Μέτρο, Ποικιλία, Ισορροπία!

Εκπαιδευτικό πρόγραμμα για τη διατροφή και τη φυσική δραστηριότητα για παιδιά 5-12 ετών.

Πρωταρχικό καθήκον όλων μας, ως μελών της κοινωνίας, είναι όχι μόνο να βελτιώσουμε τις συνθήκες της δικής μας ζωής, αλλά να θέτουμε και τις προϋποθέσεις που θα εγγυηθούν τη βιώσιμη ανάπτυξη των επόμενων γενεών.

Πρόκειται για μια υποχρέωση που έχουμε απέναντι στον εαυτό μας και την κοινωνία, απέναντι στην ζωή την ίδια και η οποία μπορεί να εκπληρωθεί μόνο με μία κοινωνικά ενεργή και υπευθυνη στάση. Η στάση αυτή καλλιεργείται, ωριμάζει και μεταβιβάζεται από γενιά σς γενιά.

Το πρόγραμμα ΜΕΤΡΟ- ΠΟΙΚΙΛΙΑ- ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ θέτει τα θέματα της διατροφής και της φυσικής δραστηριότητας υπό το πρίσμα της προσωπικής υπευθυνότητας, αντιμετωπίζοντας τη διατήρηση της καλής μας υγείας ως μια από τις σημαντικότερες υποχρεώσεις που έχουμε απέναντι στον εαυτό μας

Το πρόγραμμα αυτό έχει σχεδιαστεί και υλοποιηθεί από την επιστημονική ομάδα του «Βιωματικού Σχολείου» και εντάσσεται στο εθνικής εμβέλειας πρόγραμμα του Qualitynet Foundation για την προώθηση της κοινωνικής υπευθυνότητας στον ‘αξονα υγεία. Επιπλέον, έχει τεθεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.

Σκοπός: «Άλλαξε Στάση, Μπες στη Δράση»

 Αναγνώριση λανθασμένων συνηθειών διατροφής και φυσικής δραστηριότητας – ΣΤΑΣΕΙΣ – και αντικατάστασης τους με νέες, μέσω κινητοποίησης του ίδιου του παιδιού αλλά και της οικογένειάς του – ΔΡΑΣΕΙΣ .

Στόχοι:

1. Η κατανόηση και ένταξη των εννοιών «Μέτρο – Ποικιλία – Ισορροπία» στη καθημερινή ζωη.
2. Η κατανόηση της ενεργειακής ισοπποπίας.
3. Η πραγματοποίηση επαρκούς αριθμού γευμάτων και σνακ.
4. Η λήψη πρωινού.
5. Η αύξηση της φυσικής δραστηριότητας
6. Η ποικιλία στη διατροφή
7. Η μυϊκή ενδυνάμωση
8. Τα θρεπτικά σνακ
9. Η ρύθμιση της ποσότητας με βάση το αίσθημα κορεσμού
10. Η πληρότητα στα γευματα. 

Δομή:

Ά Μέρος: Παρουσίαση της «λανθασμένης» στάσης.

΄Β Μέρος: Παροχή πληροφοριακού υλικού

΄Γ Μέρος: Άσκηση εμπέδοσης

΄Δ  Μέρος: Εργασία στο σπίτι / Εμπλοκή της οικογένειας

  

Κατά την φετινή χρονιά 2011-2012 το νηπιαγωγείο μας ανέλαβε ένα πρόγραμμα πολιτιστικών με θέμα: «Παραδοσιακά παιχνίδια».

Στόχοι του προγράμματος είναι να μυηθούν τα νήπια σε παιχνίδια χαμένα στο χρόνο, που παλαιότερα έπαιζαν οι γονείς τους, να μάθουν να συνεργάζονται και να διασκεδάζουν.

Τυφλόμυγα, κολοκυθιά, κουτσό, κρυφτό, αγαλματάκια, μελισσάκια κ.α. είναι μερικά από τα παιχνίδια τα νήπια θα μάθουν να παίζουν μαζί με τους κανόνες τους.

Αρχή κάναμε με το παιχνίδι κολοκυθιά και συνεχίζουμε…

ΚΟΛΟΚΥΘΙΑ

Κάθε παίχτης παίρνει από ένα νούμερο κι ο πρώτος στη σειρά σαν μάνα, λέει: Έχω μια κολοκυθιά που κάνει 5 κολοκύθια. Αυτός που έχει το πέντε, ανταπαντά: και γιατί να κάνει 5, ας κάνει τρία.
Το παιχνίδι συνεχίζεται με ταχύτητα εναλλαγής αριθμών κι όποιος μπερδευτεί και πει τον δικό του αριθμό, βγαίνει έξω.

