Αρνητικές επιπτώσεις στις μελλοντικές γενιές από το γεγονός ότι άτομα με υψηλό μορφωτικό επίπεδο αποκτούν λιγότερα παιδιά.

Επιδημιολογικές, κοινωνιολογικές και γενετικές έρευνες απέδειξαν ότι η γενετική σύσταση ενός ατόμου αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για πετυχημένες λυκειακές και μεταλυκειακές σπουδές και γενικότερα για τη διαμόρφωση του μορφωτικού επιπέδου ενός ατόμου. Υπολογίζεται πως η γενετική συνιστώσα ευθύνεται για το 40% περίπου της διακύμανσης του μορφωτικού επιπέδου των ατόμων ενός πληθυσμού. Σε πολλούς πληθυσμούς έχει διαπιστωθεί ότι το μορφωτικό επίπεδο των γονέων επιδρά αρνητικά στον αριθμό των παιδιών που αποκτούν. Με απλά λόγια, άτομα με υψηλότερο μορφωτικό επίπεδο τείνουν να αποκτήσουν λιγότερα παιδιά και αντίστροφα. Εξαιτίας αυτού του οικογενειακού προγραμματισμού οι μέσοι όροι της γενετικής τάσης για υψηλό μορφωτικό επίπεδο και συναφή χαρακτηριστικά θα μειώνονται διαχρονικά στον πληθυσμό. Η επίδραση είναι ισχυρότερη στις γυναίκες. Το ποσοστό της μείωσης είναι μικρό ανά γενιά, αλλά τελικά μπορεί να έχει επιπτώσεις στην κοινωνικοοικονομική εξέλιξη του πληθυσμού (Πηγή, PNAS, 5/12/2016, Kong et al. Selection against variants in the genome associated with educational attainment).