Ο κος Άνθιμος καλεί τους μαθητές να κάνουν “την αργία ελευθερία” και να πιούν τον καφέ τους, αφού πρώτα προσευχηθούν στους ναούς της πόλης.Γιορτή τριών Ιεραρχών

ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ο Μητροπολίτης Αλεξανδρούπολης, μιλάει στους νέους της πόλης μέσω ίντερνετ και τους καλεί να συμμετάσχουν στη λειτουργία των Τριών Ιεραρχών, παρά το γεγονός ότι το Υπουργείο Παιδείας την έχει χαρακτηρίσει “Αργία”. Ο κος Άνθιμος καλεί τους μαθητές να κάνουν “την αργία ελευθερία” και να πιούν τον καφέ τους, αφού πρώτα προσευχηθούν στους ναούς της πόλης. Ακούστε τον!

https://www.facebook.com/reportal.gr/videos/941889579300563/

Άνθιμος προς Αμβρόσιο: «Ο “άθεος” πρωθυπουργός μίλησε με περισσότερη ανθρωπιά και ευαγγελική πραότητα για τους πονεμένους της πυρκαϊάς»


Δημοσιεύτηκε: Τετάρτη, 25 Ιούλιος, 2018 – 06:37 | Στην Κατηγορία: 


«Φτάνει πια ‘Αγιε Καλαβρύτων!»

Ιδιαιτέρως αιχμηρή είναι η απάντηση του μητροπολίτη Αλεξανδρουπόλεως Ανθίμου, στον μητροπολίτη Καλαβρύτων, Αμβρόσιο. Σε άρθρο του με τίτλο «Φτάνει πια ‘Αγιε Καλαβρύτων!» που δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα της Ιεράς Μητρόπολης, ο κ. ‘Ανθιμος αναφέρει μεταξύ άλλων:

«Σήμερα ο Θεός θρηνεί μαζί με τους ανθρώπους. Θρηνεί για μια μεγάλη καταστροφή, που οδήγησε στην απώλεια δεκάδων αδελφών μας. Δεν βρίσκεται απέναντί μας ο Θεός, δεν τιμωρεί ο Θεός -δεν ξέρει να τιμωρεί, δεν γνωρίζει την τιμωρία- αλλά στέκεται στο πλευρό των δημιουργημάτων του, των καρπών της αγάπης του. Πονάει μαζί τους, δακρύζει μαζί τους, διαλύεται μαζί τους, σταυρώνεται ξανά μαζί τους»…

… «Και τώρα, τη στιγμή του θρήνου και της αλληλεγγύης, τη στιγμή που πρέπει να σταθούμε δίπλα στους ανθρώπους που διαλύονται και να προσευχηθούμε για τα πρόσωπα που χάθηκαν, αλλά και να στηρίξουμε όσους ο πόνος της απώλειας λυγίζει, κάποιοι επιλέγουν κηρύγματα μίσους, άμεση απόδοση ευθυνών και τη σύνδεση πραγμάτων ασύνδετων»….

… «Σήμερα, που ο άνθρωπος είναι “πιο κοντός από τη λύπη του”, σήμερα που ο καλύτερος λόγος είναι η σιωπή και η προσευχή, επινοήσατε να επιδείξετε μια καρικατούρα της Εκκλησίας, που δεν έχει καμιά σχέση με τον Χριστό. Επιλέξατε την επίθεση και την απόδοση προθέσεων. Επιλέξατε το δρόμο της διαίρεσης και της γενίκευσης του φόβου. Μιλήσατε για έναν Θεό οργισμένο, ο οποίος τιμωρεί τους ανθρώπους, τάχα εξαιτίας της “αθεΐας” των κρατούντων της κι όχι εξαιτίας της υποκρισίας των αξιωματούχων της»….

… «Σεβασμιώτατε, λυπάμαι, αλλά ο “άθεος” Πρωθυπουργός μίλησε με περισσότερη ανθρωπιά και ευαγγελική πραότητα για τους πονεμένους της πυρκαϊάς από ότι εσείς. Κάλεσε τον πληγωμένο λαό μας σε ενότητα και ομοψυχία, ενώ εσείς εξαπολύσατε κήρυγμα μίσους, κήρυγμα αντιχριστιανικό, απάνθρωπο. Φτάνει πια! Δεν είναι ο Χριστός μας, αυτός που τάχα εκφράζετε. Δεν είναι έτσι η Ορθόδοξη Πίστη μας, τσαλαπατώντας τον άνθρωπο, τότε αυτός μετατρέπει την Πίστη μας σε στεγνή και στυφή ιδεολογία, όπως ήταν ο φασισμός, ο ναζισμός και ο κομμουνισμός. Ορθόδοξη Πίστη ερήμην του ανθρώπου ή σε βάρος του ανθρώπου, δεν υπάρχει, δεν χρειάζεται να υπάρχει. Φτάνει λοιπόν, άγιε Καλαβρύτων!…».

 

Οι τρεις ιεράρχες συλλειτουργούντες. Φορητή εικόνα, του 1500.

ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΚΑΙ ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΑΣ ΤΩΝ
ΤΡΙΩΝ ΙΕΡΑΡΧΩΝ

