Η Θήβα βρίσκεται στην ανατολική Στερεά Ελλάδα στο Νομό Βοιωτίας . Είναι χτισμένη σε μια εύφορη πεδινή περιοχή, σε υψόμετρο 180 μέτρα από τη θάλασσα και έχει πληθυσμό 23.820 (ΕΣΥΕ 2001). Η Θήβας απέχει 88 χιλιόμετρα από την Αθήνα και 35 χιλιόμετρα από τη Χαλκίδα.
Μετά τη σύσταση του ελληνικού κράτους, η Θήβα συνέχισε να είναι η σπουδαιότερη πόλη της επαρχίας Θηβών, προσφέροντας στο νέο κράτος με την γεωργία και την κτηνοτροφία της. Επιφανείς Θηβαίοι πολίτες πρωταγωνίστησαν στον πολιτικό στίβο και παίζοντας σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη προσπάθεια της χώρας.
Οι Ωγύγιοι Θήβαι, που σημαίνει πανάρχαιες Θήβες, έχουν τις ρίζες τους στην προϊστορική περίοδο, που υπήρξε ένδοξη για την πόλη. Το όνομα Ώγυγος που έδιναν στον πρώτο βασιλιά της Θήβας σημαίνει απλώς “ο πολύ παλαιός”. Η Θήβα, όπως και ολόκληρη η Βοιωτία, έχει εξαιρετικά πρωταγωνιστικό ρόλο στην ελληνική μυθολογία. Σ’ αυτή την περιοχή, συγκεκριμένα στον Παρνασσό, διεσώθη ο Δευκαλίων μετά τον κατακλυσμό και ο απόγονός του ο Έλλην. Στα ηρωικά χρόνια οι πανελλήνιες εκστρατείες των “Επτά επί Θήβας” και των επιγόνων τους είχαν ως κέντρο αναφοράς τη Θήβα. Η αργοναυτική εκστρατεία είναι σχεδόν Βοιωτική υπόθεση. Η εκστρατεία κατά της Τροίας οργανώθηκε στη Βοιωτία. Από τη Βοιωτία προέρχονται επίσης ο ιστορικός Ησίοδος, ο ποιητής Πίνδαρος και ο στρατηγός Επαμεινώνδας.
|
Τα σημαντικότερα μνημεία της Θήβας είναι:
Το Μυκηναϊκό Ανάκτορο ή Καδμείον (14ος-13ος αιώνας π.Χ.). Ενα από τα σημαντικότερα μυκηναϊκά διοικητικά κέντρα (ανάκτορα) της Ηπειρωτικής Ελλάδος στο κέντρο περίπου της Καδμείας ακρόπολης. Τα διάφορα παραρτήματα και γραφεία του εκάλυπταν μέγα μέρος του φυσικού λόφου των Θηβών. Τμήματα του ανακτόρου, που ήταν δακοσμημένα με τοιχογραφίες, ανεσκάφησαν από τον Α. Κεραμόπουλλο (1906-1929) και αργότερα (1963-1995) από αρχαιολόγους της Θ΄ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων. Ιδιαιτέρως σημαντικά είναι τα αρχεία των πήλινων πνακίδων Γραμμικής Β΄γραφής, οι ενεπίγραφοι ψευδόστομοι αμφορείς, το “Δωμάτιο του Θησαυρού” και η “Οπλοθήκη”. Ο ναός του Ισμηνίου Απόλλωνος ανήκει στην σπουδαιότερη λατρεία των Θηβών, μαζί με αυτήν της Δήμητρας Θεσμοφόρου και βρίσκεται στο πευκόφυτο λόφο μεταξύ του νεκροταφείου των Θηβών (Άγιος Λουκάς) και των Ηλεκτρών Πυλών. Ανασκάφηκε από τον Α. Κεραμόπουλλο (1916). Τα λείψανά του ανήκουν σε ναό με διαστάσεις 21,60 Χ 9,23 μέτρα και έχει κιονοστοιχία 12 Χ 6 που κτίστηκε ίσως μετά την νίκη των Λεύκτρων (371 π.Χ.). Πριν από τον σωζόμενο σήμερα, υπήρχε ο αρχαϊκός και ο γεωμετρικός ναός. Από τον αρχαϊκό ναό σώθηκαν μόνο τμήματα της πήλινης κεράμωσης. Οι πύλες της Καδμείας. Από τις επτά μυθολογικές Πύλες των Θηβώς, των οποίων είναι γνωστά από την παράδοση περισσότερα ονόματα, μόνο η είσοδος ανάμεσα στους δύο κυκλικούς πύργους των Ηλεκτρών πυλών σώζεται σήμερα. Κοντά στις Προίτιδες και στις Ομοωίδες διατηρήθηκαν τμήματα του μυκηναϊκού τείχους (ανασκαφές 1915, 1984). Οι υπόλοιπες τοποθετούνται με βάση τις εξόδους της πόλης σε διάφορα σημεία. Οι πύργοι των Ηλεκτρών ανασκάφησαν από τον Α. Κεραμόπουλλο (1908) και χρονολογήθηκαν στην εποχή της ανάκτισης της πόλης από τον Κάσσανδρο (315 π.Χ.). |
 |