ΚΕΙΜΕΝΟ 1

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΘΝΙΚΕΣ ΓΙΟΡΤΕΣ    https://youtu.be/bmv3ccu7tLs

Έφτασε πάλι και φέτος η 28η Οκτωβρίου. Φέτος είναι τετραήμερο και οι περισσότεροι σκεφτόμαστε μόνο ότι δεν έχουμε σχολείο! Επομένως ξεχνάμε τη σημασία που έχει αυτή η μέρα για το έθνος μας. Είναι η ημέρα που ο ελληνικός λαός αντιστάθηκε στους Ιταλούς λέγοντας το ιστορικό ”ΟΧΙ”. Έτσι, είναι παράδοση στα σχολεία την παραμονή της 28ης να γίνεται γιορτή και ανήμερα η παρέλαση.

  Η γιορτή πραγματοποιείται μέσω της συνεργασίας μαθητών και καθηγητών. Παρουσιάζονται διάφορα γεγονότα της κατοχής και γενικότερα όλη η μέρα είναι αφιερωμένη εκεί. Όμως, τα περισσότερα παιδιά δεν παρακολουθούν τη δουλεία των συμμαθητών και των καθηγητών τους με αποτέλεσμα να υπονομεύεται η αξία αυτών των εορτών. Κατά την άποψή μου, οι γιορτές πρέπει να υπάρχουν και έχουμε χρέος ως Έλληνες να τιμούμε αυτή τη μέρα. Ωστόσο, θα πρέπει να γίνονται με διαφορετικό τρόπο. Καταρχήν, θα έπρεπε να δοθεί κίνητρο στους μαθητές ν παρακολουθήσουν τη γιορτή. Συνεπώς, θα μπορούσαμε αντί απλά να παρακολουθούμε προβολές και να ακούμε τους συμμαθητές μας να απαγγέλουν ποιήματα, να κάνουμε κάτι πιο ενδιαφέρον. Για παράδειγμα, θα μπορούσαμε να δραματοποιήσουμε κάποια γεγονότα. Έτσι, πολλοί μαθητές θα είχαν την ευκαιρία να συμμετέχουν σε διάφορα σκετς και με αυτό τον τρόπο θα γίνονταν και πιο κατανοητά τα γεγονότα. Οι θεατές θα είχαν ένα δέλεαρ για να παρακολουθήσουν τη γιορτή και κάτι θα αποκόμιζαν από όλο αυτό.

 

  Τώρα το θέμα της παρέλασης είναι μία άλλη ιστορία. Από το δημοτικό παρατασσόμαστε σε σειρές και περπατάμε σαν στρατιωτάκια στη μέση του δρόμου υπό τις επευφημίες του κόσμου. Ποτέ στη ζωή μου δεν κατάλαβα ούτε γιατί οι γιαγιάδες έπαιρναν τέτοια ικανοποίηση όταν μας έβλεπαν, ούτε το λόγο για τον οποίο πρέπει να κάνουμε γενικά παρέλαση. Ο στρατός να κάνει. Αλλά τα σχολεία γιατί; Δεν παραπέμπει σε ολοκληρωτικό καθεστώς όλο αυτό; Δεν είναι λίγο αστείο να κάνουν παρέλαση μικρά παιδάκια; Σίγουρα είναι, αφού ούτε τα ίδια δεν καταλαβαίνουν γιατί το κάνουν. Ούτε καν εμείς, μαθητές γ’ λυκείου και ακόμα δεν έχουμε κατανοήσει το σκοπό της παρέλασης. Και κάτι που θεωρώ εξοργιστικό είναι ότι πρέπει να γυρνάμε το κεφάλι μας στους ”επισήμους”! Γιατί πρέπει να το κάνουμε αυτό; Τι καθιστά αυτούς τους ανθρώπους επισήμους; Όλα αυτά μου μοιάζουν αντιδημοκρατικά. Ωστόσο, συμμετέχω  πάντα στην παρέλαση γιατί θεωρώ ότι τουλάχιστον με αυτό τον τρόπο τιμώ τους νεκρούς που αγωνίστηκαν για την ελευθερία της πατρίδας μου. Βέβαια, κατά την άποψή μου αυτός ο τρόπος δεν είναι ο σωστός. Θα μπορούσαμε να αρκεστούμε στη γιορτή.Όμως, αυτή είναι η παράδοση της χώρας μας και αυτός ο αναχρονιστικός θεσμός δύσκολα θα αλλάξει.    

