Άρθρα κατηγορίας "Πρόγραμμα Αγωγής Υγείας"

Διατροφή: υγεία, περιβάλλον, κλιματική αλλαγή.

Με την 1η μας συνάντηση μέσω webex σήμερα με τους υπευθύνους του Κ.Ε.ΠΕΑ. Ιεράπετρας-Νεάπολης Λασιθίου ουσιαστικά ενεργοποιήσαμε άτυπα (αναμένεται η σχετική έγκριση) και εγκαινιάσαμε τις συναντήσεις μας ως ομάδα μαθητών της Β΄ Τάξης που πρόκειται να υλοποιήσουν για το τρέχον σχολικό έτος Πρόγραμμα Αγωγής Υγείας με τίτλο Θαυματουργές φυσικές υπερτροφές made in Greece: γευστική περιδιάβαση με επιστημονική διάθεση και σε πνεύμα αειφορίας.Seminar1

Ο υπογράφων επιδιώκοντας να εμπλουτίσει το επιτυχημένο από τα προηγούμενα σχολικά έτη πρόγραμμα για τις ελληνικές υπερτροφές με τη διάσταση της αειφορίας στη διατροφή, έκρινε αναγκαία τη συμμετοχή του σχολείου στο Εθνικό Θεματικό Δίκτυο Αειφόρου Εκπαίδευσης με τίτλο: «Διατροφή, Περιβάλλον & Yγεία». Οπότε έτσι προέκυψε το σημερινό ωριαίο πρόγραμμα επιμορφωτικής δράσης για τους μαθητές μου: Η πρώτη παρουσίαση (Eat4Change: από το πιάτο μας στην προστασία του κλίματος)  από την κα Ελένη Σβορώνου-WWF Ελλάς μας παρέσυρε ευχάριστα με το αλληλεπιδραστικό περιεχόμενό της, ενώ ακολούθησε η κα Σφακιανάκη Ειρήνη από το Τμήμα Επιστημών Διατροφής και Διαιτολογίας του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστήμιου σχετικά με την κατανάλωση υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων και ενεργειακών ποτών από τους εφήβους για τα οποία μας σύστησε εναλλακτικές πιο υγιεινές προτάσεις-λύσεις.

DSC05031cut

Αναμένουμε με ενδιαφέρον τις επόμενες δράσεις του Θεματικού Δικτύου.

Premium σταγόνες θάλασσας!

buffet

Ισχυρότατη δόση από θαλασσινό αεράκι με ιώδιο και υψηλή περιεκτικότητα σε ω3 λιπαρά μάς «χτύπησε» σήμερα με την μεσημεριάτικη ζέστη! Την τιμητική του είχε το αβγοτάραχο Μεσολογγίου (ως ελληνική υπερτροφή & αναγνωρισμένο προϊόν Π.Ο.Π.), το οποίο κατάφερε στον υπέρτατο βαθμό να μας ανασύρει μνήμες καλοκαιριού! Δεν ήθελαν και πολύ οι μαθητικές ομάδες να αρχίσουν να  συζητούν τα σχέδιά τους για το ερχόμενο καλοκαίρι, μέχρι που έπεσαν με τα μούτρα να ετοιμάσουν για όλους μας τις γαστρονομικές λιχουδιές αυτής της συνάντησης:

Παραδοσιακό αβγοτάραχο με αποξηραμένα σύκα· ήταν ο ιδανικός συνδυασμός για μια εισαγωγή στην αρωματική-γευστική πολυπλοκότητα του αβγοτάραχου: το διακριτικά γλυκό με ελαφρές νότες καπνιστού σύκο της σμυρναίικης ποικιλίας «Τζαϊλάτα» αντιστάθμισε την ελαφρώς πικρή νότα των ταριχευμένων αβγών.

