Στο νηπιαγωγείο μας με πολύ μεγάλη προσοχή και ευαισθησία προσεγγίσαμε την έννοια και την αξία της Ειρήνης στη σημερινή εποχή και αφού αφουγκραστήκαμε τα μηνύματα του παρελθόντος ,αντιληφθήκαμε στην ολομέλεια της σχολικής τάξης πόσο αναγκαία είναι για την ανθρωπότητα η ΕΙΡΗΝΗ …σε κάθε χώρα …σε κάθε πόλη ..σε κάθε γειτονιά ….
Επικροτήθηκε το έργο μας με έπαινο από το Bravo Schools 2023-24 …για το νηπιαγωγείο μας και για κάθε παιδί .
Πατάμε τον παρακάτω σύνδεσμο για να δούμε την υλοποίηση του εκπαιδευτικού προγράμματος με τίτλο : ΕΙΡΗΝΗ
Συντονίστρια εκπαιδευτικός του προγράμματος ART WORKSHOP στο 12 Νηπιαγωγείο Κοζάνης η Νίκου Βασιλική -νηπιαγωγός .
Το 12ο Νηπιαγωγείο Κοζάνης με μεγάλη χαρά και περηφάνια συμμετέχει στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα E Twinning 2023-24 ART WORKSHOP, όπου με τη συνεργασία τεσσάρων χωρών ,26 εκπαιδευτικοί της Ελλάδας ,Ρουμανίας, Λιθουανίας και Τουρκίας αναδεικνύουμε την τέχνη , τον πολιτισμό , τις τεχνικές και την πολιτισμική μας κουλτούρα … Κάθε μας έργο κρύβει έμπνευση ,πρωτοτυπία, ήχο, κίνηση, χρώμα ,λόγο, φαντασία και ποικίλες τεχνοτροπίες. Ζωγραφική , κεραμική , μαρμαροτεχνοτροπία, decoupage, θέατρο, ρυθμός και μουσική …Μας μαγεύουν και συγχρόνως μας καλλιεργούν τη δημιουργικότητα και την καλλιτεχνική μας φύση …!!!
THE WORKS OF ART WE’VE CREATED-ART WORKSHOP 2023-24
OUR LOCATION ON MAPE TWINNING ART WORKSHOP 2023-24
LOGO PROPOSAL 12 KINDERGARTEN OF KOZANIS
MASKOT PROPOSAL 12 KINDERGARTEN OF KOZANIS
AFTER VOTING HE WAS ELECTED :Ayşenur Cantürk/Petrol Ofisi Anaokulu/Merkez/Batman
MASCOT AFTER VOTING HE WAS ELECTED: AKIS O PRASINAKIS
Στο 12ο Νηπιαγωγείο Κοζάνης με μεγάλη χαρά, προθυμία και ενθουσιασμό προσεγγίσαμε μέσα από το εκπαιδευτικό project ART WORKSHOP- E twinning,τις ποικίλες μορφές της τέχνης (ζωγραφική, κεραμική , μαρμαροτεχνική , decoupage, θέατρο , χορό & μουσική ). Κάθε μας δράση, ήταν μια μεγάλη έκπληξη και μια πρωτόγνωρη εμπειρία … Η σύνθεση και η ποιότητα-ποικιλία των υλικών που χρησιμοποιήσαμε μας βοήθησε να καλλιεργήσουμε τη φαντασία ,την έμπνευση και την ποικιλομορφία των ιδεών μας . Μέσα από την οργανωμένη και συστηματική εμπλοκή μας με τις τέχνες, αναπτύξαμε την αισθητική αντίληψη και κρίση, προβάλλοντας δεκτικά αξίες και στοιχεία του τοπικού και παγκόσμιου πολιτισμού. Παράλληλα διαπραγματευτήκαμε με ποικίλες επιλογές και δημιουργικές λύσεις, και αντλώντας ευχαρίστηση από την κάθε μας καλλιτεχνική δημιουργία. Αφορμή-κίνητρο στάθηκε η φίλη μας (προτεινόμενη κούκλα -μασκότ που βρέθηκε πεταμένη σε κάδο σκουπιδιών ) ,η Μένια η Μελένια ,η οποία έφτασε στη σχολική μας τάξη, για να μας μιλήσει για την αγαπημένη της ασχολία-χόμπυ…Που ήταν η ζωγραφική . Μάθαμε πολλά … Και μας κέντρισε το ενδιαφέρον να μάθουμε ακόμα περισσότερα … Επισκέφτηκε το νηπιαγωγείο μας και με τα αγαπημένα της μαγικά πινέλα και χρώματα, μας ταξίδεψε στα μαγικά μονοπάτια της ζωγραφικής … Το ταξίδι μας στο κόσμο της τέχνης ξεκίνησε το Φθινόπωρο και ήταν ένα ταξίδι γεμάτο με εμπειρίες ,γνώσεις , έμπνευση και φαντασία …Όλη η σχολική τάξη ,συμμετείχε όχι μόνο με τα έργα της αλλά και με δράσεις Web 2 διαδικτυακές ,όπου ανακαλύψαμε ποικίλες μορφές παιχνιδιών μέσω του ψηφιακού πεδίου που κρύβουν τα είδη της τέχνης…διασκεδάσαμε και ανακαλύψαμε πρωτότυπες ιδέες . Ήρθαμε σε επαφή με σχολεία από τη πατρίδα μας την Ελλάδα ,αλλά και με σχολεία απ’ την Τουρκία ,την Ρουμανία και την Λιθουανία. Γνωρίσαμε εικόνες ,τεχνικές, ακούσματα και πολιτισμικά στοιχεία από άλλους τόπους και κουλτούρες και γίναμε όλοι μας μια αγκαλιά με το project ART WORKSHOP- E TWINNING.- Με τα έργα της ζωγραφικής είχαμε την ευκαιρία να κάνουμε έναν εσωτερικό διάλογο με τον εαυτό μας, να ανασύρουμε, να φέρουμε στην επιφάνεια και να αποτυπώσουμε στο χαρτί ζωγραφίζοντας διάφορες σκέψεις , προβληματισμούς , ιδέες και εικόνες . -Με τη μουσική συνδυάζοντας την με το χορό-κίνηση καταφέραμε να διακρίνουμε τις διάφορες συνδυαστικές λειτουργίες τους στην καθημερινότητα μας ,όπως για να εκφράσουμε συναισθήματα μας αλλά συγχρόνως να προβάλλουμε κινητικά τα κατορθώματα μας.-Με την κεραμική πειραματιστήκαμε και ανακαλύψαμε την μαγική αξία του πηλού , δημιουργώντας πρωτότυπα έργα και συγχρόνως καλλιεργήσαμε τη λεπτοκινητικότητα σε συνδυασμό με την εύπλαστη σύσταση και τις ιδιότητες του πηλού .-Με το decoupage είδαμε πως ένα απλό χαρτί ή χαρτοπετσέτα μπορεί να γίνει ένα έργο τέχνης διακοσμητικό και συγχρόνως διαχρονικό σε κλασική ή μοντέρνα μορφή, κολλημένο σε διάφορες επιφάνειες …τρισδιάστατες και επίπεδες…-Με τη μαρμαρογραφία ανακαλύψαμε τις μίξεις των χρωμάτων σε κυματώδεις ή εκρηκτικές προβολές πάνω σε διάφορες επιφάνειες .-Με το θέατρο πετύχαμε να εκφραστούμε θεατρικά και να αλληλεπιδράσουμε συγχρόνως σε ομάδες. Να βιώσουμε πραγματικές και φανταστικές καταστάσεις και να προσεγγίσουμε την οπτική του «άλλου», μέσα από τους ρόλους που υποδυθήκαμε. Ζήσαμε επιθυμίες, αγωνίες και ανάγκες μέσα από κάθε μας δραστηριότητα. Νιώσαμε εκτόνωση και ηρεμία. Ξεδιπλώσαμε τον χαρακτήρα μας και τα συναισθήματα μας. Εκφραστήκαμε με τρόπο συμβολικό, με τα μοναδικά στοιχεία της προσωπικότητάς μας και αναδείξαμε τις ατομικές τάσεις και διαθέσεις μας. Ονειρευτήκαμε, ταξιδέψαμε και είδαμε πρωτόγνωρα μονοπάτια από ξεχωριστούς δημιουργούς των τεχνών . Νιώσαμε περήφανοι ως σχολική μονάδα που τα έργα μας στάθηκαν η αφορμή για να πλάσουμε τις δικές μας καλλιτεχνικές δημιουργίες και να στείλουμε τα δικά μας μηνύματα σε παγκόσμια εμβέλεια (μηνύματα για την Ειρήνη). Φροντίσαμε τα έργα μας να προβληθούν στην κοινωνία και διαδικτυακά ώστε να θαυμάσουν όλοι το σύνολο των προσπαθειών μας και των δημιουργημάτων μας . Η επαφή μας με τις τέχνες ήταν μία μαθησιακή εμπειρία, που ήταν σύμφυτη με την ανάγκη των παιδιών να εκφράσουν δημιουργικά τις ιδέες, τα συναισθήματα και τις απόψεις τους, απέναντι στον κόσμο και την ανθρωπότητα που μας περιβάλλει . Τα παιδιά μέσα από την οργανωμένη και συστηματική εμπλοκή τους με τις τέχνες, αναπτύξανε αισθητική αντίληψη και κρίση, γίνανε δεκτικά σε αξίες και στοιχεία του τοπικού και παγκόσμιου πολιτισμού, διαπραγματεύτηκαν επιλογές και δημιουργικές λύσεις, και αντλήσανε ευχαρίστηση από την καλλιτεχνική δημιουργία. Μέσα από το ART WORKSHOP του e twinning οργανώθηκε στη σκέψη του παιδιού ο αισθητικός εγγραμματισμός αρμονικά σε όλα τα πεδία και σε όλες τις ποικίλες μορφές των τεχνών . Αρχικά πραγματοποιήσαμε το Φθινόπωρο-Οκτώβριο (τέλη ) του 2023 την εισαγωγική συνάντηση και συζητήσαμε μέσα σε ευχάριστο κλίμα διαλόγου την πορεία του έργου μας. Στη συνέχεια προχωρήσαμε η κάθε σχολική μονάδα στην καταχώρηση στοιχείων επικοινωνίας και στη σήμανση των σχολικών μας μονάδων στο χάρτη. Ακολούθησε μετέπειτα η διαδικασία όπου καταχωρήσαμε η κάθε συμμετέχουσα εκπαιδευτικός με link στο Διαδίκτυο πληροφορίες για τη σχολική μας μονάδα . Παραδώσαμε τα έγγραφα γονικής άδειας και δώσαμε στοιχεία για την εισαγωγή του σχολείου-δάσκαλου-μαθητή στο project ART WORKSHOP –E TWINNING. Μέσα στη σχολική μας ιστοσελίδα προχωρήσαμε στη δημιουργία συνδέσμου αλλά και σε μέσων κοινωνικής δικτύωσης προσθέσαμε το έργο μας. Κάθε σχολική μονάδα πρότεινε τη δική της μασκότ και μετά από έρευνα και ψηφοφορία επιλέχθηκε κατά πλειοψηφία η καλύτερη πρόταση . Έγινε και έρευνα-ψηφοφορία-επιλογή για το λογότυπο που θα εκπροσωπεί το project Art Workshop. Έγινε η κατανομή εργασιών και η καταχώρηση τους στην πλατφόρμα του προγράμματος αλλά και η προκαταρκτική έρευνα δεδομένων ενδιαφέροντος δασκάλων-μαθητών-γονέων. Δημιουργήσαμε σε παιγνιώδη μορφή διαδικτυακές δράσεις με web 2 εργαλεία και κεντρίσαμε το ενδιαφέρον των παιδιών ,ώστε να τα εντάξουμε μεθοδικά και αβίαστα στο κόσμο των νέων τεχνολογιών και του διαδικτύου . Πραγματοποιήσαμε αίθουσα μουσειακού τύπου με web 2(artsteps.com-emaze.com), όπου προβλήθηκαν συλλογικά τα έργα όλων των σχολείων (περιήγηση εκθεσιακού χαρακτήρα σε μουσειακό περιβάλλον). Πραγματοποιήσαμε πληθώρα διαδικτυακών συναντήσεων- meetings on line μέσα από διάφορους συνδέσμους και μεταξύ μας όλοι οι εκπαιδευτικοί, αλλά και συναντήσεις μεταξύ των σχολικών μονάδων και των μαθητών-γονέων με μεγάλο ενθουσιασμό και ευχάριστες εκπλήξεις. Οι γονείς σε έκθεση που πραγματοποιήθηκε στη λήξη της σχολικής χρονιάς και με την παράδοση του εικαστικού book- Art Workshop θαυμάσανε το εύρος των δράσεων μας. Τέλος ακολούθησε το E-twinning board ,όπου εμπεριστατωμένα αποτυπώθηκαν οι δράσεις όλων των συμμετοχόντων –σχολείων και αξιολογήθηκε θετικά το συνολικό προϊόν του project Art Workshop-E twinning.