                                                                                      Ελένη Μάλλιου 

 

ΚΕΙΜΕΝΟ 2

ΠΑΤΡΙΩΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΕΘΝΙΚΙΣΜΟΣ   

Ανάμεσα στην αγάπη για την πατρίδα και στον εθνικισμό υπάρχει η ίδια διαφορά που υπάρχει ανάμεσα στην ευγένεια της ανθρώπινης αγάπης για ένα ανθρώπινο δημιούργημα και της κτηνώδους ασέλγειας ή της νοσηρής ακολασίας ή του εγωιστικού καπρίτσιου έγραφε ο φιλόσοφος , ιστορικός και πολιτικός Μπενεντέτο Κρότσε το 1943  . Ο λόγος του ακούγεται όσο ποτέ επίκαιρος , σε μια εποχή που τα φαντάσματα του Μουσολίνι και του Χίτλερ , στο όνομα της πατρίδας , καταπολεμούν την ιδεολογική και πολιτισμική διαφορετικότητα με σκοπό την επίτευξη ομοιομορφίας και πολιτιστικής καθαρότητας .

Πατριωτισμός είναι εκείνο το υψηλό συναίσθημα της αγάπης προς την πατρίδα και σε ό, τι αυτή εκφράζει , ζωτικό χώρο , ήθη και έθιμα , γλώσσα , ιστορία , σύμβολα . Η πατρίδα για τον άνθρωπο είναι βιωματική εμπειρία οικειότητας : οικείος χώρος ζωής , σχέσεις αμεσότητας , δεσμοί και φιλίες , αγαπημένοι   νεκροί , δέσιμο της μνήμης με το χώρο , ένταξη στη γλώσσα , μετοχή στην παραδομένη από γενιά σε γενιά πείρα … Πατριωτισμός είναι πολύ απλά το να αγαπάς την πατρίδα σου όπως αγαπάς το σπίτι σου . Στη Γερμανία ο Γιούργκεν Χάμπερμας ανέπτυξε πριν από μερικά χρόνια την έννοια του συνταγματικού πατριωτισμού, δηλαδή ενός πατριωτισμού που βασίζεται όχι πλέον στην πρόσδεση σε μια κουλτούρα , σε μια εθνική ομάδα και σε μια κοινή μοίρα , αλλά πάνω σε οικουμενικές πολιτικές αξίες – ελευθερία , δημοκρατία , ισότητα – που επικυρώνονται από το σύνταγμα μιας χώρας . Πιο συγκεκριμένα , ο πατριωτισμός εκδηλώνεται με πολλές μορφές : ως συνειδητή και ενεργός πολιτική στράτευση , ως προάσπιση του δημοκρατικού πολιτεύματος , ως εκούσια υπακοή στους νόμους . Ως σεβασμός στα αρχαία μνημεία και στους ιστορικούς τόπους , στις παραδόσεις και στην ιστορία , ως αγάπη για τη γλώσσα , ως συμμετοχή στους εθνικούς αγώνες , ως διάθεση όλων των υλικών , ηθικών και πνευματικών δυνάμεων των πολιτών για την ελευθερία και την ευημερία της .

