4ος ΘΕΜΑΤΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ-Δημιουργώ και Καινοτομώ-Δημιουργική σκέψη και Πρωτοβουλία
«STE(A)M ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΡΟΜΠΟΤΙΚΗ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΥΚΛΟ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ ΚΑΙ ΤΗΝ ΥΔΡΟΔΥΝΑΜΙΚΗ»
1ο Εργαστήριο
1η Δραστηριότητα: Η ιστορία του Σταγονούλη
Διαβάζουμε στα παιδιά την ιστορία του Σταγονούλη,μιας μικρής σταγόνας νερού και ανακαλύπτουμε τον κύκλο του νερού μέσα από το ταξίδι του! Παρακολουθούμε και τα παρακάτω βίντεο!
Για να καταλάβουμε καλύτερα τον κύκλο του νερού, το δραματοποιήσαμε με βιωματικό παιχνίδι.
Στη συνέχεια βάλαμε τις εικόνες στη σειρά.…και ζωγραφίσαμε τον κύκλο του νερού!
2η Δραστηριότητα :Διδακτική αξιοποίηση του ποιήματος «Το ποταμάκι»
Διαβάσαμε το ποίημα του Ζαχαρία Παπαντωνίου “Το ποταμάκι” που αναφέρεται στο κύκλο του νερού και το αναλύσαμε στίχο-στίχο μέσα από το εικονόλεξο:
Αφού μάθαμε το ποίημα, ώρα για δραματοποίηση!
2ο Εργαστήριο
Ο κύκλος του νερού-Ομαδική εργασία.(τομέας Τέχνες-Arts)
3ο Εργαστήριο
1η Δραστηριότητα-Εννοιολογικός χάρτης(Τομέας Τεχνολογία-Technology)
Με το online πρόγραμμα https://coggle.it/ δημιουργούμε εννοιολογικό χάρτη για τον κύκλο του νερού.
2η Δραστηριότητα: Ζωγραφίζουμε στον υπολογιστή τον κύκλο του νερού με το on line πρόγραμμα ζωγραφικής .
3η Δραστηριότητα :παίζουμε on line διαδραστικά παιχνίδια με τον κύκλο του νερού.
Κάνουμε πάζλ με τον κύκλο του νερού στον υπολογιστή.
https://www.jigsawplanet.com/?rc=play&pid=0685731ef263
4ο Εργαστήριο
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ/ΠΕΙΡΑΜΑΤΑ ΜΕ ΤΟ ΝΕΡΟ
(ΤΟΜΕΑΣ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ-Mathematics)
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ :ΤΟ ΠΕΙΡΑΜΑ ΤΗΣ ΒΡΟΧΗΣ
Θα χρειαστούμε μια εστία φωτιάς (γκαζάκι), ένα μπρίκι με νερό και ένα πιατάκι.
Κάνουμε το πείραμα προσομοιάζοντας τον ήλιο (γκαζάκι) που ζεσταίνει τις σταγόνες σε μια λίμνη με νερό (μπρίκι).
Σύντομα τα παιδιά παρατηρούν μικρές φυσαλίδες μέσα στο μπρίκι.
Αναφερόμαστε στην αλλαγή της κατάστασης της ύλης του νερού, το οποίο όταν ζεσταίνεται από υγρό γίνεται αέριο και ονομάσαμε αυτά τα αέρια υδρατμούς .
Τα παιδιά έβαλαν το χέρι πάνω από το μπρίκι και διαπίστωσαν ότι οι υδρατμοί είναι ζεστοί και τα χέρια τους μετά ήταν υγρά.Οι υδρατμοί ανεβαίνουν ψηλά στον ουρανό και φτιάχνουν τα σύννεφα (πιατάκι).Οι ζεστοί υδρατμοί όταν αγγίξουν την κρύα επιφάνεια του πιάτου ξαναγίνονται νερό σε υγρή μορφή και πέφτουν.
Με αυτόν τον τρόπο λοιπόν δημιουργείται η βροχή!
-“Τι θα συμβεί παιδιά αν βάλουμε νερό στην κατάψυξη;”
“Θα γίνει παγάκι κυρία!”,“θα παγώσει”,“θα είναι κρύο και παγωμένο” απάντησαν όλα τα παιδιά.
-“Και τι θα συμβεί αν βγάλω το νερό απ’ την κατάψυξη;”
“Θα λιώσει”,“Θα γίνει νερό”,“Θα λιώσει σαν το χιόνι”
Η διαδικασία ήταν πολύ γνώριμη σε όλα τα παιδιά καθώς τούς είναι κάτι πολύ οικείο.
Γιατί όμως γίνεται αυτό;
Μιλήσαμε για τις 3 μορφές του νερού:
- Στερεό
- Υγρό
- Αέριο
και τις αναλύσαμε..
Μάθαμε ότι το νερό αποτελείται από μικροσκοπικά μόρια τα οποία όταν παγώνουν μαζεύονται πολύ κοντά και προσκολλώνται μεταξύ τους.
Έτσι δημιουργείται το παγάκι (στερεό), το οποίο μπορούμε να το πιάσουμε.
Γίναμε μοριάκια νερού και το αναπαραστήσαμε!
Όταν βγάλουμε το παγάκι από την κατάψυξη και το αφήσουμε σε ένα δωμάτιο, τα μόρια του αρχίζουν και αποκολλώνται και με αυτόν τον τρόπο το παγάκι λιώνει και γίνεται υγρό.
Το υγρό μπορούμε να το κρατήσουμε για λίγο στο χέρι μας ή να το βάλουμε σε ένα ποτήρι και να το πιούμε.
