Από όποιο σημείο της Αθήνας κι αν την κοιτάξεις, η Ακρόπολη θα σου «κλέψει» την προσοχή. Πρόκειται για ένα από τα μεγαλοπρεπέστερα οικοδομήματα της αρχαιότητας. Ο Ιερός βράχος κατ’ αρχήν κατοικήθηκε τη Λίθινη εποχή από τους Πελασγούς, για να εξελιχθεί σε  μια μικρή πόλη – κράτος με περιμετρικό ισχυρό τείχος – οχυρό που προστάτευε την πόλη  στους Μυκηναϊκούς χρόνους. Το 1200 π.χ. ξεκίνησε η οικοδόμηση ιερών κτιρίων στο υψηλότερο σημείο του λόφου, στην κορυφή. Στην εποχή του Πεισίστρατου κατασκευάστηκαν τα πρώτα προπύλαια, που όμως καταστράφηκαν από την εισβολή των Περσών το 480 πχ μαζί με όλα τα άλλα ιερά κτίσματα.

Στη χρυσή εποχή του Περικλέους, ο Φειδίας αναλαμβάνει να εποπτεύσει την ανοικοδόμηση των θαυμαστών για την αρχιτεκτονική τους κατεστραμμένων ιερών κτισμάτων. Το πιο σημαντικό από αυτά είναι ο Παρθενώνας το οποίο σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε από τον Ικτίνο και τον Καλλικράτη (πιθανόν σε σχέδια του Φειδία). Τα Προπύλαια και το Ερεχθείο με τις Καρυάτιδες, σχεδιάστηκαν και κτίσθηκαν από τον Μνησικλή.

Ο ναός της Απτέρου Νίκης που κτίστηκε από τον Καλλικράτη. Την ίδια εποχή χτίζεται το θέατρο του Διονύσου, το Ωδείο του Περικλή και το ιερό του Ασκληπιού. Πολύ αργότερα κτίστηκε το θέατρο του Ηρώδου του Αττικού.

 Όλα αυτά τα μνημεία στην Ακρόπολη της Αθήνας διατηρήθηκαν επί 20 αιώνες, για 2000 ολόκληρα χρόνια. Διασώθηκαν από φωτιές, σεισμούς, εισβολές και εισβολείς, επιδρομές, πολέμους και κατακτητές. Δυστυχώς δεν κατάφεραν να διασωθούν από ληστές και το βανδαλισμό, την ιεροσυλία του Έλγιν. Ο Έλγιν, τότε πρεσβευτής στην Κωνσταντινούπολη είχε την ιδέα να αφαιρέσει τα γλυπτά από τα μνημεία τους και να τα μεταφέρει στη χώρα του.

Ως πρεσβευτής της Βρετανίας πήρε μια άδεια από το σουλτάνο να αφαιρέσει μερικά κομμάτια από την Ακρόπολη.  Ο Έλγιν απέσπασε το μεγαλύτερο τμήμα της γλυπτής διακόσμησης των μνημείων, απομάκρυνε ολόκληρους κίονες από τις βάσεις τους, απέσπασε εκατοντάδες αντικείμενα και όλα αυτά τα μετέφερε στην Αγγλία . Ο Έλγιν πούλησε το εμπόρευμά του στο Βρετανικό μουσείο για 35.000 λίρες. Τα γλυπτά του Παρθενώνα εκτίθενται εκεί μέχρι και σήμερα!

Η Ελλάδα καταβάλλει συνεχείς προσπάθειες για την επιστροφή των γλυπτών του Παρθενώνα στον τόπο τους.

Από το 1987 η Ακρόπολη αποτελεί Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO και εδώ και μερικές χιλιάδες χρόνια είναι ένα μοναδικό σύμβολο του πνεύματος, της τόλμης και του πολιτισμού που χάρισαν οι αρχαίοι Έλληνες στην ανθρωπότητα.

Προπύλαια
Καθώς ανεβαίνεις στην Ακρόπολη, το πρώτο μνημείο που αντικρίζεις είναι τα Προπύλαια. Τα Προπύλαια αποτελούσαν τη λαμπρή μνημειακή είσοδο της Ακρόπολης. Κτίσθηκαν εξ ολοκλήρου από μάρμαρο, μετά την ολοκλήρωση του Παρθενώνα, από τον αρχιτέκτονα Μνησικλή (437- 432 π.Χ.)  χωρίς όμως να ολοκληρωθούν εξ’ αιτίας του Πελοποννησιακού πολέμου.

