ΕΙΡΕΣΙΩΝΗ το αρχαιοελληνικό έθιμο στολισμού του δέντρου…

Η  Ειρεσιώνη (από το είρος = έριον, μαλλίον) είναι κλάδος αγριελιάς (κότινος) στολισμένος με  γιρλάντες από μαλλί  λευκό και κόκκινο και
τους πρώτους φθινοπωρινούς καρπούς (σύκα, καρύδια, αμύγδαλα, κάστανα, δημητριακά,  κ.λ.π.,  εκτός του μήλου και του αχλαδιού).    Ήταν
έκφραση ευχαριστίας για την γονιμότητα του λήξαντος έτους και παράκληση συνεχίσεως της γονιμότητας και ευφορίας και κατά το επόμενο έτος και ήταν αφιερωμένη στην Αθηνά, τον Απόλλωνα και τις ΏρεςDSCN6694 (Ευνομία, Δίκη, Ειρήνη).

Την εβδόμη ημέρα του μηνός  Πυανεψιώνος (22 Σεπτεμβρίου – 20 Οκτωβρίου),  παιδιά  των οποίων  και οι δύο γονείς ζούσαν ,περιέφεραν την Ειρεσιώνη  στους δρόμους της πόλης των Αθηνών τραγουδώντας τις καλένδες (κάλαντα) από σπίτι σε σπίτι, παίρνοντας το φιλοδώρημά τους από τον νοικοκύρη ή την κυρά και όταν έφθαναν στο σπίτι τους κρεμούσαν την Ειρεσιώνη πάνω από την εξώπορτά τους, όπου έμενε εκεί μέχρι την ιδία ημέρα του νέου έτους, οπότε, αφού τοποθετούσαν την νέα, κατέβαζαν την παλιά και την έκαιγαν. Άλλα παιδιά κρεμούσαν την Ειρεσιώνη πάνω από την θύρα του  Ιερού του Απόλλωνος.

Ιδού ένα απόσπασμα από τα κάλαντα :

Η Ειρεσιώνη φέρνει κάθε τι καλό, σύκα και αφράτα ψωμάκια που μας τρέφουν και μέλι γλυκό και λάδι απαλό και ξέχειλους κύλικες με καλό κρασί για να μεθύσει και να κοιμηθεί.

“Τα κλαδιά των δέντρων τα στόλιζαν με άνθη, ταινίες (κορδέλες), έρια (μαλλιά) και μικράς σφαίρας εκ μετάλλου, που παρίσταναν τους πλανήτας, τον  Ήλιον και την Σελήνην.”    Ιστορία της λατρείας του Βάκχου.   Χ. Ζανμέρ.

Εκτός από τα κλαδιά της ελιάς, περιέφεραν επίσης και κλαδιά Δάφνης προς τιμήν του Απόλλωνος στα Θαργήλια, εορτή που ετελείτο την Άνοιξη (27 Απριλίου – 26 Μαΐου), όπου πάλι έκαιγαν την παλιά  Ειρεσιώνη και κρεμούσαν την νέα έξω από τις πόρτες τους.

Πρόγονος λοιπόν  του Χριστουγεννιάτικου δέντρου είναι η Ειρεσιώνη , όπου μέσω αυτής μεταδόθηκε το έθιμο του στολισμένου δέντρου στους βόρειους λαούς από τους Έλληνες ταξιδευτές, οι οποίοι ελλείψεως ελαιοδένδρων, στόλιζαν κλαδιά από τα δέντρα που εφύοντο στον  κάθε τόπο.

Το έθιμο της Ειρεσιώνης καταδικάστηκε ως ειδωλολατρικό από το θεοκρατικό καθεστώς του Βυζαντίου και απαγορεύτηκε η τέλεσίς του. Αιώνες αργότερα το ίδιο έθιμο επανήλθε με την μορφή Χριστουγεννιάτικου και Πρωτοχρονιάτικου  δένδρου από τους Βαυαρούς που συνόδεψαν τον Όθωνα στην Ελλάδα, ως  δικό τους Χριστουγεννιάτικο έθιμο.

Παρ’ όλα αυτά, το έDSCN6697θιμο της Ειρεσιώνης υπήρχε πάντα στην ιστορική μνήμη των Ελλήνων,  γι αυτόν τον λόγο,  το Χριστουγεννιάτικο δένδρο υιοθετήθηκε αμέσως.

(Πηγές : Λεξικό LIDDEL & SCOTT, Ιστορία του Ελληνικού Έθνους της
ΕΚΔΟΤΙΚΗΣ ΑΘΗΝΩΝ, Φινέα Γιορτές Αρχαίων Ελλήνων, περιοδικό ΙΧΩΡ, Γ.
Λεκάκης)

Σημείωση :  Κότινος = αγριελαία – κοτινάς είναι ο καρπός  του κοτίνου.

