Η  Ανακύκλωση είναι δείγμα προόδου  και πολιτισμού. 

Συζητώντας για την αναγκαιότητα  ανακύκλωσης των απορριμάτων  τα παιδιά παίρνουν θετικά μηνύματα για τη σωστή διαχείρηση τόσο των αγαθών όσο και των απορριμάτων. Αποκτούν μια σωστή και υπεύθυνη στάση για τη μείωση της αλόγιστης υπερκατανάλωσης που χαρακτηρίζει όλες τις σύγχρονες κοινωνίες. Η μικρή  κοινότητα του σχολείου μας γίνεται ακόμα ένας κρίκος της παγκόσμιας αλυσίδας αφού η αναγκαιότητα της ανακύκλωσης αφορά όλο τον πλανήτη και το περιβάλλον.

Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι βάζουμε τα παιδιά στο δρόμο της ορθής σκέψης του ορθολογισμού της πρωτοβουλίας και αυτοσχεδιασμού. Όταν η σκέψη ενεργοποιείται τότε βρίσκει λύσεις κι απαντήσεις σε καταστάσεις δύσκολες και προβληματικές.

Συζητώντας με τα παιδιά  μόνα τους καταλήγουν στα συμπεράσματα που επιθυμούμε.

-Τί κάνουμε για να μειώσουμε τα σκουπίδια; – αγοράζουμε αυτά που μας είναι απαραίτητα  ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΥΠΕΡΒΟΛΗ ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΥΠΕΡΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ

-Τί  μπορούμε να  κάνουμε  με αυτά που πετάμε; – τα χωρίζουμε σε ομάδες όπως χαρτιά κουτιά αλλά και ρούχα ή μεγάλες συσκευές όπως κομπιούτερ , ηλεκτρικές σκούπες… και ΤΑ ΒΑΖΟΥΜΕ ΣΤΟ ΣΩΣΤΟ ΚΑΔΟ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ – κάποια τα ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΜΕ ΞΑΝΑ ΓΙΑ ΧΕΙΡΟΤΕΧΝΙΕΣ  όπως κάνουμε στην τάξη με τα παλιά χαρτιά, ρολά, κουμπιά, καπάκια, υφάσματα…. 

Έτσι με τη φαντασία μας  ξεκινάμε να μετατρέψουμε το παλιό σε κάτι  νέο όμορφο και λειτουργικό. Επεμβαίνουμε σε πράγματα «άχρηστα» και τα μεταμορφώνουμε σε σύγχρονα έργα τέχνης.

ΤΑ ΡΟΜΠΟΤΑΚΙΑ

… σα φανατικοί φιλόζωοι που είμαστε κι όλα τα παιδιά είτε από το κολατσιό τους είτε με τροφή απ’ το σπίτι , έχουμε στο σχολείο μας αδέσποτα γατάκια που τα ταϊζουμε – δεν τα πετάμε όμως τα κεσεδάκια από την τροφή τους  τα πλένουμε και τα επαναχρησιμοποιούμε και γίνονται ρομποτάκια μαζί με ρολά και κουμπιά και καπάκια.

Ο ΟΥΡΑΝΟΞΥΣΤΗΣ

Ένα παλιό και ξεχασμένο πληκτρολόγιο βάφεται με άσπρο  μαύρο για να γίνει όπως λένε τα παιδιά ή άσπρος τοίχος με παράθυρα ή πολυκατοικία ή ουρανοξύστης 

ΤΑ ΣΑΓΟΝΙΑ ΤΟΥ ΚΑΡΧΑΡΙΑ και του ΚΡΟΚΟΔΕΙΛΟΥ

Οι αυγοθήκες μας θυμίζουν στα παιδιά τα δόντια ενός καρχαρία ή κροκόδειλου. Η επιθυμία τους γίνεται πράξη για ένα διασκεδαστικό αργότερα παιχνίδι.

Ο ΓΙΓΑΝΤΑΣ ΤΗΣ ΤΑΞΗΣ ΜΑΣ

Μα ποιος είναι αυτός που εγκαταστάθηκε στην τάξη μας και θέλει να μας αγκαλιάζει συνέχεια; Μα βέβαια  ένας γίγαντας από κουτιά εβαπορέ μάτια και μουστάκι

ΑΝΘΡΩΠΑΚΙΑ ΤΟΥ  εικαστικού ΓΙΑΝΝΗ ΓΑΪΤΗ 

ρολά  από  ταινία  συσκευασίας που είχα κρατήσει  και μια παλιά θήκη για CD  να που τώρα χρησιμεύουν – γίνονται τραμπάλες για τα ΑΝΘΡΩΠΑΚΙΑ ΤΟΥ  εικαστικού ΓΙΑΝΝΗ ΓΑΪΤΗ όταν κάναμε ειδικό αφιέρωμα και πλήθος από δράσεις για τον γνωστό καλλιτέχνη.

