Από τον Σεπτέμβριο του 2021 εντάσσεται στο υποχρεωτικό ωρολόγιο πρόγραμμα του Νηπιαγωγείου, η διδακτική ενότητα με τίτλο: «Εργαστήρια Δεξιοτήτων». Βασική αρχή των Εργαστηρίων Δεξιοτήτων είναι να συνδυάζουν το γνωστικό πεδίο των Προγραμμάτων Σπουδών με την ανάπτυξη βασικών ικανοτήτων των μαθητών/τριών με σκοπό τη διάπλασή τους σε ελεύθερους και υπεύθυνους πολίτες. Το πρόγραμμα των Εργαστηρίων Δεξιοτήτων διακρίνεται σε τέσσερις Θεματικές Ενότητες (1. Ζω Καλύτερα – Ευ Ζην, 2. Φροντίζω το Περιβάλλον, 3. Ενδιαφέρομαι και Ενεργώ – Κοινωνική Συναίσθηση και Ευθύνη, 4. Δημιουργώ και Καινοτομώ – Δημιουργική Σκέψη και Πρωτοβουλία), οι οποίες προκύπτουν από τους Παγκόσμιους Δείκτες Αειφόρου Ανάπτυξης.
Παρακάτω θα βρείτε το σχέδιο δράσης Ε.Δ. και υλικό από την υλοποίηση των εργαστηρίων.
Το Σχέδιο Δράσης αναφορικά με τα «Εργαστήρια Δεξιοτήτων» που πρόκειται να υλοποιήσει το 5ο Νηπιαγωγείο Αμαρουσίου διαμορφώνεται ως εξής για το σχολικό έτος 2021-2022:
Λήψη αρχείου
Μια Σταγόνα Βροχής
Ολοκληρώθηκε το εκπαιδευτικό πρόγραμμα με τίτλο «STEM και Εκπαιδευτική Ρομποτική μέσα από τον κύκλο του Νερού και την Υδροδυναμική», το οποίο είχε ως στόχο να έρθουν σε επαφή οι μαθητές/τριες του Νηπιαγωγείου με θέματα που αφορούν την επιστήμη, τα μαθηματικά, τη μηχανική και την τεχνολογία.
Με αφορμή τις πρόσφατες βροχοπτώσεις, το εν λόγω Εργαστήριο άρχισε βιωματικά με τον Σταγονούλη να μας λέει την ιστορία του. Τα παιδιά κατασκεύασαν τις δικές τους σταγόνες και τις «δείχνουν» στις αληθινές σταγόνες βροχής που πέφτουν.
Στη συνέχεια, ακολούθησαν απλά πειράματα για να καταλάβουμε πώς δημιουργείται η βροχή.
Πείραμα 1
Τι χρειαστήκαμε:
- Πλαστικό μπουκάλι
- Νερό
- Βαμβάκι
Σε ένα κομμάτι βαμβάκι ρίχνουμε λίγο νερό. Το βαμβάκι-συννεφάκι δεν «βρέχει». Έτσι, αποφασίζουμε να ρίξουμε περισσότερο νερό, ώστε να μην χωράνε άλλο οι σταγόνες στο συννεφάκι.
Πείραμα 2
Τι χρειαστήκαμε:
- Διαφανές βαζάκι
- Νερό
- Αφρό ξυρίσματος
- Μπλε χρώμα ζαχαροπλαστικής
Γεμίζουμε ένα διαφανές βαζάκι με νερό αφήνοντας λίγο χώρο για τον αφρό ξυρίσματος. Στη συνέχεια, ρίχνουμε το μπλε χρώμα ζαχαροπλαστικής, το οποίο περνάει μέσα από τον αφρό και καταλήγει στο νερό. Έτσι, αντιληφθήκαμε τον τρόπο με τον οποίο τα σύννεφα μαζεύουν νερό και βρέχει.
