Η ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ ΤΟΥ 18ΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ
Το 18ο Δημοτικό Σχολείο Σταυρούπολης ένα σχολείο που ιδρύθηκε τα τελευταία χρόνια δεν έχει την πολυετή ιστορία των πρώτων σχολείων της ευρύτερης περιοχής της Θεσσαλονίκης.
Το 18ο Δημοτικό Σχολείο Σταυρούπολης ιδρύθηκε το 1977 (Φ.Ε.Κ. 289 / 1-10-77 Α΄).
Αρχικά λειτούργησε ως τετραθέσιο και συστεγάστηκε με το 8ο Δημοτικό Σχολείο Σταυρούπολης σε ενοικιαζόμενο κτίριο, επί της οδού Προύσης 7, στην περιοχή Ομόνοια της Σταυρούπολης, νότια της περιφερειακής οδού και αρκετά μακριά από τη σημερινή του θέση.
Η μεγάλη απόσταση από τις κατοικίες των μαθητών που εξυπηρετούσε, η δύσκολη μετάβαση των μαθητών μέσα από οικόπεδα και κτήματα χωρίς δρόμους και με λασπώδη περάσματα αλλά και η διασταύρωσή των παιδιών με την περιφερειακή οδό Θεσσαλονίκης που τότε είχε αρχίσει να κατασκευάζεται οδηγούν στην αναζήτηση, εύρεση και ενοικίαση νέου ισογείου χώρου επί της οδού Νικοπόλεως 26, στην περιοχή της Νικόπολης.
Το κτίριο αυτό, μετά από τις αναγκαίες μετατροπές, αποτελείται από τρεις αίθουσες διδασκαλίας, ένα μικρό χώρο ως γραφείο διευθυντή και δασκάλων και ένα ακόμη μικρότερο χώρο που αρχικά χρησιμοποιείται ως αποθήκη. Δεν υπάρχει κεντρική θέρμανση αλλά θερμάστρες πετρελαίου που τις περισσότερες φορές ανάβουν οι δάσκαλοι. Οι τουαλέτες βρίσκονται εκτός του κτιρίου και, παρά τις κατά καιρούς φιλότιμες προσπάθειες για τον ευπρεπισμό τους, επιεικώς θα μπορούσαν να χαρακτηρισθούν απαράδεκτες. Το κτίριο βρίσκεται στη γωνία των οδών Νικοπόλεως και Μανδηλαρά με δύο αίθουσες που έχουν είσοδο στον κεντρικό δρόμο και στερείται αυλής. Οι μαθητές χρησιμοποιούν ένα γειτονικό οικόπεδο για το παιχνίδι τους στα διαλείμματα. Παρόλα αυτά κρίνεται το καταλληλότερο εκείνη την εποχή, πιθανότατα ελλείψει άλλου.
Τη δεύτερη χρονιά της λειτουργίας του το 18ο Δημοτικό Σχολείο Σταυρούπολης προάγεται από τετραθέσιο σε εξαθέσιο (Φ.Ε.Κ. 135/ 1-10-78 Α΄) και μεταστεγάζεται στο προαναφερόμενο κτίριο επί της οδού Νικοπόλεως 26. Λόγω έλλειψης αιθουσών το σχολείο λειτουργεί σε δύο βάρδιες, τρεις τάξεις το πρωί και τρεις το απόγευμα.
Με αυτή τη μορφή λειτουργεί το σχολείο έως και τη σχολική χρονιά 1988-89 ενώ την επόμενη σχολική χρονιά διατηρώντας την οργανικότητά του λειτουργεί με οκτώ τμήματα. Για να καλυφθούν οι ανάγκες στέγασης μετατρέπεται ο μικρός και ακατάλληλος χώρος της αποθήκης (ύπαρξη νιπτήρα, διερχόμενες αποχετεύσεις των επάνω διαμερισμάτων) σε αίθουσα διδασκαλίας όπου στεγάζονται δύο ολιγομελή τμήματα, ένα το πρωί και ένα το απόγευμα. Έτσι το σχολείο λειτουργεί με τέσσερα τμήματα το πρωί και τέσσερα το απόγευμα. Από την εποχή αυτή διδακτικό προσωπικό και σύλλογος γονέων ζητούν επίμονα την ανέγερση νέου διδακτηρίου.