ΘΑΛΑΣΣΙΝΑ ΑΠΟ ΚΑΣΕΤΕΣ

Στην εποχή μας τα παιδιά είναι πλέον εξοικειωμένα με το internet  και τα CD. Παλιές κασέτες όμως με ξετυλιγμένη την ταινία θα σκαρφιστεί ο Δημήτρης  να γίνουν νόστιμα θαλασσινά που θα πιαστούν στα δίχτυα μας.

ΚΟΚ – ΚΩΔΙΚΑΣ  ΟΔΙΚΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ

Αυτοκινητάκια και φορτηγό κυκλοφορούν με  απόλυτη τάξη όπως λέει ο Αποστόλης που επινοεί  και τον τίτλο

ΤΑ ΦΑΝΑΡΙΑ: Ο ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΚΙ Ο ΣΤΑΜΑΤΗΣ

Χωρίς φανάρια όμως πώς θα κυκλοφορούσαμε;

ΜΑΛΛΙΑ  ΑΠΟ ΤΑΙΝΙΕΣ 

και προσωπάκια άλλα με χαμόγελο άλλα με θυμό κι άλλα με γυαλιά σαν επιστήμονες.

ΟΙ ΑΡΣΙΒΑΡΙΣΤΕΣ

Με  τα CD ο Γιώργος φαντάζεται τον εαυτό του να σηκώνει βαράκια κι έτσι τα CD θα γίνουν τα βάρη που θα του δώσουν το μετάλλιο

ΤΑ ΠΟΔΗΛΑΤΑ

Εμπνεόμενη από την «ΠΟΔΗΛΑΤΙΣΣΑ» του ΟΔΥΣΣΕΑ ΕΛΥΤΗ η Γεωργία  θα κάνει με τις φίλες της ποδήλατο πάνω σε CD και ξυλάκια

ΕΝΑ ΔΕΝΤΡΟ ΑΠΟ CD

πολύχρωμο και λαμπερό όλο μουσική και χρώματα

ΤΟ ΑΙΓΑΙΟ ΠΕΛΑΓΟΣ

Μια βαμμένη αυγοθήκη σε μπλε  οι κορυφές της θυμίζουν στα παιδιά κύμματα κι έτσι θα γίνουν το πέλαγος που θα πλέουν καραβάκια από καλαμάκια και χαρτί.

COCA KOLA ΑΝΘΟΔΟΧΕΙΑ

Δεν πετάμε τ’ αναψυκτικά αφού σα βάζα γίνονται  και χρήσιμα και όμορφα για την τάξη μας.

ΦΥΣΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ – ΠΕΙΡΑΜΑΤΑ με ανακυκλώσιμα υλικά που έχουμε όλοι στις τάξεις μας

Με τα πειράματα τα παιδιά κατανοούν τον κόσμο και το περιβάλλον γύρω τους και τους νόμους φυσικής που διέπουν το περιβάλλον αυτό.

Κάνοντας μελέτη και δράσεις στο παρελθόν για τους πλανήτες  όλοι μας είχαμε επισκεφτεί διαδικτυακά τον διαστημικό σταθμό της  NASA κάτι που θα μας χρησιμέψει στο πρώτο μας πείραμα με δύο απλά χαρτιά.

ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΠΤΩΣΗ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ

Ένα τσαλακωμένο χαρτί σαν μπάλα  κι ένα άλλο ατσαλάκωτο ζυγίζουν το ίδιο – έχουν το ίδιο βάρος

Τότε γιατί όταν πέφτουν ταυτόχρονα από ψηλά το τσαλακωμένο πέφτει πρώτο από το ατσαλάκωτο; Τα παιδιά εύλογα απαντούν ότι το τσαλακωμένο χαρτί είναι πιο βαρύ. Τους υπενθυμίζω όμως ότι και τα δύο χαρτιά έχουν το ίδιο βάρος.

Την απάντηση μας τη δίνει ο διάσημος φυσικός BRIAN COX μέσα από τη NASA. Τέτοια video ξετρελαίνουν τα παιδιά κι όλοι μας ακούμε για την ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΑΕΡΑ. Ο χρόνος πτώσης ενός σώματος ΔΕΝ εξαρτάται από το βάρος του  αλλά από την αντίσταση του αέρα που του ασκείται δηλ. από τη δύναμη του αέρα που προσπαθεί να το ανασηκώσει . Κι επειδή τα δύο χαρτιά που ζυγίζουν το ίδιο το  τσαλακωμένο χαρτί  είναι μικρότερο και πιάνει μικρότερη επιφάνεια στον αέρα του ασκείται και μικρότερη αντίσταση κι έτσι πέφτει πρώτο.