Οι πτυχές του έργου μας και οι δραστηριότητες μας …
Όλοι οι εταίροι του έργου σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό ήταν υπεύθυνοι για τις δράσεις που υλοποιήθηκαν στο σχολείο τους. Οι ιδρυτές του έργου εκτός των άλλων είχαν την ευθύνη για την οργάνωση του twinspace, τον προγραμματισμό των τηλεδιασκέψεων, του whatsapp group, της σύνθεσης ερωτηματολογίου αξιολόγησης, την προετοιμασία του ebook και του βίντεο με το τελικό μας προϊόν… α)Με τους εταίρους υπήρχε συχνή επικοινωνία μέσα από το whatsapp group,το webex και το forum του twinspace. Συζητήθηκαν θέματα που αφορούσαν την εξέλιξη, την πορεία του έργου , τις δυσκολίες και τις δράσεις. Επίσης συνεργαστήκαμε με τους εταίρους στη δημιουργία του e-book με τις δράσεις για το εκπαιδευτικό πρόγραμμα ART WORKSHOP, όπου κάθε εταίρος καταχώρησε τις δράσεις του σχολείου . β) Οι μαθητές εργάστηκαν είτε ατομικά είτε από κοινού συμμετέχοντας ενεργά και αρμονικά σε κάθε δράση ,σε όλη τη διάρκεια του προγράμματος με σεβασμό στο ρυθμό εξέλιξης, σκέψης και ανάπτυξης του κάθε μαθητή –παιδιού. Η συνεργασία των μαθητών καλλιεργούνταν καθημερινά σε κάθε μας δράση ξεπερνώντας τις προκαταλήψεις ,τις εγωπάθειες και τους εγωκεντρισμούς και δημιουργώντας δικλείδες ομοψυχίας ,συμπαράστασης και αλληλεγγύης. Ως εκπαιδευτικός ενθάρρυνα τους μαθητές μου, να μυηθούν στην αποκωδικοποίηση της συμβολικής, εικαστικής γλώσσας. Η ικανότητα κατανόησης των Τεχνών από τους μαθητές διαμορφώθηκε βαθμιαία, ως αποτέλεσμα κατανόησης και αλληλεπίδρασης ανάμεσα στη φυσική-κοινωνική ζωή και στην Τέχνη. Διότι οι τέχνες δεν προσφέρουν μόνο ομορφιά και τέρψη, αλλά μπορεί να προσφέρουν και γνώση. Γνώση πολυεπίπεδη που υπερβαίνει τα στενά πλαίσια της απλής πληροφορίας και μπορεί να φωτίσει το πολιτικό, κοινωνικό, πολιτιστικό, τεχνολογικό, οικονομικό, φιλοσοφικό επίπεδο κάθε ιστορικής περιόδου, προσφέροντας συγχρόνως αισθητική-πνευματική καλλιέργεια και ανάπτυξη δημιουργικής σκέψης, μέσω της παρατήρησης, του προβληματισμού και της διαλεκτικής επικοινωνίας με το έργο. Η δημιουργική ενασχόληση με τις διάφορες μορφές τέχνης ενθαρρύνει την αποδοχή της ασάφειας, της εξερεύνησης του αβέβαιου, της άσκησης κριτικής, της απαλλαγής από ρυθμιστικούς κανόνες και τυποποιημένες διαδικασίες. Επίσης, προσφέρει τη δυνατότητα περιορισμού της εξωστρέφειας και τη δυνατότητα μεταστροφής της προσοχής μας σ’ αυτά που πιστεύουμε ή αισθανόμαστε ενδόμυχα. γ)Οι μαθητές σε όλη τη διάρκεια του έργου δούλεψαν με ενθουσιασμό και με ενεργή συμμετοχή …αβίαστα και μεθοδικά ,μέσω βιωματικών δράσεων που προάγουν και καλλιεργούν την αισθητική αγωγή και την πολιτισμική κουλτούρα των λαών .Τελειώνοντας το έργο κάναμε,στη σχολική μας τάξη , μια ανασκόπηση τι μάθαμε σε αυτό το όμορφο ταξίδι της τέχνης –του ART WORKSHOP. Δημιουργήσαμε ένα βίντεο όπου συγκεντρώσαμε όλες μας τις δράσεις και προβάλαμε με προσοχή τα έργα μας αναδεικνύοντας τη δική μας καλλιτεχνική και πολιτισμική ταυτότητα σε κάθε μας δημιουργία. Η επαφή με τις τέχνες συνιστά μία μαθησιακή εμπειρία που είναι σύμφυτη με την ανάγκη των παιδιών να εκφράσουν δημιουργικά τις ιδέες, τα συναισθήματα και τις απόψεις τους, απέναντι σε ζητήματα και καταστάσεις που τα αφορούν. Μέσα από την οργανωμένη και συστηματική εμπλοκή τους με τις τέχνες, αναπτύξαμε την αισθητική αντίληψη και κρίση, αναδεικνύοντας τα έργα μας σε αξίες και στοιχεία του τοπικού και παγκόσμιου πολιτισμού. Διαπραγματεύονται επιλογές και δημιουργικές λύσεις, και αντλούν ευχαρίστηση από την καλλιτεχνική δημιουργία. Είχαμε την ευκαιρία στο σχολείο μας , να αγκαλιάσουμε αυτές τις εξελίξεις και να τις χρησιμοποιήσουμε ,για να αναπτύξουμε την δημιουργικότητα και την φαντασία όλων των παιδιών. Εξειδικεύοντας στο νηπιαγωγείο μας , όπως προανέφερα, οι τέχνες έχουν ξεχωριστή θέση και διδάσκονται με αμείωτο και μεγάλο ενδιαφέρον στη σχολική μας τάξη . Περιλαμβάνονταν επισκέψεις από γνωστούς ζωγράφους και χαράκτες του τόπου μας, οι οποίοι είχαν ενεργή συμμετοχή σε προγράμματα της Εθνικής Πινακοθήκης και άλλες στοχευμένες βιωματικές δράσεις κοινωφελούς χαρακτήρα. Επιπλέον, είχαμε την ευκαιρία, με την ανακαίνιση των χώρων και το βάψιμο του σχολικού μας χώρου, να εμπλουτίσουμε το μαθητικό περιβάλλον με έργα ζωγραφικής, ώστε τα παιδιά να κινούνται σε έναν χώρο όπου η τέχνη είναι λειτουργική και παρούσα. Τα έργα μας εκτέθηκαν συνολικά στην τελική έκθεση, που πραγματοποιήθηκε στη λήξη της σχολικής χρονιάς όπου τοποθετήθηκαν σε εκθεσιακό χώρο του νηπιαγωγείου μας , γεμίζοντας μας με υπερηφάνεια και θαυμασμό .Αντιληφθήκαμε ως εκπαιδευτικοί , πως το παιδί έχει έντονη ανάγκη να προσεγγίσει τις τέχνες, για να προσδιορίσει την ταυτότητά του, να αντιληφθεί τον εαυτό του ως μέρος του πολιτισμικού συνόλου, να καλλιεργήσει και να διευρύνει την αντίληψή του, να επεκτείνει την ικανότητά του να εκφράζεται και να επικοινωνεί, ν’ αναπτύσσει τη φαντασία του, να μάθει να υποθέτει και να διατυπώνει κρίσεις. Η τέχνη λειτουργεί ως τρόπος έκφρασης συναισθημάτων και ιδεών, που είναι δύσκολο να εκφραστούν με διαφορετικό τρόπο και το γεγονός αυτό αποτελεί ένα βασικό επιχείρημα για την αξιοποίηση έργων τέχνης για εκπαιδευτικούς σκοπούς.