Η έννοια του πατριωτισμού επανεμφανίζεται στην Αγγλία στα τέλη του 17ου αιώνα , στη διάρκεια της Ένδοξης Επανάστασης και ύστερα από αυτή . Πατριώτες είναι εκείνοι που σκότωσαν τον τύραννο και έχυσαν το αίμα τους για να διεκδικήσουν την ελευθερία του λαού . Το 18ο αιώνα ο Μοντεσκιέ ορίζει την πολιτική αρετή ως αγάπη για την πατρίδα , δηλαδή αγάπη για την ισότητα , εννοώντας ως αγάπη για την πατρίδα την αγάπη για τους νόμους και τους θεσμούς που προστατεύουν την πολιτική ελευθερία . Πατρίδα εξηγεί η Εγκυκλοπαίδεια» δεν σημαίνει , όπως το θέλει η τρέχουσα αντίληψη , τον τόπο στο οποίο γεννηθήκαμε , αλλά ένα ελεύθερο κράτος , του οποίου είμαστε μέλη και του οποίου οι νόμοι προστατεύουν την ευτυχία και την ελευθερία μας . Η πατρίδα είναι ακόμη συνώνυμο της δημοκρατίας . Μπορούν να λένε ότι έχουν μια χώρα  , εξηγεί ο Ρουσό , αλλά όχι μια πατρίδα , γιατί η πατρίδα υπάρχει μόνο αν υπάρχει η ελευθερία και αν υπάρχουν πολίτες , δηλαδή σε μια δημοκρατία . Στην Αγγλία , στην ΗΠΑ και στη Γαλλία , στις χώρες δηλαδή που συνέβαλαν ιδιαίτερα στη γέννηση της σύγχρονης δημοκρατίας , ο όρος πατριώτης υπήρξε για αιώνες συνώνυμο του πολίτη που υπερασπίζεται την κοινή ελευθερία , τους νόμους , το σύνταγμα ενάντια στην τυραννία και τη διαφθορά .

Εάν ο πατριωτισμός είναι «αλήθεια» , ο εθνικισμός είναι « επιθυμητική ψευδαίσθηση». Εθνικισμός είναι η προσπάθεια να επιβληθεί με συνέπεια το ιδεολόγημα του έθνους . Να αποκατασταθεί ή να εξυμνηθεί η συνεπής φυλετική ομοιογένεια ή να εξασφαλιστεί φυλετική καθαρότητα , να επιβληθεί κρατικά ένα επίσημο γλωσσικό ιδίωμα , να δημιουργηθεί μια εθνική ιστορία έστω και με προκρούστειες αυθαιρεσίες . Ως όρος ο εθνικισμός γεννιέται με τον Χέρντερ που τον χρησιμοποιεί με την έννοια της πρόσδεσης στη δική του γη , της πνευματικής αυτάρκειας , της υπεράσπισης της δικής του πολιτιστικής παράδοσης , ενάντια σε μολύνσεις , αναμείξεις και εισβολές ξένων στοιχείων . Αυτό που ο διαφωτισμός στιγμάτιζε ως προκατάληψη και πνευματική στενότητα , γίνεται με τον Χέρντερ αξία : Ονομάστε το έστω προκατάληψη , απλοϊκότητα , περιορισμένο εθνικισμό , αλλά η προκατάληψη είναι ωφέλιμη   , μας κάνει ευτυχείς , ωθεί τους λαούς προς το κέντρο τους , τους κάνει πιο στέρεους , πιο γόνιμους με το δικό τους τρόπο και επομένως πιο ευτυχισμένους στις κλίσεις τους και στους σκοπούς τους . Βέβαια , εκτός από τον πολιτικό εθνικισμό που επιδιώκει την επέκταση της εθνικής επιρροής πέρα από τα πολιτικά όρια , υπάρχουν και άλλα είδη εθνικισμού . Ο πνευματικός εθνικισμός που δηλώνει την τάση προς επιβολή του ιδιαίτερου πολιτισμού εντός των ορίων αποκλείοντας το συγχρωτισμό με άλλα πνευματικά ρεύματα που προέρχονται από την αλλοδαπή . Ο κοινωνικός εθνικισμός που σημαίνει αποκλεισμός από δεσμούς οικογενειακούς και κοινωνικές σχέσεις στοιχείων αλλοεθνών . Ο οικονομικός εθνικισμός ως προτίμηση από το έθνος των αγαθών που παράγει το ίδιο με ταυτόχρονο αποκλεισμό σε προϊόντα άλλων χωρών . Ο θρησκευτικός εθνικισμός που απαιτεί σύμπτωση έθνους και θρησκείας και εκδηλώνεται με τυφλό μίσος ενάντια στους αλλόθρησκους ή σε αυτούς που ανήκουν σε διαφορετική εκκλησία .

