Στο σχολείο μας από φέτος λειτουργεί δανειστική βιβλιοθήκη. Δεκάδες τίτλοι βιβλίων περιμένουν τους μικρούς μαθητές/αναγνώστες μας για να τους ταξιδέψουν μέσα από τις σελίδες τους. Μέσα από τον μαγευτικό κόσμο ενός βιβλίου τα παιδιά μπορούν να αντιληφθούν τον σημαντικό ρόλο της ανάγνωσης. Επιπλέον, μέσω της συμμετοχής τους σε δημιουργικές δράσεις της βιβλιοθήκης μας, οι οποίες προάγουν και ενισχύουν την φιλαναγνωσία και τη φιλομάθεια, οι μαθητές/-τριές μας θα εντοπίσουν βιβλία που ανταποκρίνονται στα προσωπικά τους ενδιαφέροντα και θα εξοικειωθούν με νέους συγγραφείς. Ακολουθεί ο κανονισμός λειτουργίας της βιβλιοθήκης μας.
ΟΛΟΗΜΕΡΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΑΦΙΔΝΩΝ
ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ
Ο εσωτερικός κανονισμός λειτουργίας της σχολικής βιβλιοθήκης συντάχθηκε σύμφωνα με την Υπουργική απόφαση με θέμα: «Ίδρυση Δικτύου Σχολικών Βιβλιοθηκών Δημόσιων Δημοτικών Σχολείων» και αρ. Πρ. Φ14/22511/Δ1/9-2-2018 δημοσιευμένης στο ΦΕΚ Β’688/28-02-2018.
Ο παρόν κανονισμός είναι προσαρμοσμένος στις ιδιαίτερες συνθήκες της σχολικής μονάδας, απαντά στις τρέχουσες ανάγκες των χρηστών και μπορεί να ανανεωθεί μερικώς ή στο σύνολό του εάν κριθεί αναγκαίο από τον Σύλλογο Διδασκόντων και τον/την Υπεύθυνο/η της Σχολικής Βιβλιοθήκης.
Ο κανονισμός θα αναρτηθεί σε εμφανές σημείο στον χώρο της βιβλιοθήκης, στην ιστοσελίδα του σχολείου και αντίγραφό του θα διατηρηθεί στα σχολικά αρχεία. Οι μαθητές/τριες και οι γονείς ή κηδεμόνες θα ενημερωθούν εγγράφως για την λειτουργία και τον κανονισμό της βιβλιοθήκης.
Η παρούσα έκδοση εγκρίθηκε στις 17/11/2023 με Πράξη του Συλλόγου Διδασκόντων του Δημοτικού Σχολείου Αφιδνών.
Σκοπός της Σχολικής Βιβλιοθήκης είναι:
Η εξυπηρέτηση και κάλυψη των πνευματικών και εκπαιδευτικών αναγκών των μαθητών/τριών και των εκπαιδευτικών της σχολικής μονάδας.
Η υποστήριξη του εκπαιδευτικού έργου μέσω της προσφοράς πηγών πληροφόρησης και διδακτικών μέσων με απώτερο σκοπό την προαγωγή της μαθησιακής διαδικασίας.
Η καλλιέργεια μακροχρόνιας σχέσης αγάπης και σεβασμού των μαθητών/τριών με τον κόσμο του βιβλίου.
Στελέχωση της Σχολικής Βιβλιοθήκης
Με την έναρξη της σχολικής χρονιάς ορίζεται με απόφαση και σχετική Πράξη του Συλλόγου Διδασκόντων ο Υπεύθυνος/η της Σχολικής Βιβλιοθήκης. Η αρμοδιότητα μπορεί να εκχωρηθεί σε εκπαιδευτικό οπιασδήποτε ειδικότητας. Δεν προβλέπεται η χορήγηση σχετικού επιδόματος.
