Elkab

Σύστημα ανακύκλωσης εξαιρετικά επιτυχημένο, αλλά με σοβαρότατο πρόβλημα διάθεσης του τελικού προϊόντος. H Ecoelastika συγκεντρώνει και ανακυκλώνει όλα τα ελαστικά της χώρας, αλλά -κυρίως λόγω αδιαφορίας του κράτους να ενσωματώσει οδηγία που θα έδινε λύσεις- δεν έχει τι να τα κάνει…

Oταν το ενδιαφέρον του ΥΠΕΧΩΔΕ για την ανακύκλωση ελαστικών εξαντλείται στο Π.Δ. που προβλέπει την ίδρυση του αρμόδιου φορέα, θα ήταν έκπληξη αν όλα πήγαιναν κατ’ ευχήν. Κι επειδή δεν γίνονται θαύματα, σήμερα είμαστε μπροστά σε μια αντιφατική πραγματικότητα. Ενα σύστημα ανακύκλωσης να θεωρείται επιτυχημένο -αφού έχει πιάσει τους στόχους- αλλά παράλληλα να αντιμετωπίζει σοβαρότατο πρόβλημα στη διάθεση του τελικού προϊόντος. Εν ολίγοις, ανακυκλώνει με επιτυχία μεγάλο ποσοστό ελαστικών, αλλά ύστερα δεν έχει τι να τα κάνει…

Στο μάτι του κυκλώνα βρίσκεται η Ecoelastika, ο μοναδικός εγκεκριμένος φορέας ανακύκλωσης ελαστικών στη χώρα, που μπορεί να μην έχει την ευθύνη της τελικής διάθεσης του προϊόντος, αλλά «τι νόημα έχει να φροντίζεις τις εισροές όταν δεν υπάρχουν εκροές;», λέει ο γενικός διευθυντής κ. Γιώργος Μαυρίας. Γνωρίζει καλά ότι η συνθήκη αυτή θα οδηγήσει αργά η γρήγορα σε ένα τέλμα. Και δεν είμαστε πολύ μακριά από αυτό.

Ασφαλώς θα έχετε δει τις ντάνες που σχηματίζουν τα χιλιάδες μικρά και μεγαλύτερα λάστιχα αυτοκινήτων και μοτοσικλετών σε οικόπεδα και ανοιχτούς χώρους. Στον Ασπρόπυργο, στα Οινόφυτα και όπου υπάρχουν εργοστάσια ανακύκλωσης θα βρούμε γύρω μαύρα λαστιχένια λοφάκια. Και δεν μιλάμε μόνο για όγκο, αλλά και για ποσότητες. Το 2006 τα συσσωρευμένα ελαστικά ήταν 27 χιλ. τόνοι, το 2007 έφτασαν τους 40 χιλ. τόνους και το πρώτο τρίμηνο του 2008 ήταν 58 χιλ. τόνοι.

Βόμβες έτοιμες να εκραγούν

Να υποθέσουμε ότι φταίνε τα εργοστάσια ανακύκλωσης γι’ αυτό; Οχι, τα πράγματα δεν είναι όπως φαίνονται. Αντίθετα, μάλιστα, τα εργοστάσια ανακύκλωσης είναι αυτά που κινδυνεύουν ποικιλοτρόπως από την υπερσυσσώρευση. Τι συμβαίνει, λοιπόν;

Στην Ελλάδα υπάρχουν 3.000 σημεία συλλογής από τα οποία οι συλλέκτες – μεταφορείς της Ecoelastika μαζεύουν τα λάστιχα, τα συγκεντρώνουν σε ένα σημείο και μετά τα στέλνουν στα κέντρα ανακύκλωσης. Από εκεί, περίπου 12% της συνολικής ποσότητας θα φύγει προς τις τσιμεντοβιομηχανίες για θερμική αξιοποίηση. Από το υπόλοιπο θα αφαιρεθεί το λινό και το μέταλλο και μετά θα γίνει τρίμμα ελαστικού ώστε να χρησιμοποιηθεί στην ανακύκλωση. Ομως, κάθε χρόνο στην Ελλάδα απορρίπτονται 50 – 55 χιλιάδες τόνοι ελαστικών αλλά ανακυκλώνονται μόνο τα μισά, οπότε συσσωρεύονται περίπου 25 χιλιάδες τόνοι ελαστικών το χρόνο.

