Φωτοθήκη: Μνημείο Έλληνα μαχητή 1940-1941
Σήμαντρο δόξας, σκουριασμένο απ’ τον καιρό,
χτύπησες με το χέρι την ασπίδα
κι άναψες τη σβησμένη φλόγα στο Ιερό.
Τινάχτηκε απ’ το κάλεσμά σου το φτερό
της Νίκης· -Γυμνή πρόβαλε η λεπίδα
Σπαθιών-. Κι ακούστηκε από νέων ηρώων χορό
των Περσομάχων ο ύμνος· «Ω Πατρίδα!»
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΟΣΙΝΗΣ
Ντοκιμαντέρ: “28η Οκτωβρίου 1940, οι πρώτες μέρες του πολέμου”
Παρακολουθήστε το εξαιρετικό ντοκιμαντέρ της εκπομπής “365 Στιγμές”, παραγωγής της ΕΡΤ, για τις πρώτες μέρες του ελληνοϊταλικού πολέμου του 1940. Μέσα από τις συγκινητικές μαρτυρίες των κατοίκων των χωριών που έζησαν τα γεγονότα, το πλούσιο αρχειακό υλικό και έναν συγκλονιστικό Νικηφόρο Βρεττάκο, η εκπομπή προσπαθήσει να απαντήσει στο ερώτημα του τι οδήγησε τους Έλληνες να πολεμήσουν και να γράψουν το έπος της Πίνδου, αλλά και στο τι θα έκανε σήμερα η νέα γενιά σε μία παρόμοια συνθήκη.
Φωτοθήκη: 28η Οκτωβρίου – Πώς ξεκίνησε ο πόλεμος
Περίπου στις 3 τα ξημερώματα της 28 Οκτωβρίου του 1940 η τότε Ιταλική Κυβέρνηση απέστειλε στην Ελλάδα τελεσίγραφο, δια του Ιταλού Πρέσβη στην Αθήνα Εμανουέλε Γκράτσι, ο οποίος και το επέδωσε ιδιόχειρα στον Ιωάννη Μεταξά, στην οικία του δεύτερου, στην Κηφισιά, με το οποίο και απαιτούσε την ελεύθερη διέλευση του Ιταλικού στρατού από την Ελληνοαλβανική μεθόριο προκειμένου στη συνέχεια να καταλάβει κάποια στρατηγικά σημεία του Βασιλείου της Ελλάδος, (λιμένες, αεροδρόμια κλπ.), για ανάγκες ανεφοδιασμού και άλλων διευκολύνσεών του, στη μετέπειτα προώθησή του στην Αφρική.
Μετά την ανάγνωση του κειμένου ο Μεταξάς έστρεψε το βλέμμα του στον Ιταλό Πρέσβη και του απάντησε στα γαλλικά (επίσημη διπλωματική γλώσσα) την ιστορική φράση: «Alors, c’est la guerre», (δηλαδή, «Λοιπόν, αυτό σημαίνει πόλεμο»), εκδηλώνοντας έτσι την αρνητική θέση επί των ιταμών ιταλικών αιτημάτων.
O ίδιος ο Γκράτσι στα απομνημονεύματά του, που εξέδωσε το 1945, περιγράφει τη σκηνή:
«Έχω εντολή κ. πρωθυπουργέ να σας κάνω μία ανακοίνωση και του έδωσα το έγγραφο. Παρακολούθησα την συγκίνηση εις τα χέρια και εις τα μάτια του. Με σταθερή φωνή και βλέποντάς με κατάματα ο Μεταξάς μου είπε: αυτό σημαίνει πόλεμο. Του απήντησα ότι αυτό θα μπορούσε να αποφευχθεί. Μου απήντησε ΟΧΙ. Του πρόσθεσα ότι αν ο στρατηγός Παπάγος…, ο Μεταξάς με διέκοψε και μου είπε: ΟΧΙ! Έφυγα υποκλινόμενος με τον βαθύτερο σεβασμό, προ του γέροντος αυτού, που προτίμησε την θυσία αντί της υποδουλώσεως».
Ο Μεταξάς εκείνη τη στιγμή είχε εκφράσει το ελληνικό λαϊκό συναίσθημα, την άρνηση της υποταγής, και αυτή η άρνηση πέρασε στον τότε ελληνικό δημοσιογραφικό τύπο με την λέξη «ΟΧΙ». Σημειώνεται πως αυτούσια η λέξη «ΟΧΙ» παρουσιάσθηκε για πρώτη φορά ως τίτλος στο κύριο άρθρο της εφημερίδας «Ελληνικό Μέλλον» του Ν. Π. Ευστρατίου στις 30 Οκτωβρίου του 1940.
Δύο ώρες μετά την παραπάνω επίδοση, ξεκίνησε ο Ελληνοϊταλικός Πόλεμος με εισβολή των ιταλικών στρατευμάτων στην Ήπειρο, οπότε η Ελλάδα αμυνόμενη ενεπλάκη στον πόλεμο.
Με συνεχείς έκτακτες εκδόσεις, από τις 6 το πρωί, οι εφημερίδες ενημερώνουν τον ελληνικό λαό για το ιταλικό τελεσίγραφο και την έναρξη του πολέμου.
 |
ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ ΕΚΤΑΚΤΟΣ ΕΚΔΟΣΙΣ – 6Η ΠΡΩΙΝΗ • Η ΙΤΑΛΙΑ ΕΚΗΡΥΞΕ ΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟΝ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ • Ο ΙΤΑΛΟΣ ΠΡΕΣΒΕΥΤΗΣ ΑΝΗΓΓΕΙΛΕ ΠΡΟΣ ΤΟΝ κ. ΜΕΤΑΞΑΝ ΟΤΙ ΙΤΑΛΙΚΑ ΣΤΡΑΤΕΥΜΑΤΑ ΘΑ ΕΠΙΤΕΘΟΥΝ ΤΗΝ 6ΗΝ ΠΡΩΙΝΗΝ • ΥΠΕΓΡΑΦΗ ΔΙΑΤΑΓΜΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΡΑΤΕΥΣΕΩΣ • ΤΟ ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΝ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΝ ΣΥΝΕΔΡΙΑΖΕΙ«Την 3ην πρωϊνήν ο πρεσβευτής της Ιταλίας κ. Γκράτσι επεσκέφθη τον Πρόεδρον της Κυβερνήσεως κ. Μεταξάν και επέδωκεν αυτώ μακράν διακοίνωσιν. Οι όροι της διακοινώσεως δεν εγνώσθησαν ακόμη. Το μόνον γνωστόν είνε ότι τα ιταλικά στρατεύματα θα κινηθούν εναντίον της Ελλάδος την 6ην πρωϊνήν» |
 |
