Αρχεία για Γλώσσα ΣΤ
Διατροφή
Ξεκινάμε την ενότητα με ένα τραγούδι γραμμένο από τον Ευγένιο Τριβιζά: Η πολύ λαίμαργη φάλαινα, με ένα μήνυμα στο τέλος που θα πρέπει να συγκρατήσουμε.
Στη συνέχεια μπορούμε να δούμε τις σελ. 141-142 της Γραμματικής που αφορούν στις εγκλίσεις των ρημάτων.
Για το δεύτερο σκέλος του μαθήματος, θα θυμηθούμε τις αποτελεσματικές/συμπερασματικές προτάσεις αρχικά και στη συνέχεια και όλα τα υπόλοιπα είδη εξαρτημένων/δευτερευουσών προτάσεων.
Στο τέλος του μαθήματος υπάρχει μια δραστηριότητα για τη διατροφή στην αρχαία Ελλάδα: με μια γρήγορη αναζήτηση στο διαδίκτυο, πέφτουμε σε μια πληθώρα αποτελεσμάτων όπως γάρος, μυστίλλη, ψωμοφάγοι, μέλανας ζωμός, μελιττούτα (γαλατόπιτα) και άλλα.
Εκδρομή στον Παρνασσό
Προβάλλουμε το βίντεο Δραστηριότητες στα χιόνια.
Έτσι τα παιδιά παίρνουν μια γεύση του τι είναι η εκδρομή στα χιόνια και τι δραστηριότητες μπορεί κανείς να κάνει εκεί.
Επίσης οι παρακάτω εικόνες είναι από το Παρνασσό. Μπορούν να αξιοποιηθούν, ώστε τα παιδιά να αποκτήσουν μια οπτική του πως είναι το βουνό και το χωριό, εφόσον δεν έχουν πάει.
Πώς γράφω μια έκθεση
Κατ’ αρχήν διαβάζω προσεχτικά δυο και τρεις φορές το θέμα για να το καταλάβω όσο γίνεται καλύτερα. Ύστερα, σκέφτομαι και φέρνω στο μυαλό μου, όλα όσα γνωρίζω για το θέμα. Να δούμε τι ακριβώς μας ζητάει…
Πρέπει να ξέρω ότι η έκθεση, χωρίζεται σε τρία μέρη:
τον πρόλογο, το κύριο θέμα και τον επίλογο.
Πρόλογος:
Εκείνο που χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή είναι να κάνουμε μια καλή αρχή. Η αρχή της έκθεσής μας λέγεται πρόλογος. Με τον πρόλογο, προσπαθούμε να δώσουμε, σε αυτόν που θα διαβάσει την έκθεση μας, να καταλάβει για ποιο πράγμα θα του μιλήσουμε. (ο πρόλογος είναι συνήθως μία παράγραφος). Μας προκαλεί το ενδιαφέρον και την επιθυμία να διαβάσουμε ή να ακούσουμε και την υπόλοιπη έκθεση.
Στον πρόλογο μπορούμε να διαλέξουμε για να γράψουμε, μια εντυπωσιακή φράση, σχετική με το θέμα μας, ή κάποια στροφή ενός ποιήματος, ή μια παροιμία, ή ένα παράδειγμα από την ιστορία ή από την καθημερινή μας ζωή, πάντα σχετικό με το θέμα.
Το κύριο θέμα:
Μετά τον πρόλογο ερχόμαστε στο κύριο θέμα. Στο κύριο θέμα γράφουμε όλα όσα γνωρίζουμε για το θέμα μας. Γράφουμε όχι μόνο ότι βλέπουμε ή ακούμε, αλλά και εντυπώσεις και συναισθήματα. Χρησιμοποιούμε ωραίες φράσεις, όμορφες λέξεις και σχήματα λόγου. Όμως προσέχουμε να μην επαναλαμβάνουμε τα ίδια πράγματα και να μην φλυαρούμε.
Επίλογος:
Ο επίλογος είναι το τελευταίο μέρος της έκθεσης μας. Είναι συνήθως μία παράγραφος. Εδώ μπορούμε να γράψουμε ένα συμπέρασμα, ένα δίδαγμα ή μια ευχή.
Γενικές οδηγίες για την έκθεση:
-Δεν ξεχνάμε να αφήνουμε παραγράφους. (Αλλάζουμε παράγραφο όταν αλλάζει το νόημα).
