Άρθρα κατηγορίας "Βιολογία Α΄Λυκείου"

ΠΕΨΗ: πόσα νομίζουμε ότι γνωρίζουμε;

digestion

 

Πόσο καλά γνωρίζουμε την πέψη ως διεργασία; Οι αντιλήψεις που είναι εδραιωμένες σχετικά με αυτήν από τον καθημερινό απλό άνθρωπο είναι και επιστημονικά αληθινές; Δηλαδή, εάν:

  • Τρως πικάντικα φαγητά, θα περιμένεις να πάθεις έλκος;
  • Υποφέρεις από καούρες, είναι σωστό να κοιμάσαι καθιστός;
  • Σηκώνεις βαριά αντικείμενα, μοιραία θα προκαλέσεις κάποια μορφή κήλης;
  • Είσαι αλκοολικός, δεν θα αποφύγεις την ηπατική κίρρωση;
  • Πάσχεις από δυσανεξία στη λακτόζη, σίγουρα τα γαλακτοκομικά είναι αυστηρώς και δια ροπάλου απαγορευμένα;

Μπορείτε να δείτε λεπτομέρειες εδώ. Αλήθεια, γιατί να ζούμε με μύθους περί πέψης;

digestive-system & healthy-foodstuffs

Ετικέτες: , , , , ,

Δίδυμα-γλύκες!

Το βίντεο που ακολουθεί έχει αναρτηθεί στο YouTube σε διάφορες χρονικές στιγμές από ποικίλους χρήστες (υπάρχει ακόμη και ως ανάρτηση από χρήστη με ελληνικούς υπότιτλους).

Επέλεξα την καθαρότερη προβολή, και σας προτρέπω να το απολαύσετε!

Ετικέτες: ,

Διαγώνισμα Βιολογίας Α ΄Λυκείου/ ΓΕΛ Μύρινας & απαντήσεις.

Exams Tsolakis

Μπορείτε να βρείτε εδώ το διαγώνισμα μαζί με τις προτεινόμενες απαντήσεις (στο ίδιο αρχείο pdf).

Καλά Αποτελέσματα!

Ετικέτες:

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ Βιολογίας Α΄Λυκείου/ ΓΕΛ Μούδρου & απαντήσεις.

exams studying

Τα θέματά μας εδώ και οι προτεινόμενες απαντήσεις τους εδώ .

Καλά αποτελέσματα!

Ετικέτες:

Χικ, χικ, χικ… λύγξ, singultus, κοινώς λόξυγγας!

hic hic Tsolakis

Όλοι έχουμε πάθει κάμποσες φορές αυτόν τον σπασμό που μοιάζει να πηγάζει ανάμεσα στον θώρακα και στην κοιλιά και συνοδεύεται από το χαρακτη­ριστικό «χικ».

Ο σπασμός αυτός κάποτε θεωρούνταν αντανακλαστικός οφειλόμενος σε ακουσία σύσπαση του διαφράγματος (εξού και ο πλήρης ιατρικός όρος: συγχρονισμένος διαφραγματικός πτερυγισμός), του μεγάλου μυός που χωρίζει τον θώρακα από την κοιλιά και αποτελεί τον κύριο μυ της αναπνοής. Ωστόσο η σύγχρονη ιατρική έρευνα έχει αποκαλύψει ότι ο λόξυγγας είναι πολύπλοκη διαδικα­σία, η οποία αρχίζει με την αιφνίδια ισχυρή σύσπαση όλων των μυών που συμμετέχουν στην αναπνοή και όχι μόνο του διαφράγματος.

RespMuscles Tsolakis complete

Τη μαζική αυτή σύσπαση ακο­λουθεί σχεδόν αμέσως το κλεί­σιμο της γλωττίδας, που είναι το στενότερο τμήμα του λάρυγγα και στα άκρα της έχει τις φωνητικές χορδές. Μόλις κλείσει η γλωττίδα και ενωθούν οι φωνητικές χορδές (συνήθως χρειάζονται 35 msec για να συμβεί αυτό), δημιουργείται το χαρακτη­ριστικό «χικ».