figBott

Ακολούθησε μια δροσερότατη τορτίγια με φρέσκα φύλλα σαλάτας, φύλλο από χλωρό κρεμμυδάκι, κατίκι Δομοκού, άνηθο και φετούλες/τρίμμα αβγοτάραχου (παραδοσιακού και μελίχλωρου). [αφορμή στάθηκε η συνταγή από εδώ]

botTortilla

Συνεχίσαμε το παιχνίδι πικρού-γλυκού με μια γλυκιά ντοματένια παρασκευή φακής-ροβίτσας, όπου εκεί το τρίμμα αβγοτάραχου μόνο του εμπλούτισε διατροφικά τα δύο όσπρια· εδώ αντί για κουτάλι χρησιμοποιήσαμε μικρά αφράτα παξιμαδάκια από χαρουπάλευρο. [έμπνευση από αυτή τη συνταγή]

ospria bot

Οι νότες ιωδίου διακριτικά μας συνόδευσαν και στην πόση: μαθητική ομάδα ανέλαβε να συνθέσει ένα δροσερότατο mocktail Bloody Mary σύμφωνα με αυτή τη συνταγή. Χρησιμοποιήσαμε αφρίνα Μεσολογγίου και στην παρασκευή του ντοματένιου ποτού αλλά και στο χείλος του ποτηριού, ενώ η γεύση απογειώθηκε όταν τρίψαμε 1-2 στροφές από το καινοτόμο Trikalinos Sea Salt Bottarga Breeze!

BotMocktail

Η μεσημεριανή περιήγησή μας στο αβγοτάραχο κορυφώθηκε με έναν gluten free χονδρό φιδέ από καλαμποκάλευρο, ο οποίος έβρασε μέσα σε μια απλή ντοματένια σάλτσα αρωματισμένη με φύλλα λουΐζας και ξύσμα λεμονιού· τα λεμονάτα αρώματα περπάτησαν άνετα στο στόμα μας με τη λιπαρότητα των μελίχλωρων χρυσαφένιων αβγών και τη βοτανική οξύτητα από ντοματίνια κονφί! [η έμπνευση της  παρασκευής από εδώ]

Σαφώς «ταΐσαμε» και τον εγκέφαλό μας με ολιγόλεπτα θεάματα από το YouTube· πολύ χρήσιμα τα επόμενα ολιγόλεπτα βίντεο για τη σημερινή πρωταγωνίστρια υπερ-τροφή μας: εδώεδώεδώ και εδώ.  

Η συνάντησή μας ολοκληρώθηκε γλυκά-δροσερά-καλοκαιρινά. Επειδή το υπόλοιπο του σχολικού έτους δεν μας επαρκεί για ένα προγραμματισμένο αφιέρωμα στο χαρούπι, σκεφτήκαμε να φτιάξουμε το απόλυτο χαρουπο-παγωτό, εμπλουτισμένο με μαυρομάτα σταφίδα και ελληνικά γκότζι μπέρι… οι φράουλες εποχής και το ελληνικό αμύγδαλο φιλέ μάς πρόσφεραν και αυτά τις υπηρεσίες τους!

Η σημερινή μας δράση δεν θα ήταν εφικτή χωρίς την αυθόρμητη γενναιοδωρία του Κου Ζαφείρη Τρικαλινού και της εταιρείας του, ο οποίος απλόχερα μας έστειλε τα μοναδικά γαστρονομικά προϊόντα του!  Τον ευχαριστούμε θερμά! Ίσως στο μέλλον, και αν οι συνθήκες το επιτρέψουν, να επισκεφτούμε τις εγκαταστάσεις της ΤΡΙΚΑΛΙΝΟΣ Ε.Ε. στη Δάφνη για μια δια ζώσης συνάντηση με τον χορηγό μας.

dwraTrikalinos

Ευχαριστώ επίσης θερμά τις συναδέλφους Κλάρα Αναστασία, Κωνσταντινίδου Βαρβάρα, Νιάρχου Γεωργία και Παπακυρίλλου Αλεξάνδρα για την όλη υποστήριξη της δράσης αυτής.

 

 

Κόκκινο χρυσάφι από την ελληνική γη.

crocuscup
Λεπτομέρειες για το εικονιζόμενο κύπελο εδώ . Ακρωτήρι Θήρας, 16ος αι. π.Χ.

