Ένα καράβι – τρίγωνο για τα κάλαντα

Ένα καράβι – τρίγωνο για τα κάλαντα


Το Μάρτη περικάλεσα και το μικρό Νοέμβρη
τον Αύγουστο το φεγγερό, κακό να μην μας εύρει.
Γιατ’ είμαστε μικρά παιδιά, είμαστε Ελληνάκια
μεσ’ στα γαλάζια πέλαγα και στ’ άσπρα συννεφάκια.
Γιατ’ είμαστε μικρά παιδιά κι η αγάπη μας μεγάλη
που αν τη χωρέσουμε απ’ τη μια, περσεύει από την άλλη.
Ποιος έχει λόγια να την πει τέτοιαν αγάπη
ποιος ξέρει μάγια να την κάνει βουητό
μεσ’ στους αιώνες να χτυπάει σαν άγριο κύμα
και να μην έχει, να μην έχει τελειωμό.
ΤΑ ΕΛΛΗΝΑΚΙΑ
https://www.youtube.com/watch?v=henIv-0zQbE
Ξεκινήσαμε διαβάζοντας για τις 9 Μούσες, από τις εκδόσεις Παπαδόπουλος. Οι μούσες ασχολούνταν με όλες τις τέχνες αλλά και με τη μουσική και το χορό.
Joseph Paelinck – The Dance of the Muse
Επισημάναμε ότι η λέξη Μουσική προέρχεται από τις Μούσες και συγκρίναμε γραπτώς τις δύο λέξεις.
Τα παιδιά αρίθμησαν και ζωγράφισαν τις 9 Μούσες

Δείξαμε στα παιδιά εικόνες αρχαίων ελληνικών μουσικών οργάνων (κατασκευασμένα από τον Γ. Πολύζο για το Ευρετήριο- Υπάρχει και μουσειοσκευή που δανείζεται από το Μουσείο Ακρόπολης)

Μούσα του Μεσομήδη και απόσπασμα από τον Ορέστη του Ευριπίδη, εκτελεσμένα με όργανα κατασκευασμένα από τον Γ. Πολύζο
βλέπε και βίντεο του κ. Παναγιώτη Στέφου
και http://photodentro.edu.gr/aggregator/lo/photodentro-educationalvideo-8522-437
Συγκρίναμε τα όργανα με τα σύγχρονα που τους μοιάζουν από εικόνες :
ΠΑΝΔΟΥΡΙΔΑ- ΜΠΟΥΖΟΥΚΙ

αλλά και κάποια που δεν υπάρχουν πια όπως η λύρα και η κιθάρα, που είναι διαφορετική από τη σημερινή κιθάρα.
Στη συνέχεια αντιστοίχησαν καρτέλες με τα τα ονόματα των αρχαίων οργάνων με τις εικόνες τους
αρχαία ελληνικά μουσικά όργανα
και συμπλήρωσαν ένα μικρό σταυρόλεξο, που έφτιαξε η νηπιαγωγός.

Τα παιδιά ζωγράφισαν το μουσικό όργανο που τους άρεσε πάνω σε ζωγραφισμένο αγγείο
από το http://pro-sxolika.blogspot.com/2012/11/blog-post_20.html

