H Γνώση του Θεού

Μάι 201828

Ἡ Γνώση τοῦ Θεοῦ

 Πατέρας μᾶς ἀγάπησε τόσο, πού μᾶς ἔδωσε τόν Υἱό Του. ᾿Αλλά καί ὁ ῎Ιδιος ὁ Υἱός θέλησε καί ἐνσαρκώθηκε κι ἔζησε μαζί μας στή γῆ. Κι οἱ ῞Αγιοι ᾿Απόστολοι καί ἕνα πλῆθος ἀνθρώπων εἶδαν τόν Κύριο κατά σάρκα, ἀλλά δέν τόν ἐγνώρισαν ὅλοι ὡς Κύριο. Σ᾿ ἐμένα δέ, τόν γεμάτον ἁμαρτίες, δόθηκε ἀπό τό ῞Αγιο Πνεῦμα νά γνωρίσω πώς ὁ ᾿Ιησοῦς Χριστός εἶναι Θεός.
῾Ο Κύριος ἀγαπᾶ τόν ἄνθρωπο καί ἐμφανίζεται σ᾿ αὐτόν, ὅπως ὁ ῎Ιδιος εὐδοκεῖ. Καί ἡ ψυχή, ὅταν δῆ τόν Κύριο, εὐφραίνεται ταπεινά γιά τήν εὐσπλαγχνία τοῦ Δεσπότη καί δέν μπορεῖ πιά ν᾿ ἀγαπήση τίποτε ἄλλο τόσο, ὅπως ἀγαπᾶ τόν Δημιουργό της. Κι ἄν ἀκόμα ὅλα τά βλέπη κι ὅλους τούς ἀγαπᾶ, ὅμως πάνω ἀπ᾿ ὅλους θά ἀγαπᾶ τόν Κύριο.
῾Η ψυχή γνωρίζει αὐτή τήν ἀγάπη, δέν μπορεῖ ὅμως νά τήν μεταδώση μέ λόγια, γιατί γνωρίζεται μόνο μέ τό ῞Αγιο Πνεῦμα.
῾Η ψυχή ξαφνικά βλέπει τόν Κύριο καί Τόν ἀναγνωρίζει.
Ποιός θά μποροῦσε νά περιγράψη αὐτή τή χαρά καί ἀγαλλίαση;
Μέ τό ῞Αγιο Πνεῦμα γνωρίζεται ὁ Κύριος καί τό ῞Αγιο Πνεῦμα γεμίζει ὅλο τόν ἄνθρωπο. Καί τήν ψυχή καί τό νοῦ καί τό σῶμα.
῎Ετσι γνωρίζεται ὁ Θεός καί στόν οὐρανό καί στή γῆ.
῾Ο Κύριος μοῦ ἔδωσε κατά τό ἄμετρο ἔλεός Του κι ἐμέ τοῦ ἁμαρτωλοῦ αὐτή τή χάρη, γιά να γνωρίσουν οἱ ἄνθρωποι τόν Θεό καί νά στραφοῦν πρός Αὐτόν.
Γράφω στό ὄνομα τῆς εὐσπλαγχνίας τοῦ Θεοῦ.
Ναί, τήν ἀλήθεια.
Μάρτυράς μου ὁ ῎Ιδιος ὁ Κύριος.
῾Ο Κύριος μᾶς ἀγαπᾶ σάν παιδιά Του καί ἡ ἀγάπη Του εἶναι μεγαλύτερη ἀπό τήν ἀγάπη τῆς μάνας. Γιατί ἡ μάνα μπορεῖ νά λησμονήση τό παιδί της, ἐνῶ ὁ Κύριος ποτέ δέν μᾶς λησμονεῖ. Κι ἄν ὁ ῎Ιδιος ὁ Κύριος δέν ἔδινε τό ῞Αγιο Πνεῦμα στόν ὀρθόδοξο λαό καί τούς μεγάλους μας ποιμενάρχες, δέν θά μπορούσαμε νά γνωρίσωμε πόσο πολύ μᾶς ἀγαπᾶ.
῎Ας εἶναι δοξασμένος ὁ Κύριος καί ἡ μεγάλη Του εὐσπλαγχνία πού δίνει σ᾿ ἀνθρώπους ἁμαρτωλούς τή χάρη τοῦ ῾Αγίου Πνεύματος. Πλούσιοι καί βασιλιάδες δέν γνωρίζουν τόν Κύριο, ἀλλά ἐμεῖς οἱ φτωχοί μοναχοί καί βοσκοί γνωρίζομε τόν Κύριο μέ τό ῞Αγιο Πνεῦμα.
Γιά νά γνωρίση κανείς τόν Κύριο δέν χρειάζεται νά εἶναι πλούσιος ἤ ἐπιστήμονας, ἀλλά χρειάζεται νά εἶναι ὑπάκουος, ἐγκρατής, νά ἔχη πνεῦμα ταπεινό καί ν᾿ ἀγαπᾶ τόν πλησίον. ῾Ο Κύριος θ᾿ ἀγαπήση μιά τέτοια ψυχή, θά τῆς φανερώση ὁ ῎Ιδιος τόν ῾Εαυτό Του καί θά τήν διδάξη τή θεία ἀγάπη καί ταπείνωση καί θά τῆς δώση κάθε τι ὠφέλιμο γιά νά βρῆ ἀνάπαυση κοντά στόν Θεό.
῞Οσα κι ἄν μάθουμε, εἶναι πάρα ταῦτα ἀδύνατο νά γνωρίσωμε τόν Κύριο, ἄν δέν ζήσωμε σύμφωνα μέ τίς ἐντολές Του. Γιατί ὁ Κύριος δέν γνωρίζεται μέ τήν ἐπιστήμη, ἀλλά μέ τό ῞Αγιο Πνεῦμα. Πολλοί φιλόσοφοι καί ἐπιστήμονες ἔφτασαν μέχρι τήν πίστη στήν ὕπαρξη τοῦ Θεοῦ, ἀλλά δέν ἐγνώρισαν τόν Θεό. Κι ἐμεῖς οἱ μοναχοί μελετοῦμε μέρα καί νύχτα τόν νόμο τοῦ Κυρίου, ἀλλά δέν ἐγνώρισαν ὅλοι τόν Θεό – ἀπέχομε πολύ ἀπ᾿ αὐτό – παρότι ὅλοι πιστεύουν.
῎Αλλο νά πιστεύης πώς ὑπάρχει Θεός κι ἄλλο νά γνωρίζης τόν Θεό.
Νά τό μυστήριο.῾Υπάρχουν ψυχές πού γνώρισαν τόν Κύριο. Ὑπάρχουν ψυχές πού δέν Τόν γνώρισαν, ἀλλά πιστεύουν.  Ὑπάρχουν ὅμως καί ἄλλες, πού οὔτε Τόν γνώρισαν οὔτε πιστεύουν – κι ἀνάμεσά τους ὑπάρχουν ἀκόμα ἐπιστήμονες καί διανοούμενοι.
῾Η ἀπιστία προέρχεται ἀπό τήν ὑπερηφάνεια. ῾Ο ὑπερήφανος ἰσχυρίζεται πώς θά γνωρίση τά πάντα μέ τό νοῦ του καί τήν ἐπιστήμη, ἀλλά ἡ γνώση τοῦ Θεοῦ παραμένει ἀνέφικτη γι᾿ αὐτόν, γιατί ὁ Θεός γνωρίζεται μόνο μέ ἀποκάλυψη τοῦ ῾Αγίου Πνεύματος. ῾Ο Κύριος ἀποκαλύπτεται στίς ταπεινές ψυχές. Σ᾿ αὐτές δείχνει ὁ Κύριος τά ἔργα Του, πού εἶναι ἀκατάληπτα γιά τό νοῦ μας. Μέ τό φυσικό μας νοῦ μποροῦμε νά γνωρίσωμε μόνο τά γήϊνα πράγματα, κι αὐτά μερικῶς, ἐνῶ ὁ Θεός καί ὅλα τά οὐράνια γνωρίζονται μέ τό ῞Αγιο Πνεῦμα.
Μερικοί μοχθοῦν ὅλη τή ζωή τους γιά νά μάθουν τί ὑπάρχει στόν ἥλιο ἤ στή σελήνη ἤ κάτι παρόμοιο, ἀλλ᾿ αὐτά δέν ὠφελοῦν τήν ψυχή. ῎Αν ὅμως προσπαθούσαμε νά γνωρίσωμε τί ὑπάρχει μέσα στήν ἀνθρώπινη καρδιά, τότε θά βλέπαμε στήν ψυχή τοῦ ἁγίου τήν Βασιλεία τῶν οὐρανῶν καί στήν ψυχή τοῦ ἁμαρτωλοῦ σκοτάδι καί κόλαση. Κι εἶναι ὠφέλιμο νά τό ξέρωμε, γιατί θά εἴμαστε αἰώνια εἴτε στή Βασιλεία εἴτε στή κόλαση.
῾Ο νωθρός στή προσευχή ἐξετάζει μέ περιέργεια πάντα, ὅσα βλέπει στή γῆ καί στόν οὐρανό, ἀλλά δέν γνωρίζει ποιός εἶναι ὁ Κύριος οὔτε προσπαθεῖ νά τό μάθη καί ὅταν ἀκούη διδασκαλία γιά τόν Θεό λέει·
“Μά πῶς εἶναι δυνατό νά γνωρίσωμε τόν Θεό; Καί σύ ἀπό πού Τόν γνωρίζεις;”
Θά σοῦ πῶ. Μαρτυρεῖ τό ῞Αγιο Πνεῦμα. Αὐτό γνωρίζει καί μᾶς διδάσκει.
“᾿Αλλά μήπως τό Πνεῦμα εἶναι ὁρατό;”
Οἱ ᾿Απόστολοι Τό εἶδαν νά κατεβαίνη σέ πύρινες γλῶσσες κι ἐμεῖς Τό αἰσθανόμαστε μέσα μας. Εἶναι γλυκύτερο ἀπό κάθε τι γήϊνο. Αὐτό γεύονταν οἱ Προφῆτες καί μιλοῦσαν στόν λαό κι ὁ λαός τούς πρόσεχε. Οἱ ῞Αγιοι ᾿Απόστολοι πῆραν ῞Αγιο Πνεῦμα καί κήρυξαν σωτηρία στόν κόσμο χωρίς νά φοβοῦνται τίποτε, γιατί τό ῞Αγιο Πνεῦμα τούς ἐνίσχυε. ῾Ο ᾿Απόστολος ᾿Ανδρέας εἶπε στό ἡγεμόνα τῶν Πατρῶν πού τόν ἀπειλοῦσε πώς θά τόν σταυρώση, ἄν ἐξακολουθῆ νά κηρύττη·
“῎Αν φοβόμουν τόν Σταυρό, δέν θά τόν ἐκήρυττα”.
Τό ἴδιο καί ὅλοι οἱ ἄλλοι ᾿Απόστολοι καί μετά οἱ μάρτυρες καί ὕστερα οἱ ἅγιοι ἀσκητές πήγαιναν χαρούμενοι στό μαρτύριο καί τά πάθη. Κι ὅλα αὐτά, γιατί τό ῞Αγιο Πνεῦμα, τό ἀγαθό καί γλυκύ, ἔλκει τήν ψυχή στήν ἀγάπη τοῦ Κυρίου κι ἔτσι ἡ ψυχή δέν φοβᾶται τά βασανιστήρια, ἕνεκα τῆς γλυκύτητας τοῦ ῾Αγίου Πνεύματος.
Πολλοί ἅγιοι μάρτυρες γνώρισαν μέσα στά βασανιστήρια τόν Κύριο καί τή βοήθειά Του. Πολλοί μοναχοί ἀντέχουν σέ μεγάλη ἄσκηση καί σέ πολλούς κόπους γιά χάρη τοῦ Κυρίου. Κι αὐτοί γνώρισαν τόν Κύριο καί παλαίβουν γιά νά νικήσουν τά πάθη καί προσεύχονται γιά ὅλη τήν οἰκουμένη καί ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ τούς ἐμπνέει τήν ἀγάπη γιά τούς ἐχθρούς. Γιατί ὅποιος δέν ἀγαπᾶ τούς ἐχθρούς, αὐτός δέν γνώρισε ἀκόμη ὅλο τόν πλοῦτο τῆς χάρης τοῦ Κυρίου, ὁ ῾Οποῖος πέθανε στό Σταυρό γιά τούς ἐχθρούς καί μᾶς ἔδωσε τόν ῾Εαυτό Του ὡς πρότυπο καί μᾶς ἔδωσε τήν ἐντολή ν᾿ ἀγαποῦμε τούς ἐχθρούς.
῾Ο Κύριος εἶναι ἀγάπη. Καί μᾶς ἔδωσε ἐντολή ν᾿ ἀγαποῦμε ἀλλήλους καί ν᾿ ἀγαπούμε τούς ἐχθρούς. Καί τό ῞Αγιο Πνεῦμα μᾶς διδάσκει αὐτη τήν ἀγάπη.
Ψυχή πού δέν γνώρισε τό ῞Αγιο Πνεῦμα δέν καταλαβαίνει πῶς εἶναι δυνατό ν᾿ ἀγαπᾶς τούς ἐχθρούς καί δέν τό δέχεται αὐτό. ῾Ο Κύριος ὅμως σπλαγχνίζεται τούς πάντες κι ὅποιος θέλει νά εἶναι μέ τόν Κύριο ὀφείλει ν᾿ ἀγαπᾶ τούς ἐχθρούς.
῞Οποιος γνώρισε τόν Κύριο μέ τό ῞Αγιο Πνεῦμα γίνεται ὅμοιος μέ τόν Κύριο, ὅπως εἶπε ὁ ᾿Ιωάννης ὁ Θεολόγος.“῞Ομοιοι Αὐτῷ ἐσόμεθα, ὅτι ὀψόμεθα Αὐτόν καθώς ἐστιν” καί θά βλέπωμε τή δόξα Του.
Λές πώς πολλοί ἄνθρωποι πάσχουν ἀπό πολλές δυστυχίες καί ἀπό κακούς ἀνθρώπους. Σέ παρακαλῶ ὅμως, ταπείνωσε τόν ἑαυτό σου κάτω ἀπό τό ἰσχυρό χέρι τοῦ Θεοῦ καί τότε ἡ χάρη θά σέ διδάξη καί θά ἐπιθυμῆς καί σύ ὁ ἴδιος νά πάσχης γιά τήν ἀγάπη τοῦ Κυρίου. Νά τί θά σέ διδάξη τό ῞Αγιο Πνεῦμα, τό ῾Οποῖο γνωρίσαμε ἐμεῖς στήν ᾿Εκκλησία.
῞Οποιος ὅμως κατηγορεῖ τούς κακούς ἀνθρώπους, ἀντί νά προσεύχεται γι᾿ αὐτούς, αὐτός δέν θά γνωρίση τή χάρη τοῦ Θεοῦ.
῎Αν θέλης νά μάθης πόσο μᾶς ἀγαπᾶ ὁ Κύριος, μίσησε τίς ἁμαρτίες καί τούς κακούς λογισμούς καί προσευχήσου ἔνθερμα μέρα καί νύχτα καί θά σοῦ δώση ὁ Κύριος τή χάρη Του καί θά γνωρίσης μέ τό ῞Αγιο Πνεῦμα τόν Κύριο καί μετά θάνατον, ὅταν θά πᾶς στόν παράδεισο, θ᾿ ἀναγνωρίσης κι ἐκεῖ μέ τό ῞Αγιο Πνεῦμα τόν Κύριο, ὅπως τόν γνώρισες στή γῆ.
Καί στόν οὐρανό καί στή γῆ ὁ Κύριος γνωρίζεται μόνο μέ τό ῞Αγιο Πνεῦμα καί ὄχι μέ τήν ἐπιστήμη. Καί τά παιδιά πού δέν σπούδασαν καθόλου γνωρίζουν τόν Κύριο μέ τό ῞Αγιο Πνεῦμα. ῾Ο ῞Αγιος ᾿Ιωάννης ὁ Βαπτιστής βρικόταν ἀκόμα στήν κοιλιά τῆς μητέρας του ὅταν αἰσθάνθηκε τήν ἔλευση τοῦ Κυρίου. ῾Ο Συμεών ὁ Στυλίτης ὁ Θαυμαστορείτης ἦταν ἑφτά χρονῶν, ὅταν Τοῦ φανερώθηκε ὁ Κύριος καί Τόν ἐγνώρισε. ῾Ο ῞Οσιος Σεραφείμ τοῦ Σάρωφ βρισκόταν σέ ὥριμη ἡλικία ὅταν ὁ Κύριος τοῦ ἐμφανίστηκε κατά τήν ὥρα τῆς Λειτουργίας. Κι ὁ Συμεών ὁ Θεοδόχος ἐγνώρισε τόν Κύριο στά βαθειά γηρατειά του καί Τόν δέχτηκε στά χέρια του.
῎Ετσι ὁ Κύριος προσαρμόζεται μ᾿ ἐμᾶς, γιά νά παρηγορήση κάθε ψυχή ὅσο τό δυνατόν περισσότερο.
῾Η ἀγάπη τοῦ Κυρίου δέν γνωρίζεται ἀλλιῶς, παρά μέ τό ῞Αγιο Πνεῦμα. Καί εἰρηνική ψυχή, πού κρατᾶ καθαρή τή συνείδηση, ἀπό τή θεωρία τῆς δημιουργίας γνωρίζει τόν Θεό, γιατί αὐτός ἔκτισε τόν οὐρανό καί τή γῆ. Κι αὐτό εἶναι, παρότι μικρό ακόμη, ἔργο τῆς χάρης. Χωρίς ὅμως τή χάρη δέν μπορεῖ ὁ νοῦς μᾶς νά γνωρίση τόν Θεό, ἀλλά σύρεται πάντα πρός τή γῆ, πρός τόν πλοῦτο, πρός τή δόξα, πρός τίς ἡδονές.
῞Οπως ἡ ἀγάπη τοῦ ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ, ἔτσι καί τά πάθη Του ὑπῆρξαν τόσο μεγάλα, πού δέν μποροῦμε νά τά καταλάβωμε, γιατί ἀγαποῦμε λίγο τόν Κύριο. ῞Οποιος ὅμως ἀγαπᾶ περισσότερο, αὐτός μπορεῖ νά καταλάβη βαθύτερα καί τά πάθη τοῦ Κυρίου. ῾Υπάρχει ἀγάπη μικρή, ὑπάρχει μέση, ὑπάρχει καί ἡ τέλεια ἀγάπη. Κι ὅσο τελειότερη εἶναι ἡ ἀγάπη, τόσο τελειότερη ἡ γνώση.
Γενικῶς καθένας μας μπορεῖ νά κρίνη γιά τόν Θεό κατά τό μέτρο τῆς χάρης τοῦ ῾Αγίου Πνεύματος πού ἐγνώρισε. Γιατί πῶς εἶναι δυνατόν νά σκεφτώμαστε καί νά κρίνωμε γιά πράγματα πού δέν εἴδαμε ἤ γιά τό ὁποῖα δέν ἀκούσαμε καί δέν ξέραμε; Νά, οἱ ῞Αγιοι λέγουν πώς εἶδαν τόν Θεό. ᾿Αλλά ὑπάρχουν καί ἄνθρωποι πού λέγουν πώς δέν ὑπάρχει Θεός. Εἶναι φανερό πώς μιλοῦν ἔτσι, γιατί δέν γνώρισαν τόν Θεό. Αὐτό ὅμως δέν σημαίνει καθόλου πώς ὁ Θεός δέν ὑπάρχει.
Οἱ ῞Αγιοι μιλοῦν γιά πράγματα πού πραγματικά εἶδαν καί γνωρίζουν. Δέν μιλοῦν γιά κάτι πού δέν εἶδαν. Δέν λέγουν, ἐπί παραδείγματι, πώς εἶδαν ἕνα ἄλογο ἕνα χιλιόμετρο μῆκος ἤ ἕνα πλοῖο δέκα χιλιομέτρων, πού δέν ὑπάρχουν. Κι ἐγώ νομίζω πώς, ἄν δέν ὑπῆρχε Θεός, δέν θά μιλοῦσαν κἄν γι᾿ Αὐτόν στή γῆ. Οἱ ἄνθρωποι ὅμως θέλουν νά ζοῦν σύμφωνα μέ τό δικό τους θέλημα, καί γι᾿ αὐτό λένε πώς δέν ὑπάρχει Θεός, βεβαιώνοντας ἔτσι μᾶλλον πώς ὑπάρχει.
Καί τῶν ἐθνικῶν ἡ ψυχή αἰσθανόταν πώς ὑπάρχει ὁ Θεός, ἄν καί δέν ἤξεραν νά λατρεύουν τόν ἀληθινό Θεό. Τό ῞Αγιο Πνεῦμα ὅμως δίδαξε τούς ἅγιους Προφῆτες, ἔπειτα τούς ᾿Αποστόλους, κατόπι τούς ἅγιους Πατέρες καί τούς ἐπισκόπους μας κι ἔτσι ἔφτασε μέχρι ἐμᾶς ἡ ἀληθινή πίστη. Καί ἐμεῖς γνωρίσαμε τόν Κύριο μέ τό ῞Αγιο Πνεῦμα, καί ὅταν Τόν γνωρίσαμε, τότε στερεώθηκε σ᾿ Αὐτόν ἡ ψυχή μας.
Γνωρίσατε λαοί, πώς κτισθήκαμε γιά νά δοξάσωμε τόν οὐράνιο Θεό καί μήν προσκολλᾶσθε στή γῆ, γιατί ὁ Θεός εἶναι Πατέρας μας καί μᾶς ἀγαπᾶ σάν πολυπόθητα παιδιά Του.
῾Ο ᾿Ελεήμων Κύριος ἔδωκε τό ῞Αγιο Πνεῦμα στή γῆ καί στό ῞Αγιο Πνεῦμα στερεώθηκε ἡ ἁγία ᾿Εκκλησία.
Τό ῞Αγιο Πνεῦμα μᾶς ἀπεκάλυψε ὄχι μόνο τά ἐπίγεια, ἀλλά καί τά ἐπουράνια. Μέ τό ῞Αγιο Πνεῦμα γνωρίσαμε τήν ἀγάπη τοῦ Κυρίου. ῾Η ἀγάπη τοῦ Κυρίου εἶναι φλογερή. Γεμάτοι ἀπό ἀγάπη οἱ ἅγιοι ᾿Απόστολοι διέτρεξαν ὅλη τήν οἰκουμένη καί διψοῦσε τό πνεῦμα τούς, νά γνωρίσουν ὅλοι οἱ ἄνθρωποι τόν Κύριο.
Τό ῞Αγιο Πνεῦμα χαροποιοῦσε τούς ἀγαπημένους τοῦ Θεοῦ Προφῆτες κι ὁ λόγος τούς ἦταν δυνατός καί εὐχάριστος, γιατί κάθε ψυχή ἐπιθυμεῖ ν᾿ ἀκούση τό λόγο τοῦ Κυρίου.
῎Ω θαῦμα! ῾Ο Κύριος δέν μέ παρέβλεψε, ἐμέ τόν τόσο μεγάλο ἁμαρτωλό, ἀλλά μοῦ ἔδωσε νά Τόν γνωρίσω μέ τό ῞Αγιο Πνεῦμα.
῞Ω Πνεῦμα ῞Αγιο, Μεγάλε Βασιλιά! Τί νά σοῦ ἀνταποδώσω ἐγώ, ἡ ἁμαρτωλή γῆ; ᾿Εσύ μοῦ ἀπεκάλυψες ἕνα ἀκατάληπτο μυστήριο. ᾿Εσύ μοῦ ἔδωσες νά γνωρίσω τόν Κτίστη μου. ᾿Εσύ μοῦ ἔδωσες νά γνωρίσω πόσο ἄμετρη εἶναι ἡ ἀγάπη Του γιά μᾶς.
῾Ο Κύριος εἶπε.“οὐκ ἀφήσω ὑμᾶς ὀρφανούς”. Καί βλέπομε πώς πραγματικά δέν μᾶς ἐγκατέλειψε, ἀλλά μᾶς ἔδωσε τό ῞Αγιο Πνεῦμα.
Τό ῞Αγιο Πνεῦμα δίνει ἀοράτως στήν ψυχή τή γνώση. Στό ῞Αγιο Πνεῦμα βρίσκει ἡ ψυχή τήν ανάπαυση. Τό ῞Αγιο Πνεῦμα εὐφραίνει τήν καρδιά καί τῆς δίνει χαρά ἐπί γῆς. Πόση ἄραγε θά εἶναι ἡ χαρά καί ἡ ἀγαλλίαση στούς οὐρανούς; ᾿Εμεῖς γνωρίσαμε μέ τό ῞Αγιο Πνεῦμα τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, ἀλλά ἐκεῖ ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ θά εἶναι τέλεια. ῞Ω, ἐγώ ὁ ἀδύναμος ἄνθρωπος! ᾿Εγνώρισα μόνο στήν τελειότητά της τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, ἀλλά δέν μπορῶ νά τήν ἀποκτήσω καί καθημερινά θρινεῖ ἡ ψυχή μου καί συνεχῶς σκέφτομαι. “ἀκόμη δέν ἔλαβε ἡ ψυχή μου αὐτό πού ποθεῖ”.
῞Οταν τό ῞Αγιο Πνεῦμα ἐπεφοίτησε στούς ᾿Αποστόλους, τότε ἔμαθαν μέ τήν πείρα τους τί εἶναι ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ καί ἡ ἀγάπη γιά τόν ἄνθρωπο.
“Τεκνία μου, οὕς πάλιν ὠδίνω, ἄχρις οὗ μορφωθῇ Χριστός ἐν ὑμῖν”, λέγει ὁ ᾿Απόστολος (Γαλ. δ´ 19).
Πόσο εὐτυχής θά ἤμουν ἄν ὅλοι οἱ λαοί ἐγνώριζαν τόν Κύριο!
Κύριε, δῶσε Σύ ὁ ῎Ιδιος, νά Σέ γνωρίσουν μέ τό ῞Αγιο Πνεῦμα, ὅπως ἔδωσες στούς ᾿Αποστόλους τό ῞Αγιο Πνεῦμα καί Σέ γνώρισαν, δῶσε ἔτσι καί σ᾿ ὅλο τόν κόσμο νά Σέ γνωρίση μέ τό ῞Αγιο Πνεῦμα.

