Ένα σημαντικό εκπαιδευτικό εργαλείο που συμβάλλει στην κατανόηση και στην κοινωνική αποδοχή των ατόμων με αναπηρία και της διαφορετικότητας αποτελεί η παιδική λογοτεχνία. Τα παιδιά και οι έφηβοι μέσα από την ανάγνωση λογοτεχνικών κειμένων έρχονται σε επαφή με ήρωες και χαρακτήρες με αναπηρία και διαφορετικότητα, μαθαίνουν για τις ομοιότητες μεταξύ των δικών τους συναισθημάτων και των συναισθημάτων των ηρώων, μπαίνουν στη θέση των «Άλλων» και σταδιακά τους αποδέχονται. Επίσης, έρχονται σε επαφή και αναγνωρίζουν τις δυσκολίες που μπορεί να αντιμετωπίζουν τα άτομα με αναπηρία στην καθημερινή τους ζωή. Αλλά και το ίδιο το παιδί με αναπηρία μέσα από την ανάγνωση των εν λόγω βιβλίων αναγνωρίζει τις ομοιότητες μεταξύ του εαυτού του και των χαρακτήρων με αναπηρία, αισθάνεται λιγότερο μόνο του, καλλιεργείται η προσωπική του ανάπτυξη και βελτιώνεται η αυτοεκτίμηση και η αυτοπεποίθησή του. Είναι σημαντικό τα παιδιά να έρχονται σε επαφή με τα αντίστοιχα αναγνώσματα καθόλη τη διάρκεια της χρονιάς, έτσι ώστε, όταν έχουν την ευκαιρία να αλληλοεπιδράσουν ή να υποδεχθούν κάποιο συμμαθητή/τριά τους με αναπηρία, να έχουν την απαραίτητη σχετική γνώση και ευαισθητοποίηση (Kurtts & Gavigan, 2017· Wopperer, 2011· Dyches, Prater, & Jenson, 2006· Blaska, 2004· Rohner & Rosberg, 2003· Favazza & Odom, 1997· Bauer, Campbell, & Troxel, 1985). Έτσι και εμείς θα μελετήσουμε μια σειρά από ανάλογα παραμύθια.
Πριν από κάθε παραμύθι ακούμε ένα τραγούδι Συναισθηματικής Ενδυνάμωσης και Θετικής Διαπαιδαγώγησης
https://youtu.be/fhdUkvpTiMc?si=eadOO2Wh3tzunVFo
Διαβάζουμε το πρώτο παραμύθι ‘Αχ, γιατί να είμαι γάτα’ Η ιστορία της γάτας της Μαγδάλως, που ανικανοποίητη καθώς είναι παραπονιέται, γκρινιάζει κι αναζητά μια καλύτερη ταυτότητα είναι μια διαδρομή μέσα από στιχάκια που συντροφεύει τα παιδιά στη διαδικασία αποδοχής του εαυτού τους με πολύ διασκεδαστικό τρόπο. Τέλος, τα παιδιά σε ζευγάρια παίζουν τους δυο ρόλους του παραμυθιού. Καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι καλύτερα είναι να είμαστε ο εαυτός μας.
Συνεχίζουμε με το δεύτερο βιβλίο “Τρίχες”. Μιλάει για ένα αυτοάνοσο νόσημα, την αλωπεκίαση με σεβασμό και ευαισθησία. Για πέντε ολόκληρα χρόνια όλα ήταν φυσιολογικά. Ξαφνικά, σε μία μόνο μέρα, αλλάζουν τα πάντα. Ο Δημήτρης χάνει τα μαλλιά του εξαιτίας μιας αρρώστιας. Και, μαζί μ’ αυτά, χάνει και την παιδικότητά του. Ένα δύσκολο θέμα, ακόμα και για τους μεγάλους, αντιμετωπίζεται με θάρρος και χιούμορ από ένα μικρό παιδί, που με τη στάση του μας υπενθυμίζει ότι, τελικά, στη ζωή δεν αξίζει να στενοχωριόμαστε για… τρίχες! Μια τρυφερή ιστορία που άγγιξε τα παιδιά και μέσα από τις υποθέσεις και τη συζήτηση συμφωνήσαμε όλοι ότι οι “τρίχες” δεν αλλάζουν τον χαρακτήρα μας , ούτε επηρεάζουν τις φιλίες μας.
