12-5-2023  Φωτογραφείο Τάκη Τλούπα

Την εβδομάδα αυτή ο Όμιλός μας επισκέφτηκε το φωτογραφείο του Τάκη Τλούπα, όπου μας υποδέχτηκε η κόρη του, επίσης φωτογράφος, κα Βάνια Τλούπα. Η κα Τλούπα μας μίλησε για τον πατέρα της, όπως τον θυμάται η ίδια, και για το έργο του. Ο Τάκης Τλούπας κατέγραψε με τον φωτογραφικό φακό του πρόσωπα, τοπία και δραστηριότητες που ανήκουν σε μια εποχή που χάθηκε, σε μια Ελλάδα που δεν υπάρχει πια.

Διαβάζουμε στον ιστότοπο της Βάνιας Τλούπα:

Τάκης Τλούπας 1920 – 2003    
Ο Τάκης Τλούπας γεννήθηκε στη Λάρισα.  Γιος ξυλογλύπτη, μαθαίνει την τέχνη κοντά στον πατέρα του και συνεχίζει να την εξασκεί μέχρι την Κατοχή. Με αφορμή μια εκδρομή του ορειβατικού συλλόγου στον Όλυμπο έρχεται για πρώτη φορά σε επαφή με την τέχνη της φωτογραφίας. Αγαπημένα θέματά του η ζωή του Θεσσαλικού Κάμπου και των βουνών της Πίνδου και του Ολύμπου.

Μετά το 1945 αποφασίζει να ασχοληθεί επαγγελματικά με τη φωτογραφία και ανοίγει στη Λάρισα το φωτογραφείο του.
Για πενήντα και πλέον συνεχή χρόνια αποτυπώνει φωτογραφικά χαρακτηριστικές απόψεις της μεταπολεμικής και νεότερης Λάρισας και εικόνες από την καθημερινή ζωή, τα ήθη και τα έθιμα των ανθρώπων του Θεσσαλικού χώρου. Με τον φακό του απαθανατίζει στιγμές της ζωής, τόσο από τις μετακινήσεις των νομαδικών φυλών (Βλάχων, Σαρακατσαναίων) όσο και των ντόπιων αγροτών σε παραδοσιακές εργασίες.

Καταγράφει επαγγέλματα που έχουν χαθεί μέσα στον ιλιγγιώδη ρυθμό εκβιομηχάνισης του σύγχρονου κόσμου. Με τη βέσπα του γυρίζει όλη την Ελλάδα φωτογραφίζοντας τις πιο όμορφες γωνιές της, από τον Πηνειό και τη λίμνη Κάρλα μέχρι τη Σκόπελο και την Κρήτη. Η αγάπη του για τη φύση τον οδηγεί στον  Όλυμπο, όπου φωτογραφίζει ακόμη και τις πιο δύσβατες περιοχές του.

Σταθμό στην πολύχρονη καριέρα του αποτελεί η βράβευσή του το 1994, από το υπουργείο Πολιτισμού, όταν μαζί με ακόμη πενήντα προσωπικότητες των Γραμμάτων και των Τεχνών τιμήθηκε για την προσφορά του στην πολιτιστική ζωή.

29-3-2023   Συνάντηση στη Δημοτική Βιβλιοθήκη Λάρισας

Σήμερα καταφέραμε να βρεθούμε από κοντά οι δύο συνεργαζόμενοι όμιλοι, δηλαδή του 12ου Γυμνασίου και του Πειραματικού Γυμνασίου, για να συζητήσουμε σχετικά με τις δράσεις που έχουμε στο μυαλό μας για τη συνέχεια. Η σημαντικότερη από αυτές είναι η επίσκεψη στο Διαχρονικό Μουσείο, ώστε να μελετήσουμε συγκεκριμένα εκθέματα, σχετικά με διάφορες πλευρές της ζωής των παλαιότερων εποχών. Η συνάντηση έγινε στον φιλόξενο χώρο της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Λάρισας. Καταλήξαμε στα εκθέματα στα οποία θα επικεντρωθούμε, και χωριστήκαμε σε ομάδες με κοινό θέμα. Απομένει να περάσουμε στη δράση!

