Και εκεί που βλέπουµε να σβήνουν όλα τα λουλούδια που χρωµάτισαν τον κήπο µας το καλοκαίρι, τα χρυσάνθεµα ξεδιπλώνονται δειλά δειλά και µας υπενθυµίζουν ότι κάθε εποχή, στη φύση, έχει τις οµορφιές της.

Ευχαριστούμε πολύ τους γονείς για τα όμορφα λουλουδάκια!

Πολλά παιδάκια είχαν φέρει για πρωινό μουστοκούλουρα. Τα έδειξαν στα άλλα παιδιά, τα μύρισαν και άρχισαν να αναρωτιούνται από τι έχουν φτιαχτεί. Έτσι ξεκίνησε το νέο μας θέμα με τίτλο: ο Τρύγος.

Συζητήσαμε με τα παιδιά τι σημαίνει τρύγος και βλέποντας σχετικές φωτογραφίες τα παιδιά ανέφεραν εμπειρίες τους, αλλά και ότι άλλο είχαν ακούσει για το θέμα. Μέσα από την συζήτηση το θέμα άρχισε να γίνεται όλο και πιο ενδιαφέρον!

Δραστηριότητες:

1)Συζήτηση:

 Τι είναι ο Τρύγος, πότε γίνεται και πως.

Τι φτιάχνουμε με τα σταφύλια (χυμό, γλυκό μούστο, σταφίδες).

Μούστος: κρασί, ξύδι, μουσταλευριά, μουστοκούλουρα

Αμπέλι, Πατητήρι, Οινοποιείο

2)Κατασκευές

Φτιάχνουμε σταφυλάκια με γκοφρέ και με τύπωμα από φελλό.

Ακούμε το τραγούδι «Σε μια ρώγα από σταφύλι» και ζωγραφίζουμε μια ζωγραφιά για το τραγούδι.

Διαβάζουμε τον μύθο του Αισώπου «Η Αλεπού και τα σταφύλια» και ζωγραφίζουμε την κληματαριά και την αλεπού.

3) Βλέπουμε εικόνες και βίντεο στον υπολογιστή σχετικά με τον τρύγο.     

4) Φτιάχνουμε μουστοκούλουρα

Νοέμβριος ο τρίτος μήνας του φθινοπώρου. Το κρύο δυναμώνει, πλησιάζουν οι γιορτές, μαζεύουμε και τις ελιές.

Διερεύνηση θέματος

Συζητάμε με τα παιδιά και καταγράφουμε τις γνώσεις και τις απορίες τους:

–         Τι είναι η ελιά(καρπός και δέντρο)

–         Που υπάρχουν ελιές (στους ελαιώνες)

–         Τι κάνουμε τις ελιές ( τρώγονται, φτιάχνουμε λάδι

–         Πως γίνεται το λάδι και γιατί είναι χρήσιμο

Ιστόγραμμα:

ΕΛΙΑ

• ξύλο, έπιπλα ,εργαλεία
• λάδι (διατροφή, ως φάρμακο και καλλυντικό, ως μέσο φωτισμού)
• Αρχαία Ελλάδα-κότινος-Ολυμπιακοί αγώνες, μύθος της Αθηνάς
• Ελαιοτριβείο

Δραστηριότητες:

• Μαθαίνουμε για το λάδι, γνωρίζουμε τα διάφορα είδη λαδιού
• Παρατηρούμε το χρώμα του
• Συζητάμε με τα παιδιά πως αλέθαμε τις ελιές τα παλιά χρόνια με τις μυλόπετρες και τα ελαιοπιεστήρια που χρησιμοποιούμε σήμερα.
• Πως τρώγονται οι ελιές(ξιδάτες, αλατισμένες)
• Λεξιλόγιο: Ελαιώνας λιόπανο
• Παρατηρούμε τα φύλλα της ελιάς, το σχήμα, το χρώμα και από τις δύο μεριές
• Λέμε παροιμίες και αινίγματα.
• Βλέπουμε εικόνες και βίντεο.
• Κάνουμε διάφορες κατασκευές ομαδικές και ατομικες.
• Βλέπουμε το δέντρο της ελιάς από κοντά.

Λαϊκές εκφράσεις για την ελιά:

«Του ‘βγαλε το λάδι»

«Την έκανες τη λαδιά σου»

«Βγαίνεις όλο λάδι»

«Ρίχνει λάδι στη φωτιά»

Αινίγματα

Από κλαδάκι κρέμεται

στην αγορά πουλιέται

το εξωτερικό της τρώγεται

το κόκαλο πετιέται.

Τι είναι; (η ελιά)

Δίνω γεύση στο φαί σου

βιταμίνες στο κορμί σου

Στο νερό όμως μέσα δεν μένω

Θυμήσου!