Η εικόνα των τριών ιεραρχών είναι μία εικονογραφική σύνθεση που μετρά χίλια χρόνια ζωής. Τι μας δείχνει η εικόνα των τριών ιεραρχών; Όπως το λέει ο τίτλος της, μας δείχνει τρεις ιεράρχες, τρεις επισκόπους της Εκκλησίας. Η συνηθισμένη σειρά με την οποία εικονίζονται οι μορφές των αγίων, είναι, από αριστερά προς τα δεξιά, ο Μέγας Βασίλειος, στο κέντρο της εικόνας ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος και στη συνέχεια ο άγιος Γρηγόριος ο θεολόγος. Και οι τρεις αυτοί άγιοι έζησαν τον 4ο αιώνα. Κι αν ο Μέγας Βασίλειος έγινε επίσκοπος στην Καισάρεια της Καππαδοκίας, οι δύο άλλοι άγιοι, ο Ιωάννης ο χρυσόστομος και ο Γρηγόριος ο θεολόγος έγιναν πατριάρχες Κων/λεως.
Εκείνο που σφράγισε και τους τρεις αυτούς μεγάλους ιεράρχες κι έγιναν ευρύτερα γνωστοί σ’ εμάς, είναι η στέρεη και βαθιά κλασική τους μόρφωση. Ο άγιος Ιωάννης που καταγόταν από την Αντιόχεια έλαβε ως μοναχογιός την ανώτατη κλασική παιδεία της εποχής του σ’ένα από τα μεγαλύτερα κέντρα της Ανατολής την Αντιόχεια, ενώ οι δύο αχώριστοι και πλήρεις θείου έρωτα φίλοι και συσπουδαστές, Βασίλειος και Γρηγόριος, σπούδασαν και αρίστευσαν μαζί στην πόλη της φιλοσοφίας, στην Αθήνα. Η υψηλή, φιλοσοφική τους μόρφωση, η αγάπη τους για τα γράμματα αλλά και ο καθοριστικός τους ρόλος στην διατύπωση της ορθόδοξης θεολογίας έγιναν για τους μεταγενέστερους οι προστάτες των γραμμάτων. Για την Εκκλησία όμως, κοινό χαρακτηριστικό των τριών αυτών ιεραρχών είναι η συμβολή τους στη διδασκαλία της χριστιανικής πίστης και ειδικότερα η συμβολή τους στη διασάφηση του χριστιανικού δόγματος. Ας τους γνωρίσουμε όμως καλύτερα.
Ο νεότερος από τους τρεις, ο μέγας Βασίλειος έζησε 49 χρόνια γι’ αυτό και εικονίζεται πολύ σωστά με σκούρα γενειάδα, μακριά. Ήταν ψηλός στο ανάστημα, αδύνατος, μελαχροινός στα χρώματα. Το ύφος του αυστηρό μας δείχνει, ότι πρόκειται για ένα πρόσωπο με έντονο ασκητικό και μυστικό χαρακτήρα. Κοιμήθηκε το 379.
Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος έζησε λίγο περισσότερο (53 χρόνια) και κοιμήθηκε το 407. Ήταν σχετικά κοντός στο ανάστημα, με μεγάλο κεφάλι και βαθουλωτούς οφθαλμούς που σε μαγνήτιζαν. Είχε μεγάλο μέτωπο και κοντό γένι με λίγες λευκές τρίχες, όπως πολύ ωραία εικονίζεται στις παλαιές εικόνες και τοιχογραφίες των ναών. Σπούδασε νομική και ξεχωρίζει ως ο κατεξοχήν ρήτορας της Εκκλησίας, ο έχων χρυσό στόμα.
Ο γηραιότερος των τριών άγιος Γρηγόριος που έζησε περίπου 60 χρόνια και κοιμήθηκε το 389 ή 390, είχε μέτριο ανάστημα, φαλακρός και λευκός στην κεφαλή, με βλέμμα ήμερο και καταδεκτικό. Είχε γένια αρκετά πυκνά, όχι όμως μακριά, χαρακτηριστικό που τον κάνει να ξεχωρίζει πάντα μέσα στις εικόνες. Λόγιος, ποιητής αλλά και ασκητικότατος ο άγιος αυτός ανέβηκε σε ακρότατη θεωρία ώστε να του δοθεί το επώνυμο «θεολόγος». Αυτό είναι το σύντομο πορτραίτο τους.
*
Οι τρεις ιεράρχες μέσα από τα γραπτά τους αλλά και το κήρυγμά τους είχαν ένα σκοπό: να στερεώσουν την ευσέβεια, να κηρύξουν την πίστη, να ομολογήσουν την αλήθεια θεμελιώνοντας γερά στην καρδιά των πιστών την αλήθεια της Εκκλησίας που είναι ο Χριστός. Η πάνσοφος Αγία Τριάς, η αδιαίρετος και υπερούσιος οικονόμησε έτσι ώστε να βρεθεί η τριάδα αυτή των λογίων ιεραρχών σε μία εποχή αιρέσεων ώστε οι ουράνιοι εκείνοι άνθρωποι, οι επίγειοι άγγελοι, οι σάλπιγγες της αληθείας του Χριστού και σοφότατοι ρήτορες, οι πραγματικές βροντές της άκτιστης θεότητας να κατατρωπώσουν και να σκορπίσουν τις αιρετικές φωνές με τον θείο τους κήρυγμα. Η θεολογία τους έμεινε κτήμα ες αεί για τις επερχόμενες γενεές. Τόσο καθοριστική υπήρξε, που ακόμα και μετά από 500 και πλέον χρόνια οι άνθρωποι να μένουν φανατικά προσκολημμένοι στα λόγια τους. Στα μετέπειτα χρόνια οι πιστοί της Εκκλησίας έφτασαν να διχαστούν μεταξύ των τριών και να διαιρεθούν, ώστε να ονομάζονται οι μεν Βασιλείτες, οι δε Ιωαννίτες και Γρηγορίτες.
Ο διχασμός και η διαίρεση όμως είναι αντίθετο της Εκκλησίας που είναι αγάπη δηλαδή ενότητα και σύμπνοια, εκείνο το ίνα ώσι εν της αρχιερατικής προσευχής του Κυρίου και Θεού μας. Έτσι 700 χρόνια αργότερα εμφανίστηκαν και οι τρεις άγιοι σ’ έναν επίσης λόγιο ιεράρχη, τον επίσκοπο Ιωάννη, της πόλεως των Ευχαϊτών (τα Ευχάϊτα βρίσκονταν στην Μικρά Ασία κοντά στην Αμάσεια) και του αποκάλυψαν τα εξής: «εμείς, του είπαν, είμαστε ένα μπροστά στον Θεό, και καμιά αντιπαλότητα δεν έχουμε μεταξύ μας. Ο καθ’ ένας από την μεριά του έγραψε και δίδαξε για την σωτηρία των ανθρώπων. Πρώτος και δεύτερος μεταξύ μας δεν υπάρχει, αλλά αν τον ένα ονομάσεις ευθύς και οι δύο άλλοι ακολουθούν. Πρόσταξε λοιπόν σε όσους φιλονεικούν να μη χωρίζονται εξ αιτίας μας, γιατί όσο ζούσαμε επιθυμία μας ήταν να ενώνουμε τον κόσμο και να τον φέρνουμε σε ομόνοια κι όχι να τον χωρίζουμε. Γι’ αυτό κι εσύ, ένωσε σε μία ημέρα και τους τρεις μας και σύνθεσε τροπάρια της εορτής όπως εσύ γνωρίζεις, για να φανεί στους χριστιανούς ότι είμαστε ένα μπροστά στον Θεό.»
Ο Ιωάννης Ευχαϊτών λοιπόν, που ονομαζόταν και Μαυρόπους, είχε υπάρξει ένας από τους επιφανέστερους, λόγιους κληρικούς της βασιλεύουσας, αλλά και καθηγητής του Πανεπιστημίου της Κωνσταντινούπολης, κάθεται και συνθέτει ακολουθία στους τρεις ιεράρχες και καθιερώνεται σε λίγο χρόνο η εορτή των τριών ιεραρχών με αυτοκρατορικό βούλευμα στις 30 Ιανουαρίου. Ο μήνας αυτός διαλέχτηκε διότι περιείχε τον εορτασμό και των τριών ιεραρχών. Την 1η εορταζόταν η κοίμηση του μεγάλου Βασιλείου, την 25η του Γρηγορίου και την 17η η ανακομιδή του αγίου Ιωάννου του χρυσοστόμου. Έτσι, από το 1100 μέχρι σήμερα εορτάζουμε κοινά την μνήμη των τριών αυτών μεγάλων ιεραρχών της Εκκλησίας χάρη στην αποκαλυπτική έμπνευση του Ιωάννη Ευχαϊτών.
*
Η εικόνα των τριών Ιεραρχών μας αποκαλύπτει τον βαθύτερο χαρακτήρα και ήθος της ορθόδοξης Εκκλησίας. Πώς γίνεται αυτό;
Και οι τρεις ιεράρχες συνέδεσαν το όνομά τους με την βαθύτερη ουσία της Εκκλησίας, με αυτή την ίδια την ταυτότητά της γι’ αυτό και δεν είναι τυχαίο ότι τόσο ο μέγας Βασίλειος όσο και ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος συνέθεσαν θείες Λειτουργίες, που φανερώνουν αυτή την ίδια την φύση και την ουσία της Εκκλησίας.
Η Εκκλησία για τον μέγα Βασίλειο, είναι παγκόσμιος οργανισμός που επεκτείνεται τοπικά σ’ ολόκληρη την υφήλιο και περιλαμβάνει ολόκληρη την ανθρωπότητα ανεξάρτητα από φυλή και κοινωνική τάξη και μάλιστα σε τρεις συζυγίες: «έθνη και τους κατοικούντας την οικουμένην, γηγενείς και τους υιούς ανθρώπων, πλουσίους και πένητας», αλλά επίσης αγαθούς και αμαρτωλούς. Δεν περιλαμβάνει όμως τους απίστους, εκείνους δηλαδή που θέτουν τον εαυτό τους έξω από την Εκκλησία. Σύμφωνα με την ορολογία του Αποστόλου Παύλου, η Εκκλησία είναι ταυτοχρόνως σώμα Χριστού και έδρα του Πνεύματος. Η Εκκλησία είναι σώμα Χριστού αλλά και ο Χριστός κεφαλή της Εκκλησίας. Σώμα λέγονται και οι πιστοί στο σύνολό τους, «πάντες εν σώμα εσμέν, κεφαλήν έχοντες τον Χριστόν». Οπότε έχουμε δύο συστατικά ενωμένα, τον Χριστό ως κεφαλή και τους πιστούς ως σώμα. Εκκλησία επομένως, για τον μέγα Βασίλειο, είναι η συνισταμένη των δύο αυτών στοιχείων. Με αυτή την έννοια η Εκκλησία είναι όχι μόνο καρπός αλλά και έκφραση της ενανθρωπήσεως του Θεού, διότι περικλείει ενωμένα το θεϊκό και το ανθρώπινο στοιχείο και συνδέει τους ανθρώπους με τον Χριστό. Έτσι, η θεαθρώπινη φύση του Χριστού γίνεται και φύση της Εκκλησίας, Μέσα δε από την Εκκλησία η θεανθρώπινη φύση του Χριστού γίνεται και φύση του πιστού.
*
Στα ίδια πλαίσια κινείται και η αντίληψη περί Εκκλησίας για τον άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο τον δεύτερο συγγραφέα θείας Λειτουργίας. Γι’ αυτό τον άγιο η Εκκλησία άρχισε από τη δημιουργία των πρωτοπλάστων. Ιδρύθηκε και πάλι, οριστικά αυτή τη φορά, δια του Χριστού ως ένας νέος παράδεισος. Η Εκκλησία αποτελεί ένα σώμα του οποίου το μεν θεϊκό στοιχείο είναι η κεφαλή, το δε ανθρώπινο τα μέλη, είτε αυτά είναι έντιμα είτε μη. Είναι σημαντικό να υπογραμμίσουμε εδώ, ότι, η ενότητα της Εκκλησίας εξασφαλίζεται με την παρουσία του Χριστού η οποία βρίσκεται αγαπητικά εν μέσω αυτής κι όχι εξουσιαστικά ως παρουσία μονάρχη. Ο άγιος Ιωάννης επιμένει ότι η ιερωσύνη είναι θείο χάρισμα και διακονία που ταιριάζει σε αγγέλους, γι’ αυτό και δεν επιτρέπεται να επιδιώκουν την ιερωσύνη οι άνθρωποι που στερούνται τα απαραίτητα προσόντα. Τα προσόντα αυτά για τον άγιο είναι η αγάπη του ιερέα προς το ποίμνιο, ο ζήλος, η ταπεινοφροσύνη, η ικανότητα της διδασκαλίας και της διοίκησης. Μεγάλη δε προσοχή δίνει στο αμάρτημα της φιλαρχίας δηλαδή στην εξουσιαστική τάση του ανθρώπου, διότι το αμάρτημα του δεσποτισμού διχάζει και φθείρει την Εκκλησία.
Θ’ αναρωτηθεί ενδεχομένως κάποιος. Και ο άγιος Γρηγόριος ο θεολόγος, που δεν έγραψε θεία Λειτουργία. Τι προσέφερε στην ταυτότητα της Εκκλησίας; Ο μεγάλος αυτός άγιος προσέφερε, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες πατρολόγους, ο Παναγιώτης Χρήστου, «την πληρεστέραν και ακριβεστέραν μέχρι των χρόνων του τριαδολογίαν, την οποίαν ακολουθούν έκτοτε όλοι οι ορθόδοξοι». Καταπληκτικό πράγμα αυτό. Θεωρείται μ’ άλλα λόγια πατήρ και θεμελιωτής της ορθόδοξης Δογματικής. Πραγματικά, στον άγιο Γρηγόριο οφείλουμε την ορθόδοξη διδασκαλία περί της Αγίας Τριάδος. Για πρώτη φορά στην ορθόδοξη θεολογία διατυπώθηκε η ορολογία του αγίου Γρηγορίου σχετικά με τις διακρίσεις των προσώπων της Αγίας Τριάδος που έμειναν για πάντα. Οι διακρίσεις αυτές είναι το «αγέννητον» το «γεννητόν» και το «εκπορευτόν». Το αγέννητον ανήκει στον Πατέρα, το γεννητόν στον Υιό και το εκπορευτόν στο Άγιον Πνεύμα. Τα τρία επομένως πρόσωπα της Αγίας τριάδος έχουν μαζί και ιδιαιτέρως το πλήρωμα της θεότητας, διακρίνονται μόνο κατά τον τρόπο προέλευσής τους. Τόσο ο άγιος Γρηγόριος όσο και οι άλλοι άγιοι της Εκκλησίας βιώνουν προσωπικά την θεολογία, δηλαδή ζουν τον Θεό, αποκτούν εμπειρία του Θεού και στη συνέχεια, διατυπώνουν την εμπειρία αυτή με τον λόγο ως θεολογία. Η φιλοσοφική παιδεία των τριών ιεραρχών υπηρέτησε θαυμάσια στην διατύπωση της εμπειρίας αυτής του Θεού είτε μέσα στα κείμενα των θείων Λειτουργιών είτε μέσα από τα ερμηνευτικά υπομνήματα περί της αγίας Τριάδος.
Αλλά και στη διδασκαλία περί της Εκκλησίας, ο άγιος Γρηγόριος μας διδάσκει πολλά. Εκκλησία είναι η κοινωνία που δημιουργήθηκε με το κήρυγμα και το έργο του Χριστού. Η Εκκλησία, θα πει, χτίστηκε από τον Κύριο με αρχιτέκτονα το Άγιο Πνεύμα. Παρά τις ανθρώπινες αδυναμίες βαδίζει τον δρόμο της η Εκκλησία έχοντας μέσα της εμπολιτευόμενο το άγιο Πνεύμα. Τι ωραία λέξη αυτό το εμπολιτευόμενο. Έχει δηλαδή η Εκκλησία συμπολίτη της, έχει συγκάτοικό της το Άγιο Πνεύμα. «Παρά τις ανθρώπινες αδυναμίες βαδίζει τον δρόμο της η Εκκλησία». Ο άγιος Γρηγόριος υπερτονίζει στη διδασκαλία του τις αδυναμίες αυτές των ανθρώπων. Πίστευε, ότι η Εκκλησία της εποχής του έμενε αποίμαντος και ότι οι πολλές σύνοδοι που καλούσε η ιεραρχία αντί να λύσουν τα προβλήματα τα έκαναν πιο περίπλοκα. Γι’ αυτό και σε κάθε περίσταση κήρυττε την ειρήνη.
Στους Λόγους του, ο άγιος Γρηγόριος θεωρεί την ιερωσύνη ως επιστήμη επιστημών, δηλαδή ως την ανώτερη επιστήμη και ως αξίωμα ουράνιο. Λυπόταν δε και ντρεπόταν για λογαριασμό εκείνων που χωρίς να είναι καλύτεροι από τους κοινούς ανθρώπους, αν δεν είναι και χειρότεροι, εισέρχονται στα άγια των αγίων με άνιπτα χέρια και αμύητες ψυχές, σα να ήταν το λειτούργημα αυτό του ιερέα ένα βιοποριστικό επάγγελμα. Πίστευε ότι πρέπει να προσέρχονται στην ιερωσύνη όσοι είναι ανώτεροι από τους άλλους στην αρετή και στην προς Θεόν οικείωσιν. Άλλη σημαντική λέξη. Η οικείωσις προς τον Θεόν. Οικείωσις προς τον Θεόν σημαίνει την κλίση, σημαίνει την συμπάθεια και την προσαρμογή προς τον Θεό. Σημαίνει αυτό που λέμε σήμερα την στενή γνωριμία. Επομένως, ο μέλλων ιερεύς πρέπει να έχει στενή γνωριμία με τον Θεό.
Να λοιπόν, πώς, με δύο λόγια οι τρεις ιεράρχες, αποτελούν τα πρόσωπα εκείνα που μας αποκάλυψαν την ουσία της Εκκλησίας. Είναι τα πρόσωπα εκείνα που με τα έργα τους, με τα κηρύγματά τους, με την διδασκαλία τους, εδραίωσαν και στηρίζουν πάντοτε, όποτε έχουμε τ’ αυτιά και την καρδιά ανοικτή, την Εκκλησία. Η εικόνα των τριών ιεραρχών μας δείχνει τα πρόσωπα εκείνα από τα οποία αντλούμε τα καθαρά νάματα της ανεξάντλητης πηγής που είναι αυτός ο ίδιος ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός, η Εκκλησία.

