ναι στο bowling…οχι στο bullying

Το Μοντέλο Διαμεσολάβησης Συνομηλικων ανήκει στη μέθοδο Επανορθωτικής Δικαιοσύνης, Restorative Justice και ως όρος  εισήχθη για πρώτη φορά από τον  Albert Eglash , κατά τον οποίον η συγκεκριμένη μορφή δικαιοσύνης παρέχει μία οικειοθελή ευκαιρία τόσο στον θύτη όσο και στο θύμα να αποκαταστήσουν τις μεταξύ τους σχέσεις

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ  ΤΗΣ  ΕΠΑΝΟΡΘΩΤΙΚΗΣ  ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ

Α.  Εμπλέκεται η κοινότητα στην επίλυση της σύγκρουσης

Β. Συμμετέχουν ισότιμα ο δράστης και το θύμα στη διαδικασία

Γ. Αποκαθίσταται ο έλεγχος ταυτόχρονα με την κοινωνική υποστήριξη

ΣΧΟΛΙΚΗ  ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ  Ή ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ  ΣΥΝΟΜΙΛΗΚΩΝ

Πρόκειται για τη διαδικασία εκείνη που η επίλυση μιας  σύγκρουσης στο πλαίσιο της σχολικής ζωής μεταξύ δύο ή περισσοτέρων διαφωνούντων αναλαμβάνεται  από ουδέτερους μαθητές, τους διαμεσολαβητές  μέσα από την ενεργή συμμετοχή και την άμεση επικοινωνία των μερών

ΣΤΟΧΟΙ  ΤΩΝ  ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ  ΣΧΟΛΙΚΗΣ  ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗΣ

Α. Μείωση των βίαιων συμπεριφορών και αποφυγή διάλυσης φιλικών σχέσεων

Β. Μείωση πειθαρχικών προβλημάτων και ποινών

Γ. Απελευθέρωση του εκπαιδευτικού από το ρόλο του αστυνομικού

Δ. Να μάθουν οι μαθητές να διαχειρίζονται φιλικά τις φιλονικίες τους

Ε. Να επιλύουν τις διαφορές τους , καταλήγοντας σε συμφωνίες

ΣΤ. Εύρεση λύσεων χωρίς ηττημένους

ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ  ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ 

Α. Φήμες/ κουτσομπολιά

Β. Προβλήματα στις σχέσεις και παρενοχλήσεις

Γ. Φυλετικός ή κοινωνικός ρατσισμός

Δ. Συγκρούσεις

ΠΗΓΕΣ  

Α. Αγγελική Γιαννάτου,  Εκπαιδευτικός . Εισήγηση στην ημερίδα   Αντιμετωπίζοντας τον φόβο στο σχολείο, Δ/νση  Δ/θμιας  Εκπ/σης  Ανατολικής Αττικής

Β. Αγγελική Καραβόλτσου , Συνοπτικό εγχειρίδιο αντιμετώπισης του σχολικού εκφοβισμού για τους εκπαιδευτικούς,  Καποδιστριακό Παν/μιο Αθηνών

Από μία σειρά επιστημονικών ερευνών έχουν προκύψει μερικά βασικά πορίσματα για την εικόνα του παραβατικού μαθητή -εφήβου που ασκεί εκφοβισμό και μια εν γένει παραβατικότητα.

Πρώτον, οι σοβαρού χαρακτήρα διαπιστούμενες πράξεις παραβατικότητας διαπράττονται από άτομα με περιορισμένες δυνατότητες ελέγχου  από το περιβάλλον τους.

Δεύτερον, το παιδί θύτης ό,τι κάνει το κάνει σε μία προσπάθεια  να δώσει διέξοδο στο δυναμισμό του , να κάνει τη μικρή του επανάσταση και να ενισχύσει την αυτοπεποίθησή του.

Τρίτον, η παραβάτικότητά τους  σημειώνει ύφεση όσο μικρότερη είναι η αντιμετώπισή τους με τρόπο στιγματιστικό για την τιμή και την προσωπικότητά τους.

Τέταρτον,  ο παραβατικός έφηβος που εκφοβίζει και ενοχλεί έχει ροπή προς την οργή, παραφέρεται εύκολα και ακολουθεί εκείνο που αποφάσισε επάνω στον θυμό τους χωρίς να μπορούν να συγκρατηθεί. Και τούτο, επειδή από εγωισμό δε δέχεται την περιφρόνηση και αγανακτεί όταν νομίζει πως αδικείται.