ΑΣΥΡΜΑΤΟΣ • ΕΛΛΗΝΕΣ ΕΙΣ ΤΑ ΟΠΛΑ ! • ΗΡΧΙΣΑΝ ΣΗΜΕΡΟΝ ΑΙ ΕΧΘΡΟΠΡΑΞΙΑΙ • Το πρώτον ανακοινωθέν του Ελληνικού Επιτελείου • Πρωϊνοί συναγερμοί εις τας Αθήνας • Ο Βασιλεύς εις τας οδούς της πρωτευούσης • Το Έθνος σύσσωμον αντιμετωπίζει την θρασύδειλον πρόκλησιν των Ιταλών • Η ΖΩΗ ΜΑΣ εις την υπηρεσίαν της Πατρίδος «Δεν έχουν να φοβηθούν τίποτε τα έθνη που στηρίζονται εις το δίκαιον, εις την ισχύν των και εις την ισχύν των μεγάλων φίλων των. Κάθε Έλλην ας ενθυμηθή αυτήν την στιγμήν τους μεγάλους λόγους του Ίωνος Δραγούμη : ‘’Όταν εγώ δεν θέλω, πώς είναι δυνατόν να καταστραφή το Έθνος μου;…’’ Με την συναίσθησιν αυτήν και με την ευλογίαν του Θεού, ας υψωθώμεν όλοι εις τας σφαίρας του ιστορικού Ελληνικού πατριωτισμού και ας βαδίσωμεν προς τον δρόμον των μεγάλων πεπρωμένων μας. Με μίαν φωνήν, με ένα σύνθημα : Ζήτω η Ελλάς!» • Πώς εκηρύχθη ο πόλεμος • Το Διάγγελμα του Βασιλέως • Το Διάγγελμα του κ. Πρωθυπουργού |
 |
ΑΣΥΡΜΑΤΟΣ – 2Α ΕΚΔΟΣΙΣ • ΕΧΘΡΙΚΗ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΗ ΕΠΙΘΕΣΙΣ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΤΑΤΟΪΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΟΡΙΝΘΟΥ • Ελληνικά καταδιωκτικά αεροπλάνα ώρμησαν προς καταδίωξιν των εχθρικών βομβαρδιστικών • ΒΡΕΤΤΑΝΙΚΑΙ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΠΑΡΑ ΤΟ ΠΛΕΥΡΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ • Ο φωτισμός θα σβύνεται κατά τας νύκτας • ΕΚΗΡΥΧΘΗ ο στρατιωτικός Νόμος • Ποίαι ηλικίαι ΕΠΙΣΤΡΑΤΕΥΟΝΤΑΙ – Πότε οφείλουν να παρουσιασθούν • Ανακοίνωσις της Εταιρίας Υδάτων – Η προμήθεια νερού δι’ απαραιτήτους ανάγκας ΤΩΝ ΚΑΤΟΙΚΩΝ • Αι διανομαί τροφίμων • Απηγορεύθη Η ΕΞΟΔΟΣ εκ της Ελλάδος |
 |
Η ΒΡΑΔΥΝΗ • ΙΤΕ ΠΑΙΔΕΣ ΕΛΛΗΝΩΝ! • ΗΡΧΙΣΑΝ ΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΑ ΕΛΛΗΝΟΑΛΒΑΝΙΚΑ ΣΥΝΟΡΑ. ΠΥΡΑ ΠΥΡΟΒΟΛΙΚΟΥ ΚΑΙ ΠΕΖΙΚΟΥ. ΤΑ ΕΞ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΤΗΛ/ΜΑΤΑ. ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΙΣ ΤΟΥ κ. ΠΑΠΑΔΗΜΑ • ΤΟ ΣΗΜΕΡΙΝΟΝ ΔΙΑΓΓΕΛΜΑ ΤΗΣ Α.Μ. ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΜΕΧΡΙ ΤΗΣ ΝΙΚΗΣ «… Ηναγκάσθημεν να κατέλθωμεν εις πόλεμον κατά της Ιταλίας, επιβουλευθείσης την ανεξαρτησίαν της Ελλάδος. Σύσσωμον το Έθνος θα αγωνισθή υπερ βωμών και εστιών» • ΔΙΑΓΓΕΛΜΑ ΤΟΥ ΑΡΧΗΓΟΥ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟΝ ΛΑΟΝ ΝΥΝ Ο ΥΠΕΡ ΠΑΝΤΩΝ ΑΓΩΝ «… Απήντησα εις τον Ιταλόν πρόεσβυν ότι θεωρώ και το αίτημα αυτό καθ’ εαυτό και τον τρόπον με τον οποίον γίνεται ως κήρυξιν πολέμου της Ιταλίας κατά της Ελλάδος» • ΗΡΧΙΣΑΝ ΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΑ ΕΛΛΗΝΟΑΛΒΑΝΙΚΑ ΣΥΝΟΡΑ. ΠΥΡΑ ΠΥΡΟΒΟΛΙΚΟΥ ΚΑΙ ΠΕΖΙΚΟΥ. ΤΑ ΕΞ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΤΗΛ/ΜΑΤΑ. ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΤΟΥ κ. ΠΑΠΑΔΗΜΑ • ΠΡΩΤΗ ΗΜΕΡΑ ΠΟΛΕΜΟΥ – ΑΙ ΑΘΗΝΑΙ ΕΝ ΣΥΝΑΓΕΡΜΩ • Η ΚΗΡΥΞΙΣ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ • Η ΕΞΕΛΙΞΙΣ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ – ΤΟ ΠΡΩΤΟΝ ΑΝΑΚΟΙΝΩΘΕΝ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΠΙΤΕΛΕΙΟΥ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ. ΤΗΝ 5.30 ΤΗΣ ΠΡΩΪΑΣ ΗΡΧΙΣΑΝ ΑΙ ΜΑΧΑΙ ΜΕ ΤΟΥΣ ΙΤΑΛΟΥΣ. Ο ΣΤΡΑΤΟΣ ΑΜΥΝΕΤΑΙ ΤΟΥ ΠΑΤΡΙΟΥ ΕΔΑΦΟΥΣ«Αι ιταλικαί στρατιωτικαί δυνάμεις προσέβαλον από της 5.30 πρωινής σήμερον τα ημέτερα τμήματα προκαλύψεως της Ελληνοαλβανικής μεθορίου. Αι ημέτεραι δυνάμεις αμύνονται του πατρίου εδάφους» |
 |
Η ΒΡΑΔΥΝΗ (σελ. 4) • Η ΜΑΧΗ ΥΠΕΡ ΤΗΣ ΠΑΤΡΙΔΟΣ ΤΑ ΕΧΘΡΙΚΑ ΑΕΡΟΠΛΑΝΑ ΕΡΡΙΨΑΝ ΒΟΜΒΑΣ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΔΕΚΕΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΚΟΡΙΝΘΟΥ. ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΑΤΕΔΙΩΞΑΝ ΤΟΥΣ ΕΠΙΔΡΟΜΕΙΣ • Ο κ. ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ ΕΠΕΚΟΙΝΩΝΗΣΕ ΜΕ ΤΟΝ κ. ΙΣΜΕΤ ΙΝΟΝΟΥ • ΠΟΙΑΙ ΚΛΑΣΕΙΣ ΚΑΛΟΥΝΤΑΙ ΥΠΟ ΤΑ ΟΠΛΑΤΟ ΔΙΑΤΑΓΜΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΡΑΤΕΥΣΕΩΣ. ΟΛΑΙ ΑΙ ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΑΙ ΤΟΥ ΠΑΝΕΘΝΙΚΟΥ ΣΥΝΑΓΕΡΜΟΥ • ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΡΑΤΕΥΣΙΣ. Ο ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟΣ ΝΟΜΟΣ ΕΚΗΡΥΧΘΗ ΕΙΣ ΟΛΗΝ ΤΗΝ ΧΩΡΑΝ • ΣΥΝΙΣΤΑΤΑΙ Η ΕΝΑΠΟΘΗΚΕΥΣΙΣ ΜΙΚΡΩΝ ΠΟΣΟΤΗΤΩΝ ΥΔΑΤΟΣ – ΑΙ ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΑΙ ΒΛΑΒΑΙ – ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΙΣ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ |
 |
ΕΘΝΟΣ • ΥΠΕΡ ΒΩΜΩΝ ΚΑΙ ΕΣΤΙΩΝ «Αι παιδαριώδεις και αστείαι επινοήσεις περί δήθεν βιαιοπραγιών εναντίον των Αλβανών της Τσαμουριάς, ο τορπιλλισμός της ‘’Έλλης’’, περι του οποίου υπάρχουν αναμφισβήτητοι αποδείξεις ότι είνε έργον ιταλικού υποβρυχίου, η χθεσινή σκηνοθέτησις μεθοριακών επεισοδίων και δυναμιτιστικών αποπειρών, όλη αυτή η εκστρατεία εναντίον μας επιστέφεται τώρα από τον φυσικόν της επίλογον : από την εντελώς αδικαιολόγητον, την αυτόχρημα γκαγκστερικήν επίθεσιν εναντίον της Χώρας μας, η οποία ουδέν άλλο έπραξε παρά να τηρή ουδετερότητα απόλυτον, υποδειγματικήν, μέχρι σχολαστικότητος φθάνουσαν, προς όλους τους εμπολέμους» • Αι ελληνικαί δυνάμεις αμύνονται του πατρίου εδάφους Το πρώτον ελληνικόν πολεμικόν ανακοινωθέν διά τον αγώνα εις τα σύνορα |
 |
ΕΘΝΟΣ (σελ. 3) • ΟΙ ΙΤΑΛΟΙ ΕΠΕΤΕΘΗΣΑΝ ΠΡΟ ΤΗΣ ΛΗΞΕΩΣ ΤΟΥ ΤΕΛΕΣΙΓΡΑΦΟΥ • ΕΚΗΡΥΧΘΗ ΓΕΝΙΚΗ ΕΠΙΣΤΡΑΤΕΥΣΙΣ ΚΑΙ Ο ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟΣ ΝΟΜΟΣ • ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΔΙΑ ΤΑ ΤΡΟΦΙΜΑ ΚΑΙ ΤΟ ΣΒΥΣΙΜΟΝ ΤΩΝ ΦΩΤΩΝ • ΠΟΙΟΙ ΚΑΛΟΥΝΤΑΙ • ΠΩΣ ΘΑ ΓΙΝΕΤΑΙ Η ΔΙΑΝΟΜΗ ΤΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ • Ο ΦΩΤΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΝΥΚΤΑ • ΕΚΗΡΥΧΘΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΡΑΤΥΕΣΙΣ • Ο ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟΣ ΝΟΜΟΣ |
 |
ΕΘΝΟΣ (σελ. 4) • ΤΗΝ 10ΗΝ ΠΡΩΪΝΗΝ ΕΧΘΡΙΚΑ ΑΕΡΟΠΛΑΝΑ ΕΠΕΔΡΑΜΟΝ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΟΥ ΤΑΤΟΪΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΟΡΙΝΘΟΥ • ΕΓΙΝΑΝ ΔΥΟ ΣΥΝΑΓΕΡΜΟΙ ΕΙΣ ΤΗΝ ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑΝ • ΕΝΘΟΥΣΙΩΔΕΙΣ ΠΑΤΡΙΩΤΙΚΑΙ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΛΑΟΥ • 2Α ΕΚΔΟΣΙΣ 4Η ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗ Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΕΥΛΟΓΕΙ ΟΠΛΑ ΤΑ ΙΕΡΑ ΜΙΑ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΣΥΝΟΔΟΥ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΛΑΟΝ ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΙΣ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΕΩΝ – ΚΑΤΟΧΗΣ ΟΠΛΩΝ ΕΓΙΝΕ ΣΗΜΕΡΟΝ ΣΥΝΑΝΤΗΣΙΣ ΧΙΤΛΕΡ – ΜΟΥΣΣΟΛΙΝΙ ΔΙΑ ΤΟΥΣ ΣΥΝΑΓΕΡΜΟΥΣ – ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΙΣ ΤΟΥ ΥΦΥΠ. ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ Εβομβαρδίσθησαν το πρωΐ αι Πάτραι υπό ιταλικών αεροπλάνων Ο κ. Πρωθυπουργός επεκοινώνησε τηλεφωνικώς μετά του κ. Ινονού. Η Ελλάς δεν θα ευρεθή μόνη εις τον αγώνα ΕΝΔΕΧΕΤΑΙ Η ΑΜΕΡΙΚΗ ΝΑ ΠΕΡΙΠΛΑΚΗ ΕΙΣ ΕΧΘΡΟΠΡΑΞΙΑΣ |
 |
ΕΛΛΗΝΙΚΟΝ ΜΕΛΛΟΝ • 4Η ΕΚΔΟΣΙΣ ΕΠΕΔΟΘΗ ΤΗΝ 3ΗΝ ΠΡΩΪΝΗΝ ΔΙΑΚΟΙΝΩΣΙΣ ΥΠΟ ΤΗΣ ΙΤΑΛΙΑΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Ο ΙΤΑΛΙΚΟΣ ΣΤΡΑΤΟΣ ΚΙΝΕΙΤΑΙ ΤΗΝ 6ην ΠΡΟΩΪΝΗΝ ΠΡΟΣ ΤΑ ΣΥΝΟΡΑ ΜΑΣ • 6Η ΠΡΩΪΝΗ ΥΠΕΓΡΑΦΗ ΤΟ ΔΙΑΤΑΓΜΑ ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΡΑΤΕΥΣΕΩΣ • 3Η ΕΚΔΟΣΙΣ ΟΙ κ.κ. ΧΙΤΛΕΡ, ΜΟΥΣΣΟΛΙΝΙ, ΦΡΑΝΚΟ ΚΑΙ ΠΕΤΑΙΝ ΘΑ ΣΥΝΑΝΤΗΘΟΥΝ ‘’ΚΑΠΟΥ’’ ΕΙΣ ΤΗΝ ΙΤΑΛΙΑΝ • Ο στρατάρχης Πεταίν ηρνήθη να κηρύξη πόλεμον κατά της Αγγλίας; ΟΥΔΕΜΙΑ ΝΕΑ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΙΣ. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΙ ΤΟΥ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟΥ ‘’ΡΩΫΤΕΡ’’ διά τας προθέσεις των κ.κ. Λαβάλ και Ντεά |
 |
ΕΣΤΙΑ • ΜΕ ΤΗΝ ΒΟΗΘΕΙΑΝ ΤΟΥ ΘΕΟΥ! «Από της 6ης πρωϊνής σήμερον η Ελλάς ευρίσκεται εν εμπολέμω καταστάσει. Τον πόλεμον αυτόν το Έθνος μας δεν τον ηθέλησε και δεν τον επεζήτησεν […] Η διακοίνωσις, την οποίαν ο ενταύθα Ιταλός πρεσβευτής επέδωκεν εις τον Κυβερνήτην της Ελλάδος και η οποία εις απότομον προκλητικότητα απετέλει το αντάξιον επιστέγασμα τόσων άλλων προκλήσεων, προφανώς προήρχετο από πλήρη παρανόησιν ή λήθην της ιστορίας του Έθνους, προς το οποίον απηυθύνετο» |