Τι κερδίσαμε με την καλλιέργεια των τεχνών στο νηπιαγωγείο μας :
Η αξία των εικαστικών τεχνών είναι πολύ σημαντική για την ανάπτυξη ενός παιδιού, καθώς μέσω αυτών μαθαίνει να εκφράζεται με διαφορετικούς τρόπους, αφήνει τη φαντασία του ελεύθερη, αναπτύσσει τις λεπτές δεξιότητές του, γίνεται δημιουργικό και μαθαίνει να χειρίζεται τα διάφορα αντικείμενα. Ακόμα, ανακαλύπτει τις διαφορετικές υφές των αντικειμένων, γίνεται ανεξάρτητο και αποκτά αυτοπεποίθηση, όταν καταφέρνει να δημιουργεί κάτι μόνο του. Επιπλέον,το παιδί όταν κάνει ομαδικές εργασίες αποκτά άμιλλα, αναπτύσσει τις επικοινωνιακές του ικανότητες, εξασκεί την υπομονή του και την προσοχή του.Η ζωγραφική είναι μια εικαστική τέχνη πολύ σημαντική για τα παιδιά. Μέσω της ζωγραφικής, το παιδί εκφράζεται και αναπτύσσεται συναισθηματικά, κοινωνικά και διανοητικά. Η ζωγραφική δίνει τη δυνατότητα στα παιδιά να πειραματισθούν, να έρθουν σε επαφή με υλικά όπως κηρομπογιές, λαδομπογιές, μαρκαδόροι και νερομπογίες, καθώς επίσης τους δίνεται η δυνατότητα να δοκιμάσουν τυπώματα με σφουγγάρια, να χρησιμοποιήσουν με διαφορετικό τρόπο ρολά χαρτιού, φρούτα, λαχανικά, κιμωλίες, υφάσματα και πολλά άλλα υλικά.Μέσω της ζωγραφικής, τα παιδιά αναπτύσσουν την επινοητικότητά τους και την παρατηρητικότητά τους, μαθαίνουν τα σχήματα, τα χρώματα, τις γραμμές και τις καμπύλες. Αυτές οι δεξιότητες που αναπτύσσει το παιδί μέσω της ζωγραφικής το βοηθούν στην μετέπειτα εξέλιξη των δεξιοτήτων της γραφής.Είναι πραγματικά θαυμάσιο το πόσες γνώσεις και δεξιότητες μπορεί να απορροφήσει και να αναπτύξει, αντίστοιχα, ένα παιδί μέσα από μία και μόνο δραστηριότητα και μάλιστα με έναν τρόπο πολύ αυθόρμητο και φυσικό. Αν ψάχνετε κι εσείς έναν δημιουργικό τρόπο για να απασχολήσετε το παιδί σας και να διασκεδάσετε πραγματικά μαζί του στο σπίτι, δεν έχετε παρά να το “εφοδιάσετε” με τα κατάλληλα υλικά και να το αφήσετε να εκφραστεί με το μοναδικό δικό του τρόπο. Θα εντυπωσιαστείτε με το πόσα μπορείτε να καταλάβετε για το παιδί σας μέσα από τα δημιουργήματά του. Η αξία των εικαστικών τεχνών είναι πολύ σημαντική για την ανάπτυξη ενός παιδιού, καθώς μέσω αυτών μαθαίνει να εκφράζεται με διαφορετικούς τρόπους, αφήνει τη φαντασία του ελεύθερη, αναπτύσσει τις λεπτές δεξιότητές του, γίνεται δημιουργικό και μαθαίνει να χειρίζεται τα διάφορα αντικείμενα. Ακόμα, ανακαλύπτει τις διαφορετικές υφές των αντικειμένων, γίνεται ανεξάρτητο και αποκτά αυτοπεποίθηση, όταν καταφέρνει να δημιουργεί κάτι μόνο του. Επιπλέον, το παιδί όταν κάνει ομαδικές εργασίες αποκτά άμιλλα, αναπτύσσει τις επικοινωνιακές του ικανότητες, εξασκεί την υπομονή του και την προσοχή του. Η ζωγραφική είναι μια εικαστική τέχνη πολύ σημαντική για τα παιδιά. Μέσω της ζωγραφικής, το παιδί εκφράζεται και αναπτύσσεται συναισθηματικά, κοινωνικά και διανοητικά. Η ζωγραφική δίνει τη δυνατότητα στα παιδιά να πειραματισθούν, να έρθουν σε επαφή με υλικά όπως κηρομπογιές, λαδομπογιές, μαρκαδόροι και νερομπογιές, καθώς επίσης τους δίνεται η δυνατότητα να δοκιμάσουν τυπώματα με σφουγγάρια, να χρησιμοποιήσουν με διαφορετικό τρόπο ρολά χαρτιού, φρούτα, λαχανικά, κιμωλίες, υφάσματα και πολλά άλλα υλικά.
Είναι πραγματικά θαυμάσιο το πόσες γνώσεις και δεξιότητες μπορεί να απορροφήσει και να αναπτύξει, αντίστοιχα, ένα παιδί μέσα από μία και μόνο δραστηριότητα και μάλιστα με έναν τρόπο πολύ αυθόρμητο και φυσικό. Αν ψάχνετε κι εσείς έναν δημιουργικό τρόπο για να απασχολήσετε το παιδί σας και να διασκεδάσετε πραγματικά μαζί του στο σπίτι, δεν έχετε παρά να το “εφοδιάσετε” με τα κατάλληλα υλικά και να το αφήσετε να εκφραστεί με το μοναδικό δικό του τρόπο. Θα εντυπωσιαστείτε με το πόσα μπορείτε να καταλάβετε για το παιδί σας μέσα από τα δημιουργήματά του.
Τεχνολογία και πνευματικά δικαιώματα
α) Η τεχνολογία χρησιμοποιήθηκε ως μέσο και ως εργαλείο για να εμπλουτίσει τις δραστηριότητες του έργου. Συγκεκριμένα δημιουργήθηκαν βίντεο για την παρουσίαση των ποικίλων ενοτήτων του project ART WORKSHOP. Δημιουργήθηκαν ψηφιακά παιχνίδια με χρήση ψηφιακών εργαλείων Web 2. Με τη χρήση τεχνολογίας έγινε η ηχογράφηση και η δημιουργία βίντεο για την παρουσίαση δράσεων σε σχέση με το θέατρο. Δημιουργήθηκαν ψηφιακές εκθέσεις ,μουσειακού χαρακτήρα με το σύνολο των έργων μας και τη χρήση του artsteps.com και emaze.com ακολούθησε παρουσίαση των δράσεων όλης της ομάδας. Δημιουργήθηκε με το έργο της προσωπογραφίας που έκανε το κάθε παιδί ,ένα βίντεο ,(δημοσιευμένο στο youtube , που μεταδίδει το μήνυμα της Ειρήνης παγκοσμίως (Θέλετε να μάθετε τι είναι Ειρήνη;) Χρησιμοποιήθηκαν ψηφιακά εργαλεία για την δημιουργία λογότυπων αλλά και την ψηφοφορία και εκλογή του δημοφιλέστερου , αφού πρώτα είδαν τα παιδιά όλες τις συμμετοχές. Επίσης για την αξιολόγηση του έργου από τους εταίρους εκπαιδευτικούς χρησιμοποιήθηκαν ψηφιακά εργαλεία φόρμες του google. Για την δημιουργία και αποπεράτωση ψηφιακών εκθέσεων μουσείου, επικοινωνίας , ερωτηματολογίων , ψηφιακών παιχνιδιών και παζλ χρησιμοποιήθηκαν οι εξής εφαρμογές:1)https://www.jigsawplanet.com/2)https://interacty.me/3)https://learningapps.org/ 4)https://www.liveworksheets.com/5)https://www.artsteps.com/6)https://www.canva.com/el_gr/ 7)https://www.emaze.com/@ALLCIRILR/virtualschool?autoplay8)https://moviemakeronline.com/ 9)https://www.audacityteam.org/10)ChatterPix.11)https://www.youtube.com/?app=desktop&hl=EL 12)https://www.webex.com/ μ)wathsapp 13)docs.google β. Πήραμε δηλώσεις συγκατάθεσης των γονέων των μαθητών για να χρησιμοποιήσουμε υλικό στο οποίο συμμετέχουν. Ενημερώσαμε τους μαθητές για τον ασφαλή τρόπο χρήσης του διαδικτύου με υλικό από το saferinternet4kids. Χρησιμοποιήσαμε εποπτικό υλικό με άδεια χρήσης και επενδύσαμε τα βίντεο με μουσική επίσης με άδεια χρήσης. Τα βίντεο με το υλικό των παιδιών στο youtube αποθηκεύτηκε ως ειδικό για παιδιά.
Οι εκπαιδευτικοί στόχοι και οι παιδαγωγικές προσεγγίσεις και μέθοδοι που χρησιμοποιήθηκαν :
α)Οι εκπαιδευτικοί στόχοι που επιτεύχθηκαν με το project Art workshop στο νηπιαγωγείο μας ήταν: Να πετύχουμε να ενεργοποιήσουμε την αυτενέργεια του μαθητή, την ελεύθερη σκέψη και δημιουργικότητα και τον βοηθήσουμε να συνειδητοποιήσει τη δυνατότητα έκφρασης των ιδεών, εμπειριών και συναισθημάτων μέσω της τέχνης. Οι μαθητές απέκτησαν αισθητικές εμπειρίες και απόλαυσαν τις τέχνες ως δημιουργοί και ταυτόχρονα ως ευαίσθητοι θεατές, διαμορφώνοντας προσωπική άποψη για κάθε έργο τέχνης, αλλά και για την τέχνη γενικότερα. Βασικός σκοπός των δράσεων μας με τα είδη της τέχνης ήταν η απόκτηση γνώσεων και πληροφοριών, η εμβάθυνση και η απόλαυσή τους μέσα από ισόρροπες δραστηριότητες έρευνας και δημιουργίας έργων. Συγχρόνως μέσα από την κατανόηση του φαινομένου της Τέχνης, οι μαθητές καλλιεργήθηκαν ως δημιουργοί και ως φιλότεχνοι θεατές. Ειδικότερα, κατακτήθηκαν οι παρακάτω στόχοι :Η καλλιέργεια της δημιουργικότητας του μαθητή, η παραγωγή καλλιτεχνικού έργου από μέρους του και η ενεργός συμμετοχή του στις εικαστικές τέχνες, η γνώση και η χρήση των υλικών, των μέσων, των εργαλείων και των πηγών σε ποικίλες εικαστικές μορφές. Η ευαίσθητη ανταπόκριση, η κατανόηση, η κριτική προσέγγιση και η ανάλυση του εικαστικού έργου, αλλά και του φαινομένου της Τέχνης γενικότερα.H κατανόηση της πολιτιστικής διάστασης και της συμβολής των τεχνών στον πολιτισμό διαχρονικά και συγχρονικά. Η κατανόηση των ιστορικών και κοινωνικών επιδράσεων που έχει δεχθεί ένα έργο τέχνης, καθώς και του τρόπου με τον οποίο τις απεικονίζει. Η δεξιότητα ερμηνείας και αξιολόγησης των έργων των συμμαθητών τους, αλλά και των δικών τους έργων ως προς το περιεχόμενο, τη δομή και τον τρόπο παρουσίασης τους, μια διαδικασία που τους βοηθά να συνειδητοποιήσουν πως υπάρχουν διαφορετικές εκδοχές και απόψεις γύρω από κάθε έργο τέχνης. Επίσης οι μαθητές προσέγγισαν σφαιρικά την πολυπλοκότητα της Τέχνης, η οποία τελικά συντελεί στη δημιουργία μιας ισορροπημένης προσωπικότητας. Παράλληλα, ενισχύσαμε την καλλιέργεια του πνεύματος, την κριτική σκέψη, την ανάπτυξη της δημιουργικότητας, την αυτοεκτίμηση, το σεβασμό στην ανθρώπινη ύπαρξη και την ισοτιμία των σχέσεων. Οι μαθητές κατόρθωσαν :Να χρησιμοποιούν διαφορετικές τεχνικές. Να αποδίδουν απλές χρωματικές ποιότητες µε τόνους και αποχρώσεις. Να χρησιμοποιούν µε ευχέρεια γεωμετρικά όργανα. Να πειραματίζονται µε νέα υλικά και μέσα. Να χρησιμοποιούν µε ικανότητα ορισμένα µορφικά στοιχεία και αρχές σύνθεσης στα έργα τους. Να διακρίνουν την ψευδαίσθηση ή την αίσθηση της υφής σε ένα έργο τέχνης. Να διακρίνουν τις σχέσεις μεγεθών και τις αναλογίες μέσα σε ένα έργο τέχνης και να επιχειρούν αρμονικές αναλογίες σε έργα τους. Να εμπνέονται από ιστορικά και κοινωνικά θέματα και να δημιουργούν ατομικά ή ομαδικά έργα. Να αντλούν ιδέες από την ελληνική παράδοση, από εξωευρωπαϊκούς πολιτισμούς και από μοντέρνα έργα. Να αναγνωρίζουν τις διαφορές ανάμεσα στις εικαστικές και εφαρμοσμένες τέχνες. Να ζωγραφίζουν από παρατήρηση και από φαντασία µε λίγες τονικές και χρωματικές αντιθέσεις. Να συνεργάζονται µε τους άλλους για την παραγωγή ομαδικών έργων. Να προσδιορίζουν την ιστορική περίοδο και τον τόπο δημιουργίας, καθώς και στοιχεία τεχνοτροπίας ενός χαρακτηριστικού έργου που τους είναι γνωστό. Να διακρίνουν σε ένα χαρακτηριστικό έργο τέχνης τις εμφανείς επιδράσεις που έχει δεχτεί. Να συγκρίνουν έργα διαφορετικών εποχών ή πολιτισμών. Να χρησιμοποιούν µε ευχέρεια στον προφορικό και στο γραπτό λόγο όλους τους απαραίτητους όρους για τις καλλιτεχνικές δραστηριότητές τους. Να περιγράφουν µε λεπτομέρειες αυτό που βλέπουν σε ένα έργο. Να προσδιορίζουν και να χαρακτηρίζουν µε επίθετα τα κύρια µορφικά στοιχεία του. β)Για να κρατηθεί αμείωτο το ενδιαφέρον των μικρών μαθητών του νηπιαγωγείου μας , χρησιμοποιήθηκε η συνεργατική, η διερευνητική και η παιγνιώδης μάθηση με εποπτικό υλικό, εικόνες, βίντεο, παραμύθια, δραματοποίηση, πρόκληση (αποστολή).Επειδή ο στόχος ήταν η γνωριμία των παιδιών με τις ποικίλες μορφές της τέχνης ,προσεγγίσαμε το θέμα με νηφαλιότητα και εναρμονισμένες δράσεις σύμφωνα με την ηλικιακή τους ανάπτυξη, χρησιμοποιώντας απλές ορολογίες και σαφείς οδηγίες σε κάθε μας βήμα. Τα παιδιά εργάστηκαν αβίαστα, αφού συμμετείχαν με μεγάλο ενδιαφέρον συνδυάζοντας τη διασκέδαση ,το κέφι και την ανυπομονησία για το τελικό αποτέλεσμα.