Αντίγραφο της σχετικής Πράξης του Συλόγου Διδασκόντων, το ονοματεπώνυμο του Υευθύνου, όπως και το ωράριο λειτουργίας της Σχολικής Βιβλιοθήκης θα κοινοποιηθεί στον οικείο Διευθυντή Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Ανατολικής Αττικής. Επιλπέον θα αναρτηθεί στον πίνακα ανακοινώσεων του Γραφείου Διδασκόντων και στον χώρο της Βιβλιοθήκης.
Για τη λειτουργία της Σχολικής Βιβλιοθήκης προβλέπονται τρεις (3) ώρες ανά εβδομάδα, οι οποίες υπολογίζονται ως διδακτικές για τον εκπαιδευτικό που ορίστηκε ως Υπεύθυνος/η της Σχολικής Βιβλιοθήκης από τον Σύλλογο Διδασκόντων.
Ωράριο λειτουργίας της σχολικής Βιβλιοθήκης
Η Σχολική Βιβλιοθήκη παραμένη ανοιχτή τουλάχιστον για τρεις (3) διδακτικές ώρες εβδομαδιαίως. Η επιλογή των ωρών λειτουργίας γίνεται κατόπιν τεκμηριωμένης εισήγησης του Υπεύθυνου/ης της Σχολικής Βιβλιοθήκης και σχετικής απόφασης του Συλλόγου Διδασκόντων. Σε κάθε περίπτωση δίνεται προτεραιότητα στην ακώλυτη εφαρμογή του Εβδομαδιαίου Ωρολόγιου Προγράμματος.
Κάθε εκπαιδευτικός με τους μαθητές/τριες του τμήματός του δύναται να έχει πρόσβαση στον χώρο της Βιβλιοθήκης και εκτός των τακτικών ωρών λειτουργίας της, ύστερα από συνεννόηση με τον Υπεύθυνο/η της Σχολικής Βιβλιοθήκης, για την ανάπτυξη εκπαιδευτικών δράσεων.
Το ωράριο λειτουργίας δύναται να τροποποιηθεί εάν ο Σύλλογος Διδασκότων το κρίνει αναγκαίο για την ανεμπόδιστη εφαρμογή του Εβδομαδιαίου Ωρολόγιου Προγράμματος.
Μέλη της Σχολικής Βιβλιοθήκης
Μέλη της Σχολικής Βιβλιοθήκης δύναται να είναι το σύνολο των μαθητών/τριών και εκπαιδευτικών του σχολείου. Ειδικά για τους μαθητές/τριες οι γονείς/κηδεμόνες συμπληρώνουν το ειδικό έντυπο συγκατάθεσης που τους παρέχεται από τον/την Υπεύθυνο/η της Βιβλιοθήκης. Σε όλα τα μέλη χορηγείται δωρεάν κάρτα μέλους, η οποία παρέχει δικαίωμα χρήσης του χώρου και του υλικού της Βιβλιοθήκης. Η κάρτα μέλους είναι προσωπική και ο κάτοχος της την επιδεικνύει απαραίτητα σε περίπτωση δανεισμού οποιουδήποτε υλικού.
Η κάρτα μέλους ισχύει για όλα τα χρόνια φοίτησης του μαθητή/τριας ή υπηρέτησης του/της εκπαιδευτικού στη σχολική μονάδα. Σε περίπτωση απώλειας επανεκδίδεται δωρεάν.
Έργο του Υπεύθυνου/νης Σχολικής Βιβλιοθήκης είναι:
- Η συνεργασία με τον Σύλλογο Διδακόντων για τη σύνταξη του Εσωτερικού Κανονισμού Λειτουργίας της Σχολικής Βιβλιοθήκης και η φροντίδα για την ανάπτυξη και την ομαλή λειτουργία της.
- Η εποπτεία των διαδικασιών συγκρότησης της συλλογής των βιβλίων και της επεξεργασίας των υλικών.
- Η αναζήτηση ενσώματων και άυλων πόρων και η επιδίωξη συνεργασιών με άλλες βιβλιοθήκες σε τοπικό, εθνικό και διεθνές επίπεδο.