22-3-2023   Επίσκεψη στο Μουσείο Σιτηρών και Αλεύρων
Η τελευταία εξόρμηση του Ομίλου μας έγινε στο Μουσείο Σιτηρών και Αλεύρων (Μύλος του Παππά). Η υπεύθυνη του Μουσείου κα Κωνσταντίνα Κόντσα ξενάγησε την ομάδα μας στους χώρους του Μουσείου και μας μίλησε για θέματα όπως η υλική και άυλη πολιτιστική κληρονομιά, η λειτουργία του Μύλου για πάνω από 100 χρόνια και η προσφορά του στην τοπική και ευρύτερη κοινωνία. Ιδιαίτερα σταθήκαμε στον χώρο της έκθεσης φωτογραφιών του Τάκη Τλούπα, μέσω των οποίων γνωρίσαμε καλύτερα τον τρόπο καλλιέργειας του σιταριού και τη σημασία του για τη συντήρηση των νοικοκυριών κατά τους προηγούμενους αιώνες (κύκλος του σιταριού).

15-3-2023  Παλιά Ταμπάκικα

Η τελευταία εξόρμηση του Ομίλου μας είχε ως αφορμή τη διαπίστωση ότι η συνοικία μας, τα Ταμπάκικα, αλλάζει όψη, καθώς χάνονται σιγά-σιγά τα χαμηλά σπίτια που είχαν χτίσει οι παλαιότερες γενιές, για να χτιστούν στη θέση τους πολυκατοικίες. Πώς ήταν λοιπόν τα Ταμπάκικα κατά τις δεκαετίες του 1950 και του 1960, όταν άνθρωποι της υπαίθρου ήρθαν στην πόλη, για να φτιάξουν μια καλύτερη ζωή; Η ομάδα μας περιηγήθηκε στις γειτονιές και ανακάλυψε δείγματα αυτής της εποχής. Μερικές από τις φωτογραφίες που τραβήξαμε είναι οι παρακάτω:

22-2-2023  Επίσκεψη στη συνοικία του Αγίου Νικολάου

Η σημερινή εξόρμηση του Ομίλου μας έγινε στην οικία Καπετάνου, η οποία βρίσκεται στην οδό Παπαναστασίου, στη συνοικία του Αγίου Νικολάου. Η οικία Καπετάνου χτίστηκε πριν από περίπου 90 χρόνια. Πρόσφατα αποφασίστηκε ότι δεν μπορεί να χαρακτηριστεί διατηρητέα, επομένως ο κίνδυνος να κατεδαφιστεί είναι άμεσος. Μάλιστα, όπως μάθαμε από ανθρώπους που γνωρίζουν, αυτό πρόκειται να γίνει μέσα στις επόμενες εβδομάδες. Δεν μπορούμε να μη σχολιάσουμε ότι η πόλη μας σιγά σιγά αλλάζει πρόσωπο, καθώς επικρατούν οι ψυχρές πολυκατοικίες εις βάρος των ταπεινών, αλλά πιο ανθρώπινων κατοικιών.

Με την ευκαιρία της εξόρμησης αυτής περιπλανηθήκαμε στη γειτονιά και φωτογραφίσαμε και άλλες παλιές κατοικίες ανάμεσα στα ψηλά κτήρια της κεντρικής αυτής συνοικίας. Εντοπίσαμε εκτός των άλλων και ένα σπίτι σχεδιασμένο από τον αρχιτέκτονα Ελευθέριο Κολονέλο, ο οποίος έχει αφήσει τη σφραγίδα του στην αρχιτεκτονική εικόνα της Λάρισας.

 25-1-2023  Επίσκεψη στο κτήριο Μουσών και στο διώροφο της οδού Παπακυριαζή

Η σημερινή μας εξόρμηση είχε ως προορισμό δύο ακόμη κτήρια της πόλης μας με ιστορικό ενδιαφέρον.