Ακούσαμε μουσικά αποσπάσματα που έχουν διασωθεί
Ευρετήριο, Ύμνος στη Μούσα του Μεσομήδη:
Επιτάφιος του Σεικίλου, Πέτρος Ταμπούρης
Ύδραυλις από το Μουσείο Κοτσανά-Επιτάφιος του Σεικίλου:
Διαβάσαμε τον μύθο «Ο Ερμής και η λύρα», της Σ. Μαντούβαλου και τα παιδιά τον ζωγράφισαν. Έτσι μάθαμε πως φτιάχτηκε η πρώτη αρχαία λύρα.
Η νηπιαγωγός έδειξε στα παιδιά μια αληθινή λύρα
ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ
Κάθε παιδί κατασκεύασε τη δική του λύρα από κανσον και κεσεδάκια γιαουρτιού.
Επίσης κατασκεύασαν τη σύριγγα του Πάνα από καλαμάκια σε διαφορετικά μεγέθη που έπρεπε να βάλουν στη σειρά.
και κρόταλα από χαρτί οντουλέ και πλαστικά καπάκια, ώστε να έχουμε κατασκευάσει ένα μουσικό όργανο από κάθε κατηγορία (λύρα- έγχορδο, αυλός Πάνα- πνευστό, κρόταλα- κρουστό)
ΠΑΖΛ: Ο Απόλλωνας ψάχνει τον Ερμή που του έκλεψε τα βόδια
Ακούσαμε από το διαδίκτυο το τραγούδι: «Ο μικρός Ερμής https://www.youtube.com/watch?v=rws1PVbkyO0 και συζητήσαμε για τα ΜΗ που ακούνε τα παιδιά και πως αισθάνονται για αυτά και σε ποιες περιπτώσεις είναι δικαιολογημένα ή όχι, ώστε τα παιδιά να εκφράσουν τη γνώμη τους και τα συναισθήματά τους.
Παρακολουθήσαμε βίντεο με εικονογραφημένη την ιστορία του «Αρίωνα με το δελφίνι» (18ο Δ.Σ. Νίκαιας) και τη ζωγραφίσαμε κι εμείς.
Ακούσαμε το τραγούδι «Δελφίνι, δελφινάκι» και το τραγουδήσαμε κι εμείς σε τρεις διαφορετικές ταχύτητες: αργά, μεσαία, γρήγορα

Η νηπιαγωγός αφηγήθηκε την ιστορία του «Μίδα που είχε αυτιά γαϊδάρου», που αφορούσε τον μουσικό διαγωνισμό μεταξύ του Πάνα που έπαιζε αυλό και του θεού Απόλλωνα που έπαιζε λύρα.
Ακούσαμε τον ήχο της λύρας- Ύμνος στη Μούσα (Ευρετήριο) και του αυλού : Debussy, Syrinx (for solo flute), https://www.youtube.com/watch?v=C_yf7FIyu1Y
Τα παιδιά εικονογράφησαν την ιστορία σε 5 σκηνές χωρισμένα σε 5 ομάδες, την οποία δέσαμε σε βιβλίο για την τάξη
Εικονογράφιση του σε ομάδες του μύθου” Ο βασιλιάς Μίδας έχει αυτιά γαϊδάρου”
.
Παρακολουθήσαμε από το διαδίκτυο μύθους σχετικούς με τον μύθο του ποιητή Ορφέα: εξημέρωνε τα θηρία και τις Σειρήνες και κατέβηκε στον κάτω κόσμο να φέρει πίσω την αγαπημένη του Ευρυδίκη. Παρατηρήσαμε ένα αρχαίο ψηφιδωτό και ένα ανάγλυφο. Τα παιδιά ζωγράφισαν τους μύθους.
Ψηφιδωτό 3ου αι. μ.Χ. δυτικά της Έπαυλης του Θησέα στην Πάφο της Κύπρου