Το επόμενο βιβλίο που διαβάσαμε “Η καμηλοπάρδαλη που δεν έβλεπε καλά”. Η καμηλοπάρδαλη δε βλέπει καθαρά, αφού πέρα από τη μύτη της όλα της φαίνονται θολά. Όταν τα ζώα όμως της φτιάχνουν γυαλιά, εκείνη δε θέλει να τα φορέσει. Θα μπορέσουν οι φίλοι της να την πείσουν να αλλάξει γνώμη ή μήπως το καταλάβει η ίδια μετά από όσα πάθει. Στο βιβλίο αυτό της Γιολάντας Τσορώνη – Γεωργιάδη, η ιστορία αναδεικνύει την αξία της αυτογνωσίας και της αποδοχής, τοποθετώντας τον αναγνώστη σε ένα μαγικό ζωικό βασίλειο. Η καμηλοπάρδαλη, με την αδυναμία της να βλέπει καθαρά, μεταφέρει με μοναδικό τρόπο τις προκλήσεις που βιώνει όποιος αρνείται να δει την αλήθεια γύρω του.
Αφού διαβάσαμε το παραμύθι τα παιδιά μπήκαν στη θέση της καμηλοπάρδαλης, έγιναν ζευγάρια και ο ένας βοηθούσε τον άλλο που δεν έβλεπε και τέλος συμπληρώσαμε ένα φύλλο εργασίας με τα συναισθήματα της ηρωίδας.
Τέλος παίζουμε ένα παιχνίδι, προσπαθούμε με κλειστά μάτια να τοποθετήσουμε στη σωστή θέση την ουρά του ζώου.
Επόμενο βιβλίο ” Ο μαύρος Κότσυφας κι ο άσπρος Γλάρος”. Στο χωριό των άσπρων γλάρων ο μαύρος κότσυφας είναι ένας ξένος. Όλοι τον κοιτάζουν με δυσπιστία, κανείς δεν τον θέλει. Ώσπου με τον καιρό διαπιστώνουν πόσο σπουδαίος είναι αυτός ο παράξενος ξένος. Μια γοητευτική ιστορία που αναφέρεται στην πραγματική φιλία, την ξενοφοβία, τον ρατσισμό, αλλά και στην αγάπη για το βιβλίο και τη γνώση.
Μετά την ανάγνωση έγινε συζήτηση γύρω από το βιβλίο για την κατανόησή του και συζήτηση γύρω από το θέμα της διαφορετικότητας. Τα παιδιά είπαν τις σκέψεις τους για τους ήρωες και διατύπωσαν τα συναισθήματά τους. Στο τέλος μαζί με τα παιδιά αποφασίσαμε να ζωγραφίσουμε σκηνές από το παραμύθι . Διάλεξε ο καθένας την αγαπημένη του σκηνή και την ζωγράφισε πάνω σε ένα μεγάλο χαρτόνι ώστε να δημιουργήσουμε το δικό μας βιβλίο σαν κόμικς για να το διαβάζουμε οπότε θέλουμε.
Το επόμενο βιβλίο μας. Η μικρή καμηλοπάρδαλη Βούλα γεννήθηκε χωρίς βούλες, τα καφέ στίγματα που έχουν όλες οι καμηλοπαρδάλεις. Δυστυχώς δεν είχε αδερφάκια ούτε και φίλους γιατί ήταν διαφορετική απ’ τα άλλα καμηλοπαρδαλάκια και δεν την έκαναν παρέα. Η γνωριμία και η φιλία της όμως με τη Ρούλα, τη μικρή ζέβρα, που ήταν κι αυτή διαφορετική γιατί είχε ροζ ρίγες αντί για μαύρες και η επίσκεψη τους στο σοφό μπούφο θα αλλάξουν τα πράγματα και θα τη γεμίσουν αυτοπεποίθηση. Φιλία, διαφορετικότητα και αυτοπεποίθηση είναι μερικά μόνο από τα μηνύματα αυτού του παραμυθιού.
