ναι στο bowling…οχι στο bullying

Την Κυριακή 9 Νοεμβρίου 2ο14 στα πλαίσια της εκδήλωσης που ήταν αφιερωμένη στον Γιάννους Κόρτσακ στο Πολιτιστικό Κέντρο του ΣΤ’ Διαμερίσματος του Δήμου Αθηναίων υπήρξε και μια πολύ σημαντική τιμητική διάκριση.Πιο συγκεκριμένα βραβεύθηκε ο κ. Γεώργιος Μόσχος, ο Υπεύθυνος του Συνηγόρου του Παιδιού στην Ελλάδα, από τον Πολωνό ομόλογό του Marek Michalak.
Ο κ. Μόσχος σπούδασε Νομικά στην Αθήνα και αργότερα Εγκληματολογία στο Λονδίνο.Ανέλαβε τα καθήκοντα του Βοηθού Συνηγόρου του Πολίτη για τα δικαιώματα του Παιδιού (2οο3) αμέσως μόλις δημιουργήθηκε ο Συνήγορος του Παιδιού.Συμμετείχε ενεργά στο Ευρωπαικό Δίκτυο Συνηγόρου του Παιδιού, του οποίου διετέλεσε και Πρόεδρος.
Ο κ. Michalak, αφού αναφέρθηκε στο πολύ σημαντικό έργο που έχει επιτελέσει ο κ. Μόσχος σε όλο το διάστημα της θητείας του, του απένειμε το μετάλλιο για την εξαιρετική προσφορά και δράση του.Δεδομένου ότι η Ομάδα Διαμεσολάβησης του Σχολείου μας έχει ενταχθεί στον κατάλογο των σχολείων που συνεργάζονται με τον Συνήγορο του Παιδιού και ο κ. Μόσχος είναι ο κύριος καθοδηγητής μας, οι υπεύθυνοι καθηγητές του Προγράμματος τον συγχαίρουμε και του ευχόμαστε καλή δύναμη στο έργο του.

Πολλές φορές οι εκπαιδευτικοί και οι μαθητές παρατηρώντας κάποια περιστατικά που συμβαίνουν στον χώρο του σχολείου, έχουν φτάσει στο σημείο να αναρωτηθούν αν αυτά αποτελούν μια μορφή πειράγματος ή είναι περιπτώσεις σχολικού εκφοβισμού. Είναι, λοιπόν, αναγκαίο να τονιστεί η διαφορά μεταξύ των δυο όρων, έτσι ώστε τα περιστατικά αυτά να αντιμετωπίζονται σωστά.

Ο Olweus επισημαίνει τη νοηματική διαφορά του πειράγματος στα πλαίσια του παιχνιδιού από τον σχολικό εκφοβισμό. Το πείραγμα συνήθως συμβαίνει μεταξύ φίλων και δεν περιλαμβάνει την πρόκληση σωματικού πόνου των άλλων. Αντίθετα ο σχολικός εκφοβισμός παρατηρείται σε άτομα που δεν έχουν φιλικές σχέσεις. Το πείραγμα μπορεί εύκολα να μετατραπεί σε εκφοβισμό, αν συμβαίνει για μεγάλο χρονικό διάστημα και κυρίως όταν ο μαθητής αισθανθεί ότι οι πράξεις των άλλων δε διέπονται από αστείο και δε γίνονται μέσα στα όρια του παιχνιδιού.
Στην ουσία ο σχολικός εκφοβισμός παρατηρείται όταν ένας μαθητής εκτίθεται κατ’ επανάληψη και σε διάρκεια χρόνου σε αρνητικές πράξεις από ένα ή περισσότερα άτομα. Περιλαμβάνει, λοιπόν, τη βία μεταξύ των μαθητών και πρέπει να αντιμετωπιστεί με την ανάλογη σοβαρότητα για να μην υπονομεύσει τις σχέσεις των παιδιών και την ομαλή λειτουργία της σχολικής μονάδας.