Ενσωμάτωση του έργου στο νηπιαγωγείο και ικανότητες-δεξιότητες που καλλιεργήθηκαν :
α)Στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα Art Workshop του E Twinning κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους 2023-24 ακολουθήσαμε διαθεματική διεπιστημονική προσέγγιση του θέματος καθώς και στοιχεία project.α)Εμπλεκόμενες περιοχές ήταν: Παιδί Σώμα Δημιουργία και Έκφραση. Επειδή το θέμα μας ήταν οι ποικίλες μορφές της τέχνης (Ζωγραφική ,κεραμική ,decoupage,θέατρο, Μουσική & χορός , μαρμαρογραφία) ,μπορούσε να το ενσωματώσουμε πολύ εύκολα σε κάθε θεματική, γι αυτό προσεγγίστηκε αρχικά διαθεματικά. Ξεκινήσαμε με τη φίλη μας τη μασκότ Μένια Μελένια που μας επισκέφτηκε και μας γνώρισε σπουδαίους ζωγράφους παγκόσμιας εμβέλειας και αφού μας έδειξε τα πινέλα που χρησιμοποιεί στη συνέχεια χρησιμοποιήσαμε ποικίλα υλικά και τεχνικές για να δημιουργήσουμε τα δικά μας ξεχωριστά έργα τέχνης. Ακολούθησαν στην πορεία και οι επόμενες δράσεις μας με τις ποικιλομορφία, φαντασία ,ζωντάνια ,ρυθμό ,έμπνευση και πρωτοτυπία ιδεών .Η αισθητική αγωγή μέσω της τέχνης έχει ως σκοπό της την καλλιέργεια τριών φυσικών λειτουργιών: α. των αισθήσεων της όρασης, της ακοής, της αφής, της κίνησης και της αίσθησης, β. της αντίληψης, δηλαδή της απόκρισης σε ένα ερέθισμα, της νοητικής επεξεργασίας, της επικοινωνίας, και γ. της πράξης, της δημιουργίας. Οι λειτουργίες αυτές συνδέονται και αλληλεπιδρούν τόσο μεταξύ τους όσο και με τα συναισθήματα, τις συγκινήσεις, τις ιδέες, τη φαντασία, τις γνώσεις και τις δεξιότητες. Με τη σειρά τους, σε αυτές επιδρούν οι γνωστικοί, οι ψυχοκινητικοί και οι συναισθηματικοί παράγοντες, καθώς και οι αντίστοιχες δραστηριότητες της εκπαιδευτικής διαδικασίας (Χρηστίδης, 2006). Ιδιαίτερα σημαντική είναι η αισθητική αγωγή κατά την προσχολική ηλικία, καθώς επιτρέπει μέσα από τη διδασκαλία μαθημάτων, τα οποία σχετίζονται με τον πολιτισμό και τις τέχνες, την απόκτηση γνώσεων και αισθητικών εμπειριών αλλά και την ελεύθερη έκφραση των παιδιών. Η προσέγγιση της γνώσης είναι δυνατή μέσα από τη διαθεματικότητα και τη γόνιμη σύμπραξη πολλών και διαφορετικών επιστημονικών πεδίων, που δίνουν τη δυνατότητα διεπιστημονικών προσεγγίσεων και δημιουργίας καινοτόμων εκπαιδευτικών δράσεων αισθητικής αγωγής. Μέσα από την τέχνη, η οποία διαδραματίζει έναν πολύ σημαντικό ρόλο στην εξέλιξή τους, τα παιδιά χτίζουν στις ήδη υπάρχουσες εμπειρίες και γνώσεις και δοκιμάζουν νέες και ευχάριστες αισθητικές εμπειρίες. Έτσι, η αισθητική αγωγή τα βοηθάει να δημιουργούν νοήματα (Parsons, 2002: 30) και συνεισφέρει στη σωματική, νοητική και συναισθηματική ωρίμασή τους. Βοηθάει τα παιδιά να αναπτυχθούν και να μάθουν.β) Τα παιδιά του νηπιαγωγείου μας κατάφεραν να αναπτύξουν νέες δεξιότητες μέσω των ποικίλων μορφών τέχνης που γνώρισαν :Με τη ζωγραφική ,το decoupage και την κεραμική τα παιδιά έμαθαν να πειραματίζονται με την ανάμειξη χρωμάτων και τη χρήση διαφορετικών υλικών . Να μετασχηματίζουν καθημερινά αντικείμενα (όπως σφουγγάρια και μπατονέτες) σε εικαστικά μέσα. Να συνθέτουν πρωτότυπα έργα συνδυάζοντας υλικά με δημιουργικό τρόπο . Να χρησιμοποιούν τις δυνατότητες της ψηφιακής τεχνολογίας για την παραγωγή μιας εικαστικής δημιουργίας . Να περιγράφουν υλικά και μέσα που χρησιμοποιούν και τη διαδικασία για τη δημιουργία ενός έργου τέχνης. Να παρατηρούν ένα έργο τέχνης και να κάνουν υποθέσεις για το περιεχόμενό του. Να συσχετίζουν προσωπικές εμπειρίες και συναισθήματα που προκύπτουν από τη θέαση ενός έργου τέχνης . Να σχεδιάζουν και να οργανώνουν μια επίσκεψη της τάξης τους σε έναν εικαστικό χώρο. Να περιηγούνται σε ένα περιβάλλον ψηφιακού πολιτισμού. Να διατυπώνουν και να αξιολογούν προτάσεις παρουσίασης μιας καλλιτεχνικής προσπάθειας .Να αντιμετωπίζουν με φαντασία και δημιουργικότητα τη διαδικασία σύνθεσης ενός έργου τέχνης . Να υιοθετούν σταδιακά το προσωπικό τους στιλ καλλιτεχνικής έκφρασης . Να συνεργάζονται για τη δημιουργία ενός καλλιτεχνήματος. Να αναπτύσσουν σεβασμό και εκτίμηση για την καλλιτεχνική έκφραση των ατόμων με ειδικές μαθησιακές ανάγκες ή αναπηρία . Να αποκτούν σταδιακά αυτοπεποίθηση στην προφορική παρουσίαση εικαστικών δημιουργιών . Να συνειδητοποιούν ότι τα έργα τέχνης υπόκεινται σε υποκειμενικές ερμηνείες και μορφές προβολή επίπεδη και τρισδιάστατη μορφή . Να διαμορφώνουν προσωπικά κριτήρια και προτιμήσεις για τα έργα τέχνης και να σέβονται τις προτιμήσεις των άλλων . Να εκτιμούν την τέχνη ως μια «παγκόσμια» μορφή έκφρασης και επικοινωνίας . Να απολαμβάνουν την επίσκεψη σε έναν εικαστικό χώρο και να αναπτύσσουν σεβασμό απέναντι στα εκθέματα . Να εκτιμούν τη δυνατότητα πρόσβασής τους σε χώρους παγκόσμιου πολιτισμού που τους παρέχει η τεχνολογία . Να συνεργάζονται για την αναβάθμιση της αισθητικής ποιότητας του άμεσου περιβάλλοντός τους και την παρουσίαση των έργων τους . Να εκτιμούν την καλλιτεχνική δημιουργία όλων των λαών . Να αναγνωρίζουν το σώμα, την κίνηση, το πρόσωπο και τη φωνή ως μέσα θεατρικής έκφρασης, κίνησης , επικοινωνίας και δημιουργίας νοημάτων . Να προσδιορίζουν τον ρόλο ως ένα μέσο για να υποδυθούν έναν «άλλον» χαρακτήρα και να αλληλεπιδράσουν σε έναν «άλλο» χρόνο και χώρο. Να γνωρίζουν διάφορα είδη θεατρικών εκφάνσεων και συμβάσεων . Να προσδιορίζουν τον «χώρο» του δράματος και τον «χώρο» του θεατή . Να διακρίνουν τεχνικές κατασκευής θεατρικού υλικού . Να αναγνωρίζουν διάφορα είδη του ελληνικού και παγκόσμιου θεάτρου . Να εξηγούν τους κανόνες και τις συμβάσεις που προσδιορίζουν τη συμπεριφορά του θεατή μιας θεατρικής παράστασης . Να ανακαλύπτουν και να επεξεργάζονται τις δυνατότητες έκφρασης που τους δίνει το σώμα τους . Να διακρίνουν τα κινησιολογικά όρια που θέτει το σώμα σε σχέση με τον χώρο και την ομάδα και να προσαρμόζουν την εκφραστική κίνηση . Να επιλέγουν τον ρόλο που τους ταιριάζει και να αιτιολογούν τις επιλογές τους . Να δομούν τα στοιχεία του ρόλου τους στο πλαίσιο ενός σεναρίου . Να διατυπώνουν προτάσεις επίλυσης ενός ζητήματος υπό το πρίσμα του ρόλου που ενσαρκώνουν . Να επεξεργάζονται και να επεκτείνουν τα γλωσσικά και εκφραστικά τους μέσα ώστε να επικοινωνούν νοήματα στα πλαίσια θεατρικών δρώμενων και παιχνιδιών . Να εμψυχώνουν και να προσδίδουν ποικίλους συμβολισμούς σε αντικείμενα, όπως μια σκούπα ως άλογο . Να προτείνουν και να διαμορφώνουν στοιχεία που απαρτίζουν μια παράσταση . Να διατυπώνουν εκτιμήσεις για το αποτέλεσμα ενός θεατρικού γεγονότος . Να περιγράφουν τα στοιχεία ενός θεατρικού έργου μέσα από τη διά ζώσης ή διαδικτυακή παρακολούθηση μιας παράστασης, όπως την πλοκή, τους ήρωες, την εποχή και τα μηνύματα . Να καταγράφουν τις προτιμήσεις τους για διαφορετικά ήδη θεάτρου . Να συνδέουν το περιεχόμενο ενός θεατρικού έργου με ζητήματα της καθημερινότητάς τους και της σύγχρονης ζωής . Να υιοθετούν εναλλακτικούς τρόπους θεατρικής έκφρασης για να επικοινωνήσουν εμπειρίες και συναισθήματα . Να συμμετέχουν στην ομάδα και να συντονίζουν την κίνηση και την έκφραση στο πλαίσιο του θεατρικού