ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ

Η συνοικία μας, είναι μια από τις μεγαλύτερες συνοικίες της Λάρισας, με πληθυσμό 15.000 κατοίκων και προοπτικές πολύ μεγαλύτερης, ακόμα , ανάπτυξης. Βρίσκεται στην ανατολική πλευρά της πόλης. Τα όρια της συνοικίας μας είναι τα εξής: Βόρεια είναι η συνοικία των Λαχανόκηπων, η οποία είναι ενωμένη με την συνοικία μας και αποτελούν σχεδόν ένα τμήμα, και το αεροδρόμιο της Λάρισας. Νότια είναι η συνοικία της Χαραυγής και Δυτικά οι σιδηροδρομικές γραμμές, μας χωρίζουν από την πόλη της Λάρισας. Στα Ανατολικά εκτείνονται γεωργικές εκτάσεις, που φτάνουν μέχρι το χωριό Πλατύκαμπος. Δύο μεγάλες οδικές αρτηρίες διασχίζουν την περιοχή μας: Η παλιά Εθνική οδός Αθηνών-Θεσσαλονίκης, που διασχίζει τη συνοικία μας κάθετα και η οδός Βόλου, που τη διασχίζει οριζόντια και τη χωρίζει στη μέση.

Ιστορικό παρελθόν

Όπως σε πολλές περιοχές της Θεσσαλίας, έτσι και στην περιοχή μας βρέθηκαν νεολιθικοί οικισμοί. Είναι  αξιοσημείωτο να αναφερθεί ότι τόσο η έκταση της σύγχρονης πόλης της Λάρισας όσο και η ευρύτερη περιοχή είναι από τις λίγες στον ελλαδικό χώρο που κατοικούνται συνεχώς από την 6η χιλιετία. Οι πιο χαρακτηριστικές λοιπόν θέσεις κατοίκησης που εμπίπτουν μέσα στα όρια του Δήμου Λαρισαίων είναι οι εξής:
• Ο λόφος του Αγίου Αχιλλείου
• Μαγούλα (1) στην Οδό Καρδίτσης
• Μαγούλα στο πρώην Μοτέλ Ξενία- νυν Grecotel Imperial
• Μαγούλα «Βραστήρας» 

Σε ορισμένες από τις νεολιθικές θέσεις, βρέθηκαν και τύμβοι καθώς και άλλα ευρήματα της κλασσικής εποχής. Η Μαγούλα “Βραστήρας”  βρίσκεται στην εθνική οδό κοντά στη θέση Travel Stop στο ύψος μεταξύ των οδών Γοργοποτάμου και Θεόπετρας. Είναι μία χαμηλή μαγούλα με ίχνη κατοίκησης από τη νεότερη νεολιθική εποχή που ένα τμήμα της ισοπεδώθηκε κατά την κατασκευή της εθνικής οδού. Σ’ αυτό το  λοφίσκο, την Τούμπα, όπως τον αποκαλούν οι ντόπιοι,  όταν έγινε κάποια προσπάθεια να δούνε τι υπάρχει εκεί, διαπιστώσανε ότι επρόκειτο για κάποιον τάφο, έναν «Τύμβο», ο οποίος όμως ήταν συλημένος, πιθανότατα κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας.  Στο μέρος αυτό, που το λέγανε Τούμπα, πηγαίνανε οι παλιοί Λαρισαίοι βόλτα την Καθαρή Δευτέρα. Εκείνη την εποχή, βέβαια η περιοχή δεν ήταν κατοικημένη, ήταν μόνο χωράφια.

Στα αρχαϊκά χρόνια, η περιοχή εντάσσονταν στα όρια της «χώρας» της αρχαίας Λάρισας. Ήταν, δηλαδή, περιοχή με αγρούς, που καλλιεργούνταν από τους αρχαίους Λαρισαίους. Το τμήμα αυτό αποτέλεσε μια από τις ευφορότερες περιοχές της Ελλάδας, την πεδιάδα της  «εριβώλακος» Λάρισας.

Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, η περιοχή, όπως και η υπόλοιπη Θεσσαλία, είναι Τούρκικο τσιφλίκι, που ανήκει στον Τούρκο μπέη Ομέρ Λεγκέρ, ο οποίος κατείχε επίσης πολλά κτίρια στο κέντρο της Λάρισας, ανάμεσά τους και την περίφημη Λέσχη Ασλάνη. Το τσιφλίκι καταλαμβάνει μια τεράστια έκταση, που φτάνει μέχρι το Μελισσοχώρι, ίσως και μέχρι τα Πυροβολικά. Με την αποχώρηση των Τούρκων, το τσιφλίκι πουλιέται σε διάφορους μικροϊδιοκτήτες, ένα όμως μεγάλο μέρος του αγοράζεται από τον Φώτη Καρύδα. Ο Καρύδας, στην άκρη του κτήματός του, φτιάχνει ένα αρχοντικό, το οποίο σώζεται μέχρι σήμερα, στην οδό Υψηλάντου. Επίσης φτιάχνει και ένα κέντρο το 1937, το φημισμένο ΚΑΡΥΔΙΟΝ, το οποίο γίνεται σημείο αναφοράς, για ολόκληρη την περιοχή. Το ΚΑΡΥΔΙΟΝ βρισκόταν στην αρχή της οδού Βόλου, δεξιά και προτού φτάσουμε  στις γραμμές του τραίνου. Ήταν ένα ωραιότατο εξοχικό κέντρο με θαυμάσια πισίνα, με εκατό φώτα σε σχήμα ομπρέλας και πολλούς καθρέφτες και ξεχωριστή πισίνα για πατινάζ.  Σ’ αυτό το κέντρο οι Λαρισαίοι  έζησαν ωραίες και αξέχαστες βραδιές.

Σήμερα από το περίφημο ΚΑΡΥΔΙΟΝ έχει μείνει μόνο το όνομα της στάσης του Αστικού λεωφορείου. Το 1940, ο γνωστός Καραγκιοζοπαίκτης Γιάνναρος μεταφέρει το θέατρο σκιών του, από το φρούριο στη σημερινή οδό 23ης Οκτωβρίου ( παλιά οδό Βόλου ), δίπλα σχεδόν στο ΚΑΡΥΔΙΟΝ. Κατά τη διάρκεια της Κατοχής, παίζει περιστασιακά Καραγκιόζη, στη γωνία των οδών Υψηλάντου και Σεφέρη και στην Ηρώων Πολυτεχνείου. Κοντά στην περιοχή που βρισκόταν το ΚΑΡΥΔΙΟΝ γύρω στα 1900, ο Σύλλογος των Φιλομούσων και ο Αθλητικός Σύλλογος έχτισαν ένα επιβλητικό για την εποχή γυμναστήριο με αίθουσες άθλησης και αποδυτήρια. Έκτοτε εγκαινιάζονταν ετήσιοι αθλητικοί αγώνες, οι οποίοι γίνονταν συγχρόνως με τους πανελλήνιους ιππικούς αγώνες του Αλκαζάρ. Αυτή, όμως, η αθλητική κίνηση διακόπηκε εξαιτίας του πολέμου του 1912. Εκείνη την εποχή, η Λάρισα φτάνει μέχρι το ΚΑΡΥΔΙΟΝ. Από εκεί και πέρα αρχίζουν τα χωράφια.

Εκτός από το ΚΑΡΥΔΙΟΝ, ένα άλλο γνωστό κέντρο διασκέδασης στη συνοικία ήταν το ΦΑΛΗΡΟN, που λειτουργεί μέχρι σήμερα. Το πρώτο ΦΑΛΗΡΟN λειτούργησε το 1955 στη Νέα Σμύρνη. Το 1968 το ΦΑΛΗΡΟN μετακομίζει στο τέρμα της οδού Βόλου (όπου βρίσκεται και σήμερα) και δέκα χρόνια αργότερα επεκτείνεται… Στις μεγάλες του βραδιές ήταν κατάμεστο από 450 θαμώνες. Τις καλές εποχές στο ΦΑΛΗΡΟN ήταν πραγματική ιεροτελεστία. Η δεκαετία του ΄80, μέχρι και τα μέσα του ΄90 ήταν η «χρυσή» εποχή.

Η οδός Βόλου ένωνε τη Λάρισα με τα διάφορα χωριά της περιοχής και κατέληγε στο Βόλο. Είναι ένας μεγάλος κυκλοφοριακός άξονας και κατασκευάστηκε για πρώτη φορά το 1912. Εκείνη την εποχή, βέβαια, ο δρόμος ήταν χωματόδρομος, μια που δεν υπήρχαν αυτοκίνητα και η συγκοινωνία γίνονταν με τα κάρα. Πάνω στο δρόμο που οδηγούσε για το Βόλο ήταν το χάνι του Φαντάνα. Εκεί, σταματούσαν οι χωριάτες να ποτίσουν τ’ άλογά τους, για ν’ αντέξουν στη δίψα τους, ώσπου να φτάσουν στα χωριά τους. Μαγείρευε νόστιμα φαγητά. Μ’ ένα δεκάρικο έτρωγες καλά κι έπινες κι ένα κατοσταράκι μαύρο, Ραψανιώτικο κρασί. Το καλοκαίρι, το φαγητό γίνονταν όξω στη μεγάλη αυλή, κάτω από μια θεόρατη πλατύφυλλη μουριά. Στις ρίζες της, ήταν η μεγάλη Τουλούμπα. Όπως το έμβολό της δούλευε ασταμάτητα, το νερό που έβγαινε ολόδροσο και καθαρό, το ‘πινες και σ’ ανάσταινε.