http://https://www.youtube.com/watch?feature=player_detailpage&v=BbXvT2aKkjo

Για τον μαθητή που εκβιάζεται μέσα στο σχολικό περιβάλλον είναι χρήσιμες μερικές συμβουλές ως πρώτο  βήμα αντιμετώπισης του προβλήματος , γι’αυτό λοιπόν…

Τ μπορείς να κάνεις

• Μη ντρέπεσαι για αυτό που σου συμβαίνει
• Μίλησε στους γονείς σου, ή στο δάσκαλό-καθηγητή σου. Αυτό δεν είναι …κάρφωμα
• Να είσαι σίγουρος ότι και οι γονείς σου και οι καθηγητές σου σε νοιάζονται, σε καταλαβαίνουν  και θα κάνουν τα πάντα να σε βοηθήσουν . Μίλησε με κάποιους συμμαθητές σου γι’αυτό και θα δεις πως θα σε καταλάβουν 
• Όταν σε προσβάλλουν , μη δείξεις ότι στενοχωριέσαι , μη …τσιμπήσεις . Βρες τη δύναμη να πεις δυνατά… παράτα με …άσε με ήσυχο και φύγε με ψηλά το κεφάλι
• Αν φοβάσαι ότι θα σε δείρουν, φρόντισε να είσαι πάντα με κάποιον συμμαθητή σου

Τί πρέπει να  ξέρεις

Δεν πρέπει να ξεχνάς ότι είναι βασικό δικαίωμα κάθε παιδιού να πηγαίνει στο Σχολείο χωρίς να φοβάται ότι κάποιο άλλο παιδί μπορεί να το ταπεινώσει, να το εξευτελίσει  και να του επιβληθεί με τη βία ανεξάρτητα από

• αν είναι αγόρι ή κορίτσι
• την εμφάνισή του
• τις ικανότητες που έχει
• την πατρίδα που έχει
• τη θρησκεία που πιστεύει

Ο παραπάνω κώδικας συμβουλών , είναι οδηγίες του κέντρου πρόληψης Κορίνθου,   Δίολκος

Η παραπάνω εγκύκλιος του ΥΠΕΠΘ , είναι η επίσημη εγκύκλιος που αφορά στην αποτύπωση καλών πρακτικών σχολικών μονάδων Δ.Ε. για την πρόληψη και αντιμετώπιση της βίας μεταξύ των μαθητών

Στα πλαίσια της παραπάνω εγκυκλίου προτείνεται από το Υπουργείο η σύσταση ομάδων φιλίας και διαμεσολάβησης για την επίλυση των προβλημάτων μεταξύ των μαθητών

Το Μοντέλο Διαμεσολάβησης Συνομηλικων ανήκει στη μέθοδο Επανορθωτικής Δικαιοσύνης, Restorative Justice και ως όρος  εισήχθη για πρώτη φορά από τον  Albert Eglash , κατά τον οποίον η συγκεκριμένη μορφή δικαιοσύνης παρέχει μία οικειοθελή ευκαιρία τόσο στον θύτη όσο και στο θύμα να αποκαταστήσουν τις μεταξύ τους σχέσεις

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ  ΤΗΣ  ΕΠΑΝΟΡΘΩΤΙΚΗΣ  ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ

Α.  Εμπλέκεται η κοινότητα στην επίλυση της σύγκρουσης

Β. Συμμετέχουν ισότιμα ο δράστης και το θύμα στη διαδικασία

Γ. Αποκαθίσταται ο έλεγχος ταυτόχρονα με την κοινωνική υποστήριξη

ΣΧΟΛΙΚΗ  ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ  Ή ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ  ΣΥΝΟΜΙΛΗΚΩΝ

Πρόκειται για τη διαδικασία εκείνη που η επίλυση μιας  σύγκρουσης στο πλαίσιο της σχολικής ζωής μεταξύ δύο ή περισσοτέρων διαφωνούντων αναλαμβάνεται  από ουδέτερους μαθητές, τους διαμεσολαβητές  μέσα από την ενεργή συμμετοχή και την άμεση επικοινωνία των μερών

ΣΤΟΧΟΙ  ΤΩΝ  ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ  ΣΧΟΛΙΚΗΣ  ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗΣ

Α. Μείωση των βίαιων συμπεριφορών και αποφυγή διάλυσης φιλικών σχέσεων

Β. Μείωση πειθαρχικών προβλημάτων και ποινών

Γ. Απελευθέρωση του εκπαιδευτικού από το ρόλο του αστυνομικού

Δ. Να μάθουν οι μαθητές να διαχειρίζονται φιλικά τις φιλονικίες τους

Ε. Να επιλύουν τις διαφορές τους , καταλήγοντας σε συμφωνίες

ΣΤ. Εύρεση λύσεων χωρίς ηττημένους

ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ  ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ 

Α. Φήμες/ κουτσομπολιά

Β. Προβλήματα στις σχέσεις και παρενοχλήσεις

Γ. Φυλετικός ή κοινωνικός ρατσισμός

Δ. Συγκρούσεις

ΠΗΓΕΣ  

Α. Αγγελική Γιαννάτου,  Εκπαιδευτικός . Εισήγηση στην ημερίδα   Αντιμετωπίζοντας τον φόβο στο σχολείο, Δ/νση  Δ/θμιας  Εκπ/σης  Ανατολικής Αττικής

Β. Αγγελική Καραβόλτσου , Συνοπτικό εγχειρίδιο αντιμετώπισης του σχολικού εκφοβισμού για τους εκπαιδευτικούς,  Καποδιστριακό Παν/μιο Αθηνών

Από μία σειρά επιστημονικών ερευνών έχουν προκύψει μερικά βασικά πορίσματα για την εικόνα του παραβατικού μαθητή -εφήβου που ασκεί εκφοβισμό και μια εν γένει παραβατικότητα.

Πρώτον, οι σοβαρού χαρακτήρα διαπιστούμενες πράξεις παραβατικότητας διαπράττονται από άτομα με περιορισμένες δυνατότητες ελέγχου  από το περιβάλλον τους.

Δεύτερον, το παιδί θύτης ό,τι κάνει το κάνει σε μία προσπάθεια  να δώσει διέξοδο στο δυναμισμό του , να κάνει τη μικρή του επανάσταση και να ενισχύσει την αυτοπεποίθησή του.

Τρίτον, η παραβάτικότητά τους  σημειώνει ύφεση όσο μικρότερη είναι η αντιμετώπισή τους με τρόπο στιγματιστικό για την τιμή και την προσωπικότητά τους.

Τέταρτον,  ο παραβατικός έφηβος που εκφοβίζει και ενοχλεί έχει ροπή προς την οργή, παραφέρεται εύκολα και ακολουθεί εκείνο που αποφάσισε επάνω στον θυμό τους χωρίς να μπορούν να συγκρατηθεί. Και τούτο, επειδή από εγωισμό δε δέχεται την περιφρόνηση και αγανακτεί όταν νομίζει πως αδικείται.

Πέμπτον, αγαπά τις νίκες  επειδή οι νέοι θέλουν να υπερέχουν και η νίκη είναι ένα είδος υπεροχής.

Έκτον, οι έφηβοι και γενικότερα οι νέοι , παρά την παραβατική συμπεριφορά τους δεν έχουν κακές προθέσεις . Όλα τα σφάλματά τους προέρχονται από την υπερβολή , επειδή δεν γνωρίζουν το μέτρο στη ζωή τους. Υπερβάλλουν σε όλα, αγαπούν υπερβολικά , μισούν υπερβολικά και το ίδιο συμβαίνει με όλες τις πράξεις τους . Πιστεύουν πώς ξέρουν τα πάντα και ανακατεύονται στα πάντα και γι’αυτό το λόγο είναι υπερβολικοί . Όταν ενοχλούν τον άλλον και όταν τον αδικούν αυτό το κάνουν από αυθάδεια και όχι από κακία.

Γι’αυτό δεν ξεχνάμε ότι την ίδια μέριμνα και φροντίδα χρειάζεται και το παιδί θύτης για να βγει από τα προσωπικά του αδιέξοδα και να ενσωματωθεί ισότιμα στο κοινωνικό του περιβάλλον.

