Τα Μαθηματικά και η Λογοτεχνία – Λέσχες Ανάγνωσης

Γράφει: ο Ηλίας Ανδριανός, μαθηματικός.

Στο νεοκλασικό κτήριο της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδας, στην οδό Πανεπιστημίου, διοργανώθηκε στις 28 Απριλίου 2012 ημερίδα με θέμα “Τα βιβλία και οι παρέες”, από την ομάδα «Θαλής + Φίλοι», μια «παρέα εθελοντών, που εμπνέει και στηρίζει τη δημιουργία λεσχών ανάγνωσης, καθώς και άλλων δραστηριοτήτων που προάγουν το στοχασμό, τη γνώση και το διάλογο», όπως η ίδια αυτοπροσδιορίζεται στην ιστοσελίδα της.

Σύμφωνα με το πρόγραμμα, πραγματοποιήθηκαν δυο κύκλοι συζητήσεων. Στον πρώτο κύκλο συμμετείχαν οι συγγραφείς Απόστολος Δοξιάδης, Δημήτρης Καπετανάκης, Γιάννης Καρβέλης, Τεύκρος Μιχαηλίδης, Αργύρης Παυλιώτης και Σώτη Τριανταφύλλου. Η συζήτηση περιστράφηκε γύρω από την ύπαρξη ή μη μαθηματικής λογοτεχνίας. Όταν τα Μαθηματικά εφαρμόζονται σε ένα λογοτεχνικό κείμενο, προσδιορίζουν μια άλλου τύπου γραφή, η οποία δημιουργεί μια διαφορετική θεώρηση της πραγματικότητας στον αναγνώστη. Αρκεί όμως αυτό για να αναγνωριστεί ένα διαφορετικό είδος λογοτεχνίας; Ακούστηκαν διάφορες απόψεις, από την άρνηση του κ. Δοξιάδη να δεχθεί την ύπαρξη «μαθηματικής λογοτεχνίας», έως την θέση του κ. Μιχαηλίδη, ο οποίος θεωρεί ότι κινείται συγγραφικά στα όρια του είδους. Παρατηρήθηκε επίσης ότι ο όρος αποτελεί την ελληνική απόδοση του αγγλικού όρου «mathematical fiction», η συζήτηση επομένως θα έπρεπε να συμπεριλάβει και το δόκιμο ή μη της μετάφρασής του ως «μαθηματική λογοτεχνία» καθώς και τη δυνατότητα να αποδοθεί επίσης ως «μαθηματική μυθιστορία ή μυθοπλασία», που θα έλυνε ενδεχομένως το ζήτημα. Στο ίδιο τραπέζι ακούστηκαν επίσης ενδιαφέρουσες απόψεις από τους δημιουργούς, για τον τρόπο που εμπνέονται και πως εντάσσουν στα έργα τους τα Μαθηματικά και γενικότερα τις θετικές επιστήμες καθώς και ποιός είναι ο συμβολικός τους ρόλος στο έργο τους.

Στον δευτερο κύκλο συμμετείχαν οι μαθηματικοί Ηλίας Ανδριανός, Θανάσης Βλάχος, Κατερίνα Καλφοπούλου, Άλκηστη Πατρινέλη, Σπύρος Στούρης και Μαρία Φαλίδα, όλοι συντονιστές Λεσχών Αναγνώσης σε σχολεία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, οι οποίοι μοιράστηκαν με το κοινό τις εμπειρίες τους από τη δουλειά τους όλα αυτά τα χρόνια, τον τρόπο με τον οποίο οργάνωσαν τις ομάδες των μαθητών, τα βιβλία που διάβασαν, την απήχηση που είχε η προσπάθεια στους μαθητές, τα προβλήματα που αντιμετώπισαν μέσα στο σχολικό περιβάλλον, καθώς και τις προσδοκίες τους για τη μαθηματική εκπαίδευση σε συνδυασμό με τις δραστηριότητες των Λεσχών Ανάγνωσης.

Η ημερίδα έκλεισε με την ομιλία του καθηγητή του Πανεπιστημίου Πατρών Τάσου Μπούντη με θέμα «Η επιστήμη της πολυπλοκότητας και ο ρόλος της μαθηματικής μοντελοποίησης». Στο χώρο της Βιβλιοθήκης λειτούργησε έκθεση με υλικό από την επτάχρονη πορεία της ομάδας Θαλής+Φίλοι καθώς και από τις δραστηριότητες των σχολείων, στον τομέα της οργάνωσης και της λειτουργίας Λεσχών Ανάγνωσης.

Βλ. περισσότερα στο αναλυτικό άρθρο του Γιώργου Καρουζάκη στη σελίδα ΘΑΛΗΣ+ΦΙΛΟΙ: http://thalesandfriends.org/el/2012/05/02/ta-vivlia-kai-oi-parees-stin-ethniki-vivliothiki/