Συζητήσαμε για τη χρησιμότητα και αναγκαιότητα του υδρολογικού κύκλου, δεδομένου ότι η ζωή στη Γη εξαρτάται απ’ αυτόν. Αφού είδαμε σχετικά βίντεο (λ.χ. https://www.youtube.com/watch?v=V2cY_I1JAYg&t=15s) και ακούσαμε το εξής τραγούδι: https://www.youtube.com/watch?v=ZWRDQscGLRc&t=34s, κατόπιν προχωρήσαμε σε δραματοποίηση του κύκλου του νερού:
Ο ήλιος ζεσταίνει με τις ακτίνες του το νερό της θάλασσας
Οι σταγόνες σιγά σιγά εξατμίζονται
Ανεβαίνουν στον ουρανό και γίνονται σύννεφα
Οι σταγόνες πέφτουν από τα σύννεφα και καταλήγουν στη θάλασσα περιμένοντας ξανά τον ήλιο να τις χτυπήσει με τις ακτίνες του
Γίναμε μικροί επιστήμονες και πραγματοποιήσαμε πειράματα προκειμένου να κατανοήσουμε τη διαδικασία της εξάτμισης:
Επίσης, αναρωτηθήκαμε αν το νερό έχει σχήμα, γεύση, χρώμα και οσμή. Μεταγγίζοντας το νερό σε δοχεία διαφόρων σχημάτων συνειδητοποιήσαμε ότι το νερό είναι ευμετάβλητο στοιχείο καθώς παίρνει το σχήμα του δοχείου στο οποίο περιέχεται κάθε φορά. Επίσης, χρησιμοποιώντας τις αισθήσεις μας καταλήξαμε στο ότι το νερό δεν γεύση, είναι άοσμο και παίρνει το χρώμα του περιβάλλοντος. Έπειτα, ακολούθησε η καταγραφή των παρατηρήσεών μας:
Στη συνέχεια κάναμε υποθέσεις και πειράματα για διάφορα υλικά και τη διαλυτότητα τους στο νερό.
Επίσης, απεικονίσαμε τον κύκλο του νερού με διάφορους τρόπους.
- Με εννοιολογικό χάρτη χρησιμοποιώντας το λογισμικό Kidspiration:
- Με ψηφιακή ζωγραφική χρησιμοποιώντας το λογισμικό Tux paint:
- Με το λογισμικό Wordwall:
Αρχικά βάλαμε σε σειρά τις εικόνες της υπό μελέτης έννοιας που υπήρχαν ανακατεμένες στην οθόνη ενώ στη συνέχεια αντιστοιχίσαμε τις εικόνες του κύκλου του νερού με τις ονομασίες τους:
Τα παιδιά δημιούργησαν παζλ, στο οποίο περιγράφεται κατά χρονική ακολουθία, ο κύκλος του νερού. Αρχικά το ζωγράφισαν, ύστερα το έκοψαν και στη συνέχεια το συναρμολόγησαν.
Ακόμη, συζητήσαμε για τη δύναμη του νερού και κατασκευάσαμε ένα φράγμα με το οικοδομικό υλικό της τάξης.
Ρομπότ Βee-Bot
Παρουσιάστηκε στα παιδιά το ρομπότ Βee-bot, οι εντολές που μπορούν να προγραμματίσουν και οι κατευθύνσεις προς τις οποίες μπορεί να κινηθεί. Επίσης με μετρήσεις τα παιδιά κατανόησαν τη σταθερότητα του μήκους βήματος του ρομπότ. Κατόπιν, οι μαθητές/τριες προγραμμάτισαν το ρομπότ Bee-Bot προκειμένου να κάνει τη διαδρομή του κύκλου του νερού πάνω σε επιφάνεια κολάζ.
Κι αν χαθώ, και το χέρι της μαμάς μου δεν κρατώ;
Ολοκληρώθηκε το Πρόγραμμα «Το Παπάκι Πάει…» της θεματικής ενότητας «Ζω καλύτερα-Ευ ζην» των εργαστηρίων δεξιοτήτων. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα αγωγής υγείας με στόχο την ενίσχυση των γνώσεων και δεξιοτήτων των παιδιών σε περίπτωση που βρεθούν σε συνθήκες που χάνουν τον προσανατολισμό τους ή για κάποιον λόγο δεν βρίσκονται κοντά στο άτομο που νομίμως ασκεί την επιμέλεια τους. Ειδικότερα τα παιδιά εκπαιδεύονται να έχουν αυξημένη επίγνωση των κινδύνων και να είναι σε ετοιμότητα, αναπτύσσοντας την ικανότητα της αυτοπροστασίας και της αυτομέριμνας. Το εν λόγω Πρόγραμμα υλοποιήθηκε από τις νηπιαγωγούς αφού πρώτα έλαβαν σχετική επιμόρφωση από το επιστημονικό προσωπικό του Οργανισμού «Το Χαμόγελο του Παιδιού».
