Ορθογραφία προστακτικής
Τα ρήματα που τελειώνουν σε –ώ σχηματίζουν την προστακτική της ενεργητικής φωνής σε η καθώς και την υποτακτική
Νικώ – να νικήσετε- νικήστε
Τα ρήματα που τελειώνουν σε –ίζω σχηματίζουν την προστακτική της ενεργητικής φωνής σε ι καθώς και την υποτακτική
Πάντα η προστακτική της παθητικής φωνής σε (-είτε) με –ει
Σαμούχος Πέτρος
Εργασίες από τον Δάσκαλο Μόκια Γιάννη και το
2ο δημοτικό σχολείο Τυρνάβου
για την Ε’ Δημοτικού
κλικ στην εικόνα
Μεταφορά
Μεταφορά είναι το σχήμα λόγου, στο οποίο η σημασία μιας λέξης επεκτείνεται αναλογικά και σε άλλες συγγενικές λέξεις, που έχουν κάποια μικρή ή μεγάλη ομοιότητα μ’ αυτήν.
π.χ. Ο Γιάννης είναι χρυσό παιδί (εννοούμε ότι ο Γιάννης είναι πολύ καλό παιδί)
Παρομοίωση
Παρομοίωση είναι το σχήμα λόγου, στο οποίο για να τονίσουμε μια ιδιότητα ενός προσώπου ή ενός πράγματος, το συσχετίζουμε (συγκρίνουμε) με κάτι άλλο πολύ γνωστό, που έχει την ίδια ιδιότητα αλλά σε μεγαλύτερο βαθμό.
Στην παρομοίωση χρησιμοποιούμε για τη σύγκριση τις λέξεις: σαν, όπως, λες και, σάμπως, καθώς.
π.χ. Ήταν οπλισμένος σαν αστακός (θέλουμε να δείξουμε πως είχε πολύ βαρύ οπλισμό, όπως ο αστακός που έχει τις τεράστιες δαγκάνες του)
Κυριολεξία
Κυριολεξία έχουμε όταν χρησιμοποιούμε τις λέξεις με την πραγματική (την αρχική) τους σημασία.
π.χ. Ο καφές είναι καυτός.
ΚΛΙΚ ΣΤΗΝ ΕΙΚΟΝΑ ΓΙΑ ΑΣΚΗΣΕΙΣ online
| Αρσενικό | Θηλυκό | Ουδέτερο | |
| ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ | |||
| Ονομαστική | ο πολύς | η πολλή | το πολύ |
| Γενική | ——— | της πολλής | ——— |
| Αιτιατική | τον πολύ | την πολλή | το πολύ |
| Κλητική | ——— | ——— | ——— |
| ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ | |||
| Ονομαστική | οι πολλοί | οι πολλές | τα πολλά |
| Γενική | των πολλών | των πολλών | των πολλών |
| Αιτιατική | τους πολλούς | τις πολλές | τα πολλά |
| Κλητική | ——— | ——— | ——— |
Το επίρρημα πολύ δεν κλίνεται και συνοδεύει ρήματα, επιρρήματα, επίθετα ή μετοχές:
π.χ. Έβρεξε πολύ, έτρεξε πολύ γρήγορα, είναι πολύ καλός μαθητής, ήταν πολύ ευτυχισμένος κλπ.
Όπως παρατηρείτε αρκετές φορές έχουμε πρόβλημα στην ορθογραφία αυτών των λέξεων. Ιδιαίτερα το επίρρημα “πολύ” με το επίθετο “το πολύ”. Να βάλουμε –λ ή –λλ, να βάλουμε –υ, –η, –οι;
1η παρατήρηση: Το επίρρημα πολύ γράφεται πάντα με –λ και –ύ.
2η παρατήρηση: Το επίθετο πολύς – πολλή – πολύ γράφεται με –λ και –ύ μόνο στον ενικό αριθμό του αρσενικού και ουδέτερου.
3η παρατήρηση: Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις βάζουμε –λλ και ακολουθούμε τους γενικούς κανόνες που ισχύουν στις καταλήξεις των ονομάτων (δηλ. –η στο θηλυκό, –οι στον πληθυντικό)
Κάνε κλικ εδώ για να εξασκηθείς οnline