 |
ΕΣΤΙΑ (σελ. 3) ΤΑ ΣΗΜΕΡΙΝΑ • ΑΠΟ ΤΗΣ 6ΗΣ ΠΡΩΪΝΗΣ ΣΗΜΕΡΟΝ Η ΕΛΛΑΣ ΕΥΡΙΣΚΕΤΑΙ ΕΙΣ ΕΜΠΟΛΕΜΟΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΙΝ • Η ΥΠΕΡΗΦΑΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΠΑΝΤΗΣΙΣ ΕΙΣ ΤΗΝ ΙΤΑΛΙΚΗΝ ΠΡΟΚΛΗΣΙΝ • ΜΕ ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ «Η πρώτη δοκιμαστική λειτουργία των σειρήνων του συναγερμού, περί την 7ην πρωϊνήν, απετέλεσε και την πρώτην διά τον Αθηναϊκόν πληθυσμόν ειδοποίησιν περί της εχθρικής κατά της χώρας επιθέσεως. Βιαστικά, βιαστικά, ξενυχτισμένοι ακόμη, άνδρες και γυναίκες, ήνοιγον παράθυρα και πόρτας, διά να μάθουν περί τίνος επρόκειτο και ηγόραζαν τας μόλις εκδιδομένας πρωϊνάς εφημερίδας. Είνε ζήτημα, αν η έκπληξις, διά την απροσδόκητον, εν τούτοις, και αιφνιδιαστικήν επίθεσιν, διήρκεσεν ολίγα λεπτά της ώρας. Αμέσως έπειτα, την έκπληξιν διεδέχθη η αγρία αγανάκτησις και αυτήν πάλιν ένας αυθόρμητος και ασυγκράτητος ενθουσιασμός» |
 |
ΕΣΤΙΑ (σελ. 4) ΤΕΛΕΥΤΑΙΑΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ • Η ΜΕΓΑΛΗ ΒΡΕΤΤΑΝΙΑ ΕΞΕΤΑΖΕΙ ΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΒΟΗΘΕΙΑΣ ΕΙΣ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ. Η ΔΗΛΩΣΙΣ ΤΟΥ κ. ΤΣΑΜΠΕΡΛΑΙΝ ΠΕΡΙ ΕΓΓΥΗΣΕΩΣ «Η ανακοίνωσης του Βρεττανικού υπουργείου Πληροφοριών καταλήγει ως εξής : ‘’Δεδομένου ότι αι πληροφορίαι, αι οποίαι ελήφθησαν εις τους ενταύθα επισήμους κύκλους επιβεβαιούν τα της πολεμικής ενεργείας της Ιταλίας, δύναται να θεωρηθή ως αμεταβλήτως υφισταμένη η προς την Ελλάδα ενίσχυσις, το Βρεταννικόν Πολεμικόν Συμβούλιον (War Cabinet) εξετάζει, κατ’ αυτήν την στιγμήν, την υπόθεσιν της παροχής βοηθείας προς την Ελλάδα και δύναται να θεωρηθή ως βέβαιον, ότι η απόφασις θα ληφθή χωρίς καμμίαν χρονοτριβήν» • Η ΕΝΑΡΞΙΣ ΤΩΝ ΠΟΛΕΜΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ – ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΑΝΑΚΟΙΝΩΘΕΝ • ΙΤΑΛΙΚΑ ΑΕΡΟΠΛΑΝΑ ΕΒΟΜΒΑΡΔΙΣΑΝ ΤΑΣ ΠΑΤΡΑΣ • ΙΤΑΛΙΚΗ ΕΠΙΔΡΟΜΗ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΑΘΗΝΩΝ ΚΑΙ ΚΟΡΙΝΘΟΥ – ΑΙ ΡΙΦΘΕΙΣΑΙ ΒΟΜΒΑΙ |
 |
Η ΠΡΩΪΑ • Ο ΙΤΑΛΟΣ ΠΡΕΣΒΕΥΤΗΣ ΕΠΕΔΩΣΕ ΤΗΝ 3ΗΝ ΠΡΩΪΝΗΝ ΤΕΛΕΣΙΓΡΑΦΙΚΗΝ ΔΙΑΚΟΙΝΩΣΙΝ • Ο ΙΤΑΛΙΚΟΣ ΣΤΡΑΤΟΣ ΘΑ ΚΙΝΗΘΗ ΤΗΝ 6ΗΝ ΠΡΩΪΝΗΝ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ • ΜΕ ΣΑΦΗΝΕΙΑΝ ΚΑΙ ΕΥΘΥΤΗΤΑ «Η Ελλάς, ισχυρά εν τη αποφάσει της όπως διατηρήση την ειρήνην και την ουδετερότητα, παρά πάσαν επαναλαμβανομένην απόπειραν, δεν θα καταστή δυνατόν να εμπλακή εις ευθύνας μηχανορραφιών ή διαταράξεως της ειρήνης εις την Βαλκανικήν. Πολύ περισσότερον δεν είνε πρόθυμος να λησμονήση τας ιεράς υποχρεώσεις, τας οποίας υπέχει όσον αφορά τον σεβασμός της τιμής, της ακεραιότητος και της ανεξαρτησίας της» |
 |
Η ΠΡΩΪΑ (σελ. 4) ΕΚΤΑΚΤΟΣ ΕΚΔΟΣΙΣ ΩΡΑ 7Η ΠΡΩΪΝΗ • Ο ΙΤΑΛΟΣ ΠΡΕΣΒΕΥΤΗΣ ΕΠΕΔΩΣΕ ΤΗΝ 3ΗΝ ΠΡΩΪΝΗΝ ΤΕΛΕΣΙΓΡΑΦΟΝ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗΝ ΚΥΒΕΡΝΗΣΙΝ • ΤΑ ΙΤΑΛΙΚΑ ΣΤΡΑΤΕΥΜΑΤΑ ΕΠΡΟΛΕΙΤΟ ΝΑ ΚΙΝΗΘΟΥΝ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΤΗΝ 6ΗΝ ΠΡΩΪΝΗΝ ΩΡΑΝ. • Η Α.Μ. Ο ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΥΠΕΓΡΑΨΕ ΣΗΜΕΡΑ ΤΗΝ ΠΡΩΪΑΝ ΔΙΑΤΑΓΜΑ ΠΕΡΙ ΓΕΝΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΑΡΤΕΥΣΕΩΣ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ • ΔΙΑΓΓΕΛΜΑ ΤΟΥ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ κ. ΜΕΤΑΞΑ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟΝ ΛΑΟΝ : «ΑΡΧΙΖΕΙ Ο ΥΠΕΡ ΠΑΝΤΩΝ ΑΓΩΝ» |
 |
ΘΑΡΡΟΣ • Η ΙΤΑΛΙΑ ΕΚΗΡΥΞΕ ΑΠΟ ΤΗΣ ΧΘΕΣΙΝΗΣ ΝΥΚΤΟΣ ΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟΝ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ • ΤΑ ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΔΙΑΓΓΕΛΜΑΤΑ ΤΗΣ Α.Μ. ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΡΧΗΓΟΥ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ κ. ΙΩΑΝΝΟΥ ΜΕΤΑΞΑ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟΝ ΛΑΟΝ • ΕΙΣ ΤΗΝ ‘’ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ’’ ΕΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗ ΤΟ ΔΙΑΤΑΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ • ΤΟ ΔΙΑΓΓΕΛΜΑ ΤΗΣ Α.