Θεματικός κύκλος: Φροντίζω το περιβάλλον
Τομέας: Κλιματική αλλαγή-φυσικές καταστροφές, πολιτική προστασία
Τίτλος προγράμματος: ” Σεισμός- Σεισμός μη σε πιάνει πανικός “
Στόχος του προγράμματος είναι να γνωρίσουν τα παιδιά τις φυσικές καταστροφές και κυρίως
το φυσικό φαινόμενο του σεισμού. Να αποκτήσουν δεξιότητες και γνώσεις προετοιμασίας πριν
την εκδήλωση του σεισμού, κατά τη διάρκειά του και μετά την εκδήλωσή του.
Εργαστήριο 1.Φυσικές καταστροφές. Ξεκινάμε το εργαστήριο με την διερεύνηση των
πρότερων γνώσεων των παιδιών για το τι είναι φυσικές καταστροφές. Έτσι δημιουργούμε τον
πρώτο εννοιολογικό χάρτη. Παρακολουθούμε ένα σχετικό βίντεο και εμπλουτίζουμε τον αρχικό
χάρτη.
Ακολουθεί συζήτηση για τα συναισθήματα που προκαλούνται από τις φυσικές καταστροφές.
Επίσης οι μαθητές καλούνται να εκφράσουν τα ρήματα που συνδέονται με τα παραπάνω
φαινόμενα.
Τέλος σε φύλλο εργασίας ζωγραφίζουν όποιο φυσικό κίνδυνο τους έκανε εντύπωση.
Εργαστήριο 2 . Εσωτερικό της γης-Γεωλογικές πλάκες. Παρακολουθούμε σχετικό βίντεο για το
εσωτερικό της γης. Ονομάζουμε τα μέρη: πυρήνας-εσωτερικός μανδύας-εξωτερικός μανδύας-φλοιός.
Ακολουθούμε τις οδηγίες προκειμένου να αναπαραστήσουμε το εσωτερικό της γης με πλαστελίνη.
Χωρίζουμε τα παιδιά σε ομάδες των τεσσάρων και και η κάθε ομάδα δημιουργεί τα δικά της μέρη.
Παρουσιάζουν στην ολομέλεια την δική τους κατασκευή και ονομάζουν τα μέρη του εσωτερικού της γης.
Πλάκες: στο χάρτη παρατηρούμε τις επτά τεκτονικές πλάκες του πλανήτη μας. Έχουμε δύο χαρτόνια
(πλάκες) στα οποία τοποθετούμε διάφορα αντικείμενα: σπίτια ,ανθρώπους, ζώα…
Ανά δύο τα παιδιά κρατάνε τα χαρτόνια και προσομοιάζουν τις κινήσεις των πλακών της γης , ώστε να
δημιουργείτε σεισμός.
Φύλλο εργασίας :χρωματίζω το εσωτερικό της γης.
Εργαστήριο 3. Τίτλος: Μύθοι γύρω από το σεισμό. Παλαιότερα οι άνθρωποι μη μπορώντας να
εξηγήσουν το φαινόμενο του σεισμού έπλαθαν διάφορους μύθους. Παρακολουθήσαμε τέσσερα βίντεο
σχετικά με τους μύθους του:
1) Ψάρι ,αγελάδα ( ΙΝΔΙΑ)
2) Ο γενναίος Κασίμπα και το ψάρι (ΙΑΠΩΝΙΑ)
3) Οι χελώνες( ΑΜΕΡΙΚΗ)
4) Εγκέλαδος (ΕΛΛΑΔΑ)
Επικεντρωθήκαμε στον μύθο του Εγκέλαδου και συζητήσαμε γι’ αυτόν.
Σε φύλλο εργασίας τον ζωγραφίσαμε όπως τον φανταζόμαστε.
Σε διαδικτυακό παιχνίδι μαζί με τα παιδιά αντιστοιχίζουμε τον μύθο με την χώρα από όπου προέρχεται.
Εργαστήριο 4. Ενέργειες πριν το σεισμό.
Τι προετοιμασίες πρέπει να κάνω πριν την εκδήλωση ενός σεισμού; Προετοιμάζουμε τα παιδιά
συζητώντας για το ενδεχόμενο ενός σεισμού και ακολουθούμε κάποιες οδηγίες : και στο σπίτι και στο
σχολείο στερεώνουμε τα βαριά έπιπλα στον τοίχο, κατεβάζουμε τα βαριά αντικείμενα στα κάτω ράφια,
αποφεύγουμε να τοποθετούμε στο σπίτι μας αντικείμενα σε ράφια πάνω από το κρεβάτι μας ή τον
καναπέ.
Κατόπιν συζητάμε για τα χρήσιμα αντικείμενα που πρέπει να έχουμε μαζί μας και κάνουμε το δικό μας
βαλιτσάκι έκτακτης ανάγκης. Αφού παρακολουθήσουμε σχετικό βίντεο Καταλήγουμε στα εξής: φακός,
ραδιόφωνο, τσιρότα, νερό, κονσέρβες, μπαταρίες, κινητό τηλέφωνο, ψαλίδι, σφυρίχτρα, φάρμακα.
