Γράφει: ο Βίκτωρ Χρυσανθόπουλος, μαθητής.
«Και ποιός αποκλείει πιθανή κακή χρήση της γνώσης που θα παραχθεί; Ιδιαίτερα τώρα, στις μέρες μας, που η επιστήμη δεν είναι -ενώ θα έπρεπε να είναι- στην υπηρεσία του ανθρώπου;». Αυτά είναι δύο εύλογα ερωτήματα που θέτει κάθε συνειδητοποιημένος πολίτης μαθαίνοντας για τα πειράματα Γενετικής.
Με πολλές επιπτώσεις μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην εποχή μας, ύστερα από τέτοια τεχνολογική και γνωστική ανάπτυξη, η γνώση που θα παραχθεί από ένα πείραμα για τον άνθρωπο και το περιβάλλον. Αρχικά, μήπως η γνώση που θα αποκτηθεί θα έχει σχέση με τον ανθρώπινο οργανισμό τέτοια, δηλαδή, που να επιτρέπει καίριες παρεμβάσεις, όπως, για παράδειγμα, την δημιουργία γενετικά πανομοιότυπων οργανισμών (διευκολύνοντας έτσι όσους θα ήθελαν «άριες φυλές») ή την επέμβαση σε όλα τα χαρακτηριστικά του ανθρώπου, απ’ το μέγεθος της τρίχας ή του νυχιού έως… την ευστροφία του νου; Έπειτα, αποκλείεται η πιθανότητα χρησιμοποίησής της σε όπλα ή είναι πιθανό να βγει στο προσκήνιο (κατά λάθος ή «κατά λάθος») ένα όπλο μαζικής καταστροφής (όπως π.χ. ατομική βόμβα που κάπως έτσι ξεκίνησε…) το οποίο θα σκοτώνει πολλούς, θα αφήνει άλλους τόσους τραυματίες και -όπως στην περίπτωση της ατομικής βόμβας- θα προκαλεί μεταλλάξεις σε όσους δεν πέθαναν με αποτέλεσμα… τις τερατογενέσεις της Ιαπωνίας και για το οποίο όπλο, ας μη το ξεχνάμε, θα είναι υπεύθυνη η γνώση που θα παραχθεί απ’ αυτό το πείραμα;
Ύστερα, ποιές μπορεί να είναι οι περιβαλλοντικές -και άλλες- επιπτώσεις από ενδεχόμενη κακή εφαρμογή της γνώσης; Όσον αφορά την πιθανή εφαρμογή της σε όπλα, και κυρίως μαζικής καταστροφής, οι επιπτώσεις στο περιβάλλον μπορούν να φτάσουν στη μόλυνση του υδροφόρου ορίζοντα, στη διάλυση των τοπικών χλωρίδων και πανίδων αλλά και στη διάλυση ενός ευρύτερου τροφικού πλέγματος. Επιπτώσεις, όμως, στο περιβάλλον μπορεί να προκύψουν από χρήση της γνώσης σε εργασίες που σχετίζονται άμεσα με το περιβάλλον, όπως η εξόρυξη πετρελαίου και ο καθαρισμός του νερού. Ποιος μπορεί, για παράδειγμα, να αποκλείσει μια κακή χρήση η οποία θα οδηγήσει σε έναν νέο «κόλπο του Μεξικό», με ό,τι συνέπειες είχε το εκεί συμβάν για το περιβάλλον, ή, στην περίπτωση του καθαρισμού του νερού, ποιός αποκλείει ότι -μετά από κάποιο λάθος- από το νερό που είναι καθαρό και μη πόσιμο και επεξεργάζεται για να γίνει πόσιμο, δεν θα προκύψει στο τέλος ένα νερό που θα είναι μη πόσιμο αλλά… και μη καθαρό; Τελευταία περίπτωση, που μπορεί να καταγραφεί μέχρι στιγμής, είναι η παρέμβαση στα τρόφιμα. Όχι τόσο στα ανθρώπινα, όπου εκεί γίνονται λάθη σπάνια, όσο στα των ζώων (ζωοτροφές). Με ποιό επιχείρημα αποδεικνύεται ότι δεν θα δημιουργηθεί μία λάθος ζωοτροφή η οποία μετά θα δοθεί στα ζώα και θα τους δημιουργήσει (όχι μόνο σ’ αυτά αλλά και σε εμάς που τα τρώμε) ασθένεια που θα μεταδοθεί (νόσος των τρελών αγελάδων…);
Τελειώνοντας, λοιπόν, με την κακή εφαρμογή της γνώσης και τις πιθανές συνέπειές της, παραμένει το τελευταίο ερώτημα: «Γιατί θα έπρεπε να είναι, σήμερα, η επιστήμη στην υπηρεσία του ανθρώπου;». Αρκετά επιχειρήματα, με επίκεντρο δύο βασικά, για την περίπτωση των ανθρώπων με τα ανάλογα ήθη, αξίες και αρχές. Αρχικά, για την καλύτερη διαβίωση του ανθρώπου. Για να μπορεί, δηλαδή, ο άνθρωπος να ανταπεξέρχεται των όποιων δυσκολιών επιβίωσης και διαβίωσης βρεθούν μπροστά του, απ’ την εύρεση του καθημερινού φαγητού μέχρι την εύρεση μέσου για να επιτευχθεί το ταξίδι προς άλλον κατοικήσιμο πλανήτη (λόγω του υπερπληθυσμού της γης). Επίσης, για τη διατήρηση των ισορροπιών με το περιβάλλον. Για να συνεχίσουν να συνυπάρχουν αρμονικά μέσα στην Ιστορία περιβάλλον και άνθρωπος. Ούτε ο άνθρωπος να καταστρέψει το περιβάλλον, ούτε τα φυσικά φαινόμενα να καταστρέψουν τον άνθρωπο. Ακόμη, για να μη δημιουργηθούν προβλήματα τόσο στον άνθρωπο (θάνατοι, ασθένειες, κ.ά.) όσο και στο περιβάλλον (μόλυνση του γλυκού νερού, καταστροφή της χλωρίδας και της πανίδας, κ.ά.) απ’ την κακή χρήση της επιστήμης. Τέλος, για να μη γίνουν προϊόντα εκμετάλλευσης αξίες και αρχές, όπως ο ανθρώπινος πόνος (π.χ. απ’ τους «γιατρούς» που επιθυμούν το «επίδομά» τους ύστερα από μία επέμβαση ή εξέταση, τους στυγνότερους-ίσως-εκμεταλλευτές του ανθρώπινου πόνου αυτή την στιγμή), η εθνική ανεξαρτησία (π.χ. απ’ τους εμπόρους όπλων, μερικοί εκ των οποίων γίνονται απ’ αυτό πλούσιοι και διάσημοι, εμπλεκόμενοι κιόλας σε αθλήματα…) κ.ά.
Συνοψίζοντας, ελπίζω ότι με βάση τα παραπάνω έγιναν κατανοητές η κακή χρήση της γνώσης και οι επιπτώσεις αυτής, όπως και η ανάγκη να βρίσκεται η επιστήμη στην υπηρεσία του ανθρώπου αλλά και η ανάγκη ύπαρξης ανθρώπων με αρχές, αξίες και ιδανικά…
Πηγή εικόνας: http://reiki.pblogs.gr/files/64923-tuz%20kokusu.jpg
