Η θέση της γυναίκας στα λαϊκά παραμύθια και τα στερεότυπα που προάγουν στα νέα κορίτσια

Ειρήνη
Ειρήνη Πάγγου

Σχολεία του εξωτερικού- μέσα σε αυτά το Κατάρ και περιοχές της Ισπανίας- απέσυραν από τις βιβλιοθήκες σχολείων παραμύθια, επειδή θεωρήθηκε πως αναπαρήγαγαν σεξιστικά στερεότυπα. Πράγματι, παρατηρούμε πως προάγεται ένας συγκεκριμένος τύπος γυναίκας.

Αρχικά, θα έλεγε κανείς ότι ο ρόλος της είναι άμεσα συνδεδεμένος με τον χώρο του σπιτιού. Αναλαμβάνει, δηλαδή, το νοικοκυριό, χωρίς ποτέ να παρουσιάζεται η ανδρική φιγούρα σε αυτό. Βέβαια, δε θα τη συναντήσουμε σχεδόν ποτέ να έχει κάποια εργασία, αλλά οι μόνες της ασχολίες να είναι υπηρεσίες που θα τη μετατρέψουν σε καλή μητέρα, νοικοκυρά και σύντροφο.

Συνεχίζοντας, αναρωτιέμαι για τα  εσωτερικά χαρακτηριστικά που εμφανίζουν. Ποιος ο λόγος που οι άνδρες καταλαμβάνουν πιο συχνά τους δυναμικούς ρόλους, τους αποφασιστικούς και τους θαρραλέους; Γιατί θα πρέπει η ηρωίδα να φαίνεται αγαθή, ανυποψίαστη και ανήμπορη να υπερασπιστεί τον ίδιο της τον εαυτό, αλλά και τις δυσκολίες που μπορεί να της συμβούν; Είναι άραγε, πάντα η ανδρική συμβολή τόσο απαραίτητη;

Εκείνο, όμως, που έχει μεγάλη σημασία να προσέξουμε είναι το κλείσιμο των παραμυθιών. Η πλειονότητα αυτών καταλήγει στην «αποκατάσταση» της γυναίκας με ένα πρόσωπο αντιθέτου φύλου το οποίο φυσικά θα είναι όμορφο και θα έχει τον τίτλο του πρίγκιπα ή αν όχι, μια καλή οικονομική κατάσταση. Και ζήσανε αυτοί καλά! Ζει, όμως, «καλά» μια γυναίκα που στηρίζει την ευτυχία της στη δύναμη και στα χρήματα του συντρόφου;

Οι ηλικίες στις οποίες απευθύνονται τα παραμύθια αποδεικνύονται ευαίσθητες ως προς τη διαμόρφωση των πρωταρχικών χαρακτηριστικών. Η έκδοση σύγχρονων παραμυθιών τα οποία θα καταρρίψουν απαρχαιωμένες αντιλήψεις που έχουν ριζωθεί βαθιά στις ψυχές των ανθρώπων είναι απολύτως απαραίτητη. Είναι καιρός να δημιουργηθούν νέα υγιέστερα πρότυπα.