παιχνιδιού . Να επιδεικνύουν διάθεση επίλυσης προβλήματος στα πλαίσια της οργάνωσης θεατρικών δρώμενων, όπως όταν όλοι θέλουν τον ίδιο ρόλο . Να βιώνουν πραγματικές ή φανταστικές καταστάσεις και να προσεγγίζουν την οπτική του «άλλου», μέσα από τους ρόλους που υποδύονται . Να αποστασιοποιούνται από τον ρόλο και να γίνονται κριτικοί θεατές . Να απολαμβάνουν την εμπειρία συμμετοχής τους σε ποικίλες θεατρικές συμβάσεις . Να εκφράζονται συμμετέχοντας σε θεατρικά δρώμενα και παιχνίδια και να ισχυροποιούν τους δεσμούς τους με την ομάδα . Να εκτιμούν τη θέση του θεάτρου στην ιστορία και τον πολιτισμό κάθε τόπου . Να συμπεριφέρονται ως καλοί θεατές σε ποικίλα θεατρικά δρώμενα . Να διακρίνουν ήχους στο περιβάλλον και να αναγνωρίζουν την πηγή από την οποία παράγονται . Να προσδιορίζουν και να ονομάζουν τις ιδιότητες του ήχου . Να συσχετίζουν τους ήχους με συγκεκριμένα σύμβολα μουσικής σημειογραφίας . Να διακρίνουν την ομιλία από το τραγούδι . Να αναγνωρίζουν τις δυνατότητες της φωνής τους . Να ονομάζουν και να κατηγοριοποιούν μουσικά όργανα . Να προσδιορίζουν τεχνικές κατασκευής μουσικών οργάνων από απλά υλικά . Να προσδιορίζουν τα βασικά χαρακτηριστικά του ρυθμού-κίνησης . Να προσδιορίζουν έννοιες που αφορούν τη μουσική εκτέλεση . Να αναγνωρίζουν ποικίλα μουσικά είδη από ένα ευρύ ρεπερτόριο της εθνικής και παγκόσμιας μουσικής κληρονομιάς. Να διακρίνουν τις διαφορετικές λειτουργίες της μουσικής και του τραγουδιού στην καθημερινότητα του τόπου τους και του κόσμου, όπως για να εκφράσουν συναισθήματα, να περιγράψουν σημαντικές στιγμές και να υμνήσουν κατορθώματα . Να περιγράφουν διαφορετικούς ήχους . Να επινοούν αυθαίρετα συστήματα μη συμβατικής σημειογραφίας για να καταγράψουν ήχους και να τους «διαβάσουν» σε μία απλή γραφική παρτιτούρα . Να τραγουδούν συγχρονισμένα σε μια άτυπη χορωδία . Να κατασκευάζουν και να πειραματίζονται με μουσικά όργανα της τάξης τους . Να συντονίζουν τη δράση τους σε αυτοσχέδιες ορχήστρες και χορωδίες . Να αναπαράγουν απλά ρυθμικά σχήματα με κίνηση ή με χτυπήματα . Να ελέγχουν την ταχύτητα του ρυθμού και να εκτελούν συντονισμένα . Να συνοδεύουν ρυθμικά, απλά μελωδικά σχήματα . Να κατηγοριοποιούν ποικίλα μουσικά κομμάτια ανάλογα με το είδος τους . Να διατυπώνουν και να αιτιολογούν τις προτιμήσεις τους για συγκεκριμένα μουσικά είδη . Να συνδέουν τη χρήση της μουσικής και του τραγουδιού με συγκεκριμένες συνθήκες και καταστάσεις που διέπουν την καθημερινότητα διαφορετικών λαών . Να επιδεικνύουν θετική Στάσεις στάση ως προς τη μουσική ακρόαση και να καλλιεργούν σταδιακά το «μουσικό» τους αυτί . Να αναπτύσσουν και να υποστηρίζουν την τραγουδιστική τους έκφραση με όλες τους τις αισθήσεις . Να σέβονται τα μουσικά όργανα και τη μουσική δημιουργία . Να συνεργάζονται και να συμβάλλουν σε μουσικές εκδηλώσεις της τάξης τους . Να αυτοπειθαρχούν και να ελέγχουν τον εαυτό τους στην απόδοση του ρυθμού . Να υποστηρίζουν τις μουσικές τους προτιμήσεις και να σέβονται τις επιλογές των άλλων. Να εκτιμούν την παρουσία της μουσικής σε όλους τους πολιτισμούς . Να συμπεριφέρονται ως καλοί ακροατές σε ποικίλα μουσικά δρώμενα .Τα παιδιά έμαθαν να παρατηρούν, να επεξεργάζονται στοιχεία, να σκέφτονται κριτικά, να βρίσκουν λύσεις, να είναι δημιουργικά, να συνεργάζονται, να επικοινωνούν, να σέβονται, να αναπτύσσουν ικανότητες και δεξιότητες λεπτής κινητικότητας χειρισμού των υλικών. Ανέπτυξαν γλωσσικές δεξιότητες , νέο λεξιλόγιο, μαθηματικές δεξιότητες διαχωρισμού υλικών, σύγκρισης. ταξινόμησης, υπολογιστική σκέψη, στάσεις και δεξιότητες ζωής.
Στόχοι πως υλοποιήθηκαν -αξιολόγηση και διάδοση του έργου :
Η επίδραση του έργου σε μένα και στους μαθητές μου ήταν πολύ θετική και ευχάριστη. Ήταν πολύ ενδιαφέρουσα εμπειρία τόσο από την πλευρά της επικοινωνίας και της συνεργασίας με σχολεία και εκπαιδευτικούς από άλλες χώρες, όσο και από το ίδιο το αντικείμενο του έργου που ήταν η γνωριμία και η καλλιέργεια με τις ποικίλες μορφές της τέχνης. Επίσης η εξάσκηση στην τεχνολογία και τα ψηφιακά εργαλεία βελτίωσε τις ικανότητές μας. Το αμείωτο ενδιαφέρον των μαθητών, ο ενθουσιασμός τους για τις δράσεις μας και η επαφή με άλλα σχολεία και μαθητές έστω και μέσα από το διαδίκτυο, διεύρυνε τους ορίζοντές μας, μας έκανε να δούμε κι άλλες κουλτούρες και πολιτισμούς, να βρούμε κοινά σημεία και κοινούς στόχους.
α) Οι στόχοι του έργου επιτεύχθηκαν εμπλέκοντας και κινητοποιώντας τους μαθητές σε βιωματικές καταστάσεις προβληματισμού να παρατηρούν και να δημιουργούν τα δικά τους προσωπικά έργα και δρώμενα .Ο προσωπικός χαρακτήρας και η σφραγίδα που έβαζε κάθε παιδί στη δράση του ,ενδυνάμωνε το χαρακτήρα του ενισχύοντας την αυτενέργεια και την αυτοπεποίθηση του . Με στοχευμένες ερωτήσεις σε κάθε δράση καταφέραμε να υποκινήσουμε, να καλλιεργήσουμε και να κεντρίσουμε το ενδιαφέρον όλων των παιδιών ,ώστε να μυηθούνε και να εμπλακούνε θετικά στον περίτεχνο κόσμο της τέχνης και του πολιτισμού .
β) Οι εκπαιδευτικοί ,οι γονείς και τα παιδιά αξιολόγησαν το έργο με ερωτηματολόγιο σε φόρμες google και τα αποτελέσματα αναρτήθηκαν στο twinspace. γ) Διαδώσαμε το έργο με αναρτήσεις στο blog του σχολείου , στο youtube αναρτώντας το βίντεο τις δράσεις μας όλες συνολικά. Παρουσίαση στους γονείς και την κοινότητα στην τελική καλοκαιρινή γιορτή του σχολείου όλων των έργων μας τοιχοκολλημένα σε ταμπλό. Παραδόθηκε ατομικό book σε κάθε παιδί, με όλα τα έργα που δημιούργησε κατά τη διάρκεια του προγράμματος ART WORKSHOP-E TWINNING 2023-24.
Η συμβολή μας στο έργο :
Η συμβολή μου στο έργο περιλαμβάνει συμμετοχή στις συζητήσεις στο forum και στο whatsapp, στις δημοσκοπήσεις, συμμετοχή στις τηλεδιασκέψεις, ηχογράφηση και δημιουργία βίντεο αυτοπαρουσίασης των μαθητών, προγραμματισμένες δράσεις ενεργοποίησης και προβληματισμού των μαθητών για τα είδη της τέχνης και της ανεκτίμητης αξίας τους παγκοσμίως . Ομαδική δραστηριότητα επιλογής λογότυπου μαζί με τα παιδιά, πρόταση για μασκότ :Μένια η Μελένια (κούκλα που βρέθηκε σε κάδο σκουπιδιών ), δράσεις περιήγησης στο διαδίκτυο για να γνωρίσουμε διάσημους ζωγράφους και γλύπτες,, δημιουργία βίντεο για να μεταδώσουμε το μήνυμα μας( Θέλετε να μάθετε τι είναι ειρήνη ; στο youtube) υπάρχει στην αντίστοιχη σελίδα του twinspace, δημιουργία ψηφιακών παιχνιδιών με την τέχνη της ζωγραφικής-προσωπικό μου ιστολόγιο),δημιουργία ψηφιακού παιχνιδιού memory decoupage bootles. Επίσης συνέβαλα στη δημιουργία του συνεργατικού ebook και στην δραστηριότητα της αξιολόγησης του έργου από μαθητές της τάξης μου. Επίσης ασχολήθηκα με την ανάρτηση του έργου στη σχολική ιστοσελίδα του νηπιαγωγείου για τη διάχυση των αποτελεσμάτων. Ενεργή συμμετοχή-συντονισμός στα έξι εργαστήρια του ART WORKSHOP –E TWINNING 2023-24 στο νηπιαγωγείο μας .Δημιούργησα ψηφιακό παιχνίδι τοποθετώ κάθε κομμάτι του πίνακα στο έργο που ανήκει (με έργα του Vincent Van Gogh. Δημιουργία βεβαιώσεων-πιστοποιητικών συμμετοχής μαθητών.Δημιουργία βεβαιώσεων-πιστοποιητικών συμμετοχής εκπαιδευτικών .