«Φτιάξε τον δικό σου βοηθό»
Αρχικά τα παιδιά κατασκεύασαν τη δική τους κούκλα με στόχο να βοηθήσουν ένα παιδί καθώς και ένα παπάκι να βρουν τον δρόμο για το σπίτι τους. Η κούκλα βοηθάει το παιδί να μπει στον κόσμο των μεγάλων και να κατανοήσει αλλά και να αναπαράγει συμπεριφορές (Γενειτάκη-Αρβανιτίδου, 1992· Δαράκη, 1992). Επίσης, η χρήση κούκλας για ένα θέμα που μπορεί να φοβίσει τα παιδιά, χρησιμοποιείται και σαν αντικείμενο μετάθεσης του φόβου. Μέσω της κούκλας καταλαβαίνουμε αν το παιδί έχει κατανοήσει αυτά που θέλουμε να μεταδώσουμε.
«Ο δρόμος για το σπίτι»
Ακολούθησε η αφήγηση ενός παραμυθιού, το οποίο προτείνεται από το Χαμόγελο του Παιδιού, αναφορικά με ένα αγοράκι που έχασε τη μαμά του στη λαϊκή αγορά. Το συγκεκριμένο παραμύθι βοηθά τα παιδιά να κατανοήσουν βασικά μηνύματα σε περίπτωση που χάσουν τη μαμά, τον μπαμπά ή τον άνθρωπο που τα επιβλέπει. Έρχονται σε επαφή με την εμπειρία της εξαφάνισης και αποκτούν γνώσεις οι οποίες θα μπορέσουν να ανακληθούν και να εφαρμοστούν σε αντίστοιχες περιπτώσεις. Τα βασικά μηνύματα του παραμυθιού είναι τα εξής: (α) Μένουμε σταθεροί στη θέση μας, (β) Φωνάζουμε και ζητάμε βοήθεια από πολλούς και όχι από ένα άτομο, (γ) Έχουν δικαίωμα να λένε ‘όχι’ αν κάτι τα ενοχλεί και τα τρομάζει, (δ) Οι αστυνόμοι βοηθάνε τα παιδιά, δεν τα πάνε φυλακή.
Ζωγραφίζω το παραμύθι “Ο δρόμος για το σπίτι”
Αν ποτέ χαθώ: Μιλάω σε όποιον βρω ή μιλάω σε έναν αστυνομικό;
«Το Παπάκι πάει»
Τα παιδιά με τις κούκλες που είχαν φτιάξει βοήθησαν τον ήρωα «Πάκο» (παπάκι) να βρει τη μαμά του, χρησιμοποιώντας τις νεοαποκτηθείσες γνώσεις τους. Στο θεατρικό συμμετείχαν, εκτός από το παπάκι και τη μαμά πάπια, ένας «ξένος» και ένας «αστυνομικός». Κατά τη διάρκεια του θεατρικού το παπάκι απευθυνόταν στις κούκλες των παιδιών προκειμένου να του δώσουν τη σωστή κατεύθυνση.
Ζωγραφίζω το παπάκι και την κούκλα βοηθό
«Τι θα έκανες αν…»
Τα παιδιά βιωματικά εφάρμοσαν την προηγούμενη γνώση απαντώντας σε διάφορα υποθετικά σενάρια. Ενδεικτικά: (1) «Τι θα έκανες εάν στο λούνα πάρκ κατέβαινες από το παιχνίδι και δεν έβλεπες τη μαμά σου;», (2) «Τι θα έκανες εάν τότε ερχόταν μια κυρία και σου έλεγε ότι ξέρει την μαμά σου και να πας μαζί της;», (3) «Τι θα έκανες αν η μαμά δεν σε έβρισκε, τι θα έκανες μετά; Σε ποιόν θα ζητούσες βοήθεια; Τι θα έκανες;», (4) «Τι θα έκανες εάν περνούσε ένας αστυνόμος;».
Στο τέλος τα παιδιά αξιολόγησαν το συγκεκριμένο πρόγραμμα και ζωγράφισαν τι τους έκανε εντύπωση απ’ όλα αυτά που έμαθαν.
Καλό είναι να μάθετε στα παιδιά το «όνομα» του σπιτιού σας, δηλαδή τη διεύθυνσή σας και στα μεγαλύτερα παιδιά ένα τηλέφωνο ανάγκης. Επισημάνετε ότι θα τα λένε μόνο σε άτομα εμπιστοσύνης.