Διεθνώς διάσημος ο ακριβός και πολύτιμος κρόκος Κοζάνης (ελληνική ζαφορά, Greek red saffron, προϊόν Π.Ο.Π. από το 1999), αλλά κάμποσα μέλη των μαθητικών ομάδων μας σήμερα τον πρωτογνώρισαν και τον πρωτογεύτηκαν! Ξεκινήσαμε με μια εισαγωγική συζήτηση για τις βιοδραστικές ουσίες των στιγμάτων του άνθους, όπως την πικροκροκίνη (πικάντικη και κάπως πικρή γεύση), την α-κροκίνη (ένα από τα ιδιαίτερα καροτενοειδή για το χρώμα του) και τη σαφρανάλη (για το χαρακτηριστικό άρωμά του). Αναφερθήκαμε επίσης στα ευεργετικά οφέλη του κρόκου: προστασία του καρδιαγγειακού συστήματος, τον αντικαταθλιπτικό ρόλο του, τις αντικαρκινικές επιδράσεις του σε εργαστηριακές καλλιέργειες, και την εντυπωσιακή επίδρασή του κατά του Αλτσχάιμερ.

RISOTTO ALLA MILANESE stepbystep

Εννοείται δεν παραλείψαμε να χρησιμοποιήσουμε τον κρόκο μαγειρικά στο εργαστήριό μας: το διάσημο risotto alla Milanese είχε την τιμητική του! Σε μισή ώρα είχαμε μεταμορφώσει μισό κιλό ρύζι carnaroli σε ένα πλούσια κρεμώδες έδεσμα με ελληνική πλέον ταυτότητα στα συστατικά του: πρωταγωνιστής ο κρόκος ως προς το χρώμα και το άρωμα, παρέα με ένα αρωματικό ηπειρώτικο αιγοπρόβειο βούτυρο και με ένα πικάντικο αρσενικό Νάξου στη θέση της ιταλικής παρμεζάνας.

Καλύψαμε επίσης τη ζαχαροπλαστική ανησυχία μας αναφορικά με τον κρόκο με μία πανάλαφρη vegan πουτίγκα αμυγδάλου από (βολιώτικα) αμύγδαλα και γάλα αμυγδάλου στο πνεύμα της οθωμανικής κρέμας keşkül, αλλά με τον κρόκο πρωταγωνιστή στο χρώμα και διακριτικό συναγωνιστή των αρωματικών αμυγδάλων.

Τα προαναφερθέντα εδέσματα συμπληρώθηκαν με ένα εμπορικό ρόφημα κρόκου προκειμένου να υπογραμμίσουμε τον πιο άμεσο και εύκολο τρόπο πρόσληψης του πολύτιμου βοτάνου/μπαχαρικού.

 

“Μαυρομάτες”…. the black gold!

stafides1Την κορινθιακή σταφίδα εξετάσαμε στη σημερινή συνάντησή μας· με δυνατό ιστορικό υπόβαθρο το εν λόγω αγροτικό προϊόν, αν σκεφτεί κανείς ότι στο τέλος του 19ου αιώνα αποτελούσε το 70% των εξαγωγών της χώρας και κύριο μοχλό οικονομικής ανάπτυξης και ευημερίας στην Κορινθία, Αχαΐα, Ηλεία και Ζάκυνθο.
Στη γευσιγνωσία μας συμπεριλάβαμε κορινθιακές σταφίδες από τις προαναφερθείσες περιοχές, οι δε προτιμήσεις των ομάδων έδωσαν συνολικό προβάδισμα (ως 1η και 2η προτίμηση) στη σταφίδα της Ζακύνθου:

Stafides Protimiseis
Συζητήσαμε τη διατροφική αξία της σταφίδας ως υπερτροφής: πλούσια σε φυτικές ίνες και ειδικά με τις φρουκτάνες της να αποτελούν ευεργετικό πρεβιοτικό για τη χλωρίδα του παχέος εντέρου· επίσης πλούσια πηγή καλίου (ανώτερη και από την μπανάνα) αλλά και σημαντικών αντιοξειδωτικών, δίχως να παραβλέψουμε τις υδατοδιαλυτές βιταμίνες Β1, Β2, Β6, και C, μολονότι οι σταφίδες αποτελούν προϊόν ξήρανσης. Η υψηλή περιεκτικότητα της σταφίδας σε σάκχαρα που αποδίδουν άμεσα ενέργεια, μας έφερε στο νου παλαιές διαφημίσεις στις οποίες η σταφίδα προτεινόταν ως ιδανική θερμαντική τροφή και ως κατάλληλη για σχολικό κολατσιό!