Το πρώτο από αυτά είναι το αρχοντικό Μουσών, που βρίσκεται στην οδό Παλαιστίνης 7. Το κτήριο κατασκευάστηκε το 1929 σε οικόπεδο του Εβραίου καπνέμπορου Αβραάμ Μπενσουάν από την Καβάλα. Το προόριζε ως κατοικία της κόρης του Καρόλας, η οποία είχε παντρευτεί τον Λαρισαίο έμπορο Σαλβατόρ Αβραάμ, γιο της σπουδαίας ισραηλιτικής οικογένειας της πόλεως Μουσών Αβραάμ (το όνομα του οποίου επικράτησε ως σήμερα για το οίκημα αυτό).

Το κτήριο ανήκει στο κίνημα του εκλεκτισμού του μεσοπολέμου. Ήταν η εποχή που είχε αρχίσει να παρακμάζει ο νεοκλασικισμός και τα αρχιτεκτονικά πρότυπα ανανεώνονταν. Οι οπαδοί του εκλεκτισμού εμπνέονταν από όλους τους αρχιτεκτονικούς ρυθμούς και χρησιμοποιούσαν όποιο στοιχείο θεωρούσαν ότι ταίριαζε περισσότερο στο έργο τους. Έτσι, κάθε κτήριο αυτού του τύπου έχει τη δική του ξεχωριστή φυσιογνωμία.

Στη δεκαετία του 1960 στο κτήριο κατοίκησε ο Ελευθέριος Παπαγεωργίου, της γνωστής οικογένειας γαιοκτημόνων και επιχειρηματιών. Την εποχή εκείνη η αστική κοινωνία της Λάρισας γνώρισε αξέχαστες φιλικές συγκεντρώσεις και διασκεδάσεις στο φιλόξενο σπίτι της οικογένειας Παπαγεωργίου.

Στο κτήριο αυτό έχει επίσης στεγαστεί για ένα χρονικό διάστημα η βιβλιοθήκη του Δήμου αλλά και η νευρολογική κλινική του γιατρού Αλέξανδρου Ντίνα.

Πολύ αργότερα και για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα το κτήριο φιλοξένησε καταστήματα αναψυχής (Μούσες, ArtDeco).

Κατά τη διάρκεια της Κατοχής στο κτήριο Μουσών «φιλοξενήθηκαν» καταρχάς η διοίκηση του 12ου Σώματος Στρατού και στη συνέχεια διάφορες υπηρεσίες των κατοχικών δυνάμεων, ενώ στις αίθουσές του φυλακίστηκαν και βασανίστηκαν πλήθος πατριωτών και αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης.

Στο κτήριο Μουσών επίσης γνωρίζουμε ότι το βράδυ της 20ης Απριλίου 1941 διενεργήθηκε ένα μέρος των διαπραγματεύσεων μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας για την υπογραφή του «πρωτοκόλλου της ανακωχής». Την Ελλάδα εκπροσωπούσε ο συνταγματάρχης Μπαλοδήμος και τη Γερμανία ο στρατάρχης φον Λιστ. Επειδή υπήρξαν διαφωνίες σχετικά με το περιεχόμενο του πρωτοκόλλου, η συζήτηση μεταφέρθηκε σε ανώτερο επίπεδο και το πρωτόκολλο υπεγράφη τελικά από τον ίδιο τον αντιστράτηγο Τσολάκογλου στη Θεσσαλονίκη.

Το ιστορικό αυτό γεγονός (των διαπραγματεύσεων στη Λάρισα) έχει απαθανατιστεί στην παρακάτω φωτογραφία, όπου βλέπουμε τον Διοικητή της επίλεκτης Μονάδας των SS Σεπ Ντίτριχ μαζί με τον συνταγματάρχη Μπαλοδήμο  μέσα σε αυτοκίνητο, το οποίο βρίσκεται έξω από το κτήριο Μουσών, στην πλευρά της οδού Φαρμακίδου.

Το 1987, ύστερα από διάφορες εισηγήσεις, κρίθηκε από το υπουργείο Πολιτισμού διατηρητέο.

Σήμερα το κτήριο ανήκει στον Δήμο Λαρισαίων, στα άμεσα σχέδια του οποίου είναι να στεγαστεί εκεί το Μουσείο της Πόλης των Λαρισαίων.

