διαγωνιζόμαστε σε πανευρωπαϊκό επίπεδο με ένα ζέον θέμα της τρέχουσας γενετικής έρευνας & βιοηθικής, και αφετέρου, επειδή  ο συγκεκριμένος διαγωνισμός αθλοθετεί χρηματικά έπαθλαβραβεία που δεν είναι αμελητέα ( 😉 ναι και υλικό κίνητρο στην ιστορία αυτή!). 

Τα αποτελέσματα αναμένονται τέλος Μαΐου… Good Luck, girls!

[Update 04/08/2017] Κλικάρετε στον επόμενο σύνδεσμο για να παρακολουθήσετε ειδησεογραφικό βίντεο σχετικά με την εφαρμογή της μεθόδου σε ανθρώπινα έμβρυα:

εδώ κλικ

Ετικέτες: , , ,

Happy DNA Day 2017!

Ετικέτες:

Μμμμμμ..χωρίς ενοχές!

🙄 Εικονικό “αθώο” κέρασμα (πλήρως φυτικό) για τους φίλους που ευχήθηκαν από μακριά! 😉

 

 

Έαρ πυρρό…Έαρ βαθύ…Πάσχα πυρραυγές!

Σε ένα ακόμη ELLS LearningLAB.

Ως φοιτητής ονειρευόμουν να βρεθώ στη ναυαρχίδα της βιολογικής έρευνας, στο διάσημο Ευρωπαϊκό Εργαστήριο Μοριακής Βιολογίας (EMBL) στη Χαϊδελβέργη, και τελικά το κατάφερα πολύ αργότερα στη ζωή μου, μόλις την τρέχουσα εβδομάδα. Αφορμή για την  επίσκεψή μου εκεί στάθηκε η πανευρωπαϊκή συνάντηση-σεμιναριακό/εργαστηριακό course (τύπου CPD) για εκπαιδευτικούς δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που διδάσκουν βιολογία και λοιπές επιστήμες, γνωστό ως ELLS [European Learning Laboratory for the Life Sciences]. Πριν από 2 χρόνια, τον Απρίλιο του 2015, είχα παρακολουθήσει για πρώτη μου φορά την ανάλογη συνάντηση στον αθηναϊκό «Δημόκριτο» (βλ. περισσότερα εδώ) και δεν θα έχανα με τίποτα αυτήν του φετινού Μαρτίου: για να είμαι ειλικρινής το ερέθισμα-κίνητρο για αίτηση συμμετοχής δεν ήταν μόνο ο διάσημος χώρος διεξαγωγής του, ή η προηγηθείσα εμπειρία μου από το ELLS την άνοιξη του 2015, αλλά και το θέμα της φετινής συνάντησης: «Η νέα επανάσταση στη γονιδιακή τεχνολογία – οι ερευνητικές αναζητήσεις στη γονιδιωματική μηχανική και τα διαγονιδιακά ζώα» [The new gene technology revolution exploring genome engineering and transgenic animal research]. Το διατυπώνω λακωνικότατα: Έμεινα ενεός και εκστατικός από τις πρόσφατες επιστημονικές εξελίξεις και την ταχύτατη πρόοδο στο πεδίο της λειτουργικής ανάλυσης γονιδιωμάτων. Αναμενόμενο, ζούμε την εν πολλοίς αυτοματοποιημένη μετα-γονιδιωματική εποχή με τα υπεράφθονα πληροφορικά δεδομένα (big data), από τα οποία προέκυψαν/προκύπτουν και τέθηκαν/τίθενται ερωτήματα, οπότε είναι η στιγμή να αναζητηθούν σχετικές απαντήσεις σε αυτά. Ίσως ακούγομαι υπερβολικός, αλλά είναι αξιοσημείωτο ότι:

  • η επιστήμη (υπερ-)παράγει πλέον τόσο γρήγορα γνώση και πολυσχιδείς εφαρμογές,
  • προκύπτουν σε σύντομο χρόνο νέα εργαλεία έρευνας (ανεξαρτήτως πολυπλοκότητάς τους) που δεν αφήνουν άλλα ανάλογα νέα εργαλεία να προλάβουν να διαδοθούν και να βρουν εφαρμογή (ποιος να το φανταζόταν ότι θα συνέβαινε κι αυτό!), και φυσικά,
  • τα βιοηθικά ζητήματα βρίσκονται ολοένα και περισσότερο στο προσκήνιο, διότι η καλπάζουσα πρόοδος πάει χέρι-χέρι με την (κοινωνική) ευθύνη των επιστημόνων-ερευνητών και γεννά το αδιόρατο μέλλον στην έρευνα σε ό,τι αφορά πρωτίστως την ανθρώπινη υγεία και την εκμετάλλευση της φύσης.