Old ads

Εμείς πάντως σήμερα απολαύσαμε τις σταφίδες μας με 2 παρασκευές: μία παραδοσιακή, αλμυρή και άκρως θερμιδική, την μπαζίνα Αρκαδίας (βλ. συνταγή εδώ)· και μία γλυκιά, ένα pancake φούρνου με κανέλα το οποίο ενισχύσαμε με μέλι (βλ. συνταγή εδώ) και σταφίδες.stafides2stafides3

Μέλισσα, μέλια και λοιπά μελισσοπροϊόντα.

HoneySeminar1

Την 1η μας επιμορφωτική δράση εκτός σχολείου πραγματοποιήσαμε σήμερα με τις μαθητικές ομάδες που υλοποιούν το φετινό Πρόγραμμα Αγωγής Υγείας. Βρεθήκαμε στο αγαπημένο Open Farm, στην ιστορική λαχαναγορά του Ρέντη, και παρακολουθήσαμε ένα workshop αφιερωμένο στη μέλισσα και τα προϊόντα της. Υπό την καθοδήγηση της γλαφυρής Κας Βαρβάρας Κουνέλη (η ίδια ερασιτέχνης μελισσοκόμος)

  • γνωρίσαμε τον κόσμο της μέλισσας (στοιχεία για τη βιολογία, την κοινωνική οργάνωση και την οικολογία του εντόμου) και το επάγγελμα του μελισσοκόμου (εξοικειωθήκαμε με τον επαγγελματικό εξοπλισμό ενός μελισσοκόμου, κατανοήσαμε τον τρόπο εξαγωγής του μελιού και άλλων μελισσοκομικών προϊόντων, καθώς και τις εργασίες ενός μελισσοκόμου ανά εποχή του έτους),
  • δοκιμάσαμε διάφορους τύπους μελιού της χώρας μας, ώστε να εντοπίσουμε βασικές οργανοληπτικές διαφορές τους…και σαν να μην έφτανε η ερασιτεχνική γευσιγνωσία, προχωρήσαμε και στη βαθμολόγηση (στην κλίμακα 1 έως 10) των μελιών (σύνηθες στους άπειρους διάσημους influencers-γευσιγνώστες του διαδικτύου):

HoneyTastingData

Λαμβάνοντας υπόψιν τις τιμές των τυπικών σφαλμάτων δεν φαίνεται να προέκυψαν σαφείς γευστικές προτιμήσεις των μαθητών/μαθητριών. Σίγουρα το μέλι καστανιάς και αυτό της φάβας δεν ενθουσίασαν τον εφηβικό ουρανίσκο, οι δε κλασικοί τύποι ελληνικού μελιού (θυμαρίσιο, πεύκου, ελάτης, ανθέων, βελανιδιάς) εμφάνισαν τις μεγαλύτερες μέσες τιμές στη 10βαθμη κλίμακα.

Με αφορμή δε τη μεθαυριανή Κυριακή της Τυρινής, η συνάντησή μας ολοκληρώθηκε γλυκά με ένα πρωτεϊνούχο cheesecake [η συνταγή εδώ] με γλυκαντική ύλη ένα θυμαρίσιο μέλι Λήμνου αντί ζάχαρης, το οποίο αυτονόητα απολαύσαμε με πρόσθετο μέλι.

HoneyCheesecake

Με αλεύρι αμυγδάλου και αλεύρι φαγόπυρου.

Breads2024

BreadMaking2024

Με επιτυχία, για 3η σχολική χρονιά, έλαβε χώρα στο Εργαστήριο Φυσικών Επιστημών η αρτοποίηση από τις μαθητικές ομάδες που συμμετέχουν στο φετινό Πρόγραμμα Αγωγής Υγείας. Ήταν μια καλή ευκαιρία να συζητήσουμε την αλκοολική ζύμωση στην παρασκευή ψωμιού και να θέσουμε κάποιους προβληματισμούς σχετικά με τη γλουτένη (βλ. το παρόν φύλλο εργασίας). Ακολουθήσαμε αυτή τη συνταγή και την επόμενη μέρα απολαύσαμε τον νόστιμο κόπο μας.