Mayo Hiccup Tsolakis

Hiccough outline Tsolakis

Στη συνέχεια, το άνω τμήμα του στόματος και το πίσω μέρος της γλώσσας κινούνται προς τα πάνω προκαλώντας μερικές φορές τον ήχο του ρεψίματος, ενώ έπεται νέα σύσπαση του διαφράγματος και των άλλων μυών.

Την ίδια στιγμή η καρδιά τείνει να επιβραδύνεται, γεγονός που αποδί­δεται στη διέγερση του πνευμονογαστρικού νεύρου. Το νεύρο αυτό αρχίζει από τον εγκέφαλο, δίνει κλάδους σε όλα τα όργανα που πα­ρεμβάλλονται ανάμεσα στον αυχένα και στο παχύ έντερο (συνεπώς στην καρδιά και στο διάφραγμα) και οι λειτουργίες του είναι δαιδαλώδεις και διαπλέκονται μεταξύ τους.

Vagus nerve Tsolakis

Η επιστήμη δεν έχει ξεκαθαρίσει ακόμα πού ακριβώς οφείλεται αυτή η ακούσια σύσπαση των αναπνευ­στικών μυών που ενεργοποιεί την αλληλουχία του λόξυγγα. Αυτό που ξέρει, όμως, είναι ότι ο λόξυγγας είναι ένα αντανακλαστικό που ενεργο­ποιείται από ορισμένα ερεθίσματα.

Όπως αναφέρουν επιστήμονες από την Κλινική Μάγιο στο Ρότσεστερ της Μινεσότα, στους παράγο­ντες αυτούς συμπεριλαμβάνονται η υπερκατανάλωση φαγητού, η κατανάλωση πικάντικων φαγητών και ροφημάτων με ανθρακικό, οι αιφνίδιες αλλαγές στη θερμοκρασία του στομάχου (όπως συμβαίνει λ.χ. όταν κάποιος τρώει κάτι καυτό και το καταπίνει με παγωμένο αναψυκτικό), η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων αλκοόλ, ο αιφνίδιος ενθουσιασμός και το συναισθηματικό στρες.

Μπορείτε να διαβάσετε εδώ τη συνέχεια των προηγούμενων στο Γιατί έχω λόξιγκα; της Ρούλας Τσουλέα από το ένθετο Weekend|ΨΥΧΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑ της εφημερίδας ΤΑ ΝΕΑ (σελ. 18-19, Παρασκευή 16 Μαΐου-Κυριακή 18 Μαΐου 2014).

Επίσης, εάν είστε άνετοι με την αγγλική, αξιόλογα posts  σχετικά με τις ενδιαφέρουσες φυλογενετικές υποθέσεις για την εξέλιξη του λόξυγγα, θα βρείτε στα:

http://mindblog.dericbownds.net/2009/01/why-we-hiccup.html και http://news.bbc.co.uk/2/hi/health/2730251.stm

hic hic2

Ετικέτες: , , , , , , , , , , ,

Η “Τζούνο” & ο “Ιζούμο”: οι “κρυφές” συναντήσεις ΠΑΡΕΛΘΟΝ!

Juno_LouvreJuno: ειδική πρωτεΐνη-υποδοχέας στην επιφάνεια (διαφανή ζώνη) του ωαρίου! [το όνομα της πρωτεΐνης εμπνεύστηκαν ερευνητές στη Βρετανία από την ομώνυμη ρωμαϊκή θεότητα της γονιμότητας].

