1ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΡΓΟΥΣ ΟΡΕΣΤΙΚΟΥ

Τμήμα: Β 3 Μάθημα: ΟΙΚΙΑΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
ΗΘΗ ΚΑΙ ΕΘΙΜΑ ΤΟΥ ΤΟΠΟΥ ΜΑΣ
Εργασία των μαθητών Θωμά Μπάρδου και Ηλία Μεσελίδη
Α.) ΓΙΟΡΤΕΣ
1.ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ
23 Δεκεμβρίου , νύχτα , τα παιδιά ανάβουν στη πλατεία του χωριού φωτιές και τραγουδούν επίκαιρα τραγούδια .Ξημερώματα της επόμενης μέρας , παραμονή των Χριστουγέννων , τα παιδιά έβγαιναν κροτώντας τορβάδες στις γειτονιές για να τραγουδήσουν τα κάλαντα. Οι νοικοκυρές απαραίτητα τους έδιναν σπιτικά κουλουράκια ή κάστανα , καρύδια και μανταρίνια
2.ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑ
Παραμονή Πρωτοχρονιάς, τα παιδιά κατά τον ίδιο τρόπο πήγαιναν μεταμφιεσμένα από σπίτι σε σπίτι τραγουδώντας το νέο έτος. Το μεσημέρι της Πρωτοχρονιάς οι οικογένειες κόβουν τη καθιερωμένη βασιλόπιτα, η οποία βρισκόταν σε μορφή πίτας και στο εσωτερικό της εκτός από ένα νόμισμα, υπήρχαν ένα άχυρο και ένα κλαδί, τα οποία συμβόλιζαν τις αντίστοιχες αρμοδιότητες που θα αναλάμβαναν τα τυχερά μέλη της οικογένειας για το ερχόμενο έτος.
3.ΘΕΟΦΑΝΙΑ – ΦΩΤΑ
Την ημέρα των Θεοφανίων, μετά τη Θεία Λειτουργία ακολουθεί η κατάδυση του σταυρού και ο αγιασμός των υδάτων, ο οποίος γίνεται στο πιο κοντινό ποτάμι ή λίμνη της περιοχής με τη συνοδεία της φιλαρμονικής και των πιστών. Τα παιδιά που βούτηξαν (στο ποτάμι), στη συνέχεια τριγυρνάνε στα σπίτια της πόλης ή του χωριού με το σταυρό που έπιασαν στη κατάδυση και ψέλνουν το εν Ιορδάνη μαζεύοντας χρήματα. Εδώ, πρέπει να επισημάνουμε ότι αυτός που πιάνει το σταυρό έχει ιδιαίτερη ευλογία και σε ανάμνηση αυτού του γεγονότος, του δωρίζει η εκκλησία ένα σταυρουδάκι. Την ίδια ημέρα ο ιερέας , περιοδεύεται μεταλαμπαδεύοντας την ευλογία εκείνης της ημέρας αγιάζοντας όλα τα σπίτια της ενορίας του.
4. ΑΠΟΚΡΙΕΣ
Τα παιδιά προετοιμάζονται μία εβδομάδα νωρίτερα για την ημέρα αυτή μαζεύοντας κλαδιά και αγκάθια για το άναμμα της μπουμπούνας – παλιαπούλιας(μεγάλη φωτιά ανά γειτονιά). Τη Κυριακή τις ανάβουν και η καλύτερη επιβραβεύεται. Τη Καθαρά Δευτέρα(επόμενη μέρα), πρώτη μέρα της νηστείας του Πάσχα, συνηθίζεται να διατηρείται αλάδωτη νηστεία με λαγάνα, χαλβά, ελιές και παραδοσιακή φασολάδα. Τα παιδιά βγαίνουν έξω και διασκεδάζουν πετώντας χαρταετούς.
5.ΠΑΣΧΑ
Το Σάββατο πριν τη Μεγάλη εβδομάδα, τα παιδιά από πολύ νωρίς βγαίνουν στους δρόμους για να τραγουδήσουν τα κάλαντα του Λαζάρου και να πάρουν από τις νοικοκυρές κόκκινα αυγά. Τη Μεγάλη Πέμπτη το πρωί βάφουν τα αυγά τους και ζυμώνουν τα τσουρέκια τους. Το απόγευμα τα βαφτισιμιά επισκέπτονται τους νονούς και τις νονές τους με το τσουρέκι – κουλούρα και παραλαμβάνουν τη λαμπάδα και το πασχαλινό τους δώρο. Το βράδυ μετά την ακολουθία ο κόσμος παραμένει στην εκκλησία για να στολίσει τον επιτάφιο. Τη Μεγάλη Παρασκευή, σχεδόν όλη την ημέρα ο κόσμος προσκυνάει τον επιτάφιο και το βράδυ με τη συνοδεία της φιλαρμονικής και τη χορωδία της Ορεστίδος, γίνεται η περιφορά του επιταφίου στη πόλη. Το Μεγάλο Σάββατο, μετά το Χριστός Ανέστη ο κόσμος τσουγγρίζει τα αυγά και αλληλοεύχεται. Στη συνέχεια, αφού επιστρέψουν στα σπίτια τους τρώνε τη παραδοσιακή μαγειρίτσα. Τη Κυριακή μετά την εκκλησία οι οικογένειες σουβλίζουν το πασχαλιάτικο αρνί.
Β.)ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΖΩΗ
1.ΓΑΜΟΣ
Παλαιότερα οι προετοιμασίες του γάμου, ο οποίος γινότανε μόνο τις Κυριακές, διαρκούσανε περίπου μία εβδομάδα. Τη Τετάρτη, η νύφη ετοίμαζε προζύμη και προσκαλούσε στο σπίτι της όλες τις ελεύθερες γυναίκες για χορό. Τη Πέμπτη, ζύμωναν με τη προζύμη της προηγούμενης μέρας ρεβιθένια ψωμιά, τα οποία αποτελούσαν το προσκλητήριο κάθε οικογένειας. Τη Παρασκευή, με συνοδεία οργάνων, οι μπράτιμοι(φίλοι του κουμπάρου και βασικοί βοηθοί στις προετοιμασίες του γάμου), μοίραζαν τα προσκλητήρια. Το Σάββατο, γίνονταν οι προετοιμασίες για το γλέντι και δείπνιζαν όλοι οι κάτοικοι(του χωριού ή της πόλης) στο σπίτι των νεόνυμφων. Την ίδια μέρα πάλι, συνόδευαν τη νύφη ως τη κεντρική πηγή ή βρύση όπου με μία κανάτα έριχνε νερό στα χέρια των συγκατοίκων της. Εντέλει, την ημέρα του γάμου(Κυριακή), μετά το μυστήριο ακολουθούσε γλέντι διαρκείας έως την επόμενη ημέρα.
2.ΒΑΠΤΙΣΗ
Κατά τη διάρκεια της βάπτισης, η μητέρα του παιδιού βρισκόταν έξω από το ναό μέχρι τη στιγμή που θα την πλησίαζαν κάποια παιδιά και θα της ανακοίνωναν το όνομα του νεοφώτιστου βρέφους, το οποίο το ήξερε μόνο ο νονός του. Στη συνέχεια, η μητέρα τους δώριζε χρήματα, τα λεγόμενα συχαρίκια και έμπαινε στο ναό για να παρακολουθήσει και αυτή το μυστήριο.