BreadPreferences

Από τις διαφορετικές παρασκευές μας: ισοβάθμησαν ως 1η προτίμηση, το ψωμί με αλεύρι φαγόπυρου και με αλεύρι αμυγδάλου· στη 2η θέση των προτιμήσεων πρωταγωνιστής αναδείχθηκε το ψωμί με αλεύρι φαγόπυρου· στην 3η θέση επικράτησε το ψωμί με αλεύρι αμυγδάλου· συγκεντρωτικά, το ψωμί με αλεύρι αμυγδάλου ερέθισε περισσότερο όλα τα μέλη των ομάδων και προσπέρασε το ψωμί με αλεύρι φαγόπυρου.

BreadTasting2024

Το κατίκι Δομοκού, το μέλι από άνθη πορτοκαλιάς και οι ελιές Αμφίσσης ως συνοδευτικά συνέβαλαν στο να μην μείνει ψίχουλο, ειδικά, από τους προαναφερθέντες δύο τύπους ψωμιού.

Μια ισχυρή, και πρώτη για εμάς, δόση Χίου!!!

Σε ένα εαρινοθερινό μεταίχμιο,  – οι οπωρώνες των εσπεριδοειδών είχαν ήδη προλάβει να απαλλαγούν από τα ευωδιαστά άνθη τους, ενώ ο δυνατός αέρας του Αιγαίου απέτρεπε να σκέφτεσαι την απόλαυση της θάλασσας–  πετύχαμε τη Χίο πριν από ένα μήνα από σήμερα, μετά τις πασχαλινές διακοπές, όταν την επισκεφτήκαμε για ένα τριήμερο με αφορμή τη μοναδική μαστίχα της ως υπερτροφή.

Το ραντεβού μας από την πρώτη κιόλας μέρα ήταν στο Μουσείο Μαστίχας Χίου (ΜΜΧ). Τύχαμε θερμής υποδοχής και στη συνέχεια εξαιρετικής ξενάγησης από την Κα Ελένη Παϊδούση, ενώ 5 ομάδες μαθητών μας καταπιάστηκαν με την εκπαιδευτική δραστηριότητα του μουσείου σχετικά με τη δημιουργία των οχυρωμένων οικισμών στα Μαστιχοχώρια και την αρχιτεκτονική εξέλιξή τους από τη γενουατική περίοδο έως την περίοδο της οθωμανικής κυριαρχίας …η εφηβική φαντασία εδώ εκφράστηκε απολύτως ελεύθερη έως και σουρεαλιστική με τις μακέτες που προέκυψαν στο τέλος.

Ιδιαίτερη εντύπωση μας έκανε στην είσοδο της έκθεσης η βιολογία του μαστιχοφόρου σχίνου με τις πολλές υποποικιλίες του (αποτέλεσμα ενός μεθοδικού ευγονισμού από τους καλλιεργητές επί αιώνες) στα χωριά του νησιού, και η ικανότητά του να διαιωνίζεται εύκολα με παραφυάδες αν και σκληροτράχηλο φυτό…η καλλιεργειά του όμως επίπονη και απαιτητική με τις συνεχείς πολύμηνες φροντίδες του θάμνου χάριν του μοναδικού προϊόντος του.

Επίσης στο κάτω επίπεδο του μουσείου λύσαμε κάθε απορία μας σχετικά με την παραγωγή της διάσημης τσίκλας ΕΛΜΑ…. Μα ήταν εντυπωσιακοί οι κάδοι κουφετοποίησης και το βαρελάκι για το γυάλισμα των κουφέτων!

Κλείσαμε την πολύωρη περιήγησή μας στο ΜΜΧ είτε με βόλτα στον φυσικό μαστιχώνα της υπαίθριας έκθεσης είτε με μια δροσιστική χιώτικη μανταρινάδα στο καφέ/πωλητήριο του μουσείου.

Ο γαστρονομικός χαρακτήρας της επίσκεψής μας στο νησί συνεχίστηκε την επόμενη μέρα στη Μικροζυθοποιία Χίου εντός του Κάμπου (δυστυχώς λόγω κορωνοϊού δεν κατορθώσαμε να επισκεφτούμε το ξακουστό Μουσείο Εσπεριδοειδών).

Εκεί είχαμε την ευκαιρία να δούμε πώς παράγεται βήμα-βήμα η περίφημη μπύρα του νησιού από αφοσιωμένους ανθρώπους με μεράκι, όπως οι ιδιοκτήτες Κοι Αμύγδαλος Ιάκωβος και Ναζλίδης Μάνος, οι οποίοι μας δέχτηκαν στις εγκαταστάσεις τους υπό την καθοδήγηση του Κου Βορριά Κωνσταντίνου που μας ξενάγησε και μας εξήγησε όσο καλύτερα μπορούσε το βασικό πρωτόκολλο ζυθοποίησης.