Διαβάσαμε και την «Οδύσσεια», του Μανδηλαρά, την οποία τραγουδούσε ο ποιητής Όμηρος με τη λύρα του και τα παιδιά ζωγράφισαν ό,τι τους άρεσε από την ιστορία.
Τα παιδιά δραματοποίησαν ένα μικρό δρώμενο που αφορούσε τον μουσικό διαγωνισμό μεταξύ των τριών ποιητών του Ομήρου, του Αρίωνα και του Ορφέα, ακούγοντας σχετικά σύγχρονα τραγούδια όπως «Γυαλό γυαλό πηγαίναμε», «Αγρίμια και αγριμάκια μου» , «Δελφίνι, δελφινάκι» και «Μουσική και φίλοι».
ΜΟΥΣΙΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ
θεατρικό – δραματοποίηση
Σ’ ένα δάσος όμορφο και δροσερό
Οι Μούσες στήσανε χορό
Και καλά περνούσανε
Χορεύανε και τραγουδούσανε
(μανουσάκια, https://www.youtube.com/watch?v=ZSQ4J8wgNTw
(τα κορίτσια αναπαριστούν τις Μούσες και χορεύουν)
Τρεις ποιητές περνάγανε εντελώς τυχαία
Ο Αρίωνας, ο Όμηρος μαζί με τον Ορφέα
Σκεφτήκαν να καθίσουνε (πως θα’ τανε ωραία)
Με την καλή παρέα
Κι αρχίσανε να παίζουνε
Κι αυτοί με τη σειρά τους
την όμορφη τη λύρα τους
Μα ΄χάσαν τα μυαλά τους
Ποιος ήτανε καλύτερος
αρχίσαν να φωνάζουν
Στα καλά καθούμενα
κι όλους να ταράζουν
ΟΡΦΕΑΣ
Πρώτος εγώ ο Ορφέας εξημέρωσα όλα τα θηρία
και γι’ αυτό με έγραψε και η ιστορία
ακόμη και οι πέτρες χορεύουνε για χάρη μου
Μα ό,τι και να έκανα έχασα την αγάπη μου
(Αγρίμια αγριμάκια μου) https://www.youtube.com/watch?v=OG6WZoVfGao
ή την αρχή από το Καρναβάλι των ζώων, https://www.youtube.com/watch?app=desktop&v=obzbLu3sLyM
(τα παιδιά αναπαριστούν τα άγρια ζώα)
ΑΡΙΩΝ
Εμένα τον Αρίωνα κανείς δεν ξεπερνάει
Οι πειρατές με πέταξαν στη θάλασσα
Μα εγώ τα σχέδιά τους χάλασα
Και πάνω στο δελφίνι μου καβάλα
Παίζω τη λύρα μου σε όλη την Ελλάδα
(τα παιδιά αναπαριστούν τα δελφίνια στη θάλασσα)
Εγώ είμαι ο Όμηρος ο ξακουστός
Τις περιπέτειες του Οδυσσέα τραγουδάω
τίποτα δεν ξεχνάω και λωτό δεν πρόκειται να ξαναφάω
Ο Οδυσσέας έχει πια κουραστεί
και το αγαπημένο του νησί θέλει να ξαναδεί
(Εις τον αφρό της θάλασσας, γιαλό – γιαλό πηγαίναμε https://www.youtube.com/watch?v=F1mpbPupics– Ζουζούνια)
(Ο Οδυσσέας – και οι σύντροφοί του παλεύουν με τα κύματα)
ΤΕΛΙΚΟΣ ΚΡΙΤΗΣ Ο ΜΙΔΑΣ
Τώρα που έχω μεγάλα αυτιά
Τ’ ακούω όλα μια χαρά
Και οι τρείς είναι σπουδαίοι ποιητές
Γι’ αυτό και είναι όλοι νικητές
(τραγούδι- Μουσική και φίλοι, Burger project,) https://www.youtube.com/watch?v=75iPcln1xNM&list=PLUHcwWEEc4flbgNGA5T8gQw9Ilkzehj9p
(χορεύουμε όλοι)
Για να επεκτείνουμε τις γνώσεις μας για τους ήχους, διαβάσαμε από το διαδίκτυο το παραμύθι «Ο κάστορας και η ηχώ», https://www.youtube.com/watch?v=2_YwdTT-q1A, και το ζωγραφίσαμε.
Συζητήσαμε για το πώς δημιουργείται ο αντίλαλος (ηχώ)
Συζητήσαμε επίσης για το από πού προέρχονται οι ήχοι και γιατί τους ακούμε, διαβάζοντας σχετικά βιβλία και παράγοντας τους δικούς μας ήχους.
Φωνάξαμε δυνατά, ψιθυρίσαμε, μιλήσαμε κανονικά αλλάζοντας την ένταση της φωνής μας και παίξαμε παιχνίδια όπως : Πες ό,τι λέω και χαλασμένο τηλέφωνο.
Χτυπήσαμε με τα χέρια και τα πόδια μας ρυθμούς από το διαδίκτυο: https://www.youtube.com/watch?v=tgbYZWfeVaM.
Για να συσχετίσουμε το θέμα με τη σημερινή εποχή συζητήσαμε με τα παιδιά για το ποια μουσικά όργανα γνωρίζουν ή τους αρέσουν, αν έχουν κάποια μουσικά όργανα και αν παίζουν κάποιο μουσικό όργανο, τα οποία ζητήσαμε να μας τα φέρουν στο σχολείο την επόμενη μέρα.
Χρησιμοποιήσαμε τα μουσικά όργανα του σχολείου μας, τα οποία αναγνωρίσαμε με τα ονόματά τους και ακούσαμε τους ήχους τους. Στη συνέχεια κάθε παιδί έπαιζε ένα μουσικό όργανο που είχε διαλέξει και οι άλλοι έπρεπε να το αναγνωρίσουν με κλειστά μάτια.
Η νηπιαγωγός είχε φέρει την κιθάρα της και τα παιδιά χρησιμοποίησαν τα μουσικά όργανα που έφεραν από το σπίτι ή από το σχολείο και αφού ακούσαμε τον «Κιθαρίστα» της Μ. Κωχ, προσπαθήσαμε να το τραγουδήσουμε και να χτυπήσουμε τον ρυθμό του.
Στη συνέχεια παρακολουθήσαμε από το διαδίκτυο τρία διαφορετικά βίντεο όπου ζωάκια έπαιζαν μουσικά όργανα από τρεις κατηγορίες: πνευστά, κρουστά, έγχορδα. Τα παιδιά ζωγράφισαν ένα από κάθε κατηγορία.
Στη συνέχεια ξεχωρίσαμε και ομαδοποιήσαμε στις αντίστοιχες κατηγορίες τα μουσικά όργανα που είχαμε στο σχολείο.
ΘΕΜΑ: ΧΕΛΙΔΟΝΙΑ (στα πλαίσια της επιμόρφωσης ΤΠΕ)
ΤΑΞΗ: ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ
ΒΙΝΤΕΟ: 1) Κατασκευή χελιδονοφωλιάς
και
2) Φωλιές πουλιών
ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ:
και 2) https://www.youtube.com/watch?v=XTHa4kCDjvg
ΓΝΩΣΤΙΚΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ: Το θέμα εντάσσεται στο γνωστικό αντικείμενο Παιδί και Περιβάλλον –φυσικό περιβάλλον και αλληλεπίδραση και η επεξεργασία του θέματος διαχέεται σε όλες τις κατευθύνσεις του προγράμματος σπουδών του νηπιαγωγείου: Παιδί και περιβάλλον, Γλώσσα, Μαθηματικά, Πληροφορική, Δημιουργία και έκφραση.
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ ΒΙΝΤΕΟ:
Με αφορμή την κατασκευή φωλιάς χελιδονιών στο μπαλκόνι του σπιτιού ενός από τους μαθητές μου, αποφασίσαμε να ασχοληθούμε με τα χελιδόνια, να μάθουμε γι’αυτά,(πως ζούνε , τι τρώνε, πως μας ωφελούν, από τι κινδυνεύουν) από πού έρχονται , πως και πότε και πως φτιάχνουν τη φωλιά τους και να φτιάξουμε κι εμείς χελιδονοφωλιές, για το σχολείο και το σπίτι. Βρήκαμε πολλές πληροφορίες στον ιστότοπο της Ελληνικής ορνιθολογικής εταιρίας (πληροφορική) http://www.ornithologiki.gr/page_cn.php?aID=1158&tID=2723.
Είδαμε το πρώτο βίντεο και συγκρίναμε τη φωλιά των χελιδονιών και με άλλες φωλιές σύμφωνα με το δεύτερο βίντεο.
Φτιάξαμε ένα φυλλάδιο ενημέρωσης γονέων με αντίστοιχες εικόνες (γλώσσα) (που βρήκαμε και εκτυπώσαμε στον υπολογιστή) για τη χρησιμότητα των χελιδονιών και την προστασία
τους και κατασκευάσαμε μία για το σχολείο και ο καθένας τη δική του χελιδονοφωλιά για το μπαλκόνι του, σύμφωνα με τις οδηγίες της Ελληνικής ορνιθολογικής εταιρίας με έτοιμο πηλό. (Δημιουργία και έκφραση).
Παίξαμε ένα κινητικό παιχνίδι (φυσική αγωγή και μαθηματικά-αντιστοίχιση και αρίθμηση) : με τίτλο φωλιές και πουλιά: κάθε 2 παιδιά σχηματίζουν μια φωλιά για 1 παιδί, που πετάει τριγύρω, με το χτύπημα του ταμπουρίνου και το πρόσχημα ότι το κυνηγάει κάποιο αρπακτικό πρέπει να μπει μέσα στη φωλιά. Στη συνέχεια οι φωλιές μειώνονται και κάποια πουλιά μένουν χωρίς φωλιά.
Και τέλος συζητήσαμε στα πλαίσια της κοινωνικο-συναισθηματικής αγωγής (Αγωγή υγείας) με βάση το προηγούμενο παιχνίδι: πως αισθάνεται ένα πουλί-παιδί όταν δε βρίσκει φωλιά και τι συνέπειες και κινδύνους μπορεί αυτό να αντιμετωπίσει.
ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΑΝΟΙΞΗ- ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ (στο πλαίσιο της επιμόρφωσης ΤΠΕ)
ΓΕΝΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ (στο πλαίσιο της διαθεματικής προσέγγισης)
ΓΛΩΣΣΑ, ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ (ΦΥΣΙΚΟ-ΦΥΣΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΟΓΕΝΕΣ-ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ) , ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ, ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΚΑΙ ΕΚΦΡΑΣΗ
Διδακτικοί στόχοι
-Ανάπτυξη λεξιλογίου,
– καλλιέργεια παρατηρητικότητας
– γνωριμία με τα λουλούδια και τη φύση
-να κάνουν ομαδοποιήσεις και αντιστοιχίσεις
-να κατανοήσουν τις έννοιες του ίδιου και του διαφορετικού
– να αποδέχονται το διαφορετικό
– να δημιουργούν με βάση τις εμπειρίες και τη φαντασία τους
ΠΟΡΕΙΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
Μιλήσαμε με τα παιδιά για τη γιορτή της πρωτομαγιάς. Είναι η μέρα που γιορτάζει η φύση και ανθίζουν τα περισσότερα λουλούδια. Στη συνέχεια φτιάξαμε ένα στεφάνι με αληθινά λουλούδια που είχαν φέρει τα παιδιά. Κάθε παιδί είπε το όνομα του λουλουδιού που έφερε. Τα ομαδοποιήσαμε σε λουλούδια του αγρού και του κήπου. Μιλήσαμε για τα χρώματά τους και για τη δομή του λουλουδιού (πέταλα, ύπερος, στήμονες). Κάναμε ένα πείραμα και μουσκέψαμε χρωματιστά πέταλα σε νερό για να δούμε πως βγαίνει το χρώμα τους, το οποίο χρησιμοποιείται στη βαφή ρούχων. Μετρήσαμε πέταλα. Παίξαμε το παιχνίδι «Δεν περνάς κυρά Μαρία», όπου τα παιδιά αφού έχουν επιλέξει κάποιο όνομα λουλουδιού για τον εαυτό τους, διαλέγουν ένα άλλο λουλούδι από τον κήπο του τραγουδιού. Διαβάσαμε το βιβλίο «Το λιβάδι», της Φιλιώς Νικολούδη, όπου καταφέρνουν να ζήσουν μαζί παπαρούνες και μαργαρίτες.
Το εικονολεξικό λουλουδιών που έχει φτιάξει η νηπιαγωγός με τις καρτέλες με τα ονόματά τους, μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε με διαφορετικούς τρόπους και με διαφορετικούς βαθμούς δυσκολίας, ανάλογα με τις ικανότητες κάθε παιδιού:
-Τα παιδιά διαλέγουν το λουλούδι που τους αρέσει, το ζωγραφίζουν σε χαρτί και αντιγράφουν το όνομά του.
– έχουμε φτιάξει κινητές καρτέλες με τα ονόματα για να μπορούν να τις αντιστοιχήσουν στην αντίστοιχη καρτέλα.
– Άλλος τρόπος αντιστοίχισης είναι απευθείας πάνω στην εικόνα του λουλουδιού, κρύβοντας το όνομά του ή χρησιμοποιώντας εικονολεξικό χωρίς τα ονόματα των λουλουδιών,,
– κάνουμε καρτέλες μόνο με το αρχικό γράμμα του λουλουδιού.
– φτιάχνουμε τόμπολα με κινητές καρτέλες μόνο με τις εικόνες των λουλουδιών, τις οποίες τοποθετούν στις αντίστοιχες εικόνες πάνω στο εικονολεξικό
Στο τέλος τα παιδιά φτιάχνουν το δικό τους μαγιάτικο στεφάνι με λουλούδια σε διάφορα χρώματα και σχέδια από χαρτόνι κανσόν που έχουν σχεδιάσει μόνα τους.