Τι είναι; (το λάδι)

  Δραστηριότητες:

• Συζήτηση για το πώς μεγαλώνει ένα φυτό,
• βλέπουμε και αγγίζουμε τους σπόρους,  βλέπουμε εικόνες, τραγουδάμε για τον γεωργό, μιλάμε για τις εμπειρίες και τα βιώματα μας.
• Το επάγγελμα του φούρναρη, ζωγραφίζουμε τον φούρναρη και το ψωμί, βλέπουμε εικόνες.
• Παρασκευή ψωμιού στο νηπιαγωγείο

Δραστηριότητες για το φθινόπωρο:

• Συζήτηση για τις αλλαγές που συμβαίνουν στην φύση, βλέπουμε εικόνες, παρατηρούμε τα δέντρα της αυλής.
• Αλλαγή στον τρόπο ζωής των ανθρώπων σε σχέση με το καλοκαίρι: φθινοπωρινά ρούχα, προετοιμασία του σπιτιού για τον χειμώνα, λιγότερες ώρες που είμαστε έξω.
• Κατασκευή ομπρέλας, φθινοπωρινών δέντρων, χελωνίτσας, σαλιγκάρι.
• Φθινοπωρινά φρούτα: ομαδοποίηση φρούτων, δοκιμάζουμε τα φρούτα, ζωγραφίζουμε τα φρούτα, αίνιγμα για το ρόδι και ζωγραφική, κατασκευή τρισδιάστατων μήλων, παρασκευή κομπόστας μήλου.
• Αποδημητικά πουλιά: Ομαδοποίηση αποδημητικών πουλιών και μη, αναγνώριση των ονομάτων τους και των βασικών τους χαρακτηριστικών, βλέπουμε εικόνες και βίντεο, ζωγραφίζουμε.
• Τραγουδάμε, λέμε ποιήματα και παραμύθια για το φθινόπωρο.

Αφόρμηση: Ένα παιδάκι είχε φέρει για πρωινό μουστοκούλουρα. Τα έδειξε στα άλλα παιδιά, τα μύρισαν και άρχισαν να αναρωτιούνται από τι έχουν φτιαχτεί. Έτσι ξεκίνησε το νέο μας θέμα με τίτλο: ο Τρύγος.

Σαν πρώτη φάση συζητήσαμε με τα παιδιά τι σημαίνει τρύγος και βλέποντας σχετικές φωτογραφίες τα παιδιά ανέφεραν εμπειρίες τους, αλλά και ότι άλλο είχαν ακούσει για το θέμα. Έτσι μέσα από την συζήτηση το θέμα άρχισε να γίνεται όλο και πιο ενδιαφέρον και τα παιδιά θέλησαν πολύ να ασχοληθούμε μ’ αυτό.

Έτσι προχωρήσαμε στη δεύτερη φάση του προγράμματος και κατασκευάσαμε ένα ιστόγραμμα με έννοιες σχετικές με τον τρύγο, τις οποίες θα γνωρίσουμε, άλλα και με προτάσεις δραστηριοτήτων που μας είπαν τα ίδια τα παιδιά:

Τρύγος:

• Τι είναι; Πότε γίνεται; Που γίνεται; Πως γίνεται;
• Αμπέλι, Πατητήρι, Οινοποιείο. Σήμερα και στα παλιά χρόνια.
• Ποιοι δουλεύουν στο αμπέλι.
• Σταφύλι: Τι φτιάχνουμε με τα σταφύλια; (χυμό, γλυκό, μούστο, σταφίδες)
• Μούστος: Κρασί, ξίδι, μουσταλευριά, μουστοκούλουρα.
• Δραστηριότητες- Προτάσεις των παιδιών:

1. Να φτιάξουμε σταφύλια με χαρτί.
2. Να τραγουδήσουμε.
3. Να ζωγραφίσουμε.
4. Να παίξουμε.
5. Να φτιάξουμε μουστοκούλουρα.
6. Να φτιάξουμε μουστοκούλουρα με πλαστελίνη.
7. Να δοκιμάσουμε κρασί.
8. Να φάμε σταφίδες και σταφύλια.
9. Να κόψουμε αμπελόφυλλα.
10. Να δούμε φωτογραφίες και βίντεο με το πατητήρι.

 Τρίτη Φάση: Υλοποίηση δραστηριοτήτων:

                        Να φτιάξουμε σταφύλια με χαρτί:

                                  Να ζωγραφίσουμε:

                         Να παίξουμε:

Δραματοποίσαμε το τραγούδι “σε μια ρώγα από σταφύλι καθώς επίσης παιξαμε το πάτημα των σταφυλιών.

                    Να φάμε σταφίδες και σταφύλια:

                      Να φτιάξουμε μουστοκούλουρα:

Τα παιδιά έφεραν συνταγές και υλικά από το σπίτι τους.

Συνταγή

• 1 ποτήρι μούστο
• 1 ποτήρι ελαιόλαδο
• 1 ποτήρι ζάχαρη
• 1 κουταλιά σόδα
• 1 κουταλιά αμμωνία
• 1 κουταλιά κανελογαρύφαλλα
• 1 ποτήρι του κρασιού κονιάκ

Ανακατεύετε τα υλικά και τα ζυμώνεται προσθέτοντας όσο αλεύρι χρειαστεί μέχρι η ζύμη να γίνει μαλακή. Στη συνέχεια πλάθετε και ψήνετε να μουστοκούλουρα σε ταψί ελαφρά λαδωμένο.  

                    Να τραγουδήσουμε:

Μάθαμε το τραγούδι «σε μια ρώγα από σταφύλι».