Μ. ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΛΑΟΝ • ΕΠΕΣΤΗ Ο ΚΑΙΡΟΣ «Η Ιταλία ‘’όψεται, εις ον εξεκέντησε’’. Τα Ελληνικά χείλη ψιθυρίζουν την στιγμήν αυτήν του αγώνος υπέρ των βωμών και εστιών το Σπαρτιατικόν ‘’Ή ταν ή επί τας’’. Επέστη ο καιρός, καθ’ ην οι επίβουλοι εχθροί της Ελληνικής ευημερίας θα δοκιμάσουν την δύναμιν της αδαμάστου Ελληνικής ψυχής, της οποίας τα τρόπαια απαράμιλλα υψούνται διά μέσου των αιώνων. Έλληνες γρηγορείται!» • ΑΙ ΚΑΛΟΥΜΕΝΑΙ ΥΠΟΤΑ ΟΠΛΑ ΔΙΑΦΟΡΟΙ ΚΛΑΣΕΙΣ ΕΦΕΔΡΩΝ • Η ΕΛΛΑΣ ΘΑ ΑΜΥΝΘΗ ΜΕΧΡΙΣ ΕΣΧΑΤΩΝ • ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΥΣΑΙ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΥΔΑΤΩΝ – Η ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΥΔΑΤΟΣ |
 |
ΘΑΡΡΟΣ (σελ. 4) ΑΙ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΙ ΜΑΣ • ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΑΤΑΔΙΩΚΤΙΚΑ ΑΠΕΚΡΟΥΣΑΝ ΙΤΑΛΙΚΗΝ ΕΙΣΒΙΛΗΝ • ΑΠΕΡΙΟΡΙΣΤΟΣ Η ΕΝΙΣΧΥΣΙΣ ΤΗΣ ΑΓΓΛΙΑΣ • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΗΓΕΤΑΣ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ • ΚΑΛΟΥΝΤΑΙ ΟΙ ΕΦΕΔΡΟΙ ΟΠΛΙΤΑΙ ΤΗΣ ΧΩΡΟΦΥΛΑΚΗΣ, ΤΟΥ ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΟΥ ΚΑΙ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ ΠΟΛΕΩΝ ΤΩΝ ΚΛΑΣΕΩΝ 1921-1927 • ΟΙ ΠΡΕΣΒΕΥΤΑΙ ΜΕΓ. ΒΡΕΤΑΝΝΙΑΣ, ΓΙΟΥΓΚΟΣΛΑΒΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ ΠΑΡΑ ΤΩ κ. Ι. ΜΕΤΑΞΑ • ΑΠΗΓΟΡΕΥΘΗ Η ΕΞΟΔΟΣ ΕΚ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΠΑΝΤΟΣ ΕΛΛΗΝΟΣ – ΤΟ ΚΛΕΙΣΙΜΟΝ ΤΩΝ ΣΧΟΛΕΙΩΝ • ΑΙ ΔΙΑΝΟΜΑΙ ΤΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΘΑ ΕΞΑΚΟΛΟΥΘΗΣΟΥΝ ΗΔΗ ΚΑΝΟΝΙΚΩΣ • ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΙΣ ΔΙΑ ΤΟΝ ΦΩΤΙΣΜΟΝ |
 |
ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ • ΠΡΟΣΗΛΩΜΕΝΟΙ ΕΙΣ ΤΗΝ ΕΙΡΗΝΗΝ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΕΙΣ ΤΟ ΑΙΣΘΗΜΑ ΤΗΣ ΤΙΜΗΣ «Η Ελλάς δεν έθιξε και δεν επεβουλεύθη κανένα. Εσεβάσθη και σέβεται την ηυσχίαν και τα σύνορα των άλλων. Δικαιούται, συνεπώς, ν’ αναμένη την αυτήν από αυτούς μεταχείρισιν. Είνε προσηλωμένη εις την ειρήνην, αλλά και εις το αίσθημα της τιμής και της ανεξαρτησίας της. Και είνε εις θέσιν σήμερον, είπέρ ποτε και άλλοτε, να περιφρουρήση την τιμήν της και την ανεξαρτησίαν της, πιστή εις τας παραδόσεις της φυλής και τας επιταγάς της τρισχιλιετούς ιστορίας της» |
 |
ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ (σελ. 4) ΩΡΑ 6Η ΠΡΩΪΝΗ • Η ΙΤΑΛΙΑ ΕΠΕΔΩΚΕ ΤΕΛΕΣΙΓΡΑΦΟΝ • ΕΚΗΡΥΧΘΗ ΓΕΝΙΚΗ ΕΠΙΣΤΡΑΤΕΥΣΙΣ «Καλούνται εκτός των άλλων Σωμάτων Στρατού εκ της περιοχής του Γ.Σ. Στρατού εκ των όπλων πεζικού και ιππικού από κλάσεως 1923. Αι λοιπαί λεπτομέρειαι θ’ αναγνωσθώσιν εις τους πίνακας Β» |
 |
ΝΕΑ ΕΛΛΑΣ • Με άκαμπτον αποφασιστικότητα «Η θέσις της Ελλάδος είνε τόσον σαφής, ώστε να μη έχη ανάγκην συρροής αποδείξεων. Είνε η θέσις μιας Χώρας, αποφασισμένης να μη προκαλέση μεν κανένα, αλλά και να μη ανεχθή την παραμικράν πρόκλησιν ή απειλήν κατά της τιμής, της ακεραιότητος και της ανεξαρτησίας της» • ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΣΥΜΦΩΝΙΑΝ Γαλλίας και Γερμανίας. Η τύχη των Γαλλικών Αποικιών – Επιφυλακτική η στάσις της Ισπανίας |
 |
ΝΕΑ ΕΛΛΑΣ (σελ. 4) • ΩΡΑ 7Η Π.Μ. Υπεγράφη το διάταγμα ΓΕΝΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΑΡΤΕΥΣΕΩΣ – Επίσημος ανακοίνωσις • 3Η ΕΚΔΟΣΙΣ Ο ΙΤΑΛΙΚΟΣ ΣΤΡΑΤΟΣ διετάχθη να εισέλθη ΤΗΝ 6ΗΝ ΠΡΩΪΝΗΝ εις το Ελληνικόν έδαφος. – Επεδόθη την 3ην πρωινήν διακοίνωσις |
 |