Στο video της NASA βλέπουμε  σε μια αίθουσα με αέρα δύο αντικείμενα με διαφορετικό βάρος τη μπάλα και τα φτερά . Η μπάλα πέφτει πρώτη γιατί συναντά τη μικρότερη αντίσταση από τον  αέρα.

Όταν όμως οι επιστήμονες βγάζουν τον αέρα από το χώρο και τα δύο αντικείμενα πέφτουν το ίδιο.

Όλα τα σώματα πέφτουν το ίδιο γρήγορα σε κενό αέρος. Το στιγμιότυπο της πτώσης ενθουσιάζει τα παιδιά και ζητούν να το βλέπουν συνεχώς.

Αν έχει σημασία το βάρος γιατί στο κενό αέρος δεν έπεσε πρώτα η μπάλα; Μα γιατί δεν υπήρχε αέρας… αναφωνούμε όλοι.

Την ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΑΕΡΑ για την πτώση των πραγμάτων  μας εξηγούν και οι μικροί επιστήμονες

ΠΕΙΡΑΜΑ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗΣ

Σε δύο μπωλ με νερό στο ένα το σφουγγάρι επιπλέει γιατί οι κυψελίδες του είναι γεμάτες αέρα που το ανασηκώνουν. Στο άλλο μπωλ όμως που βυθίζουμε και σφίγγουμε το σφουγγάρι οι κυψελίδες του αδειάζουν απ’ τον αέρα και γεμίζουν με νερό κι έτσι αυτό βαραίνει και βυθίζεται. Όπως κι εμείς οι άνθρωποι με άδειο στομάχι νιώθουμε ελαφρύτεροι ενώ πίνοντας πολύ νερό το στομάχι μας βαραίνει.

ΠΕΙΡΑΜΑ ΚΑΜΠΥΛΩΣΗΣ ΤΟΥ ΦΩΤΟΣ

Με το φως της ημέρας που ταξιδεύει φαίνονται και βλέπουμε τα πάντα. Το φως όμως αλλιώς ταξιδεύει στον αέρα και αλλιώς στο νερό.

Στον αέρα το φως ΤΑΞΙΔΕΥΕΙ ΠΙΟ ΓΡΗΓΟΡΑ ενώ στο  νερό το φως  ΤΑΞΙΔΕΥΕΙ ΠΙΟ ΑΡΓΑ 

Στην αρχή βλέπουμε ένα καλαμάκι σε άδειο ποτήρι. Το καλαμάκι στον αέρα φαίνεται ίσο

Κι επειδή στο νερό το φως ταξιδεύει πιο αργά  τα πράγματα μέσα στο νερό μας φαίνονται περίεργα κι έτσι το καλαμάκι μέσα στο νερό μας φαίνεται σα σπασμένο  ότι κάμπτεται . Τα παιδιά εντυπωσιάζονται και σε  κάποια απ’ αυτά  το καλαμάκι τους θυμίζει αστραπή ή τον κεραυνό του Δία

ΟΙ ΣΤΑΓΟΝΕΣ ΠΟΥ ΤΑΞΙΔΕΥΟΥΝ

Σε τεντωμένη λαδόκολα τα παιδιά συναγωνίζονται φυσώντας με τα καλαμάκια τους σταγόνες νερού κι ο καθένας  από τη μεριά του σπρώχνει τη σταγόνα του στον απέναντι. Έτσι αποδεικνύεται ότι Ο ΑΕΡΑΣ ΦΥΣΑΕΙ ΚΑΙ ΣΠΡΩΧΝΕΙ ΤΗ ΒΡΟΧΗ

ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ και το ΚΕΝΤΡΟ ΤΟΥ ΒΑΡΟΥΣ

Θυμόμαστε όλοι  στις δράσεις μας για τους πλανήτες παλαιότερα  τη δύναμη της βαρύτητας και του μαγνητισμού της Γης που έλκει τα πράγματα προς τα κάτω.Γι αυτό στα video που βλέπαμε και οι αστροναύτες στο διαστημόπλοιο πετούσαν – ήταν έξω από την ατμόσφαιρα της Γης.