Εκεί λοιπόν αντιλαμβάνεται κανείς και την ευθύνη του δασκάλου, θα έλεγα, αναδύεται επιτακτικά ο θεμελιώδης ρόλος του σήμερα: Οφείλει να προετοιμάζει και να «εξοπλίζει» τους μαθητές του σε πολλά επίπεδα (μετάδοση γνώσεων, ανάπτυξη υπεύθυνης στάσης στα επιστημονικά τεκταινόμενα και τη διαχείριση των πληροφοριών, σεβασμός και ηθικότερη αντιμετώπιση της ζωής). Ακούγονται συνήθως θεωρητικά και κοινότοπα όλα αυτά, αλλά είναι περισσότερο από αναγκαία στη δική μας εποχή, μας αφορούν όλους άμεσα.

Για το πρόγραμμα της διήμερης συνάντησης μπορείς να δεις περισσότερα εδώ. Προσωπικά:

  • Εντυπωσιάστηκα από την τεχνολογία CRISPR-Cas9 η οποία πρωταγωνίστησε στο σεμινάριο αυτό (τόσο σε θεωρητικό αλλά και σε εργαστηριακό επίπεδο), αφού εφαρμόζεται εκτεταμένα από τους έμπειρους ερευνητές του EMBL (περισσότερα για το θέμα αυτό σε επόμενη ανάρτησή μου).
  • Να υπογραμμίσω πόσο με συνεπήραν στο τέλος του διημέρου οι δύο υποδειγματικές διαλέξεις του εξαιρετικού Neil Dear.
  • Ωφελήθηκα από την όλη αλληλεπίδραση με συναδέλφους από άλλες ευρωπαϊκές χώρες με διαφορετικά εκπαιδευτικά συστήματα: πολλά τα κοινά μας με τους εκ Πορτογαλίας, και εξίσου κάμποσες οι διαφορές μας με τους υπηρετούντες σε ολλανδικά σχολεία.

Από τη θέση αυτή θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά τις διοργανώτριες του σεμιναρίου, Eva Haas και Agnes Szmolenszky που όχι μόνο ήταν θετικές στην αίτηση συμμετοχής μου, αλλά μου εξασφάλισαν επίσης οικονομική υποστήριξη για τα έξοδα μετάβασής μου από την χορηγό εταιρεία του σεμιναρίου Sartorius AG.

Ετικέτες: , , ,

Όλα του ξυπνήματος ΔΥΣΚΟΛΑ…

Ναι είναι θέμα συζήτησης κάθε πλέον 1η ώρα μαθήματος, για όσες και όσους καταφτάνουν καθυστερημένοι ή δεν πρόλαβαν καν να φύγουν από την πατρική οικία εγκαίρως. Το ροζ αιλουροειδές ωστόσο είναι άκρως επινοητικό, και φυσικά δεν προσθέτει σταυρούς στο κοντέρ των απουσιών του! Απολαύστε το σχετικό 6λεπτο μαζί του:

Περισσότερα επιστημονικά σχετικά με τη σημασία του ύπνου στους εφήβους, μπορείς να διαβάσεις εδώ, αλλά δες και αυτό [update: 10-04-2017]. 

 

Δημιουργικές εργασίες: προτεινόμενα θέματα στη Βιολογία [Α΄& Β΄Λυκείου].

Τρεις προτάσεις θεμάτων για Δημιουργικές Εργασίες (ΔΕ) στη Βιολογία της Α΄και Β΄τάξης τα οποία συνεισέφερα στη μικρή τράπεζα θεμάτων ΔΕ του ΕΚΦΕ Νέας Ιωνίας (η σχετική ανάρτηση με περισσότερα θέματα στα μαθήματα Φυσικών Επιστημών βρίσκεται εδώ).

female science student wearing a lab coat and goggles clipart Β΄Τάξη:

1ο Θέμα
2ο Θέμα
3ο Θέμα

Α΄Τάξη:

1ο Θέμα
2ο Θέμα
3ο Θέμα

 

Όποιος επιθυμεί τα ανωτέρω αρχεία σε μορφή επεξεργάσιμη (Word docs), μπορεί να επικοινωνήσει μαζί μου μέσω e-mail [gtsolbio(at)gmail.com].

Λήψη σε αργή κίνηση….

…εντυπωσιακό; 😉 

Ευχές & κέρασμα!

Η πολύμηνη αποχή μου από κοινές τροφές (λ.χ. από οτιδήποτε γλυκό & γαλακτοκομικό), ύστερα από απαίτηση του παθολόγου που με παρακολουθεί, με οδήγησε στη γευστική διερεύνηση φυσικών τροφών που απλώς γνώριζα εξ ακοής (μα πόσο νόστιμο το φαγόπυρο!). Κατόπιν λοιπόν πειραματισμών στην κουζίνα μου σας παρουσιάζω, αντί σημερινού κεράσματος με βασιλόπιτα, μια πανεύκολη, γευστικότατη, υγιεινότατη μηλόπιτα, απολύτως απαλλαγμένη από καθετί ένοχο (χωρίς ζάχαρη, χωρίς ζωικό βούτυρο, με ελάχιστη ή και καθόλου γλουτένη)! Η ιδέα για την παρούσα συνταγή πυροδοτήθηκε από τη “Λωλή” της Σίφνου.

Milopita1

Με τις ευχές μου για μια Γλυκιά Χρονιά!

Με Υγεία & Σθένος, ώστε να Προοδεύουμε!