Ἅγιος Σιλουανός ὁ Αθωνίτης”

 

πηγή:www.imaik.gr

 

 

imagesCAK7KEYC

Οι Άγιοι Πατέρες για την Κυριακή της Πεντηκοστής

Μάι 201828

Οι Άγιοι Πατέρες διά την Κυριακήν της Πεντηκοστής – Διδαχές

Ὁ ἅγιος Φιλάρετος Μόσχας σὲ ὁμιλία του στὴν Κυριακή τῆς Πεντηκοστῆς λέει: «Μετὰ τὴν πτώση τοῦ ἀνθρώπου, καί, μὴ ὄντας ὁ ἄνθρωπος σὲ θέση νὰ ἀντέξει τὸ ἄκτιστο φῶς, “ἐκρύβη ἀπὸ προσώπου Κυρίου τοῦ Θεοῦ” καὶ ὁ Θεὸς ἀποτραβήχτηκε ἀπὸ τὸν ἄνθρωπο, ἀπὸ φόβο μήπως ἐκμηδενίσει τὸν παραβάτη μὲ τὴν ἁγία παρουσία Του.

Τότε ἦταν ποὺ Ἐκεῖνος ὄντας Ἕνας σὲ Τρία Πρόσωπα, ἀπὸ ἀνείπωτο ἔλεος πρὸς τὸ ἀποξενωμένο ἄνθρωπο τὸν πλησίασε μὲ διαδοχικὲς ἀποκαλύψεις, ὥστε “ἡ χάρις τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ καὶ ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ καὶ ἡ κοινωνία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος”, νὰ μπορέσει νὰ αὐξηθεῖ καὶ γιὰ ἀκόμη μία φορὰ νὰ ἀνυψώσει τὸν πεπτωκότα ἄνθρωπο…

Πρέπει νὰ δοῦμε τὴν κάθοδο τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ὄχι μόνο σὰν ἕνα θαῦμα ποὺ δόξασε τὴν Ἀποστολικὴ Ἐκκλησία, ἀλλὰ σὰν ἕνα γεγονὸς ποὺ συνδέεται οὐσιαστικὰ μὲ τὴν σωτηρία μας» (1).

Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς στὴν ὁμιλία του στὴν ἑορτὴ τῆς Πεντηκοστῆςἑρμηνεύοντας τὸ γιατί τὸ Ἅγιο Πνεῦμα ἐμφανίσθηκε μὲ σχῆμα γλωσσῶν καὶ, μάλιστα, πυρίνων, σημειώνει ὅτι «Γιὰ νὰ ἐπιδείξει τὴν συμφυΐα του (τὴν ἴδια φύση) μὲ τὸν Θεόν Λόγον, τὸ δεύτερο πρόσωπο τῆς Ἁγίας Τριάδος· διότι τίποτε δὲν εἶναι συγγενέστερο ἀπὸ τὴν γλώσσα πρὸς τὸν λόγο.

Συγχρόνως δὲ καὶ γιὰ τὴν χάρι τῆς διδασκαλίας· διότι ὁ κατὰ Χριστὸν διδάσκαλος χρειάζεται χαριτωμένη γλώσσα. Γιατί δὲ μὲ πύρινες γλῶσσες; Ὄχι μόνο γιὰ τὸ ὁμοούσιο τοῦ Πνεύματος πρὸς τὸν Πατέρα καὶ τὸν Υἱὸ (διότι πῦρ εἶναι ὁ Θεός μας, καὶ μάλιστα πῦρ ποὺ κατατρώει τὴν μοχθηρία), ἀλλὰ καὶ γιὰ τὴν διπλότητα τῆς ἐνέργειας τοῦ κηρύγματος τῶν Ἀποστόλων· διότι μπορεῖ συγχρόνως νὰ εὐεργετεῖ καὶ νὰ τιμωρεῖ, καί, ὅπως τὸ πῦρ ἔχει τὴν ἰδιότητα καὶ νὰ φωτίζει καὶ νὰ φλογίζει, ἔτσι καὶ ὁ λόγος τῆς κατὰ Χριστὸν διδασκαλίας, τοὺς μὲν ὑπακούοντας φωτίζει, τούς δὲ ἀπειθοῦντας παραδίδει τελικῶς σὲ πῦρ».

 ἅγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς γράφει γιὰ αὐτὴν τὴν ἑορτὴ «Τὸ Ἅγιο Πνεῦμα δὲν εἶναι σὰν τό βίαιο ἄνθρωπο, ποὺ μπαίνει ἀπρόσκλητα στὸ ξένο σπίτι. Μπαίνει μόνο στὰ σπίτια ποὺ ἔχουν θεληματικὰ καὶ πρόθυμα τὴν πόρτα τους ἀνοιχτή, ἐκεῖ ποὺ τὸ λογαριάζουν ὡς κάτι τὸ ἀγαπητό, σὰν ἕνα ἐπισκέπτη ποὺ τὸν περιμένουν ἀπὸ καιρό.

Οἱ ἀπόστολοι τὸ περίμεναν μὲ ἔντονη ἐπιθυμία. Καὶ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα κατέβηκε σὲ αὐτοὺς καὶ τοὺς ἔκανε κατοικητήριό Του. Δὲν κατέβηκε κοντά τους μὲ κάποιο ἀπειλητικὸ θόρυβο, μὰ μὲ κραυγὴ χαρᾶς. Ἀδελφοί μου! Νὰ ξέρετε πόσο χαίρεται τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, πόσο εὐφραίνεται μὲ ἀπερίγραπτη χαρὰ, ὅταν βρίσκει ψυχὲς ἁγνές, ποὺ ἔχουν ἀνοιχτὲς τὶς πόρτες τῆς ψυχῆς τους, ποὺ τὸ νοσταλγοῦν! Σὲ αὐτὲς φτιάχνει τὸ κατοικητήριό του μὲ μία κραυγὴ χαρᾶς καὶ τοὺς χαρίζει τὶς πλούσιες δωρεές Του».

Ὁ ἅγιος Νικόλαος Καβάσιλας γράφοντας γιὰ τὴν Θεία Λειτουργία λέει ὅτι «Τὸ ἅγιο Πνεῦμα εἶναι ἡ δύναμις ποὺ ὥπλισε τοὺς Ἀποστόλους ἀπὸ ἄνω, σύμφωνα μὲ τὸν λόγο τοῦ Κυρίου πρὸς αὐτοὺς “καθίσατε ἐν τῇ πόλει Ἱερουσαλήμ, ἕως οὗ ἐνδύσησθε δύναμιν ἐξ ὕψους”. Αὐτὸ εἶναι ἔργο ἐκείνης τῆς καθόδου· διότι τὸ Πνεῦμα δὲν κατέβηκε μία μόνο φορά κι᾽ ἔπειτα μᾶς ἐγκατέλειψε, ἀλλὰ εἶναι καὶ θὰ εἶναι μαζί μας γιὰ πάντα. Καὶ δὲν μᾶς ἔστειλε μόνο τὸ ἅγιο Πνεῦμα ὁ Κύριος, ἀλλὰ καὶ ὁ ἴδιος ὑποσχέθηκε ὅτι θὰ μένει μαζί μας ἕως τῆς συντέλειας τοῦ αἰῶνος. Ἀλλὰ ὁ μὲν Παράκλητος παρίσταται ἀοράτως, ὁ δὲ Κύριος καὶ βλέπεται καὶ στὴν ἁφὴ προσφέρεται μὲ τὰ φρικτὰ μυστήρια».

Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος μιλώντας γιὰ τὸ ἴδιο θέμα ἀναφέρει «Ἀνέβηκε ἡ ἀνθρώπινη φύση πρὶν δέκα ἡμέρες στὸν θρόνο τοῦ Θεοῦ καὶ σήμερα κατέβηκε τὸ Ἅγιο Πνεῦμα σὲ αὐτήν. Γιὰ νὰ μὴ ἀμφιβάλλει κανένας καὶ νὰ μὴ ἀναρωτιέται τί ἔκαμε ἆραγε ὁ Χριστὸς, ὅταν ἀνέβηκε στὸν οὐρανό. Ἆραγε συμφιλίωσε τὸν Πατέρα; Ἆραγε τὸν ἔκαμε νὰ μᾶς συγχωρέσει; Θέλοντας νὰ μᾶς δείξει ὅτι τὸν συμφιλίωσε μὲ τὸ ἀνθρώπινο γένος, μᾶς ἔστειλε ἀμέσως τὰ δῶρα γιὰ τὴν συμφιλίωση. Στείλαμε ἐμεῖς πίστη καὶ πήραμε ἀπὸ τὸν οὐρανὸ δῶρα· στείλαμε ὑπακοὴ καὶ πήραμε δικαιοσύνη».