Γίναμε μοριάκια νερού και το αναπαραστήσαμε!
Tι γίνεται όμως όταν το νερό ζεσταθεί πάρα πολύ και αρχίσει να βράζει;:
Θυμηθήκαμε τους υδρατμούς που έβγαιναν από την κατσαρόλα στο πείραμα της βροχής (εξάτμιση- συμπύκνωση)…
Όταν το νερό ζεσταίνεται πολύ, τα μόρια του απομακρύνονται πάρα πολύ μεταξύ τους με αποτέλεσμα το νερό να χάνεται, να γίνεται δηλαδή αέριο.
Την αέρια μορφή του νερού είναι αδύνατον να την πιάσουμε, μπορούμε όμως για πολύ λίγο να την αισθανθούμε.
Γίναμε μοριάκια νερού και το αναπαραστήσαμε.
Γεμίσαμε τις παγοθήκες με νερό από τη βρύση (υγρό) και το βάλαμε στην κατάψυξη για να γίνουν παγάκια (στερεό).Εκτός όμως από νερό γεμίσαμε και μια δεύτερη παγοθήκη με τέμπερες, για να δούμε τι θα συμβεί αν βάλουμε τα χρώματα στην κατάψυξη μαζί με το νερό!Ας δούμε λοιπόν τι συνέβη!
Ανοίξαμε την κατάψυξη και το νερό φυσικά είχε παγώσει όπως είχαν προβλέψει όλα τα παιδιά!
Το μόρια του νερού κόλλησαν μεταξύ τους και από υγρό “μεταμορφώθηκε” σε στερεό!!
Συνέβη άραγε το ίδιο με τα χρώματα;;;
Μα φυσικά!! Έγιναν χρωματιστά παγάκια!!! Ο ενθουσιασμός των παιδιών τεράστιος!
Εξηγήσαμε ότι αυτό συνέβη γιατί η υγρή τέμπερα έχει μέσα της νερό, άρα αποτελείται από μόρια νερού τα οποία μέσα στην κατάψυξη συμπεριφέρονται με τον ίδιο τρόπο όπως το κανονικό νερό.
“Τι θα κάνουμε με τα χρωμοπαγάκια, κυρία;”
Μα φυσικά θα ζωγραφίσουμε!!!Μέσα από τη ζωγραφική οι μαθητές ανακαλύπτουν την τήξη και την πήξη.Μια διαφορετική ζωγραφική που ενθουσίασε τα παιδιά!
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ:ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΦΡΑΓΜΑΤΟΣ(Τομέας μηχανική)
Συζητήσαμε για τη δύναμη του νερού και την υδροδυναμική .Αναφερθήκαμε στο φράγμα του Αλιάκμονα έξω από τη Βέροια το οποίο γνωρίζουν τα παιδιά.
Παρακολουθήσαμε τα παρακάτω βίντεο για το φράγμα της λίμνης του Μαραθώνα και εστιάσαμε στο φράγμα, τι είναι και τι σκοπό έχει.
Το φράγμα είναι μια κατασκευή που συγκρατεί και περιορίζει το νερό της λίμνης σε κάποιο ορισμένο επίπεδο.
Όταν ανεβαίνει η στάθμη του νερού προκαλώντας υπερχείλιση το φράγμα “ανοίγει” και ρίχνει το νερό.
Προσπαθήσαμε και εμείς να κατασκευάσουμε τα δικά μας φράγματα με το οικοδομικό υλικό της τάξης.
Χωριστήκαμε σε ομάδες…
Στη συνέχεια αποτυπώσαμε σε φύλλο εργασίας το υλικό που θα χρησιμοποιούσαμε για να κατασκευάσουμε ένα φράγμα.
Τα παιδιά ανέφεραν διάφορα υλικά.. τούβλα, ξύλα, πέτρες, χόρτα..
Ώρα για πείραμα!!!
Βγήκαμε έξω στην αυλή να πειραματιστούμε με το υλικό που ζωγραφίσαμε και να διαπιστώσουμε αν είναι ικανό να συγκρατήσει το νερο.
Πήραμε ξύλινα τουβλάκια από την
τάξη και μαζέψαμε από την αυλή μας πέτρες, μικρά ξυλάκια και χορταράκια.
Κατασκευάσαμε ένα “ποτάμι” με πλαστικά μπουκάλια κομμένα στη μέση και χρωματίσαμε το νερό γαλάζιο για να μπορούμε να το βλέπουμε πιο εύκολα.
Κάναμε τις προβλέψεις μας…και το παιχνίδι ξεκινά..!
- Φράγμα με ξύλινα μικρά χρωματιστά τουβλάκια
- Φράγμα με ξυλάκια
- Φράγμα με χόρτα
- Φράγμα με πέτρες
Τα παιδιά διαπίστωσαν ότι τα φράγματα που φτιάξανε δεν ήταν ικανά να σταματήσουν το νερό γιατί οι κατασκευές τους δεν ήταν γερές και “είχαν τρυπούλες” ,όπως είπαν ,με αποτέλεσμα το νερό να φεύγει.
Συμπέρασμα: Το νερό έχει δύναμη και χρειάζεται πολύ γερές και δυνατές κατασκευές για να το περιορίσουν.
Πολλές φορές όμως η δύναμη του νερού είναι τόσο μεγάλη που τίποτα δεν μπορεί να του σταθεί εμπόδιο!
5ο-6ο Εργαστήριο
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΡΟΜΠΟΤΙΚΗ ΚΑΙ ΚΥΚΛΟΣ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ
