Φέτος συμπληρώνονται 91 χρόνια από ένα άγνωστο στους περισσότερους, αλλά σημαντικό γεγονός που αφορά την τοπική ιστορία της Προσοτσάνης. Τον Νοέμβριο του 1931 κάηκε το μοναδικό τότε Νηπιαγωγείο της Προσοτσάνης, από πυρκαγιά που εκδηλώθηκε στον υπόγειο χώρο όπου στεγαζόταν ξυλουργείο. Το κτίριο βρισκόταν δίπλα στα Εκπαιδευτήρια Προσοτσάνης δηλαδή κάπου εκεί που βρίσκεται σήμερα το ολοήμερο του Α’ Δημοτικού Σχολείου. Η νηπιαγωγός Αρετή Βογιατζή του Στεργίου και της Ελένης ήταν μόλις 16 ετών όταν συνέβη το εν λόγω γεγονός και η δεύτερη σχολική της χρονιά στην Προσοτσάνη. Με αξιοθαύμαστη ψυχραιμία, κατάφερε να διασώσει όλα τα νήπια, περί τα σαράντα, από το φλεγόμενο κτίριο πριν αυτό καταρρεύσει.
Για την ηρωική της πράξη αυτή, τιμήθηκε από τον Επιθεωρητή της εκπαιδευτικής περιφέρειάς της, το Δ.Σ. της Δόξας Δράμας ως αθλήτριά τους, κ.α. φορείς. Το κυριότερο, όμως, ήταν η ευγνωμοσύνη που έδειχναν στο πρόσωπό της οι κάτοικοι της Προσοτσάνης και ιδίως οι γονείς των δεκάδων νηπίων που έσωσε από την πυρκαγιά και ίσως από βέβαιο θάνατο.
Δημοσίευμα δραμινής εφημερίδας εκείνων των ημερών γράφει: «Κατά την προχθεσινήν εν Προσωτσάνη γενομένην μεγάλην πυρκαϊάν του εκεί Νηπιαγωγείου, τα μάλλα συνετέλεσεν εις την διάσωσιν των μικρών μαθητών η ανωτέρω δεσποινίς Αρετή Βογιατζή, η οποία έδειξε αξιοθαύμαστον θάρρος και ως πρώτη αντιληφθείσα την πυρκαϊάν επεδόθη με πρωτοφανή ψυχραιμίαν και δραστηριότητα εις την διάσωσιν των μικρών. Η ηρωική αυτή προσπάθεια της εν λόγω δεσποινίδος είναι από τας σπανίας και τιμά και αυτήν και τον σύλλογον της Δόξης εις ον ανήκει ως αθλήτρια προ πολλού….».
Το γεγονός αναφέρει στο βιβλίο του «Η Προσοτσάνη μέσα από την Ιστορία», και ο αείμνηστος συμπατριώτης μας Γεώργιος Βουλτσιάδης: «…Η Αρετή Βογιατζή – Μελαδίνη με πολύ μακρά και γόνιμη θητεία. Διορίστηκε το 1930 και έφυγε από την υπηρεσία το 1965. Πάρα πολλοί Προσοτσανιώτες, που τη γνώρισαν σαν δασκάλα τους, είχαν την τύχη να στείλουν σ’ αυτήν και τα παιδιά τους. Θυμάμαι ζωντανά την περιπέτειά μας το 1931, όταν κάηκε το σαθρό οίκημα που υπήρχε δίπλα στα σχολεία, όπου στεγαζόταν το νηπιαγωγείο. Η αυτοθυσία της και η αυταπάρνησή της ήταν παραδειγματική. Μας κατέβασε από τα παράθυρα σαράντα παιδιά, ενώ στον δρόμο περίμεναν με αγωνία εκατοντάδες κάτοικοι να μας δεχθούν στις αγκαλιές τους. Τελευταία πήδησε και η ίδια, όταν το πάτωμα έφευγε κάτω από τα πόδια της.».
Η ονοματοδοσία του Νηπιαγωγείου μας σε «Αρετή Βογιατζή – Μελαδίνη» ήταν μια πρόταση του Μουσικοχορευτικού Συλλόγου Προσοτσάνης «ο Μέγας Αλέξανδρος» που μας έγινε τον Νοέμβριο του 2021. Έπειτα από σύμφωνη γνώμη του Σχολικού Συμβουλίου του Νηπιαγωγείου, του Δημοτικού Συμβουλίου Προσοτσάνης και των ιεραρχικά προϊσταμένων μας, η Υφυπουργός Παιδείας ενέκρινε με την υπ’ αρ. ΦΕΚ 3416/1-7-2022 απόφασή της την προσθήκη προσωνυμίας «Αρετή Βογιατζή – Μελαδίνη» στο 1ο Νηπιαγωγείο Προσοτσάνης.
