ΤΗΣ ΠΗΝΕΛΟΠΗΣ ΕΥΘΥΜΙΑΔΟΥ
12 ώρες. Αρκούν άραγε για να αλλάξει ολόκληρη η ζωή του ανθρώπου; Στα μάτια ενός δεκαεφτάχρονου, φυσικά, και αρκούν. Αρκούν για να σημάνουν το τέλος του κόσμου ή μια νέα αρχή. Τέσσερα μαθήματα… μια ολόκληρη σχολική ζωή για τέσσερα μαθήματα. Πανελλήνιες, αρχίζει η «τρικυμία».
9 ώρες. Όλα γύρω αλλάζουν. Μεταβολές, από τις δέσμες στα πεδία, στην ύλη, στον αριθμό των μαθημάτων, στη δομή των θεμάτων, στον τρόπο εξέτασης… Οι κυβερνήσεις προσπαθούν για το καλύτερο- ένα «καλύτερο» εκ των προτέρων καταδικασμένο από τα ασταθή θεμέλια στα οποία προσπαθεί να ισορροπήσει το εκπαιδευτικό μας σύστημα, ένα «καλύτερο» που σπάνια προσφέρει παρηγοριά στον υποψήφιο φοιτητή.
6 ώρες. Ο χρόνος κυλά επικίνδυνα γρήγορα. Οι εννιά μήνες της προετοιμασίας δίνουν τη δυνατότητα μιας επιφανειακής μόνο προσέγγισης των προσφερόμενων γνώσεων, γνώσεων που χαρακτηρίζονται από διαφορετικά επίπεδα εξειδίκευσης. Ποιος είναι ο σκοπός και ποια η πρακτικότητά τους; Το ίδιο επεισόδιο παίζει σε επανάληψη καθημερινά. Σχολείο, φροντιστήριο, και πάλι από την αρχή, στο κυνήγι μιας ύλης που «υπεραγαπά» τον τύπο, αλλά κάπου ίσως χάνει την ουσία.
3 ώρες. Τα περιθώρια στενεύουν. Το άγχος κορυφώνεται. Ο περιορισμένος χρόνος και οι αλλαγές «φέρουν» το δικό τους μερίδιο ευθύνης. Συμπληρωματικές αιτίες η κούραση, ο λιγοστός ελεύθερος χρόνος, ενδεχομένως, η πίεση από κοντινά πρόσωπα και οι προσδοκίες του κόσμου. Στον ήδη αγχωμένο μαθητικό εγκέφαλο τα λάθη φαντάζουν ακριβά τη στιγμή που η πιθανότητα αποτυχίας ισοδυναμεί με το τέλος του κόσμου. Κι αυτό μόνο τροφοδοτεί το άγχος περισσότερο, οδηγώντας πιθανόν βαθμιαία στην πτώση της αποδοτικότητας, την απομόνωση, την απόγνωση…
Στη ζυγαριά που αξιολογεί τη χρησιμότητα των τελικών εξετάσεων, φυσικά, οι νεοι- στην πλειονότητά τους- γέρνουν προς τη μεριά που «βροντοφωνάζει»: «Καταργήστε τις Πανελλήνιες!». Μαζί τους συμφωνεί μια μερίδα πολιτών που αντιλαμβάνεται το άγχος, την πίεση, τον βαθμό δυσκολίας και τα κενά του συστήματος. Είναι, όμως, αυτή λύση; Η απάντηση βρίσκεται σε ένα παράλληλο σύμπαν…
Σε αυτό τα παράλληλο σύμπαν- που παρουσιάζει ομοιότητες με τη βορειότερή μας Φινλανδία- οι εξετάσεις δεν απορρίπτονται, αλλά ούτε και αποτελούν αυτοσκοπό του σχολείου. Το «Λόλα να ένα μήλο» έχει την ίδια αξία με τα σχήματα Χόρνερ και την «Πολιτεία» του Πλάτωνα. Το μοντέλο της υβριδικής μάθησης, που συνδυάζει την εκπαίδευση δια ζώσης και την εκπαίδευση μέσω διαδικτύου, ανθίζει, τα καθήκοντα για το σπίτι ειναι περιορισμένα και οι μαθητες έχουν ελεύθερο χρόνο για να εξισορροπούν το άγχος τους.
Ακόμη στο όχι και τόσο, τελικά, παράλληλο σύμπαν παραδείγματα ανθρώπων όπως ο Bill Gates, ο Mark Zuckerberg και ο Steve Jobs, οι οποίοι αν και υπήρξαν μέτριοι μαθητές, σήμερα είναι πολύ πετυχημένοι, δε φαντάζουν τόσο ιδιαίτεροι και σπάνιοι. Και τέλος, στο πλέον γνώριμο αυτό σύμπαν το εκπαιδευτικό σύστημα στηρίζεται σε γερά θεμέλια που προσδίδουν σταθερότητα με δυνατότητα μικροαλλαγών.
0 ώρες. Ο χρόνος είναι παρελθόν. Καιρός να αφήσουμε το ποιος και τι μας φταίει. Αυτά τα ξέρουμε, έχουν ειπωθεί κι είναι το μόνο εύκολο να τα αναπαράγουμε. Καιρός είναι να δούμε τα πράγματα πέραν του μικρόκοσμου των Πανελληνίων, γιατί η ζωή υπήρξε πριν και συνεχίζεται μετά από αυτές. Να εστιάσουμε στο όχι και τόσο παράλληλο μας σύμπαν και ίσως να επιδιώξουμε όσο περνάει από το χέρι μας να το φέρουμε στα μέτρα μας. Πώς; Με προσαρμογή του συστήματος στις πραγματικές ανάγκες των πολιτών και διάθεση των τελευταίων για αλλαγή νοοτροπίας. Το οφείλουμε σε εμάς, το οφείλουμε και στους επόμενους.
Ανακτήθηκε από: εφημερίδα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ, Κυριακή 8 Σεπτεμβρίου 2019.