Πηγή: Αντεγκληματική Πολιτική και Δικαιώματα του Ανθρώπου,  Ιδρυμα Μαραγκοπούλου για τα δικαιώματα του ανθρωπου.

Ένας στους δέκα μαθητές είναι θύμα ενδοσχολικής βίας από συνομιλήκους του ή από παιδιά άλλων ηλικιών. Αυτό έδειξε η έρευνα που έγινε σε σχολεία της επικράτειας, την οποία επικαλείται ο Υπουργός Παιδείας Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος σε έγγραφό του που διαβιβάστηκε στη Βουλή στις 28 Ιανουαρίου 2014.Το ποσοστό των θυτών ανέρχεται στο 5% του μαθητικού πληθυσμού και η αναλογία των εμπλεκομένων σε περιστατικά βίας αγοριών-κοριτσιών είναι 3 προς 1, με τα αγόρια να υπερτερούν σε περιστατικά σωματικής βίας και τα κορίτσια να πρωταγωνιστούν σε περιστατικά λεκτικής βίας.
Ο κ. Αρβανιτόπουλος αναφέρει ότι οι σοβαρές επιπτώσεις της ενδοσχολικής βίας στη σωματική και στην ψυχική υγεία των παιδιών καθιστούν επιτακτική την ανάγκη λήψης μέτρων για την πρόληψη και την αποτελεσματική αντιμετώπιση του φαινομένου και προτείνει την υλοποίηση δράσεων
μέσω των υπηρεσιών επιστημονικής και παιδαγωγικής καθοδήγησης με τη συνεργασία σχολικών συμβούλων και ειδικών επιστημόνων.
Στα πλαίσια των προτεινόμενων δράσεων επισημαίνουμε ότι στο φαινόμενο του bulling εμπλέκονται πολλά πρόσωπα:
α)Το παιδί που δέχεται τη βία και έχει ανάγκη από τη βοήθειά μας,ώστε να τονώσουμε την αυτοπεποίθησή του, να ενισχύσουμε τις αντιστάσεις του και να του εξασφαλίσουμε τη βεβαιότητα μιας ασφαλούς και δημιουργικής φοίτησης στο σχολείο.
β)Το παιδί ή η ομάδα παιδιών που ασκούν τη βία και πρέπει να συνειδητοποιήσουν πως υπάρχουν πολύ καλύτεροι τρόποι για να βρεθούν στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος από το να κάνουν επίδειξη δύναμης στους αδύναμους μαθητές του σχολείου.
γ)Τα παιδιά-θεατές που έχουν σημαντικό ρόλο στην πρόληψη. Η σιωπή και η ανεκτική τους στάση τα καθιστά συνενόχους και γι’ αυτό θα πρέπει να ενημερωθούν και να συμμετάσχουν στην αντιμετώπιση του προβλήματος.
δ)Οι εκπαιδευτικοί που πρέπει να ενημερώσουν και να ευαισθητοποιήσουν όλους τους εμπλεκόμενους φορείς.
ε)Οι γονείς που πρέπει να ενημερωθούν για το πρόβλημα αυτό και να πάρουν υπεύθυνη θέση είτε ως γονείς θυμάτων είτε ως γονείς θυτών.

Ο Ηλεκτρονικός εκφοβισμός (cyberbullying) είναι η ενδο και εξωσχολική βία που υλοποιείται μέσω ηλεκτρονικών συσκευών. Περιλαμβάνει επαναλαμβανόμενη αποστολή ηλεκτρονικών και τηλεφωνικών μηνυμάτων με απειλητικό, ρατσιστικό ή σεξιστικό περιεχόμενο, δημιουργία προφίλ στο διαδίκτυο με ψευδή στοιχεία, ανάρτηση ψεύτικων ειδήσεων, καθώς και υποκίνηση ενός ατόμου να λάβει μέρος σε μία ομάδα που έχει σκοπό την άσκηση βίας και εκφοβισμού. Ένα θύμα ηλεκτρονικής παρενόχλησης είναι ευάλωτο καθόλη τη διάρκεια της ημέρας και δεν έχει πλέον ένα ασφαλές καταφύγιο ή ένα ασφαλές και ήρεμο χρονικό διάστημα μακριά από αυτόν που τον εκφοβίζει.