Σιμόνη Βέιλ: Eβραία, αρχαιοελληνίστρια και χριστιανή Από Σύνταξη – 30 Ιανουάριος, 2018

Γράφει ο Σωτήρης Γουνελάς*

Επιμέλεια: Σταμάτης Μαυροειδής

 

Εμείς οι ορθόδοξοι έχουμε ένα μεγάλο μειονέκτημα που τo θεωρούμε πλεονέκτημα. Πιστεύουμε ότι είμαστε μόνοι κάτοχοι της Αλήθειας, οπότε δεν μπορεί κανένας μη ορθόδοξος να μας φωτίσει, ή να μας συνδράμει σε αυτό το ζήτημα και όχι μόνο σε αυτό. Η περίπτωσή όμως της Βέιλ μας υποχρεώνει να αμφισβητήσουμε αυτό το κυρίαρχο «δόγμα», γιατί προωθεί, ως προς ορισμένες όψεις τουλάχιστον, τόσο πολύ την χριστιανική αλήθεια, που η περίπτωσή της καταντά ανεξήγητη, αν συλλογιστεί κανείς ότι έχει εβραϊκή καταγωγή και δεν είναι βαφτισμένη. Ίσως θα μπορούσαμε να πλησιάσουμε μια εξήγηση λαμβάνοντας υπ’ όψιν τα λεγόμενά της σχετικά με την πρώτη φορά που ένιωσε την ανάγκη να γονατίσει σε ναό στην Ασίζη, εκεί όπου στο παρελθόν εκκλησιαζόταν ο άγιος Φραγκίσκος, και προπαντός τη δήλωσή της στη Σολέσμ ότι ο Χριστός «κατέβηκε και την πήρε». Το τελευταίο αυτό σημαίνει ότι η Βέιλ κατέθεσε τον εαυτό της στο Χριστό, γι’ αυτό άλλωστε μπορούσε εν μέσω εικοστού αιώνα να πει: «Δεν είναι δική μου δουλειά να σκέφτομαι τον εαυτό μου. Η δουλειά μου είναι να σκέφτομαι το Θεό. Είναι δουλειά του Θεού να σκέφτεται για μένα».

Η Βέιλ, όσο καταπλήσσει με τη νοητική της ικανότητα και δεινότητα, άλλο τόσο συναρπάζει η αποκλειστικότητα να ενδιαφέρεται έμπρακτα για τους «αδυνάτους» όλου του κόσμου

Πριν προχωρήσουμε θα ήθελα να δώσω μια γενική αίσθηση της περίπτωσής της τονίζοντας ότι η Βέιλ είναι «πολυπεριεκτική» και απαιτεί μεγάλη παιδεία και σταθερή πίστη. Και τούτο γιατί ένα πλήθος αναφορών αλλά και ενστάσεων που προβάλλει απέναντι στη χριστιανική παράδοση-σημειωτέον ότι αναφέρεται προπαντός σε Καθολικισμό και Προτεσταντισμό – αντλούνται από θεμελιακά κείμενα των αρχαίων ελλήνων, των εβραίων και των ινδών. Που σημαίνει ότι πρέπει κανείς να έχει οικείωση με τις κεντρικές τουλάχιστον σημασίες αυτών των αρχαίων παραδόσεων, έτσι ώστε να μπορεί να κρίνει τα λεγόμενά της. Γιατί η Βέιλ, όσο καταπλήσσει με τη νοητική της ικανότητα και δεινότητα, άλλο τόσο συναρπάζει η αποκλειστικότητα να ενδιαφέρεται έμπρακτα για τους «αδυνάτους» όλου του κόσμου. Από την άλλη, πρέπει να μη μας διαφύγει η τάση της για μια συχνά αφ’ υψηλού θεώρηση των πάντων και μάλιστα των χριστιανικών πραγμάτων. Το ζήτημα γίνεται δυσκολότερο από τη στιγμή που στα γραπτά της διακρίνεται μια τρομερή διάθεση εξομοίωσης με τον πάσχοντα Χριστό αλλά και με τον πάσχοντα συνάνθρωπο.

 

* * *

Θα σταθώ τώρα σε δύο σημεία από το βιβλίο της Attentede Dieu (Προσδοκώ τον Θεό) και συγκεκριμένα στο κεφάλαιο «Η αγάπη του πλησίον» (περιλαμβάνεται στην ελληνική έκδοση που έγινε πριν πολλά χρόνια στο «Μήνυμα» με τίτλο Εκλογή από το έργο της σε μετάφραση δική μου και της Β. Τριανταφύλλου). Το πρώτο μιλάει για το Θεό ή μάλλον για την κένωσή του, με τον ακόλουθο τρόπο: «η δημιουργία είναι από μέρους του Θεού, όχι μια πράξη αυτοδιαστολής, αλλά συστολής και απάρνησης. Ο Θεός μόνος του είναι μεγαλύτερος από το Θεό μαζί με όλα τα δημιουργήματά του. Ο Θεός δέχτηκε αυτή τη μείωση. Κένωσε από τον εαυτό του ένα μέρος της ύπαρξης. Ήδη με αυτή την πράξη κενώθηκε από την θεότητά του∙ γι’ αυτό ο άγιος Ιωάννης λέει πως το Αρνίον έχει σφαγεί από καταβολής κόσμου. Ο Θεός επέτρεψε την ύπαρξη σε πλάσματα άλλα από Κείνον και που αξίζουν άπειρα λιγότερο από Κείνον. Με την πράξη της δημιουργίας αρνήθηκε τον εαυτό του, όπως ακριβώς ο Χριστός μας παρήγγειλε ν’ απαρνηθούμε τους εαυτούς μας. Ο Θεός αρνήθηκε τον εαυτό του για χάρη μας, για να μας δώσει τη δυνατότητα να αρνηθούμε τους εαυτούς μας για Κείνον. Αυτή η απάντηση, αυτός ο αντίλαλος, που από μας εξαρτάται να τον αρνηθούμε, αποτελεί τη μόνη δυνατή δικαίωση για την παράφορη αγάπη που δείχνει το γεγονός της δημιουργίας» (σ. 25-26).

Πρώτα πρώτα, με τον τρόπο που θέτει το ζήτημα, βρισκόμαστε μπροστά σε ένα Θεό αδύναμο, σ’ ένα Θεό που εκουσίως βέβαια αυτοπεριορίζεται και μικραίνει. Η Βέιλ θα μπορούσαμε να πούμε, πιστή στα μαθηματικά λόγω Πλάτωνα και Πυθαγόρα τα βάζει στο παιχνίδι: υπολογίζοντας βρίσκει ότι ο Θεός μόνος του είναι μεγαλύτερος από ό, τι ο Θεός μαζί με τα δημιουργήματά του. Για τα φυσικά μαθηματικά η πράξη αυτή είναι λάθος, όχι όμως για το υπερβατικό η μεταφυσικό επίπεδο. Εκεί, τα πράγματα ισχύουν κάπως αντεστραμμένα, τουλάχιστον σε αυτή τη συγκυρία. Ο Θεός είναι άπειρος από μόνος του, επομένως τί θα του προσθέσει σε μέγεθος η προσθήκη σε Αυτόν των δημιουργημάτων; Όντας λοιπόν πάνω από όλους και όλα, ο ίδιος αποφασίζει να κενωθεί, να υποβιβάσει τον εαυτό του, να αυτοταπεινωθεί σε ύψιστο βαθμό. Η Βέιλ έτσι εξηγεί και τη ρήση του Ιωάννη περί «του Αρνίου του εσφαγμένου από καταβολής κόσμου», που αναφέρει στην Αποκάλυψη. Είναι σαν ήδη στη δημιουργία, να σημειώνεται μια μείωση του Προσώπου του Θεού, ένας περιορισμός της Ύπαρξης του για να χωρέσουν πλάι του οντότητες έτερες και διαφορετικές, πολύ μάλιστα κατώτερες Εκείνου, όπως μας λέει. Το διευκρινίζει διττά: Την πρώτη φορά λέγοντας «Με την πράξη της δημιουργίας αρνήθηκε τον εαυτό του, όπως ακριβώς ο Χριστός μας παρήγγειλε ν’ απαρνηθούμε τους εαυτούς μας» και τη δεύτερη λέγοντας: «Ο Θεός αρνήθηκε τον εαυτό του για χάρη μας, για να μας δώσει τη δυνατότητα να αρνηθούμε τους εαυτούς μας για Κείνον». Όπως κι αν το δούμε, δεν έχουμε να κάνουμε με ένα Θεό που συνθλίβει το δημιούργημά του, γιατί απλούστατα το έφερε στην ύπαρξη από αγάπη. Αυτή ή αγάπη που είναι ο ίδιος τον δεσμεύει εκούσια (ο Θεός είναι ελεύθερος και να δεσμευτεί και να μη δεσμευτεί) και όχι κάτι έξω από Αυτόν.

 

* * *

 

Ένα δεύτερο σημείο που μας βοηθά να καταλάβουμε τη στάση της είναι όσα αναφέρει από αφορμή την παραβολή του καλού Σαμαρείτη. Η Βέιλ έχει ένα προσωπικό και άμεσο τρόπο να διαβάζει γεγονότα και γραφές. Και έχει επίσης μια ιδιαίτερη ικανότητα να πηγαίνει κατευθείαν στο ψαχνό. Ζωγραφίζει με τα χρώματα που απαιτούνται για να δούμε την εικόνα μπροστά μας, κάπως σαν να είμαστε εκεί, όχι μέσα από τη διάχυση που επιβάλλουν οι αιώνες. Γράφει: «Ο Χριστός μας δίδαξε πως η υπερφυσική αγάπη του πλησίον, είναι η ανταλλαγή συμπόνιας και ευγνωμοσύνης που προκαλείται όπως μια αστραπή ανάμεσα σε δύο υπάρξεις, από τις οποίες η μία έχει και η άλλη στερείται το ανθρώπινο πρόσωπο. Η μία από τις δύο είναι μόνο λίγη γυμνή σάρκα, αδρανής και αιμόφυρτη, άκρη σ’ ένα χαντάκι, ανώνυμη, άγνωστη σε όλους. Όσοι περνούν πλάι της, μόλις που την αντιλαμβάνονται και λίγα λεπτά αργότερα, σχεδόν δεν ξέρουν ότι την είδαν. Ένας μόνο σταματά και την προσέχει. Οι πράξεις που ακολουθούν δεν είναι παρά το αυτόματο αποτέλεσμα αυτής της στιγμιαίας προσοχής. Η προσοχή αυτή είναι δημιουργική. Αλλά τη στιγμή που ενεργείται είναι απάρνηση».

