Ο Ρούλης ο Τροφούλης και η περιπέτειά του στον κόσμο της υγιεινής διατροφής
ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΖΩ ΚΑΛΥΤΕΡΑ – ΕΥ ΖΗΝ
1. Υποθεματική
ΥΓΕΙΑ: Διατροφή και Άσκηση
«Ο Ρούλης ο Τροφούλης και η περιπέτειά του στον κόσμο της
υγιεινής διατροφής»
Ο τρόπος με τον οποίο μεγαλώνουν τα παιδιά διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο τόσο στην υγεία τους ως ενήλικες, όσο και στην ποιότητα ζωής τους. Ενώ η έλλειψη θρεπτικών συστατικών μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη ανάπτυξη, η υπερβολική πρόσληψη θερμίδων και λιπαρών οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στην υπέρμετρη αύξηση βάρους και στην εμφάνιση χρόνιων προβλημάτων υγείας από πολύ μικρές ηλικίες. Δεδομένου λοιπόν ότι το πρόβλημα της παχυσαρκίας εντοπίζεται από την παιδική ηλικία, γίνεται εύκολα αντιληπτή η ανάγκη υλοποίησης εκπαιδευτικών προγραμμάτων, προκειμένου να τροποποιηθούν προς το καλύτερο οι στάσεις και οι αντιλήψεις των παιδιών αυτής της ηλικίας και να υιοθετηθούν αλλαγές στον τρόπο ζωής τους.
Βασικός σκοπός του συγκεκριμένου προγράμματος είναι η εκπαίδευση των παιδιών του Νηπιαγωγείου αλλά και των πρώτων τάξεων Α’ και Β’ Δημοτικού στην υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή. Η επίτευξη πραγματοποιείται μέσα από μια σειρά εργαστηρίων βιωματικής και ανακαλυπτικής μάθησης, σε συνδυασμό με τη χρήση και αξιοποίησης των ψηφιακών εργαλείων. Πιο συγκεκριμένα, το παρόν πρόγραμμα αποσκοπεί στην προαγωγή της διατροφικής αξίας των προϊόντων που καταναλώνουμε (εποχιακά φρούτα και λαχανικά, τυποποιημένα προϊόντα κλπ.) καθώς και χρήσιμες συμβουλές για την υιοθέτηση ενός νέου διατροφικού προφίλ.
Μετά τις διακοπές των Χριστουγέννων στο κέντρο της παρεούλας βρήκαμε ένα κουτί! Αφού διαβάσαμε τι γράφει πάνω του κάναμε υποθέσεις για το περιεχόμενο του κουτιού! Το ανοίξαμε και ανακαλύψαμε πώς μέσα του κρύβονται εικόνες από γλυκά και φαγητά των Χριστουγέννων αλλά κάτι ακόμη…
Αφού βρήκαμε τα ονόματά όλων των φαγητών και τα περιγράψαμε εντοπίσαμε ποια από αυτά καταναλώσαμε και σε τί ποσότητες την περίοδο των εορτών.
Όλοι φάγαμε πολλά γλυκά!!!
Έπειτα ομαδοποιήσαμε τις εικόνες σε δύο κατηγορίες, αυτή των γλυκών και των αλμυρών
τα ζωγραφίσαμε
και στο τέλος τέθηκε το ερώτημα κατά πόσο αυτές οι τροφές είναι υγιεινές ή ανθυγιεινές και τί αποτελέσματα φέρουν στο σώμα και στην υγεία μας γενικότερα.
Έπειτα μιλήσαμε πολύ για τα φρούτα και τα λαχανικά, μια ομάδα τροφίμων που είναι σημαντική για την σωστή ανάπτυξη των παιδιών και παίξαμε πολύ με αυτά!
Τα παιδιά φέρανε στο σχολείο πολλά φρούτα τα λαχανικά!