 

_________________

1. “Ἡ Θεολογία τῆς Καρδιᾶς”, Ἅγιος Φιλάρετος Μόσχας, Ἐκδ. Ἴνδικτος, σελ. 147

2. Ἅγιος Γρηγόριος Παλαμᾶς Ε.Π.Ε., τόμ. 10, σελ. 107

3. “Ἀναστάσεως ἡμέρα”, ἁγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς, ἐπιμέλεια Πέτρου Μπότση σελ. 235

4. Νικολάου Καβάσιλα Ε.Π.Ε., σελ. 145

5. Ἱ. Χρυσοστόμου τόμ. 36 Ε.Π.Ε., σελ. 305

 

πηγή:www.alopsis.gr

 

Ερμηνεία της Αγίας Τριάδας του Αντρέι Ρουμπλιώφ (Παύλος Ευδοκίμωφ)

Μάι 201828

Ερμηνεία της Αγίας Τριάδας του Αντρέι Ρουμπλιώφ (Παύλος Ευδοκίμωφ)

1. Στὰ 1515 ὁ καθεδρικὸς ναὸς τῆς Ἀναλήψεως τοῦ Χριστοῦ στὴ Μόσχα μόλις εἶχε διακοσμηθῆ μὲ εἰκόνες λαμπρές, ἐκτελεσμένες ἀπὸ τοὺς μαθητὲς τοῦ μεγάλου διδασκάλου Ρουμπλιώφ. Ὅταν ὁ μητροπολίτης, οἱ ἐπίσκοποι καὶ οἱ πιστοὶ μπῆκαν σ’ αὐτόν, ὅλοι μὲ μία φωνὴ ἀνέκραξαν: «Ἀληθινὰ ἀνοίγονται οἱ οὐρανοὶ καὶ οἱ λαμπρότητες τοῦ Θεοῦ παρουσιάζονται». Κατανοοῦμε ἀπόλυτα αὐτὸ τὸ αἴσθημα ἐμπρὸς στὴν εἰκόνα τῶν εἰκόνων, τὴν εἰκόνα τῆς ἁγίας Τριάδος, ἐκτελεσμένη στὰ 1425 ἀπὸ τὸν μοναχὸ Ἀνδρέα Ρουμπλιώφ. Ἑκατὸν πενῆντα περίπου χρόνια ἀργότερα ἡ σύνοδος τῶν Ἑπτὰ Κεφαλαίων τὴν ἀναγνωρίζει ὡς ὑπόδειγμα τῆς ἁγιογραφίας καὶ ὅλων τῶν ἀναπαραστάσεων τῆς ἁγίας Τριάδος.

AGIA TRIADA ROUBLIOF

Στὰ 1904 ἡ ἐπιτροπὴ γιὰ τὴν ἀποκατάσταση τῶν μνημείων ἀφαιρεῖ τὰ μεταλλικὰ κοσμήματα καί, ὕστερα ἀπὸ μία ἐργασία ἀπαλλαγῆς ἀπὸ στρώματα μεταγενέστερα, ἡ εἰκόνα παρουσιάσθηκε μὲ μιὰ τέτοια λάμψη, ὥστε τὰ μέλη τῆς ἐπιτροπῆς κυριολεκτικὰ ἀναστατώθηκαν. Μποροῦμε νὰ εἰποῦμε μὲ βεβαιότητα, ὅτι δὲν ὑπάρχει τίποτε παρόμοιο ὡς πρὸς τὴν δύναμη τῆς θεολογικῆς συνθέσεως, τὸν πλοῦτο τοῦ συμβολισμοῦ καὶ τὴν ἄφθαστη καλλιτεχνικὴ ὡραιότητα.

2. Μποροῦμε νὰ ξεχωρίσωμε τρία ὑπερκείμενα ἐπίπεδα. Τὸ πρῶτο εἶναι ἡ ἀνάμνηση τῆς βιβλικῆς διηγήσεως γιὰ τὴν ἐπίσκεψη τῶν τριῶν ὁδοιπόρων στὸν Ἀβραάμ (Γεν. ιη΄ 1 – 15), ποὺ τὴν ἑρμηνεύει τὸ λειτουργικὸ σχόλιο: «Μακάριε Ἀβραάμ, τὴν εἶδες καὶ τὴν δέχθηκες ἐσὺ τὴν μία καὶ τριαδικὴ θεότητα»*. Ἡ ἀπουσία ὅμως τῶν μορφῶν τοῦ Ἀβραὰμ καὶ τῆς Σάρρας μᾶς καλεῖ τώρα νὰ εἰσδύσωμε βαθύτερα, στὸ δεύτερο ἐπίπεδο, στὸ ἐπίπεδό της «θείας οἰκονομίας». Οἱ τρεῖς οὐράνιοι ὁδοιπόροι ἀποτελοῦν τὸ «Αἰώνιο Συνέδριο» καὶ τὸ τοπίο ἀλλάσσει σημασία: ἡ σκηνὴ τοῦ Ἀβραὰμ γίνεται ἀνάκτορο καὶ ναός, ἡ δρῦς τοῦ Μαμβρῆ τὸ ξύλον τῆς ζωῆς καὶ ὁ κόσμος ἕνα σχηματικὸ κύπελλο μέσα στὴν φύση, ἀνάλαφρο σημεῖο τῆς παρουσίας της. Τὸ ἐπιτραπέζιο σκεῦος μὲ τὸ μοσχάρι τὸ ἀντικαθιστᾶ τὸ ποτήριο τῆς εὐχαριστίας.

Οἱ τρεῖς ἄγγελοι ἀνάλαφροι καὶ λιγεροὶ μᾶς παρουσιάζουν σώματα πολὺ ἐπιμηκυσμένα (δεκατέσσερες φορὲς τὸ μῆκος τῆς κεφαλῆς, ἀντὶ γιὰ ἑπτὰ στὴν φυσικὴ διάσταση τοῦ ἀνθρώπου). Οἱ πτέρυγες τῶν ἀγγέλων, καθὼς καὶ ὁ σχηματικὸς τρόπος τῆς ἐπεξεργασίας τοῦ τοπίου δίδουν τὴν ἄμεση ἐντύπωση τοῦ ἄϋλου, τῆς ἀπουσίας κάθε γήινου βάρους. Ἡ ἀνάστροφη προοπτικὴ ἐξαφανίζει τὴν ἀπόσταση, τὸ βάθος, ὅπου τὰ πάντα χάνονται ἀπόμακρα, καὶ μ’ ἕνα ἀποτέλεσμα ἀντίθετο φέρει κοντά μας τὶς μορφές, δείχνοντας πὼς ὁ Θεὸς εἶναι ἐκεῖ καὶ παντοῦ. Ἡ χαρωπὴ ἐλαφράδα τοῦ συνόλου, μυστικό της ἰδιοφυΐας τοῦ Ρουμπλιώφ, δημιουργεῖ ἕνα φτερωτὸ ὅραμα.

Τὰ τρία πρόσωπα βρίσκονται σὲ συνομιλία. Τὸ θέμα της θὰ πρέπη νὰ εἶναι τὸ κείμενο τοῦ Ἰωάννου: «Οὕτω γὰρ ἠγάπησεν ὁ Θεὸς τὸν κόσμον, ὥστε τὸν υἱὸν αὐτοῦ τὸν μονογενῆ ἔδωκεν».

Ὁ Λόγος ὅμως τοῦ Θεοῦ εἶναι πάντοτε πράξη: παίρνει τὴν μορφὴ τοῦ ποτηρίου.

Τὸ τρίτο ἐπίπεδο, ἐνδοθεϊκό, μόνον ὑποβάλλεται· εἶναι ὑπερβατικὸ καὶ ἀνέφικτο. Ὡστόσο εἶναι παρόν, ἀφοῦ ἡ οἰκονομία τῆς σωτηρίας ἀπορρέει ἀπὸ τὴν ἐσωτερικὴ ζωὴ τοῦ Θεοῦ.

3. Ὁ Θεὸς εἶναι ὁ ἴδιος ἀγάπη μεσ’ στὴν τριαδικὴ οὐσία του καὶ ἡ ἀγάπη του πρὸς τὸν κόσμο δὲν εἶναι παρὰ τὸ ἀπαύγασμα τῆς τριαδικῆς του ἀγάπηςἩ δωρεὰ τοῦ ἑαυτοῦ του, ποὺ δὲν εἶναι ποτὲ ὑστέρημα, ἀλλὰ ἔκφραση τῆς περίσσειας τῆς ἀγάπης του, εἰκονίζεται μὲ τὸ ποτήριον· οἱ ἄγγελοι εἶναι συγκεντρωμένοι γύρω ἀπὸ τὴν θεία τροφή. Οἱ τελευταῖες ἐργασίες ἀνεκάλυψαν τὸ περιεχόμενο τοῦ ποτηρίου: τὸ τελευταῖο στρῶμα, ποὺ παρίστανε ἕνα βότρυ, ἔκρυβε τὸ ἀρχικὸ σχεδίασμα, τὸν Ἀμνό, ποὺ μᾶς κάνει νὰ συσχετίσωμε τὸ οὐράνιο Δεῖπνο μὲ τὰ λόγια της Ἀποκαλύψεως: «Τὸ ἀρνίον ἐσφαγμένον ἀπὸ καταβολῆς κόσμου». Ἡ ἀγάπη, ἡ θυσία, ὁ σφαγιασμός, ὑπάρχουν πρὶν ἀπ’ τὴν δημιουργία τοῦ κόσμου· βρίσκονται στὴν ἀρχή.

Οἱ τρεῖς ἄγγελοι εἶναι σὲ ἀνάπαυση, μία ἀνάπαυση ποὺ εἶναι ἡ ὑπέρτατη εἰρήνη τοῦ ὄντος καθεαυτό. Ἡ ἀνάπαυση ὅμως αὐτὴ εἶναι καὶ «μεθύουσα», μία πραγματικὴ ἔκσταση, ἡ «ἔξοδος εἰς ἑαυτόν». Κι ἐδῶ ἔγκειται ὅλο τὸ παράδοξο σ’ αὐτὴν τὴν ἔκσταση πού, ὡστόσο, παραμένει μέσα στὸ ἴδιο τὸ βάθος της. Ὁ ἅγιος Γρηγόριος Νύσσης ἀποκαλύπτει τὸ μυστήριό της: «Τὸ παραδοξότερο ἀπ’ ὅλα εἶναι τὸ ὅτι στάση καὶ κίνηση εἶναι τὸ ἴδιο πράγμα».

Ἡ κίνηση ξεκινᾶ ἀπ’ τὸ ἀριστερὸ πόδι τοῦ πρὸς τὰ δεξιὰ ἀγγέλου, συνεχίζεται στὴν κλίση τῆς κεφαλῆς του, περνᾶ στὸν ἄγγελο τοῦ κέντρου, παρασύρει χωρὶς ἀντίσταση τὸν κόσμο, τὸν βράχο τὸ δέντρο, καὶ ἐκβάλλει στὴν κάθετη θέση τοῦ πρὸς τὰ ἀριστερὰ ἀγγέλου, ὅπου ἠρεμεῖ σὰν μέσα σὲ δοχεῖο. Παράλληλα μ’ αὐτὴ τὴν κυκλικὴ κίνηση, ποὺ ἡ κατάληξή της ὁρίζει ὅλα τὰ ὑπόλοιπα, καθὼς ἡ αἰωνιότητα ὁρίζει τὸν χρόνο, ἡ κατακόρυφη φορὰ τοῦ ναοῦ καὶ τῶν σκήπτρων δείχνει τὴν τάση τοῦ γήινου πρὸς τὸ οὐράνιο, ὅπου ἡ ὁρμὴ βρίσκει τὸ τέρμα της.

4. Τὸ ὅραμα τοῦτο τοῦ Θεοῦ ἀκτινοβολεῖ ἀπὸ τὴν ὑπερβατικὴ ἀλήθεια τοῦ δόγματος. Ἀπὸ τὴν σύλληψη τῶν ἀγγέλων τοῦ Ρουμπλιὼφ ἀναδίδεται ἡ ἑνότητα καὶ ἡ ἰσότητα· ἔτσι θὰ μποροῦσε κανεὶς νὰ ἐκλάβη τὸν ἕναν ἄγγελο γιὰ τὸν ἄλλον. Ἡ διαφορὰ προέρχεται ἀπ’ τὴν προσωπικὴ στάση καθενὸς ἀπέναντι στοὺς ἄλλους, χωρίς, ὡστόσο, νὰ ὑπάρχη οὔτε ἐπανάληψη οὔτε σύγχυση. Τὸ χρυσάφι ποὺ λάμπει πάνω στὶς εἰκόνες σημαίνει πάντα τὴν θεότητα καὶ τὴν ὑπεραφθονία της· οἱ πτέρυγες τῶν ἀγγέλων τυλίγουν, σκεπάζουν μὲ τὸ ἅπλωμά των τὸ κάθε τί καὶ τὰ ἐσωτερικὰ περιγράμματα τῶν πτερύγων μ’ ἕνα γλυκὸ γαλάζιο προβάλλουν ἀνάγλυφη τὴν ἑνότητα καὶ τὸν οὐράνιο χαρακτήρα τῆς ἑνιαίας των φύσεωςἝνας μόνος Θεὸς καὶ τρία Πρόσωπα ὁλότελα ἴσα, καθὼς φανερώνουν τὰ ὅμοια σκῆπτρα, σύμβολα τῆς βασιλικῆς ἐξουσίας μὲ τὴν ὁποία εἶναι προικισμένος κάθε ἄγγελος. Ἡ θεία μορφὴ τῆς τριαδικῆς θεότητας μᾶς ἀτενίζει· ὑπερβαίνει τὶς ἰδικές μας διαιρέσεις καὶ τὰ ἰδικά μας σπαράγματα. Εἶναι ἕνα κυρίαρχο κάλεσμα ποὺ ἐνεργεῖ μὲ μόνη τὴν πραγματικότητά του καὶ τὴν ἁπλή του ὕπαρξη.

5. Οἱ γεωμετρικὲς μορφὲς τῆς συνθέσεως εἶναι τὸ ὀρθογώνιο, ὁ σταυρός, τὸ τρίγωνο καὶ ὁ κύκλος. Δομοῦν τὴν εἰκόνα ἀπὸ μέσα καὶ πρέπει νὰ τὰ ἀνακαλύψη κανείς. Κατὰ τὶς ἀντιλήψεις τῆς ἐποχῆς, ἡ γῆ ἦταν ὀκτάγωνη καὶ τὸ ὀρθογώνιο ποὺ βλέπομε στὸ κάτω μέρος τοῦ τραπεζίου εἶναι τὸ ἱερογλυφικὸ τῆς γῆς. Τὸ ἐπάνω μέρος τοῦ τραπεζιοῦ εἶναι ἐπίσης ὀρθογώνιο· ξαναβρίσκομε σ’ αὐτὸ τὴν σημασία τῶν τεσσάρων μερῶν τοῦ κόσμου, τῶν τεσσάρων σημείων τοῦ ὁρίζοντα, πού, κατὰ τοὺς πατέρες τῆς Ἐκκλησίας, ἦταν ὁ συμβολικὸς ἀριθμὸς τῆς πληρότητας τῶν τεσσάρων Εὐαγγελίων, στὴν ὁποία δὲν μπορεῖ κανεὶς οὔτε νὰ προσθέση οὔτε νὰ ἀφαιρέση κάτι. Εἶναι τὸ σύμβολο τῆς καθολικότητας τοῦ Λόγου. Τὸ ἐπάνω αὐτὸ μέρος τοῦ τραπεζιοῦ-βωμοῦ, παριστάνει τὴν Βίβλο ποὺ προσφέρει τὸ ποτήριο, καρπὸ τοῦ Λόγου. Ἂν προεκτείνωμε τὴν γραμμὴ τοῦ ξύλου τῆς ζωῆς (ποὺ βρίσκεται πίσω ἀπ’ τὸν κεντρικὸ ἄγγελο) θὰ τὴν ἰδοῦμε νὰ κατεβαίνη, νὰ διασχίζη τὸ τραπέζι καὶ νὰ βυθίζη τὶς ρίζες του μέσα στὸ ὀρθογώνιο τῆς γῆς· τὸ δένδρο ἐξαγγέλθηκε ἀπὸ τὸν Λόγο καὶ τράφηκε μὲ τὸ περιεχόμενο τοῦ ποτηρίου. Ἔτσι βρίσκομε τὴν ἐξήγηση τοῦ μυστηρίου του, γιατὶ τὸ δένδρο ἔφερε τοὺς καρποὺς τῆς αἰώνιας ζωῆς, γιατὶ ἦταν τὸ δένδρο τῆς ζωῆς.

Τὰ χέρια τῶν ἀγγέλων συγκλίνουν πρὸς τὸ σημεῖο τῆς γῆς, τόπο ἐφαρμογῆς τῆς θείας Ἀγάπης. Ὁ κόσμος εἶναι ἐκεῖθεν τοῦ Θεοῦ, σὰν ἕνα ὂν μὲ φύση διαφορετική· ἔγκλειστος ὅμως μέσα στὸν ἱερὸ κύκλο τῆς κοινωνίας τοῦ Πατρός, ἀκολουθεῖ τὴν κυκλικὴ κίνηση, βρίσκεται ψηλά, στὸν οὐρανό, μὲ τὴν μορφὴ τοῦ βράχου καὶ ἡ κυκλικὴ αὐτὴ κίνηση λύεται γιὰ τὸν κόσμο μέσα στὸ ἀνάκτορο-ναό. Ὁ ναὸς αὐτὸς εἶναι σὰν «ἐπέκτασις» τοῦ ἀγγέλου Χριστοῦ, τῆς Σαρκώσεώς του. Εἶναι τὸ κοσμικό του σῶμα, ἡ Ἐκκλησία, νύμφη τοῦ Ἀρνίου, ἑνωμένη μ’ αὐτὸ «ἀχωρίστως καὶ ἀσυγχύτως». Ὁ ναὸς μένει στὴν ἀκινησία τῆς ἀναπαύσεως τοῦ Μεγάλου Σαββάτου, τέρματος τῆς τριαδικῆς κινήσεως. Ὁ κύκλος τῆς κοσμικῆς λειτουργίας ἔχει κλεισθῆ. Εἶναι τὸ ἐσχατολογικὸ ὅραμα τῆς νέας Ἱερουσαλήμ. Τὸ χρυσωμένο μέρος τοῦ ναοῦ, ποὺ προεξέχει σὰν μία δύναμη προστασίας, συμβολίζει τὴν μητρικὴ προστασία τῆς Θεοτόκου καὶ τῆς ἱερωσύνης τῶν ἁγίων.