Ήταν μια καλή ευκαιρία να συζητήσουμε για την αλκοολική ζύμωση (την οποία απωλέσαμε πια από τα μαθησιακά αντικείμενα της Β΄ Λυκείου) με πρώτη ύλη τους διάφορους τύπους βύνης, ειδικές ζύμες ζυθοποιίας και αρώματα λυκίσκου… τα οποία εδώ επιμελώς συμπληρώνονται και από μαστιχέλαιο για κάτι δυνατό & πρωτότυπο: μπύρα με μαστίχα! Στο ζυθοποιείο κινητοποιήσαμε μόνο τη μύτη μας για να διαπιστώσουμε τον ιδιαίτερο χαρακτήρα των προϊόντων της εταιρείας.

Την πολιτιστική συνιστώσα της εκδρομής μας (επισκέψεις στα Μεστά, στο Πυργί, στη Νέα Μονή, στους ανεμόμυλους στα Ταμπάκικα, και στην Πέτρα του Ομήρου όπως και στην ίδια τη Χώρα είτε μέρα είτε by night) την καλύψαμε πληρέστατα στον υπόλοιπο χρόνο της παραμονής μας στη Χίο με τη βοήθεια του ακούραστου Κου Μιχάλη Χατζηαναγνώστου από τον Ταξιδιωτικό Οργανισμό Manessis , ο οποίος πρόθυμα & σταθερά συντονιζόταν με τον παλμό της ομάδας μας!

Αδιαμφισβήτητο συμπέρασμα: ο χρόνος δεν μας έφτασε για το κεντρικό και το βόρειο τμήμα του νησιού…ευελπιστούμε σε μελλοντικό σχεδιασμό εκδρομής μας.

 

ΥΓ/ Στην παρούσα ανάρτηση μπορείτε να βρείτε ενδιαφέρουσες πληροφορίες σχετικά με τη μαστίχα καθώς και δοκιμασμένες γλυκοαλμυρές προτάσεις αρωματισμένες με μαστίχα… απλώς κλικάρετε στους ακόλουθους συνδέσμους οι οποίοι κρύβουν παρουσιάσεις των μαθητικών ομάδων που συμμετείχαν στο πρόγραμμα:

Εργασία 1η Εργασία 2η Εργασία 3η Εργασία 4η Εργασία 5η Εργασία 6η Εργασία 7η Εργασία 8η Εργασία 9η Εργασία 10η Εργασία 11η Εργασία 12η

Χίος με το μαστίχι σου, ερχόμαστε!

Με χαροποίησε ιδιαίτερα η αποστολή στο σχολείο μας – και  μόλις σήμερα κατάφερα να τα πάρω στα χέρια μου, αφού τις προηγούμενες δύο εβδομάδες με “επισκέφτηκε” ο κορωνοϊός και με κράτησε εκτός σχολείου − προς εμπλουτισμό της σχολικής βιβλιοθήκης τριών εκδόσεων από το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ):

DSC01869Α

  • Καλλινικίδου Άννα, Μουσείο Μαστίχας Χίου. Οδηγός. © 2017 (ISBN 978-960-244-192-3),
  • Όψεις της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς στη Χίο, επιστ. Επιμέλεια Σταυρούλα-Βίλλυ Φωτοπούλου. © 2016 (ISBN 978-960-244-185-5),
  • Κρατώντας ζωντανή την παραγωγική ιστορία του τόπου. Δίκτυο Μουσείων του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς. © 2014, 2016 (ISBN 978-960-244-187-9).

Η επικοινωνία με το ΠΙΟΠ προέκυψε με αφορμή την επίσκεψη που θα πραγματοποιήσουν οι μαθητικές ομάδες μας στο Μουσείο Μαστίχας κατά την προγραμματισμένη εκδρομή μας στη Χίο στις 4-6 Μαΐου 2022. Ειδικότερα, με βάση το πλούσιο περιεχόμενο των 2 πρώτων βιβλίων έχουμε την ευκαιρία να αποκτήσουμε πρόσβαση σε πληροφορίες και στοιχεία που δεν αρκεί το σύντομο πέρασμά μας από το νησί να μας τις/τα προσφέρει στη δεδομένη στιγμή. Έχοντας αυτό το υλικό υπόψιν, πιστεύω ότι η γαστρονομική/πολιτιστική περιήγησή μας στη Χίο θα είναι εκ των προτέρων πιο εστιασμένη και πιο “ψαγμένη” για όλους μας.