Τότε γιατί δεν πέφτει το καλαμάκι και το μολύβι που κρατώ στο ένα δάχτυλο; Δεν πέφτει γιατί το κρατώ από το κέντρο του βάρους του κι έτσι ισορροπεί. Η γη το έλκει και το μαγνητίζει το ίδιο κι από τη μία κι από την άλλη μεριά κι έτσι ισορροπεί.

Όλα τα σώματα ισορροπούν όταν στέκονται ακριβώς στο κέντρο του βάρους τους. 

Αν του αλλάξω τη θέση αυτό θα πέσει –  έτσι τα παιδιά μαθαίνουν τι είναι το κέντρο βάρους  και το καθένα αργότερα  με το μολύβι του θα προσπαθήσεινα βρει το κέντρο βάρους του και να το ισορροπήσει , μερικά το καταφέρνουν κιόλας

ΤΟ ΜΑΓΙΚΟ ΚΕΡΜΑ (ΠΕΙΡΑΜΑ ΠΙΕΣΗΣ και ΘΕΡΜΟΤΗΤΑΣ)

ένα κέρμα που να είναι ίσο ακριβώς με το στόμιο ενός γυάλινου μπουκαλιού

τα βρέχω κάτω απ’ το νερό της βρύσης για να κρυώσουν – αυτό βοηθάει ώστε το  νόμισμα να γίνει ένα αεροστεγές σφράγισμα στην κορυφή του μπουκαλιού και να πιεστεί να εγκλωβιστεί ο αέρας μέσα στο μπουκάλι.

Αφού καταφέραμε τη συμπίεση του αέρα τώρα θα περάσουμε στη θερμότητα – ζεσταίνω με τις παλάμες το μπουκάλι για λίγα λεπτά

και να η μαγεία: η συμπίεση του αέρα στην αρχή κι αργότερα η θερμότητα ΚΑΝΟΥΝ ΤΟ ΚΕΡΜΑ ΝΑ ΑΝΑΠΗΔΑ

κάθε φορά που αναπηδά το κέρμα και κάνει  θόρυβο  τα παιδιά  αναφωνούν γκλιν – γκλιν

γιατί γίνεται αυτό; ο θερμός αέρας μέσα στο μπουκάλι κάνει το κέρμα να χοροπηδά – όταν τραβήξουμε τα χέρια κι ο αέρας κρυώσει τότε  το κέρμα θα σταματήσει να χοροπηδά.

Η ΒΟΥΤΙΑ ΤΟΥ ΧΑΡΤΙΟΥ (ΠΕΙΡΑΜΑ ΠΙΕΣΗΣ ΤΟΥ ΑΕΡΑ)

Σπρώχνουμε ένα τσαλακωμένο χαρτί στον πάτο ενός ποτηριού ώστε να μην πέσει

Γυρίζω το ποτήρι ανάποδα μέσα σε ένα μπωλ γεμάτο νερό 

Γιατί  όμως το χαρτί δε βρέχεται μέσα στο νερό;

Γιατί γυρίζοντας το ποτήρι ανάποδα κλείσαμε συμπιέσαμε και τον αέρα που έχει πιάσει όλο το χώρο του ποτηριού

και ο αέρας εμποδίζει το νερό να μπει – έτσι το χαρτί μέσα στο νερό παραμένει στεγνό κάτι που διασκεδάζει όλα τα παιδιά

Η ΑΠΟΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ ( ΠΕΙΡΑΜΑ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗΣΗΣ-ΤΟ ΤΡΙΧΟΕΙΔΕΣ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ )

Στρίβουμε κομμάτια από ρολό κουζίνας μέχρι να σχηματίσουν κάτι που να μοιάζει με σχοινί – αυτό θα είναι το « φυτίλι » μας 

Η μία άκρη του φυτιλιού θα είναι σε ένα άδειο ποτήρι και η άλλη σε ένα   βαζάκι  γεμάτο νερό

Τα παιδιά πιάνουν το φυτίλι για να διαπιστώσουν ότι ενώ στην αρχή ήταν στεγνό  αργότερα  απορρόφησε το νερό και βράχηκε παρόλο που είναι όρθιο και καμπυλωτό

Έκπληκτα μετά από αρκετή ώρα διαπιστώνουν ότι το νερό απέδρασε από το βαζάκι στο ποτήρι με τη βοήθεια του φυτιλιού

Έτσι τώρα και το ποτήρι και το βαζάκι έχουν την ίδια στάθμη νερού. 

Το πείραμα γοήτευσε τα παιδιά που ζήτησαν να μη πετάξουμε τα υλικά για να το βλέπουν και τις επόμενες μέρες

Το τριχοειδές αυτό φαινόμενο μας θυμίζει και την υγρασία στα φυτά που όταν τα ποτίζουμε η υγρασία περνάει από τη ρίζα σε όλο το υπόλοιπο του φυτού.