Το cyberbullying περιλαμβάνει πέρα από την αποστολή απειλητικού ή υβριστικού υλικού, και την δημοσίευση φωτογραφιών ή βίντεο τα οποία έχουν ληφθεί χωρίς τη γνώση ή τη συγκατάθεση του παιδιού ή εφήβου που εκφοβίζεται. Αυτά στέλνονται στο ίδιο το άτομο- θύμα ή φτάνουν σε γνωστούς του αποδέκτες μεσω e-mail, από υπηρεσίες που παρέχουν τα κινητά τηλέφωνα, όπως μηνύματα MMS και SMS, ή μέσω Facebook, Twitter, Google+ κ.λπ. και πολλές φορές μέσω ανάρτησης βίντεο στο YouΤube κ.λπ
Σκοπός του ηλεκτρονικού εκφοβισμού είναι συνήθως ο αποκλεισμός του παιδιού ή εφήβου από μια ομάδα, πραγματική ή διαδικτυακή, και η περιθωριοποίηση, ενώ αρκετές φορές μετατρέπεται σε ένα είδος «εκδίκησης» για κάτι που έχει συμβεί μεταξύ κάποιων παιδιών ή εφήβων (καυγάς, παρεξήγηση, ανταγωνισμός στα μαθήματα ή σε αθλητικές δραστηριότητες) αφού στο διαδίκτυο υπάρχει η αίσθηση της ανωνυμίας και της απειλής από άγνωστα πρόσωπα.

Είναι αναγκαίο να γνωρίζει το παιδί ή ο/η έφηβος/η ποιά στοιχεία μοιράζεται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και γενικά στο Διαδίκτυο (π.χ και μέσω της απλής ηλεκτρονικής αλληλογραφίας που μπορεί να έχει με ένα άτομο και με ποιά πρόσωπα, ώστε να μπορεί να προστατεύσει τον εαυτό του/της από την ανεξέλεγκτη δημοσιοποίηση προσωπικών του στοιχείων ή την διαδικτυακή επίθεση από άλλα πρόσωπα (είτε γνωστά είτε άγνωστα). Διαφορετικά, μια επίθεση μπορεί να πάρει διαστάσεις «χιονοστιβάδας» στο διαδίκτυο, οδηγώντας το παιδί ή/και τον έφηβο σε πλήρη απόγνωση.Είναι αναγκαίο να γνωρίζει το παιδί ή ο/η έφηβος/η ποιά στοιχεία μοιράζεται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και γενικά στο Διαδίκτυο (π.χ και μέσω της απλής ηλεκτρονικής αλληλογραφίας που μπορεί να έχει με ένα άτομο και με ποιά πρόσωπα, ώστε να μπορεί να προστατεύσει τον εαυτό του/της από την ανεξέλεγκτη δημοσιοποίηση προσωπικών του στοιχείων ή την διαδικτυακή επίθεση από άλλα πρόσωπα (είτε γνωστά είτε άγνωστα). Διαφορετικά, μια επίθεση μπορεί να πάρει διαστάσεις «χιονοστιβάδας» στο διαδίκτυο, οδηγώντας το παιδί ή/και τον έφηβο σε πλήρη απόγνωση.

Καλό είναι να γνωρίζουμε αναλυτικά πώς λειτουργεί ο κάθε ιστότοπος, ποιός άλλος μπορεί να δει το περιεχόμενο που αναρτάμε, πώς μπορούμε να αποκλείουμε άτομα που δεν θέλουμε να βλέπουν το περιεχόμενο που αναρτάμε (κάνοντας ρυθμίσεις στα Privacy settings) και σημαντικό είναι να μην κάνουμε αμέσως και ανεξέλεγκτα δεκτά τα αιτήματα «φιλίας» που μας κάνουν, σε ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης, ειδικά από άτομα που δεν γνωρίζουμε ή δεν είμαστε βέβαια για την αληθινή ταυτότητά τους

Εάν, παρόλα αυτά, διαπιστώσουμε ότι έχουμε πέσει θύμα ηλεκτρονικού εκφοβισμού, το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε είναι να το καταγγείλουμε άμεσα.