 Το 1922-1925, με τον αναδασμό, ένα μέρος των χωραφιών παραχωρείται στους πρόσφυγες, που ήρθαν από τη Μικρά Ασία. Η περιοχή, μέχρι την δεκαετία του 50, παραμένει αγροτική, οπότε αρχίζουν να έρχονται οι πρώτοι κάτοικοι, συνήθως από τα τριγύρω χωριά, για να βρουν μια καλύτερη τύχη στην πόλη. Τα οικόπεδα αγοράστηκαν με προσύμφωνο, και επειδή η περιοχή δεν ήταν ενταγμένη στο σχέδιο πόλης, όλα τα σπίτια που χτίζονταν, ήταν χωρίς άδεια. Τα πρώτα σπίτια χτίζονται κατά μήκος της οδού Βόλου. Το 1964, έγινε η χάραξη και η κατασκευή της νέας οδού, η οποία, είναι πλέον ασφαλτοστρωμένη και πιο σύγχρονη. Η περιοχή εντάσσεται στο σχέδιο πόλης το 1979, και τα αυθαίρετα νομιμοποιούνται με το νόμο του Τρίτση. Από τότε η περιοχή αρχίζει να αναπτύσσεται.

Επίσης τη συνοικία μας διασχίζει η σιδηροδρομική γραμμή Λάρισας – Βόλου η οποία λέγεται και «Θεσσαλικός σιδηρόδρομος». Η γραμμή  Βόλου-Βελεστίνου-Λάρισας, μήκους 60 χιλμ, και πλάτους 1 μέτρου δόθηκε στην κυκλοφορία στις 22 Απριλίου 1884. Η συμβολή του σιδηροδρόμου στην ανάπτυξη της περιοχής υπήρξε τεράστια, δεδομένου ότι την εποχή εκείνη δεν υπήρχαν αυτοκίνητα, ούτε και δρόμοι, και η μεταφορά όλων των προϊόντων γινόταν με το τρένο. Οι μεταφορές γίνονταν σε ελάχιστο χρόνο σε σχέση με τον χρόνο πριν από την κατασκευή, οπότε απαιτούνταν 12ωρο ταξίδι από τη Λάρισα μέχρι το Βόλο. Όλα τα εισαγόμενα προϊόντα μεταφέρονταν από το λιμάνι του Βόλου στη Λάρισα, με το σιδηρόδρομο και από εκεί διοχετεύονταν στην εσωτερική αγορά. Η Λάρισα έπαιξε σπουδαίο ρόλο σταυροδρομίου, με εμπορική και στρατηγική σημασία.

Η συνοικία σήμερα

Κατά μήκος της οδού Βόλου, σε μία απόσταση περίπου 6 χιλιομέτρων, έχει αναπτυχθεί η συνοικία μας. Ένας από τους βασικούς λόγους, που αναπτύχθηκε σ’ αυτό το σημείο, είναι η μεγάλη της έκταση, αλλά και οι προσιτές τιμές των οικοπέδων, σε σχέση με άλλες περιοχές της Λάρισας. Κι αυτό γιατί η περιοχή καθυστέρησε να ενταχθεί στο σχέδιο πόλης. Προτιμήθηκε κυρίως από ανθρώπους, προερχόμενους από την επαρχία Αγιάς, γιατί εξασφάλιζε εύκολη πρόσβαση στα χωριά τους. Επίσης αναπτύχθηκε, γιατί δεν είναι μακριά από το κέντρο της πόλης, και οι κάτοικοι , οποιαδήποτε στιγμή, μπορούν να πάνε για τις όποιες δουλειές τους. Όταν πρωτοήρθαν οι πρώτοι κάτοικοι, στα μέσα της δεκαετίας του ’50, η περιοχή δεν είχε καμιά σχέση με τη σημερινή εικόνα. Ήταν αραιοκατοικημένη, με ελάχιστα σπίτια διάσπαρτα στις αλάνες. Οι δρόμοι, με δυσκολία ξεχώριζαν, γιατί ήταν χωματόδρομοι, γεμάτοι πέτρες και λάσπες και δεν διέφεραν από το έδαφος ενός απεριποίητου κήπου ή εγκαταλελειμμένου οικοπέδου. Ευνόητο είναι, πως τις βροχερές μέρες η ταλαιπωρία με τις λάσπες ήταν μεγάλη, γιατί δεν μπορούσε να περάσει κανείς από κει με τα πόδια. Αποχετευτικό σύστημα δεν υπήρχε και οι δρόμοι μετατρέπονταν σε μικρά ρυάκια.

