Η καρδιά μας και το κυκλοφορικό σύστημα

Η καρδιά είναι κοίλος μυς που δίνοντας στο αίμα πίεση, το κάνει να κυκλοφορεί στο εσωτερικό των αρτηριών, με τέτοιο τρόπο, ώστε να φτάνει σε όλα τα όργανα. Είναι κάτι σαν «αντλία» που παίρνει το αίμα από τις φλέβες, στις οποίες βρίσκεται σε χαμηλή πίεση και το στέλνει στις αρτηρίες με υψηλή. Η καρδιά αποτελείται από ένα ειδικό τύπο σκελετικού μυ που βρίσκεται μόνο σε αυτή και αποκαλείται καρδιακός μυς και αποτελεί το μυοκάρδιο.

Βίντεο της σειράς “Μια φορά και ένα καιρό ήταν η ζωή” για τη καρδιά.

Στη συνέχεια ακολουθούν 2 βίντεο που δείχνουν πως ακριβώς λειτουργεί η καρδιά μας

Πως η καρδιά μας αντλεί το αίμα

Πως λειτουργεί η καρδιά μας

Με συντομία δηλαδή:

Η καρδιά μας είναι ένας ακούραστος μυς που δουλεύει συνεχώς. Το αίμα έρχεται από το σώμα μας, από το δεξιό κόλπο στην δεξιά κοιλία, πηγαίνει στους πνεύμονες όπου οξυγονώνεται. Επιστρέφει τότε στον αριστερό κόλπο και μετά στην αριστερή κοιλία και πηγαίνει σε όλο μας το σώμα. Η διαδικασία αυτή επαναλαμβάνεται συνεχώς σε φυσιολογικές συνθήκες από 60-100 φορές το λεπτό.

Στη συνέχεια μια σύντομα παρουσίαση του κυκλοφορικού μας συστήματος σε powerpoint και επίσης κάποιες εικόνες με τη θέση της καρδιάς, το κυκλοφορικό σύστημα στον άνθρωπο μόνο με τις φλέβες και τις αρτηρίες καθώς και παρουσίαση ενός ηλεκτροκαρδιογραφήματος

Κυκλοφορικο συστημα

α

Φυσιολογικά καρδιογραφήματα

Η αναπνοή στον άνθρωπο

Πολύ χρήσιμο βίντεο για την αναπνοή στο ν άνθρωπο, της γνωστής σειράς του BBC με τον τίτλο “Μια φορά και ένα καιρό ήταν η ζωή”

Η αναπνοή

Ας κάνουμε ένα ταξίδι στο εσωτερικό του σώματός μας, να πάρουμε μια ιδέα για τα εσωτερικά μας όργανα.

Μπορούμε συμπληρωματικά να δούμε πως είναι η μύτη μας από μέσα.

Στη συνέχεια με τη βοήθεια ενός προγράμματος 3d μπορούμε να παρουσιάσουμε το αναπνευστικό σύστημα σε 2 κομμάτια του επόμενου βίντεο.

Βίντεο για τις παρενέργειες του καπνίσματος αλλά στα αγγλικά.

Δείτε στο επόμενο βίντεο υγιής πνεύμονες σε σύγκριση με τους πνεύμονες ενός καπνιστή.

Αναπνοή και διαπνοή στα φυτά

Παρουσίαση γενικά ενός πλάνου που δείχνει τη διαδικασία της φωτοσύνθεσης, της αναπνοής και της διαπνοής, από το ΕΚΦΕ Καρδίτσας.

Στη συνέχεια υπάρχουν 2 παρουσιάσεις από συναδέλφους, οι οποίες έχουν έτοιμες και τις απαντήσεις που θα δώσουμε στο τετράδιο εργασιών.

Και στη συνέχεια η διαπνοή

Τέλος υπάρχει και ένα βίντεο στα αγγλικά με το οποίο μπορούμε να εξηγήσουμε τις παραπάνω διαδικασίες μέσα στη τάξη.

Αναπνοή και διαπνοή στα φυτά

Περισσότερες πληροφορίες μπορούμε να βρούμε και εδώ.

Το κύτταρο

Ένα ενδιαφέρον βίντεο, μεταγλωττισμένο από τη γαλλική τηλεόραση. Με την παράλειψη των πρώτων 5.30 λεπτών όπου αναφέρονται κάποιες  θεωρίες, το υπόλοιπο, αξίζει να το δουν τα παιδιά.