Πρωτίστως, το παιδί και ο έφηβος είναι αναγκαίο να ενημερώσουν άμεσα κάποιον ενήλικα (γονέα, κηδεμόνα,δάσκαλο) σχετικά με αυτό που συμβαίνει, γιατί μπορεί να τους βοηθήσει με την εμπειρία του.

Το παιδί, έφηβος που πέφτει θύμα του ηλεκτρονικού εκφοβισμού , μπορεί μαζί με τον γονέα, κηδεμόνα ή δάσκαλό του να μεταβεί το Τμήμα Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, (Λεωφόρος Αλεξάνδρας 173, Αθήνα, και στην ιστοσελίδα: http://www.cybercrimeunit.gr) που είναι αρμόδια να βρει τα ηλεκτρονικά ίχνη του ατόμου ή των ατόμων που έχουν εκφοβίσει το παιδί, τον έφηβο κλπ, ή γενικά το έχουν με οποιονδήποτε τρόπο παρενοχλήσει, στο διαδίκτυο.

Το πρόγραμμά μας στοχεύει στην πρόληψη των προβλημάτων και των ακραίων καταστάσεων που δημιουργεί ο σχολικός εκφοβισμός.Για την επίτευξη αυτού του στόχου δημιουργήσαμε μια ομάδα διαμεσολαβητών, η οποία θα εντοπίζει τα σχετικά φαινόμενα και θα προβαίνει στην έγκαιρη αντιμε-τώπισή τους.Πρόκειται για μια ομάδα με ιδιαίτερα υπεύθυνο και σοβαρό ρόλο,καθώς θα συμβάλλει σημαντικά στη διατήρηση του καλού κλίματος
στις σχέσεις μεταξύ των μαθητών.Για να ανταποκριθεί στα απαιτητικά καθήκοντά της η συγκεκριμένη ομάδα πρέπει να ακολουθήσει τις παρακάτω οδηγίες τις οποίες καταγράψαμε από τα επιμορφωτικά σεμινάρια που παρακολουθήσαμε.
Α. ΤΑ ΠΡΟΤΕΡΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΚΑΛΟΥ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΤΗ
1.Ικανός να παρατηρεί διακριτικά και να αναγνωρίζει τα προβλήματα.
2.Επικοινωνιακός, φιλικός και πρόθυμος να βοηθήσει όποιον του το ζητήσει.
3.Έμπιστος, εχέμυθος και αποφασισμένος να μη σχολιάζει και να μην κοινολογεί αυτά που μαθαίνει.
4.Ήρεμος και καλός ακροατής, που ακούει τον κάθε μαθητή χωρίς να τον κρίνει.
5.Στοργικός και γεμάτος κατανόηση, ώστε να ενθαρρύνει τον κάθε μαθητή να τον εμπιστευθεί.
6.Υπεύθυνος και ευσυνείδητος.
7.Υπομονετικός και έτοιμος να δώσει στο συνομιλητή του τον χρόνο που χρειάζεται.
8.Έξυπνος και σίγουρος για τον εαυτό του.
9.Προικισμένος με ενσυναίσθηση.
10.Ψύχραιμος και ικανός να δίνει σωστές συμβουλές και να επιλύει προβλήματα.

ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ :    ΜΑΡΙΑ ΝΑΚΟΥ

Β .ΟΔΗΓΙΕΣ  ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΤΕΣ  ΟΤΑΝ  ΕΝΑ ΠΑΙΔΙ ΚΙΝΔΥΝΕΥΕΙ ΝΑ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙ ΕΠΙΘΕΤΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ  ΑΠΕΝΑΝΤΙ  ΣΕ  ΕΝΑ  ΑΛΛΟ