Ο πατριωτισμός είναι αγάπη οικουμενικών αξιών , όπως η ελευθερία και οι νόμοι ή το σύνταγμα , ενώ ο εθνικισμός είναι πρόσδεση σε μια ιδιαίτερη κουλτούρα . Ο πατριωτισμός , αποδίδοντας προτεραιότητα στην κοινή ελευθερία , αναγνωρίζει υποχρεωτικά την αξία της ιδιαίτερης κουλτούρας ενός λαού , ενώ ο εθνικισμός , στο βαθμό που θεωρεί την πολιτισμική ενότητα ανώτατη αξία , δεν χρειάζεται την ελευθερία . Εχθροί του πατριώτη είναι η τυραννία και η διαφθορά .Εχθροί του εθνικιστή είναι η διαφορετικότητα ή η πολιτιστική , θρησκευτική , εθνική μόλυνση . Ενώ η πατρίδα για το δημοκρατικό πατριωτισμό δεν μπορεί να συνυπάρχει με την τυραννία και το δεσποτισμό , τίποτα δεν εμποδίζει τον εθνικιστή να ζει την πληρότητα της ιδιαίτερης κουλτούρας του σε ένα δεσποτικό ή τυραννικό καθεστώς . Ο εθνικιστής εξαίρει την καθαρότητα των ηθών ως θεμέλιο του εθνικού μεγαλείου . Ο πατριωτισμός είναι ακριβώς το αντίθετο του θαυμασμού για την πολιτιστική ομοιογένεια και το μεγαλείο του έθνους , Είναι μάλλον , όπως εξήγησε η Σιμόν Βέιλ , μια μορφή συμπάθειας που νιώθουμε για αγαπημένα πρόσωπα ή πράγματα , των οποίων αντιλαμβανόμαστε την ομορφιά και την ευθραστότητα .

Ο πατριωτισμός μπορεί να εξασφαλίσει το ευ ζην , επειδή πρώτα είναι συναίσθημα αλλά και καθήκον . Απορρέει από την εθνική συνείδηση και προϋποθέτει , αφενός , ευθύνη , αγωνιστικότητα , δημιουργική πρωτοβουλία , χωρίς ιδιοτέλεια και πάθη , δηλαδή ουσιαστική ηθική ελευθερία , και , αφετέρου , βαθύτατη σκέψη , παιδεία , που σημαίνει ουσιαστική ενημέρωση για τα εθνικά θέματα , δημιουργική αμφισβήτηση των κακώς κειμένων , αντίσταση στην προπαγάνδα , το φανατισμό ,τη μαζοποίηση . Διασφαλίζει την ισοτιμία και την αξιοκρατία και συμβάλλει στην κοινωνική ομαλότητα και ισορροπία . Δεν επιτρέπει την εμφάνιση του τυφλού κομματισμού , αλλά στηρίζει την πολιτική συναίνεση που ελαχιστοποιεί φαινόμενα λαϊκισμού και εκμετάλλευσης του λαού για ιδιοτελείς σκοπούς . Σήμερα οι περισσότεροι έχουμε την εντύπωση ότι η φιλοπατρία εκδηλώνεται μόνο σε περιπτώσεις εξωτερικής απειλής ή σε πολεμικές περιόδους , χωρίς να συνειδητοποιούμε ότι η αρετή αυτή ισοδυναμεί με την προσφορά του ατόμου στο σύνολο και σε όλα τα επίπεδα . Μετά τη διαπίστωση αυτή , μπορούμε να πούμε ότι στη σημερινή ατομικιστική και ωφελιμιστική εποχή μας , οι νεοέλληνες συχνά δεν διαπνεόμαστε από αληθινό πνεύμα πατριωτισμού . Έτσι , ενώ θεωρητικά υποστηρίζουμε ανεπιφύλακτα τα εθνικά ιδεώδη και συμφέροντα , πρακτικά δεν διστάζουμε να διασπαθίσουμε το δημόσιο χρήμα , να καταστρέφουμε το περιβάλλον και γενικά να προωθούμε με υπερβάλλοντα ζήλο στενά συντεχνιακά συμφέροντα που υποσκάπτουν το εθνικό συμφέρον .