- Η πρόληψη και διαχείριση των προβλημάτων που προκύπτουν και σχετίζονται με τη λειτουργία της Σχολικής Βιβλιοθήκης.
- Η οργάνωση του χώρου της Βιβλιοθήκης σε συνεργασία με τα μέλη του Συλλόγου Διδασκόντων.
- Η διευκόλυση και καθοδήγηση των μαθητών/τριών και των εκπαιδευτικών για: α) την αναζήτηση, έρευνα και αποτελεσματική χρήση των στοιχείων της συλλογής, β) την ανάπτυξη δεξιοτήτων πληροφοριακού γραμματισμού και γ) την πρόσβαση στο διαδίκτυο και την αναζήτηση πληροφοριακού/γνωστικού υλικού.
- Η καταγραφή και μελέτη των προτάσεων που υποβάλλονται και αφορούν την πρόσκτηση υλικού.
- Η διάθεση του υλικού για δανεισμό, διαδανεισμό και παραγωγή φωτοαντιγράφων.
- Η εκπαίδευση των χρηστών στις τεχολογικές και επικοινωνιακές υποδομές της Βιβλιοθήκης.
- Η σύνταξη ετήσιας έκθεσης για την αποτίμηση της λειτουργίας της Σχολικής Βιβλιοθήκης, σε συνεργασία με τον Σύλλογο Διδασκόντων, και η κατάθεσή της στο σχολικό αρχείο.
- Η επικοινωνία και δικτύωση με άλλες βιβλιοθήκες και η εξυπηρέτηση των χρηστών τους.
- Η αξιοποίηση του παραγώμενου από τους εκπαιδευτικούς και τους/τις μαθητές/τριες υλικού και η δημιουργία αποθετηρίου.
Συλλογή της Σχολικής Βιβλιοθήκης
Τα Αναλυτικά Προγράμματα Σπουδών και οι ανάγκες τις εκπαιδευτικής διαδικασίας κατευθύνουν την ανάπτυξη της συλλογής του υλικού της Σχολικής Βιβλιοθήκης, η οποία αντικατοπτρίζει τα ενδιαφέροντα των μαθητών/τριών και των εκπαιδευτικών. Τα θέματα σχετίζονται με την εκπαιδευτική πράξη και τις σχολικές δραστηριότητες, εκφράζουν ποικιλία απόψεων για σύγχρονα και ιστορικά ζητήματα και αφορούν ένα ευρύ φάσμα ιδεών απαλλαγμένο από κάθε είδους προπαγάνδα.
Το υλικό της Σχολικής Βιβλιοθήκης αποτελείται από:
α) βιβλία
β) περιοδικά και εφημερίδες
γ) ψηφιακό υλικό
δ) έντυπο και οπτικοακουστικό υλικό εκδηλώσεων του σχολείου
Νέο υλικό δύναται να αποκτηθεί με αγορά, ανταλλαγή με άλλες βιβλιοθήκες ή οργανισμούς, παραγωγή εκπαιδευτικού υλικού από τα μέλη της σχολικής κοινότητας ή με δωρεές. Προύπόθεση της αποδοχής της δωρεάς είναι η απουσία οποιασδήποτε πολιτικής, θρησκευτικής ή διαφημιστικής προπαγάνδας. Το νέο υλικό θα πρέπει να εξυπηρετεί τις εκπαιδευτικές και λειτουργικές ανάγκες της Βιβλιοθήκης. Για κάθε δωρεά που εντάσσεται στη συλλογή, ο Σύλλογος Διδασκόντων συντάσσει σχετικό πρακτικό όπου περιγράφονται οι όροι αποδοχής, επεξεργασίας και διαχείρισής της.
Για τη συστηματική οργάνωση του υλικού ο Υπεύθυνος/η ακολουθεί την εξής διαδικασία: τα τεκμήρια ελέγχονται, καταχωρούνται στην πλατφόρμα του myschool και αποκτούν τον δικό τους αύξοντα αριθμό. Τέλος σφραγίζονται στην πρώτη σελίδα, σημειώνεται ο αριθμός καταχώρησης στο myschool και τοποθετούνται στο κατάλληλο ράφι της Βιβλιοθήκης αναλόγως της κατηγορίας στην οποία ανήκουν (λογοτεχνικά, ιστορικά κλπ.).
