Η Ολυμπιακή Φλόγα είναι ένα από τα σύμβολα του Ολυμπιακού Κινήματος με οικουμενική απήχηση και σημασία. Κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων καίει μέρα και νύκτα σε ειδικό βωμό μέσα στο Ολυμπιακό Στάδιο της πόλης που τους φιλοξενεί.

Η παρουσία της σε περίοπτη θέση στους Ολυμπιακούς Αγώνες, θυμίζει σε όλους τον αρχαίο ελληνικό μύθο του Προμηθέα και της κλοπής της φωτιάς από τον Δία, με την οποία οι άνθρωποι, λαμβάνοντάς την ως δώρο και ύψιστη ευεργεσία, μπόρεσαν να ελέγξουν την Φύση και να δημιουργήσουν Πολιτισμό. Συν τοις άλλοις, η Ολυμπιακή Φλόγα αποτελεί τον συνδετικό κρίκο ανάμεσα στους σύγχρονους και τους αρχαίους Ολυμπιακούς Αγώνες, παραπέμποντας στην ιερή φλόγα της θεάς Εστίας που έκαιγε άσβεστη στο Πρυτανείο της Ολυμπίας, στον κοινό βωμό όλων των Ελλήνων.

Η Ολυμπιακή Φλόγα εμφανίστηκε και χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Άμστερνταμ το 1928, ενώ η τελετή αφής και η λαμπαδηδρομία εισήχθησαν κατά τους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του Βερολίνου το 1936.

Αφή της Φλόγας

Η Αφή της Ολυμπιακής φλόγας γίνεται πριν από κάθε Ολυμπιάδα στο χώρο της αρχαίας Ολυμπίας και αναγγέλλει την έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων.Το λιτό και συμβολικό τελετουργικό πραγματοποιείται στο βωμό που υπάρχει στο χώρο του ναού της Ήρας (Ηραίον). Η Πρωθιέρεια, με επίκληση στο θεό Απόλλωνα ανάβει τη δάδα με τη βοήθεια κοίλου κατόπτρου. Για πρώτη φορά έγινε το 1936 για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Βερολίνου με τη βοήθεια κοίλου κατόπτρου, το οποίο ανήκε στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Στο Ηραίο η πρωθιέρεια ζητά τη βοήθεια του θεού του ήλιου Απόλλωνα ώστε να ανάψει η δάδα απαγγέλοντας την ακόλουθη επίκληση:

Ιερά σιωπή!
Να ηχήσει όλος ο αιθέρας, η γη, η θάλασσα και οι πνοές των ανέμων.
Όρη και Τέμπη σιγήστε.
Ήχοι και φωνές πουλιών παύσατε.
Γιατί μέλλει να μας συντροφεύσει ο Φοίβος, ο Φωσφόρος Βασιλεύς.
Απόλλωνα, θεέ του ήλιου και της ιδέας του φωτός,
στείλε τις ακτίνες σου και άναψε την ιερή δάδα
για τη φιλοξενη πόλη της …(όνομα της διοργανώτριας πόλης).
Και συ, ω Δία, χάρισε ειρήνη σ’ όλους τους λαούς της Γης
και στεφάνωσε τους νικητές του Ιερού Αγώνα.

Έπειτα, η πρωθιέρεια κατευθύνεται προς το Στάδιο, μεταφέροντας τη φλόγα σε πήλινο αγγείο και με τη συνοδεία των ιερειών. Η πομπή κάνει μία στάση στην ιερή Ελιά από την οποία ο «αμφιθαλής παις», δηλαδή ένας νέος που έχει εν ζωή και τους δύο γονείς του, κόβει ένα κλαδί, σύμβολο ειρήνης και έπαθλο νίκης που δίνονταν κατά τους αρχαίους Ολυμπιακούς αγώνες στους νικητές. Στο Στάδιο, η πρωθιέρεια ανάβει τη δάδα του πρώτου δρομέα και η λαμπαδηδρομία ξεκινά το ταξίδι της. Ακολουθεί λαμπαδηδρομία σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας, πριν παραδοθεί η ιερή φλόγα στους εκπροσώπους της διοργανώτριας χώρας, ώστε να φτάσει στον τελικό της προορισμό, στο στάδιο της διοργανώτριας πόλης την ημέρα της τελετής έναρξης των Αγώνων.