Τώρα λοιπόν που μάθαμε να προσέχουμε και να μην χανόμαστε, είναι ώρα ν’ αρχίσουμε καινούργια ταξίδια γνώσης και μάθησης!
“Out of Eden Learn” (OOEL) Παγκόσμια ταξίδια μάθησης στην ψηφιακή κοινότητα του Πανεπιστημίου Harvard και του National Geographic
Ολοκληρώθηκε το εκπαιδευτικό πρόγραμμα “Out of Eden Learn” (OOEL) Παγκόσμια ταξίδια μάθησης στην ψηφιακή κοινότητα του Πανεπιστημίου Harvard και του National Geographic στο πλαίσιο της θεματικής ενότητας «Ενδιαφέρομαι και Ενεργώ- Κοινωνική Συναίσθηση και Ευθύνη». Πιο αναλυτικά, το εν λόγω πρόγραμμα αποτελεί πρωτοβουλία του Ερευνητικού Οργανισμού Project Zero του Πανεπιστημίου Harvard σε συνεργασία με το National Geographic και τον Paul Salopek ανθρωπολόγο, δημοσιογράφο κάτοχο δύο βραβείων Pulitzer. Μέσα από το OOEL εκπαιδευτικοί και μαθητές από όλον τον κόσμο συνενώνονται ψηφιακά σε μαθησιακές ομάδες αντίστοιχων ηλικιών αλλά διαφορετικών εθνικοτήτων και πολιτισμών, προκειμένου να προσεγγίσουν οικουμενικά ζητήματα, εφαρμόζοντας τις στρατηγικές του προγράμματος που είναι: α) η παρατεταμένη παρατήρηση, β) η διαπολιτισμική ανταλλαγή εμπειριών, και γ) η ανάληψη δράσης σε τοπικό και παγκόσμιο επίπεδο.
Ορισμένους από τους στόχους του προγράμματος ήταν οι μαθητές/τριες:
- Να διατυπώσουν την προσωπική τους άποψη σχετικά με τη ζωή στην τοπική τους κοινότητα και να αντιληφθούν τις εμπειρίες τους ως παράγοντα διαμόρφωσης των απόψεων αυτών,
- Να δημιουργήσουν έναν αφηγηματικό χάρτη της γειτονιάς μέσα από την προσωπική τους οπτική,
- Να μελετήσουν το έργο διαφορετικών μαθητών και να εξετάσουν τις οπτικές τους, όπως αποτυπώνονται στους χάρτες.
- Να επαναπροσδιορίσουν τις αντιλήψεις τους για το τοπικό περιβάλλον, μέσα από επιτόπιες έρευνες που αξιοποιούν τη στρατηγική της παρατεταμένης και λεπτομερούς παρατήρησης.
- Να προσεγγίσουν με ευαισθησία και ενσυναίσθηση το τοπικό περιβάλλον μαθητών με διαφορετικό εθνικό, γλωσσικό και πολιτισμικό υπόβαθρο.
Λόγω μεγάλου αριθμού παιδιών το νηπιαγωγείο μας χωρίστηκε σε δύο ομάδες (παράρτημα και κεντρικό κτίριο).
Η ομάδα του παραρτήματος:
Γ’ Δημοτικού του Κολλεγίου Αθηνών, Αθήνα, Ελλάδα
Ιδιωτικό νηπιαγωγείο «Το μικρό Γυρί», Πάτρα, Ελλάδα
Α’ Δημοτικού Παλμ Μπιτς, Φλόριντα, Η.Π.Α.
Νηπιαγωγείο Ανάληψης Λαγκαδά, Ελλάδα
Α’ Δημοτικού, Ντέλτα, Βρετανική Κολούμπια, Καναδάς,
Α’ Δημοτικού και Γ’ Δημοτικού Πόρτλαντ, Μέϊν, Η.Π.Α.
Γ’ Δημοτικού Θύμαινα, Ελλάδα
Η ομάδα του κεντρικού:
Γ’ Δημοτικού, Ρίο Ντε Τζανέϊρο, Βραζιλία
Νηπιαγωγείο, Αίγινα, Ελλάδα
Α’ και Β΄ Δημοτικού, Βρετανική Κολούμπια, Καναδάς,
9ο Νηπιαγωγείο Νέου Ηρακλείου, Ελλάδα
2ο Νηπιαγωγείο Νέας Ερυθραίας, Ελλάδα
Στο πλαίσιο της αποστολής τους οι μαθητές/τριες κλήθηκαν να παρουσιάσουν τον εαυτό τους στους/στις μαθητές/τριες των άλλων σχολείων, να παρατηρήσουν και να χαρτογραφήσουν τη γειτονιά τους αλλά και να εξερευνήσουν το τοπικό περιβάλλον μέσω ενδελεχούς παρατήρησης και να το απαθανατίσουν.