Τα κόψαμε και παρατηρήσαμε πως είναι στο εσωτερικό τους, τα μυρίσαμε,
στύψαμε μερικά πορτοκάλια και μανταρίνια αλλά είδαμε και τον κόκκινο χυμό που μας δίνει το ρόδι.
και τέλος παρατηρήσαμε και μετρήσαμε τα κουκούτσια υπάρχουν μέσα στα μήλα και στα πορτοκάλια!Φυσικά δεν χάσαμε την ευκαιρία να φτιάξουμε φρουτοσαλάτα! Ήταν η πιο νόστιμη φρουτοσαλάτα και πολλά παιδιά ζήτησαν να ξαναγεμίσουν τα πιάτα τους!
Δεν ξεχάσαμε να αποτυπώσουμε στις ζωγραφιές μας την φρουτοσαλάτα που φτιάξαμε!
Βάψαμε με το πινέλο μας ένα μήλο και ένα αχλάδι και με αυτά κάναμε τυπώματα!
Την επόμενη μέρα διαβάσαμε το παραμύθι Θυμωμένα Λαχανικά του Gobbetti Claudio στο οποίο ο πρωταγωνιστής, ο Χάρης, δεν αγαπούσε τα λαχανικά. Επίσης, δεν αγαπούσε τα φρούτα. Βασικά, δεν έτρωγε τίποτα πράσινο που φύτρωνε στο χώμα.
Αυτό όμως που δεν γνώριζε ο Χάρης είναι ότι ούτε τα λαχανικά τον συμπαθούσαν!
Αφού συζητήσαμε για το παραμύθι και αποφασίσαμε πως πρέπει να τρώμε φρούτα και λαχανικά γιατί είναι πολύ σημαντικά για την υγεία μας τα παιδιά ζωγράφισαν ότι τους άρεσε πιο πολύ από το παραμύθι!
Τα φρούτα και τα λαχανικά μπερδεύτηκαν και εμείς αναλάβαμε δράση και τα χωρίσαμε στη σωστή ομάδα! Βγήκαμε λοιπόν στην αυλή και παίξαμε
και μόλις μπήκαμε στην τάξη κάναμε ένα πίνακα αναφοράς με τα φρούτα και τα λαχανικά
και τα ζωγραφίσαμε!
Μέσα όμως στο κουτί βρήκαμε και τέσσερα παζλ! Παζλ λίγο διαφορετικά τα οποία μας δυσκόλεψαν λίγο! Έτσι χωριστήκαμε σε 4 ομάδες και η κάθε μια προσπάθησε να συνθέσει το δικό της πάζλ! Τα παιδιά συνεργάστηκαν πολύ ωραία!
Αφού φτιάξαμε τα 4 παζλ προσπαθήσαμε να ανακαλύψουμε τι απεικονίζουν!
Εστιάσαμε στις ομοιότητες και διαφορές, στα χρώματα, στον αριθμό και στο περιεχόμενο των ομάδων. Επίσης επιχειρήσαμε να κάνουν υποθέσεις και μία πρώτη ταξινόμηση των εικόνων που τράβηξαμε από το κουτί με την αντίστοιχη διατροφική ομάδα. Ακολούθησε συζήτηση στην ολομέλεια της τάξης και προσπαθήσαμε να εκμαιεύσουμε και να καταγράψουμε τις πρότερες γνώσεις των παιδιών και τι συγκεκριμένα αναπαριστούν οι διατροφικές πυραμίδες.
Με την τεχνική KWLH καταγράψαμε τι γνωρίζουν ήδη τα παιδιά αλλά και τι θέλουν να μάθουν.