έργο του ζωγράφου Χρήστου Μποκόρου

Επειδή είπε πιο πάνω για την κένωση του Θεού στη δημιουργία, βλέπει το ανάλογο στη δημιουργική πράξη και προσοχή του ανθρώπου προς το δυστυχισμένο, άγνωστο και διαφορετικό πλάσμα. Θέλει να συνδυάσει τη γενναιοδωρία και τη συμπόνια με τη δημιουργία και το πάθος του Χριστού, που περιέχει ταυτόχρονα κένωση, απάρνηση, αγάπη. Για να παρακολουθήσουμε τη Βέιλ, πρέπει να παραιτηθούμε από τους συνήθεις τρόπους ορθολογικών ή αναλυτικών προσεγγίσεων και να κινηθούμε σε επίπεδο ενόρασης-σύνθεσης, κατά κάποιο τρόπο να κενωθούμε, όπως ζητάει η ίδια, αν θέλουμε να καταλάβουμε τι θέλει ο Θεός από τον άνθρωπο ή τι θέλει η αγάπη από τον άνθρωπο. Αυτό είναι ένα εξαιρετικά προσφιλές της θέμα. Η Βέιλ εννοεί σαρκωμένη αγάπη, δηλαδή προεκτείνει την Ενανθρώπηση, τη θεανθρώπηση του Χριστού, την κένωσή του ώστε να λάβει μορφήν δούλου στη ζωή των ανθρώπων, μέσα στον κόσμο, μέσα στις σχέσεις και δοκιμάζει να τη διαβάσει στις πράξεις τους. Για την Βέιλ δεν υφίσταται αφηρημένη αγάπη. Λέει: «αρνούμενοι τον εαυτό μας γινόμαστε ικανοί να καταφάσκουμε, όπως ο Θεός, έναν άλλο, με μια κατάφαση δημιουργική. Δίνουμε τον εαυτό μας λύτρο για τον άλλο. Είναι μια λυτρωτική πράξη» (σ. 28).

Η Βέιλ έχει ένα προσωπικό και άμεσο τρόπο να διαβάζει γεγονότα και γραφές. Και έχει επίσης μια ιδιαίτερη ικανότητα να πηγαίνει κατευθείαν στο ψαχνό

Καθώς λοιπόν η Βέιλ παρουσιάζει έντονη την εμπειρική βιωματική διάσταση και δείχνει ιδιαίτερη ευαισθησία στο θέμα της αγάπης, προσανατολίζει τη ζωή της σε αυτή τη διάσταση, όπου βλέπει να καταθέτει τον εαυτό της κατά κάποιο τρόπο μέσα σε αυτό το μαρτύριο, αφού σε καθημερινή βάση τον υπέβαλε σε έσχατη προσφορά απέναντι στον πλησίον. Η έλλειψη θεολογικής πληρότητας ή ακρίβειας αντικαθίσταται σε πολλά ζητήματα από αυτή την προσωπική προσφορά που φτάνει σχεδόν ως το θάνατο. Το γεγονός ότι αφήνεται σχεδόν να πεθάνει, δεν είναι αναγκαίο να ερμηνευτεί αρνητικά, κάπως σαν μορφή αυτοκτονίας, αλλά ως διάθεση οριστικής ένωσης με τον Πατέρα. Οπωσδήποτε ισχύει αυτό που έγραψε ο Στ. Παπαλεξανδρόπουλος βιβλιοκρίνοντας την πρώτη εκείνη έκδοση στα ελληνικά ότι «επανανακτά και βιώνει τη σχέση του Θεού με τον κόσμο, τη θρησκεία, σαν κεντρικό γεγονός, σαν την πραγματικότητα εκείνη που αναδύεται πίσω από κάθε άλλο φαινόμενο, σαν εκείνο που ορίζει, ανάλογα με την εγγύτητα ή την απομάκρυνση από αυτό, την αλήθεια –δηλ. το βαθμό ζωής– των πάντων» («Σύναξη», τ.7, Καλοκαίρι του ’83, σ. 75).

Το σπουδαίο με την Βέιλ, είναι ότι μας βάζει με μια αμεσότητα προσωπική και φιλοσοφική –με όσο γίνεται πιο έντονη έννοια- ένα είδος φιλοσοφίας ζωής θα έλεγα– μέσα στο θέμα της κένωσης από τον εαυτό, είτε τον δούμε ως εγώ, είτε ως περιέχων το εγώ

Ωστόσο, το σπουδαίο με την Βέιλ, η οποία ας μη λησμονούμε ότι δεν έχει θεολογικές και μάλιστα ορθόδοξες καταβολές, είναι ότι μας βάζει με μια αμεσότητα προσωπική και φιλοσοφική –με όσο γίνεται πιο έντονη έννοια– ένα είδος φιλοσοφίας ζωής θα έλεγα – μέσα στο θέμα της κένωσης από τον εαυτό, είτε τον δούμε ως εγώ, είτε ως περιέχων το εγώ. Μας βάζει μέσα στο ζήτημα της «μωρίας του σταυρού», που λέει ο Παύλος, δηλαδή στην καρδιά της χριστιανικής Πίστης. Εάν μάλιστα ισχύει η φράση του Σμέμαν «Να πιστεύομε στο Χριστό θα πει να μετανοούμε – να αλλάζομε ριζικά το “νου”, δηλαδή τη νοοτροπία της ζωής μας, να την αντικρύζομε ως αμάρτημα και ως θάνατο» (ο.π. 116), τότε η Βέιλ φαίνεται να έχει θέση στα χριστιανικά πράγματα και βεβαίως στα ανθρώπινα, «νεωτερικά» και μη, όποιο και αν είναι το δικό της προσωπικό βίωμα και όσα συμπληρώματα και αν χρειάζεται.

O Παράδεισος της Ψαλτικής Τέχνης

O Παράδεισος της Ψαλτικής Τέχνης


Ιάσων Ιερομόναχος
Πίσω απ’ το τάλαντο της Ψαλτικής κρύβεται ο Παράδεισος. Έλεγεν ένας παλαιός παπάς «από το πως ψάλλεις, φαίνεται πόσον αγώνα πνευματικό κάνεις».

Κι είναι αλήθεια. Στο διακόνημα της Ψαλτικής κρύβεται ένας παράδεισος του οποίου η κατάκτηση δε κρίνεται από το τάλαντο που χάρισεν ο Θεός στον ψάλλοντα, μα από τον τρόπο διαχείρισης του ταλάντου από τον Ιεροψάλτη.

Διαχείριση του ταλάντου, πρώτα απ’ όλα σημαίνει αναζήτηση της σχέσης του Ιεροψάλτη με τον Θεό κι έπειτα με την ίδια την τέχνη της Μουσικής. Άλλωστε, αν κάποιος ψάλλει επαγγελματικά και μόνο, χωρίς ν’ αναζητά τον Θεό, αυτό αργά η γρήγορα γίνεται κατανοητό. Ας ψηλώνει το αναλόγιο…
Έπειτα, η σχέση του ψάλτη με την ίδια την τέχνη της μουσικής και μάλιστα, όχι μόνο με την βυζαντινή μουσική αποκλειστικά, αλλά την εν γένει, ως οδό έκφρασης και επικοινωνίας.
Άλλωστε, τίποτε δε γεννήθηκε από μόνο του, τουλάχιστον από τότε που άρχισαν οι άνθρωποι να φτιάχνουν τις πρώτες κοινωνίες και σιγά σιγά να επινοούν τη γραφή.

Ο Ιεροψάλτης μετέχει της Τέχνης. Δεν είναι εκτελεστής αλλά μυσταγωγούμενος εν Εκκλησία, εκφράζει τον αγώνα του για την υπέρβαση από την φθαρτότητα του κόσμου. Τι ευλογημένη αντίθεση! Ένα προϊόν πολιτισμού, όπως η Μουσική, λιβανίζεται μες την εκκλησιά της Ανάστασης.Μέσα σ’ αυτήν γίνεται δοξολογία, ικεσία, και μετάνοια.
Σε μια συναυλία βυζαντινής μουσικής θα θαυμάσει κανείς την τεχνική μιας χορωδίας και τις δυνατότητές της. Πράγμα σπουδαίο μα… βυζαντινή μουσική χωρίς ακολουθία, χωρίς λιβάνι, χωρίς Θεία Λειτουργία δεν θα μπορέσει ποτέ στ’ αλήθεια να υπάρξει.
Όπως αναζητά τον Θεό στη ζωή του, ο Ιεροψάλτης θα Τονε αναζητήσει και πάνω στο ψαλτήρι. Μας παρέδωσαν οι πατέρες μας ταπεινούς ψαλτάδες και δασκάλους. Ψαλτάδες που όταν έψαλλαν κοίταζαν μονάχα το βιβλίο καθ΄ όλη τη διάρκεια της ακολουθίας.

Δε γύριζαν το κεφάλι, μετά από ένα επιβλητικό «Κύριε Ελέησον», να δουν τη συγκίνηση και τον θαυμασμό του κόσμου ώστε να φορτίσουν τις εγωιστικές τους μπαταρίες. Δε μειδιούσαν όταν ο αριστερός τους έκανε κάποιο λάθος κι ούτε το σχολίαζαν περιπαικτικά στον Δομέστικο.
Ο Χριστός κι η μουσική, δεν υπήρχε τίποτ’ άλλο. Καμιά φορά βλέπεις στ’ αναλόγια ένα μικρό χάρτινο εικονάκι καρφιτσωμένο πάνω- πάνω: υπάρχουν ψάλτες που κοιτάζουν, σ’ όλη την ακολουθία, βιβλίο κι εικονάκι. Κι η προσευχή του ψάλτη ταξιδεύει στο εκκλησίασμα, αυτό είναι το μόνο σίγουρο!

Οι τρεις παίδες στο φλεγόμενο καμίνι έψαλλαν μ’ ένα στόμα στον Σωτήρα τους Θεό. Δε κοίταζε κανείς απ’ τους τρεις προφήτες ν’ ακουστεί περισσότερο. Έτσι και στο Ψαλτήρι: η φωνή του Πρωτοψάλτη είναι σα την Φωνή του Θεού πάνω στα ύδατα, που συνταιριάζει όλες τις άλλες φωνές κι ακούγονται σα να ‘ναι μία.
Οι ισοκράτες διαιωνίζουν τη φωνή του Πρωτοψάλτη, δίδοντας προοπτική στον ήχο κι όχι υπερβαίνοντας τον λόγο.

Το ψαλτήρι λοιπόν δεν είναι τόπος επίδειξης αλλά διδασκαλίας και καλλιέργειας των ταλάντων που δόθηκαν απ’ τον Θεό.
Έτσι, καταλήγουμε, ότι στην Αγία μας Εκκλησία δε λέμε «τραγουδάκια»! Πόσο μάλλον όταν ψάλλουμε στον Θεό τροπάρια, τα οποία προέρχονται απ’ τα ασκητικά κελιά των βυζαντινών μοναχών.
Ο λόγος της βυζαντινής μας υμνολογίας είναι βιωματικός και όχι συναισθηματικός. Ο Ιεροψάλτης δε προσπαθεί να συγκινήσει κάποιο ακροατήριο αλλά να συνεπάρει στα ανείπωτα των Εσχάτων τον λαό του Θεού. Έναν λαό, ο οποίος δεν απαρτίζει κάποιο ακροατήριο αλλά συμμετέχει -και μάλιστα ενεργά- στην τέλεση του Μυστηρίου.

Όλες οι ιερές τέχνες που μας άφησαν οι πατέρες μας δεν έχουν χαρακτήρα διδακτικό μονάχα για τον λαό, τον αποδέκτη δηλαδή της τέχνης, αλλά και για τον εκφραστή της.
Το πρώτο πράγμα που μαθαίνει ο Ιεροψάλτης είναι να κάνει υπακοή στο συλλογικό βίωμα της Εκκλησίας.
Το «Τυπικό», δηλαδή οι κανόνες σχετικά με το τι ψάλλεται και πότε, έχει βαθιά ποιμαντικό χαρακτήρα.
Η Εκκλησία δεν καθαιρεί την προσωπική έκφραση του καθένα αλλά την εντάσσει στο διακόνημά της στον κόσμο που δεν είναι άλλο από την Σωτηρία του, με την βυζαντινή μας μουσική ν’ αποτελεί ένα από τα χρησιμότερα πνευματικά εργαλεία στον ευαγγελισμό του κόσμου.

Η γη δεν ανήκει στον άνθρωπο. Ο άνθρωπος ανήκει στη γη. Οικολογία……Πως τα ζώα είχαν προκαλέσει κλιματική αλλαγή

 

Εθελοντές μάζεψαν 12.000 τόνους πλαστικού από παραλία της Ινδίας και αυτό δεν είναι το πιο θλιβερόΕθελοντές μάζεψαν 12.000 τόνους πλαστικού από παραλία της Ινδίας και αυτό δεν είναι το πιο θλιβερό NEWSROOM 24.1.2018 | 23:25 Tweet Send Mail SHARES 6 ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ       Εθελοντές απομάκρυναν σχεδόν 12.000 τόνους πλαστικού από μια μικρή έκταση σε παραλία της πόλης Μουμπάι, στην Ινδία. Και το πιο θλιβερό σε όλο αυτό είναι πως οι προσπάθειές τους θα αποβούν εντελώς μάταιες αν οι αρχές δεν βελτιώσουν άμεσα τον τρόπο αποκομιδής των απορριμάτων και δεν πείσουν όσους κατοικούν στις κοντινές παράγκες να πάψουν να χρησιμοποιούν την παραλία σαν χωματερή.    Κάθε σαββατοκύριακο εκατοντάδες άνθρωποι κατεβαίνουν στην συγκεκριμένη παραλία, που έχει έκταση περίπου 3 χλμ., για να μαζέψουν σκουπίδια. Η μαζική κινητοποίηση ξεκίνησε από έναν δικηγόρο, τον Afroz Shah, και την έχει ενθαρρύνει μέχρι και το πρωθυπουργός της Ινδίας, Ναρέντρα Μόντι.        Ο Afroz Shah βοήθησε να ιδρυθεί πριν από ένα χρόνο η οργάνωση «Sky Ocean Rescue». Έκτοτε πολλοί αστέρες του Bollywood έχουν δωρίσει εκσκαφείς και τρακτέρ που σκάβοντας θα βοηθήσουν να έρθουν στην επιφάνεια όλα αυτά τα πλαστικά που είναι θαμμένα στην άμμο.    «Η παραλία ρουφάει πλαστικά. Λειτουργεί σαν δίχτυ. Πρέπει να το μαζέψεις [σ.σ. το σκουπίδι] αλλιώς το επόμενο παλιρροϊκό κύμα θα το πάρει και δεν θα το επιστρέψει ποτέ. Και μετά αυτό θα βλάψει τη θαλάσσια ζωή», λέει ο Afroz Shah.    Στην πρωτοβουλία συμμετέχουν μέχρι μικρά παιδιά και μαθητές, που βοηθούν να παραμένει όσο γίνεται πιο καθαρή η παραλία. «Καθαρίζουμε το χάος που αφήνουν πίσω οι γονείς μας. Αν δεν θέλουμε η γενιά μας να αντιμετωπίζει το πρόβλημα των πλαστικών, πρέπει να ερχόμαστε εδώ και να τα καθαρίζουμε», λέει η 15χρονη Titiksha Kabra.        Σύμφωνα με τον Afroz Shah, οι παράγκες που βρίσκονται εκεί κοντά ευθύνονται για τον τεράστιο όγκο πλαστικών. Σε μία από τις παραγκουπόλεις κατοικούν αυτή τη στιγμή περίπου 5.000 άνθρωποι, οι περισσότεροι εσωτερικοί μετανάστες από άλλες περιοχές της Ινδίας.   «Οι αρχές δεν ενδιαφέρονται για αυτούς τους ανθρώπους. Εδώ δεν υπάρχει καν αποκομιδή απορριμάτων. Κανείς δεν τους λέει πώς να χειριστούν το πλαστικό», προσθέτει ο Shah.    Οι εθελοντές έχουν φτάσει πλέον στο σημείο να πηγαίνουν από παράγκα σε παράγκα ώστε να ενθαρρύνουν τον κόσμο να ανακυκλώνει τις πλαστικές συσκευασίες. Μάλιστα τους πληρώνουν πέντε ρούπιες για κάθε κιλό από πλαστικές σακούλες που μαζεύουν. Αυτή τη στιγμή, στέλνονται κάθε μήνα για επεξεργασία περίπου 20.000 κιλά πλαστικού.    Με πληροφορίες από Sky News Πηγή: www.lifo.gr

Η Μητέρα γη: Γεω-ηθική

«Διδάξτε τα παιδιά σας αυτό που διδάξαμε στα δικά μας, ότι η Γη είναι η μάνα μας. Ό,τι παθαίνει η Γη παθαίνουν και τα τέκνα της Γης. Όταν οι άνθρωποι φτύνουν στο χώμα, φτύνουν στους εαυτούς τους».

Η Παγκόσμια Ημέρα του Πλανήτη Γη, η 22α Απριλίου, δεν είναι μόνο μια ημέρα απολογισμού των πεπραγμένων μας στο χώρο της βιοσφαίρας αλλά και μια ευκαιρία για προβληματισμό για τη στάση του ανθρώπου προς τη Μητέρα Γη.

Η πρώτη θεότητα που λάτρεψαν οι άνθρωποι από την προϊστορική εποχή ήταν η Γη, η Γαία των αρχαίων Ελλήνων. Οι πρώτοι άνθρωποι, άοπλοι και αδύναμοι απέναντι στα φαινόμενα της φύσης, τη θεοποίησαν, προσπαθώντας να την εξευμενίσουν. Γιατί η φύση εκτός από την ευεργετική για τον άνθρωπο πλευρά της, έχει και την καταστροφική πλευρά. Και απαιτεί από τους ανθρώπους να τη σέβονται, να υπολογίζουν τις δυνάμεις που κρύβει στα έγκατά της. Τα «μεγάλα έργα» πολλές φορές πληγώνουν βάναυσα τη φύση, ενώ ταυτόχρονα γίνονται με κριτήριο το κέρδος και όχι τις πραγματικές ανάγκες των ανθρώπων. Ας δούμε, λοιπόν, τον ανθρώπινο πολιτισμό σαν ένα κομμάτι της φύσης και όχι σαν κυρίαρχο και εξουσιαστή της.

Ο άνθρωπος κατά το μετασχηματισμό του από βιολογικό σε πνευματικό ον συνειδητοποίησε την ανωτερότητά του έναντι όλων των άλλων έμβιων όντων του πλανήτη. Αυτή όμως, η συνειδητοποίηση της πνευματικής του υπεροχής τον οδήγησε σε μια ανθρωποκεντρική θεώρηση της ζωής. Άρχισε να νιώθει τη μοναδικότητα των ικανοτήτων που έκρυβε και ως ένα βαθμό εξέφραζε με εγωιστικό τρόπο αυτή του την πνευματική ιδιαιτερότητα. Αποτέλεσμα αυτής της εγωιστικής συμπεριφοράς ήταν και είναι η καταστροφή του περιβάλλοντος. Η ανθρώπινη συμπεριφορά εμπεριέχει στοιχεία επιβολής εξουσίας σε ένα χώρο που συνιστά τη βασικότερη προϋπόθεση της βιολογικής του επιβίωσης. Ο ανθρώπινος, λοιπόν, παραλογισμός έναντι του οικοσυστήματος επιβάλλει μια επαναξιολόγηση στόχων και προτεραιοτήτων.

Επιβάλλεται, δηλαδή, ο πολιτισμός μας να απεγκλωβιστεί από τον ανθρώπινο ναρκισσισμό και να δομήσει τη μελλοντική του συμπεριφορά σε μια «γεωκεντρική φιλοσοφία». Μπορεί ο άνθρωπος να είναι το εξυπνότερο ον του πλανήτη αλλά δεν συνιστά κατ’ ανάγκην και το σημαντικότερο κρίκο της αλυσίδας του οικοσυστήματος. Η σωτηρία της Γης και η διατήρηση της ισορροπίας του οικοσυστήματος αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα και απώτατο στόχο του ανθρώπου. Η Γη εξακολουθεί να παραμένει ο βασικός τροφοδότης του ανθρώπινου είδους, ανεξάρτητα από τα επιστημονικά και τεχνολογικά επιτεύγματά του. Επιβάλλεται, δηλαδή, ο άνθρωπος να συμπεριφέρεται με σεβασμό και ευθύνη προς το φυσικό περιβάλλον. Αυτό, όμως, προαπαιτεί την καλλιέργεια της οικολογικής συνείδησης και την απεξάρτηση από την αλαζονεία του ατομοκεντρικού του πνεύματος.

«Είμαστε ένοικοι και όχι ιδιοκτήτες» του πλανήτη. Η νέα, λοιπόν, αντίληψη της θέσης του ανθρώπου στο σύμπαν συνεπάγεται και μια εκ θεμελίων αλλαγή στην καταναλωτική του συμπεριφορά. Ο σύγχρονος, δηλαδή, καταναλωτής πρέπει να κατανοήσει πως ο πλανήτης δεν αποτελεί μια ανεξάντλητη πηγή πρώτων υλών ούτε πως η ισορροπία του οικοσυστήματος είναι άτρωτη από τον παραλογισμό του. Όλα υπακούουν στη λογική ενός άκρατου ντετερμινισμού και κάθε υπερβολή από μέρους του ανθρώπου θέτει εν αμφιβάλω και την ίδια την επιβίωσή του. Μόνο, λοιπόν, εάν τοποθετήσουμε τη Γη στο κέντρο του ενδιαφέροντός μας μπορούμε να ελπίζουμε σε ένα μέλλον με προοπτική.

Ο Ένγκελς προειδοποιούσε τους σύγχρονούς του για την αφελή αισιοδοξία της τότε κυρίαρχης ιδεολογίας: «Τα γεγονότα μας θυμίζουν στο κάθε βήμα ότι δεν εξουσιάζουμε διόλου τη φύση όπως ένας κατακτητής έναν ξένο λαό, σαν κάποιος που θα βρισκόταν έξω από τη φύση, αλλά ότι της ανήκουμε με τη σάρκα, το αίμα και τον εγκέφαλό μας, ότι υπάρχουμε στον κόλπο της και ότι ολόκληρη η εξουσία μας πάνω σ’ αυτήν βρίσκεται στο πλεονέκτημά μας, απέναντι στα άλλα όντα, να γνωρίζουμε τους νόμους της και να μπορούμε να τους εκμεταλλευτούμε με σύνεση»

Μια αλλαγή στάσης απέναντι στη φύση είναι απαραίτητη. Πρέπει να απαλλαγούμε από τα φαντάσματα της κυριαρχίας και της απεριόριστης επέκτασης, να σταματήσουμε τη χωρίς όρια εκμετάλλευση του πλανήτη μας, να συμβιώσουμε ερωτικά μαζί του. Αλλά αυτό απαιτεί και μιαν άλλη στάση όσον αφορά στο συνολικό προσανατολισμό της κοινωνικής ζωής, όσον αφορά στα ανθρώπινα όντα στην κοινωνία˙ η ευθύνη όλων απέναντι στο περιβάλλον δεν μπορεί να διαχωριστεί από την ευθύνη όλων απέναντι στις δημόσιες υποθέσεις. Οικολογία και ριζοσπαστικοποίηση της δημοκρατίας είναι, στις σύγχρονες συνθήκες, αδύνατο να διαχωρισθούν.

Η προστασία επομένως του περιβάλλοντος και η διατήρηση της οικολογικής ισορροπίας αποτελούν πρώτιστο καθήκον του σύγχρονου ανθρώπου. Διαφορετικά το «δικαστήριο του μέλλοντος» θα μας καταδικάσει αυστηρά για το μέγιστο των αδικημάτων, τη Μητροκτονία. Και όλα αυτά γιατί η σύγχρονη γενιά επέφερε θανάσιμα πλήγματα στο σώμα της Μητέρας – Γης υπερβαίνοντας το μέτρο και επιδεικνύοντας μια αλαζονική συμπεριφορά. Επειδή λοιπόν «οι καιροί ου μενετοί»καθίσταται αναγκαία μια «γεωκεντρική» αντίληψη της πραγματικότητας που θα μας βοηθήσει να επανασυμφιλιωθούμε με τη φύση αντιμετωπίζοντάς την με δέος και αγάπη.