Ἀπὸ τὸ ξύλο τῆς ζωῆς, κατὰ τὴν παράδοση, πῆραν τὸ ξύλο γιὰ τὸν σταυρὸ τοῦ Χριστοῦ. Ἡ μορφή του εἶναι ἡ ἀόρατη, ἀλλὰ καὶ ἡ φανερώτερη βάση τῆς συνθέσεως. Ὁ φωτοστέφανος τοῦ Πατρός, τὸ ποτήριον καὶ τὸ σημεῖο τῆς γῆς βρίσκονται στὴν ἴδια κάθετη γραμμή, ποὺ διαιρεῖ τὴν εἰκόνα στὰ δύο καὶ διασταυρώνεται μὲ τὴν ὁριζόντια γραμμή, ποὺ ἑνώνει τοὺς φωτεινοὺς κύκλους τῶν παράπλευρων ἀγγέλων, σχηματίζοντας σταυρό. Ὁ σταυρὸς ἔτσι ἐγγράφεται μέσα στὸν ἱερὸ κύκλο τῆς θείας ζωῆς, εἶναι ὁ ζωντανὸς ἄξονας τῆς τριαδικῆς ἀγάπης. «Ὁ Πατὴρ εἶναι ἡ ἀγάπη ποὺ σταυρώνει, ὁ Υἱὸς εἶναι ἡ ἀγάπη ποὺ σταυρώθηκε, τὸ ἅγιον Πνεῦμα εἶναι ὁ σταυρὸς τῆς ἀγάπης, ἡ ἀνίκητη δύναμή της.» Ἡ κίνηση διαπερνᾶ τοὺς βραχίονες τοῦ σταυροῦ κι’ αὐτοί, σὰν τοὺς ἁπλωμένους βραχίονες τοῦ Χριστοῦ, ἀγκαλιάζουν τὸ σύμπαν. «Κἀγὼ ἐὰν ὑψωθῶ ἐκ τῆς γῆς, πάντας ἑλκύσω πρὸς ἐμαυτόν» (Ἰω. ιβ’ 32). Ὁ Υἱὸς καὶ τὸ Πνεῦμα εἶναι τὰ δύο χέρια τοῦ Πατρός. Ἂν ἐνώσωμε τὰ ἀκραῖα σημεῖα τοῦ τραπεζιοῦ μὲ τὸ σημεῖο ποὺ βρίσκεται ἀκριβῶς πάνω ἀπὸ τὴν κεφαλὴ τοῦ κεντρικοῦ ἀγγέλου, βλέπομε πὼς οἱ ἄγγελοι εἶναι τοποθετημένοι ἀκριβῶς σ’ ἕνα ἰσόπλευρο τρίγωνο· τοῦτο φανερώνει τὴν ἑνότητα καὶ τὴν ταυτότητα τῆς Τριάδος ποὺ κορυφή της εἶναι ἡ «πηγαία θεότης», ὁ Πατήρ. Τέλος, ἡ γραμμὴ ποὺ σύρεται ἀκολουθώντας τὰ ἐξωτερικὰ περιγράμματα τῶν τριῶν ἀγγέλων σχηματίζει ἕνα τέλειον κύκλο, σημεῖο τῆς θείας αἰωνιότητας. Τὸ κέντρο τοῦ κύκλου αὐτοῦ εἶναι στὸ χέρι τοῦ Πατρός, τοῦ Παντοκράτορος.

6. Ἡ στάση τοῦ Πατρὸς ἔχει κάτι τὸ μνημειακό, ἀναδίδει τὴν ἱερατικὴ εἰρήνη καὶ τὴν ἀκινησία, τὴν καθαρὴ πράξη, τὸ συντελεσμένο, στατικὴ ἀρχὴ τῆς αἰωνιότητας· ταυτόχρονα ὅμως, μὲ μία ἀντίθεση ἀπὸ τὶς καταπληκτικώτερες, τὸ αὐξανόμενο κῦμα τῆς κινήσεως τοῦ δεξιοῦ βραχίονα, ἡ δυνατή του καμπύλη, ποὺ ἐναρμονίζεται μὲ τὴν ἴδια τὴν δύναμη μὲ τὴν ὁποία κλίνει ὁ λαιμὸς καὶ ἡ κεφαλή, ἐκφράζουν τὴν δυναμικὴ ἀρχή. Τὸ ἄρρητο μυστήριο τοῦ Θεοῦ βρίσκεται σ’ αὐτὴ τὴν σύνθεση τῆς ἀκινησίας καὶ τῆς κινήσεως· εἶναι τὸ «ἀπόλυτο» τῶν φιλοσόφων, ἡ «καθαρὴ πράξη» τῶν θεολόγων καὶ ὁ Θεὸς ὁ Ζῶν τῆς Βίβλου, ὁ «Πατὴρ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς».

Ἡ θεία δύναμη, καθὼς τὴν ὁμολογεῖ τὸ «Πιστεύω» μας («Πιστεύω εἰς ἕνα Θεόν, πατέρα Παντοκράτορα») εἶναι ἡ πατρικὴ δύναμη τῆς ἀγάπης τοῦ Πατρός, ποὺ ἀπαυγάζει στὸ βλέμμα τοῦ μεσαίου ἀγγέλου. Ἐπειδὴ εἶναι ἀγάπη, δὲν μπορεῖ νὰ ἀποκαλυφθῆ παρὰ «ἐν κοινωνίᾳ» καὶ δὲν μπορεῖ νὰ γνωσθῆ παρὰ ὡς κοινωνία. «Οὐδεὶς ἔρχεται πρὸς τὸν πατέρα εἰμὴ δι’ ἐμοῦ» (Ἰω. ιδ΄ 6)· καὶ ἐξ ἄλλου: «Οὐδεὶς δύναται ἐλθεῖν πρός με, ἐὰν μὴ ὁ Πατὴρ ὁ πέμψας με ἑλκύσῃ αὐτόν» (Ἰω. στ΄ 44). Τοῦτο δὲν εἶναι διόλου στενότητα ἢ εὐαγγελικὴ ἀποκλειστικότητα, ἀλλὰ ἡ συνταρακτικώτερη ἀποκάλυψη τῆς ἴδιας τῆς φύσεως τῆς ἀγάπης. Δὲν μποροῦμε νὰ ἔχωμε καμία γνώση τοῦ Θεοῦ, ἔξω ἀπὸ τὴν κοινωνία ἀνθρώπου καὶ Θεοῦ, ποὺ εἶναι πάντοτε τριαδικὴ καὶ εἰσάγει στὴν κοινωνία Πατρὸς καὶ Υἱοῦ. Τοῦτο μᾶς ἐπιτρέπει νὰ ἐννοοῦμε γιατὶ ὁ Πατὴρ δὲν ἀποκαλύπτεται ποτὲ ἄμεσα. Εἶναι ἡ Πηγὴ καὶ ἀκριβῶς γι’ αὐτὸ εἶναι ἡ Σιωπή. Ἀποκαλύπτεται αἰώνια, ἡ δυαδικὴ ὅμως ἑνότητα Υἱοῦ καὶ Πνεύματος εἶναι ἐκείνη ποὺ παρουσιάζει τὴν κοινωνία αὐτή, τῆς ὁποίας ζωντανὴ ἑστία εἶναι τὸ ποτήριον.

Οἱ γραμμὲς ἀπὸ τὴν δεξιὰ πλευρὰ τοῦ κεντρικοῦ ἀγγέλου γίνονται πλατύτερες ὅσο πλησιάζουν τὸν ἄγγελο πρὸς τὰ ἀριστερά μας. Στὴν συμβολικὴ γλῶσσα τῶν γραμμῶν οἱ κυρτὲς καμπύλες σημαίνουν πάντα τὴν ἔκφραση, τὴν ὁμιλία, τὴν μετάθεση, τὴν ἀποκάλυψη, ἐνῶ ἀντίθετα οἱ κοῖλες καμπύλες σημαίνουν τὴν ὑπακοή, τὴν προσευχή, τὴν αὐταπάρνηση, τὴν δεκτικότητα. Ὁ Πατὴρ εἶναι στραμμένος πρὸς τὸν Υἱό του. Ὁμιλεῖ. Τὸ κίνημα ποὺ διαπερνᾶ τὸ εἶναι του εἶναι ἡ ἔκσταση: ἐκφράζεται ὁλόκληρος μέσα στὸν Υἱό: «Ἐν ἐμοὶ ὁ πατήρ». «Πάντα ὅσα ἔχει ὁ πατὴρ ἐμὰ ἐστί».

7. Ὁ Υἱὸς ἀκροᾶται· οἱ πτυχὲς τοῦ ἐνδύματός του ἐκφράζουν τὴν ὑπέρτατη προσοχή, τὴν αὐτοεγκατάλειψη. Ἀπαρνεῖται ὁ ἴδιος τὸν ἑαυτό του γιὰ νὰ μὴν εἶναι ἄλλο παρὰ ὁ Λόγος τοῦ Πατρός του: «Τὰ ρήματα ἃ ἐγὼ λαλῶ ὑμῖν, ἀπ’ ἐμαυτοῦ οὐ λαλῶ· ὁ δὲ Πατὴρ ὁ ἐν ἐμοὶ μένων αὐτὸς ποιεῖ τὰ ἔργα». Τὸ δεξιὸ χέρι του ἐπαναλαμβάνει τὴν κίνηση τοῦ Πατρός, τὴν εὐλογία. Τὰ δύο δάκτυλα ποὺ ξεχωρίζουν πάνω στὴν λευκότητα τῆς τράπεζας-Βίβλου εὐαγγελίζονται τὸν δρόμο τῆς σωτηρίας-ἑνώσεως μέσ’ στὸν Χριστὸ τῶν δύο φύσεων, τὴν εἰσαγωγὴ τοῦ κόσμου καὶ τοῦ ἀνθρώπινου στοιχείου μέσα στὴν κοινωνία τοῦ Πατρός.

8. Τὸ ἀφημένο χέρι τοῦ πρὸς τὰ δεξιά μας ἀγγέλου δείχνει τὴν κατεύθυνση τῆς εὐλογίας, τὸν κόσμο· φαίνεται νὰ σκέπη, νὰ προστατεύη, νὰ «κλωσσᾶ» (κατὰ τὴν ἔκφραση τῆς βιβλικῆς διηγήσεως γιὰ τὴν δημιουργία). Πάνω ἀπὸ τὸ ὀρθογώνιο τοῦ κόσμου τὸ χέρι αὐτὸ μοιάζει μὲ τὰ ἁπλωμένα πτερὰ τῆς ἁγνῆς περιστερᾶς.

Ἡ γλυκύτητα τῶν γραμμῶν τοῦ πρὸς τὰ δεξιά μας ἀγγέλου ἔχει κάτι τὸ μητρικό*. Εἶναι ἡ παρηγορία, ὁ Παράκλητος, ἀλλὰ εἶναι καὶ τὸ Πνεῦμα, τὸ Πνεῦμα τῆς Ζωῆς. Εἶναι αὐτὸς ποὺ δίδει τὴν ζωὴ καὶ στὸν ὁποῖο κάθε ζωὴ ἔχει τὴν ἀρχή της. Εἶναι ὁ τρίτος ὅρος τῆς θείας Ἀγάπης, τὸ πνεῦμα τῆς Ἀγάπης. Ἡ στάση του εἶναι διαφορετικὴ ἀπὸ τὴν στάση τῶν δύο ἄλλων ἀγγέλων. Μὲ τὴν κλίση καὶ τὴν ὁρμὴ ὄλου τοῦ εἶναι του βρίσκεται ἀνάμεσα στὸν Πατέρα καὶ στὸν Υἱό· εἶναι τὸ πνεῦμα τῆς κοινωνίας καὶ τῆς «περιχωρήσεως». Τοῦτο δείχνεται καθαρὰ ἀπὸ τὸ τόσο ἀξιοσημείωτο γεγονὸς ὅτι ἡ κίνηση ξεκινᾶ ἀπὸ τὸν ἄγγελο αὐτόν. Μέσα ἀπὸ τὴν ἰδική του πνοὴ ὁ Πατὴρ μετακινεῖται πρὸς τὸν Υἱό, ὁ Υἱὸς δέχεται τὸν Πατέρα καὶ ὁ Λόγος ἀντηχεῖ. Ὅπως λέγει ὁ ἅγιος Ἰωάννης Δαμασκηνός, «Μὲ τὸ ἅγιο Πνεῦμα ἀναγνωρίζομε τὸν Χριστό, τὸν Υἱὸ τοῦ Θεοῦ, καὶ μὲ τὸν Υἱὸ θεωροῦμε τὸν Πατέρα». Καὶ κατὰ τὰ Θεοφάνεια, μέσα στὴν κίνηση τῆς περιστερᾶς φέρεται ὁ Πατὴρ πρὸς τὸν Υἱό.

9. Τὰ χρώματα στὴν ἁγιογραφία ἔχουν ἰδική των γλῶσσα. Στὸν Ρουμπλιὼφ φθάνουν ἕναν πλοῦτο ἀνεξίσωτο, μία ὁλοκληρωτικὴ μουσικὴ συγχορδία** μὲ ὅλη τὴν κλίμακα τῶν πιὸ λεπτῶν ἀποχρώσεων, ποὺ αὐγάζουν σὲ ὅλες τὶς λεπτομέρειες τῆς συνθέσεως. Ἡ πυκνότητα τῶν χρωμάτων τῆς κεντρικῆς μορφῆς γίνεται ἐντονώτερη μὲ τὴν ἀντίθεση τῆς λευκότητας τοῦ τραπεζιοῦ καὶ ἀνακλᾶται στὴν μεταξένια μαρμαρυγὴ τῶν παράπλευρων ἀγγέλων.

Τὸ βαθὺ πορφυρό (ἡ θεία ἀγάπη) καὶ τὸ πυκνὸ γαλάζιο (ἡ οὐράνια ἀλήθεια) μὲ τὸ ἀστραφτερὸ χρυσάφι τῶν πτερύγων (ἡ θεία ἀφθονία) σχηματίζουν τὴν τέλεια συγχορδία ποὺ συνεχίζεται καὶ ξαναβρίσκεται μὲ μία τονικότητα γλυκύτερη, σὰν μία ἀποκάλυψη μαλακώτερη, τὴν μύηση κατὰ βαθμίδες: ἐλαφρὸ ρόδινο καὶ μενεξεδὶ ἀριστερά μας, γλυκύτερο γαλάζιο καὶ ἀσημὶ πράσινο δεξιά μας. Τὸ χρυσάφι τῶν θρόνων, τῆς θείας καθέδρας, ἐκφράζεται γιὰ τὴν ὑπεραφθονία τῆς ζωῆς τοῦ Θεοῦ.

Ἔτσι ὁ Πατήρ, ἀπρόσιτος μέσ’ στὴν πυκνότητα τῶν χρωμάτων του, μέσ’ στὰ ἐρέβη τοῦ φωτός του, ἀποκαλύπτεται γλυκύτερος, προσιτὸς μέσα στὴν φωτεινὴ νεφέλη τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ ἁγίου Πνεύματος. Ἀπὸ μακριὰ ἡ σύνθεση αὐτὴ δίδει τὴν ἐντύπωση μιᾶς φλόγας γαλάζιας καὶ κόκκινης. Ὅλα εἶναι φλόγα μέσα στὸν λαμπερὸ ἀέρα τοῦ Μεσημεριοῦ: «Ὅποιος εἶναι κοντὰ σὲ μένα, εἶναι κοντὰ στὴν φωτιά».

Τὸ χέρι τοῦ Πατρός, καθὼς ἁπλώνεται πάνω ἀπὸ τὸ ποτήριον, κρατεῖ τὴν ἀρχὴ καὶ τὸ τέλος. Τὸ Ἄρνιον τὸ «ἐσφαγμένον ἀπὸ καταβολῆς κόσμου» καὶ τὸ Ἀρνίον ὁ «ναὸς τῆς νέας Ἱερουσαλήμ», ὁ μυστικὸς δεῖπνος τοῦ Χριστοῦ καὶ ἡ ὑπόσχεσή του νὰ πιῆ τὸν καρπὸ τῆς ἀμπέλου στὴν Βασιλεία τοῦ Πατρός του, ἐγκλείουν τὸν χρόνο μέσ’ στὴν αἰωνιότητα. Τὸ ποτήριον ἀκτινοβολεῖ μέσ’ στὴν λαμπρὴ λευκότητα τοῦ Λόγου ποὺ ἐκπέμπει ὅλα τὰ χρώματα τῆς ἀλήθειας· εἶναι ἡ ἀκτινοβολία τῆς θείας καρδίας, τὸ ἀμοιβαῖο δώρημα τῶν τριῶν θείων Προσώπων.

Ἀπὸ τὴν εἰκόνα ἀναδίδεται ἕνα ἰσχυρὸ κάλεσμα «ἵνα πάντες ἓν ὦσιν… καθὼς ἡμεῖς ἕν ἐσμεν». Ὁ ἄνθρωπος ὑπάρχει κατ’ εἰκόνα τοῦ τριαδικοῦ Θεοῦ· ἡ Ἐκκλησία-κοινωνία εἶναι ἐγγεγραμμένη μέσα στὴν φύση του ὡς ἡ ὑπέρτατη ἀλήθειά του. Ὅλοι οἱ ἄνθρωποι ἔχουν κληθῆ νὰ ἑνωθοῦν γύρω ἀπὸ τὸ ἴδιο καὶ μοναδικὸ ποτήριον, ν’ ἀνυψωθοῦν στὸ ὕψος τῆς θείας καρδίας καὶ νὰ λάβουν μέρος στὸ μεσσιανικὸ Δεῖπνο, νὰ γίνουν ἕνας μόνος Ναὸς-Ἀρνίον. «Αὕτη δέ ἐστιν ἡ αἰώνιος ζωή, ἵνα γινώσκωσι σὲ τὸν μόνον ἀληθινὸν Θεὸν καὶ ὃν ἀπέστειλας Ἰησοῦν Χριστόν».