Ο ΤΥΠΟΣ • Η ΙΤΑΛΙΑ ΕΚΗΡΥΞΕ ΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟΝ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ. ΤΑ ΙΤΑΛΙΚΑ ΣΤΡΑΤΕΥΜΑΤΑ ΕΚΙΝΗΘΗΣΑΝ ΤΗΝ ΑΥΓΗΝ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΜΑΣ • Η ΕΛΛΑΣ «Από σήμερον το πρωΐ γράφομεν εν από τα ενδοξότερα κεφάλαια της ιστορίας μας. Ηθέλησεν ο Θεός να μας δώση την ευκαιρίαν διά να δείξωμεν ότι δεν είμεθα απλοί αχθοφόροι της προαιωνίας ελληνικής παραδόσεως, αλλά είμεθα ισάξιοι των μεγάλων προγόνω μας. Μακαρίζομεν εκείνους, οι οποίοι είνε εις θέσιν να μετάσχουν με το όπλον ανά χείρας εις την μεγάλην εποποιΐαν του Ελληνοϊταλικού πολέμου. […] Ζήτω η Ελλάς!» • Η ΕΛΛΑΣ ΘΑ ΑΓΩΝΙΣΘΗ ΜΕΧΡΙΣ ΕΣΧΑΤΩΝ ΠΡΟΑΣΠΙΖΟΥΣΑ ΤΗΝ ΤΙΜΗΝ ΤΗΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑΝ ΤΗΣ. ΔΙΑΓΓΕΛΜΑΤΑ ΤΗΣ Α.Μ. ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΚΑΙ ΤΟΥ κ. ΜΕΤΑΞΑ Ο ΑΓΓΛΟΣ ΠΡΕΣΒΕΥΤΗΣ ΔΙΕΒΕΒΑΙΩΣΕ ΣΗΜΕΡΟΝ ΤΟΝ κ. ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΝ ΟΤΙ ΙΣΧΥΟΥΝ ΑΙ ΠΑΡΑΣΧΕΘΕΙΣΑΙ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΑΓΓΛΙΚΑΙ ΕΓΓΥΗΣΕΙΣ. ΕΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗ ΤΟ ΔΙΑΤΑΓΜΑ ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΡΑΤΕΥΣΕΩΣ ΔΙΑΓΓΕΛΜΑ ΤΟΥ ΑΝΑΚΤΟΣ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟΝ ΛΑΟΝ ΔΙΑΓΓΕΛΜΑ ΤΟΥ κ. ΜΕΤΑΞΑ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟΝ ΛΑΟΝ |
 |
ΤΟ ΠΡΩΤΟΝ ΑΝΑΚΟΙΝΩΘΕΝ ΤΟΥ ΕΠΙΤΕΛΕΙΟΥ • ΠΕΡΙ ΕΝΑΡΞΕΩΣ ΙΤΑΛΙΚΗΣ ΕΠΙΘΕΣΕΩΣ ΕΙΣ ΤΟ ΕΔΑΦΟΣ ΤΗΣ • ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟΝ ΤΟΥ ΔΙΑΤΑΓΜΑΤΟΣ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΡΑΤΕΥΣΕΩΣ ΤΩΝ ΚΑΤΑ ΞΗΡΑΝ ΚΑΙ ΘΑΛΑΣΣΑΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ • ΕΚΗΡΥΧΘΗ Ο ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟΣ ΝΟΜΟΣ ΕΙΣ ΟΛΟΚΛΗΡΟΝ ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ • ΕΝΘΟΥΣΙΩΔΕΙΣ ΛΑΪΚΑΙ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΥΠΕΡ ΤΗΣ Α.Μ. ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΚΑΙ ΤΟΥ κ. ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΙΝ ΤΗΣ ΠΟΛΕΩΣ • Η ΑΠΑΝΤΗΣΙΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΕΙΣ ΤΗΝ ΙΤΑΛΙΚΗΝ ΔΙΑΚΟΙΝΩΣΙΝ • ΕΠΙΣΗΜΟΙ ΟΔΗΓΙΑΙ ΔΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΝ ΤΟΥ ΑΜΑΧΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΚΑΤΑ ΤΑΣ ΝΥΚΤΑΣ – Η ΑΣΦΑΛΗΣ ΑΠΟΚΡΥΨΙΣ ΤΩΝ ΦΩΤΩΝ – Η ΠΡΟΣΦΥΓΗ ΕΙΣ ΤΑ ΚΑΤΑΦΥΓΙΑ • ΠΡΩΤΗ ΕΜΦΑΝΙΣΙΣ ΕΧΘΡΙΚΩΝ ΑΕΡΟΠΛΑΝΩΝ ΑΝΩΘΕΝ ΤΩΝ ΑΘΗΝΩΝ – ΚΑΤΕΡΡΙΦΘΗΣΑΝ ΔΥΟ ΙΤΑΛΙΚΑ • Η ΧΟΡΗΓΗΣΙΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΑΡΤΟΥ ΘΑ ΣΥΝΕΧΙΣΘΗ ΚΑΝΟΝΙΚΩΣ • ΕΙΔΟΠΟΙΗΣΙΣ ΔΙΑ ΤΗΝ ΕΠΑΡΚΕΙΑΝ ΥΔΑΤΟΣ ΕΝ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙ ΑΙΦΝΙΔΙΑΣ ΕΠΙΘΕΣΕΩΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΑΘΗΝΩΝ • ΕΝΘΟΥΣΙΩΔΕΙΣ ΠΡΟΚΗΡΥΞΕΙΣ ΤΗΣ ΝΕΟΛΑΙΑΣ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ ΤΗΣ. ΑΓΩΝ ΜΕΧΡΙΣ ΕΣΧΑΤΩΝ • ΑΙ ΒΡΕΤΤΑΝΙΚΑΙ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΕΛΠΙΖΕΤΑΙ ΟΤΙ ΘΑ ΕΙΝΕ ΠΑΡΑ ΤΟ ΠΛΕΥΡΟΝ ΤΟΥ ΜΑΧΟΜΕΝΟΥ ΑΠΟΦΑΣΙΣΤΙΚΩΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ |
 |
ΣΗΜΑΙΑ • ΜΕ ΠΙΣΤΙΝ ΕΙΣ ΤΟΝ ΑΓΩΝΑ «Η Ελλάς δεν επεδίωξε τον πόλεμον. Η Ελλάς ασχολουμένη με την εσωτερικήν της ανόρθωσιν επεθύμει να μείνη μακράν της πολεμικής λαίλαπος. Η Ελλάς ήθελε να ζήση εν ειρήνη. […] Με την βοήθειαν του Θεού η Ελλάς αποδύεται εις τον αγώνα εναντίον του επιδρομέως Ιταλού με αποφασιστικότητα και πίστιν. Ο Θεός ευλογεί τα Ελληνικά όπλα» • Διάγγελμα της Α.Μ. του Βασιλέως προς τον Λαόν • Διάγγελμα του κ. Πρωθυπουργού προς τον Λαόν • Εκηρύχθη την 6ην πρωϊνήν ΓΕΝΙΚΗ ΕΠΙΣΤΡΑΤΕΥΣΙΣ της Ελλάδος • Αι ανακοινώσεις του Αθηναϊκού Πρακτορείου εις απάντησιν των διαφόρων ψευδολογιών |
 |
ΣΗΜΑΙΑ (σελ. 4) • Ήρχισαν την πρωΐαν ΑΙ ΕΧΘΡΟΠΡΑΞΙΑΙ. Το πρώτο ανακοινωθέν • Η σημερινή πρωϊνή εχθρική επιδρομή. Τα Ελληνικά αεροπλάνα κατεδίωξαν τα Ιταλικά. Ο συναγερμός εις την πόλιν του Πειραιώς • Οδηγίαι προς τον πληθυσμόν • Η Ελλάς δεν είνε μόνη εις τον αγώνα κατά της Ιταλίας. Η Αγγλία είνε μαζί μας • Ο Αγγλικός στόλος εις τα Ελληνικά ύδατα • Θ’ αγωνισθώμεν μέχρις εσχάτων διά την ανεξαρτησίαν της χώρας μας • Επιδρομή εναντίον της πόλεως των Πατρών. Νέοι συναγερμοί εις Αθήνας και Πειραιά. Ο Βασιλεύς και ο Πρωθυπουργός εν μέσω του Ελληνικού λαού • Θ’ αργήσουν από σήμερον τα σχολεία • Αι αναλήψεις εκ των Τραπεζών • Ο Έλλην αρχιστράτηγος |
Αφιέρωμα: Το έπος του ΄40
Μιὰ μερίδα συνανθρώπων μας
τονίζει ὅτι ὁ ἀγώνας τοῦ ’40
εἶναι μιὰ ἄρνηση στὸν φασισμὸ
καὶ τὸν ναζισμὸ καὶ ἐπειδὴ
καὶ στοὺς καιρούς μας
τὰ φαινόμενα αὐτὰ τὰ συναντοῦμε,
ἡ ἐπικαιρότητα τοῦ παλλαϊκοῦ
ξεσηκωμοῦ δὲν χάνεται.