Την επόμενη μέρα με την βοήθεια μαγικής νεραϊδόσκονης μεταμορφωθήκαμε σε Κύριους Λιχούδηδες και με τη βοήθεια μιας ξαπλωμένης καρέκλας ταξιδέψαμε σε χώρες μαγικές! Πρώτα φτάσαμε στην χώρα κύριο Γαριδάκη ο οποίος μας ταΐζει συνέχεια πρωί, μεσημέρι, βράδυ μόνο γαριδάκια. Μετά από μέρες ο κύριος Λιχούδης, ξυπνά με πονόκοιλο και κίτρινα σημάδια στο σώμα του που η/ο εκπαιδευτικός τα σχεδιάζει με μαρκαδόρο. Τα παιδιά αφού άρχισαν να κάνουν υποθέσεις αποφασίζουν να φύγουν!
Επόμενη στάση είναι στον κύριο Λαγό ο οποίος συνέχεια τους ταΐζει καρότα. Αυτό συνεχίζεται για μέρες μέχρι που μια μέρα ξυπνούν γεμάτα με πορτοκαλί σπυράκια. Τα παιδιά “υποψιασμένα” πια κάνουν τις υποθέσεις μόνα τους και καταλήγουν στη λύση να εγκαταλείψουν τη χώρα του Λαγού. Φεύγοντας κάποια εξέφρασαν την απορία πώς αρρώστησαν ενώ κατανάλωναν καρότα που όλοι μας ξέρουμε πως είναι υγιεινά.
Το ταξίδι τους συνεχίζεται και καταλήγουν στη χώρα του βοσκού όπου τρέφονται συνέχεια με γαλακτοκομικά προϊόντα. Πάλι ξυπνούν και έχουν σπυράκια και φαγούρα στο σώμα τους. Αποφασίζουν να εγκαταλείψουν γρήγορα για άλλη πολιτεία. Τίθεται το ερώτημα από την/τον εκπαιδευτικό γιατί για δεύτερη φορά παρόλο που τράφηκαν με υγιεινές τροφές συνέβει αυτό. Έπειτα φτάνουν στην Ιταλία και συναντούν μία Ιταλίδα που τους ταϊζει όλων των ειδών τα ζυμαρικά. Ο Λιχούδης αυτή τη φορά ξυπνά με ζωγραφισμένα ζυμαρικά πάνω στο σώμα του. Η συζήτηση παίρνει φωτιά αλλά τώρα κάποια από τα παιδιά αρχίζουν να υποψιάζονται. Αποχαιρετούν την Ιταλίδα και φεύγουν. Στο δρόμο συναντούν την Τένια τη Σοκολατένια και όλοι ενθουσιάζονται με τα καλούδια της. Όμως το κακό δεν αργεί να γίνει. Μία μέρα ξυπνούν με μαύρα δοντάκια, αρχίζουν να κλαίνε από τον πονόδοντο.
Ακολουθεί συζήτηση που στόχο έχει να ανασκευάσουν τα παιδιά λανθασμένες αντιλήψεις και ιδέες, να έρθουν σε γνωστική αντιπαράθεση, και να αμφισβητήσουν τις γνώσεις και τις ιδέες που έχουν αποκτήσει με βιωματικό τρόπο. Αντιλαμβάνονται πώς αυτό δε μπορεί να συνεχιστεί και πώς πρέπει να ψάξουν να βρουν και να αναζητήσουν πληροφορίες που σχετίζονται με την διατροφή και τα μυστικά της διατροφικής πυραμίδας.
Για να βρούμε πολλές πληροφορίες για την διατροφή ψάξαμε πληροφορίες σε βιβλία και παραμύθια! Ψάξαμε όμως πληροφορίες και στην Google και στο youtube που είπαμε πως είναι μια μηχανές αναζήτησης! Τα παιδιά αντιγράψανε την φράση πυραμίδα της διατροφής και διάλεξαν τα βίντεο που παρακολουθήσαμε και τις πληροφορίες που διαβάσαμε!
Με αυτόν τον τρόπο μιλήσαμε και γνωρίσαμε τα μέρη του υπολογιστή και εξοικειωθήκαμε λίγο με αυτά!