Αντίθετα , ο εθνικισμός θεωρείται επιζήμια για την πατρίδα στάση . Τα παραδείγματα φθονούν:διεκδικούνται εδάφη με τη λογική της πληθυσμιακής υπεροχής,ξεριζώνονται πληθυσμοί από πανάρχαιες πατρογονικές εστίες, διώκονται μειονότητες για την επίτευξη εθνοκάθαρσης, με φρικιαστικές γενοκτονίες επιδιώκεται φυλετική ή και ιδεολογική ομοιογένεια,καθώς ο εθνικισμός μάχεται για την πολιτιστική καθαρότητα και την ομοιογένεια ενός λαού , αποκλείοντας και καταπολεμώντας τη διαφορετικότητα . Επίσης , αναμοχλεύονται πάθη και γίνονται ρατσιστικές διακρίσεις κυρίως εναντίον των ξένων , υπονομεύεται η ομοψυχία και η συνοχή των πολιτών , οξύνονται οι σχέσεις μεταξύ των κρατών , που συχνά οδηγούνται σε πόλεμο , και συνεπώς , κλονίζονται τα θεμέλια του δημοκρατικού πολιτεύματος .

 

Κοντολογίς , μπορεί και πρέπει να είμαστε πατριώτες , γιατί ο αληθινός πατριωτισμός είναι η βάση εκείνη της πολιτικής αρετής που είναι αναγκαία στη δημοκρατία και γιατί ο πατριωτισμός είναι πιθανόν το πιο ισχυρό αντίδοτο στον εθνικισμό . αυτό που απαιτείται είναι κατάλληλη αγωγή , ώστε τα πατριωτικά ιδεώδη να είναι ταυτόχρονα και δημοκρατικά ιδεώδη .

Από το Διαδίκτυο

ΚΕΙΜΕΝΟ 3 

ΝΑ ΒΑΛΟΥΜΕ ΤΑΦΟΠΕΤΡΑ ΣΤΟΝ ΕΘΝΙΚΙΣΜΟ & Σ’ ΑΥΤΟΥΣ ΠΟΥ ΤΟΝ ΠΑΡΑΓΟΥΝ

Posted by candiaalternativa.info 

Έφτασε πάλι η μέρα άλλης μιας παρέλασης. Οι μαθητές θα πρέπει να δείξουν και πάλι ότι ο καθημερινός βομβαρδισμός τους με τόνους εθνικών ιδεωδών και η προσπάθεια του εκπαιδευτικού συστήματος να διαμορφώσει πειθαρχημένους υπηκόους δεν πάνε χαμένα. Παιδιά και νέοι άνθρωποι ομοιόμορφα ντυμένοι, αγέλαστοι και σιωπηλοί θα περπατήσουν με βήμα εν δυο στους κεντρικούς δρόμους σαν καλοκουρδισμένα ρομποτάκια, επιβεβαιώνοντας ότι αυτό που τους διδάσκει η μιλιταριστική διαδικασία της παρέλασης είναι στρατιωτικό πνεύμα, δηλαδή ένα γρήγορο και αποτελεσματικό τρόπο απώλειας της προσωπικότητας τους. Προωθώντας και αφομοιώνοντας το ιδεολόγημα της «πανταχού παρούσας ιεραρχίας», οι μαθητές θα διαχωριστούν για άλλη μια φορά βάσει της σχολικής τους επίδοσης και της σωματικής τους διάπλασης ως σαν να είναι άψυχα αντικείμενα. Έτσι, μπροστά ως σημαιοφόροι και παραστάτες, θα βηματίσουν οι «καλοί» μαθητές πρότυπα. Οι υπόλοιποι θα ακολουθήσουν τα πρότυπα, μοιραζόμενοι σε γραμμές κατά ύψος με τους ψηλούς μπροστά και τους κοντούς πίσω. Εν μέσω εμβατηριακών τυμπανοκρουσιών, θα περάσουν μπροστά από την εξέδρα των πολιτικών, θρησκευτικών και στρατιωτικών εκπροσώπων της κυριαρχίας, όπου θα δηλώσουν και θα παγιώσουν την υποταγή τους με ένα συντονισμένο τιμητικό χαιρετισμό, ευχαριστώντας έτσι τους άρχοντες για όσα «καλά» έχουν κάνει, ενώ το φιλοθέαμον πλήθος των κοινών θνητών θα κουνάει γαλανόλευκα σημαιάκια.

