5ο Δημοτικό Σχολείο Ρόδου

Σχολική βία, εκφοβισμός είναι ένας όρος που δυστυχώς ακούγεται πολύ τα τελευταία χρόνια. Χρησιμοποιείται για να περιγράψει μια κατάσταση κατά την οποία ασκείται εσκεμμένη, απρόκλητη, συστηματική και επαναλαμβανόμενη βία και επιθετική συμπεριφορά με σκοπό την επιβολή , την καταδυνάστευση και την πρόκληση σωματικού και ψυχικού πόνου σε μαθητές από συμμαθητές τους, εντός και εκτός σχολείου. Ένα ομαδικό φαινόμενο, ένα κοινωνικό πρόβλημα, που μαστίζει την ελληνική κοινωνία και προβληματίζει γονείς, παιδιά και εκπαιδευτικούς. Τα τελευταία χρόνια έχει καθιερωθεί η 6η Μαρτίου ως Πανελλήνια Ημέρα κατά του σχολικού εκφοβισμού και της βίας . Σε όλα τα σχολεία πραγματοποιούνται δράσεις με σκοπό την ενημέρωση όλων , ώστε η βία να σταματήσει και να βγάλουμε από μέσα μας τον καλό και φωτεινό εαυτό μας που θα στραφεί στον διπλανό του με αγάπη.
Φέτος στο σχολείο μας μέσα από βίντεο, επεξεργασία κειμένων και ολόκληρων βιβλίων, βιωματικών δραστηριοτήτων και διαλογικών συζητήσεων έγινε προσπάθεια να ξεκαθαριστούν οι μορφές του σχολικού εκφοβισμού, τα πρόσωπα που εμπλέκονται αλλά και το πώς πρέπει να αντιδρούμε σε παρόμοιες καταστάσεις .

https://sway.cloud.microsoft/CdWMiLf4R83JNUjL?fbclid=IwAR0dKZ69-ozG6Od01kTXZfad1GcfDmJ5LHSOyGwefU_Cx8EI0itRUeGv7

Αποτέλεσμα όλων ένα μωσαϊκό από ενέργειες , που διαχέονται σε ολόκληρη τη σχολική κοινότητα του 5ου Δημοτικού Σχολείου αλλά και την ευρύτερη κοινωνία μέσω του Blog μας.
Συγκεκριμένα:
Oι μαθητές των δυο τμημάτων της Α΄τάξης βασιζόμενοι στο εξαιρετικό παραμύθι «Η μέρα που έγινα κι εγώ λύκος», υλοποίησαν τις παρακάτω δραστηριότητες: Πριν την ανάγνωση του βιβλίου «Η μέρα που έγινα κι εγώ λύκος», έγιναν ερωτήσεις όπως:
«Τι σκέφτεσαι όταν ακούς τη λέξη λύκος;», «Ποια τα χαρακτηριστικά του;» Σχολιάζοντας τον τίτλο:«Πώς μπορεί να γίνει κάποιος λύκος και γιατί;». Έπειτα παρακολούθησαν το παρακάτω βίντεο.

Ακολούθησε κινητικό παιχνίδι: « Το ραβδί της αγάπης». Τα παιδιά χωρίστηκαν σε δυο ομάδες. Η μία ομάδα ήταν οι λύκοι. Στην άλλη ομάδα τα παιδιά κρατούσαν ένα ραβδί σε σχήμα καρδιάς. Οι λύκοι αλλάζουν με την αγάπη. Με την έναρξη του παιχνιδιού οι δύο ομάδες τρέχουν στο χώρο. Η ομάδα με τα ραβδιά προσπαθεί να αγγίξει τους λύκους με το ραβδί της αγάπης. Το παιχνίδι τελειώνει όταν  αγγίξουν με το ραβδί όλα τα παιδιά από την ομάδα των λύκων.
Στη συνέχεια, οι μαθητές παρακολούθησαν το ενημερωτικό βίντεο για το τι είναι σχολικός εκφοβισμός και ποιες είναι οι μορφές του. Εξηγήθηκε  στους μαθητές ότι σε μια πράξη Εκφοβισμού υπάρχει:
1. Ο θύτης, που εκφοβίζει.
2.Το θύμα, που εκφοβίζεται.
3. Ο παρατηρητής, που παρατηρεί…
α) … χωρίς να συμμετέχει.
β)… και υπερασπίζεται το θύμα.
γ)… και παίρνει το μέρος του θύτη.
«Μην κάνεις στους άλλους αυτό που δεν θα ήθελες να σου κάνουν…»