Τα παιδιά να παρακολουθήσουμε τα εξής βίντεο
Βρήκαμε στο youtube και το παραμύθι: “Η κυρά διατροφή πρώτη στην μαγειρική” το οποίο και παρακολουθήσαμε και συζητήσαμε για αυτό!
ενώ στο τέλος ζωγραφίσαμε τι μας άρεσε πιο πολύ από το παραμύθι!
Την επόμενη μέρα με χαρτοταινία σχεδιάσαμε το περίγραμμα μιας μεγάλης επιδαπέδιας πυραμίδας με διαχωριστικές γραμμές αντίστοιχες με τις ομάδες τροφίμων. Φορέσαμε στην κάθε ομάδα παιδιών από ένα διακριτό βραχιολάκι σύμφωνα με το χρώμα που είχαν επιλέξει μόνα τους για την ομάδα τροφών στην οποία ανήκουν και το παιχνίδι ξεκινά! Έχουμε μοιράσει σε όλη την τάξη τις συσκευασίες των προϊόντων που έχουν φέρει τα παιδιά από το σπίτι τους μαζί με τα πλαστικά ομοιώματα από τα φρούτα και τα λαχανικά. Μία μία ομάδα παιδιών, με την συνοδεία μουσικής, σηκώνονται και αναλαμβάνουν να ψάξουν και να βρουν σε συνεργασία όλες τις τροφές και αντικείμενα που ανήκουν στην δική τους ομάδα. Ακολουθεί συζήτηση και αιτιολόγηση από τα ίδια τα παιδιά για το πού τοποθέτησαν τις τροφές τους και γιατί αξιοποιώντας τις γνώσεις που έχουν λάβει μέχρι τώρα. Ενθαρρύναμε τα παιδιά να κάνουν ερωτήσεις, να αιτιολογούν και να επιχειρηματολογούν για ποιον λόγο και με ποια συχνότητα πρέπει να καταναλώνουν μια τροφή ανάλογα με την θέση της στην διατροφική πυραμίδα (π.χ. στην κορυφή της πυραμίδας, τοποθετούνται τα γλυκά και λιπαρά φαγητά γιατί πρέπει να τα καταναλώνουμε “μια φορά στο τόσο”).
Το παιχνίδι ενθουσίασε τα παιδιά!
Αποφασίσαμε όμως να φτιάξουμε και μια μεγάλη τρισδιάστατη πυραμίδα! Πήραμε πινέλα και συνεργαστήκαμε για να την βάψουμε!
Έπειτα είχαμε μια αποστολή! Φορέσαμε στην κάθε ομάδα παιδιών από ένα διακριτό βραχιολάκι σύμφωνα με το χρώμα που είχαν επιλέξει μόνα τους για την ομάδα τροφών στην οποία ανήκουν και το παιχνίδι ξεκινά!
Έχουμε μοιράσει σε όλη την τάξη τις συσκευασίες των προϊόντων που έχουν φέρει τα παιδιά από το σπίτι τους μαζί με τα πλαστικά ομοιώματα από τα φρούτα, λαχανικά και κάποια ζώα. Μία μία ομάδα παιδιών, με την συνοδεία μουσικής, σηκώνονται και αναλαμβάνουν να ψάξουν και να βρουν σε συνεργασία όλες τις τροφές και αντικείμενα που ανήκουν στην δική τους ομάδα. Ακολουθεί συζήτηση και αιτιολόγηση από τα ίδια τα παιδιά για το πού τοποθέτησαν τις τροφές τους και γιατί αξιοποιώντας τις γνώσεις που έχουν λάβει μέχρι τώρα.
Τα παιδιά αντέγραψαν όλες τις λέξεις που τοποθετήθηκαν στην πυραμίδα και τις κολλήσαμε πάνω της!
Ο καθένας μετά ανέλαβε να ζωγραφίσει την δική του πυραμίδα.