Τη σχολική χρονιά 1992-93, με την απότομη αύξηση του μαθητικού δυναμικού λόγω του μεγάλου αριθμού παλιννοστούντων από τις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, οι υπάρχουσες αίθουσες διδασκαλίας δεν επαρκούν με άμεση την ανάγκη εξεύρεσης συμπληρωματικών αιθουσών. Η λύση που προκρίνεται είναι να ενοικιασθεί ακόμη ένας ισόγειος χώρος επί της οδού Γεώργιου Σεφέρη 10, σε κοντινή απόσταση από το αρχικό κτίριο του σχολείου, για να στεγαστούν κάποια τμήματα. Το τμήμα που στεγάζεται στο νέο χώρο μετακινείται στα διαλείμματα για να χρησιμοποιούν οι μαθητές τον αύλειο χώρο του αρχικού κτιρίου. Έτσι το σχολείο λειτουργεί χωρισμένο σε τέσσερα κομμάτια. Δύο το πρωί και δύο το απόγευμα. Οργανικά παραμένει εξαθέσιο αλλά λειτουργεί με δέκα τμήματα, πέντε το πρωί και πέντε το απόγευμα.
Το Σεπτέμβριο του 1992 και χωρίς να έχουν εισακουσθεί ακόμη οι επανειλημμένες εκκλήσεις του διδακτικού προσωπικού και του συλλόγου γονέων προς τη νομαρχία για την αναγκαιότητα άμεσης κατασκευής νέου διδακτηρίου, ξεκινούν κινητοποιήσεις. Πρωτοστατεί ο σύλλογος γονέων με συμπαραστάτες το δήμο Σταυρούπολης και το διδακτικό προσωπικό του σχολείου που ζει από κοντά το πρόβλημα. Οι μαθητές απέχουν από τα μαθήματα, οι γονείς αποκλείουν την οδό Νικοπόλεως, καλούν τα μέσα μαζικής επικοινωνίας και δίνουν την ανάλογη δημοσιότητα στο θέμα. Μετά από αυτό δρομολογούνται οι εργασίες για την κατασκευή του νέου διδακτηρίου.
Την επόμενη σχολική χρονιά 1993-94 το σχολείο προάγεται σε οκταθέσιο (Φ.Ε.Κ. 479/1-7-93) και εξακολουθεί να λειτουργεί με δέκα τμήματα. Στις 6-9-94 αρχίζουν οι εργασίες για την ανέγερση του νέου διδακτηρίου και πραγματοποιείται ο καθιερωμένος αγιασμός.
Τη σχολική χρονιά 1994-95 το σχολείο λειτουργεί με έντεκα τμήματα, έξι και πέντε αντίστοιχα σε κάθε βάρδια. Το ίδιο σενάριο και την επόμενη σχολική χρονιά 1995-96.
Τη διετία 1994-96 οι εργασίες ανέγερσης του νέου διδακτηρίου προχωρούν χωρίς όμως να λείπουν τα προβλήματα. Κυριότερο από αυτά το ότι στο νέο κτίριο δεν υπάρχει πρόβλεψη για το διθέσιο νηπιαγωγείο που επίσης στεγάζεται σε άλλο ισόγειο της περιοχής. Οι γονείς προτείνουν την προσωρινή εγκατάστασή του στο κτίριο του δημοτικού σχολείου, γεγονός για το οποίο οι δάσκαλοι του σχολείου έχουν αντίθετη γνώμη θεωρώντας ότι αφενός η εγκατάσταση του νηπιαγωγείου κάθε άλλο παρά προσωρινή θα είναι και αφετέρου ότι έτσι παύει να υπάρχει ο μοχλός πίεσης για την ανέγερση ενός σύγχρονου νηπιαγωγείου απαραίτητου για την περιοχή. Το σχολείο προτείνει τροποποίηση του σχεδίου και προσθήκη άλλων τριών αιθουσών στο δεύτερο όροφο του κτιρίου. Επικρατεί όμως η ευκολότερη λύση να κλείσουν με τοιχοποιία τμήματα του εσωτερικού αύλειου χώρου έτσι ώστε να δημιουργηθούν μικρά γραφεία για το διευθυντή και το διδακτικό προσωπικό και έτσι να αποδεσμευτούν οι χώροι που προοριζόταν για γραφεία και να στεγάσουν το νηπιαγωγείο.
Η ΜΕΤΑΣΤΕΓΑΣΗ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΣΤΟ ΝΕΟ ΚΤΙΡΙΟ
Τη σχολική χρονιά 1996-97 το σχολείο μεταστεγάζεται στο καινούριο διδακτήριο. Έχει ήδη προαχθεί από οκταθέσιο σε δωδεκαθέσιο (Φ.Ε.Κ. 657/30-7-96) και λειτουργεί με δώδεκα τμήματα.