Η Γη επομένως είναι το όλον και εμείς το μέρος. Ο άνθρωπος οφείλει να υπηρετείτις αναγκαιότητες της φύσης και όχι από μικρόνοια να προσπαθεί να την εκδικηθεί«Γι’ αυτό πρέπει να εγκαταλείψουμε το σχέδιο κυριαρχίας μας πάνω στη Γη και να γίνουμε συγκυβερνήτες της βιόσφαιρας» (Εντγκάρ Μορέν)

***

Ηλίας Γιαννακόπουλος

Ίσως η ιστορική απάντηση του αρχηγού των ινδιάνων στον πρόεδρο των ΗΠΑ, να ταιριάζει περισσότερο στην εγωιστική πρόθεση του ατόμου να κυριαρχεί πάνω στη φύση και να την οδηγεί εκεί που αυτό νομίζει ως σωστό. Αν και το κείμενο είναι γραμμένο το 1855, είναι σήμερα επίκαιρο όσο ποτέ. Μιας και η δυσαρμονία του ανθρώπου με τη φύση δεν ήταν ποτέ μεγαλύτερη απ’ όσο είναι σήμερα.

«Ξέρουμε τουλάχιστον αυτό:
Η γη δεν ανήκει στον άνθρωπο. Ο άνθρωπος ανήκει στη γη.
Κι ακόμα πως εμείς δε δημιουργήσαμε τον ιστό της ζωής αλλά αποτελούμε μόνο μια ίνα μέσα σ’ αυτόν.
Αν προκαλέσουμε κάποια καταστροφή στον ιστό οι συνέπειες θα έρθουν και σε μας τους ίδιους….
Ο καιρός της δικής σας παρακμής είναι ακόμα μακριά αλλά θάρθει.
Κανείς δεν ξεφεύγει από το γραφτό του.
Μολύνετε το κρεββάτι σας και μια νύχτα θα πάθετε ασφυξία
από τα ίδια σας τα απορρίμματα….»

Τα πάντα ρει· ή μήπως όχι;

WWF
Όψη το Αχελώου ποταμού

Με μόλις το 40% των ποταμών της Ευρώπης σε καλή κατάσταση, όπως αποτιμάται σε νέα έκθεση που δημοσιεύεται σήμερα, το νόημα της ρήσης «τα πάντα ρει» του Ηράκλειτου φαίνεται να χάνει παταγωδώς την εφαρμογή της στις πιο πολύτιμες αρτηρίες ζωής για τη φύση στην Ευρώπη. Και αν εμποδίζουμε τη φυσική ροή των ποταμών, τι επιπτώσεις φορτώνουμε στο μέλλον μας;

Απαρχαιωμένα και για χρόνια σε αχρηστία φράγματα εμποδίζουν τη φυσική ροή των ποταμών, εξαφανίζουν είδη ψαριών από τα ποτάμια μας, απειλούν την αναπαραγωγή τους, αλλοιώνουν τη ζωή γύρω από αυτά και θέτουν σε κίνδυνο την ισορροπία της φύσης και του ανθρώπου. Η απομάκρυνση των αμέτρητων περιττών φραγμάτων και άλλων εμποδίων είναι επιτακτική για την αποκατάσταση της ζωής των ποταμιών και λιμνών, αλλά και για την αναζωογόνηση της ζωής γύρω από αυτά.

Η έκθεση «Απομάκρυνση φραγμάτων: μια βιώσιμη λύση για το μέλλον των ευρωπαϊκών ποταμών» (Dam removal:A viable solution for the future of our European rivers)υπογραμμίζει το γεγονός ότι η πυκνότητα φραγμάτων, ποταμοφρακτών και υδατοφρακτών είναι μακράν μεγαλύτερη από αυτήν που αναμενόταν1, με αποτέλεσμα μεταναστευτικά είδη ψαριών, όπως ο σολομός και τα χέλια να χρειάζεται να αντιμετωπίσουν μη φυσικά εμπόδια σχεδόν κάθε 1 χιλιόμετρο. Χιλιάδες παλιά και σε αχρηστία φράγματα που μπορεί μεν να είχαν χτιστεί με καλές προθέσεις, αλλά δεν εξυπηρέτησαν ποτέ κανέναν καλό σκοπό παραμένουν δυστυχώς στη θέση τους σε όλες τις χώρες της Ευρώπης. Σύμφωνα μάλιστα με την εν λόγω έκθεση εκτιμάται ότι μόνο στη Γαλλία, την Πολωνία, την Ισπανία και τη Μεγάλη Βρετανία υπάρχουν περίπου 30.000 τέτοια μικρά φράγματα.

Η έκθεση κρούει στον κώδωνα του κινδύνου και καλεί τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να ξεκινήσουν την απομάκρυνση των περιττών φραγμάτων, ώστε να επαναφέρουν τη ζωή στα ποτάμια και να δημιουργήσουν νέες οικονομικές δραστηριότητες στις τοπικές οικονομίες. Έτσι τα κράτη μέλη θα καταφέρουν να ανταποκριθούν και στις υποχρεώσεις τους, όπως αυτές απορρέουν από την οδηγία πλαίσιο για τα νερά, η οποία θέτει ως στόχο την επίτευξη καλής κατάστασης για την πλειονότητα των υδάτινων σωμάτων μέχρι το 2027.

Η απομάκρυνση φραγμάτων θα διευκολύνει την ταχύτερη επιστροφή ακόμη και ειδών που είχαν για δεκαετίες εξαφανιστεί από τις περιοχές αυτές και τον πολλαπλασιασμό τους. Καθώς επιστρέφουν τα ψάρια, το ίδιο γίνεται και με μια σειρά ειδών που τρέφεται με αυτά, αλλά και άλλα που η επιβίωση τους εξαρτάται από την καλή κατάσταση υδάτινων σωμάτων.

Ευτυχώς η απομάκρυνση φραγμάτων κερδίζει έδαφος σιγά σιγά στην Ευρώπη2 και η ζωή στα υδάτινα σώματα επανέρχεται με εκπληκτικούς ρυθμούς δίνοντας ακόμα μια ευκαιρία σε όλους μας.

Στην Ελλάδα κρίσιμη αλλά συμβολική σημασία έχει η κατεδάφιση του φράγματος της Συκιάς και η αποκατάσταση της φυσικής ροής σε εκείνο το τμήμα του Αχελώου. Πρόκειται για ένα φράγμα που ξεκίνησε να κατασκευάζεται ως καρδιά της εκτροπής του Αχελώου προς τη Θεσσαλία και κρίθηκε παράνομο με απανωτές δικαστικές αποφάσεις. Μέχρι σήμερα, η πολιτικάντικη υπόσχεση «και ποτάμια θα σας φέρουμε» υπερίσχυσε της λογικής, των νόμων και του κοινού συμφέροντος που ταυτίζεται με τη ζωντανή φύση και τα καθαρά και ελεύθερα ποτάμια.

WWF
Όψη φράγματος Συκιάς

 

1 Μέχρι τώρα η καταμέτρηση λάμβανε υπόψη μόνο φράγματα ύψους 3 μέτρων και άνω που αντιπροσωπεύουν λιγότερο από το 3% των εμποδίων ποταμών.
2 Η έκθεση επισημαίνει μια σειρά περιπτώσεων που απεικονίζουν την εκπληκτικά γρήγορα ανάκαμψη της φύσης από την απομάκρυνση φραγμάτων. Τέτοιες είναι οι περιπτώσεις: α) της Ολλανδίας όπου μετά την απομάκρυνση 2 ποταμοφρακτών από τον ποταμό «Boven Slinge» το 2015, ο αριθμός των ψαριών αυξήθηκε κατά 30% κατά μέσο όρο ενώ μερικά είδη άγγιξαν ακόμη και το 148% και της β) Δανίας όπου μετά την απομάκρυνση του φράγματος στον ποταμό Gudenå ο πληθυσμός πέστροφας αυξήθηκε από ο σε 4-5 ανά τετραγωνικό μέτρο.

Καθηγητής Γεωλογίας Δ. Παπανικολάου: Είχε κλειστεί η φυσική διέξοδος του νερού

Η φύση είχε προειδοποιήσει για τη σημερινή τραγωδία από τη σφοδρή κακοκαιρία που έπληξε τα Μέγαρα και τη Μάνδρα Αττικής, τόνισε ο ομότιμος καθηγητής Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Δημήτρης Παπανικολάου, μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό του Αθηναϊκού – Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων «Πρακτορείο 104,9 FM».

Ο κ. Παπανικολάου μίλησε για τις ανθρώπινες παρεμβάσεις που έχουν γίνει στις πληγείσες περιοχές, σημειώνοντας πως το μάθημα που έκανε σε μεταπτυχιακούς φοιτητές ήταν πάνω στις συγκεκριμένες περιοχές, με βάση προηγούμενες καταστροφές…….Σημείωσε ακόμη ότι τρεις με τέσσερις φορές στα τελευταία 20 με 30 χρόνια στο συγκεκριμένο σημείο στην περιοχή και με πολύ μεγάλη τραγικότητα σήμερα έχει έρθει το ακραίο γεγονός «και τότε ψάχνουμε να δούμε τι γίνεται, ενώ είναι προαναγγελμένο, τα πάντα είναι προκαθορισμένα».

χρηστος παπαδοπουλος Αδιαφορώ για τις δηλώσεις επωνύμων ,πολιτικών,διανοουμένων,ειδικών,σχολιαστών….συγκινούμαι στην ανείπωτη τραγωδία…15 άνθρωποι νεκροί και οικονομική καταστροφή πολιτών στη λαϊκή γειτονιά της νέας Περάμου,της Μάνδρας,της Ελευσίνας…..Οι εγκληματικές παρεμβάσεις από το 1960 στο φυσικό περιβάλλον μέχρι και σήμερα,με την ανοχή και εμάς των ιδίων των πολιτών,έφεραν την καταστροφή!!!Δεν θα μας σώσει κανένας γιατί δε μπορεί,οι διανοούμενοι στα γραφεία τους..πότε θα μπούμε μπροστά,να βάλουμε το πρώτο λιθάρι,έτσι ώστε σε μερικές δεκαετίες να ζήσουν πιο ασφαλή τα παιδιά και τα εγγόνια μας;;πότε αν όχι τώρα;;εμείς και μόνο εμείς με τη βοήθεια και μόνο με τη βοήθεια και τη χάρη του Θεού!!!(Νοέμβρης  2017)

Πώς το Μάτι έγινε παγίδα θανάτου γεμάτο πεύκα και δίχως διεξόδους


Δημοσιεύτηκε: Τετάρτη, 25 Ιούλιος, 2018 


Για να αρχίσουμε να ψάχνουμε σιγά-σιγά τις αιτίες τις τραγωδίας…

Όταν η αδηφάγα πύρινη λαίλαπα χίμηξε στο Μάτι το απόγευμα της Δευτέρας 23 Ιουλίου, ισχυροί άνεμοι από 9 έως και 11 μποφόρ δυτικού στεριανού ανέμου την έσπρωχναν με ορμή να κατασπαράξει τα πάντα.

Οι φλόγες κατάπιναν ό,τι συναντούσαν στο διάβα τους «τρέχοντας» με 70 χλμ την ώρα.

Δεν υπήρχε τρόπος να σταματήσει αυτή η συμφορά, κανένα σχέδιο δεν μπορεί να αναχαιτίσει έναν τέτοιο όλεθρο.