Πιστοποιητικό υιοθεσίας από το Make a wish Ελλάδος για το 12ο Νηπιαγωγείο Κοζάνης
Με μεγάλη χαρά παραλάβαμε το πιστοποιητικό υιοθεσίας από το πρόγραμμα Αστέρι της ευχής 2023-24, διότι αγοράζοντας αστεράκια της ευχής , συμβάλαμε με όλη μας την καρδιά για να πραγματοποιηθεί η ευχή της μικρής Κωνσταντίνας …!!! Ευχαριστούμε πολύ …
Μας κάνατε να νιώσουμε σπουδαίοι και δυνατοί …Να προσφέρουμε ,να αγαπάμε ,να αγκαλιάζουμε και να χαρίζουμε απλόχερα ευτυχία ,ανιδιοτέλεια ,αγκαλιά και άπειρα χαμόγελα …!!!
E TWINNING & ΒΡΑΒΕΙΟ : ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑ ΣΤΟ ΠΕΡΑΣΜΑ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ
Και ατομικό βραβείο E Twinning για τον κάθε μαθητή -μαθήτρια…
Το 12ο Νηπιαγωγείο Κοζάνης με μεγάλη χαρά συμμετείχε ενεργά στην υλοποίηση του εκπαιδευτικού προγράμματος E -twinning : ”Χριστούγεννα -Πρωτοχρονιά στο πέρασμα του χρόνου ”,όπου σε συνεργασία με άλλα τέσσερα σχολεία της Ελλαδικής εμβέλειας ταξιδέψαμε νοερά απ΄ άκρη σ’ άκρη σε ήθη, παραδόσεις και έθιμα που αναβίωναν και αναβιώνουν τις ημέρες των γιορτών … Πήραμε περήφανα το βραβείο μας και σας το δείχνουμε…!
Μωμόγεροι ,Κόλιαντα ,Σούρβα , γιαπράκια , παλιές φωτογραφίες των προγόνων μας , το έθιμο της βασιλόπιτας ,οι παραδοσιακές φορεσιές και το έθιμο της φωτιάς ήταν μερικά από αυτά ,που μας χάρισαν ένα ταξίδι στο χρόνο με αναμνήσεις ,αξίες και νοσταλγικές στιγμές …!
Για να δείτε περισσότερα για την υλοποίηση του εκπαιδευτικού προγράμματος πατάμε το παρακάτω :
ΓΙΑΠΡΑΚΙΑ ΚΟΖΑΝΗΣ …ΠΑΤΡΟΠΑΡΑΔΟΤΟ ΕΘΙΜΟ ΚΑΙ ΕΔΕΣΜΑ ΤΗΣ ΚΟΖΑΝΗΣ
Τα γιαπράκια Κοζάνης έδεσμα των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς
Η παράδοση της αρμιάς των κοζανιτών για τα γιαπράκια των Χριστουγέννων!
Μια παράδοση πολλών χρόνων που τηρούν οι κοζανίτες ευλαβικά δεκαετίες τώρα , γίνεται και εφέτος, από την Τρίτη 14 Νοεμβρίου οι κάτοικοι της Κοζάνης παραδοσιακά βάζουν κάθε χρόνο το λάχανο με χοντρό αλάτι και να κάνει την λεγόμενη “αρμιά”, που είναι το απαραίτητο συστατικό για τα χριστουγεννιάτικα γιαπράκια.
Πρόκειται για μια ανάμνηση που ξυπνάει όμορφες στιγμές από τα παιδικά χρόνια κάθε Κοζανίτη και συνεχίζεται ως τις ημέρες μας. Ιεροτελεστία αυτή. Οι πληροφορίες για την αρμιά που μετέφερε ο λαογράφος Γιάννης Κορκάς.
Την πατροπαράδοτη συνταγή και το έθιμο λένε πως το φέρανε οι Κοζανίτες από την Ήπειρο και η άλλη ότι τη φέρανε του 17 αιώνα από την Αυστρία. Οι Κοζανίτες πραματευτάδες όπου οι εκεί κάτοικοι κάνουν το αντίστοιχο τουρσί, κόβοντας το λάχανο ψιλό, για φαγητό ή σαλάτα. Αντίστοιχα οι Κοζανίτες έφτιαχναν τα γιαπράκια με το λάχανο τουρσί, τους λαχανο- σαρμάδες δηλαδή. Μάλιστα στο Γκράτς της Αυστρίας υπάρχει και εργοστάσιο που φτιάχνει αρμιά, ενώ όπως μετέφεραν κοζανίτες κάτοικοι της εν λόγω περιοχής στον λαογράφο κ. Κορκά , όλος ο δρόμος μύριζε αρμόζμο! Στην Κοζάνη υπάρχει μια πολύ καλή παράδοση για την αρμιά, αφού από την πρώτη φορά που την έκαναν διαπίστωσαν τη νοστιμιά της . Το έβαζαν του Αη Φιλ΄πα, για να παραμείνει 40 ημέρες, όσο κρατάει η Σαρακοστή, μέχρι 24 Δεκεμβρίου”, λέει χαρακτηριστικά ο κ. Κορκάς. Για να είναι και ευλογημένα .
Τα λάχανα έπρεπε να είναι Βαντσιώτικα, δηλαδή από την Άνω και Κάτω Κώμη, όπου φημίζονται για την ποιότητά τους στο λάχανο . Όμως, όπως τονίζει ο κ. Κορκάς, αν τα λάχανα τα χτυπούσε πάχνη, γίνονταν καλύτερα. Εν συντομία, περιγράφοντας τη διαδικασία , είπε πως έπαιρνε κανείς το λάχανο, έκοβε το «Τζούφο» κοτσάνι και τα έβαζε σε ένα μεγάλο καδί , όπου χωρούσε 10-15 λάχανα, ανάλογα τη «φαμπλιά», αφού οι κοζανίτες αγαπούν τα γιαπράκια, και έφκιαναν παλιά τουλάχιστον, μέχρι τον Μάρτιο. Μάλιστα, έπαιρναν χοντρό αλάτι και τα άφηναν 2-3 ημέρες έτσι. Εν συνεχεία, έπαιρναν νερό συνήθως ή από του Νιούλ’ του Πηγάδ’, ή από της Μπινιός και από το Σμάθκο, όπου το νερό ήταν κατάλληλο για να τα κρατάει και να μη τα “χωνεύει”. Το καδί είχε και μια βρυσούλα κάτω, για να βγαίνει το νερό από κάτω και να επανατοποθετείται από πάνω, ώστε να πάρουν όλα τα λάχανα τη γεύση. Από πάνω από τα λάχανα έμπαινε μια “μπιστιρά”, για να τα καλύπτει και να παίρνουν τη γεύση που χρειάζεται. Επίσης, άλλο ένα μυστικό, ήταν πως έριχναν ρεβίθια για να πάρει η αρμιά κίτρινο χρώμα! Το καδί αυτό έμπαινε ή στο υπόγειο ή εκείνα τα χρόνια στο πλυσταριό ή αλλού, για να διατηρείται κάποια θερμότητα, λόγω του βαρύ χειμώνα .
Παραμονές Χριστουγέννων οι νοικοκυρές έβγαζαν τα λάχανα και έφτιαχναν τα γιαπράκια , τα οποία γινόταν ανάρπαστα , αφού όλοι έτρωγαν άσωτα! Ο αρμόζμος , όμως είχε και άλλη χρήση, αφού χρησιμοποιούνταν ως “ηλιάτσ’”, δηλαδή γιατροσόφι! Το έδινες σε έναν που υπέφερε από βαρυστομαχιά για να τον ανακουφίσει. Επίσης, όταν κάποιος γυρνούσε σπίτι μεθυσμένος από τις ρακές μπορούσε να πιεί αρμόζμο για να ξεμεθύσει όταν ήταν «κούρπιτου» ! Εκτός από το καδί, οι νοικοκυρές μπορούσαν να βάλουν τα λάχανα και σε πήλινα κιούπια, που έπαιρναν λιγότερα λάχανα, πέντε ή έξι.
Αυτή η πολύ μεγάλη παράδοση εξακολουθεί να κρατάει ως τις ημέρες μας, επειδή οι νέες γενιές μετέφεραν από γενιά σε γενιά , οι πεθερές στις νύφες κ.ο.κ. Το όλο μυστικό είναι στην προετοιμασία της αρμιάς, να παρακολουθούν το καδί και να φροντίζουν τον αρμόζμο! Από του Αγίου Φιλίππου οι νοικοκυρές ετοιμάζουν το καδί ή το πλαστικό σκεύος (που χρησιμοποιείται στις μέρες μας), και θα πρέπει να έχουν το νου τους για το πως πάει η αρμιά! Η προετοιμασία της αρμιάς θέλει δουλειά, ώστε να μην χαλάσουν τα λάχανα και να μη μουχλιάσουν ή να διαλυθούν! Ειδάλλως δεν θα γίνουν καλά τα γιαπράκια! Όμως, αν πετύχουν τα γιαπράκια, το λάχανο της αρμιάς μπορούσε να κρατήσει ως τον Μάρτιο, ένα φαγητό που έτρωγαν πολύ ειδικά παλαιότερα. Σε συνδυασμό με τα γουρούνια που είχε και το κάθε σπίτι για τα Χριστούγεννα, έσφαζαν έβαζαν το κρέας ανάμεσα σε λίγδα και διατηρείτο το χειμώνα , έφκανιαν και τα περίφημα λουκάνικα που τα συνοδεύουν με μαύρο κρασί . Ωραία και αγνή εποχή. Την οποία νοσταλγούμε .
Το γιαπράκι ήταν το έδεσμα των Χριστουγέννων και ο ένας γείτονας καλούσε τον άλλο μετά την εκκλησία για να δοκιμάσει την τέχνη του στα γιαπράκια! Αυτό ήταν μια ωραία οικογενειακή παράδοση που ένωνε τις οικογένειες, ενώ οι φιλοξενούμενοι γινόταν δοκιμαστές γιαπρακιών! Το τραπέζι των Χριστουγέννων αποτελούνταν από βραστό, γιαπράκια και ψητό χοιρινό με πατάτες στο φούρνο. Το φαγητό ήταν πλούσιο και ήταν ό,τι πρέπει μετά τη νηστεία των ημερών.