ΤΑΧΥΠΛΟΕΣ ΟΔΟΝΤΟΓΛΥΦΙΔΕΣ ( ΠΕΙΡΑΜΑ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΗΣ ΤΑΣΗΣ )

Με οδοντογλυφίδες ή σπίρτα που έχουμε στην τάξη  βάζουμε λίγες οδοντογλυφίδες να επιπλέουν σε ένα κουτί μπισκότων που το γεμίσαμε με νερό. Οι οδοντογλυφίδες μας στην αρχή είναι συγκεντρωμένες

Στάζουμε λίγο σαπούνι χεριών ή για τα πιάτα

Αμέσως οι οδοντογλυφίδες απομακρύνονται χωρίς να τις κουνήσουμε εμείς.

Αυτό εξηγούμε συμβαίνει γιατί το σαπούνι (προφανώς λόγω της γλυκερίνης)  βγάζει ένα λιπαρό στρώμα που σπάει την επιφάνεια και ωθεί μακριά κάνει τις οδοντογλυφίδες να φεύγουν σαν ταχύπλοα 

Η ταχύτητα που αναπτύσσουν οι οδοντογλυφίδες μας προκαλεί γέλιο

Το ίδιο συμβαίνει αν αντί για οδοντογλυφίδες βάλουμε μικρά χάρτινα ψαράκια – κι αυτά θα φύγουν  ″τρέχοντας″

Εδώ τελειώνουμε την ενασχόλησή μας με τις φυσικές επιστήμες και τα πειράματα που έγιναν με απλά ανακυκλώσιμα υλικά που βρίσκονται εύκολα κι έχουμε στην τάξη μας. Όλα τα πειράματα ήταν μια πρόκληση για τα παιδιά που σα μικροί επιστήμονες έδειξαν μεγάλο ενθουσιασμό προσήλωση κι ενδιαφέρον. Κάνοντας παρατηρήσεις και μαζεύοντας δεδομένα κάθε φορά έφταναν στο επιθυμητό για κάθε πείραμα συμπέρασμα

Τα ανακυκλώσιμα  υλικά που δεν τα πετάμε αλλά τα επαναχρησιμοποιούμε   στα χέρια των παιδιών πήραν μια άλλη διάσταση σ’ όλη  σχεδόν τη διάρκεια της χρονιάς όπως:

Φύλλα και δέντρα με καπάκια   και  φελλούς για τύπωμα  

Ρολά υγείας και κουζίνας για τα πολεμικά μας αεροπλάνα

Οι ψεκασμένες με σπρέϋ  πένες ζυμαρικών που είχαν λήξει και  το τύλισμα από σοκοφρετάκια διακόσμησαν το Χριστουγεννιάτικο δέντρο μας

Με  ρετάλια από σεντόνια  και τούλι έτοιμα και τ’ αγγελάκια μας

Μια κούτα από τον κάδο ψεκασμένη με σπρέυ και κομμένη σε βαρκούλες

Από ρολά κουζίνας  στέκονται περήφανα τα  ΜΟΛΥΒΕΝΙΑ ΣΤΡΑΤΙΩΤΑΚΙΑ

Παιδιά και γονείς φτιάχνουν δωράκια  για το χριστουγεννιάτικο παζάρι από διάφορα υλικά στο σπίτι τους βάζοντας έτσι και τους γονείς στο ρυθμό της σχολικής δράσης

Από ρολά και οι πύραυλοι έτοιμοι για εκτόξευση

Παλιά νήματα και μπερδεμένα κουβάρια  ξεμπερδεύονται για να γίνουν  στημόνια και υφάδια σε χάρτινους αργαλειούς

δεν πετάμε τα  ληγμένα όσπρια – τα βάφουμε για να γίνουν ΠΑΣΧΑΛΙΝΑ  ΨΗΦΙΔΩΤΑ

Και   κούτες απ’ το σούπερ-μάρκετ μεταμορφώνονται σε λατένα –  το κασελάκι του λουστράκου – και το πλανητάριο

Το σοβαρό θέμα της ανακύκλωσης και η ενασχόλησή μας μ’ αυτό προκάλεσε και ώθησε τα παιδιά  να σκεφτούν να προβληματιστούν να καταστρώσουν και να δράσουν.  Είναι έτοιμα λοιπόν να γίνουν οι υπεύθυνοι πολίτες του αύριο που χρειάζεται ο πλανήτης μας για να επιβιώσει. Για ένα καλύτερο περιβάλον για μια ζωή ποιοτική.