Τὸ ὅραμα τελειώνει σ’ αὐτὸν τὸν ἐσχατολογικὸ φθόγγο: Εἶναι ἡ πρόγευση τῆς Βασιλείας τῶν οὐρανῶν, περιρρέεται ὁλάκερο ἀπὸ φῶς ποὺ δὲν εἶναι τοῦ κόσμου τούτου, περιρρέεται ὁλάκερο, τέλος, ἀπὸ μία χαρὰ ἁγνή, ἀνιδιοτελῆ, ἀπὸ μία χαρὰ θεία· ἀπὸ τὸ ἁπλὸ γεγονὸς ὅτι ἡ Τριὰς ὑπάρχει, ὅτι ἔχομε ἀγαπηθῆ καὶ ὅτι ὅλα εἶναι Χάρη. Ἡ ἔκπληξη ἀναβλύζει ἀπ’ τὴν ψυχὴ μέσ’ στὴν σιγή της. Οἱ μυστικοὶ δὲν ὁμιλοῦν ποτὲ γιὰ τὴν κορυφή, ἡ σιωπὴ μόνη τὴν ἀνακαλύπτει.

 

_______________

* : Ruach = πνεῦμα· στὶς σημιτικὲς γλῶσσες εἶναι γένους θηλυκοῦ. Τὰ συριακὰ κείμενα μεταφράζουν συχνὰ τὸν Παράκλητο (Παρηγορητή) ὡς ἡ Παράκλητος (Παρηγορήτρια)

** : Σ.Μ. Ὁλοκληρωτικὴ συγγορδία faccord total: ἡ συγχορδία ποὺ σχηματίζεται μὲ συνήχηση ὅλων τῶν φθόγγων τῆς κλίμακας στὴν ὁποία ἀνήκει.

 

(Ἀπὸ τὸ βιβλίο «Ἡ Ὀρθοδοξία», ἐκδ. Β. Ρηγόπουλου, 1972, σὲ μετάφραση Ἀγαμέμνονος Μουρτζόπουλου. Πρώτη ἔκδοση, στὰ γαλλικά, 1965)

πηγή:www.alopsis.gr

H Hμέρα του Αγίου Πνεύματος

Μάι 201828
Ἡ ἡμέρα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος
Anthony Bloom (Metropolitan of Sourozh (1914- 2003))

Σήμερα γιορτάζουμε τὴν ἡμέρα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Τί γνωρίζουμε γι’ αὐτό; Ἀκούσαμε ὑπέροχες προσευχές χθὲς τήν Κυριακὴ τῆς Πεντηκοστῆς, ἀλλὰ ἄς σκεφτοῦμε τὸ ὄνομα ποὺ τοῦ ἔχει δοθεῖ στὸ Εὐαγγέλιο, τὸ ὁποῖο στὰ Ἀγγλικὰ μεταφράζεται ὡς «ὁ Παράκλητος», ἐνῶ σὲ ἄλλες γλῶσσες ὡς «ὁ Μεσολαβητής».

Πράγματι Αὐτὸ εἶναι ὁ μόνος Παρηγορητής ποὺ μᾶς παρηγορεῖ γιὰ τὸν χωρισμό μας ἀπὸ τὸν Χριστό, Αὐτὸ παρηγορεῖ ἐμᾶς ποὺ εἴμαστε σὰν ὀρφανά, ποὺ ἀνυπομονοῦμε νὰ βρεθοῦμε μὲ τὸν Θεὸ μας, τὸν Σωτήρα μας καὶ ποὺ γνωρίζουμε ὅτι ὅσο εἴμαστε δέσμιοι τῆς σάρκας – καὶ αὐτὰ εἶναι λόγια τοῦ Ἀποστόλου Παύλου – εἴμαστε χωρισμένοι ἀπὸ Ἐκεῖνον. Ἀλλὰ γιὰ νὰ νοιώσουμε τὶ εἶναι γιά μᾶς ἡ παρηγοριά καί ὁ Παράκλητος, πρέπει πρῶτα νὰ συνειδητοποιήσουμε ὅτι ζοῦμε χώρια του καὶ αὐτὸ εἶναι τὸ πρῶτο ἐρώτημα ποὺ πρέπει νὰ κάνουμε στὸν ἑαυτό μας: τὸ ἔχουμε συνειδητοποιήσει, ἤ ζοῦμε τὴν ψευδαίσθηση ὅτι ζοῦμε κατὰ Θεὸ καὶ ὅτι ὁ Θεὸς ζεῖ μέσα ἀπὸ ἐμᾶς,καὶ ὅτι τίποτα περισσότερο δὲν χρειαζόμαστε; Τὶ περισσότερο χρειαζόμαστε!

Ἐπειδὴ εἶναι ὁ Παράκλητος, μᾶς δίνει δύναμη, δύναμη νὰ ζοῦμε, παρὰ τὸν χωρισμό μας, τὴν δύναμη νὰ ὑπομένομε καὶ νὰ γινόμαστε οἱ λειτουργοί τοῦ Καλοῦ, ποὺ μέσα ἀπὸ ἐμᾶς ἐκπληρώνονται οἱ Ἐντολές τοῦ Θεοῦ, τοῦ Μόνου ποὺ μπορεῖ νὰ δώσει στὴν ψυχή μας ρώμη και σθένος, θέληση, δύναμη γιὰ νὰ ἐνεργοῦμε. Αὐτό ὅμως, ἐάν στραφοῦμε καὶ τοῦ ποῦμε : Ἔλα! ἔλα καὶ κατοίκησε μέσα μας! Ἔλα καὶ λεύκανε τὴν ψυχή μας! Γίνε ὄχι μόνο ὁ Παρηγορητής μας ἀλλὰ καὶ ἡ δύναμη μας.

Ἐν τέλει εἶναι Αὐτὸ ποὺ μᾶς δίνει, ἤδη ἀπὸ τώρα, τὴ χαρὰ νὰ γνωρίζουμε πόσο κοντὰ βρισκόμαστε, πέρα ἀπὸ αὐτὸ ποὺ μοιάζει νὰ εἶναι μιὰ μεγάλη ἀπόσταση ποὺ μᾶς χωρίζει ἀπὸ τὸν Θεό, ποὺ μὲ ἀνεκλάλητους ἀναστεναγμούς, μιλάει στὸν Θεὸ ἀπὸ τὰ βάθη τῆς ὕπαρξής μας· εἶναι τὸ μόνο ποὺ, ἐπειδὴ εἴμαστε ὁ λαὸς τοῦ Θεοῦ, τὰ ἀδέλφια καὶ οἱ ἀδελφές του – καὶ τοῦτα εἶναι τὰ δικά Του λόγια – μαρτυρα ὅτι εἴμαστε παιδιὰ τοῦ Πατέρα. Ἡ χαρὰ, τὸ θαῦμα, ἡ ἀξιοπρέπεια ποὺ φέρνει στην ζωή μας! Ἐπίσης ἡ εὐθύνη.

Ἐὰν θυμηθοῦμε τὸν κόσμο μας, ποὺ σὲ μιὰ τέτοια ἔκταση εἶναι σύμμαχος τοῦ Θεοῦ, τὸ Πνεῦμα εἶναι ἤδη ἡ ἀπαρχὴ τῆς αἰώνιας ζωῆς. Ἡ παρουσία του ἀποτελεῖ ἕνα γεγονὸς ἀποφασιστικῆς σημασίας. Εἶναι Ἐκεῖνο ποὺ χτυπιέται, ὅπως ἡ θάλασσα πάνω στὰ βράχια, σπάει ὅ,τι Τοῦ ἀντιστέκεται, εἶναι ἡ χαρὰ τῆς αἰώνιας ζωῆς ποὺ κρούει τὴν θύρα τῆς ψυχῆς μας, ποὺ μὲ τὴ βία θέλει νὰ μετέχει στὴ ζωή μας, ποὺ μᾶς θυμίζει τὸν Θεὸ ποὺ εἶναι ὁ Πατέρας μας, τὸν Σωτήρα μας Χριστὸ καὶ τὴν ἀξιοπρέπεια καὶ ὑπεροχὴ ποὺ ἔχουμε ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ, δείχνοντάς μας ὅτι ὅλα εἶναι δυνατὰ μὲ τὴ δύναμη τοῦ Χριστοῦ ποὺ μᾶς στηρίζει.

Ἄς κρατήσουμε στὴν ψυχὴ μας τὴν σημερινὴ ἑορτὴ μὲ εὐγνωμοσύνη καὶ ὑπευθυνότητα, καὶ μπορεῖ τὸ Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ, ποὺ κατῆλθε μὲ τὴ μορφὴ πυρίνων γλωσσῶν στοὺς Ἀποστόλους, – νὰ ἐπισκεφτεῖ καὶ ἐμᾶς – ἴσως σὰν μιὰ πυρκαγιὰ ποὺ θὰ μᾶς καταυγάσει, ὅπως τὴν Φλεγόμενη Βάτο, ἤ θὰ μᾶς ἀγγίξει σὰν τὴ γαλήνια, ἁπαλὴ φωνὴ ποὺ ἄκουσε ὁ Προφήτης στην ἐρημιὰ ὅπου βρισκόταν ὁ Θεός, μέσα ἀπὸ τὴν ταπείνωσή Του, τὴν παράδοση Του σὲ μᾶς, τὴν ἀγάπη Του. Ἀμήν.

Ἀπόδοση κειμένου: www.agiazoni.gr

Πρωτότυπο κείμενο

DAY OF THE HOLY SPIRIT
1989, 19 JUNE

In the Name of the Father, the Son and the Holy Ghost.

Today we are keeping the Feast of the Holy Spirit. What do we know about Him? We heard wonderful words of prayer about Him yesterday on Trinity Sunday, but let us think of Him, of the name He is given in the Gospel, which is translated ‘The Comforter’ in English, in other translations ‘The Advocate’. He is the One Who is the Comforter indeed, the One Who consoles us for our separation from Christ, Who consoles us who are like orphans, who long to be with Christ our God, our Saviour, and who know that as long as we are in the flesh – and these are the words of St. Paul – we are separated from Him. But for Him to be our Comforter, to be our consolation, we must first be aware of the fact that we are separated and this is the first question we must ask ourselves: are we aware of it, or do we live in the delusion that we are in God and God in us, and that nothing more is needed? How much more is needed!

He is also the One Who, as the Comforter, gives us strength, strength to live despite the separation, strength to stand fast and to be the doers of the Will, the fulfillers of the Commandments of God, the One Who can give us vigour of soul, determination, power to act. But this, again, only if we turn to Him and say, Come! Come and abide in us! Cleanse us! Be not only our Comforter but our strength also.

Lastly, He is the One Who gives us, already now, the joy of knowing how close we are despite what seems to be an infinite distance between God and us, the One Who, in unutterable groanings, speaks to God from the depths of our being; the One Who, because we are Christ’s own people, His brothers and sisters in humanity – and these are His own words – that we are the children of the Father. The joy of this, the wonder of this, the dignity of this! Indeed also, the responsibility of this…

If we think of our world which is to such a great extent alien to God, the Spirit is already the beginning of eternal life. His presence is a decisive fact. He beats against the rocks like the sea, He breaks resistances. He is the joy of eternity knocking at our door, forcing Himself into our lives, reminding us of God our Father, of Christ our Saviour and of our greatness and dignity before God, showing us that all things are possible in the power of Christ Who sustains us.

Let us therefore responsibly and gratefully keep this Feast. And may the Spirit of God Who came in tongues of fire upon the Apostles, come to us also – perhaps like a fire that sets us aglow and makes us like a Burning Bush, or touches us like the still, small voice which the Prophet heard in the wilderness in which God was, in His quiet humility, in His surrender to us, in His love for us. Amen.

πηγή:www.agiazoni.gr

To Άγιο Πνεύμα και η Εορτή της Πεντηκοστής

Μάι 201828

ΑΚΟΥΟΜΕΝ ΛΑΛΟΥΝΤΩΝ ΑΥΤΩΝ ΤΑΙΣ ΗΜΕΤΕΡΑΙΣ ΓΛΩΣΣΑΙΣ ΤΑ ΜΕΓΑΛΕΙΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ

Αναρωτιόμαστε συχνά οι άνθρωποι αν μιλούμε την ίδια γλώσσα μεταξύ μας. Δεν είναι θέμα φθόγγων. Είναι θέμα περιεχομένου, νοήματος, τι εννοούμε στα όσα σκεφτόμαστε, στα όσα λέμε και στα όσα πράττουμε. «Άλλα λέω, άλλα κάνω και άλλα εννοώ», λέει ένα σύγχρονο τραγούδι (Μ. Χατζηγιάννης).  Το μεγαλύτερο παράπονο στις ανθρώπινες σχέσεις είναι η αδυναμία της επικοινωνίας. Τα ζευγάρια μεταξύ τους, οι γονείς με  τα παιδιά, οι μικρότεροι με τους μεγαλύτερους δυσκολεύονται.

Είναι το ασύμπτωτο της παιδείας; Είναι η γλώσσα του εγωκεντρισμού την οποία χρησιμοποιούμε χωρίς μέτρο; Είναι η εξουσιομανία μας η οποία μας κάνει να μην δίνουμε σημασία στην σκέψη και τον λόγο του άλλου; Είναι η ανάγκη που μας οδηγεί να σχετιζόμαστε με ανθρώπους με τους οποίους ούτε το αυτονόητο δεν μπορεί να κατανοηθεί;  Είναι η αμαρτία, η οποία μας κάνει να μην έχουμε κοινή βάση, αλλά όλα να στηρίζονται στην ιδιοτέλειά μας;

Η Εκκλησία μας λέει πως όλα πηγάζουν από την μη εγκόλπωση της χάριτος του Αγίου Πνεύματος, από την άρνησή μας να Το αφἠσουμε να ενεργήσει στις καρδιές μας. Να μας δώσει την γλώσσα της αγάπης, η οποία μεταφράζεται σε ακρόαση, μοίρασμα, συγχώρεση, υποχώρηση. Να μας δώσει την γλώσσα της χαράς ότι οι άνθρωποι συναντιόμαστε. Την γλώσσα της πίστης, ότι υπάρχει ο Θεός για μας και ότι το θέλημά Του είναι η σωτηρία μας. Την γλώσσα της ελπίδας, ότι ο θάνατος νικιέται διά της Αναστάσεως. Τη γλώσσα της ειρήνης, ότι οι όποιες διαφορές δεν καταργούν την αξία κανενός, καθότι όλοι είμαστε εικόνες Θεού και μπορούμε, αν εκτιμήσουμε ο ένας τον άλλον, να βρούμε, όσο το δυνατόν εφικτότερες λύσεις στις δυσκολίες μας. Την γλώσσα της καλοσύνης και της πραότητας, ότι δεν είναι ο θυμός, η οργή, η εξουσία εις βάρος του άλλου που μας κάνουν σπουδαίους, αλλά η γαλήνη που εκπέμπουμε, το φως και η ηρεμία που καταπραΰνει τις αγωνίες των άλλων, αλλά και τις δικές μας. Την γλώσσα της εγκράτειας, δηλαδή του μέτρου στις χαρές και τις λύπες, της λιτότητας και της ασκητικότητας, που συνεπάγονται την παραίτηση από το ίδιον θέλημα και την οικείωση του θελήματος του Θεού, του Ευαγγελίου δηλαδή.

Το Άγιο Πνεύμα, στην πρώτη Εκκλησία, έδωσε τη δυνατότητα κατά την εορτή της Πεντηκοστής στους αποστόλους να μιλούν και όλοι οι άνθρωποι να ακούν το κήρυγμά τους στην γλώσσα που καταλάβαιναν. Οι Απόστολοι έλαβαν την χάρη, διότι ήταν οι οικείοι του Κυρίου. Αυτοί για τους οποίους ο Χριστός ζήτησε, στην Αρχιερατική του προσευχή,  από τον Πατέρα Του να τους διαφυλάξει. Αυτοί που έλαβαν την ευλογία να είναι κοντά στον Κύριο και γεύτηκαν την χαρά της Αναστάσεως και την επαγγελία ότι το Άγιο Πνεύμα θα έρθει να μείνει για πάντα στην ζωή τους. Και όντας κοντά στον Χριστό, διαπιστώνουν ότι η ζωή τους αλλάζει και σε ό,τι αφορά στους ανθρώπους. Οι πρώην αλιείς ιχθύων, οι απλοί και καθημερινοί και κάποτε πολύ αμαρτωλοί άνθρωποι, γίνονται αλιείς ανθρώπων.  Οι πρώην κρυβόμενοι και φοβισμένοι μεταμορφώνονται σε ηγέτες. Αυτοί που περίμεναν καθοδήγηση, γίνονται οι καθοδηγητές. Αυτοί που έπεφταν σε λάθη, τώρα γνωρίζουν την οδό. Αυτοί που έβλεπαν τον Χριστό ως βασιλιά της γης, τώρα θα εργαστούν για την Βασιλεία των ουρανών, ώστε να μεταμορφώσει τις καρδιές τω ανθρώπων. Αυτοί που δεν είχαν φύγει ποτέ από τον τόπο τους, θα κάνουν όλη την γη τόπο της καρδιάς τους.  Αυτοί που μιλούσαν την γλώσσα της εποχής, θα γίνουν οι εκφραστές της γλώσσας που μιλά στις καρδιές όλων των ανθρώπων, όλων των καιρών, μια γλώσσα που δίνει ζωή ακόμα και σε όσους κατοικούν στον θάνατο.