Αὐτὴ ὅμως εἶναι μία
ἐκ τῶν ὑστέρων ἑρμηνεία.
Οἱ ἄνθρωποι δὲν βγῆκαν στὸν πόλεμο
γιατὶ οἱ Ἰταλοὶ καί, στὴ συνέχεια,
οἱ Γερμανοὶ ἦταν φασίστες καὶ
ἀκόλουθοι ὁλοκληρωτικῶν καθεστώτων.
Ξεκίνησαν νὰ πολεμοῦν διότι
αὐτὰ τὰ καθεστῶτα ἤθελαν
νὰ μᾶς ὑποδουλώσουν,
ἀρνήθηκαν τὸ δικαίωμά μας
νὰ εἴμαστε ἐλεύθεροι καὶ
νὰ διαχειριζόμαστε τὴ γῆ,
τὸν οὐρανό, τὴ ζωή μας
ὅπως ἐμεῖς γνωρίζουμε,
μὲ τὶς διχόνοιες καὶ τὶς ἀμάχες,
ἀλλὰ καὶ μὲ τὴ συνεργασία.
Μὲ πυρήνα τῆς ἑνότητάς μας
τὴν πίστη στὸν Χριστό,
τὴ ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας,
τὴ συνείδηση τῆς συνέχειας
τῆς Ἀρχαίας, Βυζαντινῆς καὶ
Νεώτερης Ἑλλάδας, τὴ γλώσσα,
τὴν ἱστορία, τὸν πολιτισμό.
Πρωτ. Θεμιστοκλής Μουρτζανός
Ἡ 28η Ὀκτωβρίου καὶ ἡ ἐποχή μας (ἀπόσπασμα)
Ἀφιέρωμα “28η Ὀκτωβρίου – ἡ διαχρονία ἑνὸς μηνύματος”, Περιοδικό Πειραϊκή Εκκλησία, τεῦχος 382, Ὀκτώβριος 2025
Τα Νόμπελ της ελληνικής ποίησης
Ο Οκτώβριος είναι ο μήνας απόδοσης των βραβείων Νόμπελ. Το Υπουργείο Πολιτισμού θυμάται τις ιστορικές στιγμές για την Ελληνική Λογοτεχνία, τιμώντας τους σπουδαίους Έλληνες ποιητές, Γιώργο Σεφέρη και Οδυσσέα Ελύτη, με ένα βίντεο, το οποίο είναι αφιερωμένο στη βράβευσή τους με τη υψηλότερη διάκριση, το Νόμπελ Λογοτεχνίας.
Η Σουηδική Ακαδημία τίμησε τα ελληνικά γράμματα και τον πολιτισμό μας στο πρόσωπο του Γιώργου Σεφέρη και του Οδυσσέα Ελύτη, για πρώτη φορά στις 24 Οκτωβρίου του 1963 και δεύτερη, 16 χρόνια μετά, στις 18 Οκτωβρίου 1979.
Δυο Νόμπελ για την ποίηση που υμνεί τον ελληνικό κόσμο. Με διαφορές, αλλά και ομοιότητες, με συναίσθημα, λυρισμό και αγάπη για το ελληνικό κάλλος και την παράδοση.
Ποιητές της γενιάς του ’30, οι δύο νομπελίστες, είχαν παράλληλες πορείες, κοινά βιώματα, αλλά και διακριτό ύφος γραφής. Μεταφράστηκαν σε δεκάδες γλώσσες, ταξίδεψαν την ελληνική ποίηση στα πέρατα του κόσμου και αγαπήθηκαν όσο λίγοι Έλληνες λογοτέχνες.
“Θερμοπύλες”, του Κ.Π. Καβάφη
Τιμή σ’ εκείνους όπου στην ζωή των
όρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλες.
Ποτέ από το χρέος μη κινούντες·
δίκαιοι κι ίσιοι σ’ όλες των τες πράξεις,
αλλά με λύπη κιόλας κι ευσπλαχνία·
γενναίοι οσάκις είναι πλούσιοι, κι όταν
είναι πτωχοί, πάλ’ εις μικρόν γενναίοι,
πάλι συντρέχοντες όσο μπορούνε·
πάντοτε την αλήθεια ομιλούντες,
πλην χωρίς μίσος για τους ψευδομένους.
Και περισσότερη τιμή τούς πρέπει
όταν προβλέπουν (και πολλοί προβλέπουν)
πως ο Εφιάλτης θα φανεί στο τέλος,
κι οι Μήδοι επιτέλους θα διαβούνε.
[1901, 1903*]
“Σφίγγα”, της Μελισσάνθης
Inv. no. 16541
Το νου μου τραγικό λογιάζω Οιδίποδα
το φοβερό αίνιγμά μου να εξηγεί
—κιλίμι στρώνεται ο ίσκιος μου στη γη—
Το νου μου τραγικό λογιάζω Οιδίποδα
Φριχτή κι απ’ της Πυθίας ακούω τον τρίποδα
της προφητείας να υψώνεται η κραυγή
Το νου μου τραγικό λογιάζω Οιδίποδα
το γρίφο του εαυτού μου να εξηγεί.
(Μελισσάνθη. 1931. Προφητείες. Αθήνα. Και στον συγκεντρωτικό τόμο Μελισσάνθη. 1986. Οδοιπορικό. Ποιήματα 1930-1984. Αθήνα: Καστανιώτης)
Το ποίημα ανήκει στη συλλογή Προφητείες (1931). Το αίνιγμα της Σφίγγας, ο χρησμός της Πυθίας και η αναζήτηση της αυτογνωσίας από τον Οιδίποδα αποτελεί το μυθικό υπόστρωμα του σύντομου αυτού ποιήματος της Μελισσάνθης, όπου το ποιητικό υποκείμενο ταυτίζει τον νου του με τον Οιδίποδα. Ουσιαστικά, η Μελισσάνθη οικειοποιείται τον μύθο και τον αξιοποιεί απροκάλυπτα προκειμένου να εκφράσει τον ατομικό ψυχισμό της. Ειδικότερα, αναφερόμενη στον μύθο του Οιδίποδα και της Σφίγγας, εξισώνει το μυαλό της με τον Οιδίποδα και το αίνιγμα της αυτογνωσίας με το αίνιγμα της Σφίγγας (Robinson, 1996: 112).
Η ποιήτρια
Η Μελισσάνθη (πραγματικό όνομα Ήβη Κούγια-Σκανδαλάκη) γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε γαλλική και γερμανική φιλολογία στο Γαλλικό Ινστιτούτο και στην Abendschule Αθηνών αντίστοιχα και φοίτησε στην προπολεμική Δημοσιογραφική Σχολή Αθηνών. Ασχολήθηκε επίσης με την αγγλική γλώσσα, τη μουσική, τη ζωγραφική και τον χορό. Εργάστηκε ως καθηγήτρια γαλλικών σε ιδιωτικά και δημόσια σχολεία και ως δημοσιογράφος. Το 1932 παντρεύτηκε τον Ιωάννη Ν. Σκανδαλάκη, δικηγόρο, πολιτικό και συγγραφέα φιλοσοφικών πραγματειών. Συνεργάστηκε σε λογοτεχνικές και θεατρικές εκπομπές του Ελληνικού Ιδρύματος Ραδιοφωνίας (1945-1955), ήταν μέλος της Γυναικείας Λογοτεχνικής Συντροφιάς (1961-1972), της επιτροπής Κρατικών Βραβείων (1969-1975), του Κύκλου για το παιδικό βιβλίο (1969-1971). Πέθανε στην Αθήνα.