Κότινος ή Ειρεσιώνη  – Κλάδος ελαίας στολισμένος με τούφες  λευκού ερίου (μαλλιού) που έδιναν ακριβώς την εντύπωση του  “βάμβακος”. “Είρια από ξύλου”, “δενδρόμαλλον”

Cotton ή coton  διεθνώς  σημαίνει  το βαμβάκι, βαμβακερόν κ.λ.π

Στην Γερμανική είναι Baum-Wolle .Δηλαδή  “έριον δένδρου”. Ο συνειρμός είναι εκ του  Κοτίνου :  “είρια από ξύλου”.

Πηγή:http://eineken.pblogs.gr/

 

 

Πώς γιορτάζεται η Πρωτοχρονιά στους Κινέζους, Ινδούς, Εβραίους, Μουσουλμάνους

Η Πρώτη μέρα του Νέους Έτους δεν είναι ίδια χρονικά για όλο τον κόσμο. Υπάρχουν θρησκεύματα και χώρες, που ακολουθούν άλλα ημερολόγια και βρίσκονται μερικά χρόνια μπροστά ή πίσω από τον υπόλοιπο κόσμο.

Κινέζικη Πρωτοχρονιά
Η αλλαγή του χρόνου για τους Κινέζους καθορίζεται από το ηλιακό-σεληνιακό ημερολόγιο και όχι το δυτικό Γρηγοριανό, οπότε η πρώτη ημέρα του χρόνου δεν είναι σταθερή και συνήθως κυμαίνεται μεταξύ τέλη Ιανουαρίου και μέσα Φεβρουαρίου. Οι Κινέζοι γιορτάζουν την επιστροφή της Γης στη ζωή. Η αργία της Πρωτοχρονιάς διαρκεί τρεις ημέρες και οι εορτασμοί του Νέου έτους διαρκούν μέχρι και την δέκατη πέμπτη ημέρα του ηλιακού μήνα.

Φυσικά, όπως δεν συμβαδίζουν με τους δυτικούς στην ημερομηνία αλλαγής του χρόνου, έτσι υπάρχει και μια διαφορά στο έτος. Ενώ εμείς, θα καλωσορίζουμε το 2011, οι Κινέζοι θα μετρήσουν φέτος το έτος 4709! Όπως και να το κάνεις είναι προχωρημένα άτομα…

Η πρωτοχρονιά των Εβραίων
Η αλλαγή του έτους για τους Εβραίους, ξεκινά την πρώτη ημέρα του μήνα Tishri (συμπίπτει με τον μήνα Οκτώβριο του δυτικού ημερολογίου), που είναι ο έβδομος μήνας του εβραϊκού ημερολογίου, οπότε εορτάζεται και η Rosh Hashanah, η Εβραϊκή Πρωτοχρονιά. Οι εορτασμοί ολοκληρώνονται τη 10η ημέρα του μήνα, οπότε και εορτάζεται το Yom Kippur, η μεγαλύτερη εβραϊκή αργία. Την ημέρα αυτή το Βιβλίο της Ζωής, κλείνει και δίνεται άφεση αμαρτιών, σε όλους όσους τη ζήτησαν. Οι Εβραίοι των ΗΠΑ, αργούν μόνο την ημέρα της Πρωτοχρονιάς, ενώ οι Εβραίοι του Ισραήλ, δεν εργάζονται και την δεύτερη ημέρα της Πρωτοχρονιάς.

Οι Εβραίοι δεν εορτάζουν μόνο τον ερχομό του νέου έτους, που και γι’ αυτούς φέτος είναι το 5771, αλλά είναι και ημέρα κρίσης και περισυλλογής, ενώ προσεύχονται για την ευημερία της οικογένειας και των φίλων τους. Στο Ισραήλ εύχονται: Shanah Tovah, καλή χρονιά, ή Le-shanah tovah tikatevu, είθε να έχεις μια καλή χρονιά.