Επειδή ο ρόλος των διαμεσολαβητών είναι όχι μόνο η προστασία του  θύματος αλλά και η μέριμνα για την συμμόρφωση του θύτη και την ομαλή ένταξή του στη σχολική κοινότητα , θα πρέπει να αποκτήσουν και τη δυνατότητα χειρισμού αυτών των παιδιών. Έτσι όταν ένα παιδί εκδηλώνει επιθετική συμπεριφορά προς ένα άλλο, οι παρακάτω οδηγίες βοηθούν για μία πρώτη προσέγγισή του

1. Δεν αντιδρούμε με επιθετικότητα

2. Παρατηρούμε αν το πρόβλημα εμφανίζεται με πολλαπλές μορφές

3. Εξετάζουμε τη συμπεριφορά τους σε σχέση με άλλους παράγοντες ( οικογενειακή κατάσαταση, οικονομική κατάσταση της οικογένειάς τους  κ.ά. )

4. Δεν ξεχνούμε ότι υπάρχει πάντα ο κίνδυνος παρερμηνείας

5. Δεν ξεχνάμε ότι η βασική αρχή της διαμεσολάβησης είναι ότι αναγνωρίζει σε κάθε παιδί τη δυνατότητα να ξεπερνάει δύσκολες καταστάσεις και να ελέγχει αρνητικά συναισθήματα και συμπεριφορές

6. Αν δεν υπάρχει άμεσος κίνδυνος πιθανόν οι διαμεσολαβητές να προτείνουν πάντα με τη συναίνεση του παιδιού, του σχολείου  και των γονέων του τη βοήθεια σχολικού ψυχολόγου ή κοινωνικού λειτουργού για μία συμβουλευτική παρέμβαση.

7. Αν το παιδί-θύτης βρεθεί εκτός ελέγχου και απειλείται ή τίθεται σε κίνδυνο η ζωή του ή η ζωή άλλων παιδιών οι διαμεσολαβητές ενημερώνουν αμέσως τη διοίκηση του σχολείου και το σχολείο με τη σειρά του σχολικό ψυχολόγο και τους γονείς

8. Οι διαμεσολαβητές αποφεύγουν αυταρχικές αντιδράσεις κινήσεις και απειλές , και τέλος

9. Προσεγγίζουν το παιδί άτομα που μπορούν να το ηρεμήσουν είτε από την ομάδα των διαμεσολαβητών είτε από άλλους κύκλους όπως κάποιος φίλος ή καθηγητής που θα  προτείνουν οι διαμεσολαβητές οι οποίοι  ενδέχεται να γνωρίζουν καλύτερα

10. Η διαμεσολάβηση γίνεται πάντα στον ειδικά για αυτό διαμορφωμένο χώρο

Πηγή  Κοινωνιολογία  Γ’ Λυκείου

Σταυρούλα  Βαρδουνιώτου

Η ΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΩΝ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΕ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΥ

Επιτρέπεται ο καθηγητής να κάνει ρατσιστικά σχόλια για μαθητές ή να μένει
αδιάφορος σε φαινόμενα ρατσιστικής βίας και bullying ανάμεσα σε μαθητές;

Όχι. Καταρχάς δεν επιτρέπεται να κάνει μειωτικά σχόλια για τους μαθητές ή
να κάνει διακρίσεις εις βάρος τους. Η συμπεριφορά αυτή θεωρείται ανάρμο-
στη και τιμωρείται. Επιπλέον ο καθηγητής οφείλει να προστατεύει τους μα-
θητές από οποιαδήποτε απειλή ή άσκηση βίας σε βάρος τους. Από το 2012
έχει οριστεί η 6η Μαρτίου ως «Πανελλήνια σχολική μέρα κατά της βίας στο
σχολείο» προκειμένου να εξαλειφθούν από τα σχολεία τέτοια φαινόμενα.
Σύμβαση Δικαιωμάτων του Παιδιού (Ν. 2101/1992), άρθρο 2

«1. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη υποχρεούνται να σέβονται τα δικαιώματα, που ανα-
φέρονται στην παρούσα Σύμβαση και να τα εγγυώνται σε κάθε παιδί που υπά-
γεται στη δικαιοδοσία τους, χωρίς καμία διάκριση φυλής, χρώματος, φύλου,
γλώσσας, θρησκείας, πολιτικών ή άλλων πεποιθήσεων του παιδιού ή των γο-
νέων του ή των νόμιμων εκπροσώπων του ή της εθνικής, εθνικιστικής ή κοι-
νωνικής καταγωγής τους, της περιουσιακής τους κατάστασης, της ανικανότητάς
τους, της γέννησής τους ή οποιασδήποτε άλλης κατάστασης.

2. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη παίρνουν όλα τα κατάλληλα μέτρα ώστε να προστα-
τεύεται αποτελεσματικά το παιδί έναντι κάθε μορφής διάκρισης ή κύρωσης, βα-
σισμένης στη νομική κατάσταση, στις δραστηριότητες, στις εκφρασμένες
απόψεις ή στις πεποιθήσεις των γονέων του, των νόμιμων εκπροσώπων του ή
των μελών της οικογένειάς του»

«Οι σημαντικότεροι παράγοντες προκειμένου να επιτευχθεί η επιδιωκόμενη μεί-
ωση της σχολικής βίας είναι οι ακόλουθοι (…):

● Παρακολούθηση και προστασία των μελών της σχολικής κοινότητας από
19οποιαδήποτε απειλή ή άσκηση βίας σε βάρος τους. Κάθε εκπαιδευτικός ή μα-
θητής θα πρέπει να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του ή τα παράπονά του και
εφόσον χρειάζεται, να λαμβάνει εγγυήσεις για την αποτροπή της επανάληψης
βλαπτικών συμπεριφορών.

● Καθιέρωση διαδικασιών ακρόασης με την συνδρομή του Προϊσταμένου Επι-
στημονικής και Παιδαγωγικής Καθοδήγησης, όταν εκδηλώνεται ένα περιστατικό
βίας και ανάθεση ρόλων συμβούλων σε εκπαιδευτικούς με ειδικές γνώσεις και
δεξιότητες, ώστε να δίνεται η δυνατότητα στους μαθητές να εξηγούν τις συμπε-
ριφορές τους, να εκφράζουν τις απόψεις τους, να επικοινωνούν ύστερα από την
εκδήλωση βίαιων ενεργειών και να γίνεται προσπάθεια συμφιλίωσης μεταξύ
των εμπλεκόμενων.

● Επιβολή κυρώσεων ύστερα από προσεκτική ακρόαση των μερών και με την
συνδρομή του Σχολικού Συμβούλου αλλά και του Προϊσταμένου Επιστημονικής
και Παιδαγωγικής Καθοδήγησης, όπου αυτή κρίνεται αναγκαία. (…)»

ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΚΑΜΠΑΝΙΑ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΥ

ο σχολικός εκφοβισμός γίνεται αντιληπτός με σφαιρικό τρόπο, ως οποιαδήποτε μορφή συμπεριφοράς που στόχο έχει την θυματοποίηση κάποιου πιο αδύναμου παιδιού. Αυτές οι εχθρικές συμπεριφορές μπορεί να είναι είτε πράξεις σωματικές βίας (σπρώξιμο, χτύπημα, χειρονομίες, καταστροφή αντικειμένων) είτε λεκτικές (βρισιές, απειλές, εξευτελισμοί). Είναι σημαντικό οι συμπεριφορές αυτές να είναι ηθελημένες και επαναλαμβανόμενες ώστε να υπάρχει διάκριση ανάμεσα στον εκφοβισμό και στις περιστασιακές, λιγότερο σοβαρές επιθετικές εκδηλώσεις (Greef, 2004 ∙ Cline et al., 2002). Οι ερευνητές συμφωνούν επίσης ότι η έννοια του εκφοβισμού εμπεριέχει την ιδέα της ανισότητας δύναμης (Solberg & 

Γραμμές Ψυχολογικής Στήριξης ( από το παρατηρητήριο Πελοποννήσου για τη σχολική βία )

http://pelop.pde.sch.gr/via/e/kalespraktikes.pdf

http://www.0-18.gr/gia-megaloys/bia-sto-scholeio