Izumo: ειδική πρωτεΐνη εκτιθέμενη στην επιφάνεια του σπερματοζωαρίου, αναγκαία για να επιτευχθεί η αναγνώριση και η προσκόλληση του αρσενικού γαμέτη στον θηλυκό στόχο του! [το όνομα της πρωτεΐνης εμπνεύστηκαν ιάπωνες ερευνητές από τον σιντοϊστικό ναό Izumo Taisha που είναι αφιερωμένος στον γάμο].

                                                                                      god of marriage   Izumo Taisha

Αντιγράφω από τη σελ. 68 στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ, Επιστήμη (Μ. Παρασκευή 18 Απριλίου-20 Απριλίου, 2014) σε επιμέλεια του Γιάννη Δεβετζόγλου:

 

Έλυσαν τον γρίφο της σύλληψης

Μια πρωτεΐνη εξασφαλίζει τη συνάντηση του σπερματοζωαρίου με το ωάριο

Βρετανοί επιστήμονες ανα­κάλυψαν μια πρωτεΐνη της οποίας βασική λειτουργία είναι να κλείνει το… ραντεβού του σπερματοζωαρίου με το ωάριο εξα­σφαλίζοντας βέβαιη συνάντηση, άρα και επιτυχή σύλληψη. Τα ευρήματα αναμένεται να ανοίξουν τον δρόμο για νέες θεραπείες υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, την ανάπτυξη νέου τύπου αντισυλληπτικών και νέων τεστ εγκυμοσύνης.

Αν και νομίζαμε ότι γνωρίζαμε τα περισσότερα μυστικά της αναπαρα­γωγής, πολλά θέματα παραμένουν ανεξερεύνητα και μάλιστα μείζονος σημασίας. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα ότι μέχρι σήμερα δεν ήταν γνωστό για ποιους λόγους κά­ποια σπερματοζωάρια καταφέρνουν να «κολυμπήσουν» με δύναμη, να εισχωρήσουν στο ωάριο και να το γο­νιμοποιήσουν και κάποια άλλα όχι.

Σύμφωνα με έρευνα βρετανών επιστημόνων, η επιφάνεια του ωο­κυττάρου (ωαρίου) είναι καλυμμέ­νη από μια πρωτεΐνη, η οποία είναι απαραίτητη για να είναι μια γυναί­κα γόνιμη. Οι ειδικοί την ονόμασαν Τζούνο (η θεά Ήρα) από το όνομα της ρωμαίας θεάς της γονιμότητας και της σύλληψης. Μάλιστα, όπως είχαν βρει παλαιοτέρα, υπάρχει ακόμα μία πρωτεΐνη, η Ιζούμο, την οποία έχουν τα σπερματοζωάρια. Αυτές οι δύο λειτουργούν σαν αντίθετοι πόλοι μαγνητών και έλκονται μεταξύ τους, μέχρι τα βιολογικά υγρά να ενωθούν και να ξεκινήσει η αναπαραγωγή.

«Έχουμε καταφέρει να επιλύσουμε έναν γρίφο που απασχολεί τους βιολόγους και τους γενετιστές εδώ και πολλά χρόνια. Ανακαλύψαμε τα μόρια που πρέπει να βρίσκονται στις επιφάνειες του σπερματοζωαρίου και του ωαρίου, ώστε να υπάρξει έντονη έλξη μεταξύ τους και να προκληθεί το λεγόμενο θαύμα της σύλληψης» σχολιάζει ο Γκάβιν Ράιτ, γενετιστής από το Ίδρυμα Σάνγκερ στη Βρετανία και υπεύθυνος της έρευνας. Όπως επισημαίνουν οι ειδικοί, χωρίς την έλξη αυτών των δύο πρωτεϊνών απλώς δεν μπορού­με να επιτύχουμε γονι­μοποίηση.