«Ακούομεν λαλούντων αυτών ταις ημετέραις γλώσσαις τα μεγαλεία του Θεού» (Πράξ. 2, 11). «Τους ακούμε να μιλούν στις γλώσσες μας για τα θαυμαστά έργα του Θεού», έλεγαν όλοι όσοι άκουγαν τους αποστόλους μετά την επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος να μιλούνε. Και θαυμαστά είναι τα έργα του Θεού διότι αναφέρονται στο μυστήριο της θείας οικονομίας, στον ερχομό του Χριστού στον κόσμο, στην σταύρωση και την ανάστασή Του, αλλά και την σωτηρία του καθενός ανθρώπου από το κακό και τον θάνατο. Ο Θεός που όχι μόνο δημιούργησε, αλλά και ανακαίνισε τον άνθρωπο με την δική Του παρουσία. Ο θεός που φανερώνεται στην Εκκλησία με την χάρη του Αγίου Πνεύματος και δίνει νόημα και ελπίδα στον άνθρωπο. Που του δίνει την ευκαιρία να μιλήσει μία νέα γλώσσα, αυτή της αλήθειας, της αγάπης, της λύτρωσης. Μία γλώσσα που ενώνει και δεν χωρίζει. Που μας κάνει να υπερβαίνουμε τον χρόνο. Που δροσίζει την φλόγωση της ύπαρξης, η οποία δεν ξέρει από πού να πιαστεί. Που γεμίζει το κενό της μοναξιάς με την χαρά της προσωπικής παρουσίας του Χριστού και την δύναμη της ελπίδας ότι κανένα κακό δεν είναι τόσο ισχυρό, καμία ήττα, καμία απόρριψη, κανένα περιθώριο, ούτε ο θάνατος ο ίδιος δεν μπορούν να μας αφαιρέσουν την όντως Ζωή.

Ο κόσμος μας σήμερα φαίνεται ότι δεν καταλαβαίνει την γλώσσα της Εκκλησίας, γιατί δεν θέλει να την ακούσει. Τα αδιέξοδα νοήματος, η απουσία αληθινής πνευματικότητας, η μόνιμη κρίση στις σχέσεις μας είναι σημάδια  τα οποία θα έπρεπε όσους θέλουμε να ακούσουμε και να μιλήσουμε την γλώσσα του Πνεύματος να μας προβληματίσουν και να μας αφυπνίσουν. Να λειτουργήσουμε αποστολικά τόσο εντός των καρδιών μας, όσο και στις σχέσεις μας με τους άλλους. Να επιμείνουμε στην γλώσσα της Εκκλησίας και να παλέψουμε για την μεταμόρφωση της ζωής και του κόσμου μας. Να μην αντιγράφουμε την γλώσσα του κόσμου, αλλά να την μπολιάζουμε και να την μεταμορφώνουμε με την γλώσσα του Ευαγγελίου του Χριστού.

Η επιδημία του Πνεύματος κατά την εορτή της Πεντηκοστής είναι ευκαιρία να αναβαπτιστούμε στην γλώσσα της πίστης, της ελπίδας, της αγάπης, στην γλώσσα των καρπών που φέρνει το τρίτο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος και να ξαναβρούμε νόημα και χρόνο αληθινό στην ζωή της Εκκλησίας. Εμείς ας λειτουργούμε στο «μιλώ για την αγάπη, πράττω τα έργα της αγάπης, εννοώ την αγάπη». Την οδό του Χριστού δηλαδή, όπως φανερώνεται εν Πνεύματι Αγίω!

Κέρκυρα, 27 Μαΐου 2018

πηγή:themistoklismourtzanos.blogspot

 

 

H γονυκλισία την Κυριακή της Πεντηκοστής

Μάι 201828

Γιατί γονατίζουμε σήμερα Κυριακή της Πεντηκοστής

    • 27 Μάϊος 2018

 

Πεντηκοστής

Θεέ μου…Είμαι πεσμένος… Σήκωσέ με. Ανάστησέ με. Σώσε με!…»

Κατά την «έσχατη» και «μεγάλη» και «σωτήρια» ημέρα της Πεντηκοστής, κατά την οποία μας αποκαλύφθηκε και προσκυνούμε και δοξάζουμε το μέγα μυστήριο της Αγίας και Ομοουσίου και Ζωοποιού και Αδιαιρέτου και Ασυγχύτου Τριάδας, του Ενός και Μοναδικού Θεού. του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος, αμέσως μετά την πανηγυρική Θεία Λειτουργία, τελούμε τον «Εσπερινό της Γονυκλισίας», κατά τον οποίο ψάλλουμε ύμνους αφιερωμένους κατ’ εξοχήν στο Πανάγιο Πνεύμα, το τρίτο Πρόσωπο της Τρισηλίου Θεότητας, που είναι «φως και ζωή και ζώσα πηγή νοερά. Πνεύμα σοφίας, Πνεύμα συνέσεως, αγαθόν, ευθές, νοερόν, ηγεμονεύον, καθαίρον τα πταίσματα, Θεός και θεοποιούν, πυρ εκ πυρός προϊόν, λαλούν, ενεργούν, διαιρούν τα χαρίσματα».

Αμέσως μετά την «Είσοδο» του Εσπερινού, κι αφού ψαλεί το «Φως ιλαρόν» και το πανηγυρικό Μέγα Προκείμενο «Τίς Θεός Μέγας ως ο Θεός ημών; Συ ει ο Θεός, ο ποιών θαυμάσια μόνος!» σε ήχο βαρύ, μεγαλόπρεπο, αντάξιο του νοήματος και του μηνύματός του, ο Διάκονος μας καλεί, κλήρο και λαό, να γονατίσουμε και ν’ απευθύνουμε στο Θεό γονυπετείς λόγο ικεσίας: «Έτι και έτι, κλίναντες τα γόνατα, του Κυρίου δεηθώμεν».
Από τη λαμπροχαρμόσυνη αγία ημέρα του Πάσχα μέχρι και σήμερα, η γονυκλισία ήταν απαγορευμένη. Σύμφωνα με τους Ιερούς Κανόνες, και για να υπογραμμίζεται το χαρούμενο και σωτήριο μήνυμα των αναστάσιμων βιωμάτων της Εκκλησίας, η προσευχή των Ορθοδόξων γίνεται «ορθοστάδην». Σε όρθια δηλαδή στάση, και όχι με γονυκλισία. Όμως την ώρα τούτη το «ορθοστάδην» παραμερίζεται, όχι μόνο για να χαιρετίσουμε θεοπρεπώς το Πανάγιο Πνεύμα, «δι’ ου Πατήρ γνωρίζεται και Υιός δοξάζεται, και παρά πάντων γινώσκεται μία δύναμις, μία σύνταξις, μία προσκύνησις τής Αγίας Τριάδος», μα και για να πούμε κατά πως ταιριάζει σε παραστρατημένους, όπως είμαστε όλοι μας, χωρίς εξαίρεση, το «ημάρτομεν!», και να ζητήσουμε το έλεος του Θεού, την άφεση, την κάθαρση, τη συγγνώμη.
Τη γονυκλισία την ονομάζει ο λαός μας και «μετάνοια». Γιατί η στάση του μετανοούντος είναι το «κλίνειν τα γόνατα». Κάτω τα γόνατα, κάτω και το πρόσωπο.
σημαίνει απλούστατα: «Θεέ μου, βρίσκομαι κάτω. Είμαι πεσμένος. Έχω καταντήσει «γη και σποδός». Σήκωσέ με. Ανάστησέ με. Σώσε με!…». Έτσι, σήμερα που ήρθε στον κόσμο ο Παράκλητος, το Πνεύμα της Αληθείας το «καθαίρον(που καθαρίζει) τα πταίσματα», καλούμαστε να πάρουμε στάση (όχι μόνο σώματος, μα και ζωής!) μετανοούντος:
«Έτι και έτι, κλίναντες τα γόνατα, του Κυρίου δεη­θώμεν».
Στην Κρήτη λένε οι παλαιότεροι: «Και στην κορυφή του βουνού να βρεθείς τούτη την ημέρα ολομόναχος, θα πρέπει να γονατίσεις και να κάμεις το σταυρό σου». Και κρύβουν τα λόγια τούτα την αίσθηση της πραγματικής μετοχής στη ζωή του Ενός Σώματος της Εκκλησίας, ανεξάρτητα από εξωτερικές συνθήκες. Την αίσθηση της εν Θεώ τω εν Τριάδι οργανικής ενότητας των πιστών, όπου κι αν οι συγκυρίες της ζωής τους θέλουν να βρίσκονται… Και γονατίζει ο πιστός όπου κι αν είναι: Στην εκκλησιά του· στο σπίτι του ή στο νοσοκομείο, αν είναι άρρωστος·· στο πλοίο του, αν θαλασσοπορεί· στο βουνό στον κάμπο· στη στάνη· στο δάσος· στην ξενιτιά· στο κάτεργο· στη φυλακή… Όπου βρίσκεται!
«Έτι και έτι, κλίναντες τα γόνατα, του Κυρίου δεη­θώμεν».
Η πρώτη Ευχή της Γονυκλισίας απευθύνεται στον «Άχραντο, αμίαντο, άναρχο, αόρατο, ακατάληπτο, ανεξιχνίαστο, αναλλοίωτο, ανυπέρβλητο, αμέτρητο, ανεξίκακο Κύριο», τον «Πατέρα του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού» και Τον παρακαλεί, με μόνο συνήγορό μας τη δική Του «συμπάθεια», να μας δεχθεί καθώς προσπέφτουμε ενώπιον Του μετανοημένοι και φωνάζοντας το «ημάρτομεν!». Του θυμίζει πως από τη μήτρα της μητέρας μας ήδη, Αυτόν μονάχα είχαμε για Θεό μας, αλλά, επειδή τη ζωή μας τη χαραμίσαμε στη ματαιότητα, μείναμε γυμνοί από τη βοήθειά Του και δεν έχουμε λόγια για ν’ απολογηθούμε. Όμως παίρνουμε Θάρρος από τους οικτιρμούς Του και κράζουμε: «Αμαρτίας νεότητος ημών και αγνοίας μη μνησθής, και εκ των κρυφίων ημών καθάρισον ημάς».(Μη θυμηθείς τις αμαρτίες που κάναμε στα νιάτα μας, όταν είχαμε άγνοια των εντολών Σου, και από τα κρυφά και ανομολόγητα κρίματα της καρδιάς μας καθάρισέ μας). Του ζητά, πριν βρεθούμε πίσω στο χώμα, σ’ Αυτόν να μας αξιώσει να επιστρέψουμε! Να ζυγομετρήσει τις αμαρτίες μας με τους οικτιρμούς Του και ν’ αντιπαραθέσει την άβυσσο των οικτιρμών και του ελέους Του στο πλήθος των πλημμελημάτων μας! Να μας ρύσει, να μας γλυτώσει από την αβάσταχτη τυραννία του διαβόλου! Ν’ ασφαλίσει τη ζωή μας μέσα στους άγιους και ιερούς Του νόμους και να μας συνάξει όλους στη Βασιλεία Του. Και καταλήγει ικετευτικά: «Δος συγγνώμη σε όσους ελπίζουν σε Σένα… καθάρισέ μας με την ενέργεια του Αγίου Σου Πνεύματος».
Πρόκειται για προσευχή «αντρίκια»! Εξομολογητική, χωρίς προσπάθειες άσκοπης δικαιολογίας ή αποποιήσεως ευθυνών. «Ημάρτομεν!» «Αμαρτίας νεότητος ημών και αγνοίας μη μνησθής!» «Εκ των κρύφιων ημών καθάρισον ημάς!» «Δος συγγνώμην τοις ελπίζουσιν επί Σε!» Δεν είναι λόγια αυτά! Είναι βέλη που σαϊτεύουν την πατρική καρδιά του Ανεξίκακου και Πολυέλεου και Φιλάνθρωπου Θεού!…
«Έτι και έτι, κλίναντες τα γόνατα, του Κυρίου δεηθώμεν».
Η δεύτερη Ευχή απευθύνεται στο Κύριο ημών Ιησού Χριστό, το «απαύγασμα του Πατρός»( που πηγάζει από τον πατέρα), τον «της ουσίας και της φύσεως Αυτού απαράλλακτον και αμετακίνητον χαρακτήρα», την «πηγή της σωτηρίας και της χάριτος» και Του ζητά να μας ανοίξει Αυτός, ο «διδούς ευχήν τω εύχομένω»(αυτός που δίνει προσευχή στον προσευχόμενο), τα αμαρτωλά μας χείλη και να μας διδάξει «πώς δει και υπέρ ων χρή προσεύχεσθαι» – ρεαλιστική παραδοχή πως χωρίς Αυτόν, ούτε να Τον ζητήσουμε μπορούμε, ούτε να Του ζητήσουμε τα συμφέροντα ξέρουμε. Κι αφού Του δηλώσει με ταπείνωση πως περιμένουμε η ευσπλαχνία Του να νικήσει το άμετρο πλήθος των αμαρτιών μας. Του λέει πως με φόβο θείο στεκόμαστε μπροστά Του, έχοντας ρίξει την απελπισία της ψυχής μας μέσα στου ελέους Του το πέλαγος, και Του ζητάει για λογαριασμό μας: «Κυβέρνησε μου την ζωήν… και γνώρισέ μου το δρόμο που θα πορευτώ». «Το Πνεύμα της Σοφίας Σου, χάρισε στη σκέψη μου. Πνεύμα συνέσεως δώρισε στην «αφροσύνη» μου. Τα έργα μου ας τα κατευθύνει πνεύμα θεοφοβίας. Πνεύμα ευθές και ηγεμονικό μη μου στερήσεις, για ν’ αξιωθώ, με του Αγίου Πνεύματος την καθοδήγηση, να εργάζομαι τις εντολές Σου και πάντοτε να νιώθω την παρουσία Σου». Και κορυφώνει: «Την Σην ικετεύω αγα­θότητα. Όσα ηυξάμην απόδος μοι εις σωτηρίαν»(την καλοσύνη Σου ικετεύω: Όσα σχετικά με τη σωτηρία μου Σου ζήτησα προσευχόμενος, χάρισέ μου), για να Του υπογραμμίσει πιο κάτω πως Αυτός είναι η μοναδική μας ελπίδα, παρά τις αμαρτίες μας: «Σε Σένα μόνο αμαρτάνουμε, αλλά και Σένα μόνο λατρεύουμε. Δεν ξέρουμε να προσκυνούμε άλλο Θεό, ούτε να υψώνουμε ικετευτικά τα χέρια μας σε κάποιο άλλο Θεό ». Κι αυτός ο τονισμός ότι Αυτός είναι ο μοναδικός μας Θεός, το μοναδικό μας, δηλαδή, και έσχατο καταφύγιο, θέλει -αν μπορούμε να το πούμε έτσι (χωρίς, πάντως, άσεβη διάθεση)- να κινήσει το φιλότιμο του Θεανθρώπου να μας δώσει χέρι βοηθείας, να μας χαρίσει την άφεση και τα προς σωτηρία αιτήματα, δεχόμενος τη γονυκλισία και την προσευχή μας, «ως θυμίαμα δεκτό, αναλαμβανόμενο ενώπιον της υπεράγαθης Βασιλείας Του».
Είναι και τούτη η ευχή μια προσευχή τολμηρή. «Σοι μόνω αμαρτάνομεν, αλλά και Σοι μόνω λατρεύομεν». Δεν ξέρουμε να προσκυνούμε ξένο θεό, ούτε να υψώνουμε χέρια ικετευτικά σ’ άλλο θεό έξω από Σένα! Ομολογία πτώσεως, φθοράς, εξαχρειώσεως, έσχατου κινδύνου! Αλλά ταυτόχρονα και ομολογία πίστεως, θεοφοβίας, ζωντανής ελπίδας σ’ Αυτόν που είναι «η ελπίς πάντων των περά­των της γης» (Ψαλμ. 64: 6), και αγάπης λατρευτικής γι’ Αυτόν που «πρώτος ηγάπησεν ημάς» (Α’ Ίωάν. 4: 19). Προσευχή δίχως φαρισαϊσμούς και υποκρισίες. Σωστό ξέσπασμα αληθινά ορθόδοξης καρδιάς!…
«Έτι και έτι κλίναντες τα γόνατα, του Κυρίου δεηθώμεν».
Ακολουθεί η τρίτη Ευχή, που απευθύνεται κι αύτη στο δεύτερο Πρόσωπο της Υπερουσίου Τριάδος, που είναι «η πηγή που πάντοτε και ασταμάτητα αναβλύζει ζωή και φως, η δημιουργική Δύναμη που είναι αιώνια όπως ο Πατέρας, Εσύ που εκπλήρωσες κατά τον καλύτερο τρόπο, πανέμορφα, ό,τι χρειαζόταν για τη σωτηρία των ανθρώπων», Ιησούς Χριστός, που έλυσε τους άλυτους δεσμούς του θανάτου και έσπασε του άδη τα κλειδιά και καταπάτησε τα πλήθη των πονηρών πνευμάτων, και πρόσφερε τον Εαυτό Του για χατίρι μας «άμωμον ιερείον»(αψεγάδιαστη θυσία) και θυσία άχραντη, και με θεόσοφο δόλωμα αγκίστρωσε τον «αρχέκακο και βύθιο δράκοντα» και τον δέσμευσε για πάντα, και τον κατέστησε αδύναμο κι ανίσχυρο, να περιμένει το «πυρ το άσβεστο» (Μάρκ. 9: 45) και το «σκότος το εξώτερο» (Ματθ. 25: 30). Απευθύνεται στον Υιό που είναι «η μεγαλώνυμος Σοφία του Πατρός», «αΐδιον φως εξ αϊδίου φωτός. Ήλιος δικαιοσύνης» και Τον καθικετεύει:. Συ που μας αξίωσες να φτάσουμε σ’ αυτή τη μεγάλη ήμερα της Πεντηκοστής, δέξου ακόμα μια ικεσία μας. Όχι για μας τους ίδιους τούτη τη φορά, μα γι’ αυτούς που έφυγαν πριν από μας. Για τους κεκοιμημένους συγγενείς μας κατά σάρκα και όλους τους «οικείους της πίστεως». Συ που και κατ’ αυτή τήν «παντέλεια» και «σωτηριώδη» εορτή μας αξίωσες να δέχεσαι «ιλασμούς ικεσίους» γι’ αυτούς που βρίσκονται στον Αδη, δίνοντας μας μεγάλες ελπίδες, άκουσε τη φωνή μας που αξιοσυμπάθητα Σου απευθύνουμε: «Ανάπαυσον τας ψυχάς των δούλων Σου των προκεκοιμημένων», εκεί που υπάρχει, το φως κ’ η δροσιά κ’ η αναψυχή, εκεί που δεν υπάρχει πόνος, λύπη ή στεναγμός. Ανάπαυσε τα πνεύματά τους με τους δικαίους, γιατί αυτοί που βρίσκονται στον Άδη δεν μπορούν να Σου ζητήσουν συγγνώμη, αλλά μονάχα εμείς που ζούμε Σε ευλογούμε και Σε ικετεύουμε και τις εξιλαστήριες ευχές και ιερουργίες Σου προσφέρουμε για τις ψυχές τους!
Κι επισυνάπτεται σ’ αυτή και δεύτερη Ευχή υπέρ των τεθνεώτων, των νεκρών, απευθυνόμενη σ’ Αυτόν που είναι «της αναστάσεως ημών Αρχηγός και των βεβιωμένων(όσων πράξαμε) αδέκαστος και φιλάνθρωπος Κριτής και της μισθαποδοσίας Δεσπότης και Κύριος», ικετεύοντας Τον: «Ανάπαυσον πάντας, τους πατέρας εκάστου και μητέρας και αδελφούς και αδελφάς και τέκνα, και ει τι άλλον ομογενές και ομόφυλον, και πάσας τας προαναπαυσαμένας ψυχάς επ’ ελπίδι αναστάσεως, ζωής αιωνίου, και κατάταξον τα πνεύματα αυτών και τα ονόματα εν βίβλω ζωής», στην αγκαλιά του Αβραάμ, του Ισαάκ και του Ιακώβ, στη Χώρα των Ζώντων, στη Βασιλεία των ουρανών, στον Παράδεισο. Και ανάστησε και τα σώματα όλων μας κατά την αγία ήμερα της επαγγελίας Σου. Γιατί είναι αλήθεια πως δεν υπάρχει θάνατος για τους δούλους του Θεού, μα φεύγουν απ’ το σώμα κι έρχονται σε Σένα, τον Κύριο. Φεύγουν από τα λυπηρά κι έρχονται «στα καλύτερα και τα πιο ευχάριστα», σε Σένα, που είσαι η ανάπαυση και η χαρά!
Ζητά γι’ άλλη μια φορά συγχώρηση αμαρτημάτων για όλους, ζώντες και κεκοιμημένους, από τον μόνο Αναμάρτητο: «Δος μας συγγνώμη, άφεση και συγχώρηση για τα παραπτώματά μας, τα θεληματικά και τα αθέλητα, αυτά που κάναμε ξέροντας πως είναι κρίματα, και αυτά που κάναμε έχοντας άγνοια, τα φανερά, τα κρυφά, όσα διαπράξαμε με έργα, με το λογισμό μας και με λόγια, κάθε συναναστροφή και σε κάθε κίνησή μας… » και καταλήγει: «Και στους μεν αποβιώσαντες δώρισε ελευθερία και άνεση δώρισε, και εμάς που είμαστε εδώ ευλόγησε, χαρίζοντας μας το τέλος της ζωής μας καλό και ειρηνικό».
Λέει κάποιος Άγιος πως τίποτε δεν συγκινεί τόσο το Θεό, όσο η προσευχή υπέρ των κεκοιμημένων. Επειδή «εν τω Άδη ουκ έστι μετάνοια», οι προαπελθόντες δεν έχουν πια τη δυνατότητα να βοηθήσουν τον εαυτό τους. Έτσι, μοναδική φωνή γι’ αυτούς είναι η φωνή μας! Μοναδική ικεσία τους η δική μας ικεσία! Μοναδική προσευχή τους η προσευχή μας! Για το λόγο αυτό , αυτή η τρίτη Ευχή της Γονυκλισίας έχει ξεχωριστή βαρύτητα και σημασία! Είναι προσευχή αγάπης και ελεημοσύνης και φιλαδελφίας και ευγνωμοσύνης, για πρόσωπα που βρίσκονται πια στα χέρια του Θεού!
«Έτι και έτι, κλίναντες τα γόνατα…»
Τί να προσθέσει κανείς στην τριπλή αυτή γονυκλινή ευχή της Εκκλησίας; Τί επί πλέον να ζητήσει από το Θεό; Μονάχα έναν ύμνο εκκλησιαστικό που είναι ιερή υπόσχεση με την ευκαιρία της Πεντηκοστής, ύμνο του Εσπερινού της παραμονής, διαλέγω σαν επίλογο καί επιστέγασμα των ταπεινών τούτων γραμμών:
«Εν ταις αυλαίς Σου υμνήσω Σε τον Σωτήρα του κόσμου, και κλίνας γόνυ προσκυνήσω Σου την αήττητον δύναμιν, έν εσπέρα και πρωί και μεσημβρία, και εν παντί καιρώ ευλογήσω Σε, Κύριε»! Που θέλει να πει: «Στις εκκλησίες Σου μέσα θα Σε υμνήσω, τον Σωτήρα του κόσμου, και θα γονατίσω να προσκυνήσω την αήττητη δύναμή Σου, και βράδυ, και πρωί, και μεσημέρι, και κάθε ώρα και στιγμή θα Σε ευλογήσω, Κύριε».
(Μητροπολίτου Προικοννήσου Ιωσήφ, «Οσμή ζωής», εκδ. Άθως)