Πέμπτον, αγαπά τις νίκες  επειδή οι νέοι θέλουν να υπερέχουν και η νίκη είναι ένα είδος υπεροχής.

Έκτον, οι έφηβοι και γενικότερα οι νέοι , παρά την παραβατική συμπεριφορά τους δεν έχουν κακές προθέσεις . Όλα τα σφάλματά τους προέρχονται από την υπερβολή , επειδή δεν γνωρίζουν το μέτρο στη ζωή τους. Υπερβάλλουν σε όλα, αγαπούν υπερβολικά , μισούν υπερβολικά και το ίδιο συμβαίνει με όλες τις πράξεις τους . Πιστεύουν πώς ξέρουν τα πάντα και ανακατεύονται στα πάντα και γι’αυτό το λόγο είναι υπερβολικοί . Όταν ενοχλούν τον άλλον και όταν τον αδικούν αυτό το κάνουν από αυθάδεια και όχι από κακία.

Γι’αυτό δεν ξεχνάμε ότι την ίδια μέριμνα και φροντίδα χρειάζεται και το παιδί θύτης για να βγει από τα προσωπικά του αδιέξοδα και να ενσωματωθεί ισότιμα στο κοινωνικό του περιβάλλον.

Πηγή: Αντεγκληματική Πολιτική και Δικαιώματα του Ανθρώπου,  Ιδρυμα Μαραγκοπούλου για τα δικαιώματα του ανθρωπου.

Ένας στους δέκα μαθητές είναι θύμα ενδοσχολικής βίας από συνομιλήκους του ή από παιδιά άλλων ηλικιών. Αυτό έδειξε η έρευνα που έγινε σε σχολεία της επικράτειας, την οποία επικαλείται ο Υπουργός Παιδείας Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος σε έγγραφό του που διαβιβάστηκε στη Βουλή στις 28 Ιανουαρίου 2014.Το ποσοστό των θυτών ανέρχεται στο 5% του μαθητικού πληθυσμού και η αναλογία των εμπλεκομένων σε περιστατικά βίας αγοριών-κοριτσιών είναι 3 προς 1, με τα αγόρια να υπερτερούν σε περιστατικά σωματικής βίας και τα κορίτσια να πρωταγωνιστούν σε περιστατικά λεκτικής βίας.
Ο κ. Αρβανιτόπουλος αναφέρει ότι οι σοβαρές επιπτώσεις της ενδοσχολικής βίας στη σωματική και στην ψυχική υγεία των παιδιών καθιστούν επιτακτική την ανάγκη λήψης μέτρων για την πρόληψη και την αποτελεσματική αντιμετώπιση του φαινομένου και προτείνει την υλοποίηση δράσεων
μέσω των υπηρεσιών επιστημονικής και παιδαγωγικής καθοδήγησης με τη συνεργασία σχολικών συμβούλων και ειδικών επιστημόνων.
Στα πλαίσια των προτεινόμενων δράσεων επισημαίνουμε ότι στο φαινόμενο του bulling εμπλέκονται πολλά πρόσωπα:
α)Το παιδί που δέχεται τη βία και έχει ανάγκη από τη βοήθειά μας,ώστε να τονώσουμε την αυτοπεποίθησή του, να ενισχύσουμε τις αντιστάσεις του και να του εξασφαλίσουμε τη βεβαιότητα μιας ασφαλούς και δημιουργικής φοίτησης στο σχολείο.
β)Το παιδί ή η ομάδα παιδιών που ασκούν τη βία και πρέπει να συνειδητοποιήσουν πως υπάρχουν πολύ καλύτεροι τρόποι για να βρεθούν στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος από το να κάνουν επίδειξη δύναμης στους αδύναμους μαθητές του σχολείου.
γ)Τα παιδιά-θεατές που έχουν σημαντικό ρόλο στην πρόληψη. Η σιωπή και η ανεκτική τους στάση τα καθιστά συνενόχους και γι’ αυτό θα πρέπει να ενημερωθούν και να συμμετάσχουν στην αντιμετώπιση του προβλήματος.
δ)Οι εκπαιδευτικοί που πρέπει να ενημερώσουν και να ευαισθητοποιήσουν όλους τους εμπλεκόμενους φορείς.
ε)Οι γονείς που πρέπει να ενημερωθούν για το πρόβλημα αυτό και να πάρουν υπεύθυνη θέση είτε ως γονείς θυμάτων είτε ως γονείς θυτών.