Αποτελεί συνδυασμό Δωρικού με τον Ιωνικό ρυθμό, είναι στην όψη του ασύμμετρο και έχει μικρούς και μεγάλους Δωρικούς κίονες σε αρμονική συνύπαρξη. Τα Προπύλαια δεν ήταν ναός αλλά η είσοδος του μεγαλύτερου ιερού της πόλης. Τα Προπύλαια αποτελούνται από ένα σύμπλεγμα με μεγαλοπρεπείς σκάλες (και πέντε πύλες, με κολόνες ιωνικού και δωρικού ρυθμού) που οδηγούν στον Παρθενώνα και τα υπόλοιπα μνημεία.

Ο Ναός της Αθηνάς Απτέρου Νίκης

Καθώς ανεβαίνεις στην Ακρόπολη στα δεξιά σου βλέπεις τον ναό της Αθηνάς Νίκης (426 – 421 π.Χ.) σε σχέδια του αρχιτέκτονα Καλλικράτη. Εδώ οι Αθηναίοι λάτρευαν την προστάτιδα και συμπαραστάτριά τους, στους πολέμους , θεά Αθηνά. Σύμφωνα με τον περιηγητή Παυσανία οι Αθηναίοι είχαν κόψει τα φτερά από το άγαλμα για να μην τους φύγει ποτέ από την πόλη. Στην πραγματικότητα όμως πρόκειται για το άγαλμα της θεάς Αθηνάς και όχι για την προσωποποίηση της Νίκης.

Ο Παρθενώνας

Και επιτέλους αντικρίζεις να στέκεται υπερήφανα στην κορυφή του Ιερού Βράχου ο πιο ξακουστός ναός της αρχαιότητας. Ο μέγας ναός που δεσπόζει στην Ακρόπολη, ο Παρθενώνας, κτίσθηκε προς τιμήν της θεάς Αθηνάς στα μέσα του 5ου αιώνα π.Χ. και μέσα σε εννέα μόνον χρόνια. Είναι κατασκευασμένος ολόκληρος από πεντελικό μάρμαρο και είναι περίφημος για τις αναλογίες του, τις εκλεπτύνσεις του, την τελειότητά της κατασκευής και τον γλυπτό του διάκοσμο.

Τον Παρθενώνα μπορείς να τον «δεις» με πολλούς τρόπους: Σαν ένα αρχιτεκτονικό θαύμα με κίονες που το πλάτος τους μεταβάλλεται ελαφρώς και προσφέρουν στο ναό στήριξη αλλά και μια ψευδαίσθηση οπτικής ευθείας, από όπου κι αν κοιτάξεις. Ως ένα βωμό, αφιέρωμα στη Θεά της Σοφίας και του Πολέμου και Προστάτιδα της Αθήνας. Και ως το μέρος που κάθε εισβολέας της Αθήνας θέλησε να κατακτήσει ή να καταστρέψει. Τον 17ο αιώνα, κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας, ανατινάχθηκε από μία βόμβα των Ενετών ενάντια στους Οθωμανούς, με αποτέλεσμα την σημερινή του εικόνα. Παρόλα αυτά, εξακολουθεί να στέκεται με αξιοπρέπεια και χάρη, εκπροσωπώντας με υπερηφάνεια την Αθήνα και τον πολιτισμό σε όλον τον κόσμο.

Το Ερέχθειο

Αφιερωμένο σε δύο θεούς, την Αθηνά και τον Ποσειδώνα. Χτισμένο την ίδια χρονολογία με τον ναό του Παρθενώνα, το Ερέχθειο, με τις χαρακτηριστικές Καρυάτιδες που στηρίζουν στο κεφάλι τους την οροφή της βεράντας του ναού, σχεδιάστηκε και κτίσθηκε από τον Μνησικλή.

Μια εικονική περιήγηση στην Ακρόπολη: Ερέχθειο και Παρθενώνας