Ευχαριστώ θερμά τις κυρίες Ράπτη Αλεξάνδρα, διευθύντρια του ΠΙΟΠ, και Καραγιάννη Ουρανία, προϊσταμένη της Υπηρεσίας Εκδόσεων του ΠΙΟΠ, για την ευγενική προσφορά των προαναφερθέντων πολύτιμων τίτλων.

Στη Σπάρτη…

MEEL1

SpartigroupFull

Η επιστημονική/γευσιγνωσιακή περιήγησή μας στο ελαιόλαδο ως υπερτροφή ολοκληρώθηκε με την επίσκεψη των μαθητικών ομάδων μας στο Μουσείο Ελιάς & Ελληνικού Λαδιού (ΜΕΕΛ) στη Σπάρτη. Σταθήκαμε τυχεροί διότι επί σχεδόν 2 ώρες είχαμε όλο το Μουσείο στη διάθεσή μας, ώστε να το περιηγηθούμε άνετα χωρίς την πίεση από άλλους επισκέπτες σε αναμονή. Ειδικά στις εκθεσιακές ενότητες του 1ου ορόφου του Μουσείου, πραγματοποιήσαμε τη δραστηριότητα «Τρεις το λάδι, τρεις το ξύδι…»  –προτείνεται στον εκπαιδευτικό φάκελο του ΜΕΕΛ–, και ουσιαστικά έτσι αυτοξεναγηθήκαμε πιο διασκεδαστικά στο εποπτικό υλικό που αναφέρεται στην οικονομία, τις χρήσεις και την ιδεολογία της ελιάς και του ελαιόλαδου.

activity1

Ακολούθησε η μεσημεριανή ανάπαυλα για φαγητό στην κεντρική πλατεία της Σπάρτης και νωρίς το απόγευμα κατευθυνθήκαμε στις εγκαταστάσεις της εταιρείας Υγαία του Κου Αλέξη Βλήτα. Ο φιλόξενος οικοδεσπότης μάς γνώρισε τις απαιτήσεις των φυτών που καλλιεργεί βιολογικά στον Πάρνωνα και μας έδειξε πώς επεξεργάζεται τους υπερ-καρπούς τους μέχρι το τελικό στάδιο να προκύψει το έτοιμο αποξηραμένο προϊόν που εμπορεύεται. Τα εν λόγω υπερ-φρούτα (μύρτιλο, κράνο, γκότζι μπέρι και αρώνια) τα είχαμε ήδη γνωρίσει γευστικά στην 1η δραστηριότητα των συναντήσεών μας στο σχολικό εργαστήριο.

ygaia

Ευχαριστούμε θερμά το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς για την επίσκεψή μας στο ΜΕΕΛ και τον Κο Αλέξη Βλήτα για την ενδιαφέρουσα, εκ των ένδον γνωριμία μας με τα προϊόντα του.

Γευσιγνωσία ελαιολάδων: ευεργετικά καψίματα.

Το ελαιόλαδο ως υπερτροφή εξετάσαμε αυτή τη βδομάδα στις συναντήσεις μας. Ερέθισμα για αυτό στάθηκε το παρόν άρθρο. Και επειδή στο πρόγραμμά μας βασιζόμαστε πάντα στο οσφρητικό/γευστικό αισθητήριο, σκεφτήκαμε να αξιολογήσουμε διάφορα μονοποικιλιακά ελαιόλαδα φετινής εσοδείας: ακολουθήσαμε τις οδηγίες γευσιγνωσίας από εδώ και μεταφέραμε στο εργαστήριό μας όλη την εμπειρία ενός olive oil bar, όπως το βιώσαμε οι δύο διδάσκοντες στο παρελθόν με αφορμή άλλο πρόγραμμα σχολικών δραστηριοτήτων (περισσότερα εδώ).