Επίσης πρέπει να γνωρίζουμε τους αριθμούς έκτακτης ανάγκης και να τους ανακοινώσουμε στην
οικογένειά μας.
Φύλλο εργασίας: Προετοιμάζω το δικό μου βαλιτσάκι.
Εργαστήριο 5. Τι κάνω κάνω κατά τη διάρκεια του σεισμού. Θα ξεκινήσουμε με την παρουσίαση ενός
βίντεο από το Φωτόδεντρο: Κίνδυνοι σε περίπτωση σεισμού. Θα ακολουθήσει σχολιασμός ανά προβολή
και συζήτηση πάνω στο θέμα. Τι πρέπει να αποφεύγουμε και τι πρέπει να κάνουμε. Όταν είμαστε στην
τάξη μας ,στο σπίτι μας, στον δρόμο.
Όταν είμαι στην τάξη μου παραμένω ψύχραιμος, σκύβω και καλύπτω τον αυχένα μου και το κεφάλι μου
σαν χελωνάκι. Ή μπαίνω κάτω από το τραπεζάκι μου και πιάνω το ένα πόδι του.
Είμαι μακριά από τα παράθυρα και τα βαριά έπιπλα. Ακολουθώ τις οδηγίες της κυρίας μου και μόλις
σταματήσει ο σεισμός μπαίνω στην σειρά για να αποχωρήσω από την αίθουσα. Δεν ξεχνώ :
ΣΚΥΒΩ-ΚΑΛΥΠΤΟΜΑΙ-ΚΡΑΤΙΕΜΑΙ.
Επαναλαμβάνω τις ασκήσεις αρκετές φορές κατά την διάρκεια της μέρας.
Φύλλο εργασίας :τα τρία βήματα που πρέπει να ακολουθήσω σε περίπτωση σεισμού.
Φύλλο εργασίας: Είμαι στο σπίτι μου ,τι πρέπει να κάνω σε κάθε δωμάτιο πως πρέπει να προστατευτώ.
Εργαστήριο 6.Τι πρέπει να κάνω μετά το σεισμό: Ανατρέχουμε στην αφίσα του ΟΑΣΠ ΑΣΠΙΔΑ και
συζητάμε για τις ενέργειες που κάνουμε έπειτα από την εκδήλωση ενός σεισμού. Όταν βρισκόμαστε στο
σχολείο μας κι αφού έχει σταματήσει ο σεισμός κάνουμε μία γραμμή και αποχωρούμε από την τάξη
,πρώτα το τμήμα 1 κι έπειτα το τμήμα 2.
Βιωματική προσομοίωση συγκέντρωσης των τάξεων στον αύλειο χώρο του σχολείου.
Συζητάμε επίσης για το τι πρέπει να κάνουμε στο σπίτι με την οικογένειά μας και το σχέδιο έκτακτης
ανάγκης που έχουμε καταστρώσει από κοινού.
Επίσης μιλάμε για τα μέτρα προστασίας στο δρόμο και παίζουμε διαδικτυακά παιχνίδια .
Δημιουργούμε με τα παιδιά μια αφίσα με τις ενέργειες πριν και μετά τον σεισμό .
Επίσης άλλη μία με τις σωστές και τις λάθος συμπεριφορές κατά την διάρκεια του .
Φύλλο εργασίας :Ζωγραφίζω μία σωστή και μία λάθος συμπεριφορά.
Εργαστήριο 7. Αξιολόγηση.
Θα κλείσουμε το θέμα μας με το τραγούδι από τα Ημισκούμπρια :(Σεισμός, φιλαράκο, μη σε πιάνει
πανικός.)
Πρόκειται για ένα τραγούδι από το CD-ROM αντισεισμικής προστασίας:( Τι είναι σεισμός και πως
μπορούμε να τον αντιμετωπίσουμε),μία πρωτοβουλία και παραγωγή του Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε και του Ο.Α.Σ.Π.
(2002).
Θα παίξουμε παιχνίδια διαδικτυακά και μη.
Τέλος οι μαθητές θα παρουσιάσουν στην ολομέλεια ότι έμαθαν για τον σεισμό και θα ακολουθήσει
φύλλο αξιολόγησης.
Προαιρετικό Τμήμα
Έμαθαν οι μαθητές μέσα από εικόνες και βίντεο για τις φυσικές καταστροφές .
Παρακολουθήσαμε το παρακάτω βίντεο…
Ξεκινήσαμε το θέμα μας με την ερώτηση “τι είναι σεισμός;”
Μιλήσαμε για το επίκεντρο, το μέγεθος και την ένταση. Τι καταστροφές μπορεί να προκαλέσει ένας σεισμός και ότι οι σεισμοί ανάλογα με τα αίτια γένεσής τους διακρίνονται σε τρεις κατηγορίες:
Τεκτονικοί σεισμοί
Ηφαιστειογενείς σεισμοί
Εγκατακρημνισιγενείς σεισμοί
Παρακολουθήσαμε το παρακάτω βίντεο…
Μάθαμε ότι ένας υποθαλάσσιος σεισμός, μπορεί να προκαλέσει τη γένεση ενός “τσουνάμι”
Παρακολουθήσαμε τα παρακάτω βίντεο…
Ζωγραφίσαμε αίνιγμα για το τσουνάμι…
Μιλήσαμε για το τι πρέπει να κάνουμε σε περίπτωση σεισμού.