Έπειτα από διαμαρτυρίες και παράπονα πολλών χρόνων, οι κάτοικοι κατάφεραν να πείσουν το Δήμο της πόλης, να ενδιαφερθεί για την περιοχή. Πρώτα ασφαλτοστρώθηκαν οι κεντρικοί δρόμοι, δημιουργήθηκε αποχετευτικό δίκτυο και τοποθετήθηκαν υπόγειες τηλεφωνικές γραμμές. Τις δύο τελευταίες δεκαετίες, οι αλλαγές ήταν αργές, αλλά σημαντικές. Οι περισσότεροι δρόμοι ασφαλτοστρώθηκαν, τα γύρω σπίτια απέκτησαν δεύτερο όροφο ή μια σοφίτα, κι όλο και περισσότερα οικόπεδα κατοικήθηκαν. Το παλιό, παραδοσιακό μπακάλικο γκρεμίστηκε, και ένα τριώροφο κτίριο πήρε τη θέση του. Τρία  super-market και δύο φαρμακεία ξεφύτρωσαν στη συνοικία, εξυπηρετώντας τους κατοίκους της περιοχής. Η ενορία μας απέκτησε μια πανέμορφη εκκλησία, η οποία είναι καταφύγιο όλων μας. Γενικά έγιναν πολλές αλλαγές στη γειτονιά μας.

Υπάρχουν τρία πάρκα, που αποτελούν χώρους ψυχαγωγίας, για άτομα κάθε ηλικίας και ιδιαίτερα νέων, που συχνάζουν εκεί, όταν ο καιρός είναι ζεστός. Σ’ αυτά τα πάρκα έχουν φυτευτεί κυπαρισσάκια, λιγκούστρες, πεύκα, δάφνες και ορισμένα θαμνώδη φυτά. Έχουν τοποθετηθεί μπασκέτες σ’ ένα από αυτά και σε δύο υπάρχουν σιντριβάνια και ψηλά δέντρα, που μας χαρίζουν τις καυτές μέρες του καλοκαιριού, μια νότα δροσιάς. Μια νέα πλατεία εγκαινιάστηκε το 2019, δίπλα από το σχολείο μας, η πλατεία Μίκη Θεοδωράκη. Υπάρχουν επίσης, δύο παιδικές χαρές, με φωτισμό και επίστρωση από πλάκες.  Υπάρχουν δυστυχώς, και άλλοι χώροι για πλατείες και πράσινο, αλλά παραμένουν οικόπεδα γεμάτα σκουπίδια, βρωμιές και μπάζα.

Η γειτονιά μας προσφέρει αρκετές δυνατότητες για παιχνίδι, μια που υπάρχουν ακόμα, πολλοί κενοί χώροι. Δεν προσφέρει πολλές δυνατότητες για αθλητισμό, μια που υπάρχει ένα μόνο γυμναστήριο, χωρίς όμως να έχει τον κατάλληλα εξοπλισμένο χώρο, και από ένα γήπεδο μπάσκετ και βόλεϊ. Για διασκέδαση υπάρχουν πολλά κέντρα , προς το τέλος της συνοικίας, αρκετές ταβέρνες και ουζερί, όπου συχνάζουν, συνήθως, ηλικιωμένα άτομα. Για τη νεολαία,   υπάρχει ένας πολυχώρος [bowling], όπου συγκεντρώνονται πολλοί  νέοι και ασχολούνται με ηλεκτρονικά παιχνίδια, μπιλιάρδο, μπόουλινγκ, ή περνούν την ώρα τους στην καφετέρια. Υπάρχει επίσης η πολιτιστική λέσχη που  ιδρύθηκε το 1984 με 1985 περίπου.