Προμηθευτήκαμε από την αγορά πέντε (5) μονοποικιλιακά εξαιρετικά παρθένα ελαιόλαδα – οι ποικιλίες ελιάς που επιλέξαμε δηλώνονται στα ακόλουθα γραφήματα – και τα εξετάσαμε ως προς το χρώμα τους, το φρουτώδες άρωμά τους, το πικρό και πικάντικο στοιχείο τους. Διαπιστώσαμε τον χαρακτήρα τους σε συνδυασμό με ντομάτα και ντοματίνια «βελανίδια», φέτα (Τριπόλεως), προζυμένιο ψωμί, βρασμένη καυτή πατάτα και μους σοκολάτας. Οι ποιοτικές συγκρίσεις μας είχαν ως μέτρο αναφοράς το ελαιόλαδο από την κορωνέικη ποικιλία. Και επειδή σαφώς υπεισήλθε το υποκειμενικό στοιχείο στην πρωτόγνωρη αυτή προσπάθεια των ομάδων μας, τα αποτελέσματα που παρουσιάζονται παρακάτω αντιπροσωπεύουν τις αξιολογήσεις 14 μαθητικών ομάδων, οι οποίες δοκίμασαν τα ίδια ελαιόλαδα, με την ίδια διαδοχή (κορωνέικη → τσουνάτη → χονδροελιά → μάκρη → μεγαρίτικη), στον ίδιο χώρο (όλοι οι ηλεκτρικοί λαμπτήρες οροφής αναμμένοι, θερμοκρασία 20° με 22° C), σε διαφορετικές ημέρες, αλλά την ίδια ώρα (μεσημέρι, αμέσως μετά  τη λήξη των μαθημάτων). Κάθε ομάδα συμπλήρωσε επιτόπου το παρόν ερωτηματολόγιο, όσο εξελισσόταν η γευσιγνωσία.

OliveOil Color

Πιο φρουτώδες όλων αναδείχτηκε το ελαιόλαδο από την ποικιλία μάκρη, ενώ και η μεγαρίτικη έγινε έντονα αισθητή λόγω των αρωμάτων της. Οι δύο προαναφερθείσες ποικιλίες μάς ερέθισαν όμως ήπια ως προς το πικρό στοιχείο τους, αφού το ελαιόλαδο της τσουνάτης το αισθάνθηκαν ως το πιο πικρό από όσα γεύτηκαν οι ομάδες.  Το φαινολικό περιεχόμενο της μεγαρίτικης και της τσουνάτης φάνηκε να υπερτερεί των υπολοίπων ως προς την ιδιότητα του πικάντικου: πολύ έντονα τα «καψίματα» στο λαιμό από τα ελαιόλαδα των εν λόγω ποικιλιών. Ως προς το χρώμα τους, το ελαιόλαδο της μάκρης έλαβε την πρωτοκαθεδρία με την πιο ευδιάκριτη νότα πράσινου μέσα στο σύνηθες κίτρινο των υπολοίπων, αν και η χονδροελιά Χαλκιδικής έκανε γενικώς εντύπωση ως η πιο ωχρή σε σημείο που θύμισε κοινό ηλιέλαιο.

Οι γευσιγνωσίες των ομάδων μας ολοκληρώνονταν με την κατανάλωση βρώσιμης ελιάς «σπιτικής» παραγωγής από τη συνάδελφο κα Παπακυρίλλου· επίσης όλοι είχαν την ευκαιρία να δοκιμάσουν το ελαιόλαδο της μάκρης ως αγουρέλαιο, καθώς και αρωματισμένο με βασιλικό & πορτοκάλι. Συνολικά οι εντυπώσεις από τα τελευταία θετικότατες, δεδομένου ότι ορισμένοι ανήσυχοι μαθητές άρχισαν να σκέφτονται πώς θα μπορούσαν να αξιοποιήσουν τέτοια φυσικώς αρωματισμένα ελαιόλαδα.

Θερμές ευχαριστίες από τη θέση αυτή στην οικογένεια Κελίδη και ειδικά στην Αλέξια και τη Νίκη Κελίδου, οι οποίες χωρίς καθυστέρηση συνέβαλαν στο να γνωρίσουμε την ποικιλία μάκρη μέσω των ελαιολάδων «Κύκλωπας» που μας δώρισαν!

Αλλαγή μεγέθους γραμματοσειράς
Αντίθεση