Επεξεργαστήκαμε την αφίσα του ΟΑΣΠ με χρήσιμες οπτικοποιημένες πληροφορίες για τα παιδιά που αποσαφηνίζει τα σημαντικά βήματα προφύλαξης.
Παρακολουθήσαμε τα παρακάτω βίντεο…
Μάθαμε τα 3 βήματα
Φύλλο εργασίας
ΠΡΟΛΗΨΗ
Παρακολουθήσαμε τα παρακάτω βίντεο…
Μάθαμε Χρήσιμα τηλέφωνα!
Φύλλο εργασίας
Τι χρειαζόμαστε για το σεισμό στο σάκο έκτακτης ανάγκης
Γλώσσα
Βρίσκουμε τις λέξεις που αντιστοιχούν στα αντικείμενα του σάκου.
Φύλλο Εργασίας
Μιλήσαμε για την ανατομία της Γης!
Η Γη αποτελείται από τον εσωτερικό πυρήνα, τον εξωτερικό, τον
μανδύα και τον φλοιό ο οποίος βρίσκεται κοντά στην επιφάνεια.
Παρακολουθήσαμε το παρακάτω βίντεο…
Φύλλα Εργασίας
Εσωτερικό της γης με πλαστελίνη
Μιλήσαμε για τα Ηφαίστεια , τα βασικά του μέρη και τους Ηφαιστειογενείς σεισμούς
Παρακολουθήσαμε τα παρακάτω βίντεο…
Δημιουργήσαμε ένα Ηφαίστειο(Πείραμα)
Ηφαίστειο ατομική εργασία
Ηφαίστειο με σφηνώματα
Φύλλο εργασίας
Μιλήσαμε για το σεισμογράφο
Παρακολουθήσαμε το παρακάτω βίντεο…
Φύλλο Εργασίας
κάνε το χεράκι σου σεισμογράφο
ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ
Τα αρχαία χρόνια τι πίστευαν οι άνθρωποι για τον σεισμό;
Ο Εγκέλαδος , κατά την Ελληνική Μυθολογία ήταν ο αρχηγός των Γιγάντων, γιος του Ταρτάρου και της Γης. Την εποχή της Γιγαντομαχίας, έπαιξε πρωτεύοντα ρόλο. Όμως η θεά Αθηνά τον κυνήγησε τον γίγαντα πάνω από την Μεσόγειο. Πέταξε πάνω του ένα μεγάλο νησί, την Σικελία , και τον έθαψε από κάτω. Ο Εγκέλαδος μούγκριζε και έβγαζε από το στόμα του φωτιά . Τότε η γη κουνιόταν , γινόταν σεισμός, και το μεγάλο ηφαίστειο της Σικελίας , η Αίτνα , έτρεμε κι έβγαζε λάβα και καπνούς που σκέπαζαν τον ήλιο . Και σήμερα ακόμα όταν γίνεται μεγάλος σεισμός , λέμε ότι “χτύπησε ο Εγκέλαδος”
Κατασκευή με τον Εγκέλαδο
Γλώσσα
Μάθαμε λέξεις που έχουν σχέση με το σεισμό.
Μάθαμε για τις αντιδράσεις των ζώων όταν προαισθάνονται τους σεισμούς.
Ζώα που ζουν υπογείως, όπως φίδια, μυρμήγκια, ποντίκια, κατσαρίδες κ.α. βγαίνουν στην επιφάνεια ομαδικώς. Σκύλοι γαβγίζουν συνεχώς και τρέχουν λίγη ώρα πριν σε ασφαλές σημείο όπως και οι γάτες. Τα πουλιά εγκαταλείπουν τα δέντρα και αρχίζουν να πετούν ψηλά
Παρακολουθήσαμε το παρακάτω βίντεο…
Άσκηση αντισεισμικής προστασίας
Παρακολουθήσαμε το παρακάτω βίντεο…
Όλα τα παιδιά βραβεύτηκαν για την συμμετοχή τους στην αντισεισμική άσκηση.
Ενημερώσαμε με φυλλάδιο το οικογενειακό τους περιβάλλον για τη συμπεριφορά που πρέπει να έχουμε αν γίνει σεισμός και είμαστε στο σπίτι, στο σχολείο ή στο δρόμο.
Μάθαμε και χορέψαμε το τραγούδι “Όταν γίνεται σεισμός μη σε πιάνει πανικός” (Ημισκούμπρια)
Τέλος επεξεργαστήκαμε το pdf του ΙΕΠ “Διαχείριση Κινδύνων ΤΙ ΚΑΝΩ ΤΗΝ ΩΡΑ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΣΕΙΣΜΟΥ ”