Περιγραφή Επαγγέλματος:
Οι γραφίστες είναι οι «καλλιτέχνες της επικοινωνίας», οι αφανείς πρωταγωνιστές της αισθητικής των μέσων ενημέρωσης και κυρίως των εντύπων. Εφημερίδες, περιοδικά, τηλεοπτικά κανάλια, διαφημιστικά γραφεία, εκδοτικοί οίκοι, δισκογραφικές εταιρείες, ακόμα και δημόσιες υπηρεσίες έχουν τα δικά τους τμήματα με γραφίστες. Ένα επάγγελμα που η ευδοκίμηση του ακολούθησε την έκρηξη των μέσων επικοινωνίας και τον ανταγωνισμό μεταξύ τους.
Η γραφίστικη τέχνη είχε πάντοτε τους δικούς της υπηρέτες, αλλά το επάγγελμα του γραφίστα σήμερα είναι, κατ’ ουσία, ένα σύγχρονο επάγγελμα. Οι επαγγελματίες πρέπει να έχουν ταλέντο στο σχέδιο και να μπορούν να επικοινωνούν με τις εικόνες.
Στην Ελλάδα εργάζονται πάνω από 2.000 γραφίστες και οι περισσότεροι στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, ενώ η ζήτηση αυξάνεται συνεχώς. Υπάρχουν δύο είδη γραφιστών: αυτοί που εργάζονται ως υπάλληλοι σε κάποιο διαφημιστικό γραφείο, μέσο ενημέρωσης κλπ και οι ελεύθεροι επαγγελματίες.
Ο ανταγωνισμός είναι αρκετά σκληρός αλλά το επάγγελμα έχει ζήτηση. Ένας γραφίστας με ταλέντο μπορεί να γίνει art director και να έχει αποδοχές ακόμα και 3000 ευρώ το μήνα, αλλά τέτοιες περιπτώσεις θεωρούνται εξαιρέσεις.
Η ενασχόληση του μέλλοντος στο επάγγελμα του γραφίστα θεωρούνται τα “computer graphics”, που έχουν εφαρμογή κυρίως στο χώρο της τηλεόρασης. Δεν πρόκειται για ξεχωριστό επάγγελμα, όμως η χρήση του κομπιούτερ -ως εργαλείο- είναι τέτοια που κάνει το επάγγελμα εντυπωσιακό προσφέροντας στο γραφίστα κέρδος χρόνου (απλοποιώντας κάποιες εργασίες) και επιπλέον δυνατότητες.
Είναι υπεύθυνος για την εικαστική υλοποίηση μιας δημιουργικής ιδέας και για τη σωστή παρουσίαση ενός εντύπου, μιας μακέτας και γενικότερα ενός γραφιστικού έργου. Ο ειδικός γραφικών τεχνών, είναι ικανός να τροποποιεί και να επεξεργάζεται εικόνες, να συνθέτει κείμενο και εικόνες με διαφορετικές τεχνικές, να εμπνέεται και να δημιουργεί σήματα και εφαρμογές τους σε κάρτες, επιστολόχαρτα και άλλα έντυπα. Μπορεί επίσης να χειρίζεται με ικανοποιητικό τρόπο τα μηχανήματα και τα εργαλεία εκτύπωσης, να σχεδιάζει και να επιλέγει γράμματα – γραμματοσειρές και να συλλαμβάνει σχέδια γραφιστικών αντικειμένων σε διάφορες κλίμακες.
Ο χώρος των Γραφικών Τεχνών περιλαμβάνει ένα ευρώ φάσμα δραστηριοτήτων που αφορούν οποιαδήποτε μορφή έντυπης ή ηλεκτρονικής εικόνας και κειμένων σχετικών με τα διακινούμενα υλικά και πνευματικά αγαθά της κοινωνίας μας.
Ο απόφοιτος των ΕΠΑΛ αποκτά γνώσεις και δεξιότητες, ώστε να:
- Εφαρμόζει τις κατάλληλες στρατηγικές επίλυσης εικαστικών προβλημάτων στις εφαρμοσμένες τέχνες, στον δισδιάστατο και στον τρισδιάστατο σχεδιασμό
- Επιλύει εικαστικά προβλήματα χρησιμοποιώντας την έρευνα και την επεξεργασία δεδομένων και εφαρμόζοντας παραδοσιακές και σύγχρονες τεχνικές σχεδίασης
- Εφαρμόζει και να αξιοποιεί τις βασικές αρχές του σχεδιασμού (Basic Design) που αφορούν τη φόρμα, το χρώμα και την τυπογραφία.
- Χρησιμοποιεί δημιουργικά τη φαντασία και την παρατηρητικότητα στην εργασία του.
- Επιλύει θέματα παρόμοια με αυτά που θα συναντήσει σε ένα πραγματικό επαγγελματικό περιβάλλον, τα οποία ανήκουν στους εξής τομείς: εκδόσεις, προώθηση – διαφήμιση, εικαστική ταυτότητα οργανισμού και τρισδιάστατος σχεδιασμός – συσκευασία.
- Χρησιμοποιεί τον ηλεκτρονικό υπολογιστή ως βασικό εργαλείο στο στάδιο του σχεδιασμού μιας γραφιστικής μελέτης.
- Αξιοποιεί την τεχνολογία που σχετίζεται με τον κλάδο των Γραφικών Τεχνών σε όλο τον κύκλο εργασιών του.
- Συνυπολογίζει τις τεχνικοοικονομικές απαιτήσεις που αφορούν την εκτέλεση μιας εργασίας κατά το στάδιο του σχεδιασμού της.
- Χρησιμοποιεί δημιουργικά τις γνώσεις που αποκτά από τη μελέτη της εξέλιξης των Καλών και Εφαρμοσμένων Τεχνών, κατανοώντας τις πολιτισμικές διαφορές που επηρεάζουν το νόημα των λέξεων και των συμβόλων.
Συνθήκες Εργασίας:
Ο γραφίστας εργάζεται καθιστός στο σχεδιαστήριό του, όπου σχεδιάζει και κατασκευάζει τις μακέτες του. Εργάζεται με οδηγό την έμπνευσή του και σε περιόδους παράδοσης έργων, το ωράριό του μπορεί να γίνει κουραστικό.
Δουλεύει σε κλειστό χώρο, σε καλές γενικά συνθήκες που μπορεί όμως κάποιες φορές να είναι κουραστικές, όπως η πολύωρη απασχόλησή του σε ηλεκτρονικό υπολογιστή.
Ιδιαίτερα Προσωπικά Χαρακτηριστικά και Ικανότητες:
Πρέπει να διακρίνεται για την υπομονή, επιμονή και την ακρίβεια στην εκτέλεση λεπτομερών εργασιών. Πρέπει να είναι συνεπής, δραστήριος, δημιουργικός και δυναμικός. Οφείλει να παρακολουθεί και να ενημερώνεται συνεχώς για τις εξελίξεις στο χώρο του, καθώς και στους συναφείς χώρους της διαφήμισης, ή της αισθητικής εντύπων. Η καλή επικοινωνία και η δυνατότητα να κάνει δημόσιες σχέσεις, μπορούν να θεωρηθούν ιδιαίτερα χρήσιμα στοιχεία στη συχνή επαφή με τους πελάτες.
Ακόμη, χρειάζεται να έχει ικανότητα στο ελεύθερο και γραμμικό σχέδιο, υπολογιστική ικανότητα, φαντασία και αναπτυγμένο αισθητικό κριτήριο. Απαραίτητη είναι η άριστη γνώση ειδικών προγραμμάτων γραφιστικής για ηλεκτρονικό υπολογιστή, η χρήση του διαδικτύου και η γνώση μιας τουλάχιστον ξένης γλώσσας.
Σπουδές:
Σπουδές προσφέρονται στην ειδικότητα Γραφικών Τεχνών, του Τομέα Εφαρμοσμένων Τεχνών των Επαγγελματικών Λυκείων (ΕΠΑ.Λ.). Η συνολική διάρκεια φοίτησης είναι 3 χρόνια και επίπεδο σπουδών 3 (N.3475/2006). Στους αποφοίτους του ΕΠΑ.Λ. χορηγείται απολυτήριο Επαγγελματικού Λυκείου και πτυχίο ειδικότητας επιπέδου 3. Το απολυτήριο Επαγγελματικού Λυκείου είναι ισότιμο με το απολυτήριο του Γενικού Λυκείου, για την πρόσβαση (χωρίς ποσόστωση) στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, μέσα από τη διαδικασία των Πανελλαδικών Εξετάσεων. Ακόμη, οι απόφοιτοι των ΕΠΑ.Λ., έχουν τη δυνατότητα να εγγράφονται στα ΙΕΚ και κατά προτεραιότητα σε τμήματα αντίστοιχης ή ανάλογης ειδικότητας με την ειδικότητα του πτυχίου τους.
Επαγγελματικά Δικαιώματα:
Η κατοχύρωση των επαγγελματικών τους δικαιωμάτων εκκρεμεί ενόψει της έκδοσης της υπουργικής απόφασης, περί ισοτιμίας των νέων τίτλων σπουδών των ΕΠΑ.Λ., με τους παλαιούς τίτλους σπουδών των ΤΕΕ Β΄ Κύκλου.
Τομείς Απασχόλησης και Προοπτικές Αγοράς Εργασίας:
Μπορεί να εργαστεί στο σχεδιασμό και την επιμέλεια έκδοσης εντύπων σε, Διαφημιστικές Εταιρείες – Διαφημιστικά / Δημιουργικά Γραφεία, Τυπογραφεία, Μέσα μαζικής ενημέρωσης ( τηλεοπτικοί σταθμοί/εφημερίδες /περιοδικά ), Εργαστήρια Γραφικών Τεχνών ( σε όλα τα στάδια της εκτύπωσης), Εργαστήρια κινουμένων σχεδίων, Φωτογραφικά εργαστήρια.
Ο απόφοιτος της ειδικότητας Γραφικών Τεχνών μπορεί να εργαστεί στους ακόλουθους τομείς:
Σχεδιασμός: Εκτέλεση βασικών σχεδιαστικών γραφιστικών εργασιών υπό την καθοδήγηση ενός πτυχιούχου γραφίστα.
Χειρισμός του λογισμικού που χρησιμοποιείται στις Γραφικές Τέχνες για την εκπόνηση γραφιστικών μελετών.
Εκδόσεις: Συμμετοχή σε όλα τα στάδια της διαδικασίας παραγωγής εντύπων, όπως βιβλίων, περιοδικών, διαφημιστικών φυλλαδίων, εφημερίδων κ.ά.
Χειρισμός των διαφόρων μηχανημάτων που χρησιμοποιούνται στη βιομηχανία εκτυπώσεων.
Ειδικότερα, ο απόφοιτος της ειδικότητας Γραφικών Τεχνών μπορεί να εργαστεί σε:
Επιχειρήσεις, οργανισμούς και βιομηχανίες που ασχολούνται με τον σχεδιασμό (design) γραφιστικών εργασιών, τη διαφήμιση, τις εκδόσεις και εκτυπώσεις, καθώς και στα μέσα έντυπης και ηλεκτρονικής επικοινωνίας.
Σε δημόσιους οργανισμούς, στον τομέα των Γραφικών Τεχνών.
Πηγές Πληροφόρησης:
Γραφείο Επαγγελματικής Εκπαίδευσης Α΄Αθήνας: Σταδίου 43, Αθήνα, τηλ.: 210/3213697, 210/3213603.
Γραφείο Επαγγελματικής Εκπαίδευσης Πειραιά: Δ. Μουτσοπούλου 32, 18540 Καμίνια Πειραιάς, τηλ.: 210-4176795, 210-4176798, 210-4176797. Ηλεκτρονική διεύθυνση: http://grtee-peiraia.att.sch.gr
Γραφείο Επαγγελματικής Εκπαίδευσης Δυτικής Θεσσαλονίκης: Κολοκοτρώνη 22, Σταυρούπολη 564 30 Θεσσαλονίκη. τηλ: 2310 587 511-2. Ηλεκτρονική διεύθυνση: http://grtee-v.thess.sch.gr/
ΥΠΕΠΘ: Διεύθυνση Σπουδών Δ/θμιας Εκπαίδευσης, Τμήμα Β΄- ΤΕΕ: Ανδρέα Παπανδρέου 37, 151 80, Μαρούσι, τηλ.: 210-3443337, 210-3443397, Ηλεκτρονική διεύθυνση: http://www.ypepth.g/tee.html
ΟΕΕΚ: Τμήμα Επαγγελματικών Δικαιωμάτων: Λεωφ. Εθν. Αντιστάσεως 41, 142 34 Ν. Ιωνία, τηλ.: 210-2709135, 210-2709134. Ηλεκτρονική διεύθυνση: http://www.oeek.gr