Εδώ πρόσθεσα αφήγηση σε αυτό το βίντεο ώστε να το παρακολουθήσουν ευκολότερα τα παιδιά.

Τέλος ένα βίντεο με πληροφορίες για τα ζωικά και τα φυτικά κύτταρα.

Εναλλακτικά υπάρχει και αυτό το βίντεο το οποίο βέβαια έχει πιο εξειδικευμένες πληροφορίες αλλά μπορούμε να το αξιοποιήσουμε αν υπάρχει επιπλέον χρόνος ή αν θέλουν τα παιδιά να δουν περισσότερες πληροφορίες στο σπίτι τους.

Στη συνέχεια χρήσιμες ιστοσελίδες με πληροφορίες για τα κύτταρα:

Έμβια και άβια όντα – Το κύτταρο

Πληροφορίες για τα μέρη του κυττάρου

Τα χαρακτηριστικά της ζωής

Η θερμότητα μεταδίδεται με ακτινοβολία

Στη συνέχεια  θα δούμε τα παρακάτω πειράματα σε βίντεο, για να εξηγήσουμε καλύτερα πως γίνεται η διάδοση της θερμότητας με ακτινοβολία:

Το πρώτο πείραμα δείχνει πως γίνεται η απορρόφηση της ακτινοβολίας εντονότερα από τα σκουρόχρωμα χρώματα. (Θα βοηθήσει στην εξήγηση λειτουργίας του ηλιακού θερμοσίφωνα)

Το δεύτερο πείραμα δείχνει πως και γιατί ζεσταίνεται το χέρι μας κάτω από μια λάμπα.

Θα δούμε ακόμη ένα βίντεο, το οποίο εξηγεί τη μετάδοση της θερμότητας με ακτινοβολία

Στη συνέχεια το επόμενο βίντεο, εξηγεί το φάσμα της θερμικής ακτινοβολίας. (αν θέλουμε να επεκταθούμε περισσότερο για τα χρώματα)

Παρακάτω βλέπουμε μια σύντομη παρουσίαση της θερμότητας με ακτινοβολία. Μια εργασία που εκπονήθηκε από τη Ναστάκου Μαρία.

Στη συνέχεια αντλούμε τις παρακάτω πληροφορίες από αυτή τη σελίδα.

Η θερμότητα μεταδίδεται με ρεύματα

Εξαιρετική η σελίδα του συνάδελφου Νεκτάριου Τσαγλιώτη με πειράματα, ώστε να κατανοήσουμε το πως η θερμότητα μεταδίδεται με ρεύματα. Τις πληροφορίες που χρειαζόμαστε, θα τις βρούμε εδώ.

Για αρχή θα δούμε ένα βιντεάκι που εξηγεί τη μετάδοση της θερμότητας με ρεύματα.

Στη συνέχεια ένα ακόμη βίντεο, όπου περιγράφεται η μετάδοση θερμότητας με ρεύματα στα υγρά μέσα από ένα πείραμα, που γίνεται στο ΕΚΦΕ Ρεθύμνου

Και ένα πείραμα όπου βλέπουμε τη μετάδοση της θερμότητας στα αέρια

Στη συνέχεια θα κάνουμε εμείς 3 πειράματα, μέσα στη τάξη. Το πρώτο πείραμα που θα προετοιμάσουμε, είναι ο έλικας της θερμότητας.

Έλικας θερμότητας

Στη συνέχεια κατασκευάζουμε τα φιδάκια της θερμότητας. Το μόνο που χρειαζόμαστε είναι το πρότυπο φίδι, ένα κεράκι ρεσό και μια κλωστή.

Φιδάκια Θερμότητας

Τέλος μπορούμε να κατασκευάσουμε τις βάρκες της θερμότητας. Και εδώ είναι ένα πολύ εύκολο πείραμα, του οποίου οι λεπτομέριες περιγράφονται στο παρακάτω λινκ.

Βάρκες θερμότητας

Εάν δε μπορέσουμε να κάνουμε το πείραμα στο σχολείο, το βλέπουμε στο επόμενο βίντεο.