Πέτρα, ψαλίδι, μολύβι, χαρτί 

Αυτό είναι ένα γνωστό παιχνίδι, που δεν χρειάζεται εξοπλισμό, αλλά μόνο το χέρι μας! Οι παίκτες κάθονται σε κύκλο, ακόμη και όρθιοι, και λένε ρυθμικά «πέτρα, ψαλίδι, μολύβι, χαρτί!» και μόλις ολοκληρώνουν τη φράση, κάνουν ταυτόχρονα συμβολικά με το χέρι τους ένα από τα αντικείμενα αυτά, όποιο έχουν επιλέξει. Τότε, κοιτάζουν ποιός κερδίζει, ανάλογα με τα αντικείμενα και παίρνουν αντίστοιχα από έναν πόντο. 

Συγκεκριμένα, το χαρτί κερδίζει την πέτρα, το μολύβι κερδίζει το χαρτί, το ψαλίδι κερδίζει το μολύβι και το χαρτί και η πέτρα κερδίζει το ψαλίδι και το μολύβι. Μπορεί να οριστεί από την αρχή σε πόσους πόντους θα τελειώσει το παιχνίδι, π.χ. όποιος συγκεντρώσει πρώτος δέκα πόντους θα είναι ο νικητής. Παίζεται και με δύο παίκτες.

Τα μανταλάκια (αυτοσχέδιο από τα νήπια)

Στο κέντρο βάζουμε ένα κουτί με μανταλάκια πλαστικά ή ξύλινα. Σηκώνονται 2ή 3 παιδιά όρθια. Παίζει η μουσική με το ξυλόφωνο και όση ώρα διαρκεί η μουσική τα νήπια πρέπει να βάζουν πάνω τους όσα περισσότερα μανταλάκια μπορούν. Νικητής είναι όποιος καταφέρει να βάλει πάνω του τα περισσότερα μανταλάκια.

Καλή επιτυχία!

Η μπάλα στο τούνελ

Τα παιδιά χωρίζονται σε δύο ομάδες, στοιχισμένα το ένα πίσω από το άλλο, με τα πόδια σε διάσταση.. Με το σύνθημα ο πρώτος κάθε ομάδας δίνει την μπάλα κάτω από τα πόδια του στον επόμενο. Η μπάλα περνά από όλα τα παιδιά και ο τελευταίος την παίρνει και γίνεται πρώτος. Το παιχνίδι συνεχίζεται μέχρι να περάσουν όλα τα παιδιά από την πρώτη θέση. Νικήτρια είναι η ομάδα που θα τελειώσει πρώτη.

Τυφλόμυγα
   Η τυφλόμυγα παίζεται από δύο παιδιά και πάνω. Στην αρχή όλοι τραβάνε έναν κλήρο για να δούνε ποιος θα τα φυλάει. Αυτός κλείνει τα μάτια του με ένα μαντήλι  ώστε να μη βλέπει και οι υπόλοιποι  τον περιφέρουν σε διάφορες κατευθύνσεις  ώστε να χάσει τον προσανατολισμό του. Εντωμεταξύ τα παιδιά την ώρα που τον περιφέρουν αλλάζουν τη θέση που είχαν στην αρχή δηλαδή πριν κλείσει τα μάτια του.  Μετά τον αφήνουν στο μέσο περίπου του χώρου που παίζουν και αρχίζουν να τον χτυπούν με το μαντηλάκι τους το οποίο από προηγουμένως έχουν δέσει κόμπο . ΄Όποιο παιδί πιάσει πρέπει να βρει πως το λένε δηλαδή ποιο είναι. Αν το αναγνωρίσει τότε αυτό το παιδί κάνει τη τυφλόμυγα. Και έτσι αυτό συνεχίζεται, μέχρι να παίξουν όλα τα παιδιά.

Ο πιο σημαντικός στόχος της εκπαίδευσης είναι το να αποκτήσουν τα παιδιά τις δεξιότητες εκείνες που χρειάζονται, όχι απλά για την επιβίωσή τους, αλλά και για την πλήρη ανάπτυξη των κοινωνικών και συναισθηματικών ικανοτήτων τους.

Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο το νηπιαγωγείο μας δουλεύει για δεύτερη συνεχή χρονιά κάθε Πέμπτη το καινοτόμο πρόγραμμα «Βήματα για τη Ζωή» της Νάντιας Κουρμούση, νηπιαγωγού, Msc Αγωγής Υγείας και υπ. διδάκτωρος του Παν/μίου Ιωαννίνων, και του Βασίλη Κούτρα, αν. καθηγητή Αγωγής Υγείας του Π.Τ.Ν. του Παν/μίου Ιωαννίνων. Το πρόγραμμα στοχεύει στην ανάπτυξη στα παιδιά δεξιοτήτων, όπως η αναγνώριση και διαχείριση συναισθημάτων, η ενσυναίσθηση, η ικανότητα για άρνηση αλλά και η επίλυση προβλημάτων.