Η λεγόμενη «εθνική συνείδηση» μέσω της οποίας κοινωνικοποιούμαστε και προς τιμήν της οποίας καλούμαστε να μετατραπούμε σε κουρδισμένα στρατιωτάκια, πατάει πάνω σε μια ριζική διαστρέβλωση της ιστορίας. Ο όρος «έθνος» εμφανίζεται για πρώτη φορά στην αμερικανική και γαλλική επανάσταση στα τέλη του 18ου αιώνα και σε αντίθεση με τις σύγχρονες αντιλήψεις αυτό που χαρακτήριζε μια «εθνικότητα» δεν ήταν ούτε η καταγωγή, ούτε η γλώσσα, αλλά πολιτικά κριτήρια, όπως η επιθυμία των «Γάλλων πολιτών» να εναντιωθούν στη μοναρχία των Λουδοβίκων ή αντίστοιχα των αποικιών του Νέου Κόσμου ενάντια στο βασιλιά της αγγλίας. Οι εθνικές ιστορίες των χωρών δεν υπήρχαν ως τέτοιες πριν τη γέννηση του έθνους-κράτους ως μοντέλο κυριαρχίας, αλλά επανακατασκευάστηκαν και επανακατασκευάζονται ως «εθνικές» για να θωρακίζουν τα σύνορα των κρατών και τις παρωπίδες των υπηκόων τους. Στην πραγματικότητα, τα έθνη-κράτη αναδύθηκαν την περίοδο παρακμής των φεουδαρχικών καθεστώτων και αποτέλεσαν το μηχανισμό δημιουργίας μεγάλων εσωτερικών αγορών, επέκτασης των εμπορικών συναλλαγών και παραγωγής πειθήνιων εργατών για τη βιομηχανία που απαιτούνταν από την ανερχόμενη τάξη των κεφαλαιοκρατών. Η επιβολή των εθνών-κρατών επιτεύχθηκε μέσω της βίαιης εκτόπισης, ισοπέδωσης και ομογενοποίησης των διαφορετικών πληθυσμών που κατοικούσαν σε μια εδαφική περιοχή, καταστρέφοντας τις διαλέκτους και τα ξεχωριστά ήθη και έθιμα τους. Καταλυτικό ρόλο σ’ αυτήν τη διαδικασία έπαιξε και παίζει η καλλιέργεια (κυρίως μέσω της εκπαίδευσης) του ιδεολογήματος της εθνικής ενότητας, δηλαδή της ψευδαίσθησης ότι υπάρχουν κοινά συμφέροντα μεταξύ εξουσιαστών και εξουσιαζόμενων απέναντι σε κάποιο εξωτερικό εχθρό. Και όλα αυτά με σκοπό τη μέγιστη δυνατή εκμετάλλευση των δευτέρων από τους πρώτους και τον αποπροσανατολισμό των εκμεταλλευομένων από τα αίτια που την προκαλούν.