«Οι φλόγες πέρασαν πάνω από τα πυροσβεστικά στη Λεωφόρο Μαραθώνος και πυρπόλησαν το Μάτι», λένε οι αυτόπτες μάρτυρες.

Όμως, το μεγάλο κακό που μας βρήκε δεν δικαιολογεί την απώλεια τόσων ανθρώπινων ζωών. Τόσων άδικα χαμένων ζωών.

Τι συνέβη

Εκατοντάδες πολίτες προσπάθησαν με τα αυτοκίνητά τους να εγκαταλείψουν το Μάτι αλλά εγκλωβίστηκαν σε φριχτό μποτιλιάρισμα στους στενούς δρόμους του οικισμού, που ιδρύθηκε ως παραθεριστικός το 1960 και από το 2000 και μετά πυκνοκατοικήθηκε δίχως κανένα σχεδιασμό, δίχως καμία πρόβλεψη για την ασφάλεια.

Αναπτύχθηκε όπως και πολλά άλλα μέρη της Ελλάδας άναρχα, στο «έλα μωρέ», στην «τύχη».

Και δεν αρκεί που χτίστηκε στην «τύχη» και μέσα στα πεύκα, δεν είχε ούτε διεξόδους διαφυγής. Έτσι όταν ήρθε η φωτιά έγινε παγίδα θανάτου.

Έγινε παγίδα θανάτου διότι δεν μπορούσε να εκκενωθεί.

Καθώς ολόγυρα των απελπισμένων ανθρώπων υψωνόταν η κόλαση, με τα πεύκα ως εξαιρετικά εύφλεκτα να «αρπάζουν» με μιας ως δαδιά, με ολόκληρα σπίτια να γίνονται στάχτη μέσα σε λίγα λεπτά και τα μπλοκαρισμένα αυτοκίνητα να αναφλέγονται -μαρτυρίες αναφέρουν ότι τα καύσιμα στα ντεπόζιτα ανατινάζονταν- επικράτησε πανικός.

Αλλόφρονες κάτοικοι έφευγαν από τα σπίτια τους, οι οδηγοί εγκατέλειπαν τα μποτιλιαρισμένα αυτοκίνητά τους και όλο αυτό το πλήθος κατευθύνθηκε τρέχοντας προς την ακτή, δηλαδή προς τη μόνη διέξοδο που τους είχε απομείνει για να γλιτώσουν τον φριχτό θάνατο στις φλόγες.
Ποια ακτή;

Στο Μάτι οι ακτές δεν είναι από παντού ελεύθερα προσβάσιμες.

Ξενοδοχεία και σπίτια τις κλείνουν με μάνδρες. Είναι η «ανάπτυξη» που είχαν ως πρότυπο το 1960. Να μην υπάρχει ελεύθερη πρόσβαση στις ακτές.

Και έτσι, από τη μία στιγμή στην άλλη, εκατοντάδες συνάνθρωποί μας βρέθηκαν να δίνουν αγώνα για τις ζωές τους, των παιδιών τους, των αγαπημένων τους προσώπων, πηδώντας πάνω από φράχτες, τρέχοντας μέσα από ακάλυπτους χώρους και κήπους για να φτάσουν στη θάλασσα.

Αλλά η πρόσβαση στη θάλασσα ήταν εξαρχής «φραγμένη».

Ποια θάλασσα;

Κάτι μικροί κόλποι και βράχια. Που κι αυτοί δεν συνεχίζουν ως κάποια ενιαία παραλία αδιάκοπα κατά μήκος της ακτής, ώστε να μπορούσαν οι άνθρωποι να κινηθούν παραλιακά πεζή ώστε να απομακρύνονταν, επειδή υπάρχουν βράχια και κτίσματα που έχουν οικοδομηθεί στην κυριολεξία μέσα στη θάλασσα και διακόπτουν την όποια παραλία.

Για αυτό και ο εφιάλτης δεν είχε τελειώσει για όσους έφτασαν και μπήκαν στο νερό.

Ο μόνος τρόπος για να σωθούν ήταν να τους πάρουν με βάρκες.

Την ίδια ώρα το «θερμικό φορτίο» που κατέβαινε από τον οικισμό τους ανάγκαζε να χώνουν τα κεφάλια τους μέσα στο νερό για να μην πάρουν φωτιά και οι ίδιοι.

Πυρομένες λαμαρίνες από αυτοκίνητα και κατασκευές εκτοξεύονταν και τους βομβάρδιζαν. Πραγματική εμπόλεμη ζώνη.

Βάρκες και σκάφη εθελοντών, που συντονίζονταν από το Λιμενικό, έσπευσαν ήδη από τις 18.00 να περισυλλέξουν τους πυρόπληκτους.

Όμως οι βάρκες και τα σκάφη δεν μπορούσαν να πλησιάσουν στα ρηχά.

Είτε γιατί δεν υπάρχουν παραλίες αλλά βράχια, είτε γιατί -ακόμα χειρότερο- τους βαρκάρηδες «έκαιγε» η φωτιά.

Τα φλεγόμενα 9 μποφόρ είχαν «ανάψει» την ατμόσφαιρα, το λεγόμενο «θερμικό φορτίο» και δεν άφηναν τους βαρκάρηδες να πλησιάσουν πιο κοντά από 50 μέτρα από την ακτή.

Οι ταλαιπωρημένοι και φοβισμένοι πολίτες, πολλοί με εγκαύματα, έπρεπε να βουτήξουν στη θάλασσα και να κολυμπήσουν προς τις λέμβους.

Τραυματίες, γέροι, παιδιά, γυναίκες, έπεφταν στη θάλασσα για να δώσουν έναν τελευταίο αγώνα με τα κύματα πριν διασωθούν από τις βάρκες που τους περίμεναν.

Γονείς με καμένες σάρκες κολυμπούσαν κρατώντας τα παιδιά τους. Να σώσουν τα παιδιά τους.

Η ευθύνη

Λέγεται στα τηλεοπτικά κανάλια ότι «το Μάτι δεν υπάρχει πια». Αλήθεια είναι.

Αλλά υπάρχει μια ακόμα μεγαλύτερη αλήθεια: «Το Μάτι όπως φτιάχτηκε, όπως οικοδομήθηκε, δεν έπρεπε ποτέ να υπάρξει».

Ήταν εξ αρχής ένα λάθος, ένας οικισμός που ξεκίνησε ως παραθεριστικός το 1960, με τα ανύπαρκτα στάνταρ των τότε ελληνικών καθεστώτων και μετά το 2000 πυκνοκατοικήθηκε.

Όλα αυτά τα χρόνια κανείς δεν σκέφτηκε το εξής: Εάν αρπάξει φωτιά αυτός εδώ ο τόπος, ο ανάμεσα στα πεύκα, ο δίχως διεξόδους διαφυγής, τι θα κάνουμε;

Και ναι, οι πρώτοι που έπρεπε να το σκεφτούν ήταν οι δήμαρχοί του.

Αυτοί που ζούνε στον τόπο και τον γνωρίζουν καλύτερα από τον καθένα.

Προφανώς και εκ του τραγικού αποτελέσματος κανείς τους ουδέποτε αναρωτήθηκε τι θα γινόταν εάν άρπαζε φωτιά το Μάτι.

Ή, για να είμαστε ακριβείς, εάν μια ημέρα έφτανε η φωτιά μέσα στο Μάτι. Γιατί η περιοχή έχει γνωρίσει πολλές φωτιές. Μία όμως στάθηκε η μοιραία.

Η περιοχή της Νέας Μάκρης έχει ζήσει πολλές φωτιές στο παρελθόν και το αυτονόητο θα ήταν να είχαν προνοήσει. Δεν το έκαναν. Ούτε κάποιο σχέδιο είχαν.

Πεύκο το «καταραμένο δένδρο»

Οι αρχαίοι Ρωμαίοι έλεγαν το πεύκο «καταραμένο δένδρο» και δεν το επέτρεπαν μέσα στις πόλεις.

Γιατί γνώριζαν ότι το πεύκο είναι δαδί. Είναι εμπρηστικός μηχανισμός, είναι εγγύηση ότι μια ημέρα θα μας κάψει.

Πώς εμείς οι νεοέλληνες πειστήκαμε ότι είναι ασφαλές να ζούμε ανάμεσα στα πεύκα, είναι πραγματικά απορίας άξιον.
Όχι ξανά άλλα «Μάτια»

Σήμερα θρηνούμε δεκάδες νεκρούς. Αδικοχαμένους ανθρώπους.

Αφού καταλαγιάσει ο θρήνος, η εθνική οδύνη για το κακό που μας βρήκε, έχουμε μια υποχρέωση. Να μην υπάρξουν άλλα «Μάτια». Ούτε στην Αττική, ούτε πουθενά αλλού στον τόπο μας.

Να μην υπάρξουν ποτέ ξανά τέτοιες παγίδες θανάτου.

Σε ό,τι αφορά και τα άλλα θέρετρα που υπάρχουν σαν το Μάτι, όσα δηλαδή «αναπτύχθηκαν» έτσι τις «χρυσές» δεκαετίες του 60 και στα χρόνια της Χούντας, οφείλουμε να τα γκρεμίσουμε και να τα φτιάξουμε ξανά.

Η μαρτυρία του ιδιοκτήτη του σπιτιού που βρέθηκαν οι 26 αγκαλιασμένοι νεκροί

Συγκλονίζουν τα όσα είπε ο ιδιοκτήτης του σπιτιού στο Μάτι, στο οποίο βρέθηκαν 26 σοροί θυμάτων της πυρκαγιάς, ανθρώπων που ξεψύχησαν αγκαλιασμένοι.

«Μπήκαν οι άνθρωποι στο σπίτι, δεν μπόρεσαν να δουν την πόρτα για να κατέβουν στην παραλία και αυτοί είναι που βρέθηκαν αγκαλιασμένοι.

»Ο κόσμος που κάηκε μέσα στο σπίτι μου, κάηκε γιατί δεν υπάρχει ένα σχέδιο από που να φύγουν σε ανάλογη περίπτωση», είπε μιλώντας στον Realfm, ο κ. Φράγκος.

«Το σπίτι μου έχει πρόσβαση στην παραλία με σκάλες, κάποια κοπέλα προσπάθησε να πηδήξει από τον γκρεμό και τη χάσαμε», πρόσθεσε.

Όπως είπε μάλιστα, «οι πρώτοι 25 άνθρωποι που είμαστε μαζεμένοι και συντεταγμένοι, σώθηκαν όλοι.

»Οι επόμενοι που ήρθαν και από τον καπνό δεν είδαν την πόρτα, αυτοί είναι που βρέθηκαν αγκαλιασμένοι, κάηκαν όλοι».

«Όλος αυτός ο κόσμος που κάηκε ήταν γιατί δεν υπάρχει ένα σχέδιο σε περίπτωση ανάλογη, από πού θα φύγουν».

Σοκαριστική όμως είναι και η μαρτυρία του κ. Ποταμιάνου, στον οποίο ανήκει το διπλανό οικόπεδο:

«Δυστυχώς δεν υπάρχει άλλη πρόσβαση στην παραλία εκτός από σπίτι του κ. Φράγκου. Ήταν φρίκη.

»Άκουγα τις φωνές των ανθρώπων να καίγονται και λέω κάποιος να μου κλείσει τα αυτιά», δήλωσε ο κ. Ποταμιάνος

«Τα περισσότερα σπίτια έχουν πρόσβαση στην παραλία αλλά είναι κλειστές οι μάντρες», πρόσθεσε.