-Προσέχουμε να μην κάνουμε ορθογραφικά λάθη.
-Κάνουμε ωραία και καθαρά γράμματα για να φαίνεται όμορφο το γραπτό μας. Σκέψου ότι την έκθεση σου θα τη διαβάσει κάποιος άλλος.
-Προσπαθούμε να χρησιμοποιούμε στο γραπτό μας σχήματα λόγου (καλολογικά στοιχεία) ή απλώς στολίδια για να φαίνεται αυτό πιο όμορφο. Μερικά τέτοια είναι:
.Τα κοσμητικά επίθετα (π.χ. Μπροστά στο σπίτι μας βρίσκεται ένας κήπος. Δεν είναι καλύτερα να γραφτεί: Μπροστά από το μικρό μας όμορφο σπιτάκι βρίσκεται ένας καταπράσινος και ολάνθιστος κήπος;)
. Σύνθετες λέξεις.
. Προσωποποίηση (όταν δίνουμε ζωή στα άψυχα). π.χ. Τα δέντρα γονατίζουν από τον δυνατό αέρα
. Παρομοίωση (χρησιμοποιώντας τη λέξη σαν). Είναι δυνατός σαν λιοντάρι.
-Ο διάλογος, δίνει στο γραπτό μας κίνηση, ομορφιά και ξεκουράζει τον αναγνώστη από τη μονοτονία του μονολόγου.
Προσέχουμε να βάζουμε σωστά τα σημεία της στίξης (κόμματα, τελείες, ερωτηματικά, θαυμαστικά, παύλες).
Αφού τελειώσουμε την έκθεση μας, τη διαβάζουμε και την ξαναδιαβάζουμε με μεγάλη προσοχή για να δούμε αν έχουμε κάποια ορθογραφικά ή εκφραστικά λάθη
Παράδειγμα έκθεσης:
Το νερό είναι η πηγή της ζωής. Μέσα σε αυτό γεννήθηκαν τα πρώτα ζώα του πλανήτη μας και είναι απαραίτητο στοιχείο για τη ζωή μας.
Στο χωριό μας τους Απόστολους υπάρχει μια περιοχή λίγο πιο έξω που λέγεται Μάτι. Εκεί βρίσκεται μια βρύση και δίπλα από αυτή, ένα ποταμάκι.
Η βρύση αυτή κατασκευάστηκε πριν από λίγα χρόνια. Την έφτιαξε ο δήμος μας για να ξεδιψάνε οι περαστικοί αλλά και τα ζώα που περνάνε από εκεί. Δίπλα από τη βρυσούλα βρίσκεται ένα κτίριο στο οποίο βρίσκονται τα μοτέρ που στέλνουν το νερό στο χωριό μας.
Πρώτη φορά πήγα εκεί με το μπαμπά μου πριν από 2 χρόνια. Είχαμε βγει για μια βόλτα στο χωριό και αποφασίσαμε να πάμε μέχρι εκεί.
Το πιο εντυπωσιακό είναι η ομορφιά αυτού του μέρους. Τα πολλά δέντρα που υπάρχουν εκεί, τα φυτά και τα ζώα φτιάχνουν μια πολύ όμορφη εικόνα. Τα ζώα και τα πουλιά ξεδιψάνε στη βρυσούλα αυτή και εμείς βρίσκουμε την ευκαιρία να τα θαυμάσουμε.
Αυτό που μου έχει κάνει τη μεγαλύτερη εντύπωση στο Μάτι είναι ότι τα παράθυρα του κτιρίου που είναι εκεί δίπλα είναι σπασμένα. Δυστυχώς κάποιοι πήγαν και τα έσπασαν δείχνοντας ότι δε σέβονται την ξένη περιουσία.
Ελπίζω αυτό το μέρος να μείνει όπως είναι και σήμερα για πάντα, καθώς είναι τόσο όμορφο και μπορεί κανείς να ξεφεύγει κάνοντας μια βόλτα μέχρι εκεί.
Επανάληψη Ε Τάξης
Θα αρχίσουμε χαλαρά φέτος με μια επανάληψη γραμματικής από όσα μάθαμε στην Ε Τάξη, ώστε να τα ξεσκονίσουμε λίγο τώρα που πέρασε το καλοκαίρι και να λύσουμε όποιες απορίες έχουμε, για ότι δε θυμόμαστε. Το παρακάτω φυλλάδιο ασκήσεων είναι ενδεικτικό για όσα θα δούμε στη τάξη.