Δείτε παρακάτω τις τελετές αφής των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας το 2004 και του Λονδίνου το 2012.

 Πρώτοι Λαμπαδηδρόμοι

Ιδιαίτερα τιμητική είναι η επιλογή του πρώτου και του τελευταίου λαμπαδηδρόμου. Από το 1936 μέχρι το 1956 οι πρώτοι λαμπαδηδρόμοι δεν ήταν αθλητές. Στη συνέχεια καθιερώθηκε να είναι αθλητής εκτός από το 1972 και το 1980.

Το 1984 δεν έγινε λαμπαδηδρομία επί ελληνικού εδάφους, ως διαμαρτυρία για την εμπορευματοποίησή της από τους διοργανωτές της ολυμπιάδας του Λος Άντζελες.

Ως το 2004 οι πρώτοι λαμπαδηδρόμοι ήταν αθλητές στίβου. Μόλις το 2008 επιλέχτηκε από άλλο άθλημα (τάε κβον ντο). Ως τώρα δεν υπήρξε γυναίκα πρώτη λαμπαδηδρόμος.

• 1936: Κωνσταντίνος Κονδύλης (διπλωμάτης)
• 1948: Κωνσταντίνος Δημητρέλλης (στρατιώτης)
• 1952: Χρήστος Παναγόπουλος (ιδιώτης)
• 1956: Διονύσιος Παπαθανασόπουλος (ιδιώτης)
• 1960: Τάκης Επιτρόπουλος (αθλητής δεκάθλου)
• 1964: Γιώργος Μαρσέλλος (αθλητής 110 εμπ. και ύψους)
• 1968: Χάρης Αϊβαλιώτης (αθλητής 100 μ.)
• 1972: Γιάννης Κιρκιλέσης (ιδιώτης από την περιοχή, 19 ετών) ^[4]
• 1976: Τάσος Ψυλλίδης (αθλητής 110 εμπ.)
• 1980: Θανάσης Κοσμόπουλος (μαθητής από την περιοχή, 17 ετών) ^[5]
• 1984: —
• 1988: Θανάσης Καλογιάννης (αθλητής 400 εμπ.)
• 1992: Σάββας Σαριτζόγλου (αθλητής σφυροβολίας)
• 1996: Κώστας Κουκοδήμος (αθλητής μήκους)
• 2000: Λάμπρος Παπακώστας (αθλητής ύψους)
• 2004: Κώστας Γκατσιούδης (αθλητής ακοντισμού)
• 2008: Αλέξανδρος Νικολαΐδης (αθλητής τάε κβο ντο)

Η δάδα

Οι Ολυμπιακοί Αγώνες έχουν τη δική τους φλόγα και δάδα, μια παράδοση που επέζησε από την αρχαιότητα. Στην αρχαία Ελλάδα υπήρχε μία ιερή φλόγα που άναβε από τον ήλιο και έκαιγε συνεχώς στο βωμό της θεάς Ήρας καθ’ όλη τη διάρκεια των αγώνων. 

Η πρώτη δάδα των σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων κατασκευάστηκε το 1936 από το γλύπτη Lemcke για τους Αγώνες του Βερολίνου.

Μια απλή αλλά πανέμορφη κατασκευή για μπουν τα παιδιά στο πνεύμα των Ολυμπιακών Αγώνων

Υλικά:

• Κάνσον Χαρτί
• Κόκκινη και Πορτοκαλή δαχτυλομπογιά
• Ψαλίδι
• Κόλλα

Πως να το φτιάξετε :

1. Σχεδιάζουμε μια μεγάλη δάδα σε κάνσον χαρτί.
2. Μετά σε ένα άσπρο κάνσον χαρτί τα παιδιά κάνουν τυπώματα της παλάμης τους με κίτρινο και πορτοκαλί χρώμα (ο τρόπος που θα ανακατευτούν τα δύο χρώματα θα δώσει υπέροχη όψη στην φωτιά!).
3. Όταν στεγνώσει κόβουμε το χαρτί με τα τυπώματα σε σχήμα φλόγας και το κολλάμε στην δάδα. Απλά υπέροχο!