Terra Computerata

Αρθρο του Ματθαίου Τσιμιτάκη στην Καθημερινή

Το αμφιθέατρο της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών την περασμένη εβδομάδα ήταν ασφυκτικά γεμάτο από νέους, και αισθητά λιγότερες, νέες. Είχαν έρθει από νωρίς το απόγευμα στο b fest, το φεστιβάλ που διοργανώνει κάθε χρόνο η αντιεξουσιαστική εφημερίδα «Βαβυλωνία», προκειμένου να ακούσουν τον Richard Stallman, ένα ζωντανό θρύλο των υπολογιστών και του λογισμικού. Ο Stallman έγινε γνωστός το 1983, όταν ξεκίνησε την ανάπτυξη του λειτουργικού συστήματος GNU, προκειμένου να αντιμετωπίσει τα προβλήματα που ήδη είχαν δημιουργήσει οι άδειες χρήσης του λογισμικού, όπως για παράδειγμα να μην μπορεί κανείς να χρησιμοποιήσει έναν εκτυπωτή παρά μόνο με συγκεκριμένα προγράμματα κ.ο.κ. Το 1985, εξέδωσε το GNU manifesto ένα κείμενο που θεωρείται ιδιαίτερα σημαντικό στον κόσμο των υπολογιστών, αφού ορίζει τις ηθικές αρχές που θα πρέπει να διέπουν την ανάπτυξη λογισμικού. Σύμφωνα με αυτό, όλοι οι χρήστες λογισμικού πρέπει να μπορούν να απολαμβάνουν τέσσερις βασικές ελευθερίες:

Ελευθερία 0: Να χρησιμοποιεί κανείς τα προγράμματα που επιθυμεί με όποιον τρόπο επιθυμεί.

Ελευθερία 1: Να μπορεί να μελετήσει κάθε πρόγραμμα και να το αλλάξει σύμφωνα με τις ανάγκες του.

Ελευθερία 2: Να μπορεί να διαμοιράσει το πρόγραμμα και να βοηθήσει άλλους.

Ελευθερία 3: Να μπορεί να διαδώσει τις μετατροπές που έκανε στην κοινότητα ώστε να ωφεληθούν και άλλοι.

Το GNU και ο Linus

Οι ελευθερίες αυτές κατοχυρώθηκαν νομικά με την άδεια GNU η οποία εκδόθηκε το 1989, δίνοντας τη δυνατότητα σε προγραμματιστές που δεν ήθελαν να περιορίζεται η δουλειά τους από τις αναδυόμενες, τότε, επιχειρήσεις πληροφορικής, όπως οι Apple, IBM, Microsoft κ.ά. Το λειτουργικό σύστημα GNU ολοκληρώθηκε τελικά το 1991, όταν ένας νεαρός Φινλανδός, ο Linus Torvalds έγραψε το δικό του λειτουργικό σύστημα, το γνωστό Linux. Τα δυο συστήματα σε συνδυασμό οδήγησαν στο πρώτο ολοκληρωμένο ελεύθερο λειτουργικό σύστημα, το GNU-Linux, το οποίο αποτέλεσε και αποτελεί ένα σοβαρό ανταγωνιστή των Windows και Macintosh των εταιρειών Microsoft και Apple αντίστοιχα.

O Stallman επέμεινε πάντοτε στον ηθικό χαρακτήρα του λογισμικού που πρέπει να προσφέρεται στην κοινότητα και εναντιώθηκε τόσο στο ιδιόκτητο λογισμικό των εταιρειών νέας τεχνολογίας, όσο και στο λογισμικό ανοιχτού πηγαίου κώδικα που υιοθετεί κάποιες από τις αξίες και τις αρχές του ελεύθερου λογισμικού, αλλά δεν αντιπαρατίθεται προς το ιδιόκτητο.

Το άρθρο δημοσιεύτηκε Κυριακή 13 Ιουνίου 2010 στις 11:30 στην κατηγορία Διαδίκτυο, λογισμικό. Μπορείς να παρακολουθείς τα σχόλια χρησιμοποιώντας το RSS 2.0 feed. Μπορείς να πας στο τέλος του άθρου και να αφήσεις σχόλιο. Τα pings προσωρινά δεν επιτρέπονται.