Ινδουιστική Πρωτοχρονιά
Η ινδουιστική πρωτοχρονιά, σημαίνει την αφύπνιση της Γης, από την χειμερινή νάρκη, γι’ αυτό και πάντα συμπίπτει με τους ανοιξιάτικους μήνες. Για την πλειοψηφία των Ινδουιστών, είναι στις 26 Μαρτίου, αλλά στην Ινδία εορτάζεται σε τέσσερις διαφορετικές ημερομηνίες.
Η φυλή των Μαλαγιάλις, εορτάζουν την Vishu, την Πρωτοχρονιά στις 14 Απριλίου. Οι Ινδουιστές του Κασμίρ, εορτάζουν την Navreh, στις 10 Μαρτίου, ενώ οι κάτοικοι της Βεγγάλης, στις 13 Απριλίου.
Η πρωτοτυπία των Ινδουιστών δεν έγκειται μόνο στις διαφορετικές ημερομηνίες που γιορτάζεται η έλευση του Νέου Έτους, αλλά και στα διαφορετικά ημερολόγια. Σύμφωνα με το σεληνιακό ημερολόγιο, Hindu Saka, φέτος οι Ινδουιστές θα καλωσορίσουν το έτος 1933!
Αλλοι ινδουιστές, όπως στο Νεπάλ, ακολουθούν το ημερολόγιο, Bikram Sambat, σύμφωνα με το οποίο η νέα χρονιά που έρχεται μας βάζει στο έτος 2067!

Ιρανική Πρωτοχρονιά
Η Norooz, Πρωτοχρονιά για τους Πέρσες (Ιρανούς), εορτάζεται την πρώτη ημέρα της Ανοιξης, στις 20 Μαρτίου κάθε έτους, και φέτος θα υποδεχτούν το έτος 1368!
Συμβολίζει τον θάνατο και την αναγέννηση, ή το καλό και το κακό. Την τελευταία Παρασκευή του έτους που φεύγει, οι Ιρανοί καθαρίζουν τα σπίτια τους και με πυροτεχνήματα και φωτιές διώχνουν το κακό και περιμένουν το καλό να έρθει.

Η Ταοϊστική Πρωτοχρονιά
Σύμφωνα με το βουδιστικό τυπικό, οι Ταοϊστές, που εντοπίζονται κυρίως στην Ταϊλάνδη, εορτάζουν τον ερχομό του νέου έτους, Songkran, σύμφωνα με το σεληνιακό ημερολόγιο. Στις 13 Απριλίου, λοιπόν, οι Ταοϊστές της Ταϊλάνδης και του Λάος θα μπουν στο έτος 2553, ευχόμενοι Sawadee Pee Mai (Καλή Χρονιά).
Ο ερχομός του νέου έτους, συνοδεύεται από το έθιμο του Νερού, ή αλλιώς τον καθαρισμό των αγαλμάτων του Βούδα, αλλά και των ηλικιωμένων από τους νεότερους. Το έθιμο δείχνει τον σεβασμό, αλλά και την έκκληση για ευλογία. Οι Ταϊλανδέζοι, έχουν καθιερώσει ως επίσημη αργία την 12η, 13η και 14η Απριλίου, οπότε και κορυφώνονται οι εορτασμοί της Πρωτοχρονιάς.

Μουσουλμανική Πρωτοχρονιά
Οι Μουσουλμάνοι, εορτάζουν τον ερχομό του Νέου Έτους, στις αρχές του πρώτου μήνα, Muharram, του ισλαμικού ημερολογίου. Οι Μουσουλμάνοι του Αφγανιστάν και του Ιράν, ακολουθούν ένα αρχαίο ηλιακό ημερολόγιο σε συνδυασμό με το ισλαμικό σεληνιακό ημερολόγιο.
Η έναρξη του νέου έτους, σε μουσουλμανικά κράτη, όπως η Σαουδική Αραβία, η Υεμένη, η Αίγυπτος, η Συρία, η Ιορδανία και το Μαρόκο, γίνεται σύμφωνα με τον μουσουλμανικό ημερολόγιο, το οποίο είναι και το κυρίαρχο. Αντιθέτως, σε άλλες, όπως η Τουρκία, επίσημο είναι το δυτικό ημερολόγιο, σε παράλληλη χρήση με το μουσουλμανικό, σύμφωνα με το οποίο στην Τουρκία, η αλλαγή του έτους λαμβάνει χώρα την 1η Μαρτίου και φέτος θα μπουν στο 1383!

