Για την αξιολόγηση – στη θέση μιας ντομάτας

ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

(Στη θέση μιας ντομάτας)

Είναι βέβαιο πως στη βιβλιογραφία μπορεί να βρει κανείς πολλούς και διάφορους ορισμούς της έννοιας της αξιολόγησης. Κυκλοφορούν δε και τόσες γνώμες, πλήρεις αποσπασματικών και δάνειων αναφορών ως ένδυμα επιστημοσύνης.

Με δεδομένη όμως τη δύναμη των μεταφορών και των αναλογιών για την κατανόηση των φαινομένων και τη δημιουργικότητα της σκέψης, προτίμησα, αντί μιας εξαντλητικής βιβλιογραφικής έρευνας, να δώσω ένα καθημερινό παράδειγμα για να καταστήσω, αν είναι δυνατόν, σαφέστερα: το νόημα και τα όρια της αξιολόγησης ως έννοια. Ας σκεφτούμε ότι θέλουμε να αξιολογήσουμε μία ντομάτα. Τι θα εξετάσουμε;

Θα την κοιτάξουμε. Θα δούμε το χρώμα της και αν έχει εμφανή χτυπήματα στην επιφάνειά της.

Ωστόσο, η εκ των υστέρων εμπειρική εξακρίβωση μάς λέει ότι ούτε το κόκκινο χρώμα μιας ντομάτας ούτε η άψογη φλούδα της εγγυώνται την ποιότητά της, δηλαδή το ότι είναι μια καλή (και γευστική) ντομάτα. Μπορεί να είναι κόκκινη αλλά άγευστη, μπορεί να είναι στιλπνή και πάλι να μην είναι καλή ντομάτα.

Συνεχίζοντας, θα την πιάσουμε, θα τη ζουλήξουμε ελαφρά, για να διαπιστώσουμε αν είναι υπερώριμη ή άγουρη. Και παρά τη δυσαρέσκεια του μανάβη, αναφορικά με τη χρήση από μέρους μας αυτής της τεχνικής, θα αποφύγουμε τις λεγόμενες ντομάτες για «φαγητό» και εκείνες που πρέπει να μείνουν καμιά βδομάδα εκτός ψυγείου, για να τρώγονται, αλλά και πάλι για το αν είναι καλή ντομάτα η ντομάτα που διαλέξαμε δεν θα μπορούμε να είμαστε βέβαιοι.

Μια έμπειρη νοικοκυρά ή ένας επαγγελματίας μάγειρας θα μας βοηθήσουν σ’ αυτό το σημείο, προτείνοντάς μας να μυρίσουμε την ντομάτα. Από το άρωμα θα αποκτήσουμε μια καλύτερη αντίληψη της ποιότητάς της. Αλλά και πάλι…

Επιπλέον, η συνήθης πρακτική του μανάβη να εκθέτει μία κομμένη ντομάτα πιθανώς να μας βοηθήσει.

Εμείς, ούτως ή άλλως, δεν θα καταθέσουμε τα όπλα και θα δαγκώσουμε την κομμένη ντομάτα. Μπορεί λίγο, στην άκρη, αλλά θα τη δαγκώσουμε. Έτσι θα μάθουμε!

Κι όμως, όχι. Η  ωραία γεύση της ντομάτας, που είναι ζητούμενο του κάθε ανθρώπου από κάθε ντομάτα, δεν αρκεί για την αξιολόγησή της ως καλή ντομάτα. Γιατί μπορεί να φάμε μια ιδιαίτερα γευστική ντομάτα και μετά από λίγη ώρα να μας πιάσει κοιλόπονος επειδή είχε σκουληκάκια που δεν φαίνονταν. Ποια καλή ντομάτα τότε;

Ή ακόμα χειρότερα: μπορεί να φάμε μια πολύ νόστιμη ντομάτα και μετά από κάνα δυο μέρες μια δεύτερη και μια τρίτη από τον ίδιο μανάβη εξίσου νόστιμες και να μην συμβεί τίποτα δυσάρεστο το αμέσως επόμενο διάστημα. Ωστόσο, μπορεί όλες αυτές οι γευστικές ντομάτες να έχουν καλλιεργηθεί με βλαβερά για τον ανθρώπινο οργανισμό φυτοφάρμακα και μετά από μερικά χρόνια η συνεχόμενη κατανάλωσή τους να συμβάλλει καθοριστικά στο νοσήσουμε σοβαρά.

Ή μπορεί να είναι μεταλλαγμένες…

Αν είναι λοιπόν τόσο δύσκολο να αξιολογήσει κανείς μια ντομάτα, πόσα πράγματα άραγε πρέπει να σκεφτεί για να αξιολογήσει το εκπαιδευτικό έργο, πέρα από το κόστος του;

ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ…

[Αναθεωρημένο απόσπασμα από σχέδιο εργασίας στο πλαίσιο του μαθήματος Εκπαιδευτική Αξιολόγηση του Διατμηματικού μεταπτυχιακού προγράμματος σπουδών (ΑΣΠΑΙΤΕ- Παιδαγωγικό τμήμα Φιλοσοφικής Σχολής ΕΚΠΑ) Διδακτική μαθημάτων ειδικότητας με νέες τεχνολογίες, με τίτλο Σύστημα αξιών – η αξιολόγηση του εκπαιδευτικού και του εκπαιδευτικού έργου της Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στην Ελλάδα από το 1981 έως το 2008. Πρόκειται για σχέδιο έρευνας με τη μέθοδο της ανάλυσης περιεχομένου (content analysis) επί των νομοθετικών κειμένων της συγκεκριμένης περιόδου που αφορούν το θέμα. Ολόκληρη την εργασία μπορείτε να τη δείτε επιλέγοντας τον παρακάτω σύνδεσμο: Εκπαιδευτική αξιολόγηση Ανάλυση περιεχομένου]