Το σπίτι των παιδιών
Φέτος στο νηπιαγωγείο μας εφαρμόσαμε το εκπαιδευτικό υλικό < Το σπίτι των παιδιών> που δημιούργησε η Πυξίδα και επεξεργάζεται θέματα που συνδέονται με την παιδική επιθετικότητα και την πρόληψή της. Το υλικό βασίζεται στην βιωματική προσέγγιση και χρησιμοποιεί δραστηριότητες ενεργητικής μάθησης.
Τα θέματα παρουσιάζουν μια ακολουθία, έτσι ώστε αρχικά τα παιδιά να εξοικειωθούν με τη διαδικασία και το πνεύμα του προγράμματος. Στη συνέχεια προχωρούν στο θέμα,
συζητώντας για την επικοινωνία και τη συναισθηματική εκπαίδευση και από εκεί συνέχεια στην παιδική επιθετικότητα και τις εκφράσεις της στο σχολείο. Το πρόγραμμα κλείνει με υλικό τα δικαιώματα των παιδιών και τον αποχαιρετισμό της ομάδας.
Φτιάχνοντας ένα σχολείο χωρίς επιθετικότητα
Τα παιδιά σε αυτή την ενότητα αρχίζουν και προσεγγίζουν το θέμα της επιθετικότητας. Καλούνται να
στρέψουν την προσοχή τους στο σχολείο και να σκεφτούν κατά πόσο αυτό τους αφορά. Η δραστηριότητα που υλοποιήσαμε στα πλαίσια αυτής της ενότητας αφορούσε την δραματοποίηση ενός Talk show όπου τα παιδιά είχαν ρόλους παρουσιαστών, μαθητών, γονέων και εκπαιδευτικών. Τους δόθηκε η ευκαιρία να προσεγγίσουν το θέμα σε πρώτη φάση κυρίως γνωστικά, να το παρατηρήσουν, να φανταστούν πως το βλέπουν οι άλλοι γονείς και εκπαιδευτικοί.
Μπήκαν στη διαδικασία να αναζητήσουν τρόπους αντιμετώπισης, προσπαθώντας να δουν τη δική τους συμβολή και πως οι ίδιοι μπορούν να προστατεύσουν το σχολείο τους από την επιθετικότητα.
Αναγνωρίζοντας και εκφράζοντας συναισθήματα- Το χαλί των συναισθημάτων
Η αναγνώριση και έκφραση συναισθημάτων συνδέονται άμεσα με την ψυχική υγεία των παιδιών και τη συναισθηματική νοημοσύνη τους. Μιλήσαμε για τα συναισθήματα, τι είναι, πως προκαλούνται, πως εκφράζονται, είπαμε πως όλα τα συναισθήματα είναι αποδεκτά τόσο τα θετικά όσο και τα δυσάρεστα. Παίξαμε παιχνίδια αναγνώρισης των συναισθημάτων, τόσο στην στάση του σώματος όσο και στις εκφράσεις του προσώπου μας.
Ο χορός των συναισθημάτων:
Αφού εκφράσαμε τι μας προκαλεί ή πότε νιώθουμε το κάθε συναίσθημα φτιάξαμε το χαλί των συναισθημάτων:
Επίσης κάναμε μια κατασκευή που εναλλάσσονται φατσούλες με διαφορετικά συναισθήματα:
Εκφράζοντας το θυμό και την τσατίλα μας
Τα παιδιά είχαν την ευκαιρία να αναγνωρίσουν τα ευχάριστα και τα δυσάρεστα συναισθήματα που βιώνουν οι άνθρωποι. Είδαν ότι όλα τα συναισθήματα είναι εξίσου αποδεκτά και δε γίνεται να απαγορέψει κάποιος ορισμένα συναισθήματα, ακόμη και αν αυτά αναστατώνουν τον ίδιο ή τους άλλους. Μάθαμε όμως αποδεκτούς τρόπους έκφρασης των συναισθημάτων μέσα από εικόνες και παραμύθια.
Λέξεις που πληγώνουν
Υπάρχουν λέξεις που είναι ικανές να πληγώσουν την καρδούλα μας και λέξεις που την κάνουν να χαμογελάει. δώσαμε παραδείγματα τέτοιων λέξεων ή φράσεων και τις κατηγοριοποιήσαμε ανάλογα με το τι συναισθήματα μας προκαλούν. Είναι σημαντικό τα παιδιά να μάθουν πως θα πρέπει να σκεφτόμαστε τι μπορεί να προκαλέσουμε στον άλλο ,ε τα λόγια μας αλλά και να μάθουν να προστατεύονται τα παιδιά από λόγια κάποιων.
