Η αμυγδαλιά και φέτος βιάστηκε να ανοίξει τα ωραία λουλούδια της και να ομορφύνει την φύση γύρω της. Είναι η νυφούλα του Χειμώνα.

Με αφορμή την βροχερή ημέρα διαβάσαμε το παραμύθι «Πέφτει, πέφτει η σταγόνα» και μιλήσαμε για τον κύκλο του νερού.

Και εκεί που βλέπουµε να σβήνουν όλα τα λουλούδια που χρωµάτισαν τον κήπο µας το καλοκαίρι, τα χρυσάνθεµα ξεδιπλώνονται δειλά δειλά και µας υπενθυµίζουν ότι κάθε εποχή, στη φύση, έχει τις οµορφιές της.

Ευχαριστούμε πολύ τους γονείς για τα όμορφα λουλουδάκια!

Πολλά παιδάκια είχαν φέρει για πρωινό μουστοκούλουρα. Τα έδειξαν στα άλλα παιδιά, τα μύρισαν και άρχισαν να αναρωτιούνται από τι έχουν φτιαχτεί. Έτσι ξεκίνησε το νέο μας θέμα με τίτλο: ο Τρύγος.

Συζητήσαμε με τα παιδιά τι σημαίνει τρύγος και βλέποντας σχετικές φωτογραφίες τα παιδιά ανέφεραν εμπειρίες τους, αλλά και ότι άλλο είχαν ακούσει για το θέμα. Μέσα από την συζήτηση το θέμα άρχισε να γίνεται όλο και πιο ενδιαφέρον!

Δραστηριότητες:

1)Συζήτηση:

 Τι είναι ο Τρύγος, πότε γίνεται και πως.

Τι φτιάχνουμε με τα σταφύλια (χυμό, γλυκό μούστο, σταφίδες).

Μούστος: κρασί, ξύδι, μουσταλευριά, μουστοκούλουρα

Αμπέλι, Πατητήρι, Οινοποιείο

2)Κατασκευές

Φτιάχνουμε σταφυλάκια με γκοφρέ και με τύπωμα από φελλό.

Ακούμε το τραγούδι «Σε μια ρώγα από σταφύλι» και ζωγραφίζουμε μια ζωγραφιά για το τραγούδι.

Διαβάζουμε τον μύθο του Αισώπου «Η Αλεπού και τα σταφύλια» και ζωγραφίζουμε την κληματαριά και την αλεπού.

3) Βλέπουμε εικόνες και βίντεο στον υπολογιστή σχετικά με τον τρύγο.     

4) Φτιάχνουμε μουστοκούλουρα

Ανακύκλωση απορριμμάτων είναι η διαδικασία με την οποία επαναχρησιμοποιείται εν μέρει ή ολικά οτιδήποτε αποτελεί έμμεσα ή άμεσα αποτέλεσμα της ανθρώπινης δραστηριότητας και το οποίο στην μορφή που είναι δεν αποτελεί πλέον αγαθό για τον άνθρωπο. Στην διαδικασία αυτή συνήθως τα απορρίμματα μετατρέπονται σε πρώτες ύλες από τις οποίες παράγονται νέα αγαθά.

• Συλλέγουμε τα απορρίμματα τα χωρίζουμε σε κατηγορίες και τα τοποθετούμε σε ειδικούς κάδους (χαρτί, πλαστικό, αλουμίνιο, γυαλί).
•   Πολτοποίηση
• Κατασκευές από ανακυκλώσιμα υλικά:

Καλωσορίζουμε την άνοιξη και ασχολούμαστε με τις παρακάτω δραστηριότητες:

Παροιμίες για το Μάρτιο

 Μάρτης είναι χάδια κάνει , πότε κλαίει , πότε γελάει !

Μάρτης γδάρτης και κακός παλουκοκαύτης.

Αίνιγμα

Από πάνω σαν τηγάνι, από κάτω σαν βαμβάκι και από πίσω ψαλιδάκι.

ΧΕΛΙΔΟΝΙΣΜΑΤΑ

Το τέλος του Χειμώνα και τον ερχομό των χελιδονιών γιόρταζαν τα παιδιά από την αρχαιότητα με τα «χελιδονίσματα».

Σε κάθε μεριά της Ελλάδας, την 1η του Μαρτη τα παιδιά ξεχύνονταν στους δρόμους για να καλωσορίσουν τα χελιδόνια τους, τους αγγελιοφόρους της Άνοιξης. Κρατούσαν στα χέρια τους ένα ξύλινο χελιδόνι και του κρεμούσαν στο λαιμό κουδουνάκια . Πήγαιναν από σπίτι σε σπίτι και έλεγαν τα «χελιδονίσματα» ενώ τα κουδουνάκια συνόδευαν το τραγούδι τους.