Από το 2005 ειδικοί από την Ιαπωνία έχουν ανακαλύψει ότι υπάρχει πρωτεΐνη στην επιφάνεια του σπερματοζωαρίου και την ονόμασαν Ιζούμο. Εντούτοις, δεν μπορούσαν να ανακαλύψουν την αντίστοιχή της πάνω στο ωάριο. Αυτό που έκαναν οι ειδικοί από το Ίδρυμα Σάνγκερ ήταν να δημι­ουργήσουν μια τεχνητή εκδοχή της Ιζούμο και να τη χρησιμοποιήσουν ώστε να «ψαρέψουν» στοιχεία για το αν υπάρχει και ποια πρωτεΐνη στην επιφάνεια των ωαρίων. Για να επιβεβαιώσουν ότι βρήκαν τη σωστή πρωτεΐνη, οι ειδικοί δοκίμασαν να φέρουν σε επαφή ποντίκια τα οποία δεν την παρήγαν. Αυτό που συνέβη ήταν τα ποντίκια να παράγουν ωά­ρια, αλλά στην επιφάνεια τους να μην υπάρχει η Τζούνο. Αυτά λοιπόν τα ποντίκια ήταν στείρα.

Επιπλέον, όπως φάνηκε στη μελέ­τη, μόλις γινόταν η ένωση ωαρίου και σπερματοζωαρίου, οι πρωτεΐνες εξαφανίζονταν από την επιφάνειά τους, κάτι που δείχνει ότι ο οργα­νισμός τις χρειάζεται αποκλειστικά και μόνο για την έλξη της γονιμο­ποίησης.

Οι ειδικοί εκτιμούν πως πλέον στις γυναίκες που είναι υπογόνιμες θα πρέπει να κάνουμε και εξέταση για τη συγκεκριμένη πρωτεΐνη, και στις περιπτώσεις που δεν υπάρχει θα χρειάζονται απλώς τη μεταφορά ενός γονιμοποιημένου ωαρίου στη μήτρα τους και καμία άλλη θεραπεία με ορμόνες κ.λπ.

σάρωση0001

Μπορείτε επίσης να διαβάσετε περισσότερα (στα αγγλικά) στον σχετικό σύνδεσμο του Ινστιτούτου Sanger:

 http://www.sanger.ac.uk/about/press/2014/140416.html

ή να παρακολουθήσετε το ολιγόλεπτο βίντεο παρακάτω:

Ετικέτες: , , ,

Θέματα επανάληψης 3ου Κεφαλαίου (Βιολογία Α΄Λυκείου)…

Το 3ο Κεφάλαιο στη Βιολογία της Α΄Λυκείου εισήχθη φέτος για πρώτη φορά στην διδακτέα-εξεταστέα ύλη, αλλά εμείς δεν “μασάμε” μιας και το δοκιμάσαμε γραπτώς με ποικίλα θέματα. Εδώ λοιπόν μπορείτε να βρείτε όσα θέματα εξετάστηκαν σε τεστ ημίωρης διάρκειας.

Επίσης εδώ σας έχω ένα ενδεικτικό τελικό διαγώνισμα Ιουνίου για το μάθημα της Βιολογίας, όπως προτείνεται από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής.

ΘΑ ΤΑ ΚΑΤΑΦΕΡΟΥΜΕ!!!

Students-during-exams

Ετικέτες:

Περί θηλασμού…

Thilasmos TSOLAKIS

Θηλάζει για να είναι το παιδί της πιο έξυπνο, αμυντικά πιο θωρακισμένο στις λοιμώξεις, για να μειώσει στο ελάχιστο το ενδεχόμενο να εκδηλώσει κάποια μορφή παιδικού καρκίνου… ουκ ολίγα τα εγνωσμένα οφέλη του θηλασμού! [βλ. Βιολογία Α΄Λυκείου, σελ. 224] Παρόλα αυτά, και ο θηλασμός αποτελεί πεδίο αντιπαράθεσης: Σαφώς αυξάνεται το ποσοστό των γυναικών που θεωρούν τον θηλασμό αυτονόητη πρακτική για το νεογνό τους, αλλά το ζήτημα είναι μέχρι πότε ο θηλασμός (μέχρι και την προσχολική ηλικία για κάποιες «υπερ-μάνες»); Μήπως κι εδώ κρύβονται τα συμφέροντα των εταιρειών που παράγουν τις διάφορες φόρμουλες για τα νεογνά;