Με την έναρξη του σχολικού έτους ο Σύλλογος Διδασκόντων ορίζει τριμελή επιτροπή με πρόεδρο τον/την Υπεύθυνο/ης της Σχολικής Βιβλιοθήκης με σκοπό την απογραφή του υλικού και τον εντοπισμό τεκμηρίων που είναι φθαρμένα, απολεσθέντα, μη χρησιμοποιημένα ή προς απόσυρση λόγω παλαιότητας, έλλειψης επικαιρότητας ή ακαταλληλότητας ως προς τους σκοπούς και τους στόχους της Βιβλιοθήκης. Η απογραφή πραγματοποιείται κάθε τέσσερα (4) χρόνια και τα απογραφικά στοιχεία καταχωρούνται και αποθηκεύονται σε ηλεκτρονική βάση δεδομένων.
Η επιτροπή καταρτίζει λίστα με το υπό απόσυρση υλικό βάση των ακόλουθων κριτηρίων:
α) Να είναι σε μεγάλο βαθμό φθαρμένα ή κατεστραμμένα και η αποκατάστασή τους να είναι αδύνατη ή οικονομικά ασύμφορη
β) Να μην αξιοποιούνται από τους χρήστες της Βιβλιοθήκης για μεγάλο χρονικό διάστημα
γ) Να έχουν ανεπίκαιρο ή ακατάλληλο περιεχόμενο όπως περιγράφηκε παραπάνω.
Τα αποσυρθέντα υλικά καταγράφονται σε ηλεκτρονικό κατάλογο και είτε φυλάσσονται σε αποθηκευτικό χώρο του σχολείου είτε δωρίζονται είτε καταστρέφονται. Στην τελευταία περίπτωση υπογράφεται και διατηρείται σχετικό πρακτικό του Συλλόγου Διδασκόντων. Συλλογές ή μεμονωμένα τεκμήρια που έχουν κριθεί από τον Σύλλογο Διδακόντων ως σπάνια και κλειστά δεν αποσύρονται ή καταστρέφονται.
Η διατήρηση και προληπτική συντήρηση του υλικού αναφέρεται στο σύνολο των ενεργειών του Υπεύθυνου/ης της Σχολικής Βιβλιοθήκης που αποσκοπεί στην επιμήκυνση του χρόνου ζωής και την προστασία του υλικού από φυσική ή ανθρωπογενή φθορά. Στις ενέργειες αυτές συμπεριλαμβάνονται μέτρα για την διασφάλιση βέλτιστων συνθηκών φύλαξης της συλλογής, με έμφαση στην πυρανίχνευση/πυρόσβεση και την υγρασία.
Οι ενέργειες διατήρησηςκαι προληπτικής συντήρησης αφορούν κυρίως την εξασφάλιση της λειτουργικότητας των τεκμηρίων και την αποκατάσταση κάποιων ιδιοτήτων τους, όπως η αναγνωσιμότητα και η αισθητική εμφάνιση, με σεβασμό και φροντίδα για τα αυθεντικά υλικά.
Κατά περίπτωση εκτιμάται η ανάγκη ψηφιοποίησης σπάνιων/πολύτιμων ή/και ευαίσθητων ως προς τη χρήση τεκμηρίων. Η ψηφιοποίηση ενδείκνυται ως οικονομικά ελκυστική εναλλακτική πρακτική που ανταποκρίνεται στις σύγχρονες απαιτήσεις των χρηστών για γρήγορη, εύκολη και αποτελεσματική πρόσβαση στην πληροφορία και τη γνώση, αλλά δεν αποτελεί μέθοδο συντήρησης.