Στον χώρο της λογοτεχνίας πρωτοεμφανίστηκε το 1930 με την έκδοση της ποιητικής συλλογής Φωνές εντόμου και το 1931 κυκλοφόρησε τη λιθογραφημένη ποιητική συλλογή Προφητείες, η οποία αποτέλεσε το λογοτεχνικό γεγονός της χρονιάς.
Ξεκίνησε να γράφει ποίηση στα πλαίσια της παραδοσιακής στιχουργικής και οδηγήθηκε σταδιακά προς τον ελεύθερο στίχο (από το 1945), επιλογή που οδήγησε και σε μια ανάλογη ανανέωση των θεματικών και γλωσσικών της επιλογών. Η ποίηση της Μελισσάνθης τοποθετείται στον χώρο του υπαρξισμού και της μεταφυσικής αγωνίας. H Μελισσάνθη δεν θέλησε ν’ ακολουθήσει τις άλλες ποιήτριες της εποχής της, γράφοντας αισθηματική ποίηση. Είναι μια πνευματική ποιήτρια, ευαίσθητη και ανήσυχη μπροστά στα φαινόμενα της ζωής και επειδή δεν βρίσκει απαντήσεις στις μύχιες σκέψεις της για τη ζωή και το θάνατο, ζητά την εξιλέωση και τη σωτηρία στην ικεσία, στη δέηση και στην προσευχή. Η ποίησή της τοποθετείται στον χώρο του υπαρξισμού και της μεταφυσικής αγωνίας. Η ιδέα του θανάτου είναι ο κεντρικός πυρήνας της υποστασιακής και με συμβολικό διάκοσμο ποίησής της.
Ασχολήθηκε επίσης με το φιλοσοφικό δοκίμιο και τις λογοτεχνικές μεταφράσεις. Τιμήθηκε με πολλά βραβεία. Ποιήματά της έχουν μεταφραστεί σε πολλές ξένες γλώσσες.
“Φθινόπωρον”, του Κωστή Παλαμά
Μ’ αρέσει το φθινόπωρο που αλλάζει στην αράδα
θωριές η φύσις κι η ψυχή καημούς με γληγοράδα,
που πριν χορτάσεις σύννεφα, κακό κι ανεμοζάλη,
πάλι γελά ο ουρανός, ο ήλιος, τ’ ακρογιάλι,
που τώρα ίσκιο λαχταράς, περίπατο κι αέρι,
και τώρα ζέστη σε γωνιά μ’ ένα βιβλίο στο χέρι.
Χειμώνας και καλοκαιριά τ’ αταίριαστο ζευγάρι,
γεννήσαν το φθινόπωρο, μονάκριβο καμάρι·
το γέλιο έχει της μάνας του, του γέρου του τα φρύδια,
κι οι δυο το θρέφουν με φιλιά και χάιδια και στολίδια.
(απόσπασμα, Τραγούδια της καρδιάς και της ζωής)
«Στα μυστικά του βάλτου», της Πηνελόπης Δέλτα
Η δράση του βιβλίου εκτυλίσσεται στην τουρκοκρατούμενη Μακεδονία των αρχών του 20ού αιώνα, την περίοδο του Μακεδονικού Αγώνα. Η λίμνη των Γιαννιτσών αποτελεί το επίκεντρο των συγκρούσεων ανάμεσα στα βουλγαρικά και τα ελληνικά ένοπλα σώματα που διεκδικούν τον έλεγχο της περιοχής. Η συγγραφέας αξιοποιεί ιστορικό υλικό που στηρίχτηκε στη μελέτη της σε αρχεία και σε προσωπικές μαρτυρίες, το οποίο συνδυάζει με μυθοπλαστικά στοιχεία. Κεντρικοί ήρωες είναι ο Αποστόλης και ο μικρός Γιοβάν, οδηγοί των Ελλήνων ανταρτών στα δαιδαλώδη μονοπάτια του Βάλτου. Γύρω τους κινούνται ιστορικές προσωπικότητες -όπως ο καπετάν Άγρας και ο καπετάν Νικηφόρος- και μυθιστορηματικοί ήρωες, που συμμετέχουν στον αγώνα και έρχονται αντιμέτωποι με τη σκληρότητα του πολέμου.
Το μυθιστόρημα εκδόθηκε το 1937 και αποτελεί συνέχεια του “Μάγκα”.
Το βιβλίο είναι διαθέσιμο για δανεισμό από τη Σχολική Βιβλιοθήκη μας!
Η συγγραφέας
Η Πηνελόπη Δέλτα (1874 – 1941) γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια. Εκεί έζησε τα παιδικά και νεανικά της χρόνια σ’ ένα αρχοντικό οικογενειακό περιβάλλον, αυστηρά πατριαρχικό, με έντονες τις πατροπαράδοτες ελληνικές αρχές και συνήθειες. Με δασκάλους στο σπίτι, απέκτησε γενικές σχολικές γνώσεις και έμαθε ξένες γλώσσες και “ελληνικά” που τα αντιπάθησε, επειδή τα βιβλία ήταν γραμμένα στην καθαρεύουσα. Το 1895 παντρεύτηκε το Στέφανο Δέλτα, με το οποίον απέκτησε τρεις κόρες. Το 1916 η οικογένεια Δέλτα εγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Ο κοινωνικός και ο φιλικός τους κύκλος ήταν οι πιο καλλιεργημένοι λογοτέχνες, εκπαιδευτικοί και σκεπτόμενοι άνθρωποι του καιρού τους, αλλά και σπουδαίες πολιτικές προσωπικότητες, όπως ο Ελ. Βενιζέλος και ο Νικ. Πλαστήρας. Τόσο στους Βαλκανικούς πολέμους, όσο και στον Ελληνο-ιταλικό πόλεμο, η Πηνελόπη Δέλτα προσέφερε μεγάλες υπηρεσίες, περιθάλποντας πρόσφυγες και τραυματίες. Η ίδια υπέφερε από παράλυση, που είχε αρχίσει από το 1925, και είχε γίνει ολική προς το τέλος της ζωής της.
Η Πηνελόπη Δέλτα υπήρξε σπουδαία συγγραφέας. Έχουν περάσει 80 και περισσότερα χρόνια από τότε που έγραψε τα βιβλία της για παιδιά. Κι όμως, αυτά τα βιβλία εξακολουθούν να ενθουσιάζουν τους αναγνώστες, με τη ζωντάνια τους, τις συναρπαστικές τους περιπέτειες, και τις γλαφυρές περιγραφές ιστορικών γεγονότων.
Πηγή: Βιβλιοnet.gr
Φωτοθήκη: Η απελευθέρωση της Αθήνας (12 Οκτωβρίου 1944)
Εθνικό Ιστορικό Μουσείο| Φωτογραφικό Αρχείο
Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος
(…) Βούιζε η πολιτεία, βούιζε ο κόσμος
Βούιζε η καρδιά του ανθρώπου
Σαν ένα ζήτω ανάμεσα σε χιλιάδες σημαίες
λευτεριά ή θάνατος, λευτεριά ή θάνατος – Λευτεριά,
βούιζε ολάκερη η Ελλάδα κάτω από τις σημαίες του ήλιου
γεια και χαρά λε, μωρέ, Λε, γεια και χαρά σου Λευτεριά
Γιάννης Ρίτσος, Απελευθέρωση (αποσπ.), από τη συλλογή «Γειτονιές του Κόσμου»