Ήρθε ήρθε χελιδόνα                               κι αν φλεβίσεις κι αν τσικνίσεις

ήρθε και άλλη μεληδόνα                        καλοκαίρι θα μυρίσεις. 

κάθησε και λάλησε                                 Κι αν χιονίσεις κι αν κακίσεις,       

και γλυκά κελάηδησε:                             πάλιν άνοιξη θ’ ανθίσεις.

«Μάρτη, Μάρτη μου καλέ,

και Φλεβάρη φοβερέ

ΒΡΑΧΙΟΛΑΚΙ

Από τη 1η ως τις 31 του Μάρτη, τα παιδιά φορούν στον καρπό του χεριού τους ένα βραχιολάκι, φτιαγμένο από στριμμένη άσπρη και κόκκινη κλωστή, τον «Μάρτη» ή «Μαρτιά». Σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση, ο «Μάρτης» προστατεύει τα πρόσωπα των παιδιών από τον πρώτο ήλιο της Άνοιξης, για να μην καούν.Συνηθίζεται να φοριέται μέχρι τέλος του μήνα. Ύστερα αφού τον βγάλουν, τον κρεμούν στις τριανταφυλλιές, ώστε να γίνουν τα μάγουλά τους κόκκινα σαν τριαντάφυλλα.

– Από πού είσαι, ποταμάκι;
– Από κείνο το βουνό.
– Πώς τον λέγαν τον παππού σου;
– Σύννεφο στον ουρανό.
– Ποια ’ναι η μάνα σου;
– Η μπόρα.–
Πώς κατέβηκες στη χώρα;–
Τα χωράφια να ποτίσω
και τους μύλους να γυρίσω.
– Στάσου να σε ιδούμε λίγο,
ποταμάκι μου καλό.
– Βιάζομαι πολύ να φύγω,
ν’ ανταμώσω το γιαλό.

Zαχαρίας Λ. Παπαντωνίου

Νοέμβριος ο τρίτος μήνας του φθινοπώρου. Το κρύο δυναμώνει, πλησιάζουν οι γιορτές, μαζεύουμε και τις ελιές.

Διερεύνηση θέματος

Συζητάμε με τα παιδιά και καταγράφουμε τις γνώσεις και τις απορίες τους:

–         Τι είναι η ελιά(καρπός και δέντρο)

–         Που υπάρχουν ελιές (στους ελαιώνες)

–         Τι κάνουμε τις ελιές ( τρώγονται, φτιάχνουμε λάδι

–         Πως γίνεται το λάδι και γιατί είναι χρήσιμο

Ιστόγραμμα:

ΕΛΙΑ

• ξύλο, έπιπλα ,εργαλεία
• λάδι (διατροφή, ως φάρμακο και καλλυντικό, ως μέσο φωτισμού)
• Αρχαία Ελλάδα-κότινος-Ολυμπιακοί αγώνες, μύθος της Αθηνάς
• Ελαιοτριβείο

Δραστηριότητες:

• Μαθαίνουμε για το λάδι, γνωρίζουμε τα διάφορα είδη λαδιού
• Παρατηρούμε το χρώμα του
• Συζητάμε με τα παιδιά πως αλέθαμε τις ελιές τα παλιά χρόνια με τις μυλόπετρες και τα ελαιοπιεστήρια που χρησιμοποιούμε σήμερα.
• Πως τρώγονται οι ελιές(ξιδάτες, αλατισμένες)
• Λεξιλόγιο: Ελαιώνας λιόπανο
• Παρατηρούμε τα φύλλα της ελιάς, το σχήμα, το χρώμα και από τις δύο μεριές
• Λέμε παροιμίες και αινίγματα.
• Βλέπουμε εικόνες και βίντεο.
• Κάνουμε διάφορες κατασκευές ομαδικές και ατομικες.
• Βλέπουμε το δέντρο της ελιάς από κοντά.

Λαϊκές εκφράσεις για την ελιά:

«Του ‘βγαλε το λάδι»

«Την έκανες τη λαδιά σου»

«Βγαίνεις όλο λάδι»

«Ρίχνει λάδι στη φωτιά»

Αινίγματα

Από κλαδάκι κρέμεται

στην αγορά πουλιέται

το εξωτερικό της τρώγεται

το κόκαλο πετιέται.