Ο φασιστικής έμπνευσης θεσμός της παρέλασης διατηρείται μέχρι σήμερα όχι μόνο ως μια ένεση τόνωσης της εθνικής ομοψυχίας στο μυαλό των υπηκόων, αλλά και ως μια τελετή επίδειξης ισχύος της κρατικής κυριαρχίας και του στρατού της. Της πολεμικής δηλαδή μηχανής που έχουν φτιάξει τα κράτη για να επιβάλλουν τα όπου γης συμφέροντα τους, όπως το να αυξήσουν τα εδάφη τους και τις περιοχές οικονομικής και πολιτικής επιρροής τους. ……..

Εκτός από τα παραπάνω, το ιδεολόγημα της εθνικής ενότητας και πατριωτικής ομοψυχίας (δηλ. αφεντικά και δούλοι έλληνες είμαστε ούλοι) αποτελεί το γόνιμο έδαφος για την καλλιέργεια και ανάπτυξη ρατσιστικών και φασιστικών αντιλήψεων και πρακτικών, ανάλογα με τα συμφέροντα της εξουσίας……….. Η πανάρχαια μέθοδος του «διαίρει και βασίλευε» σε όλο της το μεγαλείο: σπέρνουμε επίπλαστους διαχωρισμούς (στην προκειμένη εθνικούς) στους εκμεταλλευόμενους για να φαγώνονται μεταξύ τους και να μην καταλαβαίνουν ότι η αιτία της μιζέριας τους είμαστε εμείς (οι εκμεταλλευτές).

 

Όσο οι εθνικοί μύθοι αναπαράγονται, αναπόφευκτα θα καταλήγουν στο ρατσιστικό μίσος………. Υπό αυτές τις συνθήκες, οι όπου γης κυρίαρχοι θα συνεχίζουν να κατασκευάζουν το κρέας για τις οβίδες τους σε «καιρό πολέμου» και πειθήνιους εργαζομένους σε «καιρό ειρήνης», τρίβοντας τα χέρια τους για τη νικηφόρα επέλαση τους σε όλους τους τομείς της ζωής μας.

 

 

 

 

ΚΕΙΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΟΣ Γ

Τό κρυφό σχολειό

Ἀπ᾿ ἔξω μαυροφόρ᾿ ἀπελπισιά,

πικρῆς σκλαβιᾶς χειροπιαστό σκοτάδι,

καί μέσα στή θολόκτιστη ἐκκλησιά,

στήν ἐκκλησιά, που παίρνει κάθε βράδυ

τήν ὄψη τοῦ σχολειοῦ,

τό φοβισμένο φῶς τοῦ καντηλιοῦ

τρεμάμενο τά ὀνείρατα ἀναδεύει,

καί γύρω τά σκλαβόπουλα μαζεύει.

Ἐκεῖ καταδιωγμένη κατοικεῖ

τοῦ σκλάβου ἡ ἁλυσόδετη πατρίδα,

βραχνά ὁ παπάς, ὁ δάσκαλος ἐκεῖ

θεριεύει τήν ἀποσταμένη ἐλπίδα

μέ λόγια μαγικά,

ἐκεῖ ἡ ψυχή πικρότερο ἀγροικά

τόν πόνο τῆς σκλαβιᾶς της, ἐκεῖ βλέπει

τί ἔχασε, τί ἔχει, τί τῆς πρέπει.

Κι ἀπ᾿ τήν εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ ψηλά,

ποῦ ἐβούβανε τά στόματα τῶν πλάνων,

καί ρίχνει καί συντρίβει καί κυλᾶ

στήν ἄβυσσο τούς θρόνους τῶν τυράννων,

κι ἀπό τή σιγαλιά,

ποῦ δένει στό λαιμό πνιγμοῦ θηλιά,

κι ἀπ᾿ τῶν προγόνων τ᾿ ἄφθαρτα βιβλία,

ποῦ δείχνουν τά πανάρχαια μεγαλεῖα,

ἕνας ψαλμός ἀκούγεται βαθύς

σά μελῳδίες ἑνόςς κόσμου ἄλλου,

κι ἀνατριχιάζει ἀκούοντας καθείς

προφητικά τά λόγια του δασκάλου

μέ μία φωνή βαριά.