​Τι είναι όμως σχολικός εκφοβισμός; Πότε μπορούμε να μιλάμε γι΄ αυτόν; Ακόμα κι όταν 2 παιδιά τσακωθούν πάνω στο παιχνίδι τους στο διάλειμμα; Για να καταλάβουν , τα παιδιά παρακολούθησαν:

Έτσι, λοιπόν, έγινε κατανοητό από τους μικρούς μας μαθητές ότι προκειμένου να πραγματοποιηθεί ο κύκλος του εκφοβισμού, πρέπει να υπάρχουν 3 άτομα ή ομάδες ατόμων που εμπλέκονται: ο θύτης (νταής), το θύμα και ο θεατής-παρατηρητής (παρευρισκόμενος). Κάθε ένας διαδραματίζει έναν ξεχωριστό ρόλο στον κύκλο που επηρεάζει τελικά το θύμα. Στην πραγματικότητα ο κύκλος εκφοβισμού έχει να κάνει με τους διάφορους τρόπους με τους οποίους οι άνθρωποι αντιδρούν ή συμμετέχουν σε μια κατάσταση εκφοβισμού. Οι μαθητές του Α1 και Α2 συνεργάστηκαν και έφτιαξαν 3 μικρά σποτάκια:
Νο 1 – Το θύμα, ο νταής και ο παρατηρητής που δεν θέλει να εμπλακεί – «Δεν είναι πρόβλημα μου»

Νο 2 – Το θύμα, ο νταής και ο παρατηρητής που υπερασπίζεται το θύμα –  «Σταμάτα τώρα!»

Νο 3 – Το θύμα, ο νταής και ο παρατηρητής που ενημερώνει κάποιον ενήλικα – τον εκπαιδευτικό της τάξης

Έπειτα, οι μαθητές του Α1 έφτιαξαν ένα μικρό σποτάκι στέλνοντας το δικό τους μήνυμα: Όχι στη βία! Ναι στη φιλία!

Τέλος, οι μαθητές πήραν από μια τάπα με συνθήματα κατά του σχολικού εκβιασμού και έφτιαξαν μια κορώνα με σύνθημα: «Είμαστε όλοι μια παρέα και η ζωή είναι πιο ωραία».
Οι μαθητές των δύο τμημάτων της Β ΄τάξης μελέτησαν και επεξεργάστηκαν τα παραμύθια: « Ένα γουρουνάκι διαφορετικό»
https://www.flipsnack.com/xromatistitaxi/–fh5qv0l3x.html
Ενδεικτικές ερωτήσεις
Ξέρεις πόσο δύσκολο είναι να είσαι γουρουνάκι και να είσαι αδύνατο, καθαρό και να έχεις γλυκιά φωνούλα; Μήπως όλα τ’ άλλα γουρούνια θα σε κοροϊδεύουν; Μήπως θα σου κάνουν τη ζωή αβάσταχτη; Κι εσύ τι πρέπει να κάνεις; Πρέπει να τους αφήνεις να σου φέρονται άσχημα;
Πρέπει να αλλάξεις και να γίνεις σαν κι αυτούς; Μήπως υπάρχουν και παιδάκια που νιώθουν σαν το γουρουνάκι;
και «Το αόρατο αγόρι»

Ενδεικτικές ερωτήσεις:
Τι θέλει να μας πει ο τίτλος του παραμυθιού;Έχετε βρεθεί στη θέση του Τομ;  Πώς διαλέγετε τους φίλους σας ; Τι ζωγραφίζει ο Τομ και για ποιο λόγο; Πώς ξεπεράστηκε το πρόβλημα;
Στη συνέχεια μελέτησαν κάποιες μορφές ενδοσχολικής βίας
Λεκτικός εκφοβισμός

Σωματικός εκφοβισμός

Κοινωνικός εκφοβισμός«

Ηλεκτρονικός εκφοβισμός

Μετά από διαλογική συζήτηση οι μαθητές αποφάσισαν να γράψουν κανόνες καλής συμπεριφοράς με σκοπό να διατηρήσουν το καλό κλίμα που υπάρχει στο σχολείο. Επίσης, θέλησαν να μεταφέρουν τα μηνύματά τους σε μεγαλύτερα παιδιά . Αποδέκτες αυτής της ενέργειας ήταν οι μαθητές της ΣΤ΄ τάξης και των δύο τμημάτων που προσφέρθηκαν να εικονογραφήσουν τα μηνύματα.