Δημιουργώντας Ανθεκτικές Κοινωνίες: Το παράδειγμα της Κοζάνης
Σήμερα Τρίτη 13 Φεβρουαρίου 2024 υλοποιήσαμε τη διεξαγωγή του εκπαιδευτικού προγράμματος με τίτλο: «Δημιουργώντας Ανθεκτικές Κοινωνίες: Το παράδειγμα της Κοζάνης», που διοργανώνει ο φορέας Clube – Cluster Βιοοικονομίας και Περιβάλλοντος Δυτικής Μακεδονίας, το οποίο απευθύνεται σε μαθητές/τριες Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης (Νηπιαγωγείο και Δημοτικό) των Διευθύνσεων Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Δυτικής Μακεδονίας, για ένα σχολικό έτος, 2023-2024.Η δράση μας εντάσσεται στα εργαστήρια δεξιοτήτων -θεματικός κύκλος : Φροντίζω το περιβάλλον -Αναδάσωση και δάσος -Φυσικές καταστροφές και επιπτώσεις .
Στόχος του εκπαιδευτικού προγράμματος:
Στόχος του προγράμματος είναι να επιδιώξει οι μαθητές να ενημερωθούν και να ευαισθητοποιηθούν, λαμβάνοντας ερεθίσματα μέσα από την συζήτηση για την ανάγκη δημιουργίας πόλεων κλιματικά ουδέτερων και έξυπνων, την γνωριμία με βιο-προιόντα και προϊόντα κυκλικής οικονομίας και τέλος την δημιουργία ενός σχολικού κήπου, ως ενδυνάμωσή της επαφής με τη φύση! Μέσα από την παρούσα εκπαιδευτική διαδικασία, οι μαθητές βλέπουν πώς η πολιτική της Ευρωπαικής Ένωση για την Αποστολή 100 πρότυπων κλιματικά ουδέτερων και έξυπνων πόλεων γίνεται πράξη και σταδιακά εφαρμόζεται, καθώς αναπτύσσεται ο τρόπος υλοποίησης της δέσμευσης της πόλης της Κοζάνης, γνωστό ως ΚΟΖΑΝΗ 2030. Γνωρίσαμε με τις δύο περιβαλλοντολόγους Βαλεντίνα Πλάκα και Γιώτα Καραχρήστου καλές πρακτικές και βήματα της καθημερινότητας μας ,όπου με μικρές μας παρεμβάσεις μπορούμε να σώσουμε τον πλανήτη Γη που κινδυνεύει να αφανιστεί από τις κακές ανθρώπινες παρεμβάσεις στο φυσικό του περιβάλλον . Ανακυκλώσιμα υλικά μπορούν να γίνουν πάλι αντικείμενα καινούρια για την καθημερινότητα μας … Φυτεύουμε δέντρα ,φυτά και καρπούς για να δώσουμε καθαρό οξυγόνο και υγεία στη ζωή μας …
Συγκέντρωση τροφίμων για το συσσίτιο απόρων Δήμου Κοζάνης-Δεκέμβριος 2023.
Το 12ο Νηπιαγωγείο Κοζάνης ανταποκρίθηκε με πολύ μεγάλη προθυμία στο κάλεσμα της Δημοτικής Κοινωφελούς Επιχείρησης Κοινωνικής Πρόνοιας και μέριμνας του Δήμου Κοζάνης, για τη συγκέντρωση τροφίμων και άλλων ειδών για τους άπορους κατοίκους της πόλης μας . Ο Δήμος Κοζάνης διανέμει 200 μερίδες φαγητού καθημερινά και τρόφιμα σε άπορους -αδύναμους οικονομικά συμπολίτες μας . Οφείλουμε ιδιαίτερα αυτές τις μέρες αγάπης, που έρχονται να εκφράσουμε τη στήριξη και την αλληλεγγύη μας σε όσους μας χρειάζονται .
Ευχόμαστε από καρδιάς Καλά Χριστούγεννα και Καλές γιορτές σε όλους … Με αγάπη ,ομόνοια ,Ειρήνη, προσφορά και ενσυναίσθηση σε κάθε βήμα της καθημερινότητας μας .
ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ -ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑ ΣΤΟ ΠΕΡΑΣΜΑ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ .. ΚΟΖΑΝΗ
“Τα κόλιαντα στην Κοζάνη”
Στην Κοζάνη τα λέμε «κόλιαντα» και με τη λέξη αυτή εννοούμε αποκλειστικά τα τραγούδια που ψάλλονται την παραμονή των Χριστουγέννων, καθώς και τα ειδικά κουλούρια με τα οποία φιλοδωρούν τους μικρούς την ημέρα αυτή. Τα τραγούδια που ψάλλονται την παραμονή του Αγίου Βασιλείου, καθώς και τα κουλούρια της ημέρας αυτής, τα λέμε «σούρβα»
Τα κάλαντα (από το λατινικό calendae) ή Κόλιαντα είναι αρχαιότατο και πανελλήνιο έθιμο. Είναι κυρίως τα τραγούδια, που τραγουδούν οι μικροί την παραμονή των Χριστουγέννων και των άλλων εορτών: του Αγίου Βασιλείου, των Θεοφανίων και των Βαΐων.
Επεξεργαστήκαμε στην παρεούλα με τα παιδιά φωτογραφικό υλικό σε ασπρόμαυρη μορφή ,όπου απεικονίζονται φωτογραφικά στιγμιότυπα από τα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά των προγόνων μας στην περιοχή της Κοζάνης και της Περιφέρειας στην Δυτική Μακεδονία … Ταξιδέψαμε νοερά στα δικά τους λημέρι και πλάσαμε ιστορίες με φαντασία και ποικιλία ιδεών ,σκέψεων και υποθέσεων …Η πλοκή των ιστοριών μας μαζί με τους ήρωες που πρωταγωνιστούσαν σε κάθε ιστορία μας έφερνε αναμνήσεις που ήταν ξεχασμένες στο χρονοντούλαπο της ιστορίας … Ακούσαμε τα κάλαντα της Κοζάνης με την ιδιαίτερη προφορά και τους ιδιωματισμούς προσπαθώντας να μαντέψουμε το νόημα της κάθε λέξης … Οι γιαγιάδες μας και οι παππούδες μας ήταν σοφοί και αγαπούσανε πολύ τα παραδοσιακά Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά ..
Η αμοιβή για τα κόλιαντα που έλεγαν τα παιδιά και οι μεγάλοι σε κάθε σπιτικό , δεν ήταν πράξη φιλανθρωπίας, ούτε ζητιανιάς. Ήταν πράξη τελετουργική. Το κάθε κέρασμα είχε τον δικό του ιδιαίτερο συμβολισμό απόλυτα εναρμονισμένο με το συνολικό πνεύμα του εθίμου. Μέσα από το φιλοδώρημα των μικρών καλαντιστών με καρπούς της γης ( κάστανα, καρύδια, αμύγδαλα, ξυλοκέρατα, φιστίκια, φιρίκια, μανταρίνια) οι νοικοκυραίοι επεδίωκαν την εξασφάλιση της καλής σοδειάς για το σπιτικό τους. Με τα διάφορα γλυκά (κόλιαντα ή σούρβα αλλά και σαλιάρα ή κουραμπιέδες) εκβίαζαν την εξασφάλιση της ευτυχίας και της χαράς στο σπίτι και στην οικογένεια τους ενώ με τα νομίσματα ( πεντάρες, δεκάρες και δραχμές παλιότερα), επιζητούσαν την εξασφάλιση του πλούτου και της αφθονίας.Τα κόλιαντα, τα ιδιαίτερα κουλουράκια των Χριστουγέννων μαζί με τα σούρβα της Πρωτοχρονιάς που πρόσφεραν οι νοικοκυρές στους μικρούς καλαντιστές είχαν και αυτά τον δικό τους συμβολισμό. Στα κόλιαντα, τα ζυμωμένα με νερό , αλεύρι και προζύμι οι παλιές νοικοκυρές έδιναν διάφορα σχήματα αναπαριστάνοντας εικόνες της κτηνοτροφικής ζωής του τόπου (αρνιά, γουρούνια, κότες, τζιουμπανίκες (κλίτσες ) του βοσκού κλπ), μαζί με στοιχεία της καθημερινότητας, όπως της μπάμπως τα ματουάλια, οι κοτσίδις ( κλώσσις) των μαλλιών, οι πιρδίκις, τα ανθρωπάκια κλπ). Δεν ξεχνούσαν φυσικά το θρησκευτικό μήνυμα των ημερών, γι’ αυτό και πρώτο έπλαθαν το Κόλιαντου της Παναγίας. Αυτό απεικόνιζε ένα κουλούρι με σταυρό στο κέντρο ή την Παναγία με το θείο βρέφος αγκαλιά. Αυτό το πρώτο κόλιαντο, το θεωρούσαν ιερό, το έβαζαν στα εικονίσματα και δεν επέτρεπαν σε κανέναν να το πειράξει. Πίστευαν ότι είχε θεραπευτικές ιδιότητες και γιάτρευαν μ’ αυτό μέχρι και λυσσασμένα σκυλιά.
Πάντως τα παλιά χρόνια οι μικροί περίμεναν τα «κόλιαντα» με μεγάλη λαχτάρα. Αψηφώντας τις παγωνιές και τα χιόνια, απ’ τα μεσάνυχτα ξεχύνονταν παρέες – παρέες, σωστό μελισσολόι, στους δρόμους και τα σοκάκια με τα σακούλια και τους τσιώκους κι απ’ τραγούδια, τις φωνές και τα θυροκτυπήματα, βούιζε ο τόπος.
Το έθιμο έχει ατονήσει τελείως και ξεχάστηκαν και τα τραγούδια που τραγουδιούνταν. Με την εγκατάσταση των προσφύγων και την επιμιξία αλλοιώθηκαν τα έθιμα και οι μικροί δεν περιμένουν πιά τα «κόλιαντα» με την ίδια λαχτάρα που τα περιμέναμε εμείς τα παλιά τα χρόνια. Τώρα, απλώς για να τηρηθεί το έθιμο, στέλνουν τα πολύ μικρά παιδιά στα συγγενικά μονάχα σπίτια κι όχι απ’ τα βαθιά χαράματα, αλλά αργά προς το μεσημέρι. Ο τσιώκος, αν υπάρχει, είναι απλώς διακοσμητικό στοιχείο και δεν ακούς άλλο τραγούδι απ’ το «Χριστός γεννάται σήμερον εν Βηθλεέμ τη πόλει…»
Ας τα ακούσουμε και μεις …
Κόλιαντα , μπάμπω, κόλιαντα,
και μένα κολιαντίνα.
Κι αν δεν μου δώσεις
κι αν δεν μου δώσεις κόλιαντα,,
δώσ’ μας την θυγατέρα σ’.
-Τι την θέλεις, τη δική μου θυγατέρα
-Να την φιλώ, να την τσιμπώ
να με ζεσταίνει το βράδυ.
Φέρτε μας τα κόλιαντα,
τι μας πήρ’ η μέρα.
Η μέρα μερουλίζει,
το πουλί τσουρίζει.
Η γάτα νιαουρίζει,
ο Χριστός γεννιέται.
Γεννιέται και βαφτίζεται
στους ουρανούς απάνω.
Οι άγγελοι χαίρουνται
και τα δαιμόνια σκάνουν (=σκάνε).