Θερμότητα – Θερμοκρασία

Για να ανέβει η θερμοκρασία ενός σώματος, θα πρέπει να απορροφήσει μια ποσότητα ενέργειας. Όμως για να μειωθεί πρέπει να αποβάλλει μια ποσότητα ενέργειας. Όταν ένα θερμό με ένα ψυχρό σώμα έρχονται σε επαφή, τότε μεταφέρεται ενέργεια από το θερμότερο προς το ψυχρότερο και αλλάζει η θερμοκρασία τους. Η ενέργεια αυτή που μεταφέρεται μεταξύ των δύο σωμάτων ονομάζεται θερμότητα. Το σώμα που προσφέρει τη θερμότητα ψύχεται, δηλαδή η θερμοκρασία του ελαττώνεται. Τα παραπάνω μπορούμε να τα δούμε αν βάλουμε ένα δοχείο με ζεστό νερό μέσα σε ένα δοχείο με κρύο και από ένα θερμόμετρο σε αυτά. Έτσι θα δούμε ότι η θερμοκρασία του ζεστού θα ελαττώνεται ενώ του ψυχρού θα θερμαίνεται.

Δείτε στις παρακάτω εικόνες τη μεταβολή της θερμοκρασίας και τη ροή της θερμότητας από το θερμότερο στο ψυχρότερο σώμα.

Θερμότητα λοιπόν, όπως είπαμε λέγεται η ενέργεια που ρέει από ένα σώμα σε ένα άλλο λόγω της διαφορετικής θερμοκρασίας τους.
Η ροή της θερμότητας γίνεται με αγωγή, με ρεύματα και με ακτινοβολία. Όλα τα  σώματα χωρίζονται σε καλούς και κακούς αγωγούς της θερμότητας ανάλογα με το πόσο εύκολα μεταδίδεται η θερμότητα σε αυτά. Τα υλικά που είναι καλοί αγωγοί της θερμότητας λέμε ότι έχουν μεγάλη θερμική αγωγιμότητα. Καλοί αγωγοί είναι κυρίως τα μέταλλα, όπως χαλκός, σίδηρος κλπ. Κακοί αγωγοί είναι το γυαλί, το πλαστικό, το ξύλο,  το χαρτί, ο αέρας κλπ. Οι κακοί αγωγοί λέγονται και θερμομονωτικά υλικά και τα χρησιμοποιούμε και όταν χτίζουμε τα σπίτια, στις οικοδομές κλπ.

Ένα παράδειγμα από την καθημερινή ζωή για τα παραπάνω, είναι το εξής: όταν πατήσουμε ξυπόλυτοι στα πλακάκια του σπιτιού μας, λόγω του ότι είναι καλοί αγωγοί της θερμότητας, μεταφέρεται θερμότητα από τα πόδια μας στα πλακάκια. Αντίθετα όταν παρεμβάλλεται ένα χαλί δε τα νιώθουμε το ίδιο, αλλά παραμένουν ζεστά.

Ένα βίντεο στη συνέχεια που εξηγεί αρχικά τη θερμότητα ως μορφή ενέργειας και στη συνέχεια τη μετάδοση της θερμότητας με αγωγή

Στη συνέχεια ένα βίντεο που εξηγεί τη θερμική αγωγιμότητα των στερεών

Ένα βίντεο στη συνέχεια που εξηγεί πως μετράμε τη θερμοκρασία και πως όρισε ο Κέλσιος τη βαθμίδα μέτρησής της.

Εξήγηση της ροής θερμότητας από θερμότερα στα ψυχρότερα σώματα.Μπορούμε εύκολα να κάνουμε και στη τάξη μας αυτό το πείραμα.

Οικονομία στη χρήση της ενέργειας

Επόμενο θα δούμε ένα βίντεο, το οποίο δείχνει πως κατασκευάζονται τα βιοκλιματικά σπίτια

Ακολουθεί ένα βίντεο, όπου μια οικογένεια έχει εξασφαλίσει ενεργειακή αυτονομία στο σπίτι της, χωρίς να εξαρτάται από κανέναν.

Απλές συμβουλές για εξοικονόμηση ενέργειας ακολουθούν ακριβώς μετά

Πως με λιγότερη ενέργεια, έχουμε καλύτερο φως

Τέλος πληροφορίες για την ενεργειακή κλάση διάφορων συσκευών, βρίσκουμε στη σελίδα της ΔΕΗ. Κάντε κλικ στην εικόνα.

Μερικές πληροφορίες για τις λάμπες.

ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

Στα πλαίσια του προγράμματος Euromax 50-50 Εξοικονόμηση Ενέργειας επισυνάπτουμε κάποιες από τις συμβουλές μας για οικονομία στο σπίτι. Οι συμβουλές αυτές δίνονται εδώ.