https://www.storyjumper.com/book/read/170625921/6608659749bdf

Έτσι, η νέα γενιά συνεργάστηκε ομαδικά και υπενθύμισε στους μεγάλους πως η βία δεν είναι η λύση για να μπορούμε να ξεπερνάμε τα προβλήματά μας ! Οι μεγάλοι υποσχέθηκαν να συνεχίσουν τη θετική τους συμπεριφορά και στη συνέχεια της σχολικής τους ζωής στο Γυμνάσιο και στο Λύκειο.
Οι μαθητές της Γ΄τάξης, με στόχο να κατανοήσουν και να διακρίνουν τα διαφορετικά είδη σχολικού εκφοβισμού και να σκεφτούν τρόπους αντίδρασης και καταπολέμησής του, παρακολούθησαν μια σειρά από video κατά του σχολικού εκφοβισμού. Χαρακτηριστική η ιστορία :
Στάσου πλάι μου-Μια ιστορία για τον σχολικό εκφοβισμό

Στη συνέχεια συζήτησαν, ανέπτυξαν  ενσυναίσθηση, προβληματίστηκαν και δημιούργησαν το δέντρο κατά της σχολικής βίας και του εκφοβισμού. Οι μαθητές και οι μαθήτριες των τμημάτων έκοψαν σε χαρτί φύλλα, έγραψαν συνθήματα κατά της βίας και  έπειτα τα κόλλησαν στα χάρτινα κλαδιά ενός δέντρου σε μορφή κολλάζ.
Οι μαθητές της Δ΄ τάξης παρακολούθησαν την ταινία «Εχθρόπιτα» που αναφέρεται στις σχέσεις των μαθητών και τους τρόπους επίλυσης των μεταξύ τους συγκρούσεων. Στη συνέχεια, ακολούθησε συζήτηση στην ολομέλεια της τάξης με ανταλλαγή προσωπικών βιωμάτων.

Ως απόρροια της συζήτησης, οι μαθητές επινόησαν συνθήματα για τον σχολικό εκφοβισμό. Αφού κατέγραψαν τα συνθήματα, οι μαθητές τα εικονογράφησαν.Οι ζωγραφιές αυτές κόσμησαν τον χαρταετό που κατασκεύασαν στη συνέχεια οι μαθητές. Τέλος, με ιδιαίτερο ενθουσιασμό, οι μαθητές πέταξαν τον χαρταετό.
Οι μαθητές της Ε΄ τάξης προσέγγισαν το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού με ανάγνωση και επεξεργασία των βιβλίων: «Ο Ορφέας και οι νταήδες με τα κίτρινα ποδήλατα» του συγγραφέα Μερκούριου Αυτζή- Εκδόσεις Ψυχογιός και «Οι λέξεις δεν είναι για να πληγώνουμε»

Ακολούθησε διαλογική συζήτηση, δίνοντας έμφαση στους τρόπους αντιμετώπισης του φαινομένου και στην ατομική ευθύνη.
Οι μαθητές εκφράστηκαν καλλιτεχνικά δουλεύοντας ομαδικά ,συνεργατικά ζωγράφισαν κι έφτιαξαν αφίσες με συνθήματα κατά της βίας.
Τα παιδιά του Τμήματος Ένταξης του σχολείου μας, αφού συζήτησαν για τη βία γενικότερα και για τη λεκτική βία ειδικότερα και με αφορμή τη ταινία «Τα δύο μήλα» ένιωσαν την ανάγκη να εκφραστούν πάνω στο θέμα, ζωγραφίζοντας κάποιες εικόνες από την εμπειρία τους.

Έτσι δημιουργήθηκε μια αφίσα  με θέμα τη λεκτική βία. Σε αυτήν έγινε προσπάθεια των μαθητών να αποτυπώσουν αφενός την διαπίστωση ότι τα λόγια μπορεί να πληγώσουν σε διαβαθμίσεις ανάλογα πόσο σκληρά μπορούν να γίνουν και αφετέρου πως η βία μπορεί, αν δεν τεθεί υπό έλεγχο, διαρκώς να αυξάνεται και να φουντώνει, δημιουργώντας στο άτομο που τη δέχεται συναισθήματα λύπης, άγχους και φόβου. Τέλος, τα παιδιά θεώρησαν ότι θα πρέπει ο καθένας δώσει στον εαυτό του την υπόσχεση ότι δεν ωφελεί να πληγώνουμε ο ένας τον άλλο. Έτσι κατανοώντας σε βάθος ότι μόνο κακό μπορεί να προκαλέσει, η λεκτική βία μπορεί να μειωθεί με στόχο να πάψει να υφίσταται.

Η σύνταξη του άρθρου έγινε από τις υπεύθυνες εκπαιδευτικούς της ομάδας κατά της Ενδοσχολικής βίας κ. Καρβούνη Ευαγγελία και κ. Τριμπόνια Μαίρη σε συνεργασία με όλους τους εκπαιδευτικούς του σχολείου.