πηγή: Μητρόπολη Βεροίας

πηγή:www.dogma.gr

H Εορτή του Αγίου Πνεύματος

Μάι 201828

Σήμερα τιμάται το Άγιο Πνεύμα

    • 28 Μάϊος 2018

 

Πνεύμα

«….Καὶ εἰς τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον, τὸ κύριον καὶ ζωοποιόν, τὸ ἐκ τοῦ πατρὸς ἐκπορευόμενον, τὸ σὺν πατρὶ καὶ υἱῷ συμπροσκυνούμενον καὶ συνδοξαζόμενον, τὸ λαλῆσαν διὰ τῶν προφητῶν….»

Τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος

Μεγάλα είναι και ξεπερνούν την ανθρώπινη λογική τα χαρίσματα που μάς δώρισε σήμερα ο φιλάνθρωπος Θεός. Γι’ αυτό ας χαρούμε όλοι μαζί και σκιρτώντας από αγαλλίαση ας ανυμνήσουμε τον Κύριό μας. Γιατί η σημερινή ημέρα είναι για μάς εορτή και πανηγύρι.Όπως δηλαδή διαδέχονται η μια την άλλη οι εποχές και οι κινήσεις του ήλιου, έτσι ακριβώς και στην Εκκλησία η μία εορτή διαδέχεται την άλλη και με τον τρόπο αυτό απ’ τη μια πηγαίνουμε στην άλλη. Πριν από λίγο καιρό εορτάσαμε τον σταυρό, το πάθος και την Ανάσταση, και ύστερα από αυτά την Ανάληψη του Κυρίου μας Ιησού Χριστού στους ουρανούς. Σήμερα φθάσαμε στην κορυφή των αγαθών, σ’ αυτήν την κορωνίδα των εορτών, βρισκόμαστε πια στην πραγματοποίηση των επαγγελιών του Κυρίου. «Γιατί αν φύγω –λέει- θα σάς στείλω άλλον Παράκλητο, και δεν θα σάς αφήσω ορφανούς». (Ιωάν. 16,6). Βλέπετε το πατρικό Του ενδιαφέρον; Βλέπετε την ανέκφραστη φιλανθρωπία Του; Πριν λίγες ημέρες ανελήφθη στον ουρανό, κάθισε στον βασιλικό θρόνο, στα δεξιά του Πατρός, και σήμερα μάς στέλνει ως δώρο τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος και μ’ αυτόν τον τρόπο μάς χορηγεί άπειρα ουράνια αγαθά. Γιατί, πες μου, ποιο από τα αγαθά που συμβάλλουν στη σωτηρία μας δεν μάς δόθηκε από το Άγιο Πνεύμα;

Με τη χάρη Του απαλλασσόμαστε απ’ τη δουλεία του διαβόλου, καλούμαστε στην ελευθερία του Χριστού, οδηγούμαστε στην ουράνια υιοθεσία, αναγεννιόμαστε απ’ την αρχή και ξεφορτωνόμαστε το βαρύ και δυσβάστακτο φορτίο των αμαρτιών μας. Με τη χάρη του Αγίου Πνεύματος βλέπουμε να υπάρχουν τόσοι ιερείς κι έχουμε τάγματα διδασκάλων της Εκκλησίας. Απ’ την πηγή αυτή πήγασαν πλούτη προφητειών και χαρίσματα ιάσεων και όλα τα άλλα που συνήθως στολίζουν την Εκκλησία του Θεού από το Άγιο Πνεύμα προέρχονται. Και φωνάζει ο Παύλος και λέει: «Για όλα αυτά τα χαρίσματα ενεργεί το ένα και μοναδικό Πνεύμα, που τα μοιράζει όπως θέλει στον καθένα χωριστά» (Α’ Κορ. 12,11).

«Όπως θέλει», λέει, όχι όπως έχει διαταχθεί. «Μοιράζει», και δεν μοιράζεται. Έχει εξουσία, και δεν εξουσιάζεται. Γιατί ο Παύλος λέει πως έχει και το Άγιο Πνεύμα την ίδια εξουσία, που έχει και ο Πατήρ. Κι όπως είπε για τον Πατέρα «ο Θεός είναι εκείνος που ενεργεί παντού και πάντα» (Α’ Κορ. 12,6), έτσι λέει και για το Άγιο Πνεύμα «για όλα αυτά τα χαρίσματα ενεργεί το ένα και μοναδικό Πνεύμα, που τα μοιράζει όπως θέλει στον καθένα χωριστά». Είδες τέλεια εξουσία που έχει; Γιατί όσα πρόσωπα έχουν την ίδια φύση και ουσία είναι φανερό ότι έχουν και την ίδια εξουσία, και όσα έχουν την ίδια αξία, σ’ αυτά μία είναι η δύναμη και η εξουσία.

Χάρη στη δύναμη του Αγίου Πνεύματος απαλλαχτήκαμε από τις αμαρτίες, μ’ αυτήν ξεπλύναμε την ψυχή μας από κάθε ρύπο. Με τη δωρεά του Αγίου Πνεύματος, ενώ ήμασταν άνθρωποι, γίναμε άγγελοι, όσοι βέβαια θελήσαμε να μάς βοηθήσει η χάρη Του, χωρίς να αλλάξει η φύση μας, αλλά, κι αυτό είναι το πιο αξιοθαύμαστο, διατηρήσαμε την ανθρώπινη φύση μας και μ’ αυτή επιδείξαμε αγγελική συμπεριφορά. Τόσο μεγάλη είναι λοιπόν η δύναμη του Αγίου Πνεύματος! Και όπως η πραγματική φωτιά όταν δεχτεί τον μαλακό πηλό τον καθιστά σκληρό κεραμίδι, έτσι ακριβώς και η φωτιά του Αγίου Πνεύματος, όταν δεχτεί μια ψυχή συνετή, ακόμη κι αν τη βρει πιο μαλακή κι απ’ τον πηλό, την κάνει πιο γερή κι απ’ το σίδερο. Και κάνει ξαφνικά πιο καθαρό απ’ τον ήλιο εκείνον που έως τώρα ήταν μολυσμένος απ’ την ακαθαρσία των αμαρτιών.[…]

«Με τη δύναμη του ονόματος του Κυρίου Ιησού Χριστού», λέει, «και με τη χάρη του Πνεύματος του Θεού μας». Είδες, αγαπητέ, τη δύναμη του Αγίου Πνεύματος; Είδες ότι το Άγιο Πνεύμα, εξαφάνισε όλες αυτές τις κακίες, και ότι εκείνους που ήταν προηγουμένως υποδουλωμένοι στις αμαρτίες τους, τους ανέβασε ξαφνικά σε τόσο υψηλές τιμές;

Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος

Κοντάκιον
Ήχος πλ. δ’.
Ότε καταβάς τας γλώσσας συνέχεε, διεμέριζεν έθνη ο Ύψιστος· ότε του πυρός τας γλώσσας διένειμε, εις ενότητα πάντας εκάλεσε· και συμφώνως δοξάζομεν το Πανάγιον Πνεύμα

πηγή:www.dogma.gr

Kυριακή της Πεντηκοστής

Μάι 201828

Κυριακή της Πεντηκοστής: Η ημέρα της Εκκλησίας

    • 27 Μάϊος 2018

 

Πεντηκοστής

Ἡ σημερινὴ μεγάλη ἡμέρα ἀποτελεῖ ξεχωριστὴ ἑορτὴ γιὰ τὴν Ἐκκλησία μας, καθὼς ἑορτάζει τὰ γενέθλιά της, τὴν κάθοδο τῆς θείας χάριτος καὶ τὴν ἄνωθεν χορηγία τῶν πνευματικῶν δώρων.

Δυναμικὴ ἡ παρουσία τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ, σὰν δυνατὴ βοή, σὰν ἄνεμος, γεμίζει τὸν χῶρο, στὸν ὁποῖο ἦταν συνηθροισμένοι οἱ μαθητὲς τοῦ Χριστοῦ. Πύρινες γλῶσσες κάθονται ἐπάνω ἀπὸ τὰ κεφάλια τους κι ἐκεῖνοι ἀρχίζουν νὰ διαλαλοῦν σὲ ξένες γλῶσσες τὴν Εὐαγγελικὴ ἀλήθεια. Ἰουδαῖοι ἀπὸ ὅλα τὰ μέρη τοῦ γνωστοῦ τότε κόσμου, ποὺ βρίσκονταν στὴν Ἱερουσαλὴμ γιὰ τὴν ἑορτὴ τῆς Πεντηκοστῆς, ἀκοῦν στὴν ἰδιαίτερη τοῦ καθενὸς διάλεκτο τοὺς Ἀποστόλους νὰ ὁμιλοῦν καὶ νὰ διδάσκουν, μένοντας ἐκστατικοί καὶ ἐν ἀπορίᾳ γιὰ τὸ παράδοξο, ἐνῷ ἄλλοι, μᾶλλον πορωμένοι καὶ τυφλοί, τοὺς κατηγοροῦν γιὰ μέθη. Κι ὅμως αὐτοὶ οἱ μεθυσμένοι ἀπὸ χάρη καὶ δύναμη θεϊκὴ βαπτίζουν ἐκείνη τὴν ἡμέρα τρεῖς χιλιάδες ἀνθρώπους.
Πῶς νὰ κλείσουν τὸ στόμα, ἀφοῦ περισσότερο ἀπὸ ἄλλοτε ἔχουν τὴν ἱκανότητα νὰ διαλαλήσουν τὰ θαυμαστὰ τοῦ Θεοῦ; πῶς νὰ κλείσῃ τὸ στόμα ὁ Πέτρος, ὁ πρώην ἀρνητής, ἀφοῦ σήμερα εἶναι πλέον ὀ θαῤῥαλέος καὶ τολμηρὸς ὑπηρέτης, ἡ πέτρα τῆς ὁμολογίας τοῦ ζωντανοῦ Θεοῦ; πῶς νὰ σιωπήσουν ἐκεῖνοι ποὺ εἶδαν καὶ ἄκουσαν καὶ ψηλάφισαν τὸν Θεό Λόγο, αὐτοὶ ποὺ Τὸν ἔβλεπαν γιὰ σαράντα ἡμέρες ἀναστημένο; Εὐαγγελίζονται οἱ πρωτεργάτες τῆς Καινῆς Διαθήκης τὴν οἰκουμένη ποὺ συγκεντρώνει τὰ πέρατά της στὰ Ἱεροσόλυμα γιὰ τὴν ἑορτὴ τῆς παλαιᾶς Πεντηκοστῆς καὶ καινουργεῖται στὰ νάματα τῆς χάριτος κατὰ τὴν ἑορτὴ τῆς νέας Πεντηκοστῆς, τῆς καινούριας ζωῆς.
Ὁ παλαιὸς Ἰσραήλ, ἡ παλαιὰ δηλαδὴ θρησκευτικὴ κοινότητα ὄσων ἀγαποῦσαν τὸν ἀληθινὸ Θεό τῆς ἀποκαλύψεως, γίνεται καινούριος, νέος Ἰσραήλ, γίνεται Σῶμα Χριστοῦ, Ἐκκλησία, λαὸς εὐλογημένος. Οἱ ἁπλοὶ ψαράδες τῆς Τιβεριάδος γίνονται ἁλιεῖς ἀνθρώπων, ἀναλαμβάνοντας ἕνα ἔργο ποὺ εἶχε σκοπὸ νὰ λυτρώσῃ τὴν ἀνθρωπότητα ἀπὸ τὴν πλάνη τῶν εἰδώλων καὶ νὰ ὁδηγήσῃ τοὺς λαοὺς τῆς οἰκουμένης στὴν ἀποφασιστικῆς σημασίας στροφὴ πρὸς τὴ γνώση τῆς ἀλήθειας.
Μετὰ τὴν Ἀνάληψη τοῦ Κυρίου, ὁ Ἀγαθὸς Παράκλητος ἀναλαμβάνει νὰ ὁδηγήσῃ εἰς πᾶσαν τὴν ἀλήθειαν ὅλα τὰ ἔθνη, νὰ συνεχίσῃ τὸ θαυμαστὸ ἔργο τῆς ἀπολυτρώσεως τοῦ ἀνθρώπου. Ἡ Πεντηκοστὴ εἶναι τὸ μυστήριο τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καὶ κάθε μυστήριο τῆς ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας εἶναι μία Πεντηκοστή, γιατὶ ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ κατεβαίνει μέχρι τὰ βάθη τῆς ὑπάρξεώς μας, γιὰ νὰ μᾶς φωτίσῃ, νὰ μᾶς ἁγιάσῃ, νὰ μᾶς μεταμορφώσῃ καὶ νὰ μᾶς σώσῃ.
Σήμερα εἶναι ἡ ἡμέρα τῶν Ἀποστόλων· σήμερα εἶναι ἡ ἡμέρα τῶν δωρεῶν τοῦ Παρακλήτου· σήμερα εἶναι ἡ ἡμέρα τῆς Ἐκκλησίας, ἡ δική μας ἡμέρα. Σὲ λίγο θὰ γονατίσουμε· ἂς ζητήσουμε ἕνα δῶρο, ἕνα χάρισμα ἢ περισσότερα ἀπὸ τὸν Παράκλητο. Δὲν εἶναι φειδωλός. Θὰ μᾶς δώσῃ τὰ πρὸς σωτηρίαν. Οἱ πύρινες γλῶσσες θὰ κατέλθουν καὶ σ’ ἐμᾶς· νὰ μιλήσουμε, νὰ διδάξουμε τὴ γλῶσσα τῆς μετανοίας, τῆς ἀγάπης· νὰ ἀρνηθοῦμε τὴ βαβελικὴ σύγχυση τῆς παθῶν ποὺ μᾶς χωρίζει καὶ ἀποξενώνει ἀπὸ Θεὸ καὶ συνάνθρωπο καὶ μᾶς διασκορπίζει στὰ πέρατα τῆς ἁμαρτίας, νὰ γκρεμίσουμε τὸν πύργο τῆς Βαβὲλ τοῦ ἐγωιστικοῦ μας εἰδώλου, νὰ ἀρνηθοῦμε τὴν εἰδωλολατρική μας αὐταρέσκεια καὶ νὰ προσκυνήσουμε τὸν Θεὸ τῆς τῶν πάντων ἑνότητος.
Μᾶς καλεῖ σὲ ἑνότητα κατερχόμενος, γιὰ νὰ μᾶς ὑψώσῃ στὴν αἰώνια ἑνότητα μαζί Του. Νὰ μὴν Τὸν λυπήσουμε, ἀδελφοί μου, γιατὶ μεσολαβεῖ ὑπὲρ ἡμῶν πρὸς τὸν Θεὸ Πατέρα μὲ ἀλαλήτους στεναγμούς.
«Βασιλεῖ οὐράνιε, Παράκλητε, τὸ Πνεῦμα τῆς ἀληθείας, ὁ πανταχοῦ παρὼν καὶ τὰ πάντα πληρῶν, ὁ θησαυρὸς τῶν ἀγαθῶν καὶ ζωῆς χορηγός, ἐλθὲ καὶ σκήνωσον ἐν ἡμῖν καὶ καθάρισον ἡμᾶς ἀπὸ πάσης κηλῖδος καὶ σῶσον, Ἀγαθέ, τὰς ψυχὰς ἡμῶν».
π. Στυλιανός Μακρής