24grammata.com

ΕΘΙΜΑ ΤΗΣ ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑΣ

ΤΟ ΣΠΑΣΙΜΟ ΤΟΥ ΡΟΔΙΟΥ:

Το πρωί της Πρωτοχρονιάς όλη η οικογένεια πήγαινε στην εκκλησία και ο νοικοκύρης του σπιτιού κουβαλούσε ένα ρόδι για να το λειτουργήσει στην εκκλησία. Γυρνώντας στο σπίτι ο νοικοκύρης  χτυπούσε το κουδούνι –δεν έπρεπε να ανοίξει ο ίδιος την πόρτα- και να μπει πρώτος στο σπίτι και να κάνει καλό ποδαρικό με το ρόδι στο χέρι. Μπαίνοντας μέσα, έπρεπε να μπει με το δεξί, έσπαζε το ρόδι στην πόρτα με δύναμη και περίμενε να πεταχτούν οι ρώγες παντού ενώ ταυτόχρονα έλεγε «με υγεία και χαρά το νέο έτος! Κι όσες ρώγες έχει το ρόδι τόσες λίρες να έχει η τσέπη μας». Αν οι ρώγες ήταν τραγανές και κόκκινες θα ήταν χαρούμενες και ευλογημένες οι μέρες όλης της χρονιάς. Το έθιμο αυτό συνεχίζεται μέχρι τις μέρες μας.

ΟΙ ΚΟΛΟΝΙΕΣ – ΕΘΙΜΟ ΤΗΣ ΚΕΦΑΛΟΝΙΑΣ:

Στην Κεφαλονιά αλλά και σε άλλα νησιά των Επτανήσων , το βράδυ της παραμονής της Πρωτοχρονιάς, όλοι οι κάτοικοι με χαρά για τον ερχομό του νέου χρόνου, βγαίνουν στους δρόμους κρατώντας μπουκάλια με κολόνια και ρίχνουν ο ένας στον άλλο ενώ τραγουδάνε: «Ήρθαμε με ρόδα και ανθούς να σας ειπούμε χρόνους πολλούς!» Η τελευταία ευχή που ανταλλάσσουν είναι «καλή αποκοπή» για να αποχωριστούν με το καλό τον παλιό χρόνο. Το πρωί της Πρωτοχρονιάς η μπάντα του δήμου περνάει απ’ όλες τις γειτονιές και τραγουδάει καντάδες και παραδοσιακά κάλαντα.

Πηγή: Kindy kinds

Καλή χρονιά σε όλες τις γλώσσες!

Η Πρωτοχρονιά γιορτάζεται σε όλες τις χώρες του κόσμου. Μάθετε πώς να ευχηθείτε “Καλή Χρονιά” σε διάφορες γλώσσες. Χρησιμοποιήστε αυτές τις πληροφορίες για να στείλετε τις ευχές σας και να εντυπωσιάσετε τους φίλους σας που μιλούν μια διαφορετική γλώσσα από εσάς.