Τι είναι; (η ελιά)

Δίνω γεύση στο φαί σου

βιταμίνες στο κορμί σου

Στο νερό όμως μέσα δεν μένω

Θυμήσου!

Τι είναι; (το λάδι)

  Δραστηριότητες:

• Συζήτηση για το πώς μεγαλώνει ένα φυτό,
• βλέπουμε και αγγίζουμε τους σπόρους,  βλέπουμε εικόνες, τραγουδάμε για τον γεωργό, μιλάμε για τις εμπειρίες και τα βιώματα μας.
• Το επάγγελμα του φούρναρη, ζωγραφίζουμε τον φούρναρη και το ψωμί, βλέπουμε εικόνες.
• Παρασκευή ψωμιού στο νηπιαγωγείο

Αφόρμηση: Ένα παιδάκι είχε φέρει για πρωινό μουστοκούλουρα. Τα έδειξε στα άλλα παιδιά, τα μύρισαν και άρχισαν να αναρωτιούνται από τι έχουν φτιαχτεί. Έτσι ξεκίνησε το νέο μας θέμα με τίτλο: ο Τρύγος.

Σαν πρώτη φάση συζητήσαμε με τα παιδιά τι σημαίνει τρύγος και βλέποντας σχετικές φωτογραφίες τα παιδιά ανέφεραν εμπειρίες τους, αλλά και ότι άλλο είχαν ακούσει για το θέμα. Έτσι μέσα από την συζήτηση το θέμα άρχισε να γίνεται όλο και πιο ενδιαφέρον και τα παιδιά θέλησαν πολύ να ασχοληθούμε μ’ αυτό.

Έτσι προχωρήσαμε στη δεύτερη φάση του προγράμματος και κατασκευάσαμε ένα ιστόγραμμα με έννοιες σχετικές με τον τρύγο, τις οποίες θα γνωρίσουμε, άλλα και με προτάσεις δραστηριοτήτων που μας είπαν τα ίδια τα παιδιά:

Τρύγος:

• Τι είναι; Πότε γίνεται; Που γίνεται; Πως γίνεται;
• Αμπέλι, Πατητήρι, Οινοποιείο. Σήμερα και στα παλιά χρόνια.
• Ποιοι δουλεύουν στο αμπέλι.
• Σταφύλι: Τι φτιάχνουμε με τα σταφύλια; (χυμό, γλυκό, μούστο, σταφίδες)
• Μούστος: Κρασί, ξίδι, μουσταλευριά, μουστοκούλουρα.
• Δραστηριότητες- Προτάσεις των παιδιών:

1. Να φτιάξουμε σταφύλια με χαρτί.
2. Να τραγουδήσουμε.
3. Να ζωγραφίσουμε.
4. Να παίξουμε.
5. Να φτιάξουμε μουστοκούλουρα.
6. Να φτιάξουμε μουστοκούλουρα με πλαστελίνη.
7. Να δοκιμάσουμε κρασί.
8. Να φάμε σταφίδες και σταφύλια.
9. Να κόψουμε αμπελόφυλλα.
10. Να δούμε φωτογραφίες και βίντεο με το πατητήρι.

 Τρίτη Φάση: Υλοποίηση δραστηριοτήτων:

                        Να φτιάξουμε σταφύλια με χαρτί:

                                  Να ζωγραφίσουμε:

                         Να παίξουμε:

Δραματοποίσαμε το τραγούδι “σε μια ρώγα από σταφύλι καθώς επίσης παιξαμε το πάτημα των σταφυλιών.

                    Να φάμε σταφίδες και σταφύλια:

                      Να φτιάξουμε μουστοκούλουρα:

Τα παιδιά έφεραν συνταγές και υλικά από το σπίτι τους.

Συνταγή

• 1 ποτήρι μούστο
• 1 ποτήρι ελαιόλαδο
• 1 ποτήρι ζάχαρη
• 1 κουταλιά σόδα
• 1 κουταλιά αμμωνία
• 1 κουταλιά κανελογαρύφαλλα
• 1 ποτήρι του κρασιού κονιάκ

Ανακατεύετε τα υλικά και τα ζυμώνεται προσθέτοντας όσο αλεύρι χρειαστεί μέχρι η ζύμη να γίνει μαλακή. Στη συνέχεια πλάθετε και ψήνετε να μουστοκούλουρα σε ταψί ελαφρά λαδωμένο.  

                    Να τραγουδήσουμε:

Μάθαμε το τραγούδι «σε μια ρώγα από σταφύλι».