Με πληροφορίες από:

◊       ◊       ◊       ◊      ◊      ◊      ◊      ◊

Το δεύτερο κτήριο βρίσκεται στη γωνία των οδών Παπακυριαζή και Παύλου Μελά. Πρόκειται για ένα διώροφο οίκημα, χτισμένο το 1911, που είναι γνωστό για διαφορετικό λόγο: στο εσωτερικό του κτηρίου γυρίστηκαν μερικές από τις σκηνές της ιστορικής ταινίας «Παπαφλέσσας», του σκηνοθέτη Ερρίκου Ανδρέου. Ο σημερινός ιδιοκτήτης έχει καταθέσει τις αναμνήσεις του στην εφημερίδα “Ελευθερία”.   Ανάμεσα σε αυτά που θυμάται είναι ότι κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων το 1970, οι νεαρές Λαρισαίες προσπαθούσαν να μπουν στην αυλή ή να σκαρφαλώσουν στα παράθυρα του σπιτιού, για να δουν από κοντά τον Δημήτρη Παπαμιχαήλ, ο οποίος ήταν τότε ένας από τους πιο δημοφιλείς ηθοποιούς της Ελλάδας…

Στο 4′ 40” περίπου μπορείτε να δείτε τη σκηνή που γυρίστηκε στο συγκεκριμένο σπίτι.

Με πληροφορίες από την εφημερίδα Ελευθερία της Λάρισας

Νεότερη προσθήκη (Αύγουστος 2023): Το υπέροχο σπίτι στο κέντρο της Λάρισας “αποχαιρετά” έναν σπουδαίο Λαρισαίο

 11-1-2023   Δημιουργίες στο εργαστήριο πληροφορικής

1. Comic “Ο μύθος της Πίνδου και του Λίγκου” (Η δημιουργία του Πηνειού)

2. Ηχογράφηση μύθου για τον Πηνειό

3. Voki με μύθο για τον Πηνειό στα αγγλικά

21-12-2022   Επίσκεψη στην κοίτη του Πηνειού Ποταμού

Η σημερινή μας εξόρμηση είχε ως προορισμό την κοίτη του Πηνειού ποταμού. Η ομάδα του Πειραματικού Γυμνασίου Λάρισας μας παρουσίασε μύθους συνδεδεμένους με τον ποταμό που αποτελεί σήμα κατατεθέν της πόλης μας αλλά και ολόκληρης της Θεσσαλίας. Οι μύθοι αυτοί αποδεικνύουν ότι ο ποταμός θεωρούνταν (και ήταν) πολύ σημαντικός για τη ζωή των κατοίκων της περιοχής από την αρχαιότητα ως σήμερα. Σε πολλές δε περιπτώσεις είναι εύκολο να διαπιστώσουμε τη διαχρονικότητα των ανθρώπινων ασχολιών αλλά και των συμβόλων που συνδέονται με τον Πηνειό ποταμό. Σε κάθε περίπτωση, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το φυσικό τοπίο αποτελεί μέρος της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, την οποία πρέπει να σεβόμαστε και να προστατεύουμε.

7-12-2022  Επίσκεψη στο Μέγαρο Αλεξάνδρου

Νέα εξόρμηση για τον Όμιλό μας: επισκεφτήκαμε το Μέγαρο Αλεξάνδρου, που βρίσκεται στην οδό Βενιζέλου, απέναντι από το Α’ Αρχαίο Θέατρο. Το Μέγαρο Αλεξάνδρου χτίστηκε το 1930 από τον Τυρναβίτη Ιωάννη Αλεξάνδρου, ο οποίος ανήγειρε το τριώροφο αυτό κτήριο για να στεγάσει την επαγγελματική του δραστηριότητα αλλά και την οικογένειά του. Στο πέρασμα των χρόνων στους χώρους του κτηρίου αυτού λειτούργησε κατάστημα γενικού εμπορίου, ιδιωτική χαρτοπαικτική λέσχη, ξενοδοχείο, κλινική, χώρος διασκέδασης και εστίασης και κατάστημα παιδικών παιχνιδιών.