Η έντονη διάθεση των δασκάλων του σχολείου για δημιουργία, ιδιαίτερα μετά από πολύχρονη εργασία στις απαράδεκτες συνθήκες του παλιού διδακτηρίου, τους ωθεί να προτείνουν στον τότε σχολικό σύμβουλο και στον προϊστάμενο του γραφείου εκπαίδευσης την εφαρμογή ειδικοτήτων στις μεγάλες τάξεις: Κάθε γνωστικό αντικείμενο να διδάσκεται από διαφορετικό εκπαιδευτικό ανάλογα με τις γνώσεις, τις δεξιότητες και τα ενδιαφέροντά του. Το πρόγραμμα εγκρίνεται και εφαρμόζεται την πρώτη χρονιά (1996-97) από την Τρίτη τάξη. Στον απολογισμό της σχολικής χρονιάς προτείνεται η τροποποίηση στο πρόγραμμα των ειδικοτήτων ώστε να ξεκινά από την Τέταρτη τάξη. Με τον τρόπο αυτό λειτουργεί το σχολείο έως και σήμερα.
Το νέο διδακτήριο δίνει καινούριες δυνατότητες στην παρεχόμενη εκπαίδευση. Ήδη πριν μεταστεγαστεί το σχολείο συγκεντρώνονται λογοτεχνικά και επιστημονικά βιβλία, προσφορές κυρίως από εκδοτικούς οίκους. Καταγράφονται και ταξινομούνται σύμφωνα με το σύστημα Dewey. Σήμερα η βιβλιοθήκη του σχολείου ξεπερνά τους 3000 τόμους και εξυπηρετεί όχι μόνο τους μαθητές του σχολείου αλλά και μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης καθώς επίσης και κατοίκους της περιοχής.
Στο σχολείο από την πρώτη χρονιά της μεταστέγασης του (1996-97) λειτουργεί πλήρως εξοπλισμένο εργαστήριο Φυσικής και Χημείας που αξιοποιείται πλήρως στη διδασκαλία του μαθήματος των Φυσικών από τον υπεύθυνο δάσκαλο. Ο ίδιος χώρος από το σχολικό έτος 2002-2003, φιλοξενεί και το εργαστήριο πληροφορικής που χρησιμοποιείται από μαθητές και εκπαιδευτικούς κάτω από την επίβλεψη και τις οδηγίες του υπεύθυνου δασκάλου.
Στην αίθουσα πολλαπλών χρήσεων του σχολείου κατασκευάζεται θεατρική σκηνή και καλύπτεται πλήρως με ηχητική και φωτιστική εγκατάσταση. Το σχολείο από τα πρώτα χρόνια της λειτουργίας του παρουσιάζει έντονη πολιτιστική δράση και συμμετέχει στα φεστιβάλ παιδείας που οργανώνει ο δήμος με λογοτεχνικές παρουσιάσεις, χορευτικά και θεατρικά σχήματα. Τα τελευταία χρόνια και με ευθύνη του συλλόγου γονέων μαθητές/τριες που επιθυμούν διδάσκονται, μετά το τέλος των μαθημάτων, σκάκι, θεατρική αγωγή και παραδοσιακοί χοροί. Γίνεται επίσης μια προσπάθεια απόκτησης παραδοσιακών στολών για την κάλυψη των αναγκών των χορευτικών ομάδων.
Δυστυχώς όμως και ενώ φαινόταν ότι το σχολείο θα μπορούσε τελικά να ανταποκριθεί στο εκπαιδευτικό του ρόλο, η ραγδαία ανοικοδόμηση της περιοχής και η μαζική αύξηση του μαθητικού δυναμικού δείχνουν πως το σχολείο θα αντιμετωπίσει ξανά πρόβλημα στέγασης. Συγκεκριμένα τη σχολική χρονιά 2002-03 σε σχέση με την προηγούμενη παρουσιάζεται αύξηση του μαθητικού δυναμικού κατά σαράντα δύο (42) μαθητές/τριες, ποσοστό 14,5%.
Απόσπασμα από την εργασία του δάσκαλου Ιωάννη Μπαλή, με θέμα: “Ιστορία του 18ου Δημοτικού Σχολείου Σταυρούπολης”. (Απρίλιος 2003)