 

Υγρά υλικά:

100 mL ελαιόλαδο (εννοείται έξτρα παρθένο)

175 g μέλι (κατά προτίμηση θυμαρίσιο)

125 mL χυμό πορτοκαλιού (ακόμη πιο ιδιαίτερη γεύση με χυμό από ώριμα μανταρίνια), συν το ξύσμα από τη φλοίδα ενός πορτοκαλιού [θα χρειαστείτε επιπλέον mL χυμού μέχρι να πετύχετε έναν ρευστό χυλό- διαβάστε παρακάτω]

 

Στερεά υλικά:

2-4 μέτρια μήλα (κομμένα σε φέτες, τις οποίες θα στρώσετε σε ελαφρώς λαδωμένο ταψάκι διαμέτρου 23 cm, το οποίο θα έχετε επίσης «ντύσει» με όσο σησάμι θέλετε)

250 g αλεύρι από δίκοκκο στάρι (γνωστό και ως ζέα)- προτιμώ χάριν νοστιμιάς ένα μείγμα από 150 g αλεύρι δίκοκκου και 100 g αλεύρι φαγόπυρου

1 φακελάκι baking powder

½ κουταλάκι του γλυκού (κτγ) κανέλα σε σκόνη

¼ κτγ γαρίφαλο τριμμένο

½ κτγ καρδάμωμο τριμμένο

Σησάμι (αναζητήστε κάποιο ελληνικής παραγωγής που συνήθως είναι πιο εύγευστο)

Milopita2Εκτέλεση (πανεύκολη!):

  • 1ο μείγμα: Αναμειγνύετε με σύρμα σε μεγάλο δοχείο τα ρευστά υλικά, έως ότου διαλυθεί πλήρως το μέλι μέσα στο ελαιόλαδο και τον χυμό.
  • 2ο μείγμα: Αναμειγνύετε καλά σε πλαστικό δοχείο το αλεύρι με τα μπαχαρικά και το baking powder, και το σύνολό τους το περνάτε από ψιλό κόσκινο.
  • 3ο μείγμα: Ενσωματώνετε το 2ο μείγμα με γρήγορες κινήσεις μέσα στο 1ο μείγμα, μέχρι να προκύψει ένας πυκνόρρευστος χυλός [ας έχετε διαθέσιμο περισσότερο χυμό για να το πετύχετε αυτό].
  • Τέλος, μεταφέρετε προσεκτικά τον χυλό πάνω στις στρωμένες φέτες μήλου, και ψήνετε στους 180℃ επί περίπου 50 min [έως ότου να βγαίνει καθαρή μια οδοντογλυφίδα την οποία θα βυθίσετε στο υλικό που ψήνετε].

 

ΥΓ1: Εννοείται ότι μπορείτε να εμπλουτίσετε για περισσότερη γεύση τα μήλα σας με σταφίδες και καρύδια! Ανεβάζετε όμως και το θερμιδικό περιεχόμενο κατακόρυφα. Παρομοίως, εάν το κομμάτι σας περιχυθεί από έξτρα ωμό μέλι!

ΥΓ2: Επίσης μια πολύ καλή βερσιόν της πίτας αυτή είναι με μείγμα μήλου-μπανάνας-πορτοκαλί κολοκύθας!

ΥΓ3: Αν χρησιμοποιήσετε μόνο αλεύρι φαγόπυρου, το αποτέλεσμα είναι σούπερ γευστικό και η γλουτένη θα απουσιάζει εντελώς από το γλυκό σας.

Milopita3

Ετικέτες: , , , ,

Πρωτεΐνες (Β΄Λυκείου).

Επίπεδα οργάνωσης πρωτεϊνών.

Εποπτικό υλικό σχετικά με αυτήν τη σημαντική ενότητα στη Βιολογία της Β΄Λυκείου:

  • παρουσίαση (powerpoint): εδώ
  • διάφορα επεξηγηματικά βίντεο αφιερωμένα στη δευτεροταγή δομή (α-έλικα & β-πτυχωτή επιφάνεια), την τριτοταγή δομή και την τεταρτοταγή δομή:

Hartokoptiki Proteinikou Modelou

  • Παιχνίδι χαρτοκοπτικής: Κατεβάστε από εδώ, εκτυπώστε το αρχείο, και πιάστε κόλλα & ψαλίδι για να δημιουργήσετε πανεύκολα, όπως κι εγώ (βλ. ανωτέρω φωτογραφία), ένα απλό χάρτινο μοντέλο για την τριτοταγή δομή ενός ενζύμου (ισομεράση της φωσφορικής τριόζης). Άκρως ενδιαφέρον! Αν μάλιστα εκτυπώσετε αντί σε λευκό χαρτί σε διάφανη ζελατίνα, το αποτέλεσμα θα είναι εντυπωσιακότερο.
  • Μετουσίωση των πρωτεϊνών: Περιηγηθείτε για χρήσιμες λεπτομέρειες είτε εδώ (από το “Φωτόδενδρο”) είτε σε μια δική μου παρουσίαση

 

Ετικέτες: , , , , , ,

Αλλαγή μεγέθους γραμματοσειράς
Αντίθεση