Κατά την περίοδο της Κατοχής το κτήριο επιτάχτηκε από τους Γερμανούς. Οι δυνάμεις Κατοχής χρησιμοποίησαν το ισόγειο ως χώρο στάθμευσης των αυτοκινήτων της Κομαντατούρ, ενώ στους ορόφους του εγκαταστάθηκαν διοικητικές υπηρεσίες του γερμανικού Φρουραρχείου.

Η προνομιακή θέση του κτηρίου απέναντι από το Αρχαίο Θέατρο αλλά και η πεζοδρόμηση της οδού Βενιζέλου κάνει περισσότερο εμφανή τη γοητεία του και το τοποθετεί στη μεγάλη σειρά των κτηρίων εκείνων της πόλης μας που κουβαλούν πάνω τους ενδιαφέροντα κομμάτια της τοπικής ιστορίας.

Με την ευκαιρία, ο όμιλος επισκέφτηκε και τα απομεινάρια ενός τζαμιού, με το όνομα Μπαϊρακλί τζαμί, το οποίο βρισκόταν στη συμβολή των οδών Παπαφλέσσα και Όσσας. Υπολείμματά του αποκαλύφθηκαν τον Φεβρουάριο του 1994 στον χώρο του κατεστραμμένου από φωτιά ζαχαροπλαστείου του Δημ. Μέγα.

Το Μέγαρο Αλεξάνδρου το 1930	Το Μέγαρο Αλεξάνδρου σήμερα

23-11-2022  Επίσκεψη στον “Νικόδημο”

Εχθές, Τετάρτη 23 Νοεμβρίου 2022, ο Όμιλος του σχολείου έκανε μία ακόμα εξόρμηση με σκοπό τη γνωριμία με άλλο ένα σημαντικό κτήριο της πόλης μας. Επισκεφτήκαμε λοιπόν τον ιστορικό «Νικόδημο». Βρίσκεται στο κέντρο της Λάρισας, πίσω από το 1ο Γυμνάσιο, στην οδό Καραϊσκάκη. Χτίστηκε στο διάστημα 1898-1904 και λειτούργησε ως «οινοπαντοπωλείον» από  τον Ευάγγελο Νικόδημο ως το 1982.

Το 1985 στεγάστηκε εκεί ο Σύλλογος Φίλων της Ζωντανής Παράδοσης, οπότε ο χώρος άρχισε να λειτουργεί ως κλειστή Λέσχη. Σταδιακά εξελίχτηκε σε ταβέρνα με ζωντανή μουσική, όπως τον γνωρίζουν οι Λαρισαίοι σήμερα. Ο χώρος είναι γεμάτος με μυρωδιές και νοσταλγία, καθώς τα πάντα έχουν παραμείνει στη θέση τους, σύμφωνα και με τον απαράβατο όρο που έθεσε ο παππούς Βαγγέλης στους σημερινούς διαχειριστές. Είχαμε τη χαρά να μας ξεναγήσει στον χώρο η κα Γεωργία, που ανήκει σε αυτή την ομάδα ανθρώπων που διαχειρίζονται τον χώρο, και μάλιστα με απόλυτο σεβασμό στην ιστορία του.

​

             2-11-2022: Επίσκεψη στο διατηρητέο της οδού Σεφέρη  

Λήψη αρχείου

Στους παρακάτω συνδέσμους μπορείτε να πάρετε πληροφορίες για το σπίτι αυτό:

1. Οικία Γερολυμάτου
2. Το ιστορικό σπίτι της Οδού Σεφέρη άντεξε
3. Το διατηρητέο κτίριο της Οδού Σεφέρη στη Λάρισα
4. Κινδυνεύει το παλιότερο αρχοντικό της Λάρισας

Πληροφορίες για το διατηρητέο της οδού Σεφέρη

Λήψη αρχείου

Τώρα μπορείτε να απαντήσετε  στο παραπάνω ερωτηματολόγιο ηλεκτρονικά.

26-10-2022: Επίσκεψη στο Λαογραφικό Μουσείο Λάρισας