Η ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΚΑΙ Η ΒΙΑ ΣΤΟ ΠΑΙΔΙ
Ως προς το θέμα βία και τηλεόραση τρεις είναι οι βασικές θέσεις που έχουν κατά καιρούς διατυπωθεί.
●Πρώτον, οι τηλεοπτικές σκηνές βίας οδηγούν σε επιθετικές τάσεις.
●Δεύτερον, επιθετικές τάσεις που ενυπάρχουν στο άτομο οδηγούν στην επιλογή βίαιων σκηνών.
●Τρίτον, επιθετικές τάσεις και επιλογή τηλεοπτικών σκηνών βίας είναι και τα δυο προϊόντα μιας τρίτης συνθήκης, οφείλονται και τα δυο σε άλλους π.χ. κοινωνικούς παράγοντες που δεν έχουν σχέση με τα μέσα επικοινωνίας
.Οι δυο πρώτες εκδοχές, μηχανιστικές και απλουστευτικές, δεν φαίνεται να τεκμηριώνεται μέσα από την έρευνα.
Πρόσφατα εστιάζεται η ερευνητική προσοχή σε ποιο βαθμό τα παιδιά τηλεθεατές, οι μελλοντικοί επιθετικοί ενήλικες, ταυτίστηκαν με τους τηλεοπτικούς τους ήρωες, σε πιο βαθμό πίστεψαν ότι αυτά που βλέπουν είναι πραγματικά. Παιδιά ηλικίας πέντε ετών δεν έχουν τα γνωστικά εφόδια ώστε να αντιληφθούν ότι αυτά που συμβαίνουν στη μικρή οθόνη μπροστά στα έκθαμβα μάτια τους δεν είναι αληθινά, είναι ψεύτικα. Ακόμα και τα καρτούν θεωρούν ότι μπορεί να εισβάλλουν την επόμενη στιγμή μέσα στο δωμάτιό τους. Ένας λοιπόν από τους παράγοντες που συνδέθηκε με την επιθετικότητα του ενήλικα όταν έβλεπε ως παιδί αυτές τις σκηνές, ήταν να μην μπορεί να διακρίνει το αληθινό από το φανταστικό.
Η υιοθέτηση προτύπων βίας
εξαρτάται τελικά από το βαθμό ομοιότητας των μηνυμάτων βίας που δέχεται κάνεις σε σχέση με τις καταστάσεις του περιβάλλοντος του. Αξίζει λοιπόν να μην εστιάζουμε αποκλειστικά και μόνον το βλέμμα μας στη μικρή οθόνη υποτιμώντας τη σημασία μιας αναπότρεπτης βίας που ενδέχεται να ζει το παιδί στη γειτονιά, στο σχολείο, στην οικογένεια.
Πολύ πιο σημαντική από την ποσοτική αποτίμηση είναι η ποιοτική αποτίμηση της τηλεοπτικής βίας.
Οι εποχές που οι κακοί στα τηλεοπτικά προγράμματα -κυρίως σε σίριαλ και ταινίες- τιμωρούνταν φαίνεται πως ανήκει στο παρελθόν. Χαρακτηριστική είναι η Αμερικανική διαπανεπιστημιακή έρευνα του Ντανιέλ Λιντς. Οι κακοί ήρωες στο 40% των προγραμμάτων όχι μόνον δεν τιμωρούνται αλλά παρουσιάζονται ως ήρωες, έτσι ώστε τα παιδιά, να ταυτίζονται πιο εύκολα μαζί τους.Στα τρία από τα τέσσερα προγράμματα που αναλύθηκαν ο κακός κάνει ο,τι κάνει χωρίς το ελάχιστο ίχνος τύψης η μετάνοιας. Η έρευνα έδειξε επίσης πως οι σκηνές βίας μπορεί να μην έχουν αυξηθεί σε σχέση με το παρελθόν, έχει όμως αυξηθεί το ποσοστό τους στη ζώνη υψηλής τηλεθέασης. Η βία γίνεται αποδεκτή στον παιδικό ψυχισμό σαν κάτι το φυσικό, το εν-δεχόμενο. Θα έλεγα εδώ, ‘’φυσικοποιείται’’ και αυτό είναι ίσως το πιο τρομαχτικό, η αίσθηση ότι η βία είναι ενταγμένη στην καθημερινότητα μας, σαν το νερό και το ψωμί. Αποκτά οικείο πρόσωπο. Δεν τρομάζει. Δεν διαταράσσει. Ιδού η πιο ύπουλη λειτουργία της μικρής οθόνης.