Ήταν κλειστές οι μάνδρες. Ο δήμαρχος της περιοχής πρέπει να είναι έτοιμος να δώσει λόγο για αυτό το έγκλημα. Και θα δώσει.
Δείτε και το «Μάτι» στον χάρτη της Google, όπως ήταν, για να καταλάβετε:

 

Δείτε το πριν και το μετά στο στενό δρομάκι

 

14/11/2017 [23:52]Επιστήμονες φοβούνται για την καταστροφή του πλανήτη

Επιστήμονες

φοβούνται

για την καταστροφή του πλανήτη!!

 Είκοσι πέντε χρόνια αφότου η πλειονότητα των τιμηθέντων με βραβείο Νόμπελ έκρουσε για πρώτη φορά τον κώδωνα του κινδύνου, περισσότεροι από 15.000 επιστήμονες από 184 χώρες προειδοποιούν σήμερα, σε μια κοινή τους διακήρυξη, για τους κινδύνους της αποσταθεροποίησης του πλανήτη ελλείψει ενεργειών υπέρ της προστασίας του περιβάλλοντος και των οικοσυστημάτων.

Οι επιστήμονες προειδοποιούν επιπλέον για την απώλεια σχεδόν 120,4 εκατομμυρίων εκτάριων δασικών εκτάσεων που αποψιλώθηκαν για να μετατραπούν κυρίως σε αγροτικές εκτάσεις και την ξεκάθαρη αύξηση των εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα (CO2) και των μέσων θερμοκρασιών του πλανήτη.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ- AFP
Πως τα ζώα είχαν προκαλέσει κλιματική αλλαγή03/07/2018 [09:10]

Πως τα ζώα είχαν προκαλέσει κλιματική αλλαγή

Δεν έχουν υπάρξει μόνο οι άνθρωποι υπεύθυνοι για την παγκόσμια κλιματική αλλαγή. Κάτι ανάλογο είχε προκαλέσει σταδιακά και η εξέλιξη των πρώτων ζώων του πλανήτη μας, σύμφωνα με νέα βρετανο-βελγική επιστημονική μελέτη.


Τα πρώτα πλάσματα, που είχαν κάνει την εμφάνισή τους μέσα στο νερό κατά την Κάμβρια περίοδο πριν από 520 έως 540 εκατομμύρια χρόνια, άρχισαν να διασπούν την οργανική ύλη των μικροοργανισμών που σκέπαζε το βυθό των θαλασσών. Με αυτό τον τρόπο, προκαλούσαν έκλυση ολοένα περισσότερου διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, με παράλληλη αφαίρεση του οξυγόνου από το νερό.


Καθώς τα ζώα κατανάλωναν οξυγόνο και απελευθέρωναν διοξείδιο, έκαναν κάτι ανάλογο -αλλά πολύ πιο αργά- με τη σημερινή καύση των ορυκτών καυσίμων. Έτσι, μέσα στα επόμενα 100 εκατομμύρια χρόνια, οι συνθήκες για τα πρώτα ζώα έγιναν ολοένα πιο δύσκολες, καθώς λιγόστευε το οξυγόνο των ωκεανών, ενώ το αυξανόμενο ατμοσφαιρικό διοξείδιο επέφερε εκτεταμένη κλιματική αλλαγή και μαζικές εξαφανίσεις ειδών.


Οι ερευνητές των πανεπιστημίων Έξετερ, Λιντς, Αμβέρσας και Βρυξελλών, με επικεφαλής τον Σεμπάστιαν βαν ντε Βέλντε του Ελεύθερου Πανεπιστημίου των Βρυξελλών, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό “Nature Communications”, ανέπτυξαν ένα νέο μοντέλο για το τι συνέβη στην αυγή του ζωικού βασιλείου.


Εκτιμούν ότι η βασική αιτία για την αρχαία κλιματική αλλαγή ήταν μια δραστηριότητα των ζώων που έως τώρα είχε υποτιμηθεί: το σκάψιμο τρυπών και λαγουμιών στο βυθό.


«Όπως τα σκουλήκια σε έναν κήπο, τα μικροσκοπικά πλάσματα στον βυθό αναστατώνουν, αναμειγνύουν και ανακυκλώνουν τη νεκρή οργανική ύλη, μια διαδικασία γνωστή ως βιοαναμόχλευση. Αυτό έχει μεγάλες επιπτώσεις στο περιβάλλον, καθώς όλος ο βυθός αναστατώνεται» δήλωσε ο καθηγητής Τιμ Λέντον, διευθυντής του νέου Ινστιτούτου Παγκόσμιων Συστημάτων του Πανεπιστημίου του Έξετερ.


Οι επιστήμονες ήξεραν ότι εκείνη την εποχή είχε ανέβει η θερμοκρασία της Γης, αλλά δεν είχαν έως τώρα συνειδητοποιήσει -ή δεν μπορούσαν να πιστέψουν- ότι ευθύνονταν τα πρώτα ζώα για κάτι τέτοιο. Τα αρχέγονα ζώα δεν ήσαν πολύ κινητικά και δεν χώνονταν βαθιά κάτω από το βυθό (το πολύ έως τρία εκατοστά), αλλά παρόλα αυτά άφηναν ένα ισχυρό περιβαλλοντικό αποτύπωμα.


«Το κρίσιμο σημείο ήταν να συνειδητοποιήσουμε ότι οι μεγαλύτερες αλλαγές μπορούν να συμβούν, παρά τα εκ πρώτης όψεως χαμηλά επίπεδα δραστηριότητας των ζώων. Αυτοί οι πρώτοι βιοαναμοχλευτές είχαν τεράστια επίδραση» ανέφερε ο δρ Σεμπάστιαν βαν ντε Βέλντε του Ελεύθερου Πανεπιστημίου των Βρυξελλών.


Οι ερευνητές προειδοποίησαν ότι υπάρχουν αναλογίες με τη σημερινή εποχή και με τους ανθρώπους πλέον στη θέση των πρώτων ζώων. «Δημιουργούμε ένα θερμότερο κόσμο και διευρύνουμε την έλλειψη οξυγόνου στους ωκεανούς, πράγμα κακό τόσο για εμάς όσο και για πολλά άλλα πλάσματα με τα οποία μοιραζόμαστε τον πλανήτη» επεσήμανε ο Λέντον.


Μάλιστα στην εποχή μας, όπως είπε ο βαν ντε Βέλντε, «αυτό δεν συμβαίνει σε βάθος δεκάδων εκατομμυρίων ετών όπως στο παρελθόν που μελετήσαμε, αλλά μιλάμε πια για κάτι που συμβαίνει μέσα σε μερικούς αιώνες, αν όχι ακόμη λιγότερο».


Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
Υποψίες για συγκάλυψη διαρροής ραδιενέργειας στη Ρωσία

21/11/2017 [15:59]

Υποψίες για συγκάλυψη διαρροής ραδιενέργειας στη Ρωσία

Με καθυστέρηση δύο μηνών «ομολόγησε» η Μόσχα την ύπαρξη «εξαιρετικά υψηλού» επιπέδου ραδιενεργού ισότοπου σε πολλά μέρη της χώρας, το οποίο ονομάζεται ρουθήνιο 106, την ώρα που η Greenpeace ζητά να γίνει έρευνα και κάνει λόγο για πιθανή συγκάλυψη.
Μέχρι και 1.000 φορές πάνω από τα φυσιολογικά επίπεδα είναι η συγκέντρωση του ρουθήνιου, σύμφωνα με τη μετεωρολογική υπηρεσία της Ρωσίας που επιβεβαίωσε τα στοιχεία Γάλλων επιστημόνων από τις 9 Νοεμβρίου.
Τότε το Ινστιτούτο Ακτινοπροστασίας και Πυρηνικής Ασφάλειας (IRSN) ανέφερε την ύπαρξη ραδιενεργού σύννεφου, που έδειχνε ότι είχε συμβεί κάποιο πυρηνικό ατύχημα σε Ρωσία ή Καζακστάν, όπως μετέδωσε ο Guardian.
«Οι ανιχνευτές ραδιενεργών αερολυμάτων από τους σταθμούς παρακολούθησης Αργκαγιάς και Νοβογκόρνι εντόπισαν ραδιενεργό ρουθήνιο Ru-106 μεταξύ 25 Σεπτεμβρίου και 1 Οκτωβρίου», σημείωσε η μετεωρολογική υπηρεσία.
Η υψηλότερη συγκέντρωση καταγράφηκε στο Αργκαγιάς, ένα χωριό στην περιοχή Τσελιάμπινσκ στα νότια Ουράλια, στο οποίο ανιχνεύτηκε «εξαιρετικά υψηλή ρύπανση» του Ru-106, υπερβαίνοντας τη φυσιολογική μόλυνσης του περιβάλλοντος 986 φορές.
Στην ανακοίνωση αναφέρεται ότι στη συνέχεια ρουθήνιο βρέθηκε στο Ταταρστάν και αργότερα νοτιότερα στη Ρωσία, ενώ από τις 29 Σεπτεμβρίου και μετά «σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, από την Ιταλία και προς τη βόρεια Ευρώπη».
Η Greenpeace καταγγέλλει
Η Greenpeace κάλεσε χθες την κρατική υπηρεσία πυρηνικής ενέργειας Ροσατόμ να ξεκινήσει έρευνα σε βάθος και να δώσει τη δημοσιότητα τα αποτελέσματά της.
Προανήγγειλε δε ότι θα στείλει επιστολή με την οποία θα ζητά από τις εισαγγελικές αρχές να αρχίσουν έρευνα για ενδεχόμενη απόκρυψη ενός πυρηνικού συμβάντος.
Στα μέσα Οκτωβρίου η Ροσατόμ είχε ανακοινώσει ότι «σε δείγματα μεταξύ 25 Σεπτεμβρίου και 7 Οκτωβρίου (…) δεν είχε ανιχνευθεί ρουθήνιο-106, πλην της περιοχής της Αγίας Πετρούπολης».
Υποστήριξε ακόμη τότε ότι η ακτινοβολία γύρω από όλες τις πυρηνικές εγκαταστάσεις της Ρωσίας βρίσκεται μέσα στα κανονικά επίπεδα.
Επίσημα η ρωσική κυβέρνηση δεν έχει προβεί σε κάποια ανακοίνωση για να απορρίψει ή όχι τα στοιχεία.
Από πού προέκυψε η διαρροή;
Η ρωσική μετεωρολογική υπηρεσία δεν υπέδειξε κάποια συγκεκριμένη πηγή ρύπανσης, αλλά το Αργκαγιάς απέχει μόνο 30 χιλιόμετρα από τον πυρηνικό σταθμό του Μαγιάκ.
Εκεί το 1957 είχε συμβεί μία από τις χειρότερες πυρηνικές καταστροφές στην ιστορία. Σήμερα επανεξεργάζεται αναλωμένο πυρηνικό καύσιμο.
Πάντως, το Ινστιτούτο IRSN είχε ανακοινώσει ότι πηγή της ρύπανσης ήταν πιθανώς ένα ατύχημα κάπου μεταξύ του ποταμού Βόλγα και των Ουράλιων.
Ωστόσο, το IRSN σημείωσε επίσης ότι οι συγκεντρώσεις που ανιχνεύτηκαν στις χώρες της Ευρώπης δεν αποτελούσαν κίνδυνο για τη δημόσια υγεία.
Κι αυτό γιατί το ατυχήμα δεν θα μπορούσε να έχει συμβεί όχι σε πυρηνικό εργοστάσιο, αφού τότε θα έπρεπε να είχαν εντοπιστεί και άλλα ραδιενεργά στοιχεία.
Αντίθετα, εκτίμησε ότι η πηγή μπορεί να ήταν από εγκατάσταση που συνδέεται με τον κύκλο πυρηνικών καυσίμων ή που παράγει ραδιενεργά υλικά.
Πηγή: The Guardian
Αλλαγή μεγέθους γραμματοσειράς
Αντίθεση