Για τις ανάγκες της τρίτης ηλικίας της συνοικίας μας υπάρχει το Κέντρο Ανοιχτής Προστασίας Ηλικιωμένων [Κ. Α Π. Η.]. Το Ε΄ Κ. Α. Π. Η. ιδρύθηκε το 1998 . Το 2009 άρχισε να κατασκευάζεται στη συνοικία μας υπερσύγχρονο Κέντρο Υγείας, σε οικοδομικό τετράγωνο εμβαδού 2.988 τετ. μέτρων στην οδό Κάρλας. Πρόκειται για το πρώτο Δημοτικό Κέντρο Υγείας στην περιφέρεια, το ισόγειο του οποίου περιλαμβάνει αίθουσα Κ.Α.Π.Η και αναψυκτήριο, γραφεία, ιατρεία (φυσικοθεραπευτήριο, ιατρεία, χώρους υποδοχής, αναμονής επισκεπτών και χώρους υγιεινής. Ο 1ος όροφος περιλαμβάνει αίθουσα πολλαπλών χρήσεων, μουσικής, εικαστικών, χορού και αποθηκευτικούς χώρους. Στο υπόγειο βρίσκονται αποθήκες, λεβητοστάσιο και μηχανοστάσιο. Σύμφωνα με τη σύμβαση προβλεπόταν να παραδοθεί τον Ιούνιο του 2010. Κατά την διάρκεια κατασκευής του έργου όμως, παρουσιάστηκαν προβλήματα μη ομαλής χρηματοδότησης. Για τρία χρόνια το κτίριο αφέθηκε στη μοίρα του να “αραχνιάζει” και να απαξιώνεται καθημερινά ως υποδομή, αλλά και ως ένας χώρος που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί προς όφελος των κατοίκων της περιοχής. Ευτυχώς τον Απρίλιο του 2014 το έργο ξεμπλοκάρισε και έτσι, μετά κόπων και βασάνων ολοκληρώθηκε και επιτέλους τον Νοέμβριο του 2014 παραδόθηκε σε χρήση.

Η συνοικία μας στον τομέα της εκπαίδευσης είναι αυτάρκης. Υπάρχουν παιδικοί σταθμοί, τέσσερα Νηπιαγωγεία [10ο, 48ο, 23ο, και 52ο], δύο Δημοτικά Σχολεία [ 12ο και  23ο],  το 7ο Γυμνάσιο και το 13ο ΓΕΛ. Υπάρχουν επίσης αρκετά ιδιωτικά φροντιστήρια Ξένων Γλωσσών, καθώς επίσης και φροντιστήρια Γενικής Παιδείας, έτσι ώστε να καλύπτονται οι ανάγκες των μαθητών και να μην χρειάζεται να πηγαίνουν στο κέντρο της πόλης.

 Τέλος, ας σημειωθεί, ότι η ανάπτυξη της συνοικίας του Αγίου Γεωργίου υπήρξε ραγδαία τα τελευταία χρόνια, αφού βρίσκεται στο επίκεντρο τριών μεγάλων αξόνων, της παλαιάς εθνικής οδού, της οδού Βόλου και της νέας εθνικής οδού Αθηνών-Θεσσαλονίκης. Κατά μήκος της οδού Βόλου εκτείνεται και η παλιά Βιομηχανική Περιοχή της Λάρισας. Δεν είναι τυχαίο, ότι πολλά εμπορικά κέντρα και πολυκαταστήματα, βιοτεχνίες, επιχειρήσεις κάθε είδους, αντιπροσωπείες έχουν εγκατασταθεί στους παραπάνω οδικούς άξονες αντικατοπτρίζοντας τη δυναμική της περιοχής. Παράλληλα δεκάδες μονοκατοικίες ξεφυτρώνουν σαν τα μανιτάρια στα εκτός σχεδίου οικόπεδα από ανθρώπους, που θέλουν να ξεφύγουν από το κέντρο αλλά και να βρίσκονται σε απόσταση αναπνοής από την καρδιά της πόλης. Εξάλλου υπάρχουν πυκνά δρομολόγια αστικών λεωφορείων, που τη συνδέουν με το κέντρο. Ακόμη γύρω από τη συνοικία εκτείνονται μεγάλες γεωργικές εκτάσεις, όπου καλλιεργείται βαμβάκι.

Μεγάλο πρόβλημα για την περιοχή είναι ότι καταγράφονται συχνά τροχαία ατυχήματα στην οδό Βόλου, αλλά και στην παλιά εθνική, για τα οποία οι κάτοικοι της περιοχής έχουν διαμαρτυρηθεί πολλές φορές.