ΔΗΜΗΤΡΑ ΚΑΖΑΝΑ
Γ΄ΛΥΚΕΙΟΥ
Μάρτιος του 1964. Η 28χρονη Κάθριν Τζινοβέσε επιστρέφει απ’ τη δουλειά της, όταν ξαφνικά πέφτει θύμα βάναυσης δολοφονίας με μαχαίρι από έναν άντρα. Παρά τις εκκλήσεις της για βοήθεια, σε έναν πολυσύχναστο δρόμο με περίπου 40 μάρτυρες του περιστατικού, χρειάστηκε να περάσει μισή ώρα, για να καλέσει κάποιος την αστυνομία.
Η σοκαριστική αυτή υπόθεση αποτέλεσε την αφορμή, για να ερευνηθεί η αδράνεια των περαστικών, επιστημονικά. Έτσι, μέσω κοινωνικών πειραμάτων, αποδείχθηκε ότι η παθητική αυτή συμπεριφορά είναι αποτέλεσμα του λεγόμενου «bystander effect» ή αλλιώς της «επίδρασης των παρευρισκομένων». Σύμφωνα μ’ αυτό, όσο περισσότεροι είναι οι μάρτυρες ενός ακραίου περιστατικού, τόσο λιγότερο πιθανό είναι κάποιος να βοηθήσει.
Ποιοι είναι, ωστόσο, οι λόγοι πίσω απ’ αυτό το φαινόμενο; Ο πρώτος φέρεται να είναι η διάχυση της ευθύνης μεταξύ των παρευρισκομένων, με κανέναν τελικά να μη δρα, ώστε να βοηθήσει. Ο δεύτερος σχετίζεται με την ψυχολογία της μάζας, με τον θεατή να μη θέλει να εκτεθεί, φοβούμενος μήπως φανεί «παράξενος».
Τι πρέπει να κάνουμε, λοιπόν, για να μην πέσουμε θύματα του φαινομένου; Αρχικά, είναι σημαντική η επίγνωσή του. Εάν βρεθούμε στη θέση του παρατηρητή, οφείλουμε να είμαστε οι πρώτοι που θα αντιδράσουμε έτσι, ώστε να ακολουθήσουν και οι υπόλοιποι παρευρισκόμενοι. Εάν είμαστε το θύμα, το καλύτερο είναι να ζητήσουμε τη βοήθεια ενός συγκεκριμένου θεατή, καθώς η εξατομίκευση κάνει δυσκολότερη την αγνόησή μας.
