Σαν σήμερα, πριν από 76 χρόνια, τα Σοβιετικά στρατεύματα απελευθέρωσαν τους επιζήσαντες του Άουσβιτς Έκτοτε, κάθε χρόνο στις 27 Ιανουαρίου, η διεθνής κοινότητα τιμά τη μνήμη των ανθρώπων που έχασαν τη ζωή τους κατά την διάρκεια του Ολοκαυτώματος. Η 27η Ιανουαρίου έχει ανακηρυχθεί, με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ που λήφθηκε στις 2 Νοεμβρίου 2005, ως Διεθνής Ημέρα Μνήμης των θυμάτων του Ολοκαυτώματος.
«Άουσβιτς» το λέγανε.
Τρία χρόνια το λέγανε έτσι.
Τώρα είναι χωράφι.
Ένα απέραντο βοσκοτόπι για τους γύπες
που κρώζουνε νυχτοήμερα νηστικοί.
Άχρηστο υλικό, σκεύη ανάκατα
από συντρίμμια λευκάζουνε στη χλόη
Κόμες ξέπλεκες κυνηγιούνται έξαλλες στους θάμνους
Κόμες που γέρασαν κλαίοντας πάνου απ’ τα λείψανά τους.
Βρέθηκαν ακόμη εκεί κοκάλινα χεράκια παιδικά
– ολάνοιχτες πεντάφυλλες μαργαρίτες.
Και παπουτσάκια… πλήθος παπουτσάκια
από απίθανα μικρά πόδια
που ψάχνουν να βρουν το ταίρι τους.
Ναι. Έτσι το λέγανε κάποτε.
Οι άνθρωποι ανατρίχιασαν και ξέχασαν.
Μα φέτος η Άνοιξη ήρθε
κι απόθεσε εκεί τους σπόρους της
Μυριάδες παπαρούνες κι αγριολούλουδα
πλουμιστά στόλισαν την έκταση
(γάργαρα γελάκια και σκιρτήματα
παιδικά ακομπούνε στις ρίζες τους…)
Είναι γι’ αυτό που η Άνοιξη
είναι φέτος συλλογισμένη.
Είναι γι’ αυτό που οι πεταλούδες
βάψανε μαύρα τα βελούδα τους.
Γιατί εκεί κάτου πλάι-πλάι στις ρίζες
κοιμάται σαν απέραντο παράπονο
το βλέμμα του μικρού παιδιού…
«Άουσβιτς». Έτσι το λέγανε κάποτε.
Τίποτε άλλο. Τώρα έφυγε.
Πήρε μια νύχτα τους σκελετούς του
και κατέβηκε στη Μεσόγειο
Εδώ, στο ακρωτήρι μας, που κλαίνε
τα χώματά του ατάιστα απ’ ανθρώπους
Έφυγε μια νύχτα μπρος
απ’ τα αδιάφορα μάτια των φυλάκων
που έπαιζαν κρίκετ κι έφτυναν σαξονικές βρισιές.
Έφτυναν και εκπαιδεύουνταν
στην υψηλή Τέχνη του Κράμερ και της Ιλζέ Βέσνε
Και προχτές πήραν το δίπλωμά τους
και κατέβηκαν με τ’ αεροπλάνα τους εδώ,
και ξωπίσω τους ένα κοπάδι από κοράκια που εκπατρίστηκαν
(γιατί είχε καιρό να βρέξει αίμα στο Άουσβιτς…).
Έτσι το ‘λεγαν κάποτε.
Τώρα η Λορελάι φυτεύει στο χώμα του πατάτες,
γιατί Άουσβιτς δεν υπάρχει πια. Δεν υπάρχει εκεί.
Το Άουσβιτς το σήκωσαν σα σκήνωμα μια νύχτα χλιαρή
και το κατέβασαν στην Ελλάδα.
Άουσβιτς! Φτωχή, πεσμένη Μεγαλειότητα…
Τώρα κλάψε
Τώρα τη δόξα σου τη σκέπασαν
οι ψηλές φωτιές που ανεβαίνουν απ’ την Ελλάδα!
Γιούρα, Μακρόνησο, Ψυττάλεια, Ικαρία – ω δόξα!
Κι ω Ράιχ, ουαί! – νενικήκαμεν σε!
Μενέλαος Λουντέμης