Τα παιδιά μπαίνουν στη θέση της Βούλας και την πρώτη φορά ανέχονται τα πειράγματα από τα υπόλοιπα ζώα για την διαφορετικότητα της αλλά ύστερα αντιδρούν με αυτοπεποίθηση και αντιμετωπίζουν όσους την πειράζουν.
Στον καθρέφτη βλέπουν τον εαυτό τους και αντιλαμβάνονται ότι αυτό που αξίζει είναι να μας αγαπάνε γι’ αυτό που είμαστε, για τη διαφορετικότητά μας. Αρκεί να το πιστέψουμε κι εμείς. Αρκεί να πιστέψουμε στον εαυτό μας…
Μια αγκαλιά όλοι σε όλους!!!
“Ελίτσα ή Παπαρούνα;” Δίπλα στις ρίζες μιας ελιάς και ανάμεσα σε κατακόκκινες παπαρούνες, ένα αγόρι βρίσκει ένα κουτάβι. Και θα το πάρει σπίτι του. Κάπως έτσι ξεκινά μια αληθινή φιλία ανάμεσα σε ένα παιδί και ένα σκύλο. Αλλά πού καταλήγει;
Μια ιστορία τρυφερή που φανερώνει ένα μεγάλο και καλά κρυμμένο μυστικό… Τόσο μεγάλο και τόσο καλά κρυμμένο που κάποια στιγμή μπορεί να αλλάξει τη ζωή εκείνου που μπόρεσε να το φυλάξει βαθιά μέσα στη καρδιά του.
Ζωγραφίζουμε το αγαπημένο μας πρόσωπο , αυτό που μας κάνει να χαιρόμαστε όταν το βλέπουμε , που κοντά του νοιώθουμε ασφάλεια και είναι βαθιά μέσα στην καρδιά μας. Κι αν δεν είναι πρόσωπο;
Αγαπημένο βιβλίο “Ο Πρασινοπασχαλιάς”. Σ’ ένα μικρό πασχαλοχωριό ζει μια πράσινη πασχαλίτσα, ο Πρασινοπασχαλιάς, που κανείς δεν τον κάνει παρέα γιατί είναι διαφορετικός. Όταν όμως εμφανίζεται το μαύρο κοράκι που θέλει να φάει τις πασχαλίτσες, ο Πρασινοπασχαλιάς με το φίλο του το σαλιγκάρι, τον Σάλη, θα συνεργαστούν και θα διώξουν τον εχθρό. Ένα διδακτικό παραμύθι που μιλάει για τη διαφορετικότητα και την αξία της συνεργασίας και της φιλίας. Αποφασίσαμε με τα παιδιά να δημιουργήσουμε δαχτυλόκουκλες με τους ήρωες του παραμυθιού και στο τέλος να παίξουμε στο κουκλοθέατρο.
-Αυτό το καπέλο δεν είναι δικό μου. -Μόλις το ‘κλεψα. -Το ΄κλεψα από ένα μεγάλο ψάρι. -Κοιμόταν όταν του το πήρα. -Και μάλλον θα κοιμάται για πολύ ακόμα. -Αλλά, ακόμα κι αν ξυπνήσει, μάλλον δεν θα το πάρει είδηση. -Και να, όμως, που κάτι πήγε στραβά!
Ένα βιβλίο που μας προβλημάτισε πολύ για τη διαχείριση συγκρούσεων και την επίλυση των προβλημάτων. Συζητήσαμε τα εξής γεγονότα: 1.Είναι σωστό να αρπάζουμε τα πράγματα των άλλων; 2.Έκανε καλά ο κάβουρας που μαρτύρησε το ψαράκι; 3.Τι συνέβη πίσω από τα χόρτα; Τα παιδιά είπαν τη γνώμη τους και φυσικά υπήρξαν πολλές αντίθετες γνώμες και πολλές φορές άλλαζαν γνώμη , ανάλογα τον τρόπο που νηπιαγωγός έθετε τον προβληματισμό.