«Μή σκιάζεστε στά σκότη! Ἡ λευτεριά

σάν τῆς αὐγῆς τό φεγγοβόλο ἀστέρι

τῆς νύχτας τό ξημέρωμα θά φέρει».

Ιωάννης Πολέμης

Ο ήλιος ο ηλιάτορας (απόσπασμα)  https://youtu.be/LMiWvAKg0cA?t=20

Όμορφη και παράξενη πατρίδα

Ωσάν αυτή που μου ‘λαχε δεν είδα

Ρίχνει να πιάσει ψάρια πιάνει φτερωτά

Στήνει στη γη καράβι κήπο στα νερά

Κλαίει φιλεί το χώμα ξενιτεύεται

Μένει στους πέντε δρόμους αντρειεύεται

Κάνει να πάρει πέτρα τηνε παρατά

Κάνει να τη σκαλίσει βγάνει θάματα

Μπαίνει σ’ ένα βαρκάκι πιάνει ωκεανούς

Ξεσηκωμούς γυρεύει θέλει τύραννους

Πέντε μεγάλους βγάνει πάνω τους βαρεί

Να λείψουν απ’ τη μέση τους δοξολογεί.

Οδυσσέας Ελύτης

ΘΕΜΑΤΑ

Α.Να συνοψίσετε σε 70 λέξεις  τις απόψεις του συντάκτη του κειμένου 3.Μ.15

Β1.Να αναφέρετε τρεις διαφορετικούς τρόπους του κειμένου δύο με τους οποίους ο συντάκτης του διαφοροποιεί τον πατριωτισμό από τον εθνικισμό και να τους σχολιάσετε ως προς την επίτευξη του στόχου της πειθούς.Μ.15 

 

Β2.Το κείμενο 1 είναι γραμμένο από μαθήτρια Λυκείου. Η οπτική της γωνία είναι υποκειμενική.Να επιβεβαιώσετε την άποψη αυτή με τέσσερις διαφορετικές αναφορές από το κείμενο.Μ.10

 

Β3. Στο κείμενο 2 γίνεται εκτενής χρήση του ασύνδετου σχήματος.Αφού επιλέξετε μία αναφορά,να επισημάνετε το επικοινωνιακό αποτέλεσμα της χρήσης αυτού του σχήματος.Μ.5

 

Β4. Εν μέσω εμβατηριακών τυμπανοκρουσιών, θα περάσουν μπροστά από την εξέδρα των πολιτικών, θρησκευτικών και στρατιωτικών εκπροσώπων της κυριαρχίας, όπου θα δηλώσουν και θα παγιώσουν την υποταγή τους με ένα συντονισμένο τιμητικό χαιρετισμό, ευχαριστώντας έτσι τους άρχοντες για όσα «καλά» έχουν κάνει, ενώ το φιλοθέαμον πλήθος των κοινών θνητών θα κουνάει γαλανόλευκα σημαιάκια.

Ποιο κειμενικό είδος εντοπίζετε στο παραπάνω απόσπασμα (Μ.3).Να γράψετε τρία χαρακτηριστικά του (Μ.3) και να αιτιολογήσετε τη χρήση του από τον συντάκτη του κειμένου (Μ.4)

 

Γ.Να εντοπίσετε το θέμα των δύο ποιημάτων και να βρείτε τη νοηματική τους σύνδεση.Με τέσσερις διαφορετικούς κειμενικούς δείκτες στηρίζετε την απάντησή σας και καταθέτετε την προσωπική σας θέση απέναντι στο θέμα των δύο ποιημάτων.Μ.15

 

Δ.Σε ομιλία σας στον εορτασμό της 25ης Μαρτίου στο σχολείο σας αναφέρεστε στη σημασία του εορτασμού αυτού για σας τους νέους  ως πολιτών και ως ατόμων.Καταθέτετε τη γνώμη σας για τον τρόπο που γιορτάζονται τα μεγάλα ιστορικά γεγονότα και,αν διαφωνείτε με ό,τι συμβαίνει μέχρι τώρα,προτείνετε έναν άλλο τρόπο προσέγγισης αυτών από το σχολείο.Μ.30