Η επίσκεψη των ξένων
Προσεγγίσαμε τη διαφορετικότητα μέσα από πολλές συζητήσεις, βίντεο, εικόνες, τραγούδια, παραμύθια.
Εντοπίσαμε που υπάρχει η διαφορετικότητα γύρω μας, στους ανθρώπους, στις οικογένειες, στα ζώα, στα φυτά, στα παιχνίδια, στα σπίτια κτλ. Είπαμε πόσο μονότονα θα ήταν αν όλοι ήμασταν ίδιοι. Μάθαμε πως όλοι είμαστε διαφορετικοί άλλα ο καθένας από εμάς είναι μοναδικός και ξεχωριστός.
Διαβάσαμε πολλά παραμύθια σχετικά με αυτό το θέμα, λατρέψαμε ιδιαίτερα τον Έλμερ και κάναμε κατασκευούλα.
Επιλύοντας τις διαφορές μας με τους άλλους- Αποφεύγοντας τις συγκρούσεις
Για ποιους λόγους καυγαδίζουμε; τι κάνουν οι άλλοι και εμείς διαφωνούμε; Θέσαμε αυτές τις ερωτήσεις στα παιδια και καταγράψαμε τις απόψεις τους. Παίξαμε παιχνίδια ρόλων αναπαριστώντας σκηνές διαφωνίας και σύγκρουσης. Είδαμε και σχολιάσαμε τις παρακάτω εικόνες (πηγή¨Βήματα για τη ζωή).
Μετά προσπαθήσαμε να δώσουμε λύσεις σε αυτές τις διαφωνίες. Τι θα μπορούσαμε να κάνουμε για να αποφύγουμε τις συγκρούσεις και τους τσακωμούς; Το βαλιτσάκι με τις λύσεις θα είναι ο οδηγός μας.
Το βαλιτσάκι με τις λύσεις:
Πράγματα που ζητούν οι άλλοι από εμένα και με ενοχλούν
Πολύ συχνά τα παιδιά έρχονται αντιμέτωπα με αιτήματα και συμπεριφορές που τους κάνουν να νιώθουν άβολα, τους ενοχλούν. Είναι σημαντικό τα παιδιά να αναπτύξουν την αίσθηση του ελέγχου του εαυτού τους, την αίσθηση ότι οι ίδιοι είναι οι κύριοι τους σώματος και του εαυτού τους.
Σε ποιες πράξεις, συμπεριφορές, λόγια λέμε ναι και σε ποιες όχι;
Τα δικαιώματα των παιδιών
Τα δικαιώματά των παιδιών ορίζονται και προστατεύονται από τη Διεθνή Σύμβαση, που υπογράφηκε στις 20 Νοεμβρίου 1989 και δεσμεύει όλες τις χώρες να την τηρούν. Χρησιμοποιώντας υλικό που έχει την υπογραφή της unicef, μια φιλική προς τα παιδιά παρουσίαση της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού, αλλά και μια ταινία animation, γνωρίσαμε τα άρθρα της με λίγα και απλά λόγια.
Αποφασίσαμε, στη συνέχεια, να απεικονίσουμε τα «Δικαιώματα» των παιδιών δημιουργώντας εικαστικά έργα που να τα προβάλουν.
κάναμε και μια ομαδική εργασία
Τέλος διαβάσαμε μια ιστορία με πρωταγωνιστή τον Σιλάν, ένα προσφυγόπουλο που έφθασε στη χώρα μας για να ξεφύγει από τη δίνη του πολέμου, μας έβαλε σε προβληματισμό πυροδοτώντας συζητήσεις σχετικά με όσα του λείπουν, όσα χρειάζεται για να ζει ευτυχισμένος και να μεγαλώνει αρμονικά.
Αποχαιρετώντας το σπίτι των παιδιών
Τα παιδιά ζωγράφισαν κάτι που κρατάνε από το πρόγραμμα (π.χ. κάτι που έμαθαν, κάποια σημαντική για αυτά εμπειρία κλπ), και ενώ στο άλλο κάτι που θέλουν να αφήσουν πίσω στο σπίτι (π.χ. το θυμό τους για κάποιον, μια συμπεριφορά τους ή οτιδήποτε άλλο).