- Φτιάχνουμε χάρτες της γειτονιάς- Creating Neighborhood Maps
Οι μαθητές/τριες εντόπισαν στο χάρτη τη γειτονιά τους και αφού την παρατήρησαν μερικές μέρες, τη ζωγράφισαν και την παρουσίασαν στην ολομέλεια της τάξης. Έπειτα, μέσα από την εφαρμογή Google earth είδαμε το χάρτη της γειτονιάς του σχολείου μας και κάναμε ψηφιακές βόλτες στη γειτονιά. Η χαρά τους ήταν μεγάλη. Κατόπιν αποφασίσαμε να φτιάξουμε τον χάρτη της γειτονιάς μας ομαδικά, ατομικά και σε μακέτα (ακολουθήστε τον παρακάτω σύνδεσμο).
https://drive.google.com/file/d/1CnjxrraKgi0fEoUWrQwHeA1_b7ttwIh2/view
- Περπατώντας στη γειτονιά! Taking Neighborhood Walks!
https://1drv.ms/v/s!Ao_lEOkThkTXkEfX_3FIDAMHUBt4
https://onedrive.live.com/?authkey=%21AHf%2DVRmOF8v4qyk&cid=D7448613E910E58F&id=D7448613E910E58F%212113&parId=root&o=OneUp
- Τέλος, παρουσιάστηκε στους/στις μαθητές/τριες φωτογραφικό υλικό από το Μαρούσι πολλές δεκαετίες πριν αναζητώντας ομοιότητες και διαφορές.
Ταξιδεύουμε στα αρχαία ελληνικά θέατρα
Ολοκληρώθηκε το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Ταξιδεύουμε στα αρχαία ελληνικά θέατρα» στο πλαίσιο της θεματικής ενότητας «Φροντίζω το Περιβάλλον». Επιμέρους στόχοι του εν λόγω προγράμματος είναι να αναγνωρίσουν τα στάδια δημιουργίας και τους συντελεστές μιας θεατρικής παράστασης, να μάθουν τα βασικά μέρη ενός αρχαίου θεατρικού οικοδομήματος και να εντοπίσουν ομοιότητες και διαφορές με τα σύγχρονα θέατρα. Αναλυτικότερα:
- Οι μαθητές/τριες περιέγραψαν φωτογραφίες που σχετίζονται με τα αρχαία και σύγχρονα ελληνικά θέατρα, κατέγραψαν τα βασικά τους μέρη, εντόπισαν διαφορές και ομοιότητες και τα ζωγράφισαν.
- Χρησιμοποίησαν τα τουβλάκια της γωνιάς του οικοδομικού υλικού προκειμένου να κατασκευάσουν το δικό τους θεατρικό οικοδόμημα.
- Φόρεσαν προσωπεία του αρχαίου θεάτρου και αφηγήθηκαν μία φανταστική ιστορία βάσει του προσωπείου που φορούσαν. Στη συνέχεια ζωγράφισαν το δικό τους προσωπείο.
- Σε φύλλο εργασίας κλήθηκαν να ανακαλύψουν τη σωστή διαδρομή και να φτάσουν στο αρχαίο θέατρο.
- Δημιούργησαν έναν πίνακα-κολάζ με όσα είχαν μάθει σε προηγούμενα μαθήματα (ένα αρχαίο θέατρο, τους υποκριτές, το χορό, τον αυλό, τις μάσκες-προσωπεία, τους κοθόρνους κ.ά).
- Δεδομένου ότι τα σημαντικά πράγματα του πολιτισμού μας φυλάσσονται στα μουσεία, οι μαθητές/τριες δημιούργησαν στην τάξη έναν χώρο για να εκθέσουν ότι έχουν κατασκευάσει (προσωπεία, κουστούμια, σκηνικά, θεατρικό οικοδόμημα από τουβλάκια κ.τ.λ.). Στη συνέχεια τα παιδιά ζωγράφισαν αντικείμενα που θεωρούσαν πολύτιμα στο δικό τους μουσείο.
- Στο τέλος περιηγήθηκαν σε μουσεία και αρχαιολογικούς χώρους με τη βοήθεια της τεχνολογίας.