Το προφανές πρόβλημα είναι η οπτική όχληση που δημιουργούν, αλλά ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι η πυρκαγιά που μπορεί να ξεσπάσει και να θέσει σε άμεσο κίνδυνο τα εργοστάσια ανακύκλωσης, ενώ θα απελευθερώσει τεράστιες ποσότητες τοξικών αερίων και υγρών στην ατμόσφαιρα και στο έδαφος. Παράλληλα, τα νερά που μαζεύονται στα κοίλα των ελαστικών αποτελούν ασφαλές καταφύγιο για πολλούς παθογόνους οργανισμούς. Εκτός όμως από τον κίνδυνο ανάφλεξης και τη μόλυνση, τα εργοστάσια έχουν διαφυγόντα κέρδη από τη συσσώρευση γιατί δεν αξιοποιούν τον μηχανολογικό εξοπλισμό που διαθέτουν – υπάρχει τέτοια υποδομή, που θα μπορούσαμε να διαχειριζόμασταν διπλάσιες ποσότητες από αυτές που παράγονται ετησίως στην Ελλάδα.

Οχι άλλο λάστιχο!

Γιατί όμως τα ελαστικά συσσωρεύονται; «Κατ’ αρχάς η ελληνική αγορά είναι μικρή για να απορροφήσει όλο αυτό το τρίμμα ελαστικού», λέει ο Γιώργος Μαυριάς. Αλήθεια, πόσα γήπεδα 5×5 θα φτιάξουμε και πόσα τετραγωνικά χιλιόμετρα παιδότοπων θα γεμίσουμε με πλακάκια από τρίμμα ελαστικού; Η αγορά αυτή δεν μπορεί μόνη της να απορροφήσει τον όγκο της παραγωγής. Ούτε σε εξαγωγές μπορούμε να προχωρήσουμε γιατί η τιμή που δίνει το δικό μας σύστημα είναι πιο υψηλή από άλλων Ευρωπαίων, οπότε δεν συμφέρει μια βιομηχανία του εξωτερικού να αγοράσει από εμάς.

«Υπάρχει έλλειψη άλλων εφαρμογών», συνεχίζει ο κ. Μαυριάς. «Στην Ε.Ε. το ποσοστό ελαστικού που χρησιμοποιείται για ενεργειακή αξιοποίηση στην τσιμεντοβιομηχανία είναι 30% των ενεργειακών καυσίμων, ενώ εδώ μόλις 1%. Υπάρχει μια προκατάληψη που φοβίζει τις τσιμεντοβιομηχανίες και τον κόσμο. Πιστεύουν ότι όταν το ελαστικό καίγεται στη βιομηχανία παράγει διοξίνες. Αυτό συμβαίνει όταν η καύση γίνεται σε ανοιχτό χώρο. Ομως, στις βιομηχανίες καίγεται στους 1.000 βαθμούς μέσα σε ειδικούς κλιβάνους και η καύση είναι πλήρης. Ετσι δεν εκλύει PCP’s ούτε άλλους αέριους ρύπους».

Αλλες εφαρμογές του ελαστικού είναι στα δημόσια έργα. Στα πρανή των εθνικών οδών, στο μείγμα της ασφάλτου, στα ΧΥΤΑ, στην αποκατάσταση των ΧΑΔΑ κ.λπ. «Στην άσφαλτο το τρίμμα ελαστικού μπορεί να προσφέρει πολλά», μας εξηγεί ο κ. Μαυριάς. «Μειώνονται οι αυλακώσεις, έχει αντικραδασμικές, αποστραγγιστικές και αντιολισθητικές ιδιότητες, ενώ βοηθάει να μη δημιουργείται κουρτίνα νερού από το αυτοκίνητα που τρέχουν». Με όλα αυτά, μειώνονται τα ατυχήματα και δίνεται μεγαλύτερη διάρκεια ζωής στο οδόστρωμα. «Ακόμα και η συμμετοχή ενός μικρού ποσοστού στην άσφαλτο θα μπορούσε να εξαντλήσει τα αποθέματα της ελληνικής παραγωγής. Υπάρχει σχετική ευρωπαϊκή οδηγία που μιλάει για χρήση ελάχιστου ποσοστού ανακυκλωμένων προϊόντων σε αντικατάσταση πρωτογενών, αλλά εμείς δεν την έχουμε ενσωματώσει ακόμα»… Περίεργο.

Αντίθετα, η ισπανική κυβέρνηση έχει κάνει την απαραίτητη νομοθετική ρύθμιση από το 2007, δίνοντας ανάσα στη βιομηχανία της Ισπανίας και ασφάλεια στις εθνικές οδούς. Εμείς, ως συνήθως, περιμένουμε το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο και την ώρα που υπό την απειλή κάποιου υπέρογκου προστίμου θα αναγκαστούμε να αναπροσαρμόσουμε τα δεδομένα.

ΠΗΓΗ: Της ΓΕΩΡΓΙΑΣ ΖΑΒΙΤΣΑΝΟΥ από το ΟΙΚΟ της ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ

Ετικέτες:ανακύκλωση, ελαστικά