Το γεγονός αυτό αποτελεί ένδειξη τιμής για την ηρωική της πράξη να διασώσει σαράντα περίπου νήπια από πυρκαγιά. Ήταν μια πράξη αδιαμφισβήτητου θάρρους, απαράμιλλης ψυχραιμίας, αλτρουισμού, συνειδητοποιημένης ευθύνης, υπόδειγμα εκπαιδευτικού. Πρέπει τέτοια γεγονότα της τοπικής μας ιστορίας να αναδεικνύονται και να διδάσκονται προς παραδειγματισμό και υπερηφάνεια στις επόμενες γενιές. Κατά αυτό τον τρόπο, το όνομα της Αρετής θα μείνει στο διηνεκές, για να θυμίζει αλλά και να διδάσκει σε όλους το κατόρθωμά της.
https://blogs.sch.gr/1niprodra/files/2022/09/ΕΞΕ-96543-2022-Δημοσίευση-Υπουργικής-Απόφασης-4.pdf
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΤΗΣ ΑΡΕΤΗΣ ΒΟΓΙΑΤΖΗ – ΜΕΛΑΔΙΝΗ
Γεννήθηκε στη Δράμα το 1915. Στα 12 της χρόνια, πήγε εσώκλειστη στο Παρθεναγωγείο – Διδασκαλείο των Σερρών, απ’ όπου αποφοίτησε ως νηπιαγωγός τρία χρόνια μετά. Ορκίστηκε στη Δράμα και διορίστηκε στην Προσοτσάνη το 1930, στο μοναδικό νηπιαγωγείο που υπήρχε τότε. Υπηρέτησε μέχρι το 1960 εκεί, χρονιά που μετατέθηκε μαζί με τον σύζυγό της στη Δράμα, όπου υπηρέτησε στο 2ο Νηπιαγωγείο έως το 1965, και από τότε έως τις αρχές της δεκαετίας του 1970 που συνταξιοδοτήθηκε υπηρέτησε στη Θεσσαλονίκη στο 21ο Νηπιαγωγείο.
Στη διάρκεια της τρίτης βουλγαρικής κατοχής (1941-44), όλο το διδακτικό προσωπικό της Ανατολικής Μακεδονίας μεταφέρθηκε στη Θεσσαλονίκη. Εκεί, τα χρόνια του πολέμου, η Αρετή υπηρέτησε στο 12ο Νηπιαγωγείο. Παντρεύτηκε το 1941 τον Προσοτσανιώτη διδάσκαλο Μελαδίνη Αριστείδη του Βασιλείου και της Αικατερίνης. Επέστρεψε, μαζί με τον άντρα της και τα δύο της παιδιά, Βασίλη και Ελένη, στην Προσοτσάνη το 1947. Πέθανε στην Αθήνα στις 18 Μαΐου του 1979, σε ηλικία 64 χρονών, από την επάρατο νόσο.
Η εργασία των διδασκόντων την εποχή εκείνη, οι συνθήκες, τα ωράρια και οι υπηρεσιακές υποχρεώσεις ήταν απόλυτα διαφορετικές από τις σημερινές. Το ωράριο ήταν πρωί-απόγευμα και το Σάββατο πρωί. Επιπρόσθετα, υπήρχαν εκθέσεις χειροτεχνίας στην Επιθεώρηση, γυμναστικές επιδείξεις, οργάνωση συσσιτίων και θεατρικές παραστάσεις για τους κατοίκους του χωριού αλλά και για την παραμεθόριο. Η προσπάθεια όλων τότε ήταν, πέρα από τη μάθηση, να διασκεδάσουν την ένδεια των ανθρώπων. Με δική της πρωτοβουλία μέσω παρεμβάσεών της στην Επιθεώρηση, εισήγε εποπτικά μέσα διδασκαλίας με τη μορφή εκπαιδευτικών παιχνιδιών της σχολής Μοντεσόρι.
Η Αρετή ανέβαζε συχνά θεατρικές παραστάσεις, γράφοντας τη μουσική, σκηνοθετώντας και ζωγραφίζοντας τα σκηνικά, παρασέρνοντας έτσι σε αυτή τη δημιουργικότητα τα νήπια του σχολείου της και όχι μόνον. Αυτό ήταν ένα χαρακτηριστικό που διατήρησε μέχρι τέλους. Αγαπούσε τα παιδιά, την ατμόσφαιρα του σχολείου και θυμόταν πάντα, εκτός από τα ονόματα των παιδιών της κάθε χρονιάς, και τα ονόματα των μανάδων τους καθώς και τα ονόματα των μαθητών της από προηγούμενες χρονιές. Ήταν γεννημένη νηπιαγωγός.