1. Αλλάζουμε τις λάμπες πυρακτώσεως στο χώρο μας με λάμπες εξοικονόμησης.

2. Κλείνουμε την τηλεόραση, το στερεοφωνικό, και γενικά όλες τις ηλεκτρικές συσκευές από τον κεντρικό διακόπτη (δεν τις αφήνουμε σε κατάσταση stand by)

› Ετήσια εξοικονόμηση περίπου 30 € από τους λογαριασμούς του ρεύματος και μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κατά 300 κιλά.

3. Η σωστή μόνωση του σπιτιού εξασφαλίζει δροσιά το καλοκαίρι και ζέστη το χειμώνα. Αποφεύγουμε έτσι τη χρήση ηλεκτρικού καλοριφέρ ή σόμπας.

› Αν τοποθετήσουμε διπλά τζάμια εξοικονομούμε 10% στο λογαριασμό της θέρμανσης. Αν επιπλέον αυτά έχουν θερμοδιακοπή χαμηλής εκπομπής, η εξοικονόμηση φτάνει το 20 – 30%

4. Το καλοκαίρι βάζουμε ανεμιστήρα για να δροσιστούμε και αποφεύγουμε τη χρήση κλιματιστικού

› Μέσα σε 30 μόνο μέρες εξοικονομούμε περίπου 60 € και μειώνουμε τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κατά 600-700 κιλά

5. Δεν «ξεχνάμε» τους φορτιστές στην πρίζα όταν δεν τους χρησιμοποιούμε

› Κάθε φορτιστής που χρησιμοποιούμε (κινητού ή ασύρματου τηλεφώνου, διάφορων ηλεκτρικών συσκευών), ειδικά αν είναι παλαιού τύπου, μπορεί να μας κοστίζει 2-3 € το χρόνο και η χρήση του να συνεπάγεται την έκλυση 20-30 κιλών διοξειδίου του άνθρακα. Καλύτερα να τους βγάζουμε από την πρίζα.

6. Χαμηλώνουμε τη θερμοκρασία πλύσης στο πλυντήριο ρούχων και πλένουμε μόνο όταν ο κάδος είναι γεμάτος

› Εξοικονόμηση ενέργειας 30-50% ανά πλύση.

7. Προτιμάμε φορητό υπολογιστή και επίπεδη οθόνη, σβήνουμε την οθόνη και κλείνουμε από τον κεντρικό διακόπτη τα περιφερειακά συστήματα όταν δεν τα χρησιμοποιούμε

› Ετήσια εξοικονόμηση περίπου 15 – 20 € από τα περιφερειακά και μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κατά 150 – 200 κιλά περίπου. Οι φορητοί υπολογιστές καταναλώνουν έως και 93% λιγότερη ενέργεια από τους σταθερούς.

8. Μαγειρεύουμε έξυπνα, σε σκεύη που εφαρμόζουν στις εστίες με το καπάκι κλειστό. Δέκα λεπτά πριν ετοιμαστεί το φαγητό κλείνουμε το μάτι. Δεν ανοίγουμε άσκοπα την πόρτα του φούρνου.

› Αν η βάση του σκεύους είναι 1-2 εκατοστά μικρότερη από την εστία, σπαταλάμε 20 – 30% περισσότερη ενέργεια. Κάθε φορά που ανοίγουμε την πόρτα του φούρνου, χάνεται το 20% της θερμότητας.

9. Όταν αγοράζουμε νέες ηλεκτρικές συσκευές, επιλέγουμε υψηλή ενεργειακή κλάση (Α++, Α+, Α)

› Ψυγείο: ετήσια εξοικονόμηση 25 € και μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κατά 25 κιλά.
› Πλυντήριο: ετήσια εξοικονόμηση 3 € και μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κατά 30 κιλά.

10. Τοποθετούμε στην ταράτσα μας:

Ηλιακό θερμοσίφωνα

› Εξοικονόμηση τουλάχιστον 150 € το χρόνο και 1,5 τόνων διοξειδίου του άνθρακα

ή ένα Φωτοβολταϊκό σύστημα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας

› Ετήσια απόδοση περίπου 500 – 700 € και μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κατά 1,1 – 1,4 τόνους

*Μέση τιμή της κιλοβατώρας: 0,10 € / kWh όπου 1 kWh = 1 kg CO2