Κατεβάστε εδώ: 
Πασχαλινά και Ύμνοι Μ.Παρασκευής
Σύντομη αναφορά στο βίο του Αγ. Γρηγορίου του Θεολόγου.
Ο Αγ. Γρηγόριος γεννήθηκε το 329 μ.Χ. στη Ναζιανζό της Καππαδοκίας. Όταν μεγάλωσε βρέθηκε για σπουδές στη Καισάρεια όπου και γνωρίστηκε με τον Μ.Βασίλειο. Συνέχισε τις σπουδές του στην Αθήνα και έγραψε σπουδαία θεολογικά έργα. Αργότερα αντιμετώπισε τον αρειανισμό κατά τη Β’ Οικουμενική σύνοδο και εκλέχθηκε επίσκοπος Κων/πόλης. Όταν όμως κάποιοι αμφισβήτησαν την εκλογή του, εκείνος παραιτήθηκε και αφοσιώθηκε στο φιλανθρωπικό του έργο. Η μνήμη του εορτάζεται στις 25 Ιαν. και στις 30 Ιαν. (3 Ιεραρχών).
Εγκώμια και ύμνοι της Μ.Εβδομάδας.
Για το μάθημα που υπάρχει το Μοιρολόι της Παναγίας, υπάρχει η παρακάτω απόδοση που δεν είναι ακριβώς ίδια με του βιβλίου, αλλά πλησιάζει πολύ το δημοτικό τραγούδι του βιβλίου.
Οικοδόμοι
Σύνδεσμος με στοιχεία για τη νέα ενότητα η οποία αφορά τους οικοδόμους.
Παλιά φωτογραφία συγγενή
Μια παλιά φωτογραφία ενός συγγενή, ως ιδέα για μια έκθεση για την άσκηση του τετραδίου εργασιών.
Υποκείμενο, ρήμα, αντικείμενο και κατηγορούμενο
Στις παρακάτω ασκήσεις μπορούμε συμπληρωματικά να δούμε πληροφορίες για το αντικείμενο και το κατηγορούμενο κυρίως. Κάντε κλικ στις εικόνες και περιηγηθείτε στις ασκήσεις.
Στον επόμενο σύνδεσμο, μπορούμε να βρούμε ασκήσεις για τα μονόπτωτα και τα δίπτωτα αντικείμενα.
Περισσότερες πληροφορίες θα βρείτε εδώ.
Μπορούμε να θυμηθούμε και παλιότερες πληροφορίες που είχαμε αναρτήσει σε αυτό το σύνδεσμο.
Τελικές προτάσεις
Τελικές λέγονται οι εξαρτημένες προτάσεις που φανερώνουν το σκοπό για τον οποίο γίνεται αυτό που δηλώνεται στην κύρια (συνήθως) πρόταση που προσδιορίζουν.
π.χ.
– Βιαζόταν για να προλάβει το τρένο.
Οι τελικές προτάσεις εισάγονται με τους τελικούς συνδέσμους για να και να.
π.χ.
– Διαβάζω τα πάντα, για να είμαι ενημερωμένος.
– Δεν υπήρχε κανένας να τον φροντίσει.
Ως άρνηση, οι τελικές προτάσεις, δέχονται το μη(ν).
π.χ.
– Δε βιαζόταν για να μην ξεχάσει τίποτε.
Χωρίζονται με κόμμα από τις προτάσεις που προσδιορίζουν εκτός αν εκείνες αρχίζουν από να.
π.χ.
– Έτρεχε, για να προλάβει το μάθημα.
– Έτρεχε να προλάβει το μάθημα.
Εκτός από τις τελικές προτάσεις με το να εισάγονται και οι βουλητικές προτάσεις.
Για να ξεχωρίζουμε τις τελικές από τις βουλητικές ελέγχουμε αν το να μπορεί να αντικατασταθεί από το για να.
Αν το να μπορεί να αντικατασταθεί από το για να η πρόταση είναι τελική, αλλιώς είναι βουλητική.
π.χ.
– Κάλεσε έναν υδραυλικό να διορθώσει τη βρύση. (=για να διορθώσει τη βρύση – τελική πρόταση)
– Δεν πρόκειται να ξαναγίνει κάτι τέτοιο.
(το να δεν μπορεί να αντικατασταθεί από το για να – βουλητική πρόταση)
Μια άσκηση με τελικές προτάσεις υπάρχει εδώ.