AFRIKAANS gelukkige nuwejaar
ALBANAIS Gëzuar vitin e ri
ALLEMAND ein gutes neues Jahr / prost Neujahr
ALSACIEN e glëckliches nëies / güets nëies johr
ANGLAIS happy new year
ARABE aam saiid / sana saiida
ARMÉNIEN shnorhavor nor tari
AZERI yeni iliniz mubarek
BAMBARA bonne année
BAS-SAXON gelükkig nyjaar
BASQUE urte berri on
BENGALI subho nababarsho
BERBÈRE asgwas amegas
BETI mbembe mbu
BIÉLORUSSE З новым годам (Z novym hodam)
BIRMAN hnit thit ku mingalar pa
BOBO bonne année
BOSNIAQUE sretna nova godina
BRETON bloavezh mat / bloavez mad
BULGARE честита нова година (chestita nova godina)
CANTONAIS sun lin fi lok / kung hé fat tsoi
CATALAN bon any nou
CHINOIS xin nian kuai le / xin nian hao
CORÉEN seh heh bok mani bat uh seyo
CORSE pace e salute
CRÉOLE ANTILLAIS bon lanné
CRÉOLE GUADELOUPÉEN bonne année
CRÉOLE GUYANAIS bon nannen / bon lannen
CRÉOLE HAITIEN bònn ané
CRÉOLE MARTINIQUAIS bon lanné / bonanné
CRÉOLE MAURICIEN banané
CRÉOLE RÉUNIONNAIS bone-érèz ané
CRÉOLE SEYCHELLOIS mon swet zot la bonn anen
CROATE sretna nova godina
DANOIS godt nytår
ESPAGNOL feliz año nuevo
ESPÉRANTO felicxan novan jaron
feliæan novan jaron (police Times SudEuro)
ESTONIEN head uut aastat
FÉROÏEN gott nýggjár
FINNOIS onnellista uutta vuotta
FLAMAND gelukkig Nieuwjaar
FRANCIQUE LORRAIN Proscht nei Johr / Beschte Wìnsch fer’s neije Johr
FRISON lokkich neijier
FRIOULAN bon an
GAÉLIQUE D’ÉCOSSE bliadhna mhath ur
GAÉLIQUE D’IRLANDE ath bhliain faoi mhaise
GALICIEN feliz aninovo
GALLO Bónn anaèy
GALLOIS blwyddyn newydd dda
GÉORGIEN გილოცავთ ახალ წელს (gilocavt akhal tsels)
GREC kali chronia / kali xronia
eutichismenos o kainourgios chronos (nous vous souhaitons une bonne année)
GUJARATI sal mubarak
GUARANÍ rogüerohory año nuévo-re
HAWAIIEN hauoli makahiki hou
HÉBREU shana tova
HINDI nav varsh ki subhkamna
HMONG nyob zoo xyoo tshiab
HONGROIS boldog új évet
INDONÉSIEN selamat tahun baru
ISLANDAIS farsælt komandi ár
ITALIEN felice anno nuovo, buon anno
JAVANAIS sugeng warsa enggal
JAPONAIS akemashite omedetô
KABYLE asseguèsse-ameguèsse
KANNADA hosa varshada shubhaashayagalu
KAZAKH zhana zhiliniz kutti bolsin
KHMER sur sdei chhnam thmei
KIRUNDI umwaka mwiza
KURDE sala we ya nû pîroz be
LANGUEDOCIEN (OCCITAN) bona annada
LAO sabai di pi mai
LATIN felix sit annus novus
LETTON laim,,gu Jauno gadu
LIGURE feliçe annu n,,vu / feliçe anno nêuvo
LINGALA bonana / mbula ya sika elamu na tonbeli yo
LITUANIEN laiming,, Nauj,,j,, Met,,
LUXEMBOURGEOIS e gudd neit Joër
MACÉDONIEN srekna nova godina
MALAIS selamat tahun baru
MALGACHE arahaba tratry ny taona
MALTAIS is-sena t-tajba
MAORI kia hari te tau hou
MARATHI navin varshaachya hardik shubbheccha
MONGOL shine jiliin bayariin mend hurgeye (Шинэ жилийн баярын мэнд хvргэе)
MORÉ wênd na kô-d yuum-songo
NDEBELE umyaka omucha omuhle
NÉERLANDAIS gelukkig Nieuwjaar
NORVÉGIEN godt nyttår
OCCITAN bona annada
OURDOU naya saal mubarik
OUZBEK yangi yilingiz qutlug’ bo’lsin
PERSAN sâle no mobârak
POLONAIS szcz,,,,liwego nowego roku
PORTUGAIS feliz ano novo
PROVENÇAL bòna annada / bono annado (provençal rhodanien)
ROMANCHE bun di bun onn
ROMANI bangi vasilica baxt
ROUMAIN un an nou fericit / la mul,,i ani
RUSSE С Новым Годом (S novim godom)
SAMOAN ia manuia le tausaga fou
SANGO nzoni fini ngou
SARDE bonu annu nou
SERBE sre,,na nova godina
SHIMAORÉ mwaha mwema
SHONA goredzwa rakanaka
SINDHI nain saal joon wadhayoon
SINHALA suba aluth avuruddak vewa
SLOVAQUE stastlivy novy rok
SLOVÈNE sre,,no novo leto
SOBOTA dobir leto
SRANAN wan bun nyun yari
SUÉDOIS gott nytt år
SUISSE-ALLEMAND es guets Nöis
SWAHILI mwaka mzuri / heri ya mwaka mpya
TAGALOG manigong bagong taon
TAHITIEN ia orana i te matahiti api
TAMOUL iniya puthandu nalVazhthukkal
TATAR yaña y,,l belän
TCHÈQUE ,,,,astný nový rok
TELUGU nuthana samvathsara subhakankshalu
THAI สวัสดีปีใหม่ (sawatdii pimaï)
TIBÉTAIN tashi délek
TURC yeni yiliniz kutlu olsun
UDMURT Vy,, Aren
UKRAINIEN Z novym rokom
VIETNAMIEN Chúc Mừng N,,m Mới / Cung Chúc Tân Niên / Cung Chúc Tân Xuân
WALLON (orthographe à betchfessîs) bone annéye / bone annéye èt bone santéye
WOLOF dewenati
YIDDISH a gut yohr

πηγή

Χριστούγεννα στα Αναγνωστικά 1920 – 1980

 

 

 

 

 

 

 

 

Αναγνωστικό 1929
Αναγνωστικό 1946
Αναγνωστικό 1950
Αναγνωστικό 1952
Αναγνωστικό 1956
Αναγνωστικό 1961
Αναγνωστικό 1965
Αναγνωστικό 1967
Αναγνωστικό 1972
Αναγνωστικό 1977

 

Πηγή: http://www.iep.edu.gr/library/index.php/2012-09-21-10-00-52/1920-1980