Συνεργασίες Σχολικών Βιβλιοθηκών
Οι Σχολικές Βιβλιοθήκες που συναποτελούν το Σύστημα Δικτύου Σχολικών Βιβλιοθηκών της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης συνεργάζονται τόσο μεταξύ τους όσο και με τις Σχολικές Βιβλιοθήκες της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Η συνεργασία αποσκοπεί στην πρόσβαση σε ποικιλία επιστημονικών πόρων και στην εξυπηρέτηση των εκπαιδευτικών και μαθησιακών αναγκών του συνόλου των χρηστών.
Οι Σχολικές Βιβλιοθήκες διασυνδέονται με τη Βιβλιοθήκη του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής ώστε να υπάρχει η δυνατότα συνεργασίας μέσω διαδανεισμού, ψηφιακού υλικού, ψηφιοποίησης παλαιών σχολικών εγχειριδίων, κοινών δραστηριοτήτων κ.ά.
Επίσης, επιδιώκεται η συνεργασία με Ακαδημαϊκές, δημόσιες και δημοτικές βιβλιοθήκες προκειμένου να διασφαλιστεί η πρόσβαση σε περισσότερους ψηφιακούς πόρους. Δεν προβλέπονται δαπάνες συνδρομής σε επιστημονικές βάσεις δεδομένων.
Όροι δανεισμού και χρήσης του υλικού
Ο/η Υπεύθυνος/η της Σχολικής Βιβλιοθήκης είναι αποκλειστικά αρμόδιος/α για τον δανεισμό των τεκμηρίων, την παραγωγή φωτοαντιγράφων και τη χρήση των σπάνιων/πολύτιμων υλικών.
Η παραγωγή φωτοαντιγράφων επιτρέπεται μόνο για τα τεκμήρια που δεν θεωρούνται σπάνια/πολύτιμα. Σε κάθε περίπτωση τηρείται η νομοθεσία περί πνευματικών δικαιωμάτων.
Στον χώρο της βιβλιοθήκης τηρείται ησυχία και δεν επιτρέπεται η κατανάλωση φαγητού και ροφημάτων.
Ο δανεισμός γίνεται με σειρά προτεραιότητας. Ο καθένας δανείζεται για τον ίδιο, δεν επιτρέπεται να το δανείσει σε τρίτο πρόσωπο και επιστρέφει το υλικό αυτοπροσώπως στον/στην Υπεύθυνο της Σχολικής Βιβλιοθήκης.
Ο δανεισμός είναι για δεκαπέντε (15) ημέρες με δικαίωμα ανανέωσης για άλλες δεκαπέντε ημέρες. Τα μέλη δεν επανατοποθετούν τα βιβλία στα ράφια, αλλά τα αφήνουν με τάξη στον χώρο που υποδεικνύεται από τον/την Υπεύθυνο/η.
Οι χρήστες είναι υπεύθυνοι για τα βιβλία που χρησιμοποιούν. Υπογραμμίσεις, σημειώσεις και πάσης φύσεως αλλοιώσεις δεν επιτρέπονται. Το μέλος που θα χάσει ή καταστρέψει υλικό υποχρεούται να το αντικαταστήσει με το ίδιο ή παρόμοιο.
Δεν επιτρέπεται η εξαγωγή βιβλίου από τον χώρο της βιβλιοθήκης εάν δεν έχει περάσει από τη διαδικασία δανεισμού.
Δεν επιτρέπεται η χρήση αντικειμένων που προκαλούν θόρυβο ή φθορά στο υλικό, τον εξοπλισμό και τα έπιπλα της βιβλιοθήκης.
Οι χρήστες μπορούν να προτείνουν βιβλία ή άλλο υλικό για τον εμπλουτισμό της συλλογής.
Τα μέλη οφείλουν να τηρούν τους όρους που προαναφέρθηκαν και να συμμορφώνονται με τις υποδείξεις του Υπεύθυνου/ης. Η ανάρμοστη συμπεριφορά και αδυνέπεια οδηγεί στον αποκλεισμό τους από τον χώρο της Σχολικής Βιβλιοθήκης και των παρεχόμενων υπηρεσιών της.