πηγή:www.dogma.gr

Η Ζωοδόχος Πηγή!

Απρ 201813

Το Αγίασμα της Παναγίας της Μπαλουκλιώτισσας ή Ζωοδόχου Πηγής της Κωνσταντινούπολης

13 Απριλίου 2018

Με το όνομα αυτό αναφέρονται είτε εικόνα της Θεοτόκου είτε ναός αφιερωμένος σ’ αυτή. Η παράδοση δημιουργήθηκε στην Κωνσταντινούπολη στον τόπο όπου υπάρχει ο ναός Παναγία του Μπαλουκλί ή Ζωοδόχος Πηγή του Μπαλουκλί.

Η Ζωοδόχος Πηγή στο Μπαλουκλί της Κωνσταντινούπολης

Σύμφωνα με την επικρατέστερη παράδοση, δυτικά της βυζαντινής Κωνσταντινούπολης, σε μια καταπράσινη περιοχή με πολλές πηγές και ρυάκια με γάργαρα νερά όπου αφθονούσαν τα ψάρια, έρχονταν οι αυτοκράτορες για λίγη ξεκούραση την άνοιξη να απολαύσουν τα μαγευτικά της χρώματα. Γύρω στο 450μ.Χ. ένας στρατιώτης, ο Λέων, περνώντας από την περιοχή άκουσε έναν τυφλό να ζητά νερό. Ο Λέων, κοντοστάθηκε να βοηθήσει και, ενώ προβληματιζόταν πού να βρει νερό, άκουσε μια γλυκιά γυναικεία φωνή να του υποδεικνύει μιαν κοντινή πηγή χωρίς όμως να βλέπει καμία γυναίκα. Παραξενεμένος προχώρησε, βρήκε την πηγή και έφερε νερό στον τυφλό. Ο τυφλός αφού ήπιε, έβαλε λίγο στο πρόσωπό του να δροσιστεί και, ω του θαύματος, ανέβλεψε! Ο Λέων έμεινε απορημένος και κατάπληκτος στην αρχή, αλλά γρήγορα κατάλαβε πως η φωνή και το θαύμα που ακολούθησε ήταν έργο της Παναγίας.

Όταν μετά από λίγα χρόνια ο απλός στρατιώτης έγινε ο τρανός αυτοκράτορας Λέων ο Μέγας, έκτισε στην περιοχή μεγαλόπρεπο ναό προς τιμή της Θεοτόκου και τον ονόμασε «Πηγή». Φρόντισε ιδιαίτερα τη θαυματουργή πηγή που έγινε πια το αγίασμα του ναού. Η χάρις της Παναγίας και η θαυματουργός επίδραση του αγιάσματός της κατέστησαν σύντομα το ναό μεγάλο προσκυνηματικό κέντρο.

Τον ένατο αιώνα ο υμνογράφος Ιωσήφ συνέθεσε ειδικό ύμνο προς τη Θεοτόκο που τον ονόμασε «Ζωοδόχος Πηγή». Έκτοτε επεκράτησε και το προσωνύμιο αυτό για την Παναγία. Σε ανάμνηση των εγκαινίων του ναού η Ορθόδοξη Εκκλησία καθιέρωσε γιορτή την Παρασκευή της Διακαινησίμου.

Το 559 ο Αυτοκράτορας Ιουστινιανός, θεραπευμένος από λιθίαση κάνοντας χρήση του νερού της Πηγής, ανακαίνισε το ναό και έκτισε γύρω του ανδρικό μοναστήρι με υλικά που είχαν περισσέψει από την Αγιά Σοφιά. Ο ναός καταστράφηκε και ανοικοδομήθηκε πολλές φορές. Η πέμπτη και τελευταία φορά ανοικοδόμησής του ήταν 1830. Στην αυλή του ναού θάβονται οι Οικουμενικοί Πατριάρχες.

Ο ναός αποκαλείται συνήθως «Παναγία Μπαλουκλί». Το επίθετο είναι τούρκικο και προέρχεται από τη λέξη μπαλούκ που σημαίνει ψάρι. Σύμφωνα με την παράδοση όταν η Πόλη έπεσε στα χέρια των Τούρκων, η είδηση έφτασε στον ηγούμενο του μοναστηριού καθώς τηγάνιζε ψάρια. Ο ηγούμενος δεν μπορούσε να πιστέψει πως η Παναγιά επέτρεψε να πέσει η πόλη της στα χέρια των αλλοθρήσκων και είπε: «Μόνο αν αυτά τα μισοτηγανισμένα ψάρια ζωντανέψουν θα το πιστέψω». Αμέσως τα ψάρια πετάχτηκαν από το τηγάνι, έπεσαν στο νερό του αγιάσματος και κολυμπούσαν. Μέχρι σήμερα, σύμφωνα με την παράδοση, επτά ψάρια, που φαίνονται σαν μισοτιγανισμένα, κολυμπούν στο αγίασμα της Παναγίας της Μπαλουκλιώτισσας ή Ζωοδόχου Πηγής της Κωνσταντινούπολης!

πηγή:www.pemptousia.gr

Ο Κατηχητικός Λόγος του Αγίου Ιωάννου Χρυσοστόμου

Απρ 20189

Εί τις ευσεβής και φιλόθεος, απολαυέτω της καλής ταύτης και λαμπράς πανηγύρεως.

Εί τις ευγνώμων, εισελθέτω χαίρων εις την χαράν του Κυρίου αυτού.                                                                

Εί τις έκαμε νηστεύων, απολαυέτω νύν το δηνάριον.

Εί τις από της πρώτης ώρας ειργάσατο, δεχέσθω σήμερον το δίκαιον όφλημα.

Εί τις μετά την τρίτην ήλθεν, ευχαρίστως εορτασάτω.

Εί τις μετά την έκτην έφθασε, μηδέν αμφιβαλλέτω˙ και γάρ ουδέν ζημειούται.

Εί τις υστέρησεν εις την ενάτην, προσελθέτω, μηδέν ενδοιάζων.

Εί τις εις μόνην έφθασε την ενδεκάτην, μη φοβηθή την βραδύτητα˙ φιλότιμος γάρ ων ο Δεσπότης, δέχεται τον έσχατον καθάπερ και τον πρώτον˙ αναπαύει τον της ενδεκάτης, ως τον εργασάμενον από της πρώτης˙ και τον ύστερον ελεεί και τον πρώτον θεραπεύει˙ κακείνω δίδωσι και τούτω χαρίζεται˙ και τα έργα δέχεται και την γνώμην ασπάζεται˙ και την πράξιν τιμά και την πρόθεσιν επαινεί.

Ουκούν εισέλθετε πάντες εις την χαράν του Κυρίου υμών˙ και πρώτοι και δεύτεροι τον μισθόν απολαύετε. Πλούσιοι και πένητες μετ’ αλλήλων χορεύσατε˙ εγκρατείς και ράθυμοι την ημέραν τιμήσατε˙ νηστεύσαντες και μη νηστεύσαντες, ευφράνθητε σήμερον. Η τράπεζα γέμει, τρυφήσατε πάντες.

Ο μόσχος πολύς, μηδείς εξέλθη πεινών. Πάντες απολαύσατε του συμποσίου της πίστεως˙ πάντες απολαύσατε του πλούτου της χρηστότητος. Μηδείς θρηνείτω πενίαν˙ εφάνη γάρ η κοινή Βασιλεία. Μηδείς οδυρέσθω πταίσματα˙ συγνώμη γάρ εκ του τάφου ανέτειλε. Μηδείς φοβείσθω θάνατον˙ ηλευθέρωσε γάρ ημάς ο του Σωτήρος θάνατος. Έσβεσεν αυτόν, υπ’ αυτού κατεχόμενος.

Εσκύλευσε τον άδην ο κατελθών εις τον άδην. Επίκρανεν αυτόν, γευσάμενον της σαρκός αυτού. Και τούτο προλαβών Ησαϊας εβόησεν˙ ο άδης φησίν, επικράνθη, συναντήσας σοι κάτω.

Επικράνθη˙ και γάρ κατηργήθη.

Επικράνθη˙ και γάρ ενεπαίχθη.

Επικράνθη˙ και γάρ ενεκρώθη.

Επικράνθη˙ και γάρ καθηρέθη.

Επικράνθη˙ και γάρ εδεσμεύθη.

Έλαβε σώμα και Θεώ περιέτυχεν.

Έλαβε γήν και συνήντησεν ουρανώ.

Έλαβεν όπερ έβλεπε και πέπτωκεν όθεν ουκ έβλεπε.

Πού σου, θάνατε, το κέντρον;

Πού σου, άδη, το νίκος;

Ανέστη Χριστός και σύ καταβέβλησαι.

Ανέστη Χριστός και πεπτώκασι δαίμονες.

Ανέστη Χριστός και χαίρουσιν άγγελοι.

Ανέστη Χριστός, και ζωή πολιτεύεται.

Ανέστη Χριστός και νεκρός ουδείς επί μνήματος.

Χριστός γάρ εγερθείς εκ νεκρών, απαρχή των κεκοιμημένων εγένετο.

Αυτώ η δόξα και το κράτος εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν.

===========================================================

Ερμηνευτική απόδοση

Όποιος είναι ευσεβής και φιλόθεος, ας απολαύσει την ωραία τούτη και λαμπρή πανήγυρη.
Όποιος είναι ευγνώμων υπηρέτης, ας εισέλθει χαρούμενος σ ‘ αυτό το δείπνο της χαράς του Κυρίου.
Όποιος κοπίασε νηστεύοντας, ας χαρεί τώρα τον μισθό του.

Όποιος εργάστηκε από την πρώτη ώρα, ας δεχθεί σήμερα την δίκαιη πληρωμή.
Αν κάποιος ήλθε μετά την τρίτη ώρα, ας εορτάσει ευχαριστώντας.
Αν μετά την έκτη ώρα έφθασε κάποιος, καθόλου ας μην αμφιβάλει, διότι σε τίποτε δε θα ζημιωθεί.
Αν κάποιος καθυστέρησε και ήλθε στην ενάτη ώρα, ας προσέλθει χωρίς ενδοιασμό.
Αν πάλι κάποιος έφτασε μόλις στις ένδεκα, ας μη φοβηθεί την αργοπορία. Διότι, ως φιλότιμος που είναι ο Δεσπότης, δέχεται τον τελευταίο όπως ακριβώς και τον πρώτο.
Αναπαύει αυτόν που έφτασε την ενδεκάτη ώρα, όπως και αυτόν που εργάστηκε από την πρώτη.
Και τον τελευταίο ελεεί και τον πρώτο βραβεύει.
Και σε κείνον δίδει και σ αυτόν δείχνει τη χάρη του.
Και τα έργα δέχεται και τη γνώμη ασπάζεται.
Και την πράξη τιμά και την πρόθεση επαινεί.

Εισέλθετε λοιπόν όλοι στο δείπνο της χαράς του Κυρίου μας• και πρώτοι και δεύτεροι απολαύσατε την αμοιβή σας.
Πλούσιοι και φτωχοί, όλοι μαζί χορέψετε.
Εγκρατείς και φυγόπονοι, την ημέρα τιμήστε.
Όσοι νηστέψατε μα κι όσοι δε νηστέψατε ευφρανθείτε σήμερα.
Το τραπέζι είναι γεμάτο, ευχαριστηθείτε όλοι.
Το μοσχάρι είναι άφθονο, κανείς ας μη φύγει πεινασμένος.
Όλοι απολαύσατε το συμπόσιο της πίστης.
Όλοι απολαύσατε τον πλούτο της θεϊκής καλοσύνης και αγαθότητας.
Κανείς να μη θρηνεί για φτώχεια, διότι φανερώθηκε η κοινή βασιλεία του Θεού.
Κανείς να μην οδύρεται για τα σφάλματά του, αφού ανέτειλε συγγνώμη από τον τάφο του Χριστού.
Κανείς να μη φοβάται το θάνατο, διότι από τα δεσμά του μας ελευθέρωσε του Σωτήρα ο θάνατος. Έσβησε το θάνατο, Αυτός που έγινε λεία του θανάτου.

Λεηλάτησε τον Άδη, Αυτός που κατέβηκε στον Άδη.
Πίκρανε αυτόν, του οποίου γεύτηκε την σάρκα.
Αυτό ακριβώς προφητεύοντας ο Ησαΐας εκήρυξε:

Ο Άδης, λέει, πικράθηκε, όταν Σε συνάντησε στον κόσμο του.
Πικράθηκε, διότι πραγματικά καταργήθηκε.
Πικράθηκε, διότι όντως εμπαίχθηκε.
Πικράθηκε, διότι στ’ αλήθεια νεκρώθηκε.
Πικράθηκε, διότι καθαιρέθηκε.
Πικράθηκε, διότι αλυσοδέθηκε και φυλακίστηκε.

Έλαβε (ο Άδης) ένα σώμα και του συνέβη να πέσει πάνω στο Θεό.
Έλαβε (ο Άδης) γη και συνάντησε ουρανό.
Έλαβε (ο Άδης) αυτό που έβλεπε και εξέπεσε απ’ Αυτόν που δεν έβλεπε.

Που είναι, θάνατε, το κεντρί σου;
Που είναι, άδη, η έπαρσή σου;
Αναστήθηκε ο Χριστός και συ κατανικήθηκες.
Αναστήθηκε ο Χριστός και γκρεμίστηκαν οι δαίμονες.
Αναστήθηκε ο Χριστός και χαίρονται οι Άγγελοι.
Αναστήθηκε ο Χριστός και κυβερνά η ζωή.
Αναστήθηκε ο Χριστός και κανείς νεκρός πια σε μνήμα.

Διότι με το να αναστηθεί από τους νεκρούς ο Χριστός, έγινεν η πρώτη συγκομιδή των καρπών της ανάστασης ανάμεσα στους κεκοιμημένους.

Σ’ Αυτόν ανήκει η δόξα και δύναμη στους απέραντους αιώνες. Αμήν.

Πηγήchurchofcyprus.org.cy 

πηγή:www.diakonima.gr

« Παλιότερα άρθρα

To ρολόι του blog

Απρίλιος 2024
Δ Τ Τ Π Π Σ Κ
1234567
891011121314
15161718192021
22232425262728
2930  
European Radio Logo

Ομάδες

Σελίδες

Πρόσφατα σχόλια

    Παναγιωτακοπούλου Ειρήνη,φιλόλογος, Μ.Εd

    Διδάσκει στην Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση.

    European Radio Logo

    Kατηγορίες

    images (7)

    images (7)
    Απρίλιος 2024
    Δ Τ Τ Π Π Σ Κ
    1234567
    891011121314
    15161718192021
    22232425262728
    2930  

    Translate

    Σκακιστική άσκηση



    Αλλαγή μεγέθους γραμματοσειράς
    Αντίθεση
    Μετάβαση σε γραμμή εργαλείων