Το πρόγραμμα αυτό ενσωματώνεται στο φανερό πρόγραμμα του νηπιαγωγείου:

• σχολικό ωράριο,
• διδακτέα ύλη (Αναλυτικό Πρόγραμμα),
• μεθοδολογία διδασκαλίας κ.α.

αλλά κυρίως στο κρυφό πρόγραμμα του νηπιαγωγείου:

• ήθος-κουλτούρα που εκφράζει η ατμόσφαιρα του σχολείου,
• κώδικας πειθαρχίας του σχολείου,
• επικρατούντα πρότυπα συμπεριφοράς,
• στάσεις νηπιαγωγών απέναντι στα νήπια.

Παράλληλα ενημερώνονται και οι γονείς με επιστολές που δίνουμε στο σπίτι για το περιεχόμενο του κάθε μαθήματος, αλλά και για τις πρακτικές που μπορούν και εκείνοι να ακολουθήσουν για να ενισχύσουν τη μάθηση αυτή.

Τα συναισθήματα είναι βασικό κομμάτι του προγράμματος. Ως συναίσθημα ορίζεται κάθε οξεία αλλαγή στους σωματικούς και γνωστικούς μηχανισμούς μας.

Τα συναισθήματα που επεξεργαζόμαστε με τα νήπια είναι:

• Χαρά
• Λύπη
• Θυμός
• Φόβος

Όταν ένα συναίσθημα είναι έντονο, ενεργοποιούνται τρία συστήματα διεργασιών :

1. η βιολογική αντίδραση, ανεξέλεγκτα από τη θέληση (Π.χ. δραστηριότητα του νευρικού συστήματος, της καρδιάς, έκκριση ορμονών, εγκεφαλική δραστηριότητα κ.α). Μερικές φορές η αντίδραση αυτή είναι τόσο έντονη που το άτομο δεν μπορεί να προχωρήσει στα επόμενα στάδια.
2. η συναισθηματική ρύθμιση – διαδικασία αυτοελέγχου και διαχείρισης του συναισθήματος
3. η ικανότητα διαχωρισμού της εκδήλωσης του συναισθήματος, σε αποδεκτές και μη αποδεκτές συμπεριφορές

Δραστηριότητες

Ξεκινήσαμε με συζητήσεις σχετικά με τα σημάδια που φανερώνουν πως νιώθει ο άλλος, η αλλαγή στη φωνή, στο στόμα, στα μάτια, στο σχήμα του σώματος.

Επινοήσαμε και παίξαμε ένα παιχνίδι που μοιάζει με τη παραδοσιακή τυφλόμυγα και το ονομάσαμε «Μάντεψε πως νιώθω». Το νήπιο στη μέση με τα μάτια κλειστά από ένα μαλακό μαντήλι ακουμπάει τα κεφάλια των συμμαθητών του. Όταν σταματήσει σε κάποιο παιδί πρέπει εκείνο να εκφράσει ένα συναίσθημα με ήχο π.χ. κλάμα εάν λυπάται κ.λπ. Το παιδί με το μαντήλι πρέπει να μαντέψει τι νιώθει το παιδί που έχει ακουμπήσει. Εάν το βρει γίνεται αυτό αρχηγός.

Κατασκευάσαμε μάσκες με όλα τα συναισθήματα με τον εξής τρόπο:

Ζωγραφίσαμε πρόσωπα με τις αντίστοιχες εκφράσεις π.χ. θυμωμένο, τις κόψαμε, κολλήσαμε πάνω μαλλιά με τούλι, γκοφρέ, μαλλί κ.α. και τις στερεώσαμε σε ξυλάκια.

 Παίξαμε κουκλοθέατρο με τις μάσκες αυτές επινοώντας αυτοσχέδια σενάρια σχετικά με τα συναισθήματα.

Κατασκευάσαμε σε ξύλινες επιφάνειες χαρούμενα πρόσωπα με πλαστελίνες όλων των χρωμάτων

Διαβάσαμε παραμύθια σχετικά με τα συναισθήματα με τους εξής τίτλους:

• Ο μεγάλος θυμός της Νέλης
• Η Κατερίνα και ο αόρατος στο σκοτάδι
• Το αρκουδάκι που δεν φοβάται το νοσοκομείο
• Νικάω το φόβο
• Το λυπημένο αρκουδάκι
• Θυμώνω
• Όταν λυπάμαι
• Αυτό που νιώθω

Και ακόμη συνεχίζουμε….