Σκάνουν και πλαντάζουν
τα σίδερα δαγκάνουν
Παραδοσιακά κόλιαντα Κοζάνης
Κόλιαντα μπάμπου μ’ , κόλιαντα κι μένα ν ‘ κολιαντίνα.
Κι μένα την τρανήτερη κι τώρα κι από χρόνου.
Να ζήσεις χρόνους ικατό κι να τους απιράσεις.
Ν ‘ ασπρίσεις σαν τουν Μπουρινου σαν τ ‘ άσπρου περιστέρι.
Δυο περιστέρια μάλουναν κι πάλι αγαπιούνταν.
Ψηλά, ψηλά σηκώνονταν, στουν ουρανό φιλιούνταν.
Κι σαν δεν έχεις κόλιαντα, δος μας ένα σιτζιούκι,
νάνι καλό, νάνι χουντρό, νάνι ζαχαρουμένο.
Κι σαν δεν έχεις κι σιτζιούκι, δος μας ένα κορίτσι.
Κι τι του θέλεις γάϊδαρε του ξένου του κορίτσι;
Να μ’ ρίχνει νιρό να νίβουμι, να μ’ στρώνει να πλαγιάζω.
Να το φιλώ να του τσιμπώ να μι ζισταίνει του βράδυ.
κι τ’ χρον’ !
Επεξεργαστήκαμε στην παρεούλα με τα παιδιά φωτογραφικό υλικό σε ασπρόμαυρη μορφή ,όπου απεικονίζονται φωτογραφικά στιγμιότυπα από τα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά των προγόνων μας στην περιοχή της Κοζάνης και της Περιφέρειας στην Δυτική Μακεδονία … Ταξιδέψαμε νοερά στα δικά τους λημέρι και πλάσαμε ιστορίες με φαντασία και ποικιλία ιδεών ,σκέψεων και υποθέσεων …Η πλοκή των ιστοριών μας μαζί με τους ήρωες που πρωταγωνιστούσαν σε κάθε ιστορία μας έφερνε αναμνήσεις που ήταν ξεχασμένες στο χρονοντούλαπο της ιστορίας … Ακούσαμε τα κάλαντα της Κοζάνης με την ιδιαίτερη προφορά και τους ιδιωματισμούς προσπαθώντας να μαντέψουμε το νόημα της κάθε λέξης … Οι γιαγιάδες μας και οι παππούδες μας ήταν σοφοί και αγαπούσανε πολύ τα παραδοσιακά Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά …
Έθιμα Πρωτοχρονιάς
Όπως τα Χριστούγεννα έτσι και την Πρωτοχρονιά, την παραμονή όλα τα παιδιά κατά ομάδες, όταν σουρούπωνε επισκέπτονταν όλα τα σπίτια και τραγουδούσαν τα κάλαντα:
Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά, ψηλή μου δεντρολιβανιά
κι αρχή, κι αρχή καλός μας χρόνος,
εκκλησιά, εκκλησιά με τ΄ άγιο θρόνος.
Αρχή που βγήκε ο Χριστός, Άγιος και πνευματικός,
στη γη, στη γη να περπατήσει
και να μας, και να μας καλοκαρδίσει.
Άγιος Βασίλης έρχεται, άρχοντες το κατέχετε,
από, από την Καισαρεία, ζησ΄ αρχό, ζήσ’ αρχόντισσα κυρία.
Βαστάει εικόνα και χαρτί, χαρτί και καλαμάρι, δες και με, δες κι εμέ το παλικάρι.
Σ΄ αυτό το σπίτι που ΄ρθαμε, πέτρα, πέτρα να μη ραγίσει
κι ο νοικοκύρης του σπιτιού, χίλια, χίλια χρόνια να ζήσει.”
Η νοικοκυρά άνοιγε την πόρτα να τους ακούσει και στο τέλος έδινε σε κάθε παιδί από μια δεκάρα ή εικοσάρα ή πεντούλι, ή ξυλοκέρατο ή ακόμη και φρούτα.
Οι μεγάλοι ντυνόντουσαν καρναβάλια, φορούσαν συνήθως παλιά ρούχα, κρύβοντας το πρόσωπο με κάποιο τσεμπέρι(μαντήλα),φορούσαν ανάποδα το σακάκι ή την κάπα(υφαντό παλτό τσομπάνου με κουκούλα, από τρίχα γίδας), στη μέση τους κρεμούσαν κουδούνια, καμιά φορά ντυνόντουσαν οι άνδρες νύφες και οι γυναίκες γαμπροί, δεν τραγουδούσαν τα κάλαντα, ούτε μιλούσαν, μπαίνοντας στον οντά του σπιτιού, όπου βρισκόταν όλη οι οικογένεια, χορεύοντας κυκλικά πείραζαν ή τσιμπούσαν τον σπιτονοικοκύρη.
Ηταν επιτυχία των καρναβαλιστών, όταν δεν τους αναγνώριζαν, όταν όμως αναγνώριζαν κάποιον τότε αγκαλιάζονταν και ανταλλάσσαν ευχές για τον καινούργιο χρόνο.
Η νοικοκυρά κερνούσε τον καθένα τσίπουρο με μεζέ τηγανιάς ή τσιγλάνια (τσιγαρίδες).
Η νοικοκυρά από νωρίς την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, ετοίμαζε την βασιλόπιτα, άνοιγε στον σοφρά το φύλλο της βασιλόπιτας και το άπλωνε στο ταψί με ενδιάμεση γέμιση φέτας, τοποθετώντας και το φλουρί που ήταν μια δεκάρα ή εικοσάρα ή πεντούλι.
Την Βασιλόπιτα την έψηνε στο φούρνο της ξυλόσομπας.
Ετοίμαζε επίσης την Πρωτοχρονιάτικη σούπα με τον κόκορα.
Ανήμερα της Πρωτοχρονιάς έβαζαν τα καλά τους και πήγαιναν στην εκκλησία, μετά το πέρας της λειτουργίας και την επιστροφή τους στο σπίτι, όλη η οικογένεια κάθονταν σε σκαμνάκια περιμετρικά του σοφρά, η δε νοικοκυρά έβαζε στην μέση την βασιλόπιτα.
Ο αρχηγός του σπιτιού αφού την σταύρωνε την έκοβε σε κομμάτια όσα τα μέλη της οικογένειας, επί πλέον έκοβε κομμάτια για τον Χριστό, την Παναγία και για το σπίτι.
Ο μικρότερος της οικογένειας πήγαινε σε μια γωνία του σπιτιού και έλεγε τα ονόματα στα οποία ανήκε το κομμάτι της βασιλόπιτας.
Αυτός που θα του τύχαινε το φλουρί ήταν ο τυχερός της χρονιάς και θα έπρεπε τουλάχιστον για την ημέρα της Πρωτοχρονιάς να κάμνει όλες τις δουλειές και τα θελήματα της οικογένειας.
Στην συνέχεια σέρβιρε η νοικοκυρά την σούπα με τον κόκορα.
Στο τέλος του πρωτοχρονιάτικου γεύματος παρατηρούσαν το κόκαλο του στήθους του κόκορα, αν στην άκρη είχαν μείνει τρίχες από το κρέας του κόκορα, τότε έλεγαν πως στο σπίτι θα έχουν πολλά μπερεκέτια(αφθονία αγαθών), επίσης παρατηρούσαν το κόκαλο του στήθους και αν σε αυτό δεν υπήρχε καμία τρύπα, τότε δεν θα υπήρχε στην χρονιά θάνατος.
Κατά την διάρκεια των εορτών των Χριστουγέννων και μέχρι τα ξημερώματα της Πρωτοχρονιάς οι άνδρες του χωριού μαζευόντουσαν στο καφενείο του χωριού, κάθε βράδυ και παίζανε 21(τυχερό παιχνίδι τράπουλας), η κορύφωση του παιχνιδιού ήταν το βράδυ της Πρωτοχρονιάς, στόχος όλων ήταν να κερδίσουν τον Γιάννη Πρόεδρο του χωριού. Επίσης ήταν η χαρά του καφετζή, γιατί τα κέρδη του εκείνων των ημερών ανέβαιναν κατακόρυφα.
Ολή την ημέρα της Πρωτοχρονιάς αντάλλασαν ευχές μεταξύ τους, για το Νέο Ετος και προσπαθούσαν να μην ανταλλάξουν κουβέντες, για είναι το Ετος τυχερό μαζί τους.
Το 12ο Νηπιαγωγείο Κοζάνης με πολύ μεγάλη χαρά ανταποκρίθηκε στο κάλεσμα του Win Cancer , δημιουργώντας Χριστουγεννιάτικες κάρτες για τους συνανθρώπους μας και τα παιδάκια, που βρίσκονται στα αντικαρκινικά νοσοκομεία της χώρας μας … Τους στέλνουμε, με τις κάρτες μας τις πιο ολόθερμες ευχές μας, την αμέριστη αγάπη μας , την αισιοδοξία μας …και μια τεράστια αγκαλιά γεμάτη ζεστασιά ,γαλήνη και θαλπωρή … Ευχόμαστε ΥΓΕΙΑ…ΥΓΕΙΑ …ΥΓΕΙΑ … και τα χαμόγελα χαράς και ευτυχίας να είναι πάντα στο διάβα της ζωής σας … Σας αγαπάμε …!!!
Λίγα Λόγια για το Wincancer…
To WinCancer είναι Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία, που βασικό σκοπό έχει να δώσει αισιοδοξία , να βοηθήσει στην εξωστρέφεια των ασθενών με καρκίνο και των οικείων τους. Αλλά και να ενημερώσει και να ευαισθητοποιήσει την ελληνική πολιτεία για θέματα που αντιμετωπίζουν οι καρκινοπαθείς. Ξεκίνησε ως βιωματικό διαδικτυακό ημερολόγιο του ιδρυτή Δημήτρη Σιάχου, όταν για τρίτη φορά στη ζωή του, ήρθε αντιμέτωπος με τον καρκίνο. Οι φίλοι του και συνοδοιπόροι, ανέλαβαν την ευθύνη να συνεχίσουν τη δράση του. Κύριος και βασικός στόχος είναι να επιλύεται καθημερινά ένα μικρό ή μεγάλο πρόβλημα και εμπόδιο ενός ή πολλών συνανθρώπων μας. Να αναδεικνύεται μια μικρή ή μεγάλη ευκαιρία, ένα σχέδιο ή μια δυνατότητα επίλυσης ενός χρόνιου προβλήματος σε σχέση με τον καρκίνο, τις αιτίες και τα αποτελέσματά του. Επιδιώκονται συνεργασίες με φορείς, στηρίζονται προσπάθειες πρόληψης και ενημέρωσης, γιατί ο αγώνας κατά του καρκίνου είναι κοινός και μας αφορά όλους .
Χρησιμοποιούμε cookies για να σας προσφέρουμε την καλύτερη δυνατή εμπειρία στη σελίδα μας. Εάν συνεχίσετε να χρησιμοποιείτε τη σελίδα, θα υποθέσουμε πως είστε ικανοποιημένοι με αυτό.ΕντάξειΔιαβάστε περισσότερα