Μπορείτε να διαβάσετε διάφορα ενδιαφέροντα στο άρθρο της Έρης Βαρδάκη που δημοσίευσε μόλις χτες το ένθετο BHMAgazino του Βήματος (σελ. 28-31, τεύχ. Νο 703, 6 Απριλίου 2014), αφού το κατεβάσετε από τον ακόλουθο σύνδεσμο:

http://www.mediafire.com/view/5nhix4x7167si61/thilasmos_Tsolakis.pdf

Update 28/12/2104:

Το μητρικό γάλα μεταφέρει “μηνύματα” στο μωρό, Carl Zimmer, The New York Times, αναδημοσίευση στην Καθημερινή, σελ. 21, 28/12/2104, εδώ .

Ετικέτες: ,

Περί πατρότητας…

B0006849 Seminiferous tubule

Οι επιστήμονες συμφωνούν πλέον ότι για τη γέννηση παιδιών με προβλήματα υγείας υπαίτια δεν είναι μόνο η προχωρημένη ηλικία της μητέρας, αλλά και του πατέρα! Επίσης, ο σύγχρονος τρόπος διαβίωσης, ανθυγιεινός και στρεσογόνος, επηρεάζει την ποιότητα του σπέρματος. Τι μας συμβουλεύουν και προτείνουν οι ειδικοί που ενοχοποιούν πλέον και το ανδρικό βιολογικό ρολόι στα θέματα υπογονιμότητας ενός ζευγαριού; Μπορείτε να διαβάσετε πολλά ενδιαφέροντα στο άρθρο που σας έχω εδώ από το χτεσινό κυριακάτικο ένθετο BHMAScience (σελ. 6-8, Κυριακή 30 Μαρτίου 2014).

Sperm Cells (2)

Τελικά η βιολογία του ανθρώπινου οργανισμού δεν κάνει αστεία…

sperm

Ετικέτες: , , , , , , , ,

Κεφ. 3ο: Το ΑΙΜΑ & η κυκλοφορία του.

Αίμα

Από εδώ μπορείτε να κατεβάσετε στον υπολογιστή σας παρουσίαση αφιερωμένη στο ΑΙΜΑ (έμμορφα & άμορφα συστατικά του),

τις ομάδες αίματος και τις συνηθέστερες αναιμίες.

Αν θέλετε ολιγόλεπτα βίντεο με τη φαγοκυτταρική δραστηριότητα των μακροφάγων και των ουδετερόφιλωνεδώ, εδώ και εδώ,

ή το ακόλουθο από το YouTube:

Αν τα αγγλικά σας είναι καλά έως πολύ καλά, σας προτείνω να περιηγηθείτε στον σύνδεσμο http://www.blood.co.uk/about-blood/blood-group-basics/

όπου εξηγούνται πανεύκολα πολλές λεπτομέρειες σχετικά με τις ομάδες αίματος.

Μάλιστα, θα έλεγα να κάνετε πολλά κλικ στη συγκεκριμένη ιστοσελίδα, όπου περιέχει ενημερωτικούς συνδέσμους, αξίζει!

Κυκλοφορία αίματος

Για όσους ενδιαφέρονται σχετικά με την κυκλοφορία του αίματος & τις καρδιαγγειακές παθήσεις, σας έχω εδώ άλλη παρουσίαση!

Θυμηθείτε ότι η συγκεκριμένη ενότητα του 3ου Κεφαλαίου ΔΕΝ ΕΞΕΤΑΖΕΤΑΙ τον Ιούνιο.

Ετικέτες: , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,

Αλλαγή μεγέθους γραμματοσειράς
Αντίθεση